Aktualności

4 i 5 listopada 2009 r. odbyło się 43. posiedzenie Senatu.

Ustawa o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego
- przyjęta bez poprawek

Izba jednogłośnie, 88 głosami, przyjęła bez poprawek ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego. Ustawę, uchwaloną przez Sejm 9 października 2009 r., zaproponował prezydent Lech Kaczyński "w hołdzie bohaterom Powstania Warszawskiego - tym, którzy w obronie bytu państwowego, z bronią w ręku walczyli o wyzwolenie stolicy, dążyli do odtworzenia instytucji niepodległego Państwa Polskiego, sprzeciwili się okupacji niemieckiej i widmu sowieckiej niewoli zagrażającej następnym pokoleniom Polaków". W myśl ustawy 1 sierpnia stanie się świętem państwowym. Nie będzie jednak dniem wolnym od pracy.

"Powstanie w Warszawie (...) zakończyło się klęską, ale jego zwycięstwo, to zwycięstwo świadomości następnych pokoleń i nawiązywania do jego wzorców ludzi z mojego pokolenia, które na przykładzie i wnioskach z Powstania Warszawskiego budowało swoją tożsamość i drogę do wolności" - powiedział podczas obrad marszałek Bogdan Borusewicz. Podkreślił także, że Warszawa podczas powstania była "tym skrawkiem Polski nie tylko wolnej, ale także demokratycznej", gdzie w ramach Polskiego Państwa Podziemnego działały wszystkie struktury demokratycznego państwa. "To bardzo ważne, że chcemy pamiętać o tym wielkim wysiłku, i jestem pewien, że to święto będzie świętem realnym" - zaznaczył marszałek B. Borusewicz.

Poprawka Senatu do ustawy o zmianie ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów

Senatorowie wprowadzili 1 poprawkę do nowelizacji, uchwalonej przez Sejm 9 października 2009 r. Nowa ustawa nadaje moc dokumentów urzędowych odpisom i zaświadczeniom, opatrzonym bezpiecznym podpisem elektronicznym, wydawanym przez centralną informację o zastawach rejestrowych w formie elektronicznej. Obecnie taką moc mają wyłącznie odpisy i zaświadczenia wydane w formie papierowej.

Zdaniem autorów projektu, nadanie odpisom i zaświadczeniom wydanym w formie elektronicznej mocy dokumentów urzędowych spowoduje, że atrakcyjność tej formy wydawania zaświadczeń i odpisów zdecydowanie wzrośnie. W efekcie może to przynieść wymierne korzyści, polegające na usprawnieniu obrotu gospodarczego i upowszechnieniu informatyzacji.

Akceptację Izby zyskała poprawka służąca zachowaniu zasad techniki prawodawczej i usunięciu wątpliwości.

Poprawkę Senatu ocenią teraz posłowie.

Senat wprowadził poprawkę do ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie

Celem nowelizacji ustawy o nasiennictwie, uchwalonej przez Sejm 9 października 2009 r., jest dostosowanie jej przepisów do prawa wspólnotowego i ochrona miejscowych, starych odmian roślin uprawnych. Nowela wprowadza pojęcia populacji miejscowej i odmiany dla zachowania bioróżnorodności roślin rolniczych. Określa tryb ich rejestracji oraz wprowadzenia do obrotu. Materiał siewny odmiany dla zachowania bioróżnorodności roślin rolniczych będzie można wytwarzać i wprowadzać do obrotu w regionie jej pochodzenia. Określono również maksymalną ilość materiału siewnego danej odmiany.

Izba zaakceptowała poprawkę, zaproponowaną przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, polegającą na uzupełnieniu wykazu gatunków roślin uprawnych, których materiał siewny może znajdować się w obrocie i podlega kontroli, o siekiernicę włoską, konietlicę łąkową, mozgę Hardinga i winorośl.

Nowelizacja ustawy o nasiennictwie wróci teraz do Sejmu.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw

Senatorowie przegłosowali 23 poprawki do nowelizacji, uchwalonej przez Sejm 9 października 2009 r. na podstawie projektu rządowego. Dostosowuje ona obecnie funkcjonujący system finansowania ochrony środowiska i gospodarki wodnej do rozwiązań przyjętych w ustawie o finansach publicznych oraz ustawie - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych.

Zgodnie z ustawą od 1 stycznia 2010 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska staną się osobami prawnymi. Zlikwidowane zostaną powiatowe oraz gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, a ich środkami będą dysponować starostowie lub wójtowie (burmistrzowie lub prezydenci miast). Dotychczasowe przychody tych funduszy z tytułu opłat i kar będą stanowiły dochody budżetów gmin i powiatów.

Senackie poprawki m.in. doprecyzowują kryterium minimalnych funduszy własnych, stosowanego przy wyłanianiu banków realizujących dopłaty do oprocentowania i częściowej spłaty kapitału kredytów bankowych; wprowadzają przepis przejściowy, regulujący kwestie związane z ustalaniem wysokości i przekazywaniem wojewódzkim funduszom ochrony środowiska i gospodarki wodnej nadwyżek dochodów gmin oraz powiatów z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska i  administracyjnych kar, osiąganych w latach 2009 i 2010. Zmiany wprowadzone przez Senat doprecyzowują również, że środki gromadzone na rachunkach dotychczasowych subfunduszy 1 stycznia 2010 r. zostaną uznane za przychody stanowiące podstawę ustalenia wysokości poszczególnych zobowiązań wieloletnich; określają tryb postępowania przy dokonywaniu zmian rocznego planu finansowego narodowego funduszu, czyniąc go bardziej elastycznym.

W myśl poprawek, 1 stycznia 2010 r. akcje, udziały i obligacje, będące w posiadaniu narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, staną się przychodami tych jednostek, a 1 stycznia 2011 r. utracą moc przepisy nakazujące głównemu inspektorowi ochrony środowiska i wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska dokonywania pomniejszeń wpływów z opłat za korzystanie ze środowiska i kar.

Senat zadecydował również o wydłużeniu o rok terminu wejścia w życie regulacji dotyczących opłat za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza. Ponadto Izba uznała za konieczne, aby sprawozdanie rady nadzorczej narodowego funduszu oraz rad nadzorczych wojewódzkich funduszy z ich działalności przekazywane było także ministrowi środowiska. Opowiedziała się też za wprowadzeniem zakazu łączenia funkcji członka zarządu narodowego funduszu oraz członka zarządu wojewódzkiego funduszu z mandatem posła lub senatora.

Poprawki Senatu rozpatrzy teraz Sejm.

Ustawa o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych - przyjęta z poprawkami

Senat jednogłośnie, 94 głosami, przyjął wraz z poprawkami nowelizację ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych. Ustawa została uchwalona przez Sejm 9 października 2009 r. na podstawie projektu rządowego. Umożliwia ona m.in. korzystanie z zabezpieczonych przez Skarb Państwa ubezpieczeń kredytów eksportowych nie tylko firmom krajowym, ale także zagranicznym, powiązanym kapitałowo z firmami polskimi. Doprecyzowano także sposób powołania zarządu Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE). Członków zarządu będzie powoływało i odwoływało walne zgromadzenie akcjonariuszy. W myśl ustawy, minister finansów będzie miał możliwość przeprowadzania raz w roku kontroli w KUKE, żądania informacji i wyjaśnień oraz żądania usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.

Przyjęto, że ubezpieczenie umów obejmie szkody, które są następstwem ryzyka handlowego, politycznego lub nierynkowego. Ubezpieczenie eksportowe dotyczy ryzyka handlowego i politycznego, jeżeli kontrakt zawarto na okres kredytu obejmujący dwa lub więcej lat. Poniżej dwóch lat ubezpieczenie eksportowe będzie związane z ryzykiem nierynkowym. Definicje ryzyka handlowego, politycznego i nierynkowego zostaną określone w rozporządzeniu ministra finansów.

Nowelizację rozpatrzyła Komisja Budżetu i Finansów Publicznych i zaproponowała wprowadzenie do niej 2 poprawek. Pierwsza doprecyzowuje definicję przedsiębiorcy zależnego, a druga umożliwia ministrowi powtórną kontrolę KUKE w wypadku każdorazowego stwierdzenia naruszenia prawa, a nie tylko rażącego.

Senat w wyniku głosowania przyjął te poprawki. Teraz rozpatrzy je Sejm.

Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
oraz niektórych innych ustaw - przyjęta bez poprawek

Ustawę Sejm uchwalił 23 października 2009 r. Jej celem jest przesunięcie z 2010 r. na 2012 r. wejścia w życie przepisów dotyczących wpłaty ostatniej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i podatek dochodowy od osób prawnych. Przepisy te pozwalają na wpłatę ostatniej zaliczki na podatek dochodowy do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Obecnie zaliczki są wpłacane razem z zaliczką za listopad do 20 grudnia danego roku podatkowego. Inicjatorem zmiany był rząd. Podyktowana jest ona złą sytuacją budżetu.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zarekomendowała przyjęcie ustawy bez poprawek, a jej mniejszość złożyła wniosek o odrzucenie ustawy. Izba w wyniku głosowania podzieliła stanowisko większości komisji i przyjęła ustawę bez poprawek.

Nowelizacja czeka teraz na podpis prezydenta.

Senat zadecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy
o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych

Projekt ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Izba zaproponowała uzupełnienie ustawy o zapisy, które wykluczałyby powstanie hipoteki łącznej w wypadku wyodrębnienia lokalu położonego w budynku mieszkalnym znajdującym się na nieruchomości obciążonej hipoteką istniejącą w dniu wejścia w życie ustawy i zabezpieczającą inną wierzytelność niż kredyt. Ponadto wierzycielowi spółdzielni mieszkaniowej przyznano roszczenie o ustanowienie odpowiedniego zabezpieczenia dodatkowego, w wypadku gdy hipoteka "zastępcza" nie mogła być ustanowiona lub gdy hipoteka taka nie stanowi wystarczającego zabezpieczenia wierzytelności.

Informacja prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o działalności Instytutu Pamięci Narodowej
w okresie od 1 stycznia 2008 r. do  31 grudnia 2008 r.

Z informacją zapoznał senatorów prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka. Według przedstawionych przez niego danych, w 2008 r. IPN zatrudniał 2109 osób. Średnie miesięczne wynagrodzenie pracownika wyniosło około 4,4 tys. zł, a prokuratora - około 9,5 tys. zł. W tym czasie instytut wydał 153 zwarte publikacje i zorganizował 47 nowych wystaw. IPN zgromadził ponad 87 km akt, czyli ilość ich zwiększyła się o 400 metrów bieżących. W ubiegłym roku intensywniej wykorzystywano także zasoby IPN - liczba sprawdzeń w zasobach IPN wyniosła ponad 200 tys.

Prezes IPN podkreślił też, że instytut w ramach przyznanych mu środków digitalizuje swoje zasoby. W 2008 r. zakupiono w tym celu m.in. specjalistyczne skanery.

W informacji przedstawionej Senatowi prezes IPN podkreślił także, że wysokość środków przekazanych przez parlament na działalność instytutu w roku 2008 była podobna do tych, które otrzymał on w roku 2007 i w 2009, czyli około 209 mln zł. Prezes J. Kurtyka przypomniał, że 2008 r. był pierwszym pełnym rokiem realizacji przez instytut nowej ustawy, na mocy której powstał czwarty pion merytoryczny -lustracyjny, a na instytut zostały nałożone nowe zadania. Zdaniem prezesa J. Kurtyki, w związku z nałożonymi na IPN nowymi zadaniami, m.in. realizacją tzw. ustawy dezubekizacyjnej, otrzymane środki były niewystarczające. Jak powiedział, aby umożliwić wykonanie nowych zadań, w instytucie konieczne było przeprowadzenie redukcji zatrudnienia, zwolniono około 100 osób. Dodał, że w sytuacji, gdyby na IPN nałożono kolejne zadania, a nie zostaną na ich realizację przyznane dodatkowe środki, konieczna będzie likwidacja niektórych delegatur. Podkreślił, że byłoby to rozwiązanie ostateczne, a likwidacji uległyby wyłącznie te delegatury, w których nie są zgromadzone zasoby archiwalne, np. w Koszalinie, Olsztynie czy Opolu.

Mówiąc o dotacjach celowych z budżetu, prezes wymienił trzy programy organizowane bądź koordynowane przez Instytut Pamięci Narodowej: indeks represjonowanych przez organa państwowe ZSRR w latach 1939-1959, projekt realizowany we współpracy z Ośrodkiem "Karta" i w całości finansowany przez Instytut Pamięci Narodowej; program "Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką 1939-1945" oraz "Index. Baza danych Polaków zamordowanych i represjonowanych przez hitlerowskie Niemcy i ich sojuszników za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej". Prezes J. Kurtyka za bardzo ważny efekt działań w roku 2008 uznał też opracowanie w postaci internetowej bazy danych Bibliografii Historii Polskiej za lata 1990-2005.

Prezes IPN poinformował także, że w roku 2008 odnotowano lawinowy wzrost wykorzystywania zasobu, przede wszystkim wnioski naukowo-badawcze, wnioski instytucji państwowych oraz sprawdzania w materiale ewidencyjnym. Mówił również o zadaniach realizowanych przez poszczególne biura instytutu.

Pytany przez marszałka Bogdana Borusewicza o sens ekshumacji Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych, prezes J. Kurtyka powiedział, że decyzja ta była słuszna, bo dzięki niej nie ma już wątpliwości, że zginął on w katastrofie lotniczej, o czym świadczy charakter stwierdzonych dzięki ekshumacji obrażeń. "Jest to problem, który będzie wzbudzał ożywione dyskusje teraz, za 10 czy za 50 lat. Tajemnica śmierci Sikorskiego jest jedną z największych tajemnic II wojny światowej" - powiedział prezes IPN. Zaznaczył, że decyzja o ekshumacji została podjęta przez prowadzącego śledztwo prokuratora, a prezes IPN nie może jej zakazywać lub popierać. Prezes J. Kurtyka podkreślił także znaczenie ponownego pochówku gen. W. Sikorskiego dla ducha polskiej armii.

Marszałek Senatu pytał także o ankietę przygotowaną z myślą o publikacji przygotowywanej przez IPN pt. "Encyklopedia Solidarności". Jak powiedział, jest ona zbyt obszerna, liczy bowiem 60 stron, i są w niej zawarte pytania, które nie powinny się znaleźć w imiennej ankiecie. Chodzi m.in. o pytania, jak dana osoba ocenia swoją działalność z perspektywy dnia dzisiejszego oraz o to, na którą listę ankietowany oddawał głos w wyborach parlamentarnych w latach 2005 i 2007. Prezes J. Kurtyka powiedział, że "Encyklopedia Solidarności" jest projektem społecznym, realizowanym przez wolontariuszy ankieterów, byłych działaczy podziemia i historyków amatorów, a IPN był tylko współautorem ankiety. Podkreślił, że zarówno udział w ankiecie, jak i udzielenie odpowiedzi na którekolwiek z pytań są dobrowolne. Zapewnił także, że uzyskane przez IPN dane w zakresie wskazanym przez marszałka B. Borusewicza nie będą wykorzystywane w trakcie przygotowywania biogramów osób umieszczonych w encyklopedii, a jedynie do ewentualnych badań socjologicznych.

Pozostałe prace Senatu

Izba przyjęła bez poprawek ustawę o ratyfikacji Umowy pomiędzy Rządami Królestwa Danii, Republiki Estońskiej, Republiki Finlandii, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Rzeczypospolitej Polskiej, Federacji Rosyjskiej i Królestwa Szwecji dotyczącej przywilejów i immunitetów Komisji Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku, sporządzonej w Helsinkach dnia 2 lutego 1998 r. oraz ustawę o ratyfikacji Protokołu Zmieniającego Konwencję wiedeńską z 1963 roku o odpowiedzialności cywilnej za szkodę jądrową, sporządzonego w Wiedniu dnia 12 września 1997 roku. Ustawę skierowano do podpisu prezydenta.

Ponadto Senat przeprowadził drugie czytanie dwóch projektów ustaw - o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

Pierwszy z nich umożliwiał zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu tych związanych z zatrudnieniem małżonka. Komisja Ustawodawcza, Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Budżetu i Finansów Publicznych w swoim sprawozdaniu wniosły o odrzucenie projektu ustawy. Jak podkreślił senator sprawozdawca Mieczysław Augustyn, komisje uznały, że zaproponowana zmiana daje możliwość nadużyć, bo nie ma żadnych limitów wysokości wynagrodzenia, a także obciąży budżet. Negatywne stanowisko rządu w sprawie tego projektu przedstawił również podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski. Izba 54 głosami za, przy 39 przeciwnych, odrzuciła projekt ustawy.

Drugi projekt stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego i ma na celu uregulowanie w ustawie, a nie w rozporządzeniu, elementów stosunku między pracodawcą a pracownikiem w zakresie praw i obowiązków związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracownika. Ponieważ w trakcie dyskusji senator Władysław Dajczak złożył wniosek o charakterze legislacyjnym, projekt został ponownie skierowany do komisji.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 43. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Piotr Ł. J. Andrzejewski, Stanisław Bisztyga, Przemysław Błaszczyk, Krystyna Bochenek, Barbara Borys-Damięcka, Lucjan Cichosz, Władysław Dajczak, Jan Dobrzyński, Janina Fetlińska, Piotr Głowski, Stanisław Gogacz, Stanisław Gorczyca, Ryszard Górecki, Henryk Górski, Maciej Grubski, Piotr Gruszczyński, Tadeusz Gruszka, Kazimierz Jaworski, Piotr Kaleta, Stanisław Karczewski, Maciej Klima, Paweł Klimowicz, Ryszard Knosala, Marek Konopka, Bronisław Korfanty, Sławomir Kowalski, Norbert Krajczy, Waldemar Kraska, Krzysztof Kwiatkowski, Krzysztof Majkowski, Antoni Motyczka, Rafał Muchacki, Władysław Ortyl, Andrzej Person, Czesław Ryszka, Władysław Sidorowicz, Tadeusz Skorupa, Wojciech Skurkiewicz, Eryk Smulewicz, Grzegorz Wojciechowski, Jan Wyrowiński, Piotr Zientarski.