Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (83.)

w dniu 30 marca 2017 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 38. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym.

(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 15)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Tadeusz Romańczuk)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dzień dobry państwu. Jest 8.15, więc rozpoczynamy.

Witam państwa, panie i panów senatorów. Witam pana ministra i panią dyrektor. Dzień dobry.

Otwieram posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 38. posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Do rozpatrzenia mamy wniosek złożony na posiedzeniu plenarnym Senatu, wniosek do druku senackiego nr 441.

Czy są uwagi do porządku obrad? Nie ma.

Nie ma też osób, które zajmują się działalnością lobbingową.

W związku z tym przystępujemy do realizacji porządku obrad.

Czy są wnioskodawcy? Nie ma. Bo poprawkę zgłosił pan senator Martynowski…

(Głos z sali: Tak, senator Martynowski.)

Bardzo proszę, Panie Ministrze, o wypowiedź na temat zgłoszonej poprawki.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Wiesław Janczyk:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Stanowisko rządu w tej sprawie jest pozytywne. Poprawka w istocie doprecyzowuje regulacje dotyczące pewnego etapu obrotu alkoholem skażonym, polegającego na jego dystrybucji od podmiotu, który go wytworzył bądź zrealizował import w tej sferze. Ta możliwość uzyskania precyzyjnej informacji na temat dystrybucji tego środka… W przypadku sprzedaży ilości większych niż 20 litrów i mocy tego alkoholu powyżej 50% powstaje nowy obowiązek – rejestracji osób, które nabyły ten alkohol skażony.

Takie zapotrzebowanie występuje z uwagi na stwierdzoną dużą skalę obrotu tego rodzaju płynami w szarej strefie. Dzięki proponowanej zmianie służby celne będą miały pełniejszy dostęp do informacji o osobach bądź podmiotach, które w sposób, że tak powiem, nieuzasadniony nabywałyby ten alkohol. Wydaje się to potrzebne z uwagi na fakt, że od początku stycznia 2015 r. do połowy roku 2016, tj. do 31 czerwca, na paragony sprzedano ok. 11,7 miliona litrów 100% alkoholu etylowego i wyrobów wyprodukowanych na jego bazie. Tak więc jeśli weźmie się pod uwagę zarówno to, o czym mówiliśmy poprzednio w uzasadnieniu, czyli skalę importu alkoholu skażonego metodą tzw. węgierską, a jest to skala 5,5 miliona litrów rocznie, jak i ten wolumen sprzedaży wykonanej na paragony, widać, że jest podstawa do tego, żeby jednak zastosować to obostrzenie. Wydaje się, że ono nie będzie uciążliwe dla osób, które kupują alkohol skażony z myślą o, powiedziałbym, zwykłych celach, o wykorzystaniu go nie tyle przemysłowym, ile w małych zakładach, gdzie jest on potrzebny jako środek chemiczny do czyszczenia plam, urządzeń. Ta podstawowa ilość, czyli 20 litrów, w związku z którą zostanie utrzymany dotychczasowy stan regulacji, powinna być satysfakcjonująca i zadowalająca dla wszystkich, którzy muszą używać tego typu płynów do podstawowych celów technicznych w małych i średnich zakładach.

Zmiana ta nie wprowadza zaś obowiązku dodatkowej rejestracji podmiotów, które nabywają ten towar na fakturę. Obowiązuje rejestracja przy zakupie tylko na paragon i w tym sensie ta niewielka… Mamy świadomość tego, że to pewna uciążliwość, ale ona praktycznie nie powinna powodować multiplikowania, podwajania czynności, tym bardziej że ten dość rozbudowany zapis pomija jakby cały proces rejestrowany też w innych systemach, zapisany przez służby celne w ustawach, które już weszły w życie. Wydaje się więc, że ta inicjatywa jest cenna. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękujemy, Panie Ministrze.

Z pana słów wynika, że jest to dobra poprawka.

A co na to pan mecenas? Bardzo prosimy o wypowiedź przedstawiciela Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Dziękuję bardzo. Szymon Giderewicz.

Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Nie polemizując już w kwestii merytorycznej wartości poprawki, chcielibyśmy jednak zwrócić uwagę Wysokiej Komisji na fakt, że poprawka ta wykracza poza materię ustawy uchwalonej przez Sejm, a tym samym wykracza poza dopuszczalny zakres poprawki senackiej. Poprawka powinna, zgodnie z konstytucyjnymi wymogami, mieścić się w zakresie przedmiotowym i podmiotowym rozpatrywanej ustawy, ze względu na konstytucyjne przepisy dotyczące inicjatywy ustawodawczej, zasady trzech czytań projektu.

Rozpatrywana dziś ustawa przesądza o tym, że zwolnienie od akcyzy nie dotyczy alkoholu skażonego dodatkowymi środkami dopuszczonymi przez konkretne państwa członkowskie Unii Europejskiej, i jednocześnie nakłada obowiązek zgłoszenia rejestracyjnego na podmiot, który dokonuje nabycia wewnątrzwspólnotowego alkoholu etylowego całkowicie skażonego. Ta poprawka wprowadza całkiem nową instytucję, czyli rejestr sprzedawanego na terytorium kraju alkoholu skażonego i wyrobów zawierających taki alkohol, zgodnie z odpowiednią klasyfikacją wyrobów i usług. Stąd w naszej opinii wykracza ona poza zakres dopuszczalnej poprawki.

Tak więc nasza uwaga dotyczy nie tyle treści poprawki, ile trybu jej przyjęcia. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Tak.

Bardzo proszę, Panie Senatorze Czerwiński.

Senator Jerzy Czerwiński:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

To, co pan legislator tutaj stwierdził, jest oczywiste i dlatego chciałbym, żeby pan minister do tego się odniósł.

Ja jestem za tą poprawką, tylko mam pytanie: dlaczego tak późno żeście się państwo obudzili i dlaczego teraz państwo dodajecie to do treści? Powiedział pan, że to obostrzenie będzie dotyczyło tylko podmiotów, które nabywają na paragon, a nie na fakturę. Ale gdzie to jest w treści tej poprawki? Bo ja tego nie widzę, przynajmniej tak od razu, choć być może jest to ukryte gdzieś głębiej.

I kolejna kwestia, mianowicie treść ust. 8 dodawanego artykułu. Tu jest wyraźnie napisane: „Wpisu do rejestru nie dokonuje się w przypadku, gdy w wyniku sprzedaży wyrobów wskazanych w ust. 1 ich przewóz objęty został”… itd. Czy to rzeczywiście ma tak być, że wtedy, kiedy w jakimś celu, wydano jakieś przepisy? Czy nie byłoby prościej, że kiedy wydano te przepisy? Po co ten cel, skoro w takim wypadku to zawęża stosowanie i jest niezgodne z państwa intencją? Czy nie byłoby prościej w ten sposób: „Wpisu do rejestru nie dokonuje się w przypadku, gdy przewóz wyrobów wskazanych w ust. 1 objęty został systemem monitorowania”? Bez tego celu, bo wskazanie celu powoduje, że będziecie musieli państwo udowadniać ten cel za każdym razem.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze!

Jeśli można, mam techniczne pytanie do pana ministra. Bo oczywiście tak jak było powiedziane podczas dyskusji, szczególnie na pierwszym posiedzeniu komisji, które odbyliśmy, uważamy, że jest to ruch w dobrym kierunku. Uwzględniając jednak stanowisko pana legislatora i z punktu widzenia funkcjonalnego nasuwa się pytanie, co stoi na przeszkodzie, aby to była osobna inicjatywa. Bo tak to powinno wyglądać: inicjatywa Senatu i normalnie, zgodnie z prawem przeprowadzamy procedurę dotyczącą rozszerzenia poprawek o pewne uwagi i spostrzeżenia, które pan senator tutaj zgłasza. Chodzi o to, żeby był czas na spokojną debatę. Czy brak tej poprawki zepsuje projekt ustawy? Czy nie możemy powiedzieć tak: to uchwalamy, a jednocześnie, jako Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, po dyskusji i przyjęciu uwag podejmujemy inicjatywę i uruchamiamy procedurę w normalnym trybie? Co to za problem? Według mnie chyba nie jest to problem.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Wiesław Janczyk: Dziękuję bardzo…)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Wiesław Janczyk:

Panie Przewodniczący! Panowie Senatorowie!

Powiem tak: gdyby nie presja czasu, wiele dobrych inicjatyw w ogóle upadłoby, one nigdy nie zostałyby implementowane, nie zostałyby wprowadzone. Tyle mi mówi moje doświadczenie w pracy parlamentarnej. Oczywiście można sobie wyobrazić taką sytuację, w której powstaje zupełnie nowa inicjatywa, dokładnie w danym zakresie. Jeśli jednak chodzi o cały proces importu czy produkcji oraz sprzedaży, dystrybucji detalicznej czy też komercyjnej, to wydaje się, że jego logiczny ciąg został tutaj zachowany. Konsekwentnie i w sposób racjonalny realizujemy pewien zabieg uszczelnienia tych przepisów, co do tego nie ma żadnych wątpliwości.

Zarzut o niekonstytucyjność w moim odczuciu… Nie kwestionuję go, choć nie jest pewne, czy ktokolwiek kiedykolwiek zaskarżyłby ten przepis, to doprecyzowanie. Gdyby tak się stało, to będzie wystarczająco dużo czasu na to, żeby przeprowadzić nowe postępowanie, np. na podstawie wniosku Senatu, inicjatywy komisji. Znaczenie czasu zaś przy tej skali nadużyć, jakie mają miejsce w tej sferze, jest bardzo istotne i na to pragnę zwrócić uwagę. Wiadomo, że wejście w życie tej regulacji o każdy tydzień, miesiąc wcześniej może mieć istotne znaczenie dla dowodów.

Jeśli zaś chodzi o zapytanie pana senatora Czerwińskiego i jego wniosek, to wydaje się, że to jest słuszny wniosek i rzeczywiście można by było w tym ust. 3 zastosować…

(Głos z sali: Ust. 8.)

(Dyrektor Departamentu Podatku Akcyzowego w Ministerstwie Finansów Monika Jurkowska: W ust. 8.)

Przepraszam, w ust. 8.

…Ust. 8 zastosować tę propozycję zmiany. Będziemy prosili też o stanowisko Biura Legislacyjnego w tej sprawie.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę, pan legislator.

Czy możemy to zrobić bez wnioskodawcy?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Wnioskodawcą był pan senator Martynowski, więc zgodnie z obowiązującą procedurą rozpatrywania poprawek tę poprawkę musiałby zmodyfikować sam pan senator, a komisja wyrazić zgodę na tę modyfikację. Tak więc na razie odnoszę się tylko do aspektu proceduralnego ewentualnej zmiany. Bez wnioskodawcy nie jesteśmy w stanie przeprowadzić takiej modyfikacji.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Wiesław Janczyk:

Przepraszam bardzo, to ja się od razu… Nie wiem, czy pan senator przyjdzie na posiedzenie po to, żeby ewentualnie autoryzować tę zmianę, ale jeżeli nie, to my będziemy pozytywnie opiniować dotychczasową wersję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

W związku z wypowiedzią pana mecenasa z Biura Legislacyjnego dotyczącą tego, że my jako komisja nie możemy modyfikować, ta poprawka pozostaje bez modyfikacji, jeśli chodzi o ust. 8.

Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze wypowiedzieć?

Senator Jerzy Czerwiński:

Ja mam jeszcze pytanie, pan minister sam rozpoczął temat. Faktura a paragon – chciałbym wiedzieć, gdzie tu jest o tym mowa.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Wiesław Janczyk:

Otóż wpisu do rejestru nie dokonuje się, gdy sprzedaż potwierdzona jest fakturą. Nie chcemy tutaj…

(Dyrektor Departamentu Podatku Akcyzowego w Ministerstwie Finansów Monika Jurkowska: I to wynika z ust. 8…)

I to wynika z ust. 8.

Mamy zapisane tak: wpisu do rejestru nie dokonuje się, gdy sprzedaż potwierdzona jest fakturą. No, my uważamy, że rejestr faktur jest czymś, co służby fiskalne mogą łatwo sprawdzić, mają do tego dostęp i w tym wypadku zwolniliśmy podmioty, które dokonują obrotu tym towarem, z multiplikowania pewnych czynności ewidencyjnych. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Na tym zakończyliśmy dyskusję.

Bardzo proszę, przystępujemy do głosowania nad tą poprawką.

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz: Najpierw wniosek o przyjęcie bez poprawek. Bo były dwa wnioski…)

A tak. Gdzie to mamy?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz: Tutaj jest zestawienie wniosków. Najpierw wniosek komisji, a później poprawka…)

Dobrze, w takim razie mamy dwa głosowania, bo pierwszy jest wniosek Komisji Budżetu i Finansów Publicznych o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (1)

Kto jest przeciw? (5)

Kto się wstrzymał? (0)

Dziękuję bardzo.

I przystępujemy do drugiego głosowania.

Kto jest za wnioskiem o wprowadzenie poprawki do ustawy? Proszę o podniesienie ręki. (5)

Kto jest przeciw? (1)

Kto się wstrzymał? (0)

Dziękuję bardzo.

Zakończyliśmy…

(Głosy z sali: Sprawozdawca.)

Aha, senatorem sprawozdawcą będzie senator Mróz.

Dziękuję bardzo.

Zamykam posiedzenie komisji…

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący, czy ja po zakończeniu mógłbym powiedzieć jedno zdanie? Żeby podczas debaty już nie zajmować…

(Głos z sali: Nie.)

Nie, nie, nie, dzisiaj nie występuję, wczoraj się nawystępowałem.

Chciałbym tylko pogratulować trybu uchwalania prawa w Polsce. Dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 30)