Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich (47.)

w dniu 18 października 2017 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu RP za rok 2016.

2. Przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie zmian w składzie komisji senackich.

(Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Sławomir Rybicki)

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dzień dobry państwu.

Witam na czterdziestym siódmym posiedzeniu Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.

Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje 2 punkty: rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu RP za rok 2016 oraz przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie zmian w składzie komisji senackich.

Czy są uwagi do porządku? Skoro nie ma, to uznaję, że porządek został przyjęty.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu RP za rok 2016

Przechodzimy wobec tego do punktu pierwszego: rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich.

Witam na posiedzeniu szefa Kancelarii Senatu, ministra Jakuba Kowalskiego, oraz panie Monikę Nowosielską i Agnieszkę Szlązak – witam serdecznie.

Panie Ministrze, wobec tego przekazuję panu głos z prośbą o zaprezentowanie tego sprawozdania, które było, jak rozumiem, załączone do materiałów. Proszę bardzo.

Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski:

Uprzejmie dziękuję.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Przedstawione Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji obejmują okres od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r. i oczywiście zostały sporządzone na podstawie dokumentów finansowych przekazanych przez senatorów do Kancelarii Senatu potwierdzających wydatki biur senatorskich poniesione w 2016 r. Wykazane w sprawozdaniu kwoty dochodów obejmują środki finansowe otrzymane przez senatorów w 2016 r., a także środki otrzymane i niewydatkowane w roku 2015.

Zasady finansowania i rozliczania biur senatorskich, jak państwo doskonale wiecie, w tym sporządzania sprawozdań rozpatrywanych przez komisję, reguluje zarządzenie nr 10 marszałka Senatu z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie warunków organizacyjno-technicznych tworzenia, funkcjonowania i znoszenia biur senatorskich, a procedury związane z ewidencją wydatków i sposobem dokonywania rozliczeń zostały ustalone w zarządzeniu nr 94 szefa Kancelarii Senatu z 13 czerwca 2011 r. Zgodnie z wymienionymi dokumentami senatorowie do 31 stycznia każdego roku przekazują do Biura Finansowego Kancelarii Senatu rozliczenie środków finansowych otrzymanych w roku poprzednim na pokrycie kosztów związanych z funkcjonowaniem biur senatorskich wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione wydatki, a Kancelaria Senatu jest zobowiązana do opracowania zbiorczego sprawozdania tych rozliczeń. Dokumenty potwierdzające poniesione w 2016 r. wydatki na działalność biur zostały złożone przez senatorów w terminie pozwalającym na sporządzenie sprawozdania, które omawiamy.

Sprawozdanie z wydatków budżetowych biur senatorskich obejmuje wszystkie środki finansowe, jakie senatorowie otrzymują z Kancelarii Senatu na funkcjonowanie biur senatorskich, i są to: środki wypłacane miesięcznie z przeznaczeniem na bieżące funkcjonowanie biura, które w roku 2016 – i tutaj mamy dwie różne kwoty – od stycznia do kwietnia wynosiły 12 tysięcy 150 zł, a od maja do grudnia, w związku z podwyżką, która miała miejsce w roku 2016, była to kwota 13 tysięcy 200 zł; środki wypłacane jednorazowo w trakcie kadencji z przeznaczeniem na remont i wyposażenie biura w meble i inne przedmioty w wysokości 10 tysięcy zł dla senatorów, którzy byli wybrani po raz pierwszy, bo mamy tutaj zróżnicowanie, gdyż dla senatorów, którzy zostali ponownie wybrani, kontynuowali mandat, były to środki w wysokości 6,5 tysiąca zł; środki wypłacane raz na rok z przeznaczeniem na opinie, ekspertyzy i tłumaczenia w wysokości 3 tysięcy zł; środki na usługi internetowe – to ostatnia kwota – refundowane w trakcie roku, maksymalna kwota refundacji to 6,5 tysiąca zł; ostatnia pozycja to dodatkowe środki na nagrody jubileuszowe oraz na dodatkowe wynagrodzenia roczne dla pracowników biur senatorskich wypłacane na podstawie odrębnych przepisów na wniosek senatora.

Podobnie jak w poprzednich okresach sprawozdawczych wydatki zostały zaprezentowane w podziale na 13 jednostek klasyfikacyjnych, grup wydatków – one są przedstawione państwu w sposób czytelny w załączonej tabeli – występujących w biurach senatorskich. Rozkład procentowy wydatków biur senatorskich IX kadencji przedstawiał się podobnie jak w latach poprzednich. Największą grupę wydatków stanowiły oczywiście wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę. Ich udział w ogólnej kwocie wydatków wyniósł ponad 33%. Na koniec grudnia 2016 r. w 95 biurach senatorskich zatrudnionych było 149 osób, a w przeliczeniu na etaty – 115 osób. Wynagrodzenia wynikające z umów o pracę stanowiły 95% ogółu wynagrodzeń, a nagrody i premie dla pracowników – 2,67%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto z uwzględnieniem wszystkich składników wynagrodzenia na koniec 2016 r. wyniosło 3 tysiące 237 zł 61 gr i było wyższe w stosunku do wynagrodzenia w roku 2015 o 1,7%, przy wzroście ryczałtu na prowadzenie biura średnio w skali roku o 5,7%. Najwyższe wynagrodzenie w przeliczeniu na pełny etat wyniosło 6 tysięcy 363 zł 62 gr, a najniższe – 1 tysiąc 850 zł.

Drugim wydatkiem o istotnym procentowo udziale były przejazdy senatorów samochodem w związku z pełnieniem mandatu. Globalna kwota stanowiła 17,16% łącznej sumy wydatków poniesionych na utrzymanie biur senatorskich.

Trzecim co do wielkości wydatkiem były wydatki związane z utrzymaniem lokalu obejmujące czynsz, opłaty za media, prace porządkowe, najem sal na spotkaniach z wyborcami – to było 14,06% ogółu wydatków.

Czwartą pozycję stanowiły wydatki dotyczące umów-zleceń i umów o dzieło – to była suma 12,27% ogólnej kwoty wydatków.

Dalej mamy wydatki dotyczące m.in. ogłoszeń prasowych, zamieszczanych informacji o działalności parlamentarnej senatora, promocji Senatu i jego działalności, a także działań o charakterze reprezentacyjnym – 6,35% ogółu wydatków.

Szóste miejsce w strukturze wydatków zajmuje grupa związana z zakupem materiałów biurowych, książek, prasy, środków czystości – udział tej grupy w wydatkach ogólnych to 4,78%.

Wszystkie pozostałe grupy wydatków, takie jak: zakup wyposażenia do biur, zakup usług telekomunikacyjnych, pocztowych i bankowych, zakup usług internetowych, podróże służbowe osób delegowanych przez senatora, remont lokali, sporządzanie opinii, ekspertyzy oraz naprawa i konserwacja urządzeń biurowych, stanowiły łącznie 12,29% ogółu wydatków i kształtowały się w przedziale od 0,1% do niewiele ponad 3%

Z mojej strony to wszystko, Panie Przewodniczący. Jeśli są pytania, to jesteśmy gotowi, o ile będziemy dysponowali wiedzą, która będzie państwa satysfakcjonować, do udzielenia odpowiedzi.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa senatorów ma pytania?

Bardzo proszę, senator Kobiak.

Senator Andrzej Kobiak:

Dziękuję bardzo.

Ja chciałbym poprosić o wyjaśnienie pewnej sytuacji. Otóż w tych zapisach dotyczących pieniędzy, które otrzymujemy na prowadzenie biura, jest również punkt mówiący o promocji Senatu, o tym, że można wydawać te pieniądze również na taki cel. Problem zaczyna się, gdy zaczynamy interpretować, co to znaczy „promocja Senatu”. Miałem taką sytuację, że wsparłem festiwal Paderewskiego w Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy kwotą z tych pieniędzy przeznaczonych na biuro i niestety nie zostało to uznane. Oceniono, że to nie jest promocja Senatu. W moim przekonaniu, jeżeli jest ważna impreza międzynarodowa i na tej imprezie pokazuje się logo Senatu i informację o tym, że Senat wsparł finansowo, to absolutnie jest to promocja Senatu. Ale ja rozumiem, że gdzieś ktoś to intepretuje. Bardzo chętnie dotarłbym do materiałów źródłowych, czy osoby, która to interpretuje, i podyskutowałbym na ten temat. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze?

Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski:

Panie Przewodniczący! Panie Senatorze!

Nie mamy żadnych konkretnie sformułowanych jasnych zasad, które dałyby odpowiedź na pana pytanie. Musimy pamiętać o tym, żeby dbać o interes i bezpieczeństwo Senatu i Kancelarii Senatu, a pytania o te koszty, koszty związane z promocją Senatu są pytaniami w zasadzie najczęściej zadawanymi przez opinię publiczną i przez dziennikarzy. Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie i często niestety odmawiamy senatorom zakwalifikowania poszczególnych wydatków właśnie w trosce o nasz wizerunek i dobro wspólne.

Ta konkretna sytuacja wyglądała na taką, kiedy środki przeznaczone na funkcjonowanie biura senatorskiego miały de facto zasilić wprost organizację innej imprezy, której Senat formalnie nie był organizatorem. Rozumiem, że z tego powodu Biuro Finansowe nie zakwalifikowało tego wydatku. Prosiłbym, gdy w przyszłości chciałby pan wspierać tego typu działania, najpierw o kontakt z Biurem Finansowym, żeby uzgodnić możliwą formę, taką, która później będzie rozliczona, i taką, która będzie stanowiła pańskie zaangażowanie, a jednocześnie promocję Senatu i jego organów. Lepiej jest to uzgadniać zawczasu, niż później, po fakcie starać się o akceptację tych wydatków, gdyż często nie jest to możliwe.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Proszę bardzo.

Senator Andrzej Kobiak:

Jeśli można, to dopytam. To znaczy ja rozumiem, że nie ma zapisu, że senator musi być współorganizatorem czy Senat musi być współorganizatorem. Zapis mówi o promocji. Więc jeżeli firma promuje się na jakiejś imprezie, wspierając festiwal, a to jest ważne wydarzenie kulturalne, to nie jest prywatna instytucja, które może część pieniędzy sobie zabrać, bo Filharmonia Pomorska akurat jest instytucją dofinansowywaną i przez ministra, i przez marszałka… Są to pieniądze, które i tak zostały przekazane na biuro, a więc można je wykorzystać.

(Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski: Tak, Panie Senatorze…)

Tak więc jest tylko kwestia interpretacji, czy to jest promocja, czy nie.

Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski:

My mamy zapis, który mówi o promocji Senatu i jego organów. Organy Senatu są wprost wymienione. Senatorowie jako tacy nie są organami Senatu. I tu się pojawia problem interpretacji i tej wąskiej, dyskusyjnej granicy pomiędzy działalnością senatora, pojedynczego senatora a działalnością Senatu i jego organów. Staramy się tutaj bardzo wyraźnie dbać o to, żeby rozliczać te wydatki, które dotyczą działalności Senatu i jego organów, a nie poszczególnych senatorów.

Ja rozumiem, że w tym konkretnym przypadku pan senator jakby udzielił patronatu, wsparł tę inicjatywę, dlatego wywodzi pan, że de facto była to promocja Senatu. Jednak to nie jest tak oczywiste, to bywa bardzo różnie przedstawiane i interpretowane. W przyszłości może dobrze byłoby np. porozmawiać z marszałkiem Karczewskim, z którymś z członków prezydium, żeby taką inicjatywę objął swoim patronatem. Wtedy się otwiera jakby kilka innych możliwości wsparcia takiej cennej inicjatywy, cennego przedsięwzięcia. Wszystko jesteśmy w stanie wypracować, ale tak, żeby później nikt nie stawiał nam zarzutów, że była to promocja indywidualnego senatora, a nie Senatu i jego organów.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję.

Ja mam propozycję. Jeżeli te przypadki są przez państwa wielokrotnie zauważane jako działania, które mogą nieść jakieś negatywne konsekwencje, a z punktu widzenia senatora to jest ważny przedmiot działalności, bo promuje się działalność senatora, a pośrednio Senatu, to czy nie warto byłoby, jeżeli te przypadki się powtarzają, w związku z nowym rokiem budżetowym wydać jakiegoś takiego… no, nie powiem, że zarządzenia, ale interpretacji Biura Finansowego, co można kwalifikować jako te wydatki, a co nie, tak żeby senator miał jakiś minimalny drogowskaz, co jest dopuszczalne, a co nie? Próbuję znaleźć rozwiązanie tego problemu, bo myślę, że takie sytuacje mogą się powtarzać. Bardzo nieostra jest definicja, co jest promocją, a co nie, więc być może warto w ramach nowego roku budżetowego jakieś takie ogólne wytyczne przesłać.

Przewodniczący, senator Słoń. Proszę bardzo.

Senator Krzysztof Słoń:

Rzeczywiście bardzo cenny jest głos pana senatora w kwestii rozliczania biur, dlatego że wielokrotnie spotkałem się właśnie z takimi pytaniami, uwagami kolegów senatorów. Cenna jest również odpowiedź pana ministra dotycząca tego, żeby po wcześniejszym porozumieniu z przedstawicielami Prezydium Senatu ustalić taką formułę, żeby rzeczywiście w przypadku tak istotnych przedsięwzięć kulturalnych np. senator pozyskał patronat czy pana marszałka, czy któregoś z wicemarszałków. Wtedy to już jednoznacznie wskazuje, że Senat jest zaangażowany w taką imprezę istotną dla danej społeczności i niedochodową.

Rozumiem również troskę pana ministra i całej kancelarii o to, żeby udział senatora i promowanie Senatu dotyczyły uroczystości rzeczywiście o takim charakterze i o takim wymiarze. Dlatego też uważam za bardzo cenny głos pana przewodniczącego, żeby spróbować otworzyć właśnie ścieżkę wcześniejszych konsultacji senatorów, żeby nie tylko senatorowie mieli wiedzę związaną z możliwościami wspierania, ale także żeby był pewien katalog możliwości wspierania takich inicjatyw. To rzeczywiście wydaje się bardzo istotne. Bo my często doświadczamy tego, że Senat jest nieco w cieniu Sejmu, działania posłów są bardziej medialne, można tak powiedzieć. Wydaje się, że taka formuła naszej działalności przyczyniłaby się do pewnego zrównoważenia tego obrazu Izby wyższej parlamentu, która to izba oczywiście zasługuje również poprzez szereg swoich inicjatyw na takie właśnie podejście. Dlatego cieszy mnie to porozumienie. I wydaje mi się, że w tych 2 głosach, i pana senatora, i pana ministra, jest chęć do tego, żeby było bardzo duże pole porozumienia, ale także współpracy. Dziękuję.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję.

Pani marszałek Pańczyk-Poździej.

Senator Maria Pańczyk-Poździej:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, czy istnieje taki wymóg, który określa, jaka jest dolna i górna granica finansowa, jeśli chodzi o zatrudnienie pracowników biur? Bo ona jest bardzo, że tak powiem… Zróżnicowanie pomiędzy poszczególnymi biurami jest ogromne. Niektórzy zatrudniają, że tak powiem, minimalną liczbę pracowników i to daje minimalny koszt, a gdzie indziej jest to po prostu zupełnie inaczej. Czy jest granica w tym względzie, którą Senat nakreśla?

Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski:

Pani Marszałek, jeśli chodzi o granicę dolną w finansowaniu wynagrodzeń, to oczywiście przepisy ustawowe o minimalnym wynagrodzeniu obowiązują senatora tak jak każdego innego pracodawcę. Tak więc absolutnie, jeśli chodzi o przeliczenie na pełen etat, wymóg dotyczący poziomu minimalnego wynagrodzenia musi zostać spełniony, ten ustawowy. Maksymalny to jest górna granica ryczałtu, tego, co przekazujemy. I pewnie w ten sposób można byłoby odpowiedzieć na to pytanie. My nie stawiamy żadnych ograniczeń, jeśli chodzi o poziom maksymalnego wynagrodzenia, tak samo nie stawiamy żadnych ograniczeń, jeśli chodzi o liczbę pracowników. To już państwo decydujecie, ile osób jest niezbędnych do tego, żeby we właściwy sposób realizować obowiązki wynikające z ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Tak jak pani powiedziała, zróżnicowanie w biurach, jeśli chodzi o liczbę pracowników i wysokość ich wynagrodzeń, jest znaczące.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze pytania do pana ministra lub do pań, które reprezentują kancelarię?

Skoro nie ma, to dziękuję serdecznie. Rozumiem, że przyjęliśmy sprawozdanie z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu Rzeczypospolitej za okres od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r.

Dziękuję bardzo.

(Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski: Dziękuję bardzo.)

Punkt 2. porządku obrad: przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie zmian w składzie komisji senackich

Przechodzimy wobec tego do punktu drugiego porządku posiedzenia komisji: przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie zmian w składzie komisji senackich.

Mamy jedną zmianą. Projekt uchwały brzmi następująco:

„Uchwała Senatu z dnia… w sprawie zmian w składzie komisji senackich.

§1. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, odwołuje senatora Aleksandra Szweda z Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.

§2. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, wybiera senatora Aleksandra Szweda do Komisji Kultury i Środków Przekazu.

§3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia”.

Czy ktoś do takiego projektu uchwały ma uwagi?

Otwieram dyskusję.

Skoro nie ma, to przyjmuję, że projekt uchwały został przez komisję przyjęty.

Jeżeli państwo pozwolicie, to konsekwentnie będę…

(Głos z sali: Głosowanie.)

Zróbmy głosowanie.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały w brzmieniu, które przeczytałem? (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Czy wrażają państwo zgodę, abym konsekwentnie był sprawozdawcą zmian w komisjach?

(Głos z sali: Jest zgoda.)

Skoro tak, to dziękuję bardzo.

Zamykam posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.

Dziękuję państwu.

(Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 22)