Narzędzia:

Hołd ofiarom Holocaustu

27.01.2024

27 stycznia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, ustanowiony w 2005 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dla uczczenia pamięci Żydów zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej. Przypada on w rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau, który w ciągu niemal 5 lat swojego istnienia pochłonął około 1,1 mln ofiar z 1,3 mln wszystkich więźniów. Około 90% z nich stanowili Żydzi z całej Europy. W obozie śmierć poniosło także ponad 70 tys. Polaków, 20 tys. Romów, 15 tys. jeńców sowieckich, a także 10–15 tys. więźniów innych narodowości.

Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu nie tylko oddaje cześć pomordowanym, jest również apelem o przeciwdziałanie jakimkolwiek formom negacji zagłady Żydów. Aby zapobiec takim wydarzeniom w przyszłości, przypomina o potrzebie edukacji i pamięci.

Holokaustbył zaplanowanym i konsekwentnie przeprowadzanym przez III Rzeszę procesem masowego mordowania Żydów na terenach Europy opanowanych przez Niemców. Zdecydowana większość ofiar pochodziła jednak z Polski i Europy Wschodniej. W pierwszej kolejności przygotowywano zagładę Żydów z Generalnego Gubernatorstwa obejmującego część terytorium II RP, która nie została anektowana bezpośrednio przez III Rzeszę. Zaplanowano ją szczegółowo i nazwano Akcją Reinhardt (Einsatz Reinhardt). W Bełżcu, Sobiborze i Treblince zamordowano co najmniej milion osób. 20 stycznia 1942 r. podczas konferencji w Wannsee grupa niemieckich przywódców III Rzeszy ustaliła plan „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Łączną liczbę ofiar Holokaustu szacuje się na prawie 6 mln, w tym 3 mln polskich Żydów. Jedną trzecią ofiar Holocaustu stanowiły dzieci.

W rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ ustanawiającej Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu znalazły się poprawki zaproponowane przez Polskę, honorujące m.in. odwagę i poświęcenie członków ruchu oporu prowadzących walkę z nazistami, a także wyrażające uznanie dla osób ratujących i pomagających ratować Żydów. W rezolucji wyraźnie zaznaczono, że wśród ofiar niemieckich obozów byli przedstawiciele innych narodowości, znalazły się też wyrazy uznania dla państw członkowskich aktywnie zaangażowanych w pielęgnowanie miejsc pamięci o Holokauście i jego ofiarach.

Polacy stanowią największą grupę (ponad 7,1 tys. osób) wśród odznaczonych najwyższym izraelskim odznaczeniem cywilnym nadawanym nie-Żydom – medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – przyznawanym przez Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Jad Waszem.