Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Komisja Kultury i Środków Przekazu (96.)

w dniu 27 czerwca 2018 r.

Porządek obrad:

1. Opinia komisji w sprawie wniosku senatora Jana Żaryna o zorganizowanie w Senacie wystawy „W hołdzie Zbigniewowi Herbertowi 1924–1998”.

2. Opinia komisji w sprawie wniosku wicemarszałek Senatu Marii Koc o zorganizowanie w Senacie wystawy „Polskie drogi do Niepodległości. Wielcy Polacy na emigracji w XIX wieku”.

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 41)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Fedorowicz)

Przewodniczący Jerzy Fedorowicz:

Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.

Naszym celem jest zrealizowanie takiego porządku obrad: po pierwsze, opinia komisji w sprawie wniosku senatora Jana Żaryna o zorganizowanie w Senacie wystawy „W hołdzie Zbigniewowi Herbertowi 1924–1998”, po drugie, opinia komisji w sprawie wniosku wicemarszałek Senatu Marii Koc o zorganizowanie w Senacie wystawy „Polskie drogi do Niepodległości. Wielcy Polacy na emigracji w XIX wieku”.

Czy państwo senatorowie zgłaszają jakieś uwagi do porządku obrad? Nie.

Punkty 1. i 2. porządku obrad: opinia komisji w sprawie wniosku senatora Jana Żaryna o zorganizowanie w Senacie wystawy „W hołdzie Zbigniewowi Herbertowi 1924–1998”; opinia komisji w sprawie wniosku wicemarszałek Senatu Marii Koc o zorganizowanie w Senacie wystawy „Polskie drogi do Niepodległości. Wielcy Polacy na emigracji w XIX wieku”

W takim razie proszę o zabranie głosu… Pani Aniu, kto…

(Starszy Sekretarz Komisji Kultury i Środków Przekazu Anna Gmaj: Pan senator Żaryn.)

Ja wiem, wiem, tylko myślałem, że najpierw przedstawiciele…

Proszę, pan senator Jan Żaryn.

Senator Jan Żaryn:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja rzeczywiście jako pierwszy zabiorę głos, ale bardzo szybko paniom dyrektor oddam głos w tej sprawie.

Otóż inicjatywa moja wiąże się z dwudziestą rocznicą śmierci Zbigniewa Herberta i z rokiem Zbigniewa Herberta, jaki został uchwalony przez Sejm. Myślę, że Senat także może wesprzeć te starania, by postać Herberta była upamiętniona przez wszystkich parlamentarzystów. Zgłosił się do mnie autor czy raczej autorka wystawy, która jest pracownikiem Muzeum Literatury w Warszawie, pani Pieńkowska. Muzeum Literatury ma wystawę gotową, przygotowaną. Razem z panią dyrektor Pomianowską spotkaliśmy się z nimi i uznaliśmy, że tę wystawę – ona będzie wystawiana na Krakowskim Przedmieściu, w miejscu publicznym, bodaj w lipcu i w sierpniu – po tym wystawieniu możemy przenieść na teren Senatu. Przy tym ze względu na jej instalację, przystosowaną do warunków zewnętrznych, a nie tylko i wyłącznie do wnętrza budynku, uznaliśmy, że – i tu już poproszę o szczegóły panią dyrektor – możemy jako Senat wykonać pewną czynność, która co jest możliwe, będzie inauguracją kolejnych tego typu inicjatyw, a mianowicie tę wystawę postawić w podcieniach obok wejścia do Senatu. I tam, na zewnątrz we wrześniu, który na co liczymy, może będzie nawet cieplejszy niż lipiec, wystawa ta będzie mogła stać przez jego pierwsze tygodnie, tak żeby wycieczki szkolne mogły jeszcze czy już ją zobaczyć. A potem plan jest taki, że 26 bądź 27 września, czyli podczas pierwszego posiedzenia, byłaby ona uroczyście otwarta przez pana marszałka czy przez wydelegowaną przez niego osobę.

Sama wystawa nie budzi zastrzeżeń merytorycznych i jest zrobiona fachowo. Pani Pieńkowska jest znanym wystawiennikiem, długoletnim pracownikiem Muzeum Literatury w Warszawie, osobą od 20 albo i więcej lat zajmującą się w zasadzie tylko Zbigniewem Herbertem. Dlatego na pewno możemy zaufać, że od strony merytorycznej jest to wystawa dobrze zrecenzowana i w związku z tym także wykonana.

Z mojej strony to wszystko.

Przewodniczący Jerzy Fedorowicz:

Dziękuję bardzo.

Poproszę o zabranie głosu panią dyrektor Annę Pomianowską-Bąk.

Wicedyrektor Centrum Informacyjnego Senatu w Kancelarii Senatu Anna Pomianowska-Bąk:

Dziękuję.

Szanowni Państwo!

Tak jak powiedział pan senator, wystawa będzie wystawą… Jest pomysł, żeby wystawa była specjalnie przygotowana jako wystawa zewnętrzna, postawiona w podcieniach, co ułatwia nam procedowanie w sprawie następnej wystawy. Bo byłaby kolizja terminu z terminem drugiej wystawy, a w takiej sytuacji po prostu nie ma kolizji terminów, druga wystawa, ta na wniosek pani marszałek Koc, może być prezentowana w hallu przed salą posiedzeń, oczywiście, jeśli państwo, a następnie Prezydium Senatu takie decyzje zaakceptuje.

Jeżeli chodzi o stronę formalną wniosku, to spełnia on wszystkie wymagania określone w zarządzeniu pana marszałka w sprawie wystaw. Z wystawą będą się wiązały koszty w wysokości mniej więcej 3 tysięcy 200 zł, z czego 2 tysiące 800 zł będzie na transport i montaż wystawy.

I to wszystko z mojej strony. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Fedorowicz:

Dziękuję bardzo.

Rozumiem, że pani dyrektor zaopiniowała też wystawę „Polskie drogi do Niepodległości”. Chyba że jest przedstawiciel… Pani marszałek nie ma…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Może jednak ja będę prowadził – dobrze? – i wtedy będzie bardzo dobrze. Proszę mi pozwolić. Ja nic nie mam…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja bardzo proszę, żebym przede wszystkim mógł skończyć zdanie.

Czy w sprawie tych obydwu projektów wystaw ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos?

W takim razie ja mam…

(Senator Jarosław Rusiecki: Panie Przewodniczący, proszę w prawą stronę spojrzeć, dobrze?)

Bardzo proszę.

Senator Jarosław Rusiecki:

Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu.

Ja mam pytanie do pana profesora, do pań dyrektor. Czy podczas przygotowywania tej wystawy – chodzi mi o wystawę dotyczącą Zbigniewa Herberta – była też brana pod uwagę taka ewentualność, żeby ta wystawa mogła być wypożyczana przez np. szkoły, które noszą imię Zbigniewa Herberta, i była też taka promocja tego wielkiego poety w środowiskach, w których on funkcjonuje? Bo pewnie ta wystawa jest przygotowana – bardzo głęboko w to wierzę – w profesjonalny sposób i w sposób, który umożliwia jakby przenoszenie jej w różne miejsca, a więc jej jakość będzie dużo wyższa niż tego, co jest możliwe w jednej szkole. Czy taka ewentualność też była brana pod uwagę? Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Fedorowicz:

Pan senator Jan Maria Jackowski.

Senator Jan Maria Jackowski:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Ja mam pytanie do wnioskodawców. Czy w niej będzie objęty również okres dziecinny Zbigniewa Herberta, a więc okres lwowski? Bo ja mam w swoim prywatnym archiwum zdjęcia mojej mamy jako małej dziewczynki, która bawi się z małym Zbigniewem Herbertem, ponieważ to były rodziny zaprzyjaźnione, rodzina moich dziadków i cały krąg towarzyski Zbigniewa Herberta… to znaczy rodzina, rodzice Zbigniewa Herberta. Było to bardzo ciekawe środowisko lwowskie, inteligenckie, które po prostu miało wpływ na to, co się działo we Lwowie w okresie międzywojennym. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Fedorowicz:

Poproszę o odpowiedź.

Senator Jan Żaryn:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Pan senator Jan Maria Jackowski się spóźnił, w związku z czym nie wie, że wystawa już jest gotowa.

A odpowiadając jednocześnie panu przewodniczącemu Rusieckiemu, chciałbym powiedzieć, że właścicielem wystawy jest Muzeum Literatury. Ja oczywiście bardzo dziękuję za ten głos, dlatego że mam kontakt z autorką, czyli panią Dorotą Pieńkowską, i przekażę jej tę sugestię. Jednak my nie jesteśmy tutaj stroną, która może w sposób właściwy organizować kalendarium przechodzenia tej wystawy z miejsca na miejsce. Ale jak znam i autorkę, i dyrekcję Muzeum Literatury w Warszawie, to na pewno takie itinerarium zostało przedstawione. Tylko pytanie, czy akurat rzeczywiście chcą, żeby ta wystawa była w szkołach. Ja bym bardzo poparł taki głos i przekażę go pani Pieńkowskiej.

Przewodniczący Jerzy Fedorowicz:

Dziękuję bardzo.

No, prawdopodobnie zrobiłem jakiś błąd, bo w tej chwili powinienem wysłuchać informacji na temat projektu pani wicemarszałek Senatu „Polskie drogi do Niepodległości”. Tak? Czyli panią dyrektor proszę… Czy jest ktoś z państwa, kto ma zreferować? Nie ma tej osoby?

(Głos z sali: Nie.)

Czyli panią dyrektor będę prosił…

(Wicedyrektor Centrum Informacyjnego Senatu w Kancelarii Senatu Anna Pomianowska-Bąk: Tak, ja.)

To proszę panią dyrektor o krótkie informacje na temat tej wystawy i za chwilę przejdziemy do dyskusji.

Wicedyrektor Centrum Informacyjnego Senatu w Kancelarii Senatu Anna Pomianowska-Bąk:

Dziękuję.

Pani marszałek Koc zgłosiła propozycję zorganizowania wystawy, prezentowania wystawy „Polskie drogi do Niepodległości. Wielcy Polacy na emigracji w XIX wieku”. Ta wystawa będzie przygotowywana przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Celem wystawy jest pokazanie sylwetek wybitnych Polaków, uczonych, inżynierów, tego typu postaci, tego kalibru, jak Paderewski, Domeyko, Arctowski, Piłsudski czy Modrzejewska, a nawet Maria Skłodowska-Curie, czyli takich fundamentalnych, największych postaci polskiej nauki i kultury, które działały na przełomie XIX i XX wieku, także poza granicami Polski. Jest to wystawa, która ma się wpisywać w obchody roku niepodległości. Sądzić należy, że wystawa jest przygotowywana przez właśnie Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Poza kosztami wysyłki zaproszeń, przygotowania i wysyłki zaproszeń nie będzie generowała ewentualnych kosztów montażu i demontażu, nie będzie generowała żadnych innych kosztów. Będą to plansze, 20 plansz do ekspozycji albo na naszych systemach wystawienniczych, albo na sztalugach, które także mamy do dyspozycji w Kancelarii Senatu.

Z rozmowy, którą przeprowadziłam z panią senator czy którą raczej pani senator przeprowadziła ze mną, wynika, że intencją jest także to, żeby ta wystawa była w Senacie pokazywana już przed posiedzeniem Senatu, w czasie, kiedy będzie organizowany kongres Polonii w Senacie, czyli to jest…

(Senator Jan Żaryn: Dwudziesty pierwszy i dwudziesty drugi.)

Właśnie. I potem ewentualnie będzie mogła ona być prezentowana dalej we wrześniu, w czasie posiedzenia Senatu, albowiem nie ma tutaj, tak jak powiedziałam, ze względu na to, że wystawa poświęcona Herbertowi będzie wystawą zewnętrzną, kolizji, jeśli chodzi o terminy i miejsce.

Wniosek, który jest przedstawiony, spełnia wymagania, jest właściwie sformułowany pod względem formalnym. Zatem decyzja jest w państwa rękach. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Fedorowicz:

Otwieram dyskusję.

Nie słyszę żadnych zgłoszeń, nikt z państwa się nie zgłasza.

W takim razie poproszę o zaopiniowanie… Po kolei poszczególnych wniosków czy obydwu jednocześnie?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Poproszę o zaopiniowanie…

Ja mam tylko jeszcze pytanie, ale ono dotyczy nas wszystkich. Bo jeżeli po raz pierwszy w historii Senatu będzie wystawa na zewnątrz, to czy jednak… No bo kto będzie mógł ją obejrzeć, skoro jesteśmy ogrodzeni?

(Głos z sali: Ci, którzy zwiedzają Senat.)

A normalny obywatel nie będzie mógł wejść na tę wystawę?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Aha, czyli będzie tak jak było, będzie tylko musiał się wylegitymować. No dobrze.

W takim razie proszę o zaopiniowanie wniosku pana senatora Żaryna o zorganizowanie wystawy.

Kto jest za? (9)

Jednogłośnie za.

Tak samo poproszę o opinię w sprawie wniosku pani wicemarszałek Marii Koc. (9)

Jednogłośnie za. Dziękuję bardzo.

Zamykam posiedzenie komisji.

Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 55)