Aktualności

Odbyło się posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował senatorów o wysokości środków na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą, pozostających aktualnie w dyspozycji Kancelarii Senatu. Następnie omówił i uzasadnił opinię kancelarii na temat wniosków skierowanych do komisji, które były przedmiotem obrad Zespołu Finansów Polonijnych 12 listopada br.

Senatorowie zapoznali się także z wystąpieniami, dotyczącymi opiniowanych wniosków o dofinansowanie zadań polonijnych, prezesa Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Macieja Płażyńskiego, prezesa Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" Jerzego Marka Nowakowskiego i członka zarządu Fundacji "Oświata Polska za Granicą" Jacka Giebułtowicza.

W dyskusji udział wzięli senatorowie: Ryszard Bender, Łukasz Abgarowicz, Stanisław Gogacz i Andrzej Person. Po krótkiej przerwie senatorowie, już we własnym gronie, przystąpili do dalszej części dyskusji. Dyrektor A. Kozłowski uzasadnił opinię Kancelarii Senatu w sprawach podniesionych w dyskusji przez senatorów. Mówił m.in. na temat wystawy w związku z 20-leciem Związku Polaków na Białorusi, problemu szkolenia nauczycieli polskich z Litwy, konferencji poświęconej Unii Hadziackiej, programu TV "Zielona wyspa" oraz udziału Polaków ze Wschodu w konferencji "Rzymskie spotkania młodych" (28-30 listopada br.).

W trakcie dyskusji senator Piotr Zientarski zaproponował, aby zgodnie z prośbą przedstawicieli Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" kwotę 29 800 zł, postulowaną przez fundację, podzielić na dwa zadania - organizację wystawy poświęconej Josephowi Conradowi w Berdyczowie i konferencję na temat Unii Hadziackiej, po uzupełnieniu przez fundację dokumentacji ze szczegółowym kosztorysem.

Senator Ł. Abgarowicz poruszył kwestię szkolenia nauczycieli polskich za granicą, szczególnie na Wschodzie, w zakresie obsługi programów multimedialnych oraz nowoczesnych metod nauczania. Senator, poparty przez senator Barbarę Borys-Damięcką, zgłosił wniosek o przyznanie dotacji Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska", przeznaczonej na szkolenie polskich nauczycieli z Litwy. Na ten cel przeznaczono by stosowną kwotę z proponowanej dotacji dla Caritas Polska.

Komisja nie przychyliła się wniosku przedstawionego przez senatora Ł. Abgarowicza, jednogłośnie poparła natomiast opinię Kancelarii Senatu wraz z propozycją senatora P. Zientarskiego.

W wyniku dyskusji senatorowie z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą zaopiniowali pozytywnie dotacje, przyznane organizacjom polonijnym, na sumę prawie 1,5 mln zł. O dotacje na działalność programową wystąpiły organizacje pozarządowe, zajmujące się pomocą organizacjom polonijnym, a wśród nich: Caritas Polska, Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie", Fundacja "Oświata Polska za Granicą" oraz Fundacja "Świat na Tak". Organizacje te złożyły wnioski na łączną kwotę prawie 2 mln zł, rozpatrzone przez Zespół Finansów Polonijnych Kancelarii Senatu. Jak poinformował senatorów dyrektor A. Kozłowski, zespół zaproponował zmniejszenie postulowanych dotacji o ponad 450 tys. zł ze względu na aktualne możliwości budżetu Kancelarii Senatu i wielkość środków przeznaczonych w tym roku na działalność polonijną (75 mln zł, w tym 63 mln zł na działalność programową i 12 mln zł - inwestycyjną). Dodał, że środki te zostały już wykorzystane w prawie 99%.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrzyła następujące - skierowane przez szefa Kancelarii Senatu - wnioski o zlecenie zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, złożone przez jednostki niezaliczone do sektora finansów publicznych. Komisja zaopiniowała następujące wnioski o przyznanie dotacji z budżetu Kancelarii Senatu:

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie:

• Caritas Polska w Warszawie: paczki świąteczne dla Polaków na Wschodzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 880 000 zł, postulowana kwota dotacji - 800 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 590 000 zł.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2008 r. (nowe przedsięwzięcia, o dofinansowanie których organizacje polonijne wystąpiły w ostatnich tygodniach). Całkowity koszt realizacji zadania - 544 232 zł, postulowana kwota dotacji - 380 854 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 271 050 zł.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2008 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 2 404 214 zł, postulowana kwota dotacji 293 121 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 276 300 zł.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie": promowanie kultury polskiej na Wschodzie - wystawa poświęcona Josephowi Conradowi w Berdyczowie, konferencja na temat Unii Hadziackiej, XIV Sztafeta Niepodległości w rejonie wileńskim. Całkowity koszt realizacji zadania - 49 800 zł, postulowana kwota dotacji - 49 800 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 37 800 zł. Komisja zaproponowała również, aby kwota 29 800 zł została podzielona na dwa zadania: organizacja wystawy poświęconej Josephowi Conradowi w Berdyczowie i organizacja konferencji naukowej z okazji 350-lecia Unii Hadziackiej, zgodnie z propozycją przedstawioną przez fundację.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: pomoc Polakom poszkodowanym na skutek "powodzi stulecia" na Ukrainie oraz pomoc charytatywna dla Polaków w trudnej sytuacji materialnej. Całkowity koszt realizacji zadania - 140 200, postulowana kwota dotacji - 140 200 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" w Warszawie: polskie święta na Wschodzie. Całkowity koszt realizacji zadania - 78 000 zł, postulowana kwota dotacji - 78 000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 26 000 zł.
• Fundacja "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: program TV "Zielona Wyspa". Całkowity koszt realizacji zadania - 85 178 zł, postulowana kwota dotacji - 85 178 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 50 618 zł.
• Fundacja "Świat na Tak" w Warszawie: udział Polaków ze Wschodu w konferencji "Rzymskie spotkania młodych" 28-30 listopada br. w Rzymie. Całkowity koszt realizacji zadania - 29 880 zł, postulowana kwota dotacji - 26 380 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do kwoty 10 920 zł.

Podczas posiedzenia przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator A. Person poruszył sprawę posłów na Sejm Republiki Litewskiej - Michała Mackiewicza, prezesa Związku Polaków na Litwie, i Waldemara Tomaszewskiego, prezesa Akcji Wyborczej na Litwie, posiadaczy Karty Polaka. Senator przypomniał, że poseł na Sejmu RL z Partii Konserwatywnej G. Songaile prosił o wyjaśnienie kwestii rzekomego zobowiązania się posłów polskiej narodowości do lojalności wobec obcego państwa. Zgodnie z litewskim prawem osoba ubiegająca się o mandat poselski nie może mieć zobowiązań wobec obcego państwa. Karta Polaka - stwierdził senator - potwierdza przynależność do narodu polskiego, ale nie do państwa.

Przedstawiciel Ministerstwa Spraw Zagranicznych Wojciech Tyciński poinformował, że poseł G. Songaile wystąpił do litewskiej Głównej Komisji Wyborczej z wnioskiem o wyjaśnienie, czy posłowie M. Mackiewicz i W. Tomaszewski mogli złamać litewską konstytucję. Komisja, uznając, że sprawa ta nie leży w jej kompetencjach, wystąpiła z wnioskiem do litewskiego Sejmu, sugerując zwrócenie się z nią do Trybunału Konstytucyjnego. W. Tyciński stwierdził, że obaj posłowie zostali już zaprzysiężeni, a według oficjalnego stanowiska litewskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych nie ma kolizji Karty Polaka z konstytucją tego kraju. Poinformował także, że polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zamieści komunikat w tej sprawie na stronie internetowej resortu.

W dyskusji senator P. Zientarski wyraził zaniepokojenie trudną sytuacją litewskich posłów polskiego pochodzenia. Senatorowie S. Gogacz i Janina Fetlińska wskazywali na potrzebę poruszenia tej kwestii na forum europejskich organizacji międzynarodowych, m.in. Rady Europy.

Senator R. Bender wyraził obawę, że ma ograniczone możliwości wykonywania mandatu senatorskiego z powodu braku zgody marszałka Senatu na jego wyjazdy zagraniczne na Wschód, szczególnie na Białoruś. Przewodniczący i wiceprzewodniczący komisji, senatorowie A. Person i Bronisław Korfanty, zobowiązali się, że odbędą w tej sprawie rozmowę z marszałkiem Bogdanem Borusewiczem.