Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (120.)

w dniu 22 stycznia 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2019 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 32 – Rolnictwo; 33 – Rozwój wsi; 35 – Rynki rolne; 62 – Rybołówstwo; 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także planów finansowych: Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych; Funduszu Emerytalno-Rentowego; Funduszu Prewencji i Rehabilitacji; Funduszu Administracyjnego; Polskiego Klubu Wyścigów Konnych; Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie; Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (druk senacki nr 1068, druki sejmowe nr 2864, 3021 i 3021-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 05)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że otworzę posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jest to nasze sto dwudzieste posiedzenie.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2019 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 32 – Rolnictwo; 33 – Rozwój wsi; 35 – Rynki rolne; 62 – Rybołówstwo; 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także planów finansowych: Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych; Funduszu Emerytalno-Rentowego; Funduszu Prewencji i Rehabilitacji; Funduszu Administracyjnego; Polskiego Klubu Wyścigów Konnych; Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie; Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (druk senacki nr 1068, druki sejmowe nr 2864, 3021 i 3021-A)

W porządku obrad dzisiejszego posiedzenia jest jeden punkt: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2019 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji; druki sejmowe nr 2864, 3021 i 3021-A.

Na sali nie znajdują się osoby, które prowadzą działalność lobbingową? Nie? Jeśli są, to proszę o zgłoszenie się. Nie ma takich osób.

Przejdziemy w związku z tym do dalszych części posiedzenia.

Witam państwa gości, którzy zechcieli dzisiaj uczestniczyć w posiedzeniu. Są wśród nas: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pana Rafał Romanowski z osobami towarzyszącymi, czyli z panią dyrektor Aleksandrą Szelągowską, zastępcą dyrektora Departamentu Finansów Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi… Jest wiele, wiele osób z panem ministrem, już nie będę wszystkich po kolei wymieniał. Jest również z nami podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, pan minister Grzegorz Witkowski, którego też witam; jak rozumiem, też jest z osobami towarzyszącymi. Są przedstawiciele agencji, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, KOWR. Jest również pan Michał Gil, legislator. Witam wszystkich państwa, którzy zechcieli uczestniczyć na naszym dzisiejszym posiedzeniu. Pewnie niektórzy będą jeszcze dochodzić, tak że… Witam również państwa senatorów, jak też nasze biuro.

Mamy dzisiaj do rozpatrzenia, tak jak mówiłem, załączniki nr 1 i 2, część budżetową 32 „Rolnictwo”, część budżetową 33 „Rozwój wsi”, część budżetową 35 „Rynki rolne”, część budżetową 62 „Rybołówstwo” i część budżetową 72 „Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego”. Do tego mamy do rozpatrzenia załączniki nr 2, 11, 13, 14, jak również część budżetową 85 z załącznikami, i dalej po kolei, aż do załącznika nr 18. Ja już nie będę wymieniał tego wszystkiego, państwo mają to przed sobą.

W związku z tym na początek… Upoważniony przez rząd w sprawie rolnictwa jest pan minister Rafał Romanowski.

Panie Ministrze, na początek proszę pana o wprowadzenie…

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Grzegorz Witkowski: Przepraszam, Panie Przewodniczący, Panie Ministrze, czy możemy zacząć od części „Rybołówstwo”? Ta zacna komisja ma większą część tę rolniczą, więc jakby pan minister Romanowski…)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pan minister Romanowski jest tak życzliwy, że ustępuje, w związku z czym… Jest w porządku obrad część budżetowa 62 „Rybołówstwo”, w związku z czym proszę pana ministra Witkowskiego o zaprezentowanie budżetu w części „Rybołówstwo”.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Grzegorz Witkowski:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący, Panie Ministrze, z naszego siostrzanego resortu, z którym współpracujemy przy Programie Operacyjnym „Rybactwo i morze”.

Wydatki w naszej części „Rybołówstwo” na 2019 r. zaplanowaliśmy w łącznej kwocie 170,5 miliona zł. One są niższe w stosunku do wydatków w 2018 r., w poprzednim roku o 262 miliony 700 tysięcy zł. Wynika to przede wszystkim z oszacowania przez ARiMR niższych planowanych wydatków w zakresie priorytetów 1, 2, 3 oraz 5, 6, pomocy technicznej oraz wydatków samorządów w zakresie priorytetu 4, a także różnicy w sposobie wykazywania planowanych wydatków w ustawie budżetowej. W roku 2018 w ustawie budżetowej 40% środków dla beneficjentów Programu Operacyjnego „Ryby” na lata 2014–2020 zapisano w rezerwie celowej, natomiast w budżecie na 2019 r. 80% kwoty zaplanowanej na płatności dla beneficjentów znalazło się w rezerwie celowej.

Wynagrodzenia ogółem w stosunku do wynagrodzeń w poprzednim roku zostały zwiększone o 3,5%. Na wzrost wynagrodzeń składa się m.in. zwiększenie limitu o 2,3% przez Ministerstwo Finansów dla wszystkich jednostek podległych w części 62 oraz dla Głównego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego. Łączna liczba etatów w ramach tej części wynosi 247.

Chciałbym też jeszcze przypomnieć, że na dotację celową w 2019 r. na zarybianie polskich obszarów morskich zaplanowano tak samo jak w roku poprzednim 5 milionów zł.

Bardzo proszę o przyjęcie tej informacji.

Jeszcze tylko dodam, że od 1 stycznia 2019 r. weszła w życie nowa ustawa o rybołówstwie morskim i 3 inspektoraty okręgowe, w Gdyni, Słupsku i Szczecinie, zastąpił Główny Inspektorat Rybołówstwa Morskiego w Słupsku. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Prosiłbym o zabranie głosu pana senatora Łyczaka. Czy ma jakieś uwagi do części 62 „Rybołówstwo”?

Senator Józef Łyczak:

Panie Przewodniczący, w zasadzie mój przedmówca omówił wszystkie wskaźniki. Mnie tylko niepokoi… Niedawno mieliśmy informację od rybaków zaniepokojonych tym, że z nasyceniem Bałtyku jest bardzo źle. Czy ta kwota 5 milinów zł nie jest zbyt mała i czy nie można na zarybianie przeznaczyć większej kwoty? To tylko takie moje pytanie, a uwag ani poprawek do tego punktu nie wnoszę. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Skoro nie ma uwag, przejdziemy do następnych punktów, czyli załączników nr 1 i 2, części budżetowej „Rolnictwo”.

W takim razie proszę pana ministra Rafała Romanowskiego o informację.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

W ustawie budżetowej na 2019 r. przyjętej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 16 stycznia br. zaproponowano dochody budżetu państwa w wysokości 387 miliardów 734 milionów zł, w tym dochody z części budżetowych, których dysponentem jest minister właściwy do spraw rolnictwa i rozwoju wsi, tj. części 32, 33, 35, czyli „Rolnictwo”, „Rozwój wsi” i „Rynki rolne”, w kwocie 123,9 miliardów zł. Wydatki z budżetu państwa zaplanowano w wysokości 416 miliardów 234 milionów zł, w tym wydatki na rolnictwo, rozwój wsi i rynki rolne planuje się w kwocie 26 miliardów 878,9 miliona zł, co stanowi 6,46% wydatków ogółem z budżetu państwa. Wydatki państwa na rolnictwo, rozwój wsi i rynki rolne zostaną uzupełnione środkami z budżetu środków europejskich w kwocie 20 miliardów 257 milionów zł oraz kwotą 330 milionów zł pożyczki z Banku Gospodarstwa Krajowego na wyprzedzające finansowanie przez jednostki samorządu terytorialnego działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 realizowanych przez samorządy. Łącznie na rolnictwo, rozwój wsi i rynki rolne w projekcie ustawy budżetowej na 2019 r. zaplanowano 47 miliardów 467 milionów 463 tysiące zł. Zaplanowane limity umożliwiają sfinansowanie wszystkich realizowanych programów wsparcia dla producentów rolnych oraz zapewniają finansowanie niezbędnych potrzeb jednostek budżetowych, agencji wykonawczych i instytucji pracujących na rzecz rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych finansowanych z budżetu państwa.

Na poszczególne programy zaplanowano wydatki, które sfinansują w szczególności: dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich – w kwocie ponad 650 milionów zł; postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej – w kwocie prawie 80 milionów zł; postęp biologiczny w produkcji roślinnej – w kwocie powyżej 15 milionów zł; funkcjonowanie szkół rolniczych – 270 milionów zł, o 45 milionów więcej niż w roku 2018; realizacja zadań z zakresu doradztwa rolniczego – w kwocie ponad 235 milionów zł, tj. o ponad 41 milionów zł więcej niż w roku 2018; dopłaty do oprocentowania kredytów klęskowych – w kwocie 24 milionów zł, akcja kredytowa w 2019 r. ma wynieść ponad 1 miliard zł; dopłaty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych – w kwocie 136 milionów 486 tysięcy zł, akcja kredytowa w 2019 r. ma wynieść 3 miliardy zł; koszty utylizacji padłych zwierząt – w kwocie 100 milionów zł; dopłaty do materiału siewnego – w kwocie 90 milionów zł; zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt – w kwocie 432 milionów 344 tysięcy zł, czyli jest to o 200 milionów zł więcej niż w 2018 r., o 140 milionów zł więcej niż w 2018 r. w rezerwie w poz. 12 i dodatkowo 60 milionów zł w rezerwie w poz. 8.; dopłaty do paliwa rolniczego – w kwocie 1 miliarda 180 milionów zł, tj. o 320 milionów zł więcej niż w roku 2018; dofinansowanie do spółek wodnych – w kwocie 40 milionów zł. Ponadto ze środków pochodzących z przychodu Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa realizował będzie zadania w zakresie restrukturyzacji podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne – na kwotę 200 milionów zł.

W ustawie budżetowej na rok 2019 zaplanowano wydatki z budżetu środków europejskich w kwocie 20 miliardów 257 milionów 656 tysięcy zł: na płatności w ramach systemu wsparcia bezpośredniego – kwota 14 miliardów 37 milionów 784 tysięcy zł; na wsparcie producentów owoców i warzyw – kwota 50 milionów 620 tysięcy zł; na działania inwestycyjne na rynku rolnym – kwota 426 milionów 756 tysięcy zł; na realizację Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2014–2020 – kwota 5 miliardów 531 milionów 724 tysięcy zł; na projekty realizowane przez szkoły rolnicze z Funduszu Spójności – kwota 60 milionów 880 tysięcy zł; na projekty realizowane przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa – kwota 730 tysięcy zł.

Należy też pamiętać, że zgodnie z przyjętą przez Sejm zmianą ustawy budżetowej na rok 2018 w ramach wydatków niewygasających z 2018 r. w I kwartale bieżącego roku zostanie wypłacone producentom rolnym dodatkowo 715 milionów 500 tysięcy zł, tj. dotacja do upraw rolnych poszkodowanych przez ubiegłoroczną suszę. Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Szanowna Komisjo, państwo dostali materiały, są one dostępne. Jest opinia o ustawie budżetowej na rok 2019 w częściach dotyczących rolnictwa, druk senacki nr 1068, ekspertyza opracowana przez nasze biuro. Rozumiem, że to opracowanie pisał pan prof. dr hab. Andrzej Czyżewski. Tak ogólnie mogę powiedzieć, że według opinii… Nie zapraszałem pana profesora, gdyż wszystko jest napisane, a sytuacji, jaka była w poprzednich latach, że mogliśmy więcej dyskutować… Chcę powiedzieć, że opinia mówi tyle, że pokazuje znacznie mniejsze środki finansowe na rolnictwo, niż były w poprzednich latach. W związku z tym prosiłbym pana ministra, żeby jednak odniósł się do tego, czy rzeczywiście, jak pan minister powiedział, środków wystarczy na wszystko i czy rzeczywiście jest tak, jak ta opinia mówi, że jest dużo mniej środków. Jak ministerstwo sobie poradzi przy zmniejszonym w stosunku do budżetu w poprzednim roku budżecie na rolnictwo?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze, to może kilka pytań i za chwilę łączna odpowiedź.

Pan senator Łyczak.

Senator Józef Łyczak:

Ja chciałbym podnieść tę samą kwestię. Bo z zestawień, z danych, które mamy w opinii przekazanej nam przez pana prof. Czyżewskiego, jasno wynika, że krajowy budżet rolny od 9 lat sukcesywnie maleje, jeśli chodzi o jego stosunek względem PKB. I jak to się ma – to moje pytanie do pana ministra – do tego, co mówił pan premier, który deklarował, że rolnictwo jest podstawowym działem gospodarki narodowej? Tu widzimy, że nakłady spadają. Jak w tej sytuacji ci rolnicy i to rolnictwo polskie mają sobie radzić? Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos?

Proszę, Panie Przewodniczący.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze, też w tej kwestii. Na pewno popieram głos moich przedmówców. Wiem, że w pewnym momencie budżet na rolnictwo razem ze środkami unijnymi to było w granicach 54 miliardów zł, więc dzisiaj powinno to być ok. 60 miliardów zł, a spada.

I konkretne pytanie, dotyczące melioracji. Bo były dość duże sumy, ponad 105 milionów zł, wiem, że chyba w budżecie wojewodów, a w tym budżecie tego nie ma. Czy kto inny to zadanie przejmuje? Bo wiemy z zapowiedzi pana premiera, że teraz, po tych ostatnich wydarzeniach, podtopieniach, zalaniach, będą środki na meliorację. Dlaczego akurat tutaj ich nie ma? Gdzie one są, gdzie one zostały przesunięte? I czy te działania będą realizowane? Bo to dla rolników ważna sprawa. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów?

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Marian Poślednik:

Dziękuję bardzo.

Mnie tutaj niepokoi spadek wydatków w budżetach wojewodów, tu jest znaczący spadek: to jest 97,6% w stosunku do roku ubiegłego. Chciałbym uzyskać jakieś wyjaśnienie w tej kwestii. Oczywiście nie będę się powtarzał, ale powiem, że ogólny poziom finansowania rolnictwa, o którym tutaj już mówili panowie senatorowie, też jest niepokojący, ponieważ ten trend spadkowy systematycznie jednak utrzymuje się w kolejnych latach.

A jeszcze mam jedno pytanie, dotyczące Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, współfinansowania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Też następuje tu spadek w tym roku. Jaka jest tego przyczyna? Bo jest tylko 83% w tej części wydatków na rozwój wsi i rolnictwa. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy jeszcze ktoś chciałby zadać pytanie? Nie.

Panie Ministrze, jeśli mogę… Tu jest taka tabela, która pokazuje, że jest ok. 15 pozycji, w przypadku których następuj wzrost, i jest do 30 pozycji, w przypadku których następuje spadek. Nie wiem, czy pan minister czytał tę opinię. Czy rzeczywiście tak jest, że te wskaźniki, które podaje… Środki na prace geodezyjne wzrastają o 60%, na zwalczanie chorób – o 45%, na dopłaty do paliwa – o 34%, na centrum doradztwa rolniczego – o 24%, internaty, bursy… No, ma pan tę tabelkę. Tu pokazuje wzrosty, ale w przypadku Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolniczego jest spadek, pokazuje, że to 66%. To tak stopniowo jest coraz mniej, pokazanych jest wiele pozycji, w przypadku których to jest poniżej 3%. W związku z tym jest właśnie pytanie, czy tak jak mówimy… Pan minister ogólnie powiedział, że wszystkie te środki wystarczą, ale my mamy wątpliwości. Jako senatorowie pytamy, czy rzeczywiście jest to wystarczający poziom, czy też po prostu budżetu nie stać na więcej.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Ja rozumiem w pełni troskę przedstawicieli izby wyższej polskiego parlamentu, czyli Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, o ustawę budżetową na rok 2019, a szczególnie chodzi tutaj o te 3 działy, które bezpośrednio prowadzi minister właściwy do spraw rolnictwa i rozwoju wsi. Pragnę uspokoić państwa senatorów, że ten budżet jest jak najbardziej ambitny, wystarczający do zrealizowania wszystkich celów i priorytetów, które ma ustanowione pan minister Jan Krzysztof Ardanowski. Wszystko zostało w tym budżecie zaprogramowane tak, jak wnosił o to pan minister.

Drodzy Państwo Senatorowie, mniejszy budżet na rolnictwo wynika z jednej podstawowej kwestii. Pamiętajmy o tym, że w roku 2018 od 1 listopada… Przepraszam, od kiedy zaliczki płaciliśmy? Od 1 listopada?

(Głos z sali: Od 16 października…)

Od 16 października do końca listopada wypłaciliśmy 70% zaliczek ze środków europejskich, jeżeli chodzi o płatności bezpośrednie. Tak więc jeżeli chodzi o budżet roku 2019, to nie uwzględnia on już wypłaconych zaliczek, które były wypłacone w 2018 r. Pierwszy raz wypłaciliśmy tak dużą kwotę, jeżeli chodzi o płatności bezpośrednie. Wynikało to z bardzo istotnej dekoniunktury, jeżeli chodzi o polskie rolnictwo, choćby z suszy w roku 2018. Wychodząc naprzeciwko oczekiwaniom właśnie polskich rolników, już w 2018 r. zrealizowaliśmy wypłaty na tak wysokim poziomie, jeżeli chodzi o płatności bezpośrednie. Tak więc ten budżet nie uwzględnia właśnie tej kwoty, bo te cele zostały zrealizowane.

Wracam do kwestii poruszonej przez pana senatora, jeżeli chodzi o wydatki wojewodów. Jest w tym budżecie zaprogramowane tyle środków, na ile wojewodowie zadeklarowali swoje potrzeby. Ale pamiętajmy o jednej bardzo istotnej różnicy, którą pan senator raczył wykazać właśnie w tej tabeli przekazywanej w opinii pana profesora. Jeżeli chodzi o te działy budżetowe wojewodów dotyczące zwalczania chorób zakaźnych, to one wzrosły realnie w stosunku do 2018 r. o 45%. Tak więc jeżeli chodzi o te zadania wojewodów, to one zostały w pełni uwzględnione i taka rezerwa celowa jest w budżecie państwa na rok 2019 przewidziana. Tak więc bez najmniejszego problemu… Wynika to oczywiście z podstawowego celu, jeżeli chodzi o zwalczanie chorób zakaźnych w roku 2019, tj. zwalczania afrykańskiego pomoru świń, ale musimy być też przygotowani na inne wydarzenia. Mamy doświadczenie z roku 2016, jeżeli chodzi o grypę ptaków, która może się pojawić na przełomie stycznia i lutego. Musimy dmuchać na zimne, tak więc ta rezerwa celowa jest zdecydowanie większa i bez najmniejszego problemu tych środków powinno wystarczyć.

Jeżeli chodzi o to, o czym pan senator, pan przewodniczący wspomniał, właśnie spółki wodne czy szeroko pojętą meliorację, to te zadania przyjmuje właściwy minister, który przedstawia swoją część, czyli „Wody Polskie”. W naszym budżecie, jeżeli chodzi o działalność spółek wodnych, jest przewidziane 40 milionów zł, czyli cały czas na bieżąco realizujemy te cele, które są określone przez pana ministra Ardanowskiego.

Jeżeli chodzi o środki europejskie, to oczywiście zostało zabezpieczonych w budżecie państwa na rok 2019 tyle środków, ile planuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Tak więc te cele, które sobie założyła na rok bieżący, czyli na rok 2019, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są jak najbardziej w pełni zabezpieczone.

Szanowni Państwo, pan minister Ardanowski, wstępując na urząd ministra rolnictwa, określił swoje priorytety, jeżeli chodzi o plan dla wsi. Tak jak pan senator Chróścikowski wyraźnie zaznaczył, są pozycje, które wzrastają w roku 2019 i to jest po prostu nic innego, jak realizacja właśnie tych podstawowych celów, które minister określił w planie dla wsi. Chodzi tutaj m.in. o dopłaty do paliwa rolniczego, wsparcie doradztwa rolniczego, jak również wsparcie samych wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego, wsparcie szeroko pojętej oświaty rolniczej, wsparcie Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Ale pamiętajmy również o takiej informacji, która była bardzo wiele razy podnoszona przez państwa senatorów. Chodziło tutaj przede wszystkim o Inspekcję Weterynaryjną, czyli chodziło tutaj o Główny Inspektorat Weterynarii oraz wojewódzkie i powiatowe inspektoraty weterynarii, a dokładnie chodziło o wzrost wynagrodzeń ponad te obligatoryjne 2,3%. Jeżeli chodzi o Główny Inspektorat Weterynarii, to są to 134 tysiące zł, a jeżeli chodzi o wojewódzkie i powiatowe inspektoraty, to jest to prawie 27 milionów zł.

Pamiętajmy o tym, że w ustawie budżetowej na 2019 r., zgodnie z deklaracją pana premiera, cały czas są realizowane dopłaty do ubezpieczenia upraw rolnych, jak i zwierząt gospodarskich. Co roku w budżecie państwa była na to przeznaczona suma powyżej 800 milionów zł, w roku 2019 jest to suma 650 milionów zł. I tak ponad 150 milionów zł więcej zaplanowaliśmy, niż w roku 2018 było zrealizowane przez te podmioty, które mają podpisane umowy z ministerstwem rolnictwa i które właśnie realizują te ubezpieczenia.

Pamiętajmy też o tym, że jest zmniejszony budżet Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, budżet na 2019 r. w porównaniu z budżetem w roku 2018. Ale pamiętajmy też o tym, że Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa to nie jest, tak jak to było do 2015 r., maszynka do robienia przychodu budżetowego. Do 2015 r. istniejąca wcześniej Agencja Nieruchomości Rolnych służyła do rozdysponowywania zasobu własności rolnej Skarbu Państwa. Przychód był właśnie inwentaryzowany po stronie przychodu budżetu państwa. Pamiętajmy o tym, że Agencja Nieruchomości Rolnych działała na 2 planach finansowych: był to plan finansowy samej agencji, jak również plan Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Ten priorytet został zmieniony, jeżeli chodzi o Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Nie rozdysponowujemy, nie rozsprzedajemy gruntów rolnych z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. To już było… Pan minister Jurgiel to zaczął, a pan minister Ardanowski kontynuuje właśnie to bezpieczeństwo gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Przeszliśmy na sukcesywne wydzierżawianie tych gruntów, a przychód właśnie po stronie planu finansowego Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa automatycznie diametralnie spadł. Ale oczywiście zamierzamy realizować wszystkie cele, jeżeli chodzi o KOWR, dotyczące kształtowania ustroju rolnego, bo w budżecie na rok bieżący, 2019 jest przewidziane na ten cel ponad 260 milionów zł, jak również będziemy realizować cele dotyczące choćby tzw. działalności rynkowej, jeżeli chodzi o Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Będziemy oczywiście sukcesywnie, w miarę potrzeb być może prowadzić do zmiany planu finansowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa tak, żeby ten krajowy ośrodek – a ma on w nazwie wsparcie rolnictwa – mógł również uczestniczyć w różnych mechanizmach rynkowych. I tego typu instrumenty w budżecie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa zostały przewidziane.

Jeśli chodzi o wyjaśnienie tej kwestii, którą w opinii o budżecie na roku 2019 porusza pan profesor, to pamiętajmy o jednym podstawowym zadaniu, które już zostało zrealizowane w roku 2018, czyli wypłaceniu 70% zaliczek na płatności bezpośrednie. Rolnicy polscy mogą swoje gospodarstwa prowadzić bez zakłócania właśnie tej podstawowej działalności rolniczej. Stąd właśnie te wypłacone zaliczki, jak również tzw. niewygas z ustawy budżetowej na rok 2018, czyli wypłacenie pozostałej części „odszkodowań”, jeżeli chodzi o suszę w roku 2018, bo na ten cel jest przewidziane ponad 2 miliardy 200 milionów zł.

Oczywiście w części budżetowej dotyczącej polskiego rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych na razie nie ma żadnych jakichś nadzwyczajnych środków, jeżeli chodzi o sytuację kryzysową. Ale pan premier Morawiecki, tak jak w roku 2018 r., tak samo również w 2019 r., deklaruje, jeżeli, nie daj Boże, będą zdarzały się tego typu sytuacje, pełne wsparcie tego sektora gospodarczego. Tak więc tutaj nie przewidujemy jakichkolwiek problemów.

Ten budżet jest jak najbardziej ambitny, priorytety ministra rolnictwa są jak najbardziej zachowane, a wręcz dynamika wzrostów procentowych w stosunku do roku 2018 jest realnie zdecydowanie większa.

Jeszcze wracając do… Bo jest jeszcze choćby Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Ten budżet z roku na rok też sukcesywnie spada, ale to wynika po prostu z typowych tendencji społecznych, które obserwuje się w polskim społeczeństwie, czyli odpływu ubezpieczonych z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do systemu powszechnego. Stąd m.in., zgodnie z założeniami planu finansowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, którym zawiaduje bezpośrednio minister właściwy do spraw finansów, następuje spadek. Ale żaden cel, również ten, który jest zapowiedziany, czyli waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych w roku 2019… To jest w pełni zabezpieczone, czyli te wzrosty, które zostały zapowiedziane w systemie powszechnym, będą identyczne w odrębnym systemie zabezpieczenia społecznego dla rolników. Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Myślę, że wyjaśnienia pana ministra wystarczą.

Ja prosiłbym w tej chwili o przejście do pytań poszczególnych kolegów, które ewentualnie mają do części budżetowych.

Czy jeśli chodzi o część 32, pan senator Waldemar Bonkowski ma jakieś uwagi?

(Senator Waldemar Bonkowski: Nie zgłaszam.)

Nie ma uwag, tak?

(Senator Waldemar Bonkowski: Nie zgłaszam.)

Czy do części 33 uwagi ma pan senator Józef Łyczak?

(Senator Józef Łyczak: Nie mam uwag i nie wnoszę żadnych poprawek.)

Dobrze. Część budżetowa 62 „Rybołówstwo” już była.

Część 72 „Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego”. Pan minister już tutaj wspomniał o Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Też nie wnosimy uwag. Jest tylko pytanie do przedstawicieli KRUS. Czy tam wszystko jest, jak potrzeba? Czy nie ma jakichś takich potknięć, że trzeba by było wesprzeć?

Zastępca Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Andrzej Kneć:

Wszystkie zadania realizujemy na bieżąco, tak że nie ma… Przychody w pełni zabezpieczają realizację wszystkich zadań ustawowych.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dobrze, dziękuję.

Teraz załącznik nr 2, część budżetowa 83.

Czy pan senator Bonkowski ma uwagi?

(Senator Waldemar Bonkowski: Nie zgłaszam.)

Dziękuję.

Przechodzimy do załącznika nr 11 „Plan finansowy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa”.

Czy pan senator Zdzisław Pupa ma uwagi?

(Senator Zdzisław Pupa: Nie zgłaszam uwag.)

Następnie mamy plan finansowy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa – senator Jerzy Chróścikowski.

Mam tylko pytanie: czy Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, mimo że ma mniej środków, wnosi jakieś uwagi, czy nie?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa… Budżet zaplanowany dla tej instytucji jest zgodny z ustawą budżetową na rok 2019.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję. Czyli nie ma uwag.

Przechodzimy do planu finansowego Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych.

Pan senator Przemysław Błaszczyk?

(Senator Przemysław Błaszczyk: Dziękuję. Nie mam uwag, bo akurat w tym planie jest wzrost, co należy podkreślić. Dziękuję bardzo.)

Załącznik nr 13, plan finansowy Funduszu Emerytalno-Rentowego, plan finansowy Funduszu Prewencji i Rehabilitacji i plan finansowy Funduszu Administracyjnego. Rozumiem, że tym zarządza KRUS. Uwag nie było, jak słyszałem, czyli nie mamy uwag.

Przechodzimy do załącznika nr 14.

Pan senator Przemysław Błaszczyk.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Jeśli chodzi o Polski Klub Wyścigów Konnych, to budżet od kilku lat jest na tym samym poziomie. To nie jest duża jednostka, realizuje ona swoje zadania. Jeśli chodzi o doradztwo, to też jest tam wzrost, i to zdecydowany, a jeśli chodzi o COBORU i doradztwo, to także w funduszu płac, co było oczekiwane. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Jeśli chodzi o doradztwo, to wielokrotnie w komisji mówiliśmy, że ten wzrost musi być znacznie większy, gdyż wcześniej te środki były hamowane przez lata. Straty, które są od tylu lat, muszę powiedzieć, w części są zrekompensowane, ale nie do końca, Panie Ministrze, i trzeba będzie znowu nad tym się pochylić, tak żeby w następnym roku przynajmniej taki procent albo wyższy był dla doradztwa. Poza tym doradztwo ma coraz więcej zadań, a byłem niedawno na takim spotkaniu doradców i oni cały czas podkreślają, że jest za mało pracowników, nie są w stanie wykonać tych wszystkich zadań, których wykonania rolnicy oczekują, jak również wynagrodzenia są zbyt niskie. Tak że dalej będzie prośba, żeby jednak o tym doradztwie pamiętać. Na razie dziękujemy za to, co jest, jak tu pan senator Błaszczyk powiedział.

Przechodzimy dalej. Czy pan senator Poślednik do części budżetowej 85 „Budżety wojewodów ogółem” ma uwagi?

(Senator Marian Poślednik: Dziękuję bardzo. Ja już swoje uwagi przedstawiłem w pierwszej części mojego wystąpienia. Dziękuję.)

Dobrze.

Pan senator Kilian, czyli to są załączniki nr 15, 16, 17, 18… Musiał nas opuścić, ale informował nas, że uwag nie wnosi.

W związku z tym wyczerpaliśmy wszystkie części budżetowe w zakresie rolnictwa, załączniki, jak i inne elementy.

W związku z tym zadaję pytanie: czy ktoś z państwa senatorów ma jeszcze jakieś pytania? Nie.

W związku z tym będziemy musieli przegłosować opinię komisji dla Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Wniosek jest taki, że „bez uwag”.

Czy ktoś ma inne propozycje? Nie.

Skoro nie, to zarządzam głosowanie.

Kto jest za przyjęciem pozytywnej opinii w sprawie budżetu? (5)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Dziękuję.

Panie Ministrze, dziękujemy. Dziękujemy wszystkim państwu, którzy zechcieli tutaj z nami dzisiaj o budżecie rozmawiać, za dobrą pracę, wykonanie dobrego budżetu, chociaż jak zwykle my rolnicy mówimy, że mógłby być jeszcze lepszy. Ale mam nadzieję, że w trakcie roku jeszcze coś się uda…

(Senator Przemysław Błaszczyk: Dorzucić.)

…załatwić, jeśli będzie taka potrzeba.

Dziękujemy, Panie Ministrze, i wszystkim państwu dziękuję.

W związku z tym, że wyczerpaliśmy porządek obrad, zamykam posiedzenie komisji.

Sprawozdawcą oczywiście będzie senator Chróścikowski.

Dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 40)