Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (151.)

w dniu 13 lutego 2018 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii o zmianie i zakończeniu obowiązywania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, podpisanej w Kopenhadze dnia 1 maja 1990 r. (druk senacki nr 733, druki sejmowe nr 2161 i 2209).

2. Rozpatrzenie ustawy o Instytucie Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka (druk senacki nr 729, druki sejmowe nr 2213, 2241 i 2241-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 47)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Marek Rocki)

Przewodniczący Marek Rocki:

Witam państwa.

Rozpoczynamy sto pięćdziesiąte pierwsze posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej, w którego porządku mamy 2 punkty: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii o zmianie i zakończeniu obowiązywania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, podpisanej w Kopenhadze 1 maja 1990 r.; oraz rozpatrzenie ustawy o Instytucie Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka.

Witam w tym momencie: z Ministerstwa Spraw Zagranicznych pana dyrektora Konrada Marciniaka i pana dyrektora Andrzeja Fąfarę oraz panią naczelnik Iwonę Jakuszko-Dudkę, a z Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju pana ministra Piotra Woźnego i pana Wojciecha Sudoła.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii o zmianie i zakończeniu obowiązywania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, podpisanej w Kopenhadze dnia 1 maja 1990 r. (druk senacki nr 733, druki sejmowe nr 2161 i 2209)

Poproszę pana ministra o przedstawienie projektu ustawy o ratyfikacji.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Piotr Woźny:

Dziękuję bardzo.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Umowa, o której dzisiaj rozmawiamy i której dotyczy ta ustawa, należy do kategorii umów o popieraniu i chronieniu inwestycji, które obowiązywały w relacjach pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Te umowy były zawierane na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Były to umowy bilateralne, których obecne obowiązywanie jest kwestionowane przez Komisję Europejską ze względu na niezgodność z prawem Unii Europejskiej i ze względu na taką dysharmonię pomiędzy kwestiami traktatowymi a kwestiami zapisanymi w tych bilateralnych umowach, zawieranych pomiędzy poszczególnymi państwami.

To, co w tej chwili Polska robi, realizuje, to systematycznie rozwiązuje umowy bilateralne po to, żeby nie było wątpliwości co do tego, w jakim porządku prawnym funkcjonujemy. Ten proces dotyczy nie tylko Danii, ale też tego typu umów zawartych przez Polskę z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Rozwiązanie tej umowy nie ma żadnych konsekwencji politycznych. To Dania wystąpiła z inicjatywą rozwiązania tej umowy. Nie będzie to miało też negatywnych skutków społecznych. Polscy inwestorzy nie kierowali do międzynarodowych trybunałów arbitrażowych sporów przeciwko Danii na podstawie tej rozwiązywanej umowy, tak samo też w historii nie odnotowaliśmy przypadku zgłoszenia przez inwestorów duńskich roszczeń przeciwko Polsce na podstawie tej umowy. A jeżeli pojawią się ewentualnie jakieś kwestie odszkodowawcze, to będą one możliwe do dochodzenia na podstawie obowiązujących innych przepisów.

W związku z tym, z uwagi na niekontrowersyjność tej regulacji i możliwość uporządkowania spraw współpracy międzynarodowej na skutek skasowania z obrotu tej umowy o popieraniu i ochronie inwestycji, zwracam się do szanownej komisji o przyjęcie tego projektu. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Nie ma legislatora, ale zwrócę uwagę, że w tej ustawie mamy wpisane 14 dni, o których mówił legislator przy poprzedniej ratyfikacji.

Otwieram dyskusję.

Pan senator Ślusarz.

Senator Rafał Ślusarz:

Ja mam jedną kwestię związaną z podobną, analogiczną umową, którą rozwiązaliśmy z Portugalią. Otóż warunki brzegowe były takie same – też był powód, żeby ją rozwiązać, też weszliśmy do jakiegoś obiegu prawnego wyższego rzędu – tymczasem w Portugalii rozwiązanie tej umowy wywołało bardzo złe nastroje. Portugalia uważała, że wybraliśmy ten kraj i jakoś napiętnowaliśmy go tym wycofaniem. Przypominam, że Portugalia ma wiele interesów gospodarczych w Polsce. Z relacji ambasadora polskiego w Portugalii wiadomo, że to był gest nieprzemyślany i do końca nieprzeanalizowany. Czy mamy pewność, że w przypadku tej umowy coś takiego się nie wydarzy?

Przewodniczący Marek Rocki:

Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Piotr Woźny:

Panie Senatorze, nie znam portugalskiego przykładu, ale w tym przypadku można z całą mocą stwierdzić, że tego problemu nie będzie, ponieważ to Dania zwróciła się do Polski z prośbą o wygaszenie tej umowy, a więc, jak rozumiem, po tamtej stronie nie ma żadnej wątpliwości co do tego, że jest to zbędny i nadmiarowy akt regulujący współpracę.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Senator Wach.

Senator Piotr Wach:

Formalnie jest tak, jak pan minister mówi, tym bardziej że z tej informacji wynika, że Dania postępuje równolegle do tego, ale czy nie będzie roszczeń i pretensji, to nie wiadomo, bo właśnie jest procedowana w Sejmie ustawa, na mocy której prywatne karetki pogotowia nie będą dopuszczone i duńska firma Falck, która obsługuje 2 miliony czy ponad 2 miliony pacjentów w Polsce, będzie musiała zrezygnować ze swojej działalności. A lata temu był to właściwie, powiedziałbym, pewien gest pomocy w zorganizowaniu w Polsce tego ratownictwa. Inne podmioty także nie będą mogły działać na rynku, m.in. małe firmy, które dzierżawiły czy wykupiły od szpitali karetki. Tak że co prawda to się z tą ustawą tak bezpośrednio nie wiąże, bo to prawdopodobnie biegnie zupełnie innym torem, ale nie wiem, czy Dania nie będzie miała pretensji. Myślę, że będzie miała pretensje, bo chyba ambasador interweniował w sprawie dotyczącej zupełnie innej ustawy, związanej ze służbą zdrowia.

Przewodniczący Marek Rocki:

Jakiś komentarz? Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Piotr Woźny:

Ja tylko jeszcze raz mogę powiedzieć, tak jak w prezentacji, że jeśli chodzi o okoliczności, w których dochodzi do rozwiązania tej umowy o wspieraniu i ochronie inwestycji, to z inicjatywą wystąpił rząd Danii. A to, że ta umowa jest rozwiązywana, nie oznacza, że znika, powiedziałbym, infrastruktura prawno-regulacyjna. Tak więc nie jest tak, że my generalnie pozbawiamy kogokolwiek możliwości dochodzenia swoich słusznych praw i roszczeń. Myślę, że jedną rzeczą jest to, żeby wygasić, powiedziałbym, pewnego rodzaju nadmiarową infrastrukturę regulacyjną – i tak bym traktował tę kwestię – a inną rzeczą jest, że tak powiem, możliwość dochodzenia swoich słusznych praw i roszczeń. W tym zakresie w żaden sposób nie modyfikujemy obowiązującego porządku prawnego.

Senator Piotr Wach:

Panie Ministrze, tylko pytanie natury technicznej: ile jeszcze takich umów dwustronnych mamy?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Piotr Woźny:

Mieliśmy 22 czy 23 umowy z krajami Unii Europejskiej. Polska nie zawarła takich umów z Irlandią i z Maltą. Umowa z Włochami wygasła na skutek wypowiedzenia umowy przez ten kraj i Polska wypowiedziała umowę z Portugalią. Czyli jeżeli były 22 lub 23, to wychodzi na to, że mamy jeszcze 20 lub 21 tego typu umów o popieraniu i ochronie inwestycji w relacjach z państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Generalnie to też tyle okazji do spotkań w tej sprawie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Senator Ryszard Majer: Można?)

Przewodniczący Marek Rocki:

Można. Senator Majer.

Senator Ryszard Majer:

Panie Ministrze, też takie techniczne pytanie. Rozumiem, że ta umowa z Danią była bezterminowa. Była zawarta w 1990 r. i nie miała terminu krańcowego. Te inne też są takie bezterminowe, czyli, jak rozumiem, musimy je jakoś skończyć.

Główny Specjalista w Departamencie Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Wojciech Sudoł:

Wszystkie umowy z krajami wewnątrzunijnymi zawarte na początku lat dziewięćdziesiątych obowiązują do momentu ich wygaszenia, czyli, można powiedzieć, są bezterminowe. Ale należy zwrócić uwagę na to, że niektóre z tych umów przewidują specyficzne, że tak się wyrażę, sloty czasowe, np. można je wypowiedzieć co 5 lat. Jeżeli ten slot minąłby, powiedzmy, dzisiaj, a jutro byśmy wypowiedzieli umowę, to termin wypowiedzenia biegnie za 5 lat. Tak jest w przypadku kilku umów. A co do zasady, jeśli umowa nie zostanie wypowiedziana, to jest bezterminowa.

Przewodniczący Marek Rocki:

Czy są inne pytania lub wystąpienia w dyskusji?

Spytam o opinię Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

W opinii Biura Legislacyjnego przedmiotowa ustawa nie budzi zastrzeżeń. Dziękuję.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Wobec tego podaję pod głosowanie pozytywną opinię dotyczącą ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii o zmianie i zakończeniu obowiązywania umowy w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji.

Kto z państwa jest za? (6)

Kto jest przeciwny? (0)

Kto się wstrzymał? (3)

Dziękuję bardzo.

Stwierdzam, że komisja większością głosów poparła ten projekt.

Proponuję, żeby senator Majer był sprawozdawcą.

Czy są inne propozycje w tej sprawie? Nie ma.

Dziękuję bardzo.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o Instytucie Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka (druk senacki nr 729, druki sejmowe nr 2213, 2241 i 2241-A)

Przechodzimy do punktu drugiego: rozpatrzenie ustawy o Instytucie Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka.

Witam pana ministra Pawła Szrota.

I poproszę o przedstawienie projektu.

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot:

Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie!

Projekt, nad którym dzisiaj obraduje komisja, dotyczy utworzenia instytucji nowej, która ma nosić nazwę Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka. Patron instytutu Wacław Felczak to postać wielce zasłużona w historii obu krajów – zarówno Polski, bo był kurierem rządu na uchodźstwie w czasie II wojny światowej, jak i Węgier, bo już później, w latach powojennych, wspierał działania węgierskiej opozycji antykomunistycznej.

Jeśli chodzi o samą ideę utworzenia instytutu, to można powiedzieć, że ona jest oparta na zasadzie symetryczności, i to w dwojakim znaczeniu. Przede wszystkim powstaniu tego instytutu odpowiadać będzie utworzenie symetrycznej instytucji na Węgrzech. Ona w tym momencie powstaje. To jest wynik porozumienia obu krajów. I jeśli chodzi o tę część symetryczności, to jest to po stronie naszych partnerów węgierskich. Również organizacja instytutu jest symetryczna wobec innych instytucji, które teraz funkcjonują w zakresie współpracy z innymi krajami. Można tutaj wskazać taki instytut jak Ośrodek Studiów Wschodnich czy jak Instytut Zachodni. Oba te instytuty funkcjonują na podobnej zasadzie, jak miałby funkcjonować Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej, funkcjonują pod nadzorem prezesa Rady Ministrów.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jeśli chodzi o główny cel działalności Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej, to będzie nim pogłębianie polsko-węgierskiej przyjaźni i współpracy. Cel ten będzie realizowany poprzez realizację następujących zaleceń: po pierwsze, przekazywanie młodym pokoleniom znaczenia tradycji polsko-węgierskiej; po drugie, wzmacnianie współpracy i nawiązywanie kontaktów pomiędzy przedstawicielami młodego pokolenia; jak również wspieranie współpracy naukowej, inicjatyw oraz projektów naukowych i oświatowych; wspieranie wzajemnej myśli innowacyjnej polsko-węgierskich organizacji kulturalnych, gospodarczych i politycznych; finansowanie lub dofinansowanie przedsięwzięć na rzecz współpracy polsko-węgierskiej oraz analizę przemian politycznych, gospodarczych i społecznych wpływających na bezpieczeństwo i rozwój Rzeczypospolitej Polskiej.

Panie i Panowie Senatorowie, jeśli chodzi o ustrój wewnętrzny instytutu, o jego kierownictwo, to w jego ramach mają funkcjonować 2 ciała kolegialne, z czego jedno ciało, tzn. międzynarodowa rada instytutu ma być… Co do niej jest założenie, że w jej pracach mają uczestniczyć właśnie przedstawiciele naszych partnerów węgierskich.

Co do zasad finansowania to ja tylko chciałbym przypomnieć, że tutaj limit jest 6 milionów zł rocznie w ciągu najbliższych lat. Wszystko to jest precyzyjnie opisane w projekcie.

Jeśli chodzi o poprawki do projektu, to część z nich została zgłoszona już w Sejmie i uwzględniona przez Izbę niższą. Kolejne poprawki zgłoszono na właśnie zakończonym posiedzeniu komisji kultury Senatu. To były poprawki redakcyjne, sformułowane przez prawników Kancelarii Senatu. Ja w imieniu rządu wszystkie je poparłem.

Szanowni Państwo, proszę o przyjęcie procedowanego dzisiaj projektu. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

I poproszę o opinię Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa:

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

W opinii przygotowanej przez Biuro Legislacyjne do przedmiotowej ustawy znalazło się 6 uwag szczegółowych wraz z propozycjami poprawek.

Uwaga nr 1 dotyczy art. 3 ustawy, zgodnie z którym nadzór nad działalnością instytutu sprawuje prezes Rady Ministrów. Zgodnie z art. 11 ust. 2 szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów zatwierdza opracowane przez dyrektora instytutu: roczny plan działania instytutu, projekt rocznego planu finansowego instytutu, a także roczne sprawozdanie finansowe instytutu oraz roczne sprawozdanie z działalności instytutu. Ponadto w myśl art. 12 szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów będzie ustalał wynagrodzenie dyrektora instytutu. W związku z tym należy zauważyć, że we wskazanych przypadkach faktyczny nadzór nad działalnością instytutu będzie sprawowany przez szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, a nie przez prezesa Rady Ministrów. W związku z tym propozycja Biura Legislacyjnego zmierza do tego, aby w sposób jednoznaczny zapisać, iż czynności wynikające z nadzoru nad działalnością instytutu wykonuje w imieniu prezesa Rady Ministrów szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. I to jest uwaga nr 1.

Uwaga nr 2 dotyczy art. 17 ust. 2, zgodnie z którym członkowie rady instytutu są powoływani spośród specjalistów z zakresu działania instytutu. Dalej są określone przesłanki, jakie to mają być osoby, ale ustawa nie precyzuje, kto powołuje członków rady instytutu. Jedynie w art. 18 ust. 4 określono, że w przypadku wygaśnięcia członkostwa w radzie instytutu albo odwołania członka rady instytutu prezes Rady Ministrów powołuje nowego członka rady instytutu na okres do końca kadencji. Poprawka zmierza do tego, aby w ustawie zostało wpisane, iż członkowie rady instytutu są powoływani przez prezesa Rady Ministrów.

Uwaga nr 3 ma charakter legislacyjny i dotyczy art. 24 ust. 1, który wskazuje, że instytut prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie oraz w przepisach o finansach publicznych. Zgodnie z zasadami techniki prawodawczej, jeżeli w akcie normatywnym odsyła się do innego aktu normatywnego, to przy odesłaniu należy przytoczyć w całości aktualny tytuł tego aktu oraz oznaczenie rocznika, oraz pozycji dziennika urzędowego. Propozycja poprawki zmierza do tego, aby wypełnić zasady wynikające z zasad techniki prawodawczej. W sumie będą to 3 poprawki. Ponieważ w następnych przepisach ustawy również następuje odesłanie do ustawy o finansach publicznych, więc konsekwentnie propozycje poprawek zmierzają do zastosowania reguł wynikających z zasad techniki prawodawczej.

Uwaga nr 4 dotyczy art. 24 ust. 1, w którym sprecyzowano, że przychodem instytutu jest dotacja podmiotowa z budżetu państwa. W opinii Biura Legislacyjnego taka redakcja przepisu jest niejednoznaczna, ponieważ jeżeli intencją ustawodawcy było to, aby ta dotacja była przyznawana instytutowi co roku, to należy wprost zapisać, że jest to coroczna dotacja z budżetu państwa. A w konsekwencji, jeżeli państwo przyjęliby tę poprawkę, należy również uzupełnić w tym zakresie art. 26 ust. 5. Jest to przepis, który mówi o wysokości funduszu stypendialnego. Określanie tej wysokości jest odnoszone do dotacji budżetowej, więc w tym przepisie również należałoby wskazać, że jest to dotacja przyznana w ustawie budżetowej na dany rok.

Uwaga nr 5 dotyczy art. 25 ust. 3, zgodnie z którym podstawę gospodarki instytutu w okresie od dnia 1 stycznia do dnia wejścia w życie planu finansowego instytutu stanowi projekt tego planu. W opinii Biura Legislacyjnego użyte określenie „podstawę gospodarki instytutu do dnia wejścia w życie planu finansowego instytutu” jest niezasadne, to znaczy, jest niewłaściwe, dlatego że instytut jest państwową osobą prawną i zgodnie z ustawą o finansach publicznych plany finansowe państwowych osób prawnych są sporządzane zgodnie z ustawami o ich utworzeniu i na podstawie ustawy o finansach publicznych. Ustawa o utworzeniu instytutu – mówię tak skrótowo – mówi o tym, że dyrektor instytutu przygotowuje i po zasięgnięciu opinii rady instytutu przedstawia szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów do zatwierdzenia projekt rocznego planu finansowego instytutu. Czyli w tym momencie należałoby wpisać, że instytut działa na podstawie projektu planu do czasu zatwierdzenia planu finansowego przez szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ponieważ trudno mówić o tym, kiedy plan finansowy wchodziłby w życie.

I uwaga nr 6, która jest również uwagą o charakterze legislacyjnym. Uzasadnienie jest dokładnie takie samo, jak zawarte w uwadze nr 3. Czyli w art. 25 ust. 5, zgodnie z którym instytut prowadzi rachunkowość na podstawie przepisów o rachunkowości, należy uwzględnić zasady techniki prawodawczej i przytoczyć pełen tytuł ustawy wraz z adresem publikacyjnym. Dziękuję.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Pan senator Grodzki.

Senator Tomasz Grodzki:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze!

Chyba wszyscy otrzymaliśmy taki ładny list od prezydenta Tarnowa, pana Ciepieli, który apeluje, żeby ten instytut znalazł swoją siedzibę w Tarnowie i przytacza liczne przykłady powiązań Tarnowa z Węgrami, jak również deklaruje daleko idącą pomoc miasta w lokalizacji, co może z punktu widzenia budżetowego nie byłoby bez znaczenia. Instytut Zachodni, przypomnę, jest w Poznaniu i świetnie działa, więc być może instytut węgierski, którego istnienia nikt nie neguje, bo bracia Węgrzy mają swoje podejście do relacji międzynarodowych… Ostatnio jak reprezentowałem Senat w parlamencie węgierskim, to nie widziałem ani jednej aktualnej mapy Węgier. Wisiały tylko mapy wielkich Węgier, co wkurzało Słowaków, Czechów, Rumunów i nie sprzyjało, że tak powiem, dobrej dyskusji. Ale to tak na marginesie.

Proponuję to wziąć pod rozwagę. Było to już proponowane przez sejmową Komisję Spraw Zagranicznych i przez sejmową komisję kultury. Nie wiem, jak nasza komisja kultury się do tego odniosła, bo posiedzenia są równolegle, ale proponuję to wziąć pod rozwagę, bo widać, że jest sporo poprawek legislacyjnych. Wydaje mi się, że żeby zachować prawidłową technikę legislacyjną, potrzeba trochę pracy nad tym dokumentem. Może warto o tym Tarnowie pomyśleć, bo deklaracja prezydenta miasta jest rzeczowa i rzetelnie uargumentowana. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Senator Dobrzyński.

Senator Jan Dobrzyński:

Białystok, Panie Senatorze, też byłby dobrym miejscem na taki instytut.

(Wesołość na sali)

Piękne miasto.

Ja mam 2 pytania do pana ministra.

Panie Ministrze, pan powiedział – nie wiem, czy dobrze słyszałem – że te 6 milionów to jest mit. Tak? Dobrze? A tutaj mamy wykaz – oczywiście pan o tym doskonale wie – w którym jest podział środków, i w zasadzie od roku 2018 do roku 2027 włącznie są wymienione kwoty 6 milionów. Wprawdzie napisano tutaj, że to jest maksymalny limit, ale z praktyki wynika, że jak jest maksymalny, to znaczy, że na pewno będzie 6 milionów.

I sprawa druga. Mam takie pytanie… Oczywiście ja jestem zwolennikiem powstania takiego instytutu, ale chciałbym poznać kulisy. Czyja to była inicjatywa? Czy to wynikało z jakiejś dyskusji ministrów spraw zagranicznych lub też premierów? Skąd to się wzięło?

I dodatkowe pytanie: czy tego typu instytuty węgiersko-polskie funkcjonują – może panowie wiedzą – na Węgrzech? Dziękuję.

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Oczywiście, ciągle wraca kwestia Tarnowa. Pan senator…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja jestem z Białegostoku, jak pan senator Dobrzyński, i też mam wiele serca i uznania dla mniejszych ośrodków w Polsce – to tak, żeby państwo wiedzieli. Jeśli chodzi o losy kwestii tarnowskiej, tak ją nazwijmy, to posiedzenie senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu zakończyło się pół godziny temu. Uczestniczył w nim pan prezydent Ciepiela z Tarnowa. Komisja przyjęła poprawkę w tym zakresie, muszę powiedzieć, przy moim kategorycznym sprzeciwie. Sprzeciw ten musiałem wyrazić, mimo mojego wielkiego zrozumienia dla argumentów prezydenta Tarnowa i popierających go senatorów. Oni naprawdę przedstawili piękną i długą historię udziału Tarnowa i jego mieszkańców w przyjaźni polsko-węgierskiej. To było naprawdę imponujące. Ja zadeklarowałem, że wyobrażam sobie, że instytut, który ma powstać, na pewno wykorzysta ten potencjał i tę tradycję Tarnowa w planowaniu wydarzeń, konferencji, wystaw, wydarzeń naukowych.

Muszę też powiedzieć o jednym – na co już zwrócono uwagę na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu – że prezes Rady Ministrów, zgodnie z art. 4 ust. 3 projektu ustawy ma prawo tworzyć, przekształcać i likwidować oddziały zamiejscowe instytutu. Nie wolno mi w tym momencie w imieniu ani kierownictwa przyszłego instytutu, ani prezesa Rady Ministrów nic deklarować, ale na pewno to, co przedstawili przedstawiciele Tarnowa, będzie istotnym argumentem przy podejmowaniu podobnych decyzji.

A skąd mój sprzeciw, Panie Senatorze? Powiem tak: wymieniono tutaj Instytut Zachodni, który rzeczywiście jest specyficzny, ale zdecydowały względy zupełnie funkcjonalne. Ten instytut będzie działał w ścisłej współpracy z placówką dyplomatyczną Węgier, która rzecz jasna jest położona w Warszawie. I, Szanowni Państwo, ja bym powiedział, że Instytut Zachodni jest instytucją wyjątkową pod tym względem, że funkcjonuje w sposób prawidłowy. My mamy do czynienia z innymi przypadkami urzędów centralnych, instytucji państwowych, których siedziba jest położona poza miastem stołecznym Warszawa, i bardzo mi przykro – ja też pochodzę z mniejszego ośrodka, ciągle jestem bardzo związany z Białymstokiem, Panie Senatorze – ale to się po prostu funkcjonalnie nie sprawdza. I z wielką przykrością musiałem zgłosić kategoryczny sprzeciw wobec tej poprawki.

Jeśli chodzi o pytanie pana senatora Dobrzyńskiego, to owszem, ta inicjatywa jest wynikiem wielu bilateralnych spotkań między stroną węgierską a stroną polską. Potwierdzam – ja już zresztą mówiłem o tym, uzasadniając ten projekt – że w tym momencie powstaje zupełnie symetryczna instytucja po stronie węgierskiej. Jej siedziba oczywiście będzie w Budapeszcie – to jest oczywiste. Tamta instytucja będzie współpracować z polską placówką. Tutaj obowiązuje, na zasadzie pewnej dyplomatycznej dżentelmeńskiej umowy, pełna symetryczność, wzajemność. Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Senator Wach.

Senator Piotr Wach:

Chciałbym się pana ministra zapytać, czy to jest typowe rozwiązanie, że instytut podlega premierowi, a nie np. ministrowi spraw zagranicznych?

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot:

Panie Senatorze, nie wiem, na ile to jest typowe rozwiązanie, ale to jest rozwiązanie występujące w porządku prawnym Rzeczypospolitej Polskiej. Te 2 instytucje, o których mówiłem w uzasadnieniu, czyli Instytut Zachodni i Ośrodek Studiów Wschodnich, mają podobne umocowanie, czyli są bezpośrednio pod prezesem Rady Ministrów. Rzecz jasna współpracują z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, ale tutaj linia nadzoru i kontroli jest nakreślona przez prezesa Rady Ministrów. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Pani senator Czudowska.

Senator Dorota Czudowska:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze, czy w trakcie przygotowania tej ustawy były rozmowy z ambasadorem Węgier w Polsce dotyczące siedziby? Jak rozumiem, jakieś konsultacje?

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot:

Pani Senator, oczywiście te rozmowy z panią ambasador były i cały czas są kontynuowane. Nie jestem w stanie zdeklarować, czy akurat kwestia siedziby była ich przedmiotem. Nie mogę wykluczyć tego, że to akurat było tak oczywiste, że wszyscy to przyjęli za pewnik. Na pewno w tych rozmowach nikt nie prezentował wariantów przeniesienia siedziby poza Warszawę – może w ten sposób. Dziękuję, Pani Senator, Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Marek Rocki:

Też nie możemy wykluczyć, że pan prezydent Tarnowa udał się z wizytą do pani ambasador.

Czy mamy kolejne głosy w dyskusji?

Kto z państwa senatorów myśli o przejęciu poprawek zgłoszonych przez Biuro Legislacyjne.

(Senator Jan Dobrzyński: Ja myślę, Panie Profesorze.)

(Senator Dorota Czudowska: Czy te poprawki były zgłaszane na posiedzeniu komisji kultury?)

(Senator Dorota Czudowska: Te same.)

(Senator Jan Dobrzyński: I są przejęte, tak? Jeżeli są przejęte, to nie ma takiej potrzeby.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, ale to jest oddzielne posiedzenie. Jeśli przyjmiemy, że głosujemy bez poprawek, to jednak jest inna sytuacja legislacyjna.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Stawiamy tamtą komisję w trochę innej sytuacji.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pani senator Czudowska.

Senator Dorota Czudowska:

To znaczy, chciałabym mieć pewność. Wszystkie poprawki, które przedstawiło Biuro Legislacyjne, rząd akceptuje, tak?

(Głos z sali: Tak.)

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot:

Tak, po analizie absolutnie wszystkie akceptujemy.

Przewodniczący Marek Rocki:

Pan senator Dobrzyński przejmuje te poprawki, zgłasza te poprawki.

Czy są jeszcze głosy w dyskusji? Nie ma.

Wobec tego poddaję pod głosowanie poprawki.

(Senator Jan Dobrzyński: A nie można blokiem, en bloc, wszystkie razem?)

Chyba nie. Czy musimy…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa:

Ja powiem tak: Szanowni Państwo, to są różne poprawki. Ale jeżeli nie będzie sprzeciwu co do łącznego głosowania przy akceptacji rządu, to jest to możliwe.

Przewodniczący Marek Rocki:

Jasne.

Czy ktoś z państwa ma uwagi do głosowania łącznego nad wszystkimi poprawkami?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Poza kwestią Tarnowa, bo ona też była głosowana na posiedzeniu komisji.

(Senator Jan Dobrzyński: I Białymstokiem, Panie Profesorze, bo tutaj mówi się…)

Wobec tego będziemy głosowali.

(Wesołość na sali)

Głosujemy nad poprawkami senatora Dobrzyńskiego, które są tożsame z poprawkami zgłoszonymi przez Biuro Legislacyjne.

Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek? (8)

Czy ktoś jest przeciwny? (0)

Czy ktoś wstrzymał się od głosu? (0)

Dziękuję.

Stwierdzam, że komisja przyjęła te poprawki.

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Dziękuję bardzo. Do widzenia.

Przewodniczący Marek Rocki:

Czy poprawka…

(Senator Tomasz Grodzki: Ja nie zgłaszam.)

Nie ma poprawki dotyczącej Tarnowa.

(Senator Tomasz Grodzki: Nie, to było pod rozwagę. Jeżeli to zgłosiła komisja kultury, to jestem… Tak będziemy głosowali.)

Nie ma też poprawki dotyczącej Białegostoku.

(Senator Jan Dobrzyński: Nie ma, Panie Profesorze.)

(Wesołość na sali)

Wobec tego głosujemy nad przyjęciem tego projektu wraz z przyjętymi poprawkami.

Kto z państwa jest za? (6)

Kto jest przeciwny? (0)

Kto się wstrzymał? (2)

Stwierdzam, że komisja przyjęła projekt ustawy o Instytucie Współpracy Polsko-Węgierskiej.

Dziękuję bardzo.

Sprawozdawcą będzie pani senator Zając…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie ma innych propozycji.

(Senator Jan Dobrzyński: A pani senator wyraża zgodę?)

Tak. Zgłosiła się już wcześniej.

(Senator Jan Dobrzyński: Wcześniej się zgłosiła?)

(Wesołość na sali)

(Senator Jan Dobrzyński: Ja myślałem, że to przypadek, Panie Profesorze.)

Nie, przecież nie będę losował.

(Senator Jan Dobrzyński: No tak.)

Zamykam sto pięćdziesiąte pierwsze posiedzenie.

Dziękuję.

Przypominam: jutro o 8.30.

(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 18)