Aktualności

21 lutego 2009 r. w historycznej Sali Sejmu Śląskiego w Katowicach dyktandem, przygotowanym przez przewodniczącego Rady Języka Polskiego prof. Andrzeja Markowskiego, zainaugurowano ogólnopolską akcję "Moda na polski". Okazją był obchodzony 21 lutego na całym świecie Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego, ustanowiony przed 10 laty przez UNESCO.

W katowickiej imprezie wzięła udział wicemarszałek Krystyna Bochenek, która przed laty stworzyła ogólnopolskie Dyktando, a od maja 2007 r. zasiada w Radzie Języka Polskiego przy prezydium PAN. Jak stwierdziła, katowickie spotkanie to niejako program pilotażowy poświęcony modzie na język polski.

Dyktando pisali uczniowie z ponad 30 szkół średnich, których patronami są wielcy polscy poeci i pisarze. Jedno z jego zdań brzmiało: "Śmiechu było co niemiara, gdyż mało kto z ponad stu dwudziestu hożych ochotników w ogóle wykoncypował, co mogłoby się kryć za ekstradziwacznymi zapisami w nowo stworzonej ortografii".

Dyktando nie było jedynym elementem inauguracji ogólnopolskiej akcji "Moda na polski". Organizatorzy poświęcili także uwagę słowu mówionemu i obrazowi - odbyło się spotkanie z pisarzem Wojciechem Kuczokiem i zaprezentowano wystawę "Uroda polszczyzny". Na fotogramach autorstwa Zbigniewa Sawicza, ustawionych w kuluarach Sali Sejmu Śląskiego, można było obejrzeć m.in. wybitnych polskich literatów, karty z dzieł literatury i uwiecznione wydarzenia związane z językiem polskim jak ogólnopolskie Dyktando czy przyznanie tytułów Ambasadorów Polszczyzny, a także historyczne podręczniki do nauki języka polskiego.

Uczestnicząca w spotkaniu minister edukacji narodowej Katarzyna Hall dziękowała za tę inicjatywę. Podkreślała, że dobrą polszczyzną powinni się posługiwać wszyscy Polacy, nie tylko absolwenci studiów filologicznych. Witając uczniów, powiedziała, że należy się szczycić znajomością języka ojczystego i wszędzie go promować, a także namawiać do jego jak najszerszej popularyzacji.

Do udziału w katowickiej inauguracji zaproszono także wybitną aktorkę Grażynę Barszczewską - laureatkę Dyktanda dla Aktorów, uhonorowaną tytułem Mistrzyni Mowy Polskiej. "Język polski jest dla mnie jak powietrze, jak oddychanie. To jest mój zawód, moje podstawowe narządzie pracy. Bardzo cieszę się, że to szlachetne przedsięwzięcie ma takie rozmiary i przyciąga coraz większe rzesze młodych ludzi" - podkreśliła.

W opinii prof. A. Markowskiego, modę na polski trzeba lansować nie tylko wśród młodzieży, ale także np. wśród polityków i dziennikarzy, którzy - jak powiedział - często zapominają, że polszczyzna jest ich narzędziem pracy. "Narzędzie, o które się nie dba, rdzewieje albo się łamie" - podkreślił językoznawca.

Prof. A. Markowski stwierdził, że poprawność językowa jest tylko jedną z cech dobrej polszczyzny. Wśród innych wymienił: sprawność, etykę i estetykę słowa. "To wszystko składa się na dobrą polszczyznę i modę na taką polszczyznę chcemy właśnie propagować" - podsumował.

Zdaniem dyrektora Biblioteki Śląskiej w Katowicach prof. Jana Malickiego, moda na polski już istnieje, choć w formie bardziej popularnej - na proste, zwięzłe i precyzyjne wypowiedzi. "Piękno zasadza się jednak nie tylko na skrótowości, ale na potoczystości, na tym, co pozwala dookreślić w sposób niezwykle atrakcyjny każdą wypowiedź" - zaznaczył.

Wojewoda śląski Zygmunt Łukaszczyk przypomniał słowa prof. Jana Miodka, że Śląsk jest matecznikiem mowy polskiej. Wyraził nadzieję, że akcja "Moda na polski" wpisze się na stałe w kalendarz imprez kulturalnych.

Laureatami katowickiego konkursu ortograficznego zostali: Aleksandra Mikołajczyk z II Liceum Ogólnokształcącego w Ostrowie Wielkopolskim, Kacper Miodyński z II LO w Bielsku-Białej oraz Anna Wendreńska z III LO w Katowicach. Nagrodę wojewody śląskiego przyznano liceum im. Adama Mickiewicza w Katowicach, którego drużyna popełniła najmniej błędów w dyktandzie.

Obchodzony 21 lutego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego został ustanowiony przez UNESCO w 1999 r. na pamiątkę wydarzeń w Bangladeszu. W 1952 r. zginęło tam pięciu studentów, którzy domagali się nadania językowi bengalskiemu statusu urzędowego.