W dniach 27-28 lutego br., na zaproszenie marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka, z oficjalną wizytą w Polsce przebywał przewodniczący Bundesratu RFN Klaus Wowereit wraz z delegacją.

Polski Senat od początku lat dziewięćdziesiątych utrzymuje stałe kontakty z drugą izbą niemieckiego parlamentu. Kilkakrotnie Senat gościł przewodniczących Bundesratu oraz delegacje komisji spraw zagranicznych tej izby. Kilkakrotnie też delegacje Senatu RP wizytowały niemiecki Bundesrat.

Podczas pierwszego dnia pobytu w Warszawie niemieccy goście spotkali się z marszałkami Senatu i Sejmu, premierem i ministrem spraw zagranicznych. Drugiego dnia K. Wowereit wraz z towarzyszącymi mu osobami był podejmowany przez władze Warszawy; w programie wizyty uwzględniono fakt, iż przewodniczący Bundesratu jest jednocześnie (od 16 czerwca 2001 r.) burmistrzem Berlina. Delegacja spotkała się także z młodzieżą ze szkoły niemieckiej oraz przedstawicielami Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej.

Pierwszego dnia wizyty niemieckiego gościa przyjął marszałek L. Pastusiak. W spotkaniu uczestniczyli przewodnicząca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Genowefa Grabowska oraz przewodniczący Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Jerzy Markowski.

Marszałek L. Pastusiak podkreślił, że w długiej historii naszego sąsiedztwa stosunki polsko-niemieckie dawno nie były tak dobre, jak obecnie. Niemcy są dla Polski partnerem numer jeden w zakresie obrotów handlowych. I choć pod względem wielkości inwestycji zagranicznych w naszym kraju RFN wyprzedziła ostatnio Francja, to pod względem ich liczby liderem nadal są Niemcy. Marszałek również wysoko ocenił współpracę polityczną, parlamentarną i regionalną obu państw.

K. Wowereit przypomniał, że już w wystąpieniu inaugurującym obecną kadencję Bundesratu, w listopadzie 2001 roku, zapowiedział, iż swoją pierwszą zagraniczną podróż odbędzie do Polski. Przewodniczący w ten sposób chciał zaakcentować znaczenie rozwoju stosunków niemiecko-polskich, a także otwartość Niemiec na poszerzenie Unii Europejskiej o Polskę i inne kraje Europy Środkowowschodniej. K. Wowereit, który jednocześnie pełni funkcję burmistrza Berlina, podkreślił też coraz lepiej rozwijającą się współpracę przygraniczną między polskimi województwami i niemieckimi landami. Przypomniał, że Warszawa i Berlin to miasta partnerskie, i poinformował, że już w maju przyjedzie ponownie do Warszawy na "Dni Berlina".

Marszałek L. Pastusiak podziękował za stanowisko Niemiec popierające Polskę w staraniach o akcesję do Unii Europejskiej, a rozwijającą się współpracę regionalną nazwał dobrym testem przyszłej współpracy, już w ramach UE. Marszałek przypomniał, że 14 pośród 16 polskich województw zawarło porozumienia o współpracy z niemieckimi landami oraz miastami.

Na koniec spotkania marszałek L. Pastusiak poinformował K. Wowereita o patronacie Senatu nad Polonią i zwrócił uwagę na istniejącą asymetrię w traktowaniu mniejszości niemieckiej w Polsce i Polaków w Niemczech. Marszałek poprosił o wsparcie Polonii niemieckiej w kultywowaniu ich tradycji narodowych i nauki ojczystego języka. Przewodniczący Bundesratu obiecał pomoc w tej sprawie, zwrócił jednak uwagę na brak koordynacji między licznymi organizacjami polskimi istniejącymi w Niemczech.

Po spotkaniu z marszałkiem Senatu odbyła się konferencja prasowa, podczas której K. Wowereit zapewnił, że chciałby przeprowadzić rozmowy z reprezentantami poszczególnych landów związkowych oraz rządem federalnym o tym, by udzielić wszelkiej pomocy dla działalności kulturalnej organizacji polonijnych i wsparcia języka polskiego.

L. Pastusiak podziękował niemieckiemu gościowi za obietnicę pomocy dla niemieckiej Polonii i przypomniał, że dla Senatu jest to szczególnie ważne, bo opiekuje się on Polonią i Polakami za granicą. "Oczekujemy od rządu niemieckiego, jak również od landów bardziej energicznego wsparcia dla kultywowania tradycji polskich w Niemczech, dla nauki języka polskiego" - zaznaczył w swej wypowiedzi dla prasy marszałek Senatu.

K. Wowereit zadeklarował także, że RFN wspiera aspiracje Polski dotyczące przystąpienia do UE. Jako rządzący burmistrz Berlina - jak powiedział - widzi wielkie szanse w rozszerzeniu Unii w kierunku Europy Środkowej i Wschodniej. Przypomniał, że Berlin znajduje się zaledwie 70 km od granicy niemiecko-polskiej. Zaznaczył też, że Brandenburgia i Berlin po rozszerzeniu UE zamierzają z polskimi województwami przygranicznymi stworzyć wspólny region gospodarczy, co - zdaniem niemieckiego gościa - leży w interesie obu stron.

L. Pastusiak poinformował, że złożył na ręce K. Wowereita podziękowania dla władz niemieckich za poparcie polskich aspiracji dotyczących wejścia do Unii. "Dzięki temu poparciu najkrótsza droga Polski do Brukseli okazuje się prowadzić przez Bramę Brandenburską" - zauważył marszałek Senatu.

Następnie przewodniczącego Bundesratu przyjął marszałek Sejmu Marek Borowski.

"W ostatnim czasie nasze kontakty, które są bliskie, uległy znacznej intensyfikacji" - stwierdził M. Borowski, dodając, że w zeszłym tygodniu w Berlinie przeprowadził szereg ważnych rozmów z politykami niemieckimi.

K. Wowereit oświadczył, że wizyta w Polsce jest jego, jako przewodniczącego Bundesratu, pierwszą podróżą zagraniczną.

Głównym tematem rozmowy były kwestie związane z rozszerzeniem Unii Europejskiej. Obaj rozmówcy wyrazili przekonanie, iż przyjęcie krajów Europy Środkowej i Wschodniej przyniesie korzyści nie tylko przyszłym członkom, lecz także obecnym, będzie także stabilizować sytuację polityczną Europy oraz stymulować jej rozwój gospodarczy. Wyrazili także nadzieję, że negocjacje członkowskie zostaną szybko zakończone rozsądnym kompromisem, który będzie oznaczał osiągnięcie podstawowych celów założonych przez obie strony.

Marszałek M. Borowski podkreślił, że strona polska jest zainteresowana tym, aby po zniesieniu ceł system pomocy finansowej dla rolnictwa nie doprowadził do utraty konkurencyjności jego sektorów.

Tego samego dnia delegację niemiecką przyjął premier Leszek Miller.

"Dla nas współpraca z Niemcami jest priorytetem (...). Razem stanowimy olbrzymi potencjał ludnościowy i intelektualny. Dla nas, Polaków, ma ogromne znaczenie fakt, że Niemcy wspierają nasze zamiary wstąpienia do Unii Europejskiej" - stwierdził premier podczas spotkania z przewodniczącym Bundesratu K. Wowereitem.

Głównym tematem rozmów były kwestie związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej oraz rola Berlina we współpracy transgranicznej między Polską a Niemcami. Zarówno premier L. Miller, jak i przewodniczący K. Wowereit podkreślili ogromne znaczenie współpracy lokalnej między poszczególnymi regionami naszych krajów. Szef polskiego rządu stwierdził także, że Polska weszła w decydującą fazę negocjacji z Unią Europejską.

Tego samego dnia odbyło się spotkanie z ministrem spraw zagranicznych Włodzimierzem Cimoszewiczem. Głównym tematem były kwestie związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, co, zdaniem ministra W. Cimoszewicza, stanowić będzie ostateczną likwidację jałtańskiego podziału Europy. Minister stwierdził, że częste kontakty między przedstawicielami Polski i Niemiec są bardzo pożyteczne i że stosunki polsko-niemieckie mogłyby być wzorem dla stosunków Polski z innymi krajami. Z drugiej jednak strony Polska nieprzychylnie przyjęła fakt, iż w Prezydium Konwentu opracowującego przyszłą konstytucję Unii Europejskiej nie znalazło się miejsce dla przedstawiciela państw kandydujących. W opinii ministra, bardzo ważne jest także informowanie społeczeństw w obu krajach o zasadach działania UE oraz o korzyściach, jakie wszystkim przyniesie jej rozszerzenie. Polska zdaje sobie sprawę z obaw Niemców związanych z kosztami rozszerzenia, jednak Niemcy także powinni wziąć pod uwagę obawy Polski i wspólnie powinniśmy przyjąć, że ramy finansowe rozszerzenia ustalone 3 lata temu są w dalszym ciągu obowiązujące. Polska ze swej strony zapewnia, że zrobi wszystko, aby dobrze przygotować się do członkostwa. Minister spraw zagranicznych zaapelował również o większą pomoc techniczną dla polskiego personelu w szkoleniach dotyczących funkcjonowania UE.

Ostatnia kwestia poruszona przez ministra spraw zagranicznych dotyczyła budowy w Berlinie nowej siedziby ambasady RP. Strona polska dąży do jak najszybszego zakończenia tej budowy, jednak wysokie koszty zmuszają nas do zmiany projektu i związku z tym prosimy władze Berlina o pozytywne nastawienie do tych zmian.

Odpowiadając, przewodniczący Bundesratu zgodził się, że w negocjacjach członkowskich najważniejsze jest znalezienie takich kompromisów, które będą do przyjęcia dla społeczeństw zarówno państw członkowskich, jak i kandydujących, oraz że rząd polski musi tłumaczyć przed referendum swoim obywatelom, dlaczego przyjmowane są takie, a nie inne rozwiązania. Jeśli chodzi o szkolenia, to przewodniczący zapewnił, że rząd Berlina przywiązuje do tego dużą wagę, czego dowodem jest zaproszenie przedstawicieli polskich władz lokalnych do odbycia praktyk w przedstawicielstwie Berlina w Brukseli. K. Wowereit zapewnił na koniec, że pozostaje w stałym kontakcie z ambasadorem RP w Berlinie i obiecał, że jako burmistrz miasta udzieli wszelkiego wsparcia w kwestii budowy gmachu polskiej placówki.

Drugiego dnia pobytu w Polsce, 28 lutego br., delegacja złożyła wizytę w szkole niemieckiej w Warszawie.

Ponadto K. Wowereiet spotkał się z prezydentem miasta stołecznego Warszawy Grzegorzem Kozakiem, a następnie z przedstawicielami Polsko-Niemieckiej Izby Handlowej.