23 czerwca 2009 r. w Senacie odbyła się konferencja "Samorządowy lider zarządzania 2009 - usługi społeczne", zorganizowana przez wicemarszałka Marka Ziółkowskiego wspólnie ze Związkiem Miast Polskich, we współpracy z senacką Komisją Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Patronat nad konferencją objęli wicemarszałek M. Ziółkowski i ambasador Norwegii w Polsce Enok Nygaard. W komisji konkursowej zasiadała m.in. senator Jadwiga Rotnicka.
Otwierając konferencję, wicemarszałek M. Ziółkowski przypomniał, że samorząd terytorialny znajduje się pod szczególnym protektoratem Senatu. Jak podkreślił, wierzy w samorządy, ich innowacyjność i kreatywność, a także w ideę konkursu. To właśnie konkursy, w jego opinii, wyzwalają ducha konkurencyjności i pozwalają na wymianę doświadczeń, a tym samym wpływają na jakość usług świadczonych przez samorządy.
W swoim wystąpieniu ambasador Norwegii w Polsce E. Nygaard stwierdził, że głównym celem Norweskiego Mechanizmu Finansowego i grantów norweskich jest przyczynianie się do wzrostu spójności społeczno-ekonomicznej w Europie. Jego zdaniem, ważny element tego procesu stanowi wzmacnianie samorządów lokalnych. "Dobre zarządzanie samorządem i skuteczna lokalna administracja publiczna mają zasadnicze znaczenie dla społeczeństwa obywatelskiego. W tym aspekcie kluczowymi elementami są uczestniczenie w życiu publicznym, transparentność i przestrzeganie praw obywatelskich, a także efektywne służby publiczne" - dodał.
Ogólnopolski konkurs "Samorządowy lider zarządzania" stanowi jeden z elementów projektu doradczo-szkoleniowego "Budowanie potencjału instytucjonalnego jednostek samorządu dla lepszego dostarczania usług publicznych (2007-2011)", realizowanego przez Związek Miast Polskich we współpracy ze Związkiem Powiatów Polskich, Związkiem Gmin Wiejskich RP oraz Norweskim Związkiem Władz Lokalnych i Regionalnych, współfinansowanego ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Konkurs przeprowadza się w dwóch dziedzinach - usług społecznych i technicznych, ocenianych na przemian co 2 lata. Tegoroczny konkurs dotyczy usług społecznych z zakresu pomocy społecznej, kultury i oświaty.
Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski przypomniał, że najważniejszym celem projektu doradczo-szkoleniowego jest poprawa jakości pracy samorządów na rzecz obywateli. Oprócz konkursu na projekt składają się "System analiz samorządowych", pozwalający na obliczanie kosztów i jakości usług w miastach i "Grupa wymiany doświadczeń" w zakresie zarządzania usługami i szkolenia pracowników samorządowych.
Do tegorocznego konkursu 112 projektów zgłosiły 77 jednostki samorządu w 4 kategoriach: powiaty ziemskie, miasta na prawach powiatu i miasta powyżej 50 tys. mieszkańców, miasta poniżej 50 tys. mieszkańców i gminy wiejsko-miejskie oraz gminy wiejskie. Eksperci oceniali projekty, przede wszystkim biorąc pod uwagę innowacyjność wdrożonego rozwiązania pod kątem doboru celów, skuteczność w podnoszeniu jakości obsługi i efektywność kosztów. Do finału komisja konkursowa zakwalifikowała 29 projektów, które zaprezentowano podczas konferencji.
Laureat w kategorii miast na prawach powiatu w dziedzinie pomocy społecznej to Łódź za "Program rozwoju rodzicielstwa zastępczego w mieście Łodzi". Specjalne wyróżnienie otrzymał Poznań za projekt "Wdrażanie i realizacja programu «Dziecko pod parasolem prawa»". W dziedzinie kultury zwyciężył Olsztyn za program "Biblioteki multimedialne jako nowoczesne centra informacji, edukacji i rekreacji", a w dziedzinie oświaty - Elbląg za "Elbląski program profilaktyki - odnaleźć się w sobie".
Pierwsze miejsce w dziedzinie pomocy społecznej w kategorii miast małych i średnich zajął Sochaczew za projekt "Seniorze, nie jesteś sam - wspieranie aktywności oraz doskonalenie jakości i dostępności usług socjalnych na rzecz osób starszych w gminie miasto Sochaczew". W dziedzinie kultury laureatami zostały: Płońsk za projekt "Utworzenie placówki informacyjno-dokumentacyjnej specjalizującej się w gromadzeniu, opracowywaniu i upowszechnianiu informacji o dziejach społeczności lokalnej" i Szczecinek za projekt "Samorządowa Agencja Promocji i Kultury w Szczecinku - nowa formuła funkcjonowania instytucji kultury oraz innowacyjne metody zarządzania kulturą w samorządach lokalnych".
Liderem w dziedzinie oświaty został Jarocin za program "Od oświaty biurokratów do oświaty obywateli".
W kategorii powiatów ziemskich w dziedzinie pomocy społecznej zwyciężył Bytów z programem "SEPI - Samorządowa Elektroniczna Platforma Informacyjna w powiecie bytowskim", a w dziedzinie kultury - Elbląg za program "Najatrakcyjniejsza wieś turystyczna powiatu elbląskiego". Tytuł lidera w dziedzinie oświaty otrzymała Piła za projekt "Przyjazna szkoła w środowisku".
Laureatem konkursu w dziedzinie pomocy społecznej w kategorii gmin wiejskich został Zabierzów za projekt "Praca systemowa z rodziną zagrożoną wykluczeniem społecznym". Równorzędne pierwsze miejsca w dziedzinie kultury zajęli: Puńsk za projekt "Współpraca społeczności gminy Puńsk na rzecz rozwoju litewskiej kultury ludowej i utrzymania tożsamości narodowej" i Psary za projekt "Oddolne realizowanie potrzeb szansą na aktywizację społeczno-kulturalną mieszkańców gminy Psary".
W dziedzinie oświaty tytułem lidera uhonorowano Lesznowolę za projekt "Gotowy, by się rozwijać. Program stymulujący rozwój dzieci sześcioletnich pod kątem przygotowania do szkoły w gminie Lesznowola" i Morawicę za projekt "Optymalizacja organizacji i finansowania oświaty".
Laureaci konkursu uczestniczą w wyjazdach studyjnych do Norwegii, a ich projekty są promowane przez organizacje samorządowe i włączane do "Bazy dobrych praktyk".