Aktualności

Na swym posiedzeniu Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, po rozpatrzeniu ustawy budżetowej na rok 2002 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji, przyjęła następującą opinię dla Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych:

"Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego na posiedzeniu w dniach 21-22 lutego 2002 r. rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na 2002 r. w zakresie:

1) Urząd Ochrony Państwa (cz. 52)

• dz. 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
  (w zakresie rozdziałów: 75401 Urząd Ochrony Państwa i 75417 Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego),
• dz. 853 Opieka społeczna

2) Obrona Narodowa (cz. 29):

• dz. 752 "Obrona narodowa"
• dział 752 - obrona narodowa w ramach budżetów wojewodów ogółem (cz. 85)
• rezerwy celowe w zakresie pozycji 30, 41, 63, 66 (cz. 83)
• pozostałe działy cz. 29

3) Sprawy wewnętrzne (cz. 42):

• dz. 754 - Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
• dział 754 - bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa w ramach budżetów wojewodów ogółem (cz. 85)
• rezerwy celowe w zakresie pozycji 10, 35, 61 (cz. 83)
• pozostałe działy cz. 42

Ad. 1

Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego po rozpatrzeniu budżetu Urzędu Ochrony Państwa wnosi o przyjęcie cz. 52 bez poprawek. Przyjęty przez Sejm budżet UOP (399 804 tys. zł), podobnie jak inne budżety, został obarczony skutkami blokady wydatków w poprzednim roku. Wprowadzone w Sejmie poprawki do projektu budżetu UOP dają szansę, przy bardzo oszczędnym sposobie gospodarowania środkami finansowymi Urzędu, wypełnienia zobowiązań Polski wynikających z akcesu Polski do NATO oraz budowy systemu bezpieczeństwa przed groźbą terroryzmu oraz innych ustawowo nałożonych na UOP zadań.

Ad. 2

Po rozpatrzeniu części 29 "Obrona narodowa", części 85 (budżet wojewodów ogółem) dział 752 oraz części 83 (rezerwy celowe) Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego stwierdza że, poziom wydatków MON w 2002 r. został w sposób znaczący obciążony skutkami blokady wydatków w ubiegłym roku. W przypadku budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej zmniejszenie wydatków wyniosło około 7% planu. Oznacza to obniżenie udziału wydatków budżetowych MON w PKB z planowanych 1,93 % do 1,92 %.

Na podstawie analizy możliwości finansowych Ministerstwa Obrony Narodowej Komisja uważa, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa udział polskich kontyngentów poza granicami kraju winien być sfinansowany z rezerwy ogólnej budżetu państwa oraz innych źródeł jak np. zwiększenie dopłaty z zysku z NBP. Dotyczy to udziału polskich kontyngentów w zwalczaniu międzynarodowego terroryzmu oraz przedłużenia pobytu polskiego kontyngentu w byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii.

Zważywszy na kryzys finansów publicznych, finansowanie sił zbrojnych w 2002 r. będzie dalece niższe od zakładanego w programie przebudowy i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2001-2006. Stąd też Komisja popiera propozycje weryfikacji założeń i urealnienie warunków finansowania tego programu w następnym cyklu planowania, tj. na lata 2003-2008.

Za niepokojące w opinii Komisji należy uznać ograniczenie prawie o 60 % dotacji dla Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w części dotyczącej inwestycji mieszkaniowych przy niezmienionym poziomie dotacji na wydatki bieżące WAM, w szczególności na wypłatę ekwiwalentów za rezygnację z kwatery stałej, zwrotów kosztów poniesionych przez żołnierzy na wynajem mieszkań oraz wypłaty równoważników mieszkaniowych. Komisja wyraża poparcie dla koncepcji dofinansowania budownictwa mieszkaniowego ze środków pozyskanych przez MON z Agencji Mienia Wojskowego.

Ponadto, Komisja zwraca uwagę na niekorzystne następstwa wynikające ze znacznego ograniczenia (o 23 %) wydatków na zakup paliw, remonty budynków i budowli oraz zakupy materiałów i wyposażenia, przyjmując takie działania jako doraźne w 2002 r. Ograniczanie tych wydatków w następnych latach grozi obniżeniem poziomu szkolenia wojska.

Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego uznaje także za słuszne podkreślić, że realizacja zobowiązań sojuszniczych wynikających z Celów Sił Zbrojnych NATO i Wymagań Długoterminowych dla Rzeczypospolitej Polskiej, stanowić powinna najwyższy priorytet w planowaniu działalności Ministerstwa Obrony Narodowej.

Po rozpatrzeniu rezerw celowych przeznaczonych na finansowanie zadań z zakresu obronności państwa (poz. 30, 41, 63, 66), Komisja pozytywnie ocenia wydzielenie w budżecie środków na realizację programu wieloletniego "Wyposażenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w samoloty wielozadaniowe", skierowanie środków z prywatyzacji przemysłowego potencjału obronnego na wsparcie restrukturyzacji przemysłu obronnego oraz modernizację techniczną sił zbrojnych, a także odtworzenie środków łączności w związku z przekazaniem przez MON częstotliwości dla operatorów UMTS.

Jednocześnie Komisja wskazuje na potrzebę wyodrębnienia dotacji dla przedsiębiorstw, dla których organem nadzorującym jest minister obrony narodowej na poziomie 10 % środków ujętych w rezerwie celowej na utrzymanie mocy produkcyjnych w przemyśle obronnym (poz. 41).

Biorąc pod uwagę konieczność zabezpieczenia w pierwszej kolejności w Wojskach Lotniczych i Obrony Powietrznej potrzeb remontowych statków powietrznych (Mig 29, Su-22) wydzielonych do Sił Reagowania, Komisja wnioskuje o dokonanie zmiany w części 29 "Obrona narodowa" w dziale 752 "Obrona narodowa" w rozdziale 75202 "WLOP", polegającej na zmniejszeniu grupy wydatków majątkowych (§ 606) o kwotę 54.600 tys. zł w zakresie zakupu uzbrojenia i sprzętu (awionika do samolotów, sprzęt inżynieryjno-przeładunkowy, rozpoznania radioelektronicznego, łączności i dowodzenia, zakup części zamiennych itp.), które planuje się sfinansować z wpływów Agencji Mienia Wojskowego przy jednoczesnym zwiększeniu grupy wydatków bieżących - § 427 o kwotę 43.600 tys. zł i § 430 - o kwotę 11.000 tys. zł.

Analiza budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, w dziale 851 "Ochrona zdrowia" w rozdziale 85195 "Pozostała działalność" wskazuje, iż Minister Obrony Narodowej poza nakładami na inwestycję w CSK WAM nie może wykonywać przysługujących mu uprawnień dotyczących dotowania Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej. W ocenie Komisji powyższa sytuacja pogłębi i tak bardzo trudną sytuację finansową tych SP ZOZ, które dodatkowo z uwagi na dekapitalizację posiadanego sprzętu i brak dotacji na jego odtworzenie stają się coraz mniej konkurencyjne na rynku usług zdrowotnych.

W celu maksymalnego ograniczenia dodatkowych, zbędnych kosztów funkcjonowania Sił Zbrojnych, Komisja wnosi o rozważenie, w przypadkach w których jest to możliwe, przyśpieszenia procesu przekazywania przedszkoli finansowanych z budżetu MON do jednostek samorządu terytorialnego.

Komisja akceptuje budżet resortu obrony narodowej na 2002 r., uznając go za korzystny w wyniku widocznego ukierunkowania wydatków na modernizację techniczną Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Ad. 3

Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Państwa po rozpatrzeniu części 42, części 85 w dz. 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa oraz części 83 - rezerwy celowe - poz.10, 35, 61 ustawy budżetowej na 2002 rok stwierdza, że wydatki w części 42 - sprawy wewnętrzne wynoszą 5.539.879 tys. zł i wzrastają nominalnie o 2,7% a realnie o 1,7%, dochody budżetowe części 42 - sprawy wewnętrzne wyniosą 20.606 tys. zł i będą o 38,6% większe w porównaniu do dochodów uzyskanych w 2001 r.

Wydatki w dziale 754 - Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa (łącznie w częściach 42 i 85) wynoszą 7.396.216 tys. zł i są wyższe nominalnie o 0,2%, a realnie mniej o 3,7%, łącznie z rezerwami celowymi wynoszą 1.707.241 tys. zł i są nominalnie wyższe o 0,6% , a realnie niższe o 3,7%.

Komisja wyraża zaniepokojenie faktem ustalenia nakładów finansowych na Policję na poziomie nie pozwalającym realizację powierzonych zadań, szczególną obawę budzi brak wystarczających środków na sfinansowanie zakupów rzeczowych dla komend powiatowych i miejskich Policji. Wydatki na Policję w 2002 r. wynoszą 5.194.576 tys. zł (łącznie w częściach 42 i 85), co oznacza nominalny spadek o 0,2%, a realny 0 4,5 %. Sytuacja taka ma miejsce w województwach, w których wojewodowie znacząco zmniejszyli dotacje w toku korekty ustawy budżetowej w listopadzie 2001 r. Problem niedofinansowania Policji w istocie sprowadza się do relacji między wydatkami o charakterze osobowym i majątkowym. W strukturze wydatków Policji dominują wydatki o charakterze osobowym i stanowi to ~ 90% całości wydatków, ograniczeniu mogły więc ulec wyłącznie wydatki rzeczowe. Największe cięcia wydatków Policji nastąpiły w województwach: dolnośląskim, wielkopolskim, zachodniopomorskim, pomorskim i śląskim. Przeznaczone w ustawie budżetowej środki na komendy powiatowe nie wystarczą - pomimo podjętych działań racjonalizujących - na zakupy materiałów pędnych, bieżącej obsługi pojazdów itp.

Budżetowe wydatki Państwowej Straży Pożarnej w 2002 roku wynoszą 1.305.991 tys. zł i są nominalnie wyższe o 0,9 %, a realnie niższe niż o 3,5 % w porównaniu do roku ubiegłego. Niepełna realizacja wydatków na skutek blokady wydatków w listopadzie 2001 r. doprowadziła do powstania zobowiązań, które na koniec 2001 r. wynoszą 33.082 tys. zł . i obciążają budżet roku 2002 . Prowadzi to do zagrożenia realizacji nałożonych na PSP zadań. Sytuację tę dodatkowo komplikują zadania i wydatki związane z powołaniem nowych powiatów.

Wydatki Straży Granicznej wyniosą w 2002 roku 706.753 tys. zł, co oznacza wzrost nominalny o 0,9%, a realny spadek o 3,5%. Efektem blokady wydatków w listopadzie 2002 r. jest powstanie znacznych zobowiązań przeniesionych do opłacenia w 2002 r. Sytuacja taka zmusza formację do działań racjonalizujących lub wręcz weryfikujących wydatki w 2002 r. W 2002 roku zostanie oddanych 5 nowych strażnic na granicy wschodniej w ramach "uszczelnienia granicy wschodniej". Będą to strażnice w obrębie Oddziałów Straży Granicznej: Podlaskiego, Nadburzańskiego i Bieszczadzkiego. Pełna obsada tych strażnic powinna wynosić 550 funkcjonariuszy i 50 pracowników cywilnych. Środki na ten cel szacowane są na kwotę 24.900 tys. zł. Należy tu podkreślić, że uszczelnienie granicy wschodniej to jedno z ważniejszych zadań stawianych Polsce w drodze do spełnienia wymogów Unii Europejskiej.

W grupie wydatków na Obronę Cywilną i Biuro Ochrony Rządu - formacji w których służy najmniejsza liczba funkcjonariuszy bądź też żołnierzy, zatrudnia się także niewielką liczbę pracowników cywilnych - podkreślić należy wzrost zarówno nominalny, jak i realny przyznanych środków budżetowych, który wynosi:

• wydatki na Obronę Cywilną są nominalnie wyższe (w porównaniu do roku 2001) o 6,5%, a realnie o 1,9, wydatki w części 42 wynoszą 9.399 tys. zł , a w części 85 35.512 tys. zł Liczba etatów funkcjonariuszy PSP i żołnierzy zawodowych wyniesie 121, w tym w części 42 - 66 etatów, a w części 85 - 55 etatów,
• wydatki Biura Ochrony Rządu wyniosą 143.260 zł. i będą nominalnie wyższe o 9,3%, a realnie o 4,6%. Liczba etatów zawodowych BOR wyniesie 2.336 i wzrasta o 392 etaty. Służbę kandydacką będzie pełniło 2000 funkcjonariuszy.

Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego zwraca również uwagę na niedofinansowanie w poz. 35 p.n w części 83 - rezerwy celowe w zakresie "wydatków związanych z wymianą dokumentów" w grupie "wydatki bieżące jednostek budżetowych". Przewiduje się, że w 2002 roku zostanie wydanych minimum 2 mln sztuk dowodów osobistych i 2 mln sztuk paszportów. Na zakup tej ilości blankietów potrzebne są środki w wysokości 100 000 tys. zł. Pozostawienie środków na ten cel w obecnej wysokości 89.500 tys. zł. spowoduje, że w tym roku nie zostanie zakupiona niezbędna liczby blankietów, co skutkować będzie wstrzymaniem personalizacji dowodów i paszportów.

Zwiększenie omawianej rezerwy celowej spowoduje jednocześnie zwiększenie dochodów budżetowych państwa ogółem 24.500 tys. zł (część 85 - budżety wojewodów ogółem , dział 750 - administracja publiczna).

Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego po dokonaniu wnikliwej analizy środków budżetowych w zakresie rozpatrywanych części budżetowych postanowiła wprowadzić następujące poprawki:

I.

w załączniku nr 2 w części 29 Obrona narodowa w rozdziale 75202 Wojska Lotnicze:

a) zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 54.600 tys. zł,

b) zmniejsza się wydatki majątkowe o 54.600 tys. zł;

II.

a) w załączniku nr 2:

• • w części 42 Sprawy Wewnętrzne w rozdziale 75406 - Straż Graniczna zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 8.700 tys. zł,
  • w części 83 Rezerwy celowe w poz. 4 - koszty integracji z Unią Europejską, współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych nie podlegających zwrotowi i zobowiązań wobec Komisji Europejskiej z tytułu realizowanych programów zmniejsza się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 8.700 tys. zł,

b) w załączniku nr 11 w części 42 Sprawy wewnętrzne w dziale 754 - Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa zwiększa się wynagrodzenia o 7.323 tys. zł oraz zatrudnienie o 200 dodatkowych etatów funkcjonariuszy;

III.

1) w art. 1 zwiększa się kwotę dochodów i wydatków budżetu państwa o 24.500 tys. zł;

2) w zał. nr 1 w dziale 750 - Administracja publiczna zwiększa się dochody budżetu państwa o łączną kwotę 24.500 tys. zł, w tym:

a) w części 85/02 Województwo dolnośląskie o 2.303 tys. zł,

b) w części 85/04 Województwo kujawsko-pomorskie o 1.127 tys. zł,

c) w części 85/06 Województwo lubelskie o 1.103 tys. zł,

d) w części 85/08 Województwo lubuskie 49 tys. zł,

e) w części 85/10 Województwo łódzkie o 1.323 tys. zł,

f) w części 85/12 Województwo małopolskie o 2.376 tys. zł,

g) w części 85/14 Województwo mazowieckie o 2.990 tys. zł,

h) w części 85/16 Województwo opolskie o 980 tys. zł,

i) w części 85/18 Województwo podkarpackie o 1.592 tys. zł,

j) w części 85/20 Województwo podlaskie o 759 tys. zł,

k) w części 85/22 Województwo pomorskie o 1.543 tys. zł,

l) w części 85/24 Województwo śląskie o 3.578 tys. zł,

ł) w części 85/26 Województwo świętokrzyskie o 808 tys. zł,

m) w części 85/28 Województwo warmińsko-mazurskie o 833 tys. zł,

n) w części 85/30 Województwo wielkopolskie o 1.862 tys. zł,

o) w części 85/22 Województwo zachodniopomorskie o 1.274 tys. zł;

3) w załączniku nr 2:

a) w części 42 Sprawy wewnętrzne w rozdziale 75402 - Komenda Główna Policji zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 9.000 tys. zł,

b) w części 83 Rezerwy celowe w poz. 35 - wydatki związane z wymianą dokumentów osobistych, zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 10.500 tys. zł

c) zwiększa się dotacje i subwencje w rozdziale 75411 - Komendy powiatowe Państwowej Straży Pożarnej o łączną kwotę 5.000 tys. zł, w tym:

• • w części 85/02 Województwo dolnośląskie o 288 tys. zł,
  • w części 85/04 Województwo kujawsko-pomorskie o 196 tys. zł,
  • w części 85/06 Województwo lubelskie o 196 tys. zł,
  • w części 85/08 Województwo lubuskie 314 tys. zł,
  • w części 85/10 Województwo łódzkie o 482 tys. zł,
  • w części 85/12 Województwo małopolskie o 252 tys. zł,
  • w części 85/14 Województwo mazowieckie o 444 tys. zł,
  • w części 85/16 Województwo opolskie o 120 tys. zł,
  • w części 85/18 Województwo podkarpackie o 414 tys. zł,
  • w części 85/20 Województwo podlaskie o 122 tys. zł,
  • w części 85/22 Województwo pomorskie o 400 tys. zł,
  • w części 85/24 Województwo śląskie o 390 tys. zł,
  • w części 85/26 Województwo świętokrzyskie o 129 tys. zł,
  • w części 85/28 Województwo warmińsko-mazurskie o 552 tys. zł,
  • w części 85/30 Województwo wielkopolskie o 297 tys. zł,
  • w części 85/32 Województwo zachodniopomorskie o 404 tys. zł;

IV.

1) w art. 1 zwiększa się dochody i wydatki budżetu państwa o 32.000 tys. zł;

2) w zał. 1 w części 19 w poz. 9 Wpłaty NBP zwiększa się dochody o 32.000 tys. zł;

3) w zał. 2 w części 29 Obrona narodowa:

a) w rozdziale 75201 - Wojska Lądowe zwiększa się świadczenia na rzecz osób fizycznych o 4.600 tys. zł oraz wydatki bieżące jednostek budżetowych o 25.900 tys. zł,

b) w rozdziale 74211 - Pozostałe jednostki wojskowe zwiększa się świadczenia na rzecz osób fizycznych o 700 tys. zł oraz wydatki bieżące jednostek budżetowych o 800 tys. zł;".