Narzędzia:

List Marszałka Senatu RP do amerykańskich senatorów ws. nowelizacji Kpa.

21.07.2021
Fot. Wojciech Grzędziński

Wierzę, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej zadba o sprawiedliwość historyczną – napisał Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki w odpowiedzi na list 12 senatorów USA, zaniepokojonych pracami nad nowelizacją Kodeksu postępowania administracyjnego. Demokratyczni i republikańscy senatorowie w liście otwartym do prezydenta Andrzeja Dudy, skierowanego także do wiadomości Marszałka Senatu, wyrazili opinię, że ustawa ta ma utrudnić reprywatyzację mienia. Zaapelowali do prezydenta, by podjął działania na rzecz wycofania projektu procedowanego obecnie w Senacie, lub - gdyby został on przyjęty - do zawetowania go.

W odpowiedzi na list Marszałek Senatu wyjaśnił, że nie ma prawnych możliwości wycofania projektu na obecnym etapie prac legislacyjnych. „Senat jest zobowiązany działać zgodnie z art. 121 ust. 2 Konstytucji oraz art. 68 Regulaminu Senatu, które nie przewidują całkowitego wycofania ustawy na tym etapie, lecz wskazują Senatowi trzy możliwości: przyjęcie ustawy bez poprawek, odrzucenie ustawy albo wprowadzenie do niej poprawek” – czytamy w liście. Prof. Tomasz Grodzki zwrócił uwagę, że wielu senatorów, nie godząc się z treścią uchwalonej przez Sejm ustawy, dąży do wprowadzenia do niej poprawek. „Argumenty podnoszone przez senatorów, już na etapie prac w komisjach senackich, wskazują na konieczność zabezpieczenia praw spadkobierców niezależnie od ich narodowości. Należy więc spodziewać się, że w tym właśnie duchu Senat uchwali poprawki do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego” – napisał Marszałek Senatu. „Wierzę, że w ten sposób Senat Rzeczypospolitej Polskiej zadba o sprawiedliwość historyczną” – zaznaczył.

Marszałek podkreślił także w liście, że „w realiach obecnej kadencji władz parlamentarnych w Polsce to Senat jest ostoją walki o demokrację, prawa człowieka, praworządność i poszanowanie naszej różnorodności, co wielokrotnie udowodniliśmy”.

Senackie komisje Ustawodawcza oraz Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przyjęły jedną poprawkę do nowelizacji Kpa., zgodnie z którą decyzję administracyjną wydaną z rażącym naruszeniem prawa lub bez jakiejkolwiek podstawy prawnej będzie można unieważnić w okresie do 30 lat od jej wydania - jak sugerował to Naczelny Sąd Administracyjny - a nie 10, jak zakłada nowelizacja. Poprawka zmienia też vacatio legis ustawy – z miesiąca do trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.

Poprawka dotyczy także postępowań administracyjnych w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, które to decyzje zostały doręczone lub ogłoszone przed 1 stycznia 1990 r. i postępowań, które zostały wszczęte i niezakończone przed dniem ogłoszenia ustawy. Na jej mocy obywatele polscy, którym mienie odebrano z naruszeniem ówczesnego prawa (lub ich spadkobiercy) dostaną zaświadczenia, z którymi będą mogli udać się do sądu po odszkodowanie, ale nie będą mogli wzruszyć decyzji i nie będzie już zwrotu mienia w naturze. Zgodnie z poprawką nowe wnioski, dotyczące bezprawnego pozbawienia obywateli polskich mienia przez władze komunistyczne będzie można składać jeszcze tylko przez 3 miesiące po opublikowaniu ustawy.

Jak wyjaśnia współautor poprawki, senator Marek Borowski, jej ewentualne przyjęcie zakończy przyjmowanie nowych wniosków reprywatyzacyjnych, przerwie zwroty mienia w naturze, a wnioskodawcom, których wnioski reprywatyzacyjne są w trakcie rozpatrywania, umożliwi – zamiast zwrotu majątku – ubieganie się zgodnie z Konstytucją o odszkodowanie na drodze sądowej.