Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (132.)

w dniu 5 czerwca 2018 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druk senacki nr 818, druki sejmowe nr 2291, 2291-A, 2513 i 2513-A).

2. Rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej działalności kancelarii odszkodowawczych w Polsce.

3. Rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Nadzór organów podatkowych i organów kontroli skarbowej nad prawidłowością rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego”.

4. Rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Prawidłowość prowadzenia rachunkowości i sporządzania sprawozdań finansowych w wybranych jednostkach budżetowych”.

(Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 07)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Grzegorz Bierecki)

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dzień dobry państwu.

Otwieram sto trzydzieste drugie posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Witam przybyłych gości, witam pana ministra, witam panów senatorów.

Proponuję następujący porządek obrad. Punkt pierwszy: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; druk senacki nr 818. Punkt drugi: rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej działalności kancelarii odszkodowawczych w Polsce. Punkt trzeci: rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Nadzór organów podatkowych i organów kontroli skarbowej nad prawidłowością rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego”. I punkt czwarty: rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Prawidłowość prowadzenia rachunkowości i sporządzania sprawozdań finansowych w wybranych jednostkach budżetowych”.

Czy w posiedzeniu uczestniczą osoby zajmujące się zawodowo działalnością lobbingową? Nie.

Dziękuję bardzo.

Informuję państwa o odbywającej się transmisji internetowej naszych obrad.

I przystępujemy do realizacji porządku obrad.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druk senacki nr 818, druki sejmowe nr 2291, 2291-A, 2513 i 2513-A)

Punkt pierwszy to rozpatrzenie ustawy uchwalonej na sześćdziesiątym drugim posiedzeniu Sejmu w dniu 10 maja na podstawie projektu rządowego.

Do komisji wpłynęły uwagi od Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, Konfederacji Lewiatan, Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji oraz Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP. Wszystkie uwagi i pisma zamieszczono na stronie internetowej komisji.

Do reprezentowania rządu w czasie prac upoważniony jest minister finansów. Witamy serdecznie.

I bardzo proszę pana ministra o przedstawienie ustawy.

Oczywiście pan minister może delegować…

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Nie, oczywiście… Przepraszam, Panie Przewodniczący.

Ustawa, którą procedujemy, jest nakierowana na liczne uproszczenia i ułatwienia dla podatników związane z dosyć dużą i obszerną nowelizacją wprowadzoną z końcem tamtego roku, która weszła w życie 1 stycznia. Wiele z poprawek, które zostały zaproponowane odnośnie do tej ustawy… Wiele z tych problemów można było wyeliminować poprzez interpretację. Ale dla klarowności przepisów, aby pozbawić je niedomówień, proponujemy właśnie te rozwiązania, które mam przyjemność w tym momencie przedstawić.

Pierwsza zmiana dotyczy zasad zaliczania w koszty podatkowe odpisów amortyzacyjnych od nabytych w drodze darowizny oraz spadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Tutaj spotkaliśmy się niestety z dużymi nadużyciami przepisów w poprzedniej wersji. Z tego wynika pierwsza fala, pierwsza propozycja, dotycząca zamknięcia tej luki, która niestety była nadużywana przez wiele, wiele lat. Niemniej jednak w tym momencie uważamy, że jedna z tych sankcji, jedna z konsekwencji wspomnianych przepisów poszła za daleko. I dlatego jest tutaj pewne rozróżnienie, które naszym zdaniem jest idealnym kompromisem, zarówno jeżeli chodzi o zamknięcie poprzednich luk, jak i o racjonalności systemu.

Kolejna kwestia to jest zmiana w ustawie o PIT dotycząca przychodów uzyskiwanych z tytułu korzystania z praw autorskich. Tutaj, przypomnę, dwukrotnie podwyższyliśmy limit kosztów uzyskania tych przychodów. Przepisy były szeroko konsultowane. Wydaje się, że można było objąć interpretacją także zawody, które nie były objęte tym przywilejem w pierwotnej wersji ustawy. Niemniej jednak, żeby przeciąć wszystkie spekulacje, rozszerzamy ten katalog, tak więc wychodzimy naprzeciw postulatom. Wydaje się, że po tych zmianach zakres wspomnianej preferencji będzie racjonalny, mówię tu o zakresie podmiotowym.

Kolejna kwestia to jest racjonalizacja opodatkowania PIT dochodów od niektórych gier hazardowych.

Dalej: zwalniamy z podatku przychody z tytułu pomocy finansowej otrzymanej od Policji. Takie rozwiązanie było przewidziane dla innych służb, teraz rozszerzamy je na pomoc finansową otrzymaną od Policji.

Proponujemy też zmianę w ustawie o PIT dotyczącą regulacji zasad opodatkowania dochodów uzyskiwanych ze zbycia akcji nabytych w ramach tzw. programów motywacyjnych. Znów tutaj mamy sytuację, w której – naszym zdaniem troszeczkę niepotrzebnie – powstały wątpliwości. Dla nas jest jasne, że dotyczy to także spółek polskich. I omawianą tu zmianą doprecyzowujemy, poszerzamy zakres tej preferencji.

Dodajemy też w ustawie o PIT i CIT zwolnienie obejmujące kwoty umorzonego zadłużenia związanego z zaciągniętym kredytem mieszkaniowym. Chodzi tu o tzw. stary portfel kredytów. To jest sprawa o dużej istotności społecznej, szeroko omawiana. Po prostu dajemy preferencje wobec umorzeń kredytów, które były spłacane zgodnie z wieloletnimi programami przewidzianymi różnymi ustawami restrukturyzacyjnymi.

Kolejna zmiana dotyczy wkładów do spółki. Tutaj również powstała kontrowersja, naszym zdaniem jest ona niesłuszna, ale w duchu eliminacji wątpliwości proponujemy przesądzenie tej sprawy w formie zmiany legislacyjnej, a nie interpretacji.

Ponadto wprowadzamy liczne zmiany dotyczące racjonalizacji i uszczelnienia tzw. minimalnego podatku dochodowego od nieruchomości komercyjnych. Ta sprawa także była szeroko dyskutowana. Podatek ten ma na celu, co do zasady, wyeliminowanie tzw. agresywnej optymalizacji, ma także pozwolić organom skarbowym zebranie odpowiednich informacji i umożliwić wyrównanie pola konkurencji na rynku podmiotów, które uczciwie płacą podatki, i podmiotów, które – no niestety zdarzało się tak w przeszłości – agresywnie optymalizowały ten obszar. Zmiany generalnie rozciągają ten podatek na wszelkie rodzaje nieruchomości komercyjnych. Z jednej strony ma to skutek eliminujący nawet takie domniemane zaburzenie konkurencji czy selektywności, a z drugiej strony, jak nam się wydaje, przedsiębiorcy nie powinni szczególnie odczuć ciężaru poszerzenia tego podatku, ze względu na to, że w przypadku nieruchomości innych niż pierwotnie objęte tym mechanizmem po prostu nie korzystano z tej agresywnej optymalizacji. Wprowadzamy także szereg ulg i zwolnień odnośnie do tego podatku. Tak że, naszym zdaniem, podatnicy również powinni odczuć finansowo te nowe reguły.

Tak więc wydaje się, że ta ustawa nie jest może konieczna, ale przyczynia się do klarowności obecnego stanu prawnego. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Bardzo proszę Biuro Legislacyjne o przedstawienie opinii.

Starszy Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Biuro w swojej opinii stwierdziło, że omawiana ustawa nie budzi zasadniczych zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym. Chcemy jednak wskazać Wysokiej Komisji nasze wątpliwości co do 2 kwestii.

Pierwsza dotyczy art. 9 omawianej ustawy. Zgodnie z tym przepisem dotychczasowe rozporządzenia wydane na podstawie art. 52 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym określające wzory zeznań, deklaracji i informacji podatkowych w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2017 r. zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie zmienionego opiniowaną ustawą art. 52 ust. 3, nie dłużej jednak niż do końca 2018 r., i mogą być zmieniane. W dalszej części uwagi biuro wskazało przypadki, kiedy możliwe jest czasowe utrzymanie w mocy rozporządzeń w sytuacji zmiany przepisów, które są tymi rozporządzeniami wykonywane. Naszą zasadniczą wątpliwość co do tej kwestii budzi jednak nie tyle samo utrzymanie w mocy dotychczasowych rozporządzeń, ile wprowadzenie możliwości ich nowelizacji w okresie czasowego utrzymania w mocy.

Tutaj chcemy zwrócić uwagę, Wysokiej Komisji na to, że, jak przewiduje przepis art. 9, dotychczasowe rozporządzenia mogą być zmieniane. W takim przypadku, aby uczynić zadość wymaganiom zupełności upoważnienia, należy co najmniej wskazać przepisy, na podstawie których będzie możliwa zmiana czasowo utrzymanych w mocy rozporządzeń. Przepis art. 9 nie rozstrzyga, czy podstawą zmiany będą dotychczasowe przepisy, czy też przepisy zmienione. Tak więc w celu określenia granic upoważnienia do zmiany czasowo utrzymanych w mocy rozporządzeń powinno się odesłać do nowego bądź dotychczasowego brzmienia upoważnień zawartych w art. 52 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Chcielibyśmy jeszcze zauważyć… W tej uwadze zawarliśmy konkluzję, że przyjęta w art. 9 formuła pozwoli skutecznie utrzymać w mocy te rozporządzenia w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2017 r.

Do tej uwagi zostały załączone propozycje poprawek. Jeśli będzie taka wola Wysokiej Komisji, to ewentualnie w odpowiedniej części rozpatrywania tego punktu te propozycje poprawek zostaną przedstawione.

Druga uwaga odnosi się do art. 10 nowelizacji. Zgodnie z tym przepisem zmiany wprowadzone w podatku od nieruchomości, który omawiana nowelizacja określa jako podatek od przychodów z budynków, wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Wyjątek stanowi propozycja dodania ust. 3d w art. 45 ustawy o PIT – jest to art. 1 pkt 8 nowelizacji – która to regulacja ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy. My tutaj zwracamy uwagę, że ta regulacja jest powiązana ze zmianami wprowadzanymi omawianą nowelizacją do ustawy o podatku od nieruchomości komercyjnych. Wskazujemy tu jednocześnie na aspekt technicznolegislacyjny. Mianowicie wspomniany przepis posługuje się skrótem „podatek od przychodów z budynków”, który formalnie zostanie wprowadzony do ustawy o PIT dopiero z dniem 1 stycznia 2019 r., kiedy wejdzie w życie art. 30g w nowym brzmieniu, gdzie ten skrót został wprowadzony. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Czy pan senator chciałby zadać jakieś pytania? Nie.

Dziękuję bardzo.

Chciałbym poinformować, że ja mam 3 poprawki do tej ustawy.

Pierwsza poprawka to jest poprawka do art. 30g ust. 4 i art. 24b ust. 4. Pierwszy z tych przepisów to przepis ustawy o podatku od osób fizycznych, a drugi – ustawy o podatku od osób prawnych. Te poprawki mają na celu doprecyzowanie zasad dotyczących opodatkowania budynków w przypadku ich zbycia lub oddania do użytkowania na podstawie umowy leasingu. Z uwagi na to, że tzw. minimalny podatek dochodowy opiera się na wartości początkowej, a więc i na ewidencji środków trwałych, zasadnym jest określenie, że przychód w danym miesiącu będzie wykazywany wyłącznie u zbywcy nieruchomości, czyli leasingodawcy, tj. podatnika, który posiadł ten środek trwały w swojej ewidencji na pierwszy dzień danego miesiąca. To doprecyzowująca poprawka.

Poprawka nr 2 to także poprawka do art. 30g ustawy o PIT i art. 24b ustawy o CIT. Ta poprawka ma na celu wyłączenie z opodatkowania tych budynków, które zostały oddane do użytkowania w niewielkiej części. Rozwiązanie takie pozwoli wyłączyć z opodatkowania te budynki, które są wynajmowane w minimalnym stopniu, gdyż jest to związane przede wszystkim z najmem powierzchni pod bankomaty, lodówki, stojaki i automaty z napojami czy przekąskami lub najmem niewielkich powierzchni podwykonawcom. Objęcie tego typu najmu podatkiem dochodowym wiązałoby się dla podatników ze znacznymi obciążeniami administracyjnymi przy jednoczesnym braku istotnych korzyści z tego tytułu dla budżetu państwa. Dlatego też proponowane jest takie rozwiązanie, aby łączny udział oddanej do użytkowania powierzchni użytkowej budynku zwolnionej od podatku nie przekraczał 5% całkowitej powierzchni użytkowej tego budynku. To jest druga poprawka.

I wreszcie trzecia poprawka, zgodna z opinią Biura Legislacyjnego. To poprawka do art. 10, poprawka o charakterze legislacyjnym, polegająca na przesunięciu na dzień 1 stycznia 2019 r. terminu wejścia w życie regulacji art. 45b ust. 8c ustawy o PIT, czyli regulacji dotyczącej wykazywania przez podatników obciążonych podatkiem minimalnym w zeznaniu rocznym również danych odnoszących się do poszczególnych elementów podatku minimalnego. Treść tego przepisu jednoznacznie nawiązuje do zmian, które wchodzą w życie od stycznia 2019 r.

To są 3 poprawki, które składam. Biuro Legislacyjne już ma te poprawki.

Ale mamy także głosy ze strony gości. Wpłynęły do komisji uwagi od Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, Konfederacji Lewiatan, Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji oraz Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP.

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?

Bardzo proszę. Proszę o przedstawianie się, w kolejności.

Proszę bardzo.

Radca Prawny w Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej Piotr Chmieliński:

Piotr Chmieliński, Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Kasa krajowa przy okazji nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych chciałaby poddać Wysokiej Komisji pod rozwagę jeszcze jeden temat, a mianowicie usunięcie wątpliwości w zakresie powiązań kapitałowych dotyczących cen transferowych pomiędzy kasą krajową a spółdzielczymi kasami oszczędnościowymi kredytowymi i wnioskowałaby wyłączenie z zakresu definicji podatkowych powiązań kapitałowych w konkretnym przypadku posiadania udziałów nadobowiązkowych w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

Przybliżę tak skrótowo temat. Chodzi o to, że kasa krajowa, jako podmiot regulacyjny i stabilizacyjny na rynku w odniesieniu do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, udziela również wsparcia finansowego w postaci środków z funduszu stabilizacyjnego, poprzez m.in. obejmowanie udziałów nadobowiązkowych. Jest to jedyna tego rodzaju instytucja na rynku finansowym, która w ten sposób realizuje swoją rolę. I obejmując udziały nadobowiązkowe, kasa krajowa siłą rzeczy staje się powiązana kapitałowo z poszczególnymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi. Nie ma to jednak żadnego wpływu na sposób nadzoru nad takimi kasami, ponieważ nawet w sytuacji, w której kasa krajowa posiada około 80% udziałów nadobowiązkowych w konkretnej kasie, oznacza to tylko tyle, że przysługuje jej, tak jak każdej osobie fizycznej należącej do tej kasy, tylko 1 głos. Tak więc nie możemy tutaj mówić o żadnym stosunku zależności, który by wynikał z takich powiązań. A, no, siłą rzeczy w przypadku takiej konstrukcji przepisów, jaka jest obecnie, organy podatkowe mogą dążyć do tego, aby w tym zakresie również na kasę krajową był nakładany pełen zestaw obowiązków podatkowych, obowiązków dokumentacyjnych wynikających z przepisów ustawy w obecnym brzmieniu. Szczegóły, jak i propozycja ewentualnej poprawki, zostały złożone do Wysokiej Komisji.

Jeszcze tylko tutaj nadmienię, że na wcześniejszych etapach procesu legislacyjnego stanowisko kasy krajowej było prezentowane również Ministerstwu Finansów. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję.

Czy pan minister zechciałby się ustosunkować do tej uwagi?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Dziękuję.

Panie Przewodniczący, nie wiem, czy powinienem się ustosunkować do wszystkich dotychczasowych uwag, czy…

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Na tym posiedzeniu były tylko 2 głosy, pozostałe uwagi wpłynęły na piśmie. Jeśli pan minister zechciałby się ustosunkować także do tych, które wpłynęły na piśmie, będziemy wdzięczni. Ale przede wszystkim chodzi o te, które zostały i zostaną przedstawione na posiedzeniu komisji. Oczekuje jeszcze jeden mówca i to wyczerpie głosy.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Dobrze.

Dziękuję.

Panie Przewodniczący, problem zgłoszony przez kasę krajową i SKOK-i jest znany ministerstwu i jest analizowany. Jest przedmiotem prac, które są objęte innym nurtem legislacyjnym. I my co do zasady przychylamy się do logiki wywodu przedstawiciela krajowej kasy. W związku z tym prosimy o chwilę cierpliwości, ale… Jak się wydaje, nawet z zasad legislacyjnych wynika, że wspomniana kwestia nie może być w tym momencie przedmiotem tej konkretnej propozycji ustawowej. Niemniej jednak gwarantuję, że pracujemy nad tym problemem w innym nurcie legislacyjnym.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję za tak pozytywne ustosunkowanie się.

Bardzo proszę o przedstawienie się.

Dyrektor ds. Koordynacji Projektów w Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji Karol Stec:

Dzień dobry.

Karol Stec, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Proszę państwa, myśmy postulowali zarówno na etapie prac Sejmu, jak i na etapie prac Senatu właśnie wyłączenie małych powierzchni wynajmowanych w budynkach. Tylko że nie wiem, czy dobrze rozumiem poprawkę zgłoszoną przez ministerstwo czy ewentualnie przez senatorów dotyczącą wyłączenia tych małych powierzchni. Czy sensem tej poprawki jest wyłączenie małych powierzchni w budynkach, w których pozostała powierzchnia, ta powyżej 5%, w ogóle nie jest wynajmowana? Czy też sensem poprawki ministerstwa, ewentualnie senatorów czy komisji, będzie wyłączenie tych 5% powierzchni w budynkach, w których pozostała powierzchnia również jest wynajmowana?

Jeżeli sensem jest tylko – jak widzę, pan minister kiwa głową – wyłączenie tych 5% w sytuacji, kiedy pozostała powierzchnia nie jest wynajmowana, no to w takim razie nie jest to oczywiście w pełni, że tak powiem, odzwierciedlenie tego, o co myśmy prosili. Niemniej jednak cieszymy się, że w jakiejś części przychylono się do naszych postulatów.

Zwracamy jednak uwagę, że jeżeli nawet budynek jest wynajmowany w większej części niż te 5%, to najbardziej problematyczne są właśnie małe powierzchnie. I – tak staraliśmy się to przedstawić na posiedzeniach Sejmu – nasza uwaga dotyczyła 5% bez względu na to, czy budynek w pozostałych 95% jest wynajmowany, czy nie jest wynajmowany. To dotyczyło właśnie małych powierzchni.

Proszę zwrócić uwagę, że podstawa opodatkowania w przypadku minimalnego podatku dochodowego musi być obliczana co miesiąc. I ten udział powierzchni we wszystkich budynkach podatnika musi być obliczany co miesiąc. Tak więc proszę sobie wyobrazić sytuację, w której te małe powierzchnie, czyli te wspomniane już bankomaty, lodówki i małe stoiska, ulegają, że tak powiem, bardzo dużej rotacji. Problem polega na tym, że ich udział mimo wszystko nie będzie odzwierciedlany, jeżeli chodzi o skutek podatkowy i obliczenie całej podstawy, w takiej skali… A będzie to bardzo uciążliwe dla podatnika. Proszę zwrócić uwagę, że zmieniona konstrukcja podatku dotyczy prawie wszystkich podatników posiadających powierzchnię wynajmowaną w budynkach. Tak więc problemy dotyczące bankomatów, maszyn vendingowych, małych stoisk w przejściach galerii handlowych czy ewentualnych standów promocyjnych… Rotacja tych umów będzie bardzo uciążliwa z punktu widzenia wszystkich podatników, bez względu na to, jaka powierzchnia budynku jest tak naprawdę wynajmowana, ponieważ ona będzie musiała być weryfikowane na potrzeby tego podatku comiesięcznie. Proszę również zwrócić uwagę, że często wspomniane umowy to umowy rodzajowe, gdzie nawet nie ma wyliczonej powierzchni, są to umowy na wynajem czegoś, nie na wynajem całej powierzchni, tylko… Tam to jest określone rodzajowo, np.: wynajem lodówki.

Tak więc oczywiście chylę czoła za uwzględnienie chociażby części postulatu, ale zwracam uwagę, że pozostali podatnicy, którzy mają wynajmowaną większą powierzchnię niż 5%, nadal będą mieli z tym problem. Tak więc jeżeli Wysoka Komisja mogłaby rozważyć zmianę albo jeżeli któryś z senatorów mógłby rozważyć zgłoszenie poprawki dotyczącej zmiany tego zapisu, uwzględniającej odniesienie się do wszystkich podatników, a nie tylko do podatników, którzy mają 5% wynajmowanej powierzchni w budynku… Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Widzę jeszcze jedno zgłoszenie.

Bardzo proszę.

Sekretarz Rady Podatkowej w Konfederacji Lewiatan Przemysław Pruszyński:

Przemysław Pruszyński, Konfederacja Lewiatan.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Komisjo!

Tak na wstępie chciałbym tutaj podziękować w imieniu przedsiębiorców za to, że ta ustawa jest procedowana, że są dokonywane te zmiany doprecyzowujące możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych wartości niematerialnych i prawnych w drodze spadku, że są doprecyzowywane przepisy w zakresie programów motywacyjnych oraz w zakresie opodatkowania wkładów pieniężnych do spółek i spółdzielni. Przedsiębiorcy zgłaszali obawy związane z nieprecyzyjnością obecnych przepisów i dobrze, że one są zmieniane.

Chciałbym jednak zgłosić 2 takie dodatkowe uwagi i zastrzeżenia. Pierwsza uwaga dotyczy katalogu 50% kosztów uzyskania przychodów dla twórców i artystów. Faktycznie, ustawą z dnia 27 października 2017 r. ten limit uprawniający do stosowania preferencji podatkowej został podniesiony dwukrotnie, do wysokości 85 tysięcy zł. Niemniej jednak podwyższenie tego limitu byłoby powiązane z wprowadzeniem katalogu zawodów, które z tej preferencji będą mogły skorzystać. Doprowadziło to do takiej sytuacji, że pomimo zwiększenia tego limitu istotna część twórców w ogóle utraciła prawo do stosowania tej preferencji. Obecna ustawa z druku nr 818 zakłada rozszerzenie tego katalogu i, tak jak pan minister powiedział, doprecyzowanie, że część twórców i artystów będzie uprawniona do stosowania tej preferencji. Jednak w naszej ocenie to nie jest wyczerpujące rozszerzenie i nadal będzie dochodziło do takiej sytuacji, że artyści, którzy tworzą utwory w rozumieniu prawa autorskiego i korzystają z tego tytułu z ochrony, zgodnie z przepisami podatkowymi nie będą mieli prawa do stosowania wspomnianej preferencji. I według badań czy analiz, które prowadziliśmy w organizacji, będzie to dotyczyło głównie twórców działających w branży reklamowej, np. grafików komputerowych, a także osób prowadzących działalność badawczą albo działalność dydaktyczną, nie tylko na uczelni. Dlatego nasz postulat jest taki, aby jednak ująć we wspomnianym katalogu jeszcze te zawody wymienione w stanowisku, które przysłaliśmy do Wysokiej Komisji.

Drugie zastrzeżenie Konfederacji Lewiatan dotyczy właśnie tego omawianego podatku minimalnego. Faktycznie, zmiany mają na celu doprecyzowanie przepisów w taki sposób, aby nie budziły one wątpliwości co do zgodności z przepisami Unii Europejskiej, na co też w trakcie procesu legislacyjnego zwracaliśmy uwagę. Niemniej jednak w naszej ocenie skutek jest taki, że żeby ograniczyć możliwość uznania tego podatku za niedozwoloną pomoc publiczną, tak naprawdę rozszerza się jego stosowanie. I w tym momencie także mniejsze podmioty będą objęte tym podatkiem. W naszej ocenie jest to działanie niesłuszne, ponieważ w ramach walki z agresywną optymalizacją podatkową – w uzasadnieniu wskazywano, że chodzi o optymalizację realizowaną przez duże podmioty – modyfikacja idzie w takim kierunku, aby objąć także mniejsze podmioty.

I niezależnie od tego generalnego zastrzeżenia uważamy także, tak jak tutaj mój przedmówca mówił, że ta modyfikacja czy ta poprawka dotycząca małych powierzchni powinna dotyczyć albo konkretnych powierzchni wskazanych wielkościowo – np. 20 małych powierzchni do 25 m2 – które byłyby wyłączone spod opodatkowania, albo właśnie sumy wszystkich tych drobnych umów, 5%… Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Rozumiem, że nie ma więcej zgłoszeń.

Czy pan minister zechciałby się ustosunkować do tych wypowiedzi?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Dziękuję.

Poprawkę dotyczącą 5% rozumiemy tak, że ona dotyczy sytuacji, w których podatnik nieprofesjonalnie zajmujący się wynajmem incydentalnie wynajmuje część swojej powierzchni, wykorzystywanej na własne potrzeby, na cele własnej działalności, innym podmiotom gospodarczym. I taki nieprofesjonalny wynajmujący będzie korzystał z tej preferencji w ten oto sposób, że do limitu 5% powierzchni będzie mógł dokonywać tego typu wynajmu bez konieczności prowadzenia, że tak powiem, buchalterii i bez wyliczeń podatku minimalnego. A podatnik, który trudni się wynajmem powierzchni, ma naszym zdaniem profesjonalne przygotowanie i służby adekwatne do odpowiedniego policzenia tego podatku w taki sposób, w jaki jest to przewidziane ustawą.

Przypominam, że ten podatek nazywa się „minimalny” nie bez przyczyny. Jest to absolutnie minimalny zwrot, rzadko spotykany na rynku nieruchomościowym, co oznacza, że prawidłowo policzony klasyczny podatek dochodowy od działalności wynajmującego powinien przekroczyć podatek minimalny. To powoduje, że precyzyjne liczenie podatku od każdej lodówki, każdego kiosku, każdej budki czy każdej maszyny bankomatowej nie ma żadnego znaczenia, ponieważ prawidłowo wyliczony podatek dochodowy przekracza podatek minimalny, co oznacza, że to liczenie jest niepotrzebne.

Kolejna uwaga dotycząca kosztów uzyskania przychodu… Naszym zdaniem graficy komputerowi są objęci wspomnianymi przepisami. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć w przepisach każdej techniki graficznej i artystycznej. Musielibyśmy każdą technikę artystyczną przewidzieć przepisem. Nie ma to sensu. Naszym zdaniem obecne przepisy obejmują także grafików, którzy tworzą w formie komputerowej.

Wydaje mi się, że to są wszystkie konkretne uwagi, na które powinniśmy w tym momencie odpowiedzieć.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Jeszcze jedno pytanie, pan senator Mróz.

Senator Krzysztof Mróz:

Panie Ministrze, zwrócili się do mnie przedstawiciele związków zawodowych z telewizji i… Pewnie ten problem jest panu znany. Oni mają taką wątpliwość do art. 22 ust. 9b ppkt 3, który brzmi „produkcji audialnej i audiowizualnej”, chcieliby wiedzieć, czy np. reżyserzy też będą mogli z tego korzystać. Wiem, że problem był podnoszony w Sejmie.

Ja zaraz odnajdę pismo… Momencik…

Oni tam proponują pewną nowelizację czy zmianę tego podpunktu. I pytanie: czy panu ministrowi ta problematyka jest znana?

Już odnajduję… Jak się człowiek spieszy to…

(Przewodniczący Grzegorz Bierecki: Spokojnie, Panie Senatorze. Refleksja…)

Już mam. To było pismo kierowane do pana premiera Glińskiego przez Związek Zawodowy Pracowników Twórczych i Technicznych TVP SA „Wizja”. No i oni tutaj podnoszą właśnie kwestię tego art. 22, interpretacji tego właśnie zapisu. I proponują taki zapis tego podpunktu, żeby tam było: „w dziedzinie produkcji audiowizualnej szeroko rozumianej działalności publicystycznej jak również reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu, operatorów dźwięku, montażystów, realizatorów wizji, realizatorów światła, realizatorów dźwięku, operatorów kamer, grafików, kaskaderów, lektorów, charakteryzatorów”. I dalej piszą: „Przedstawiona modyfikacja zapewni równość osobom wykonującym pracę twórczą, a także zapobiegnie zbędnym wątpliwościom co do kwalifikacji danego rodzaju działalności, tym bardziej, że granice między nimi bywają nieostre”. No, tak ci przedstawiciele związku zawodowego proponują to zmienić i tak uzasadniają takową zmianę. Oni twierdzą, że… Oczywiście ten zapis jest taki bardzo, można powiedzieć, przyszłościowy, bo mamy dzisiaj te różnego rodzaju sztuki. I oni się boją, czy takie tradycyjne podejście właśnie odnośnie do grafików, operatorów kamer… Czy ten zapis będzie tak interpretowany, aby oni też za swoje dzieła… no, aby mogli z tego przepisu korzystać. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Jak rozumiem, ta problematyka jest szczególnie dobrze znana panu ministrowi, tak więc oczekujemy na ustosunkowanie się.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Dziękuję.

Panie Senatorze, dziękuję za tę uwagę. Akurat reżyserzy są expressis verbis uwzględnieni w przepisie. I powtórzę swoją uwagę dotyczącą grafików komputerowych: zbytnia kazuistyka w tych zapisach powodowałaby moim zdaniem nadmierną rozbudowę przepisów i nadmierne skomplikowanie. Wydaje mi się, że określenie „produkcja audialna i audiowizualna” obejmuje zawody, o których pan wspomniał czy o których wspominano w piśmie do premiera Glińskiego. Wydaje mi się, że w tym momencie powinniśmy już przejść na etap objaśnień, ponieważ nie wszystko nadaje się po prostu do materii legislacyjnej, ustawowej.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Tak to prawda. Bardzo dziękuję.

Pan senator chciałby coś dodać?

Senator Krzysztof Mróz:

Skoro nie ma zgody na zmianę tego przepisu, to czy będzie właśnie w tym kontekście interpretacja pana ministerstwa? I czy taką interpretację można będzie ewentualnie otrzymać na piśmie? Bo oni tutaj twierdzą, że powstaje pytanie, czy brak na liście tych zawodów realizatora wizji, realizatorów dźwięku, światła i operatora kamer należy rozumieć jako wyłączenie ich z tego ogólnego zapisu dotyczącego artystów zajmujących się twórczością audiowizualną. Czy pan minister potwierdza, że w tym ujęciu mieszczą się także te elementy…

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza: Tak.)

…ci ludzie, którzy pracują przy danym dziele?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Oczywiście, o ile możemy w ogóle mówić o jakimś pierwiastku twórczym tej działalności. No, bo osoba, która, nie wiem, nosi kable na planie filmowym… Tam niekoniecznie jest ten element twórczy. Ale te wymienione przez pana senatora zawody co do zasady wiążą się z kreowaniem dzieła, o którym mówimy, albo filmu, albo audycji radiowej, albo jakiekolwiek innego dzieła audiowizualnego. W związku z tym wspomniane osoby mieszczą się moim zdaniem w tym określeniu dotyczącym produkcji audialnej i audiowizualnej. I myślę, że będzie to przedmiotem tzw. objaśnień podatkowych, które my oczywiście publikujemy na naszych stronach i które mogą stanowić pomoc już w konkretnych sytuacjach, w przypadku konkretnych rozliczeń, konkretnych podatników.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze, za te wyjaśnienia.

Czy ktoś z gości chce zabrać głos? Nie.

Czy ktoś panów senatorów? Nie.

W takim razie przystępujemy do głosowania nad wnioskami legislacyjnymi.

Przypominam, że złożyłem 3 poprawki. Czy możemy głosować nad nimi łącznie?

Proszę bardzo.

Starszy Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Szanowni Panowie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, Szanowni Goście, wydaje mi się, że nad proponowanymi zmianami do art. 30g ustawy o PIT i art. 24b ustawy o CIT przewidujące nowe brzmienie ust. 4 głosujemy łącznie.

To samo dotyczy propozycji dodania ust. 6a w art. 30g ustawy o PIT i w art. 24b ustawy o CIT, nad tym też głosujemy łącznie.

Tak więc proponuję 3 głosowania: pierwsze głosowanie, dotyczące właśnie nowego brzmienia ust. 4 – uzasadnienie zostało przez pana senatora przytoczone, komisja nie ma co do tego wątpliwości – drugie głosowanie, dotyczące dodania ust. 6a w art. 30g, w art. 1 pkt 7, oraz w art. 24b, w art. 2 w pkt 2, no i ostatnie, trzecie głosowanie, dotyczące zmiany w art. 10.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Tak więc mamy w takim razie do przegłosowania 3 poprawki.

Poprawka nr 1 to poprawka do art. 30g ustawy o PIT i art. 24b ustawy o CIT. Dotyczy to tak naprawdę leasingu, oddania budynków w leasing i sposobu zaliczania przychodu oraz zasad opodatkowania w przypadku zbycia na podstawie umowy leasingu. Czy to jest jasne dla panów senatorów, czy panowie chcieliby może zobaczyć ten przepis? Jeżeli… Bardzo proszę. Widzę, że nie mamy powielonych tych poprawek…

(Głos z sali: Są, są.)

Są powielone? A, są powielone. To bardzo proszę rozdać panom senatorom powielone poprawki. Jeśli goście sobie życzą, to prosimy także się poczęstować.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Za chwileczkę będę oczywiście pytał, przy głosowaniu. Na razie muszę się upewnić, że panowie senatorowie, widzą poprawkę, nad którą będziemy głosowali.

Dobrze. Tak że poprawka nr 1 przedstawiona, dostarczona w zestawieniu poprawek…

Panie Ministrze, proszę o stanowisko rządu.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Pozytywne.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Stanowisko rządu jest pozytywne.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki? (5)

Jednogłośnie. Dziękuję bardzo.

Poprawka uzyskała poparcie.

Poprawka nr 2 to także poprawka do art. 30g ustawy o PIT i art. 24b ustawy o CIT. Chodzi tu o dyskutowaną przez nas kwestię wyłączenia 5% całkowitej powierzchni użytkowej budynków… w przypadku oddania na wynajem do 5% budynku posiadanego przez podmiot, przez właściciela. Mają panowie senatorowie przed sobą tę poprawkę.

Stanowisko rządu?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Pozytywne.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem poprawki? (5)

Jednogłośnie. Dziękuję bardzo.

Poprawka uzyskała poparcie.

I wreszcie poprawka nr 3, ta o charakterze legislacyjnym, wnioskowana przez nasze Biuro Legislacyjne.

Stanowisko rządu?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza:

Pozytywne, aczkolwiek wydaje mi się, że ta poprawka jest zbieżna z jedną z propozycji Biura Legislacyjnego.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Tak, tak, podkreśliłem to. Jest dokładnie identyczna z wnioskowaną przez nasze Biuro Legislacyjne.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki (5)

Jednogłośnie. Dziękuję bardzo.

Poprawka uzyskała poparcie.

W takim razie pozostaje nam przegłosowanie ustawy w całości z przyjętymi poprawkami.

Kto z panów senatorów jest…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Czy ktoś chce zabrać głos?

(Głos z sali: Nie, już nie.)

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem ustawy w całości z przyjętymi poprawkami? (5)

Jednogłośnie. Dziękuję bardzo.

Pozostaje nam kwestia wyboru sprawozdawcy.

Czy ktoś z panów senatorów chciałby się podjąć tego zadania? Nie.

W takim razie ja się podejmę. Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo. Zakończyliśmy pracę nad punktem pierwszym porządku obrad.

Dziękuję bardzo gościom przybyłym na tę część naszego posiedzenia.

Punkt 2. porządku obrad: rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej działalności kancelarii odszkodowawczych w Polsce

W punkcie drugim będziemy rozmawiać o podjęciu inicjatywy ustawodawczej dotyczącej działalności kancelarii odszkodowawczych. Wiem, że jest tutaj kolejny przedstawiciel Biura Legislacyjnego…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze. Dziękuję i do zobaczenia.

(Brak nagrania)

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Wracamy do realizacji porządku obrad.

Bardzo proszę…

Państwo na który punkt porządku obrad?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Na trzeci, tak? W takim razie… My jesteśmy teraz w punkcie drugim: rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej działalności kancelarii odszkodowawczych w Polsce.

Chciałbym przypomnieć, że na sto dwudziestym siódmym posiedzeniu, 19 kwietnia, komisja przeprowadziła, wraz z Polską Izbą Ubezpieczeniową, seminarium dotyczące problematyki kancelarii odszkodowawczych. Na tym posiedzeniu, w trakcie tego seminarium głos zabierali licznie przybyli przedstawiciele administracji publicznej, ale także i przedstawiciele rynku, kancelarii odszkodowawczych, izb zrzeszających kancelarie odszkodowawcze oraz ubezpieczycieli.

Zgodnie z tymi zasygnalizowanymi w czasie seminarium wnioskami zleciłem Biuru Legislacyjnemu przygotowanie propozycji rozwiązań prawnych. Taki projekt powstał. Macie go, panowie senatorowie, w swoich materiałach.

Bardzo proszę Biuro Legislacyjne o przedstawienie tego projektu.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Gil:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Nazywam się Michał Gil, reprezentuję Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Projekt jest próbą uregulowania relacji pomiędzy konsumentem, czyli klientem kancelarii odszkodowawczej, a kancelarią odszkodowawczą.

Na obecnym etapie prac zakładamy, że zakres szkód, które mogłyby być dochodzone, których kwestia miałyby być uregulowana przez ustawę, dotyczyłby tylko czynów niedozwolonych. Być może w toku dalszych prac ten zakres mógłby ulec zmianie, w szczególności rozszerzeniu na szkody wynikające z umowy.

Projekt zakłada zdefiniowanie odpowiednich pojęć, zdefiniowanie umowy pomiędzy doradcą a klientem. Pozwolę sobie odczytać przepis, który tego dotyczy: „Przez umowę o dochodzenie roszczeń odszkodowawczych doradca zobowiązuje się za wynagrodzeniem do dokonania na rzecz klienta czynności faktycznych lub prawnych związanych z dochodzeniem roszczeń odszkodowawczych od podmiotu obowiązanego do naprawienia szkody. Czynności te mogą obejmować w szczególności ustalenie przyczyn i okoliczności zdarzeń powodujących szkodę, osób odpowiedzialnych za szkodę, wysokości szkody, rodzaju i wysokości należnych świadczeń oraz zastępstwo procesowe w postępowaniu sądowym”.

Pierwszą z propozycji, która ma zapewnić silniejszą pozycję klienta w relacjach z doradcą odszkodowawczym, jest propozycja wprowadzenia stawek maksymalnego wynagrodzenia. Te stawki miałyby być wyznaczone czy określone przez ministra sprawiedliwości w drodze rozporządzenia. Mogłyby być one określone procentowo, ale nie wykluczamy również innej regulacji, np. mieszanej, procentowej plus kwotowej, dla przykładu: 20%, ale nie więcej niż jakaś kwota. Wyjątkiem mają być wynagrodzenia za dochodzenie roszczeń dotyczących zwrotu kosztu leczenia oraz rent. W takim wypadku rozporządzenie, a później umowa pomiędzy doradcą a klientem… To powinno być określone kwotowo.

Żeby zagwarantować skuteczność tego przepisu, aby nie dochodziło do prób jego obchodzenia, to w przypadku, kiedy w związku z jednym zdarzeniem klient zawarł umowę z kilkoma doradcami i jeżeli oni są między sobą powiązani, suma wynagrodzeń dla wszystkich doradców nie może być większa od tych kwot maksymalnych.

Kolejną instytucją, która ma zapewnić bezpieczeństwo klienta w relacjach z doradcami, jest obowiązek uzyskania zgody klienta na wszystkie czynności, w ramach których doradca działający w imieniu klienta zrzekałby się całości roszczenia lub części tego roszczenia. Ponieważ te czynności prawne nie są tylko jednostronne, ale mogą być również dwustronne, w drodze umowy… W takim przypadku osoba zawierająca umowę – w tym wypadku będzie to najczęściej przedsiębiorstwo, zakład ubezpieczeniowy – będzie mogła, aby zwolnić się z tej swojej części czynności prawnej, ze swojego świadczenia, dać klientowi czas na potwierdzenie umowy. W przypadku, gdyby do takiego potwierdzenia nie doszło, oczywiście osoba zobowiązana do świadczenia odszkodowawczego byłaby zwolniona ze swojego świadczenia, o którym mowa w takiej umowie.

Kolejny element, który miałby przyczynić się do lepszej ochrony klienta, to sposób liczenia terminu na odstąpienie od umowy. Obecnie konsument, jeżeli zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, ma 14 dni na odstąpienie od umowy. W projekcie ten termin byłby liczony od chwili, kiedy taka osoba uzyskała zdolność do swobodnego prowadzenia swoich spraw. O co tu chodzi? W przypadkach, gdyby umowa o takie doradztwo odszkodowawcze była zawarta w szczególności w szpitalu, kiedy konsument ma, no, na głowie poważniejsze sprawy niż doglądanie swojej sytuacji prawnej, poza tym nie wiadomo, w jakim jest stanie, ma ograniczony dostęp do informacji, do możliwości porównywania ofert, to ten termin liczyłby się od chwili opuszczenia szpitala. Wydaje się, że to powinno zagwarantować klientowi możliwość podejmowania racjonalnych decyzji.

Problemem, na który zwracano uwagę, było również to, że środki ze świadczeń odszkodowawczych trafiały na konta kancelarii odszkodowawczych i dopiero kancelarie odszkodowawcze, po potrąceniu sobie odpowiednio swojego wynagrodzenia, przekazywały środki klientowi. Ponieważ tego typu mechanizm wiąże się z różnymi niebezpieczeństwami dla klienta, bezpieczniej dla niego byłoby, gdyby te środki były wypłacane bezpośrednio właśnie konsumentowi, klientowi. O tym mowa w art. 8 ustawy. Jednocześnie zawarto tam pewne zastrzeżenie, że czynności prawne, na podstawie których umożliwiałoby się kancelarii odszkodowawczej korzystanie z tych środków, byłyby nieważne.

W zakresie nieuregulowanym w ustawie do umowy o świadczenie usług doradczych stosowałoby się przepisy dotyczące zlecenia z Kodeksu cywilnego.

Spoza zakresu umowy kolejnym rozwiązaniem jest obowiązek zawarcia przez doradcę odszkodowawczego umowy odpowiedzialności cywilnej. No, w oczywisty sposób ma to zwiększyć bezpieczeństwo jego klienta w wypadku, gdyby doradca z jakichś powodów stał się np. niewypłacalny. W takim przypadku będzie istniało większe prawdopodobieństwo zaspokojenia roszczeń konsumenta.

I w końcu przepis przejściowy, który stanowi, że do wszystkich umów, które już zostały zawarte, stosuje się przepisy dotychczasowe. Przepisy ustawy stosowałoby się do umów zawartych po dniu wejścia ustawy w życie, z jednym zastrzeżeniem: przepis dotyczący możliwości zrzeczenia się roszczenia w całości lub w części obowiązywałby również w stosunku do umów już zawartych. W ten sposób nie zostaje naruszone żadne prawo kancelarii odszkodowawczych. To się nie wiąże z żadnymi dla nich kosztami, pogorszeniem ich sytuacji prawnej, a zwiększa to gwarancje konsumenta.

Tutaj, w art. 11, jest oczywisty błąd, tam jest odesłanie do art. 7, a powinno być do art. 6.

I na końcu jest artykuł o wejściu w życie, który stanowi, że ustawa miałaby wejść w życie po 3 miesiącach od dnia ogłoszenia. Termin ten opiera się m.in. na kalkulacji czasu, którego potrzebują ministrowie na wydanie odpowiednich aktów wykonawczych. Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z panów senatorów chciałbym zabrać głos w tej sprawie?

Wiem, że przygotowaną mamy jeszcze ocenę skutków regulacji. Czy zechciałby pan przedstawić komisji ten OSR?

Ekspert do spraw Oceny Skutków Regulacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Andrzej Fałek:

Andrzej Fałek.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

W toku przeprowadzonych analiz nasuwają się następujące wnioski. W Polsce rynek kancelarii odszkodowawczych znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju. Po latach budowania świadomości społeczeństwa, inwestowania i rozwijania podaży usług podmioty funkcjonujące na tym rynku odnoszą istotne korzyści finansowe. Jednakże uczestnicy rynku dostrzegają również pewne problemy, które są charakterystyczne w szczególności dla rynków wschodzących, gdzie standardy, procedury i poziom jakości świadczonych usług dopiero się kształtują. W związku z tym obserwator rynku może dostrzec krytyczne głosy napływające ze strony klientów, jak i różnych instytucji, którzy nie tylko ukazują problemy, lecz także oczekują podjęcia skutecznej interwencji na tym rynku.

Problemy związane ze świadczeniem usług przez kancelarie odszkodowawcze dotyczą w szczególności następujących kwestii: ryzyka nieotrzymania pieniędzy przez klienta, treści zapisów umów o świadczenie usług, wysokości wynagrodzenia czy przypadków, w których umowa zawierana była w sytuacji, gdy stan osoby nie pozwalał na to, aby w pełni świadomie podjęła decyzję.

W toku prowadzonych analiz zebrane zostały również informacje o tym, czy podobne problemy zaistniały w krajach Europy Zachodniej i w USA. Z uzyskanych informacji wynika, że w krajach tych rynek jest o wiele bardziej rozwinięty, a kancelarie odszkodowawcze funkcjonują znacznie dłużej niż w Polsce, i to funkcjonują w otoczeniu instytucjonalnym cechującym się lepszym nadzorem i stopniem uregulowania ich działalności.

Rekomendowane rozwiązanie polega na przyjęciu specjalnej ustawy dotyczącej umów o dochodzenie roszczeń odszkodowawczych, w której proponuje się zastosowanie narzędzi interwencji, o których mówił przed chwilą legislator.

Wydaje się, że skutkiem przedmiotowej ustawy będzie wprowadzenie zasad, które będą wpływać na standard i jakość usług świadczonych przez przedsiębiorców. Nastąpi też zwiększenie bezpieczeństwa klientów i korzyści płynących dla nich ze świadczonych przez doradców usług. Ponadto dzięki wydaniu 2 rozporządzeń przez ministra sprawiedliwości i ministra ds. instytucji finansowych zostaną uregulowane kwestie wysokości stawek maksymalnych, jak również zostanie określony obowiązek ubezpieczenia. Te 2 regulacje będą miały istotny wpływ na dystrybucję, rozkład korzyści finansowych.

Na obecnym etapie, nie dysponując wysokością stawek, jak również tymi szczegółowymi rozwiązaniami dotyczącymi kwestii zakresu ubezpieczenia czy wysokości sumy gwarancyjnej, trudno określić wpływ tych regulacji na poszczególne podmioty. Niemniej one będą korzystnie wpływały na konkurencyjność i na proces rozwoju tych rynków.

Wydaje się, że regulacja nie będzie powodowała zwiększenia obciążeń regulacyjnych, jak również nie będzie w sposób istotny wpływała na rynek pracy.

Dziękuję.

Przewodniczący Grzegorz Bierecki:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś z panów senatorów chciałby zabrać głos?

Skoro nie, to w takim razie stawiam wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w wersji przedstawionej tutaj wraz z OSR.

Kto z panów senatorów jest za tym wnioskiem? (3)

Dziękuję bardzo.

Jest także konieczność wybrania reprezentanta komisji w dalszych pracach nad tym projektem ustawy.

Jeśli panowie senatorowie pozwolą, ja się tej roli podejmę.

(Głos z sali: Tak.)

Dziękuję bardzo. Jest zgoda komisji.

Zakończyliśmy punkt drugi. Zostały jeszcze punkty trzeci i czwarty.

Bardzo dziękuję. Bardzo dziękuję osobom przybyłym w związku z punktem drugim.

Punkt 3. i 4. porządku obrad: rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Nadzór organów podatkowych i organów kontroli skarbowej nad prawidłowością rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego” oraz rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Prawidłowość prowadzenia rachunkowości i sporządzania sprawozdań finansowych w wybranych jednostkach budżetowych”

Punkty trzeci i czwarty to rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Nadzór organów podatkowych i organów kontroli skarbowej nad prawidłowością rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego” oraz rozpatrzenie wskazanych przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosków de lege ferenda zawartych w wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Prawidłowość prowadzenia rachunkowości i sporządzania sprawozdań finansowych w wybranych jednostkach budżetowych”.

Pan marszałek skierował wnioski do komisji odpowiednio 18 listopada i 14 stycznia 2016 r.

Na podstawie Regulaminu Senatu komisja nie ma określonych terminów na rozpatrzenie wniosków.

Prowadziliśmy liczne prace legislacyjne w tym obszarze, zresztą w obszarze objętym kontrolą Najwyższej Izby Kontroli.

W celu uporządkowania spraw zwróciłem się o stanowisko Ministerstwa Finansów, które zostało już sporządzone, po przyjęciu zmian ustawowych, które przechodziły przez naszą komisję, które były przedmiotem prac komisji.

W wyniku tej korespondencji, głównie właśnie z Ministerstwem Finansów, wniosek jest taki, aby nie prowadzić dalszych prac związanych z wnioskami prezesa Najwyższej Izby Kontroli, ponieważ te wnioski zostały już skonsumowane w regulacjach przyjętych przez parlament w ciągu ubiegłych 2 lat.

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie punktów 3 i 4? Nie.

Biuro Legislacyjne sporządziło opinie do tych wniosków, te opinie są dostępne na stronie komisji. Wiem, że państwo mieliście okazję się zapoznać. Ponieważ jest wniosek, aby nie podejmować dalszych działań… Czy ktoś z panów senatorów życzy sobie, aby Biuro Legislacyjne przedstawiło tę opinię?

(Głos z sali: Nie.)

Ne ma takiego życzenia.

W takim razie bardzo dziękuję i zamykam posiedzenie.

Dziękuję państwu za przybycie.

(Koniec posiedzenia o godzinie 18 minut 12)