Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (84.)

w dniu 16 stycznia 2018 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2018 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 32 – Rolnictwo; 33 – Rozwój wsi; 35 – Rynki rolne; 62 – Rybołówstwo; 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także plany finansowe: Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych; Funduszu Emerytalno-Rentowego; Funduszu Prewencji i Rehabilitacji; Funduszu Administracyjnego; Polskiego Klubu Wyścigów Konnych; Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie; Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (druk senacki nr 700, druki sejmowe nr 1876, 2073 i 2073-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że otworzę posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2018 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 32 – Rolnictwo; 33 – Rozwój wsi; 35 – Rynki rolne; 62 – Rybołówstwo; 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także plany finansowe: Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych; Funduszu Emerytalno-Rentowego; Funduszu Prewencji i Rehabilitacji; Funduszu Administracyjnego; Polskiego Klubu Wyścigów Konnych; Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie; Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (druk senacki nr 700, druki sejmowe nr 1876, 2073 i 2073-A)

Mamy dzisiaj do rozpatrzenia ustawę budżetową na rok 2018 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji; druk senacki nr 700, druki sejmowe nr 1876 i 2073. Do rozpatrzenia przez nas są następujące części budżetowe: 32 „Rolnictwo”; 33 „Rozwój wsi”; 35 „Rynki rolne”; 62 „Rybołówstwo”; 72 „Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego”; załącznik nr 11 do planu finansowego; załącznik nr 13; załącznik nr 14 jak również: część 83 „Rezerwy celowe”; część 85 „Budżety wojewodów”; załącznik nr 3 „Dochody budżetu środków europejskich; załącznik nr 4 „Wydatki budżetu środków europejskich”; załącznik nr 7 „Zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami”; złącznik nr 8 „Wykaz jednostek, dla których zaplanowano dotacje podmiotowe i celowe oraz kwoty tych dotacji”; załącznik nr 9 „Zakres i kwoty dotacji przedmiotowych i podmiotowych”; załącznik nr 10 „Zestawienie programów wieloletnich w układzie zadaniowym” oraz załącznik nr 15, 17 i 18.

Dość dużo tego mamy, tyle jest w zakresie naszej komisji. Postaramy się przekazać dzisiaj naszą opinię Komisji Finansów Publicznych. Komisja Finansów Publicznych przekazuje ją jako łączną do Senatu i dlatego nasza opinia jest potrzebna jeszcze dzisiaj na godzinę 17.00, aby można było przedłożyć ją Komisji Finansów Publicznych.

Witam przybyłych na dzisiejsze posiedzenie gości, którzy zechcieli przyjąć nasze zaproszenie. Szczególnie witam sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacka Boguckiego, który będzie prezentował budżet w imieniu resortu. Witam również panią dyrektor Aleksandrę Szelągowską z Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam również zastępcę dyrektora Departamentu Instytucji Płatniczych w Ministerstwie Finansów, panią Barbarę Styczeń. Witam także przedstawicieli agencji, Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa reprezentuje pan Krzysztof Szymborski, a Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa reprezentuje pan dyrektor Waldemar Sochaczewski. Witam wszystkich, którzy zechcieli, jak już mówiłem, przyjąć zaproszenie. Nie sposób wszystkich wymienić, lista jest dość długa, więc żeby przyspieszyć – wszystkich państwa witam, czujcie się przywitani.

Będę prosił ministra rolnictwa, pana Jacka Boguckiego, który odpowiada tutaj za część „Rolnictwo”.

Panie Ministrze, serdecznie proszę o wprowadzenie.

A potem poproszę następnych ministrów o zabieranie po kolei głosu.

Proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

W ustawie budżetowej na rok 2018 przyjętej przez Sejm w częściach, których dysponentem jest minister rolnictwa, zaplanowano dochody w łącznej kwocie 151 milionów 37 tysięcy zł. Natomiast wydatki w tych częściach wyniosą łącznie 4 miliardy 318 milionów 116 tysięcy zł.

Wymienione wydatki uzupełnione są: wydatkami w budżetach wojewodów w kwocie 1 miliarda 147 milionów 555 tysięcy zł, rezerwami celowymi w kwocie 3 miliardów 327 milionów 179 tysięcy zł; kwotą 1 miliona 254 tysięcy zł w innych częściach budżetowych, a także środkami europejskimi w kwocie 21 miliardów 492 milionów 194 tysięcy zł na finansowanie wspólnej polityki rolnej oraz na inne programy, jak również kwotą 516 milionów 322 tysięcy zł pożyczki w Banku Gospodarstwa Krajowego dla jednostek samorządu terytorialnego na finansowanie działań jednostek w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ponadto w ustawie budżetowej przewidziano kwotę 17 miliardów 936 milionów 437 tysięcy zł dotacji dla Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Wydatki na rolnictwo i rozwój wsi łącznie z wydatkami KRUS wyniosą 26 miliardów 730 milionów 541 tysięcy zł, co stanowi ponad 6%, prawie 7%, bo 6,73% wydatków budżetu państwa. W porównaniu do roku 2017 wydatki wzrastają o kwotę w wysokości ponad 300 milionów zł, czyli o niespełna 1%.

Przejdę do poszczególnych części budżetowych. W części 32 „Rolnictwo” dochody zaplanowano na kwotę ponad 35 milionów zł, a wydatki – na kwotę ponad 885 milionów zł. W tym największe kwoty zaplanowano na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej i postęp biologiczny w produkcji roślinnej, ochronę roślin, rolnictwo ekologiczne oraz zasadniczą pozycję tego budżetu, czyli funkcjonowanie szkół rolniczych i internatów i zadania edukacyjne.

Jeśli chodzi o część 33 „Rozwój wsi”, to dochody zaplanowano na kwotę ponad 116 milionów zł, wydatki – na kwotę ponad 3 miliardów 393 milionów zł. Główne działania to realizowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zadania, w tym finansowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ponadto finansowane są dopłaty do utylizacji zwierząt padłych, kredytów inwestycyjnych, kredytów klęskowych oraz zobowiązania jeszcze z lat 2002–2003 z tytułu zalesiania gruntów rolnych. W ramach tej części finansowane są także wydatki urzędów ministra rolnictwa i rozwoju wsi, centrum doradztwa rolniczego oraz wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego.

W części 35 dochody zostały zaplanowane na kwotę 303 tysięcy zł, wydatki – na kwotę prawie 400 milionów zł. Wydatki przeznaczone są na realizację zadań przez Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz urząd ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

W ramach części 83 realizowane są wydatki po uruchomieniu rezerw, które w tej części zostały utworzone. I tu mamy następujące rezerwy: na dopłaty paliwa rolniczego – 860 milionów zł; na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt – ponad 292 miliony zł, ta kwota jest wyższa w porównaniu z ubiegłoroczną o 20 milionów zł; na ubezpieczenie upraw rolnych – ponad 850 milionów zł, łącznie z kwotą zaplanowaną w części 32; na wsparcie, dofinansowanie działalności spółek wodnych – 40 milionów zł; na finansowanie zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie zadań wynikających z polityki państwa – 50 milionów zł. Jest to nowa rezerwa, na nadzwyczajne zdarzenia, szczególnie te wynikające z warunków atmosferycznych. Tego typu rezerwa została utworzona w budżecie państwa po raz pierwszy. Na wspólną politykę rolną zaplanowano rezerwę w kwocie 1 miliard 333 miliony zł.

W ramach wydatków budżetu realizowane są także programy wieloletnie, które zaplanowano na kwotę ponad 95 milionów zł. Tych programów jest łącznie 10, one są realizowane przez instytuty badawcze.

W budżetach wojewodów dochody zaplanowano w kwocie ponad 356 milionów zł, a wydatki – w kwocie ponad 1 miliarda 147 milionów zł. Są one przeznaczone głównie na…

(Brak nagrania)

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

O, przepraszam.

…Ponad 20, prawie 21,5 miliarda zł. Płatności w ramach wsparcia bezpośredniego, to jest podstawowa część wydatków, 15 miliardów 180 milionów zł.

Kolejna pozycja to jest „Program Rozwoju Obszarów Wiejskich” – 5 miliardów 732 miliony zł.

Następna pozycja dotyczy działań interwencyjne na rynkach rolnych – ponad 484 miliony, prawie 485 milionów zł. I niższe kwoty: wsparcie producentów owoców i warzyw – prawie 58 milionów zł oraz projekty realizowane przez szkoły rolnicze – prawie 36 milionów zł, no i niewielki projekt realizowany przez PIORiN – 730 tysięcy zł.

Podsumowując, podam, że łącznie w ustawie budżetowej na rok 2018 zaplanowano środki w kwocie 48 miliardów 739 milionów 57 tysięcy zł. W tym kwota 8 miliardów 794 milionów 104 tysięcy zł to są wydatki na rolnictwo, rozwój wsi i rynki rolne. Jeszcze raz przypomnę, prawie 18 miliardów zł, bo 17 miliardów 936 milionów zł to są wydatki KRUS, prawie 21,5 miliarda zł stanowią środki europejskie i troszkę ponad 0,5 miliarda zł to jest pożyczka w Banku Gospodarstwa Krajowego.

Ten budżet pozwala na to, aby zapewnić sfinansowanie szacowanych potrzeb w rolnictwie w stopniu odpowiednim do realizowanych zadań. Jest to budżet wyższy w stosunku do budżetu na rok 2017. Pozwala też na to, aby uruchomione zostały zadania, które nie były dotychczas finansowane, choćby w postaci utworzonej nowej rezerwy. Jednocześnie jest to kolejny rok znaczącego wzrostu środków, w stosunku do roku 2016 i lat wcześniejszych, na ubezpieczenie upraw rolnych pozwalające na to, aby rolnicy w większym stopniu korzystali z tej formy zapewnienia bezpieczeństwa swoich gospodarstw w sytuacjach zdarzeń nadzwyczajnych.

Tak więc podsumowując, już tak ostatnim zdaniem, powiem, że jest to budżet, który pozwala na to, aby polskie rolnictwo rozwijało się i było finansowane w stopniu odpowiednim do jego rangi. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Mam jeszcze tylko takie pytanie, prośbę o wyjaśnienie, bo dostaliśmy materiały od różnych instytucji. Czy one uległy jakimś zmianom po głosowaniu w Sejmie? Zmianom dotyczącym poszczególnych jednostek, agencji – będziemy to omawiać – tych wszystkich instytucji, które wcześniej wymieniałem. Czy są jakieś poprawki, które były podjęte, zanim dostaliśmy materiały, a dostaliśmy je wcześniej, przed… Czy były jakieś zmiany, które powinny być uwidocznione w materiałach? Bo u nas nie są uwidocznione, my ich nie widzimy. Czy w czasie prac w Sejmie były wprowadzone jakieś zmiany w zakresie zwiększenia dochodów? Czy możliwe, że nie ma tego w materiałach, które nam przekazano?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Po stronie dochodowej nie było zwiększeń. Po stronie wydatkowej zwiększyła się kwota wsparcia dla spółek wodnych z planowanych 16 milionów zł na 40 milionów zł. Ona jest już uwzględniona w tym materiale, ale to była decyzja parlamentu. Kolejna decyzja parlamentu zwiększyła środki na wynagrodzenia w inspekcji ochrony roślin i nasiennictwa. I to chyba…

(Dyrektor Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: I jeszcze inspekcja weterynaryjna… W dziale 10.)

Zostały zwiększone także środki dla inspekcji weterynaryjnej, ale obecnie znajdują się jeszcze w rezerwie, będą uruchomione w odpowiednim momencie.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Mamy następnego przedstawiciela rządu, jest to pan Grzegorz Witkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Poproszę pana ministra jeszcze w ramach części ogólnej, a potem przejdziemy do poszczególnych instytucji.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Grzegorz Witkowski:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Szanowni Państwo!

Jeżeli chodzi o część 62 dotyczącą naszej gospodarki, czyli „Rybołówstwo”, to w 2018 r. prognozujemy uzyskać dochody w kwocie 2 milionów 700 tysięcy zł. Pragnę jednak powiedzieć, że to jest jakby najbardziej zaniedbana część naszego kraju, przez wiele lat niedofinansowywana i zapomniana. Źródłem dochodów będą głównie wpływy z różnych opłat, opłat za połowy rekreacyjne, za wydawanie dzienników połowowych, za wydruki dokumentów sprzedaży i przejęcia.

Wydatki realizowane przez ARiMR i nasze ministerstwo zaplanowano w kwocie 34 milionów zł. Na wynagrodzenia, w tym dodatkowe wynagrodzenia w 2018 r. dla ministerstwa i 3 okręgowych inspektoratów rybołówstwa morskiego zaplanowano środki na łącznie 247 etatów w wysokości 17 milionów zł.

Dotacje celowe. Jeśli chodzi o nasz dział, to zostały zaplanowane na kwotę 376 milionów zł. W ramach budżetu państwa zaplanowano dotację celową na realizację zadań pod tytułem „Zarybianie polskich obszarów morskich” w kwocie 5 milionów zł. I to tyle, jeśli chodzi o nasz obszar.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Jak rozumiem, jeśli będą pytania, to w trakcie… W związku z tym, że mamy już przedstawione informacje…

Czy ktoś jeszcze spośród resortów? Nie ma więcej chętnych poza panem ministrem i ministrem rybołówstwa, tak?

W związku z tym otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa chciałby zadać pytanie co do spraw ogólnych? Potem przeszlibyśmy do poszczególnych działów. Nie ma pytań.

W związku z tym przejdziemy po kolei do informacji, które mamy przygotowane. Na sprawozdawcę w zakresie części 32 „Rolnictwo” został wyznaczony senator Waldemar Bonkowski.

Czy pan senator ma wyrobione swoje zdanie w tej sprawie, czy ma pan uwagi lub jakieś propozycje? Proszę.

Senator Waldemar Bonkowski:

Jeśli chodzi o część 32 „Rolnictwo”, to nie mam większych uwag. Chciałbym powiedzieć, że generalnie wydatki, które są w dyspozycji ministra rolnictwa, wynoszą 885 milionów zł. Jeśli chodzi o dział 010 „Rolnictwo i łowiectwo”, to jest to 546 milionów zł. Tyle jest tu zaplanowane. Można powiedzieć, że znacznym wydatkiem są dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, to jest 100 milionów 717 tysięcy zł.

Jeśli chodzi o budżet, to jest on porównywalny do budżetu z 2017 r. Jest wzrost o 25 milionów 234 tysiące zł. To wszystko jest porównywalne, nie mam uwag do tego budżetu.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Rząd już się odniósł, więc jeśli nie ma uwag, to przechodzimy do następnej części. Jest to część 33 „Rozwój wsi”. Proszę pana senatora Łyczaka jako sprawozdawcę… Proszę.

Senator Józef Łyczak:

Panie Ministrze! Panie Przewodniczący!

W zasadzie to, co chciałem powiedzieć, powiedział już pan minister, za co panu ministrowi dziękuję.

Mogę tylko stwierdzić, że nie mam uwag do tak skonstruowanego budżetu, ani dotyczących wydatków, ani dotyczących dochodów. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Skoro nie ma uwag, przechodzimy do następnej części, do części 35 „Rynki rolne”.

Pan senator Tadeusz Romańczuk. Proszę, Panie Senatorze.

Senator Tadeusz Romańczuk:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Goście!

Podobnie jak senator Łyczak, ja też nie wnoszę uwag do 35 części budżetu, czyli „Rynków rolnych”. Mogę tylko tyle… Skoro nie wnoszę, to i nie komentuję. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Część 62 „Rybołówstwo”. Senator Jerzy Chróścikowski.

Jeśli chodzi o tę część, to pan minister już przedłożył informację. Mogę tylko powiedzieć, że są dość duże działania, jest współpraca między gospodarstwami rybackimi. Na te ostatnie porozumienia mają być większe środki, o ile wiem, są zapowiadane. Mam nadzieję, że deklaracje, które padły, dodatkowo wzmocnią ten budżet.

Czy pan minister chciałby jeszcze coś dodać?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Grzegorz Witkowski:

Szanowni Państwo, cieszę się, że to porozumienie w końcu weszło w życie. Mam nadzieję, że śródlądowe środowiska rybackie są zadowolone. Mieliśmy inne plany, zrezygnowaliśmy z nich, wykazaliśmy się dużą elastycznością, jeśli chodzi o tę branżę. Tak że jesteśmy nadal otwarci na dialog, w tym roku będziemy dalej współpracować. I robimy swoje. Tak że to tyle.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję panu ministrowi.

Przechodzimy do części 72 „Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego”.

Proszę pan senatora Waldemara Bonkowskiego o informację.

Senator Waldemar Bonkowski:

Po zapoznaniu się z materiałami też mogę powiedzieć, że nic nie budzi moich zastrzeżeń. Budżet jest porównywalny do ubiegłorocznego, czyli nic się nie zmieniło. Nie mam żadnych uwag.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję panu senatorowi.

Jak pamiętamy, niedawno mieliśmy posiedzenie komisji dotyczące informacji na temat KRUS. O ile pamiętam, były pytania, były dość żywe dyskusje na temat tego, jak to będzie z wynagrodzeniami, z tymi wszystkimi sprawami. Czy ktoś z przedstawicieli KRUS może powiedzieć, czy oczekiwania składane wtedy na posiedzeniu komisji choćby częściowo zostały w tym budżecie uwzględnione? Czy będą możliwe… A pamiętam, że były głosy m.in. w sprawie możliwości zasilania za zgodą pana ministra, o ile pamiętam, z funduszu…

(Głos z sali: Z funduszu składkowego.)

Tak. Czy ten budżet będzie rzeczywiście, obiektywnie, trochę lepszy pod względem tego, o czym rozmawialiśmy wcześniej na posiedzeniu komisji?

Senator Waldemar Bonkowski:

To dotyczyło środków pozabudżetowych. Pan minister, obecny premier, miał tylko wyrazić zgodę, że można przeznaczyć na to środki z funduszu składkowego, aby wrócić do poziomu tych 22 milionów zł na fundusz motywacyjny, który obecnie został zmniejszony, zdaje się, do 8 milionów zł. Tych pieniędzy brakuje. Ale to nie byłyby pieniądze z budżetu, tylko z funduszu składkowego, tylko że musi być zgoda ministrów na to, żeby te pieniądze były zachowane na tym samym poziomie.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Czy ktoś z KRUS chciałby się do tego odnieść? Nie ma chętnych.

W związku z tym zostawiamy temat do dalszych prac. Mam nadzieję, że sytuacja w KRUS w tym roku będzie się lepiej układać, będą takie działania, które pozwolą funkcjonować i zabezpieczą płynne działanie.

Szanowni Państwo, w tej chwili prosiłbym jeszcze o omówienie załącznika nr 11, jest to plan finansowy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Sprawozdawcą jest pan senator Zdzisław Pupa. Proszę.

Senator Zdzisław Pupa:

Dziękuję.

Ja mam pytanie do pana prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa: czy nie będzie problemów i zacięć z płatnościami dla rolników? Pytam, bo w przeszłości bywały. Co przewidujecie? Jak pan ocenia sytuację na rok 2018? To jest jeden temat.

Drugi temat. Doradcy z ośrodków doradztwa rolniczego zgłaszają mi problem związany z tzw. e-wnioskiem. Jest też problem z zalogowaniem się na stronę. Jest utrudnienie, program wymaga dosyć dużo cyfr konta bankowego, 8 cyfr, numeru gospodarstwa czy kwoty ostatniego przelewu na konto. Wydaje mi się, że to jest dosyć dużo i że to powoduje duże utrudnienie dla wielu rolników. Skoro, jak słyszę, doradcom sprawia to problem, to myślę, że rolnikom będzie sprawiało jeszcze większy, z uwagi na to, że… Nie oczekujmy od rolnika umiejętności urzędników, tylko starajmy się oczekiwać od rolnika produkcji wysokiej jakości żywności. I prosiłbym, żebyśmy w tym kierunku zmierzali i podeszli do tego tematu właśnie tak praktycznie. Byłbym wdzięczny, gdyby pan prezes był uprzejmy to wyjaśnić.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Chciałbym przypomnieć szanownym członkom komisji, że o godzinie 15.00, też w tym budynku, mamy rozpatrywać ustawę o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego. To dotyczy m.in. wspomnianej sprawy. Tak że co do ustawy, to będziemy rozmawiać, więc żeby nie wyprzedzać faktów, prosiłbym o odniesienie się do części tego, o co pytał pan senator. Proszę.

(Senator Zdzisław Pupa: Czyli do tego, co ma związek z budżetem.)

No właśnie, chodzi o to, co ma związek z budżetem.

Czy może ktoś z agencji? Pan wiceprezes? Proszę.

Zastępca Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Krzysztof Szymborski:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Panie Senatorze!

Odpowiadając na pana pytanie, chcę powiedzieć, że jeżeli chodzi o zaplanowany na rok 2018 budżet, to z dopłat bezpośrednich jest to 15 miliardów 183 miliony zł.

Odniosę się teraz do kwestii związanych z tym, o czym pan powiedział, czyli kwestii zacięć przy płatnościach. Jako agencja pracujemy obecnie nad tym, żeby poprawić wszystkie prowadzone przez nas procesy związane z płatnościami, tak aby beneficjenci dostawali środki jak najszybciej i w jak najlepszy sposób. To dotyczy też drugiego pana pytania o e-wniosek.

E-wniosek to jest krok ze strony agencji w kierunku uproszczenia wspomnianych procesów. Dzisiaj agencja pracuje, powiedziałbym, bardzo papierowo, praktycznie każdy wniosek jest kilkakrotnie wprowadzony do systemu, co wiążę się z tym, że czas od chwili złożenia przez beneficjenta aplikacji dotyczącej dowolnej pomocy do momentu jej realizacji przez nas, przez agencję, jest wydłużony. E-wniosek jest nowością, więc rozumiem, że budzi pytania czy też obawy o to, czy będzie działał, jak będzie działał, czy nie będzie tutaj zacięć. My, agencja, pracujemy nad tym ze swojej strony.

Jeśli chodzi o to, o czym pan wspomniał, czyli kwestie związane z logowaniem itd., to trzeba wiedzieć, że mówimy o wersji udostępnionej do testów. My, jako agencja, również testujemy to pod kątem informatycznym, sprawdzamy, co się faktycznie dzieje, jaki jest ruch, jeżeli chodzi o testowe wypełnianie wniosków, czy jest to tylko samo klikanie. Wszystko po to, żebyśmy po uruchomieniu e-wniosku mieli sprawny proces, czyli żeby można było go faktycznie składać.

Co do tego, czy wszyscy rolnicy będą w stanie wypełnić wniosek elektronicznie, to zakładamy, że znacząca większość tak, ale jako agencja przewidujemy też proces, który nazywamy procesem awaryjnym. Będzie więc możliwe składnie wniosków papierowych w przypadku tych osób, które nie będą miały możliwości złożenia wniosku elektronicznie. A w ośrodkach doradztwa rolniczego, w biurach powiatowych będzie oczywiście nasze wsparcie, pełne wsparcie ze strony agencji, jeżeli chodzi o składanie e-wniosku.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Prezesie.

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Zdzisław Pupa:

Mam jeszcze jedno bardzo poważne pytanie, które kiedyś padło tu, na posiedzeniu senackiej komisji rolnictwa, i dotyczyło spraw pracowniczych.

Panie Ministrze, czy budżet przewiduje podwyżki dla pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa? Pytam, gdyż związki zawodowe, które były obecne na jednym z posiedzeń komisji, zwracały uwagę na ten mankament, że osoby pracują bardzo ciężko, bardzo dużo i są – tak to nazwę – mniej sprawiedliwie wynagradzane. Myślę, że z tego pytania ucieszy się pan prezes.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy można prosić o udzielenie odpowiedzi? Czy pan minister, czy pan prezes?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Odpowiadając na pytanie pana posła, chcę powiedzieć, że wprawdzie obowiązuje generalna zasada na rok 2018, iż fundusz płac nie powinien wzrastać, ale… Biorąc pod uwagę wieloletnie zaniedbania w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i to, że tak naprawdę dopiero w ostatnim okresie, po 8 latach braku podwyżek, doprowadziliśmy do tego, iż wynagrodzenia zasadniczo wzrosły – ten wzrost nastąpił już w latach 2016–2017 na poziomie kilkunastu procent – jak również zdając sobie sprawę z sytuacji, a jednocześnie nie chcąc łamać podstawowej zasady, zwiększyliśmy środki w planie finansowym w ramach tego podstawowego funduszu płac o 15 milionów zł. Również na wynagrodzenia trafi do agencji kolejna kwota, czyli ok. 30 milionów zł z pomocy technicznej, ze środków unijnych. No więc w sumie pozwoli to na to, aby nastąpiło kolejne kilka procent wzrostu w roku 2018.

Senator Zdzisław Pupa:

Serdecznie dziękuję za wyjaśnienie. Życzę wszystkiego najlepszego w nowym roku.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki: Dziękuję.)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Nie ma więcej pytań, jeśli chodzi o agencję restrukturyzacji i modernizacji, więc przechodzimy dalej.

W następnej części mamy do rozpatrzenia plan finansowy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Ten temat akurat mi przypadł.

Muszę powiedzieć, że jest to nowy podmiot, który powstał w ubiegłym roku. Jeśli chodzi o budżet, to, jak widać wyraźnie, budżet państwa chyba zmniejszył tutaj wydatki, a chyba większość środków stanowią uruchamiane zasoby agencyjne. Z tego wynika, że… Jak patrzymy na część „Rynki rolne” – bo te zmiany nastąpiły też w tej części 35 – to widać, że to też pewnie się przekłada… W związku z tym moje pytanie jest takie: czy ten budżet, który zakłada, że większość dochodów ma być uzyskana z tzw. zasobów, pozwoli zrealizować przedsięwzięcie? Czy też może to zostać zaburzone, gdyby nastąpiło niezrealizowanie… Bo kiedy środki są z budżetu, to wiemy, że w zasadzie są pewne, tutaj zawsze jest płynność. Jak funkcjonowałby KOWR, gdyby nastąpiło zaburzenie i nie uzyskano by takich dochodów?

Mam jeszcze takie jedno dodatkowe pytanie. Już wielokrotnie mówiliśmy o tym, że nadal są odkładane środki na rzecz tzw. funduszu Zabużan – ja go tak nazywałem, nie wiem, jak jest teraz poprawnie, nie mam przed sobą dokumentu, ale to tak się chyba nazywało. Co się dzieje dalej z tym funduszem i z tymi pieniędzmi? Pytam, bo to są znaczne środki, środki, które bezpośrednio wypływają… Są przekazywane… ani wprost do ministra, jako środki na dochód, ani… Ale są odkładane. Co się dzieje z tym funduszem? Czy dawna agencja miała w tym udział, czy już nie miała udziału? Czy ktoś te środki rozdysponowuje, co się dzieje z tymi funduszami, które są gromadzone od wielu, wielu lat? Chodziło wtedy głównie o Zabużan, o ile pamiętam. To są znaczne środki finansowe. Co się z nimi dzieje? Może minister finansów albo ktoś z ministerstwa finansów mógłby odpowiedzieć. No, nie ukrywajmy, wyciągana jest znaczna kwota. I była propozycja, żeby inaczej wykorzystać te środki – to już mówię tak przy okazji dyskusji o tym – żeby je już wstrzymać i nie zasilać tego funduszu. Ale, jak widać, dalej, sukcesywnie… Bo tak jest zapisane w ustawie, bo przecież jest zapis ustawowy, on obowiązuje. Nikt go nie zmienia. Czy nie powinno się nad tym popracować i zmienić ten zapis tak, żeby one wpływały bezpośrednio, a nie były odkładane? Takie pytanie mam w tej sprawie.

Myślę, że jeszcze wiele byłoby… Mam nadzieję, że nowa instytucja, która podjęła się tego działania, łącznie z promocją rynków i zarządzaniem zasobami itd. poradzi sobie z tym, odnajdzie się w tym nowym rozwiązaniu. Chociaż, jak słyszę, jest jeszcze wiele problemów w tej nowo tworzącej się instytucji, jest wiele wątpliwości, to się dogrywa. Jest to jakby dziecko, które dopiero uczy się funkcjonować i dobrze chodzić. Ono jeszcze nie jest pełnosprawne, jak to mówią moi koledzy, bo nie ma jeszcze nawet roku, ale jakoś zaczyna sobie radzić.

Czy można by powiedzieć coś jeszcze w tej sprawie? Czy pan minister lub pan dyrektor Sochaczewski zajmie głos? Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Jeśli chodzi o kwestie Funduszu Rekompensacyjnego, to nie jest on w dyspozycji ministra rolnictwa. My tylko jesteśmy, a właściwie Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa jest tym, który przekazuje na ten fundusz część wpływów pochodzących z gospodarowania mieniem zasobu. Co do strony wydatkowej, to nie jesteśmy resortem właściwym i nie posiadamy wiedzy o rozdysponowaniu tych środków, o ich wydatkowaniu. No, ale trzeba pamiętać, że tylko część środków, które wpływają na fundusz, przekazywana jest na ten cel.

Jeśli zaś chodzi o kwestie związane z pozostałymi pytaniami, prosiłbym pana dyrektora, żeby odpowiedział szczególnie na pytanie o to, co by się stało, gdyby wpływy były niższe niż zaplanowane.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Proszę, Panie Dyrektorze.

Zastępca Dyrektora Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Waldemar Sochaczewski:

Bardzo dziękuję.

Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo!

Rzeczywiście plan finansowy na 2018 r. jest taką pochodną, można powiedzieć, dwóch planów, które wcześniej przedstawiała Agencja Rynku Rolnego i Agencja Nieruchomości Rolnych. Najbardziej znaczący element, który wypadł z tego planu finansowego, to jest właśnie część 35 „Rynki rolne”, które w całości są w dyspozycji agencji restrukturyzacji jako jedynej agencji płatniczej. W obrębie tych działań zadanie KOWR polega na obsłudze części działań interwencyjnych w ramach tzw. zadań delegowanych. Nasz rola kończy się na obsłudze administracyjnej wniosku, autoryzacji płatności, a funkcja płatnicza jest już w pełni realizowana przez agencję płatniczą. Tu co do zasady nic się nie zmieniło. Wcześniej ARR, a obecnie ARiMR we współpracy z KOWR są jakby strażnikiem rynku, czyli są w gotowości interwencyjnej. Ona pojawia się w zależności od sytuacji rynkowej, różnie, w różnych latach. To, co było i jest najbardziej realne, tak przewidujemy, to jest potrzeba interwencji na rynku mleka, w tym przypadku odtłuszczonego mleka w proszku. Utrzymujemy zapasy o wielkości ok. 36 tysięcy t – to jest skutek wcześniejszych interwencji – opłacamy koszty przechowywania. Od 1 marca jest taki ustawowy, wspólnotowy sezon interwencji na rynku mleka. Obserwujemy… Gdybym miał wskazać rynek, w przypadku którego wystąpi największe prawdopodobieństwo interwencji, to jest to właśnie rynek mleka.

Co do pozostałych rynków, to nasze prognozy nie wskazują interwencji bezpośrednich. Nie są dopuszczalne… Rynek zbóż: zakupy, cena, powyżej ceny interwencyjnej… Nie ma. Rynek wieprzowiny jest ryzykownym rynkiem, bo ceny spadają. Tu w ramach instrumentów uwzględnione jest tylko prywatne przechowywanie. Obserwujemy… Być może Unia Europejska sięgnie po ten mechanizm, jeśli ceny dalej będą spadać do poziomu bardzo niskiego.

Wrócę do pytań. Plan finansowy KOWR. Dawcami środków są trzej dysponenci. Przede wszystkim zasila nas minister rolnictwa środkami dotacji podmiotowej na działalność statutową, i to jest w części dotyczącej utrzymania KOWR. Jeśli chodzi o inne źródła, to jest także – na nasze działania statutowe, głównie promocyjne, na promocję krajową i zagraniczną – dotacja celowa w wysokości 19,5 miliona zł.

Nasz budżet częściowo zasilą także środki, których dysponentem jest minister rodziny, pracy i polityki społecznej. W tym przypadku chodzi o POPŻ, o program pomocy społecznej dla najuboższych. Wcześniej był on realizowany w ramach resortu rolnictwa, od kilku lat zmieniała się struktura i obecnie ten mechanizm zasilany jest z innego funduszu, stąd dysponentem jest inne ministerstwo. Jest to quasi zadanie delegowane, czyli my pełnimy funkcję instytucji pośredniczącej. Jest to wysoki budżet, to jest współfinansowane ze środków krajowych i jest wsparcie w postaci pomocy technicznej, szczegółowe kwoty są tak ujęte, że widać, w jakiej części jest to zasilane z budżetu krajowego, w jakiej części z budżetu Unii Europejskiej i z pomocy technicznej.

W dużej części, ale tak było zawsze w agencji nieruchomości rolnej, budżet na utrzymanie instytucji, czyli wydatki administracyjne zasilany był z wpływów funduszu Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, i taki zwyczaj pozostał w KOWR. Choć nie jest to kwota 100%, bo przewidziana kwota to 234 miliony 983 tysiące zł.

Na pytanie, czy wpływy są zagwarantowane, odpowiem: tak, w tym roku i w najbliższych latach jest pewność osiągnięcia minimum wpływów. Trzeba powiedzieć, że wpływy z funduszy się zmieniły, a to za sprawą wprowadzenia ustawy o ograniczeniu czy o zakazie sprzedaży ziemi z zasobu. Co do struktury wpływów zasobu, wcześniej zdecydowana większość to były wpływy ze sprzedaży, dzisiaj mamy do czynienia z proporcją ok. 50:50, czyli są raty ze sprzedaży z lat poprzednich, które przypadają na kolejne lata, plus wpływy głównie z dzierżawy, tj. z odpłatnego korzystania. Dzisiaj jest to ok. 50:50, wpływy te ogółem nie przekraczają 1 miliarda zł, to jest nieco ponad 900 milionów zł. Ze sprzedaży… Przypomnę, ta sprzedaż jest limitowana, na ten rok planowana jest sprzedaż nieco ponad 7 tysięcy h, i gospodarczo uzasadniona sprzedaż, w przypadkach uzasadnionych to jest sprzedaż do 2 h, zarówno ziemi rolnej, jak i ziemi o przeznaczeniu nierolniczym na inwestycje gospodarczo uzasadnione. Zasadnicze wpływy to te z odpłatnego korzystania, czyli z dzierżawy. Tak że wpływy planowane ze sprzedaży, z dzierżawy plus te z rat w ramach poprzednich lat na pewno zabezpieczą funkcjonowanie KOWR, nie ma tutaj żadnego ryzyka.

360 milionów zł 400 tysięcy zł to jest odpis na Fundusz Rekompensacyjny, który jest określony ustawowo. Struktura wpływów: 70%, jeśli chodzi o sprzedaż, 30% z dzierżawy. Było 10%, zostało podwyższone… Tak że ta struktura została ustawowo zmniejszona. Tyle odpisujemy. Mamy te same dylematy, jesteśmy dawcą do funduszu, w żadnym sensie dysponentem. Z naszych informacji wynika, że ponad 90% Funduszu Rekompensacyjnego zasila właśnie KOWR z zasobu własności rolnej, dysponentem zaś jest minister spraw wewnętrznych i administracji.

Nie widzimy ryzykownych obszarów, w których przedstawiony szanownej komisji plan finansowy mógłby się w najbliższym roku nie zmaterializować. Planowane wydatki plus przychody, które określiliśmy, w pełni zabezpieczają potrzeby funkcjonowania. Tak jak pan przewodniczący wskazał, jesteśmy młodym organizmem. W stosunku do wyjściowej pozycji, kiedy były 2 agencje, doszło do znaczącej redukcji po stronie wydatków administracyjnych i osobowych. W zależności od pozycji, ale to jest gdzieś między 20 a 30%, tak że nie są to niskie redukcje, musimy sobie po prostu radzić. Optymalizujemy główne pozycje kosztowe. Kiedy jest to możliwe, przesuwamy zasoby, choćby w układzie fizycznym. Jest regionalizacja, bo nie wszystkie… Mamy dzisiaj 16 oddziałów plus siedemnasty w województwie zachodnio-pomorskim. Struktura wydatków jest dostosowywana do stanu przekazywania zasobów. Niektóre oddziały wcześniej były oddziałami agencji rynku rolnego, obecnie przejmują w administrowanie część zasobu własności rolnej, a to też pociąga określone koszty.

Stosunkowo niemałą pozycję, i to pokazujemy otwarcie, stanowią takie koszty administracyjne czy wydatki majątkowe, jak koszty informatyczne. No, chcemy, żeby ta nowa instytucja od początku, jeśli tylko można, miała prawidłowe, profesjonalne i zabezpieczone systemy. Tak że to jest dosyć pokaźna pozycja.

Mamy pewną przewagę czy korzyść, bo w niektórych oddziałach dysponujemy nieruchomościami o charakterze biurowym. Tak więc wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, w oddziałach terenowych czy w naszych filiach w pierwszej kolejności wykorzystujemy zasoby lokalowe na potrzeby biurowe, żeby nie wynajmować na rynku i nie ponosić dodatkowych kosztów. Tak że jeśli chodzi o oddziały terenowe, poza centralą, to tu w maksymalnym stopniu korzystamy z własnych zasobów.

Poza tym większość pozycji, jeśli chodzi o stronę rozchodową zasobu, to są pozycje ustawowo określone. Jest taka pozycja jak pomoc bezzwrotna dla gmin czy dla spółdzielni na obszarach wiejskich, które otrzymały zasoby mieszkaniowe jeszcze z agencji nieruchomości, a nadal potrzebują wsparcia w infrastrukturę, inwestycje. No więc w ramach tego bezzwrotnego wsparcia co roku przekazujemy środki, tak żeby gminy czy spółdzielnie mogły dokonać niezbędnych remontów, aby zasoby mieszkaniowe i przekazana infrastruktura… żeby to wszystko mogło po prostu sprawnie funkcjonować.

To tyle. Myślę, że ten plan jest bezpieczny. Chciałoby się pewnie więcej, ale musimy sobie radzić, jeśli chodzi o administrację, z tym, co mamy. Myślę, że wykonamy ten plan w pozycjach, które zostały przedstawione. Bardzo dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Dyrektorze.

Moje pytanie padło w związku z tym, że jesteśmy na etapie konsultacji dotyczących zmiany ustawy o KOWR, potocznie mówię o obrocie ziemią. No, zobaczymy, czy ten plan finansowy nam się w pełni zrealizuje, czy będzie może lepszy. Zobaczymy, jakie zmiany będą wprowadzone. Wiem, że pan minister Babalski cały czas jest w trakcie tzw. konsultacji, ale jest zapowiedź, że niedługo ma nastąpić zmiana tej ustawy, co będzie miało wpływ na budżet lub też nie. Tak że tylko dlatego pytam, bo jednak oczekiwania są dość duże.

Czy pan Paweł Pawełczyk, który jest tutaj z Ministerstwa Finansów, mógłby powiedzieć coś na temat tego Funduszu Rekompensacyjnego, czy nie? Nie jest w stanie nic powiedzieć? Nie. W takim razie będziemy pytać ministra już na innym posiedzeniu. Dobrze. Dziękuję.

Przejdźmy dalej. Następny jest plan finansowy Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych.

Pan senator Przemysław Błaszczyk.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Nie mam uwag do tej części budżetu. Nie widzę też żadnych większych problemów, jakie mógłbym tutaj sprecyzować. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Następnie mamy załącznik nr 13, który dotyczy planu finansowego Funduszu Emerytalno-Rentowego, planu Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz planu finansowego Funduszu Administracyjnego.

Pan senator Waldemar Bonkowski. Czy ma pan jakieś uwagi? Proszę.

Senator Waldemar Bonkowski:

…Raczej nie mam uwag… Są tam minimalne kwoty wzrostu, uwzględniono waloryzację świadczeń emerytalnych. Poza tym nie mam uwag.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Rozumiem, bez uwag. W związku z tym przechodzimy dalej.

W tej chwili będziemy omawiać załącznik nr 14. Jest tutaj wymienionych dość dużo nazw, chodzi o plan finansowy klubu wyścigów konnych jak również plany Centrum Doradztwa Rolniczego i ośrodków doradztwa rolniczego.

Pan senator Przemysław Błaszczyk. Proszę.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Z tego, co się zorientowałem, wynika, że finansowanie tych działów pozostaje na takim samym poziomie. Jeśli chodzi o Polski Klub Wyścigów Konnych, to jest dobrze. Najgorsza sytuacja jest, jeśli chodzi o ośrodki doradztwa rolniczego. Mówiono tu już wcześniej o KRUS, o agencji, ale te ośrodki wymagają jednak największego wsparcia, głównie jeśli chodzi o budżet związany z płacami.

Panie Ministrze, czy tutaj coś się zmieni, czy są przewidziane jakieś rezerwy lub wzrosty w przyszłym roku, tzn. już teraz, w tym roku? Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Czy pan minister chciałby się do tego odnieść?

No bo jednak ci pracownicy… Mieliśmy rozmowę na ten temat na posiedzeniu komisji. No, pan minister Romanowski za to odpowiada. Dyskusja była dość długa i wyczerpująca. Wiem, że przedstawiciele organizacji związków zawodowych podnosili wiele uwag. Według informacji, które mamy, to są jedne z najniższych wynagrodzeń, a przecież miało się to zmienić, bo jak byli u marszałków, to mówiono im, że marszałkowie będą dokładać. Tymczasem my nie widzimy znaczącej poprawy. Czy przewidziane jest, przynajmniej w jakiejś przyszłości, że te ośrodki, które mają spełniać bardzo ważną funkcję – bo wymaga się od nas, od rolników… One dostaną również nowe zadania, bo przecież wnioski, wypełniane obecnie elektronicznie, wymagają przecież jeszcze większego zaangażowania ośrodków doradztwa rolniczego… W związku z tym jest pytanie: czy będzie coś czynione w tej sprawie, może w ramach jakichś innych działań, tak żeby wesprzeć tę naszą, powiedziałbym, bardziej fachową, techniczną pomoc, która ma służyć wprost rolnikom?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Tak jak już wspominałem przy okazji omawiania tematu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jest ta podstawowa zasada i staramy się, żeby ona nie była łamana. Jednak w przypadku ośrodków doradztwa rolniczego na etapie prac nie tyle nad ustawą budżetową, co już wcześniej, nad ustawą okołobudżetową wprowadzona została zmiana, która pozwala na to, iż osiągnięte przez ośrodki dodatkowe dochody z prowadzonej działalności będą mogły być przeznaczone na wzrost wynagrodzeń. W związku z tym ośrodki zweryfikowały swoje pierwotne plany finansowe i to znalazło odzwierciedlenie właśnie w ustawie budżetowej. No i dzięki temu jest szansa na to, aby zdecydowana większość ośrodków w ten sposób uzupełniła swoje dochody. Oczywiście może z tego skorzystać każdy ośrodek. Tu także przewidujemy przeznaczenie środków z pomocy technicznej, ze środków przeznaczonych na ten cel, i mamy nadzieję, że ośrodki doradztwa rolniczego będą z tego skutecznie korzystać.

Tak więc myślę, że w ten sposób sytuacja poprawi się bez łamania tej podstawowej zasady, o której mówiłem, czyli niezwiększania środków na wynagrodzenia w ramach dotacji budżetu państwa.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Nie widzę na liście nikogo z Centrum Doradztwa Rolniczego. Chyba nie ma tu nikogo, tak? Czy nie są podpisani na liście? Nie, nie ma nikogo. W związku z tym nie będę już miał pytań, chociaż miałem jeszcze jedno zapytanie, ale skoro nikogo nie ma… Jak rozumiem, jak mówił pan minister, wszystko jest w miarę… i jest zapowiedź, że będzie raczej lepiej. Dobrze, dziękuję.

Przechodzimy do następnych części. Chodzi o część 83 i 85 w zakresie dotyczącym komisji, załącznik nr 3, 4, 7, 8, 9 i 10. Nie wymieniam już tych wszystkich nazw, ale wiadomo, że chodzi o rezerwy celowe budżetów wojewodów.

Czy pan senator Marian Poślednik ma uwagi?

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Marian Poślednik:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja mam pytanie dotyczące części 83 „Rezerwy celowe”, chodzi o współfinansowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Tu jest znaczny spadek w porównaniu z minionym rokiem. Czym to jest spowodowane? Czy te środki rzeczywiście wystarczą na współfinansowanie programów, bo to jest 82% ubiegłorocznego budżetu? To jest pierwsze pytanie.

Drugie pytanie jest związane z częścią „Budżety wojewodów” i to pytanie zadaję praktycznie już po raz kolejny przy omawianiu budżetu. Chodzi o melioracje wodne, spółki wodne. Gdybyśmy prześledzili ten dział budżetu w ostatnich latach, okazałoby się, że systematycznie spadają nakłady na melioracje wodne, a sądzimy, właściwie jesteśmy przekonani, że mamy w tej materii ogromne zaległości. Obniżenie nakładów tym bardziej nie poprawi sytuacji w tej materii. Czym to jest spowodowane?

I następne pytania, które też wiążą się z budżetem wojewodów. Ośrodki doradztwa zostały przejęte przez rząd. Jednak nie ma poprawy. Patrząc na dane dotyczące Centrum Doradztwa Rolniczego, widzimy, że budżet dla tej instytucji praktycznie nie został powiększony. A to są bardzo ważne instytucje, szczególnie, jeżeli chodzi o krzewienie innowacji w rolnictwie, wiadomo, doradztwo… Nie będziemy tego szczegółowo analizować, niemniej jednak z punktu widzenia rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich jest to bardzo ważne zagadnienie. Ciągle jest tu taka sytuacja, że budżet jest na poziomie roku ubiegłego, a, jak wiemy, płace rosną. Była tu mowa o tym, że ODR mają na siebie zarobić. No, o ile ja pamiętam, przejmowanie przez rząd, przez ministerstwo oddziałów doradztwa rolniczego miało m.in. zapobiec takim działaniom, bo wcześniej te ośrodki też zarabiały, tylko nie wiem, czy to jest ich główne zadanie – utrzymywać się z zarabiania i jakby komercjalizować tę instytucję, która miałaby za zadanie działać bardziej komercyjnie na rynku.

I ostatnie moje pytanie, które dotyczy kwestii związanych z postępem biologicznym i ośrodkiem COBOR. Pan senator Błaszczyk nie miał tutaj uwag, ja jednak obserwuję, że jeśli chodzi o te zagadnienia, bardzo istotne z punktu widzenia rozwoju rolnictwa, jak postęp biologiczny czy badania ośrodka odmian roślin, to tu budżet też maleje i, o ile pamiętam, w ubiegłym w roku w porównaniu do roku 2016 chyba też był mniejszy. Mam pytanie: czym to jest spowodowane? Dziękuję uprzejmie.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Jeśli można, Panie Ministrze, proszę o udzielenie odpowiedzi.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Jeśli chodzi o kwestie współfinansowania wspólnej polityki rolnej, to jest to wynik innego planowania niż w roku 2017. W roku 2017 to finansowanie wspólnej polityki rolnej i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich było założone na dużo wyższym poziomie. Ponadto środki na ten cel znajdują się także w części 33 i to jest ta część środków, którą możemy przeznaczyć na współfinansowanie, to się wiąże z progami współfinansowania wynikającymi z programu.

Jeśli chodzi o środki na wynagrodzenia w ośrodkach doradztwa rolniczego – ja już o tym mówiłem – to zakładamy, iż będzie możliwość uzyskania dodatkowych dochodów i w związku z tym zwiększenia wynagrodzeń. Generalnie, w odniesieniu do wszystkich uwag dotyczących poszczególnych jednostek, założenie na rok 2018 jest takie, iż fundusz przeznaczony na wynagrodzenia nie może wzrastać za sprawą środków z dotacji. I to dotyczy wszystkich jednostek. Wzrosty są tylko tam, gdzie zwiększył się zakres zadań. W przypadku resortu rolnictwa fundusz na wydatki administracyjne został zmniejszony o 10%. Zakładamy po prostu ograniczenia wydatków administracyjnych, pozapłacowych – mówię tu o wydatkach pozapłacowych.

Jednocześnie kierownicy jednostek dostali pełne możliwości i kompetencje w zakresie przeprowadzenia zmian organizacyjnych, które spowodują zmniejszenie wydatków i możliwość wykorzystania tych środków na podwyżki. Bo nie ma zakazu zwiększania wynagrodzeń indywidualnych pracowników, zasada dotyczy całości funduszu przeznaczonego na wynagrodzenia.

Większy nacisk kładziemy na to, aby więcej środków trafiało bezpośrednio jako pomoc dla rolnictwa, czyli, abyśmy w mniejszym stopniu wydawali te środki na administrację, na administrowanie rolnictwem. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Jeszcze pan senator Poślednik. Proszę.

Senator Marian Poślednik:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze, ale nie odpowiedział mi pan na pytanie dotyczące melioracji wodnych, dlaczego tu jest taki spadek. Przy okazji jeszcze jedna kwestia. W budżecie wojewodów, jeśli chodzi o inspektoraty, weterynaryjny, wojewódzki i powiatowy, to też praktycznie mamy poziom ubiegłego roku. Czy dla tych instytucji wystarczy środków? Czy zakładamy utrzymanie poziomu płac? Czy zakładamy obniżenie zatrudnienia w tych bardzo, jak myślę, istotnych instytucjach? Tak że melioracje i inspektoraty weterynaryjne. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Panie Ministrze, czy mógłby pan się odnieść, bo pytanie powtórzono.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Jeśli chodzi o kwestie związane z melioracjami, to – ja przepraszam, ale umknęło mi to pytanie – ta sytuacja wynika z przesunięcia zadań do przedsiębiorstwa „Wody Polskie”, do innego resortu. Te środki znalazły się właśnie tam, a w resorcie rolnictwa pozostały jedynie środki na spółki wodne, na dofinansowanie spółek wodnych, jeśli chodzi o środki krajowe. Tak więc tu nie nastąpiło zmniejszanie, tylko przesunięcie do innego resortu, do innej części.

Jeśli chodzi o kwestie związane z inspektoratami weterynarii, to ich dotyczyła ta sama zasada, o której już mówiłem. Jednak w rezerwie nr 44 jest kwota 4,5 miliona zł na zwiększenie zadań, zwiększenie zatrudnienia w inspektoratach weterynarii. Dotyczy to tych województw, w których zadania rzeczywiście wzrosły na skutek występowania afrykańskiego pomoru świń. Tak że to jest ta pozycja, która została już ujęta we wspomnianych poprawkach sejmowych.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Jak rozumiem… To było co prawda w zakresie naszych możliwości, ale nie zaprosiliśmy tu ministra środowiska, który ma nad tym bezpośrednio nadzór. Jednak nasza Komisja Środowiska czuwa i pan senator Pupa, jako członek komisji, pewnie zajmie się tematem dotyczącym… Pan senator Poślednik też jest w Komisji Środowiska. Tak więc zapytacie pana ministra środowiska o to, jak zwiększyć środki na te działania, o które tyle walczymy, bo melioracje są bardzo istotnym elementem. Ale na przyszłość postaram się to uwzględnić i zaprosić również przedstawiciela ministerstwa środowiska, żeby nam tutaj… Bo to jest zakres naszych działań i jakby podlega… Ale koledzy, jak rozumiem, też to uwzględnią.

Dziękuję. Więcej pytań w tej sprawie nie ma? Nie ma.

Przychodzimy do ostatniego obszaru, to jest załącznik nr 15, 17, 18. Załączniki te dotyczą planowania dochodów i wydatków budżetu ze środków europejskich.

Proszę, pan senator Wiesław Kilian.

Senator Wiesław Kilian:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Moja opinia dotyczy dochodów i wydatków budżetu środków europejskich w zakresie rolnictwa. Budżet Unii Europejskiej w tym zakresie został uchwalony na lata 2014–2020. Załącznik nr 15 pokazuje dochody i wydatki i dotyczy 3-letniego okresu, czyli lat 2018–2020. Moja sugestia jest jedynie taka, aby rząd zadbał o to, żeby środki zaplanowane w budżecie Unii Europejskiej trafiły do naszego kraju i do naszych rolników. Myślę, że dłuższa dyskusja będzie mogła się odbyć za rok, kiedy będziemy rozmawiali o realizacji budżetu, czyli wtedy, kiedy on zostanie zrealizowany, kiedy środki europejskie zostaną spożytkowane. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję. Jak rozumiem, nie ma uwag? Nie ma. To były ogólne…

Czy pan minister chciałby jeszcze na koniec podsumować tę naszą dyskusję?

I potem kończylibyśmy to omawianie.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki:

Chciałbym tylko serdecznie podziękować za uwagi. Będziemy je oczywiście analizować także w ciągu roku. Znacząca jest liczba rezerw i tych, które są w dyspozycji ministra rolnictwa, i tych przeznaczonych na cele rolnicze, więc mam nadzieję, że będziemy w stanie zrealizować potrzeby, które będą się pojawiały w ciągu roku. Tak że dziękuję za te uwagi i za pracę nad budżetem.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze. Niezmiernie mi miło, że mogliśmy to wszystko omówić.

Wniosek końcowy komisji jest taki, że komisja… Czy ktoś inny co do ewentualnych zmian, propozycji stawia… Nie mamy uwag, przyjmujemy budżet w takiej wersji, jaką przedłożył nam rząd. Ja mogę prezentować to nasze stanowisko na posiedzeniu komisji finansów.

Czy są inne głosy? Nie ma.

Przypominam, że my nie głosujemy nad tym, bo to jest tylko opinia.

Wyczerpaliśmy porządek obrad. Jeszcze raz dziękuję panu ministrowi, dziękuję wszystkim gościom i zamykam posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Przypominam, że o godzinie 15.00 mamy następne posiedzenie i jeszcze następne o godzinie 16.00. Dzisiaj są jeszcze 2 posiedzenia.

Dziękuję. Dziękuję wszystkim.

(Koniec posiedzenia o godzinie 13 minut 09)