Narzędzia:
Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (nr 144) w dniu 13-07-2023
Uwaga! Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym

Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (144.)

w dniu 13 lipca 2023 r.

Porządek obrad:

1. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu ograniczenie kosztów wdrażania gigabitowych sieci łączności elektronicznej i uchylającego dyrektywę 2014/61/UE (Gigabit Infrastructure Act) – COM(2023) 094.

2. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego przekazywania postępowania w sprawach karnych – COM(2023) 185.

3. Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwalczania korupcji, zastępującej decyzję ramową Rady 2003/568/WSiSW oraz Konwencję w sprawie zwalczania korupcji urzędników Wspólnot Europejskich i urzędników państw członkowskich Unii Europejskiej oraz zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 – COM(2023) 234.

4. Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnounijnych skutków niektórych zakazów prowadzenia pojazdów – COM(2023) 128.

5. Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 1999/62/WE, dyrektywę Rady 1999/37/WE i dyrektywę (UE) 2019/520 w odniesieniu do klasy emisji CO2 pojazdów ciężkich z przyczepami – COM(2023) 189.

6. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1242 w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji CO2 dla nowych pojazdów ciężkich oraz włączenia obowiązków sprawozdawczych, a także uchylającego rozporządzenie (UE) 2018/956 – COM(2023) 088.

7. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji produktów technologii neutralnych emisyjnie (akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie) – COM(2023) 161.

8. Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2014/59/UE i rozporządzenie (UE) nr 806/2014 w odniesieniu do niektórych aspektów minimalnego wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych – COM(2023) 229.

9. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 – COM(2023) 240.

10. Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu – COM(2023) 241.

11. Akty ustawodawcze bez uwag – propozycja: COM(2023) 245, COM(2023) 256, COM(2023) 270.

12. Akty nieustawodawcze, w sprawie których komisja nie wystąpi o stanowisko rządu – propozycja – COM(2023) 210, COM(2023) 242, COM(2023) 281, COM(2023) 292, COM(2023) 312, COM(2023) 313, COM(2023) 321, COM(2023) 322, COM(2023) 339, COM(2023) 599.

(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 18)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Bogdan Klich)

Przewodniczący Bogdan Klich:

Witam państwa na kolejnym, już sto osiemdziesiątym… Które to już posiedzenie? Nie mam tutaj…

(Głosy z sali: Sto czterdzieste czwarte.)

Tak. Witam na sto czterdziestym czwartym posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.

Witam panie i panów senatorów. Po raz kolejny, po raz drugi obradujemy tylko i wyłącznie osobiście, bez połączeń zdalnych. W związku z tym witam serdecznie wszystkich przybyłych gości. Dzisiaj reprezentacja rządu jest bardzo szeroka, bo też mamy dużo punktów do omówienia. Nie będę wszystkich wymieniał, żeby nie tracić czasu. Witam serdecznie wszystkich państwa reprezentujących rząd.

Mamy przed sobą porządek obrad.

Chciałbym zapytać członków komisji, czy są jakieś uwagi do porządku obrad.

Do porządku obrad, tak? Pan senator Kazimierz Kleina.

Senator Kazimierz Kleina:

Tak. Przed chwileczką otrzymałem taką prośbę, informację. Otóż Ministerstwo Finansów prosi, aby punkty dziewiąty i dziesiąty były rozpatrywane jako pierwsze. Czy pan przewodniczący wie o tym? Czy…

Przewodniczący Bogdan Klich:

Odnotowuję. Tak, też przed chwileczką otrzymałem taką informację.

Senator Kazimierz Kleina:

Też. W tej sytuacji mam prośbę, żeby ósmy, dziewiąty i dziesiąty… Ósmy może być wtedy jako trzeci.

Przewodniczący Bogdan Klich:

No, mamy teraz istotną konkurencję, ponieważ jest także prośba ze strony Ministerstwa Środowiska…

(Senator Kazimierz Kleina: Jak będzie, tak będzie…)

Tak?

(Głos z sali: …Infrastruktury.)

(Głos z sali: …To jest wszystko razem…)

…Żeby punkty piąty i szósty były rozpatrywane jako pierwsze.

Dobrze, więc tak. Przyjmuję wniosek pana senatora Kazimierza Kleiny, aby rozpocząć od procedowania nad punktami dziewiątym i dziesiątym – te byłyby jako pierwsze – i aby procedować nad nimi łącznie. Później przejdziemy do punktów piątego o szóstego, na prośbę Ministerstwa Infrastruktury, też będziemy procedować nad nimi łącznie, a później będziemy postępować zgodnie z kolejnością zapisaną w porządku obrad.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta: Panie Przewodniczący…)

A, jest też pewnie trzeci pretendent do tego, żeby rozpocząć, pan wiceminister sprawiedliwości.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta:

Jeśli mogę prosić… Uważam, że tego typu kwestie warto omawiać wcześniej. W tej sytuacji mam być przy omawianiu punktu trzeciego, a on ma być ostatni, bo ministerstwa teraz zgłaszają swoje zapotrzebowanie. Tak więc prosiłbym kolegów ministrów, żeby takie rzeczy wcześniej omawiać, jeśli ktoś tego potrzebuje, bo wszyscy mamy napięte kalendarze.

(Głos z sali: Po kolei.)

(Głos z sali: To, Panie Przewodniczący…)

(Głos z sali: Może nie marnujmy czasu i jedźmy po kolei, dobrze?)

Przewodniczący Bogdan Klich:

Rozpoczniemy zatem, ponieważ wniosek pana senatora Kleiny trafił do mnie już wcześniej, od punktów dziewiątego i dziesiątego, a wszystkie inne punkty będziemy rozpatrywać w należytej kolejności.

I rzeczywiście bardzo proszę, abyście państwo te sprawy uzgadniali w rządzie między sobą. Tak jest.

Punkt 1. porządku obrad: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu ograniczenie kosztów wdrażania gigabitowych sieci łączności elektronicznej i uchylającego dyrektywę 2014/61/UE (Gigabit Infrastructure Act) – COM(2023) 094

Proszę państwa, rozpoczynamy od punktu pierwszego. Jest to wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu ograniczenie kosztów wdrażania gigabitowych sieci łączności elektronicznej i uchylającego dyrektywę 2014/61.

Instytucją prowadzącą jest tutaj Ministerstwo Cyfryzacji.

Bardzo proszę przedstawiciela Ministerstwa Cyfryzacji, którym jest pan Grzegorz Czwordon, zastępca dyrektora Departamentu Telekomunikacyjnego, o zaprezentowanie stanowiska rządu.

Jedna minuta. Bardzo proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Telekomunikacji w Ministerstwie Cyfryzacji Grzegorz Czwordon:

Dzień dobry

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów…

(Przewodniczący Bogdan Klich: Jeśli można, poprosimy głośniej.)

…wdrażania gigabitowych sieci łączności elektronicznej oraz uchylającego dyrektywę 2014/61 dotyczy w szczególności wyeliminowania niedociągnięć dyrektywy kosztowej, czyli tej…

(Przewodniczący Bogdan Klich: Proszę jeszcze przybliżyć mikrofon.)

…sześćdziesiątej pierwszej z 2014 r., oraz przyczynienie się do zapewnienia opłacalnego i terminowego wdrożenia sieci szerokopasmowych.

Ogólnie popieramy ten wniosek i propozycję aktu, ale w stanowisku wskazaliśmy szereg uwag, które na etapie prac w Parlamencie Europejskim, w Komisji powinny zostać uwzględnione, z racji tego, że nie da się wprost wprowadzić jednego środka, jednego rozwiązania, które by pasowało wszystkim państwom członkowskim. Niestety, kompromis, który mógłby być wypracowany, spowodowałby pogorszenie otoczenia prawnego dla procesu inwestycyjnego w Polsce. Dziękuję.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Jakie jest stanowisko proponowane przez sprawozdawcę naszej komisji?

Pan senator Aleksander Szwed.

(Senator Aleksander Szwed: Miał być punkt dziewiąty, jak widzę…)

Tak, tak. I to nie pan?

(Senator Aleksander Szwed: Nie, tam jest Kazimierz Kleina.)

Pan senator Kazimierz Kleina. Bardzo proszę.

(Senator Kazimierz Kleina: To nie jest ten wniosek, który miał być rozpatrywany jako pierwszy…)

(Głos z sali: Punkt dziewiąty…)

Punkty dziewiąty i dziesiąty, które rozpatrujemy łącznie, czyli wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającego rozporządzenie Rady o odpowiednich sygnaturach…

(Senator Aleksander Szwed: To nie to, bo zaczęliśmy od pierwszego punktu. Stanowisko rządu…)

(Głos z sali: Bo pan przedstawia punkt pierwszy.)

(Senator Aleksander Szwed: Tak, właśnie powiedziałem o tym, że punkt pierwszy.)

(Głos z sali: Tak, pierwszy punkt.)

To przepraszam. To nie senator Kleina, tylko senator Szwed jest sprawozdawcą punktu pierwszego. Tak jest.

Bardzo proszę.

Senator Aleksander Szwed:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Projekt jest zgodny z zasadą pomocniczości. Zarówno ze strony rządu, jak i ze strony Biura Legislacyjnego mamy pozytywną opinię i szereg uwag, w związku z czym wnoszę o przyjęcie aktu prawnego wraz z uwagami rządu.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Proszę państwa, mamy 2 czytelne stanowiska.

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie widzę zgłoszeń.

Proszę państwa, przechodzimy w związku z tym do głosowania. Bardzo proszę o to, aby się wypowiedzieć w głosowaniu.

Kto z państwa jest za stanowiskiem zaprezentowanym przez naszego senatora sprawozdawcę? (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Proszę o podanie wyników.

Jednogłośnie za.

Stanowisko zaprezentowane przez pana senatora sprawozdawcę zostało przyjęte.

Punkty 9. i 10. porządku obrad: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 – COM(2023) 240; wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu – COM(2023) 241

Teraz przechodzimy do pracy nad punktami dziewiątym i dziesiątym, tak jak obiecałem. Jest to wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającego rozporządzenie Rady o odpowiedniej sygnaturze. I ten punkt będziemy rozpatrywać łącznie z punktem dziesiątym, a jest to wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie o odpowiedniej sygnaturze w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu.

Instytucją prowadzącą jest Ministerstwo Finansów.

W imieniu Ministerstwa Finansów głos zabierze pan dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej, pan Marek Skawiński.

Bardzo proszę.

Dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów Marek Skawiński:

Dziękuję uprzejmie.

Mam zaszczyt, Szanowny Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, przedstawić informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania tego wniosku.

W dniu 26 kwietnia Komisja Europejska w ramach reformy zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej opublikowała 3 projekty aktów prawnych dotyczące reformy zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej. To może nie będę już wymieniał poszczególnych projektów, a skupię się…

(Przewodniczący Bogdan Klich: Minuta.)

Tak. Skupię się na najważniejszych kwestiach.

W centrum zreformowanych ram zarządzania gospodarczych, zastępując programy stabilności lub konwergencji, będą tzw. plany średniookresowe przygotowane przez państwa członkowskie na minimum 4 lata. Najistotniejszą kwestią jest to, że coroczny nadzór finansów publicznych państw UE bazować będzie wyłącznie na ocenie przestrzegania ścieżki wydatków określonej na podstawie dotychczasowo stosowanej pomocniczo analizy stabilności zadłużenia, tzw. DSA. Mając na uwadze wrażliwość wniosków płynących z tej analizy na przyjęte założenia, Polska postuluje w tym zakresie wypracowanie wspólnej metodologii wraz z innymi krajami, nie takiej, jaka została zaprezentowana przez Komisję Europejską.

Kolejnym kluczowym postulatem Polski jest specjalne traktowanie wydatków obronnych w nowych regułach UE. Rozwinę tę kwestię już przy procedurze nadmiernego deficytu.

Jeżeli chodzi o procedurę… Jeżeli chodzi o projekt rozporządzenia, nakłada on również na państwa członkowskie przekraczające próg 3% deficytu lub 60% PKB dla długu publicznego wymóg osiągnięcia niższego zadłużenia na końcu planu w porównaniu z długiem w roku poprzedzającym rozpoczęcie planu. Brakuje przy tym rozróżnienia między państwami członkowskimi, które mają zadłużenie poniżej i powyżej 60% PKB. My jesteśmy przeciwni takiemu rozwiązaniu. Wymóg niższego zadłużenia na koniec planu powinien mieć zastosowanie wyłącznie do państw członkowskich o zadłużeniu przekraczającym 60% i powinno to jasno wynikać z przepisów rozporządzenia.

Jeżeli chodzi o procedurę EDP, czyli procedurę nadmiernego deficytu, to pozostaje ona bez zmian. Jedynie wydłużeniu ulega okres korekty nadmiernego deficytu. Obecnie jest to co do zasady 1 rok od stwierdzenia przez Radę, że w danym kraju deficyt przekracza 3% PKB. Wzmocnienie EDP podejmowane jest ze względu na dług. EDP długowe byłoby uruchamiane, jeśli kraj z długiem z sektora powyżej 60% PKB odszedłby od uzgodnionej średniookresowej ścieżki wydatkowej przedstawionej w średniookresowym planie polityk budżetowych i strukturalnych. Kluczowym, istotnym czynnikiem decydującym o objęciu kraju EDP za dług byłby poziom wyzwań dla długu definiowany na podstawie analizy, o której już wspomniałem, czyli analizy DSA. Jeśli z DSA wynikałyby znaczące wyzwania dla długu, to byłby to główny czynnik przemawiający za otwarciem EDP za dług.

W przypadku krajów wprowadzono również tzw. safeguard, czyli…

Przewodniczący Bogdan Klich:

Gdyby pan zechciał, że tak powiem w punktach, bo mamy mało czasu…

(Dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów Marek Skawiński: Dobrze.)

…zaprezentować do końca stanowisko rządu.

(Senator Kazimierz Kleina: …Najpoważniejsza debata…)

To jest bardzo poważna debata, bo to jest podważenie znanej reguły.

(Dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów Marek Skawiński: Dobrze, bo ja się dosyć mocno śpieszyłem ze względu na tę minutę. Ale mogę, że tak powiem, zwolnić i iść bardziej punkt po punkcie.)

Nas interesuje stanowisko rządu w odniesieniu do tego aktu prawnego.

Proszę.

Dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów Marek Skawiński:

Tak.

Jeżeli chodzi o nasze postulaty, to propozycje legislacyjne Komisji Europejskiej nie odnoszą się do istoty polskiego postulatu dotyczącego specjalnego traktowania zwiększonych wydatków obronnych w procedurze EDP. Rząd nadal będzie podnosił postulat wyraźnego uznania w prawie UE, że zwiększone wydatki państw członkowskich na obronę sprzyjają międzynarodowej solidarności, pomagają w osiąganiu celów polityki UE, a zatem powinny być traktowane jako istotny czynnik w ramach unijnego nadzoru budżetowego.

Równocześnie, tak jak już wspominałem, rząd RP opowiada się za rozpoczęciem prac nad wspólną metodologią analizy stabilności długu, DSA. W ocenie Polski oraz pozostałych państw członkowskich metodologia DSA powinna być przejrzysta i pozwalać państwom na odtworzenie szacunków Komisji. Zostało to podkreślone w konkluzjach Rady ECOFIN z 14 marca br., których Komisja nie uwzględniła przy opracowywaniu omawianego projektu rozporządzenia.

Ministerstwo Finansów wraz z przedstawicielami innych państw członkowskich aktywnie uczestniczy w procesie negocjacji kształtu reformy zarządzania gospodarczego w UE, zarówno na poziomie politycznym, jak i eksperckim. Jednocześnie Ministerstwo Finansów przekazało uwagi pisemne dotyczące projektu oraz reszty pakietu legislacyjnego i oczekuje ustosunkowania się do nich przez Komisję Europejską.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo, Panie Dyrektorze.

Czekamy w tej chwili na opinię oraz na projekt stanowiska senatora Kleiny jako naszego senatora sprawozdawcy.

Panie Senatorze?

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

To jest rzeczywiście bardzo ważny dokument. Ja zawsze jestem zwolennikiem bardzo mocnej, wyrazistej polityki finansowej, która powinna polegać jednak na włączaniu wszystkich wydatków do pełnej kontroli, aby była tu jasność i publiczna informacja na ten temat. To po pierwsze. Po drugie, jestem zwolennikiem tego, że wszystkie wydatki powinny być przedmiotem oceny, że nie można jakiejś grupy wydatków wyłączać, jeśli nawet są to wydatki na obronę narodową, one także powinny być w sposób jasny, klarowny i czytelny częścią budżetu i częścią długu, jeżeli on występuje. No, to jest na dłuższą debatę, dyskusję, bo to jest chyba jedna z najpoważniejszych spraw, jakie byśmy chcieli… A mamy to załatwić w ciągu 1 minuty.

Tak więc moje zdanie… Oczywiście w niektórych miejscach moim zdaniem rząd ma rację, bo trzeba pewne sprawy doprecyzować itd., ale generalnie dla jasności sytuacji bym proponował, żeby w tej sprawie poprzeć ten dokument taki, jaki jest, bez tych uwag generalnych. Rozumiem, że tam w drobiazgach może być… Bo nie zgadzam się np. na wyłączenie obrony narodowej itd., zdając sobie sprawę z tej specyfiki, także z dzisiejszego kontekstu. Co do zasady wszystkie wydatki powinny być po prostu jednolicie włączone w cały system oceny budżetowej i tyle.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję w tej sprawie.

Sprawa jest ważna, kluczowa…

(Senator Kazimierz Kleina: Jeszcze raz może…)

…stanowiska są zróżnicowane, z jednej strony jest stanowisko rządu zaprezentowane przez pana dyrektora, z drugiej strony jest stanowisko senatora Kleiny, który proponuje takie stanowisko naszej komisji.

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji?

Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.

Dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów Marek Skawiński:

Dobrze. To ja się odniosę do tego, na czym polega ten postulat specjalnego traktowania wydatków obronnych.

Nie chodzi o ich wyłączenie, nie chodzi także o wyłączenie z deficytu lub długu tych wydatków obronnych. Chodzi o branie ich pod uwagę w charakterze tzw. czynnika istotnego przy procedurze nadmiernego deficytu. To znaczy, jeżeli np. przekroczyliśmy deficyt 3% tylko ze względu na to, że powiększyliśmy wydatki obronne, to uważamy, że w swojej ocenie Komisja Europejska powinna brać pod uwagę ten czynnik jako istotny przy uruchamianiu procedury EDP. Ale podkreślam, że nie chodzi nam o wyłączenie całych wydatków obronnych.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Senator Kleina. Bardzo proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Ja się z taką zasadą nie zgadzam, bo uważam, że jeżeli oczywiście jest taka potrzeba, to wydatki na obronę trzeba realizować, ale wówczas nie ma wyjścia, trzeba po prostu ograniczać wydatki w innym obszarze. W tym sensie one powinny być traktowane podobnie jak inne wydatki. Takie jest moje zdanie.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Są na sali również nasi doradcy. Witam pana prof. Czachóra.

Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie?

W związku z tym zamykam dyskusję.

Przechodzimy do głosowania.

Propozycja jest taka, aby komisja poparła projekt aktu prawnego, czyli oryginalny, bez uwag rządu.

Kto z państwa jest za przyjęciem takiego stanowiska? (5)

Kto jest przeciw? (1)

Kto się wstrzymał? (0)

Przy 5 głosach za i 1 głosie przeciw zostało przyjęte stanowisko komisji, w którym popiera ona oryginalny projekt aktu prawnego, projekty aktów prawnych, bo rozpatrywaliśmy łącznie punkty dziewiąty i dziesiąty.

Dziękuję. Dziękuję państwu bardzo.

Punkt 2. porządku obrad: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego przekazywania postępowania w sprawach karnych – COM(2023) 185

Przechodzimy do rozpatrzenia punktu drugiego: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego przekazywania postępowania w sprawach karnych.

Instytucją prowadzącą jest Ministerstwo Sprawiedliwości.

Pan wiceminister Sebastian Kaleta ma głos.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Wskazany projekt reguluje na poziomie unijnym kwestie przekazywania postępowania karnego i tym samym właściwość państwa, które jest odpowiednie do jego prowadzenia. Jest to szczególnie istotne z uwagi na wzrost przestępczości transgranicznej i konieczność uniknięcia prowadzenia kilku postępowań w różnych krajach członkowskich w tej samej sprawie.

Projektowane rozporządzenie wprowadza nową unijną procedurę przekazywania postępowań karnych, która decentralizuje sposób komunikacji, ułatwia wymianę informacji, przyspiesza całe postępowanie przy jednoczesnym poszanowaniu praw stron.

Rząd popiera przyjęcie wspólnych przepisów dotyczących przekazywania postępowania karnego, które uzupełniłyby prawodawstwo Unii dotyczące transgranicznej współpracy sądowej. Projektowane przepisy pozwolą uniknąć ryzyka bezkarności sprawców, w szczególności w przypadku odmowy przekazania osoby objętej europejskim nakazem aresztowania w celu jej ścigania.

Prace nad dokumentem powinny skoncentrować się także nad zawartością formularza, stanowiącym załącznik do rozporządzenia, na którym sporządzony będzie wniosek o przekazanie postępowania karnego. W ocenie rządu formularz z jednej strony powinien zawierać najistotniejsze informacje, tak aby umożliwić podjęcie prawidłowej decyzji przez właściwy organ, z drugiej powinien być zrozumiały i prosty w wypełnieniu.

W toku negocjacji rząd będzie też podnosił konieczność jasnego sklasyfikowania obligatoryjnych podstaw odmowy przekazania postępowania opisanej w art. 13 projektu, tak aby nie stwarzały one wątpliwości interpretacyjnych.

Konkludując, należy stwierdzić, że w ocenie rządu projekt rozporządzenia wprowadzi nowy instrument współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, który poprawi skuteczność wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych oraz uzupełni dotychczasowe rozwiązania umożliwiające bezpośrednią współpracę organów sądowych. Dziękuję.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Naszym senatorem sprawozdawcą jest pan senator Aleksander Szwed.

Panie Senatorze?

Senator Aleksander Szwed:

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Wysoka Komisjo!

Projekt jest zgodny z zasadą pomocniczości. Zarówno stanowisko rządu, jak i opinia Biura Legislacyjnego są pozytywne. Jest tu szereg uwag i szereg kwestii, które w toku negocjacji zostaną doprecyzowane. W związku z tym wnoszę o przyjęcie aktu prawnego wraz z uwagami rządu.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Stanowisko i jedno, i drugie jest klarowne.

Otwieram dyskusję.

Nie widzę zgłoszeń.

Zamykam dyskusję.

Przechodzimy do głosowania.

Kto z państwa jest za przyjęciem propozycji pana senatora Szweda, aby komisja poparła projekt wraz z uwagami rządu? (5)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

1 senator wstrzymał się od głosu, 5 senatorów poparło propozycję pana senatora Szweda.

Dziękuję bardzo. Zamykam prace nad punktem drugim.

Punkt 3. porządku obrad: wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwalczania korupcji, zastępującej decyzję ramową Rady 2003/568/WSiSW oraz Konwencję w sprawie zwalczania korupcji urzędników Wspólnot Europejskich i urzędników państw członkowskich Unii Europejskiej oraz zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 – COM(2023) 234

I przechodzimy do punktu trzeciego: wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwalczania korupcji, zastępującej decyzję ramową – ta dyrektywa zastępuje nie korupcję, tylko zastępuje poprzedni akt prawny – decyzję ramową Rady 2003/568 oraz Konwencję w sprawie zwalczania korupcji urzędników Wspólnot Europejskich i urzędników państw członkowskich Unii Europejskiej oraz zmieniającej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady o odpowiednich sygnaturach.

Proszę państwa, Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi ten akt prawny.

Bardzo proszę pana wiceministra Sebastiana Kaletę o przedstawienie stanowiska rządu.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta:

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Rozpatrywany projekt zmierza do aktualizacji obecnie funkcjonujących unijnych ram prawnych dotyczących zjawiska korupcji, a w konsekwencji wzmocnienia mechanizmów antykorupcyjnych. Głównym celem projektu dyrektywy jest ujednolicenie minimalnych norm dotyczących definicji przestępstw i sankcji, a także wprowadzenie instrumentów umożliwiających lepsze zapobieganie korupcji oraz jej zwalczanie.

W projekcie zdefiniowano w szczególności szereg przestępstw związanych ze zjawiskiem korupcji, takich jak: łapownictwo w sektorach publicznym i prywatnym, sprzeniewierzenie środków publicznych, płatną protekcję, nadużycie stanowiska, utrudnianie działania wymiaru sprawiedliwości, a także wzbogacenie w wyniku przestępstw korupcyjnych. Należy podkreślić, że większość przestępstw, jakie zamierza zharmonizować komisja tym projektem, jest już zdefiniowana w polskim prawie i skutecznie ścigana. Co więcej, ramy prawne dotyczące korupcji obowiązujące w Polsce wychodzą zdecydowanie poza minimalne standardy proponowane przez Komisję. Przykładowo w odniesieniu do przestępstwa łapownictwa w sektorze publicznym Komisja proponuje karę 6 lat pozbawienia wolności jako minimalny poziom maksymalnego wymiaru kary, zaś zgodnie z polskim kodeksem karnym, art. 228 §1 i art. 229 §1 kodeksu karnego, najniższa maksymalna kara za typ podstawowy tego przestępstwa to 8 lat pozbawienia wolności.

Należy odnotować, że Polska także spełnia wszystkie wymogi wynikające z instrumentów prawa międzynarodowego, takich jak Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji, Konwencja Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju o zwalczaniu przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych, ponadto stale wdraża rekomendacje Grupy Państw Przeciwko Korupcji, GRECO, kierowane w ramach poszczególnych postępowań oceniających.

Projektowane przepisy wprowadzają także wymóg ustanowienia w każdym z państw członkowskich wyspecjalizowanych organów antykorupcyjnych. W Polsce takim organem jest Centralne Biuro Antykorupcyjne. Ponieważ standard obowiązujący w Polsce, jak wskazuje uzasadnienie projektu dyrektywy, nie jest oczywisty w innych państwach członkowskich, w tym zakresie Polska będzie popierać projekt dyrektywy, prezentując w toku negocjacji praktyczne przykłady działalności CBA, świadczące o skuteczności tego rodzaju służb.

Projekt wprowadza ponadto nowe wytyczne dotyczące gromadzenia danych statystycznych na potrzeby monitorowania skuteczności systemów służących zwalczaniu korupcji, przewiduje ochronę osób zgłaszających przestępstwa, a także określa współpracę między organami państw członkowskich a Komisją i wyspecjalizowanymi instytucjami unijnymi.

Istotne novum, jakie zawiera projekt, to rozwiązanie dotyczące zapobiegania zjawisku korupcji poprzez poszerzanie świadomości, programy edukacyjne czy odpowiednie szkolenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, rząd pozytywnie ocenia projekt dyrektywy w sprawie zwalczania korupcji. W toku negocjacji nad projektem dyrektywy rząd będzie dążył do zbliżenia proponowanych przepisów do rozwiązań przyjętych w Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji ratyfikowanej przez Polskę i wszystkie państwa członkowskie. Rząd będzie zmierzał także do wyjaśnienia zagadnień, które budzą obecnie wątpliwości z uwagi na brak ich wystarczającej precyzji. Klaryfikacji wymaga m.in. problematyka okoliczności obciążających oraz łagodzących wskazanych w projekcie, w szczególności konieczne jest sprecyzowanie definicji urzędnika wysokiego szczebla jako statusu zaostrzającego odpowiedzialność karną.

Konkludując, powiem, że w ocenie rządu projekt dyrektywy jest co do zasady spójny z obowiązującym systemem prawa krajowego, a cele dyrektywy wpisują się w dotychczasową politykę rządu, zmierzającą do bezkompromisowego zwalczania zjawisk korupcyjnych. Uchybienia w zakresie uczciwości, nieujawnione konflikty interesów lub poważne naruszenia zasad etycznych mogą przerodzić się w działania korupcyjne, jeśli pozostawi się je bez odpowiedniej reakcji. Nowe ogólnounijne formy zapobiegania korupcji ograniczą potrzebę stosowania represji karnych i przyniosą dalsze korzyści w postaci zwiększenia skuteczności administracji publicznej. Dziękuję.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Nie chcę wyciągać zbyt daleko idących wniosków, ale takie stanowisko rządu wobec tak ważnego aktu prawnego bardzo cieszy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta:

Panie Przewodniczący, starałem się wskazać, że akurat w tym zakresie nasze prawodawstwo, niezależnie od różnych naszych ocen funkcjonowania instytucji państwowych, jest bardziej zaawansowane niż prawodawstwo unijne i my niewiele będziemy musieli z tego implementować. Zatem tym bardziej powinniśmy popierać te rozwiązania.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Oby częściej i w wielu innych sprawach.

Bardzo proszę pana senatora Szweda o zaprezentowanie projektu stanowiska naszej komisji.

Senator Aleksander Szwed:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Wysoka Komisjo!

Projekt jest zgodny z zasadą pomocniczości. Nie jest to może jakaś rewolucja w systemie prawnym, bo mamy tutaj aktualizację, ale zarówno w ocenie rządu, jak i w ocenie Biura Legislacyjnego projekt zasługuje na poparcie. Mamy tu szereg kwestii, o których mówił pan minister, które będą jeszcze w toku negocjacji aktualizowane, dlatego wnoszę o przyjęcie aktu prawnego wraz z uwagami rządu.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Stanowisko rządu jest też zbieżne z projektem stanowiska komisji.

Kto z państwa jest za przyjęciem projektu stanowiska komisji zaprezentowanego przez senatora Szweda? (6)

Komisja jednogłośnie poparła projekt aktu prawnego.

Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję i pracę nad punktem trzecim.

Punkt 4. porządku obrad: wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnounijnych skutków niektórych zakazów prowadzenia pojazdów – COM(2023) 128

Przechodzimy do punktu czwartego: wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnounijnych skutków niektórych zakazów prowadzenia pojazdów.

Ministerstwo Infrastruktury ma w tej sprawie głos.

Ministerstwo Infrastruktury reprezentuje pan Grzegorz Witkowski, podsekretarz stanu.

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

W kontekście bezpieczeństwa ruchu drogowego Komisja Europejska w najbliższym czasie zamierza wdrożyć akty prawne, które są obecnie procedowane na etapie przyjęcia stanowiska rządu RP.

W zakresie wniosku Komisji, który w skrócie dotyczy uchylania i zabierania prawa jazdy za wykroczenia i przestępstwa, w tym przedmiocie rząd RP co do zasady popiera ten cel, jaki przyświeca inicjatywie Komisji Europejskiej, gdyż bezpieczeństwo ruchu drogowego w Europie powinno być traktowane priorytetowo, w tym rozwiązania, które mają przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego i ułatwienia swobodnego przepływu osób.

Niemniej jednak, biorąc pod uwagę zbyt szeroki i przez to nieprecyzyjny zakres ogólnounijnego zakazu prowadzenia pojazdu jako tożsamej sankcji za zachowanie określone w niejednolitym katalogu naruszeń często w sposób odmienny, proponowane przez Komisję Europejską regulacje należy ocenić negatywnie. Przy czym, tak jak mówimy, chcemy pracować i pracujemy nad tym, aby w tym kierunku, w tym duchu pójść.

Jakie jest stanowisko Polski? Strona polska będzie dążyć do jak najbardziej precyzyjnego określenia katalogu przestępstw lub wykroczeń drogowych mogących skutkować zatrzymaniem prawa jazdy. Jest to ważne, żeby państwa w Europie nie traktowały wybiórczo czy opcjonalnie tych przepisów. Najbardziej właściwe w tym zakresie byłoby znaczące zawężenie zakresu przedmiotowego dyrektywy poprzez ograniczenie ogólnounijnego zakazu prowadzenia pojazdów do sytuacji, w których zakaz orzeczony byłby wyrokiem sądu lub decyzją administracyjną ze względu na prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwym, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie po użyciu środka działającego podobnie jak alkohol, czyli narkotyki i inne tego typu substancje.

Reasumując, chcę powiedzieć, że ze zrozumieniem należy odnieść się do nadrzędnego celu projektu dyrektywy, jakim jest ogólnounijny skutek zakazu prowadzenia pojazdów, ale skutek ten powinien opierać się na jednolitych zakresach naruszeń, które wywołują najwięcej wypadków drogowych i powodują największą liczbę ofiar śmiertelnych, a ponadto na jednolitej procedurze stwierdzania takich naruszeń.

Bardzo proszę o przyjęcie tego stanowiska, ponieważ ono niejako wybiega w sensie pozytywnym naprzeciw propozycji Komisji Europejskiej. Niemniej jednak chcemy w toku negocjacji… Mamy też sygnały z innych państw, że one również wskazują na pewne może nie zagrożenia, ale ryzyka związane z niejednolitym stosowaniem, nieprecyzyjnym stosowaniem takich procedur. To tyle.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

A co na to pan senator Szwed, nasz sprawozdawca?

Senator Aleksander Szwed:

Dziękuję.

Panie Przewodniczący, czy zanim przedstawię stanowisko komisji, mógłbym prosić o doprecyzowanie przedstawiciela ministra infrastruktury? Jak rozumiem, co do idei państwo to popieracie, tylko zapisy w tej dyrektywie trochę przeczą tej idei, która jest w niej zapisana. Czy państwo popierają tę dyrektywę i będą próbowali ją zmienić, tak jak inne państwa Unii Europejskiej, czy państwo są przeciwko?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski: Nie, co do zasady…)

Przewodniczący Bogdan Klich:

Proszę o doprecyzowanie, bo ja z kolei zrozumiałem, nie wiem, jak inni państwo, że państwo są za przyjęciem tej dyrektywy, ale biorą pod uwagę różne stanowiska innych państw.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski:

Co do zasady zgadzamy się z kierunkiem, w jakim idzie ta dyrektywa, czyli ze zwiększaniem bezpieczeństwa ruchu drogowego, niemniej jednak konkretne rozwiązania, już wskazane w projekcie tej dyrektywy, które są jeszcze na etapie roboczym, na etapie uzgadniania i negocjowania między państwami, mogą być za daleko idące. Gdy na roboczo kontaktujemy się z innymi państwami… One również popierają tego typu rozwiązania. Tak więc pracujemy i prosimy o mandat senackiej komisji do dalszych prac nad tą dyrektywą.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Pan senator Szwed.

Senator Aleksander Szwed:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

W świetle tego, co zaprezentował tu przedstawiciel ministra infrastruktury, ale też w kontekście opinii naszego Biura Legislacyjnego, bo tu też jest mowa o idei, która jest popierana, lecz też jest szereg uwag, wnoszę o przyjęcie aktu prawnego wraz z uwagami rządu.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Tak też zrozumiałem to, o czym mówił pan minister.

W związku z tym otwieram dyskusję.

Nie ma chętnych do zabrania głosu w dyskusji.

Zamykam dyskusję.

Przechodzimy do głosowania.

Kto z państwa jest za przyjęciem tak zaprezentowanego projektu i stanowiska? (6)

Jednogłośnie przez naszą komisję zostało przyjęte stanowisko, w myśl którego komisja popiera projekt aktu prawnego wraz z uwagami rządu.

Dziękuję bardzo.

Punkty 5. i 6. porządku obrad: wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 1999/62/WE, dyrektywę Rady 1999/37/WE i dyrektywę (UE) 2019/520 w odniesieniu do klasy emisji CO2 pojazdów ciężkich z przyczepami – COM(2023) 189; wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1242 w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji CO2 dla nowych pojazdów ciężkich oraz włączenia obowiązków sprawozdawczych, a także uchylającego rozporządzenie (UE) 2018/956 – COM(2023) 088

Przechodzimy do kolejnych rozpatrywanych łącznie punktów, do punktów piątego i szóstego. Już je odczytuję. Punkt piąty to wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy o odpowiednich sygnaturach w odniesieniu do klasy emisji CO2 pojazdów ciężkich z przyczepami. A punkt szósty to wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniający rozporządzenie w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji CO2 dla nowych pojazdów ciężkich oraz włączenia obowiązków sprawozdawczych, a także uchylającego rozporządzenie o odpowiedniej sygnaturze.

Również pan minister ma głos, bo to Ministerstwo Infrastruktury jest instytucją prowadzącą.

Bardzo proszę o przedstawienie obu aktów prawnych i stanowiska rządu.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski:

Tylko, Panie Przewodniczący, na temat punktu piątego, bo w sprawie punktu szóstego nie czuję się do końca kompetentny, ale w kwestii punktu piątego oczywiście śpieszę z wyjaśnieniami.

Jest to wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu i Rady zmieniającej wcześniejszą dyrektywę w odniesieniu do klasy emisji CO2 pojazdów ciężkich z przyczepami, w której to kwestii Ministerstwo Infrastruktury pełni rolę wiodącą.

Komisja zaproponowała uwzględnienie wpływu przyczep na emisję CO2 przez pojazdy ciężarowe w systemach opłat drogowych, które różnicują opłatę za przejazd w zależności od emisji CO2 przez pojazdy. Chociaż przyczepa sama w sobie nie zużywa energii, to jej holowanie wymaga energii od pojazdu, do którego jest przymocowana, to jest oczywiste. Efektywne przyczepy mogą przynieść korzyści zarówno pojazdom konwencjonalnym, poprzez zmniejszenie zużycia paliwa, jak i pojazdom o zerowej emisji, poprzez zwiększenie ich zasięgu.

W ubiegłym roku Unia Europejska przyjęła zmienione zasady dotyczące opłat drogowych, określające obowiązek różnicowania opłat za pojazdy ciężarowe w zależności od ich emisji CO2. Chociaż zmiana ta nie obejmowała wpływu przyczep na emisję z pojazdów, wezwano w niej do złożenia wniosku w tym zakresie po opublikowaniu niezbędnych ram prawnych. I te ramy prawne zostały w ubiegłym roku trochę później opublikowane.

Szanowni Państwo, stanowisko rządu jest następujące. Oczywiście uważamy za zasadne wprowadzenie kolejnych zmian w regułach dotyczących nakładania opłat drogowych, ale pod warunkiem, że będą one wprowadzały możliwość optymalizacji kosztów po stronie kierowców oraz przedsiębiorców branży transportowej i logistycznej, ponieważ boimy się, że to ona najbardziej ucierpi na skutek tych zasad, które już i tak w ostatnich latach były bardzo mocno wyśrubowane, jedne z najbardziej restrykcyjnych na świecie. Wprowadzenie tak szybko kolejnych restrykcji odnośnie do naczep i przyczep w sposób naturalny może dotknąć branży transportowej, logistycznej. Dlatego również w naszym stanowisku co do kierunku popieramy te rozwiązania, ale musimy wiedzieć o 3 rzeczach: o tym, jakie są okresy przejściowe na wprowadzenie tych przepisów, aby się do nich dostosować, o tym, że ciężar administracyjny nie będzie przełożony w sposób znaczny na państwa członkowskie, do tego za kluczową kwestię w ramach zmian dyrektywy uważamy poszanowanie postanowień obowiązujących umów koncesyjnych, co jest możliwe do osiągnięcia poprzez wprowadzenie do projektowanej dyrektywy stosownych przepisów przejściowych, o których właśnie mówiłem.

O możliwości poparcia na posiedzeniu Rady tego projektu bądź nie zdecyduje finalny kształt przepisów, które zostaną przyjęte. Podobnie jak w przypadku poprzedniej naszej dyrektywy, również na roboczo przedstawiciele branży transportowej z innych krajów, szczególnie tych, które mają, tak jak Polska, mocnych przewoźników i firmy transportowe intensywnie korzystające z dróg w Unii Europejskiej, wskazują na takie zagrożenia. Tak więc analogicznie jak w przypadku poprzedniej dyrektywy popieramy, pracujemy, ale ostateczne poparcie będzie uzależnione od tych 3 zasad: koncesje, neutralny bądź pozytywny wpływ na branżę transportową i brak poważnych ciężarów administracyjnych związanych z wdrożeniem przedmiotowej regulacji. Bardzo proszę o przyjęcie takiego stanowiska.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Ja rozumiem, że tutaj dokonuje się pewna ewolucja stanowiska rządu. Za chwileczkę o tym porozmawiamy.

A w tej chwili w związku z punktem szóstym witam panią wiceminister Małgorzatę Golińską, która w imieniu Ministerstwa Klimatu i Środowiska zaprezentuje stanowisko rządu w odniesieniu do punktu szóstego.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Małgorzata Golińska:

Dzień dobry.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji dwutlenku węgla dla nowych pojazdów ciężkich, włączenia obowiązków sprawozdawczych, a także uchylającego rozporządzenie z 2018 r.

14 lutego br. Komisja opublikowała projekt rewizji rozporządzenia Unii Europejskiej. Ten dokument trafił do nas 25 marca. 27 czerwca przez Komitet do Spraw Europejskich zostało przyjęte stanowisko rządu.

W dokumencie Komisja proponuje, aby 3 grupy pojazdów ciężkich o certyfikowanej emisji dwutlenku węgla, w tym samochody ciężarowe powyżej 5 t, autobusy miejskie i dalekobieżne, autokary powyżej 7,5 t oraz przyczepy i naczepy powyżej 8 t były objęte tymi regulacjami. Dzisiaj wiemy, że jest to istotne rozszerzenie dotychczasowych zapisów. Komisja proponuje stopniowe wprowadzanie surowszych w porównaniu z poziomami z roku 2019 r. norm emisji dwutlenku węgla. W porównaniu ze średnią emisją dwutlenku węgla w roku sprawozdawczym średnia emisja unijnej floty nowych ciężkich pojazdów silnikowych zostaje zmniejszona o 45% w okresie sprawozdawczym w latach 2030–2034, o 65% w latach 2035–2039 i o 90% po 2040 r. Od 2030 r. wszystkie nowe autobusy miejskie w Unii Europejskiej będą musiały być bezemisyjne, choć państwa członkowskie mają zapewnioną pewną elastyczność w postaci wyłączeń ograniczonej ich liczby z tego obowiązku ze względu na społeczno-gospodarcze koszty, które mogą występować w niektórych warunkach, chociażby topograficznych. To zwolnienie będzie mogło być zastosowane również do pojazdów wykorzystywanych do celów górniczych, leśnych i rolniczych, pojazdów sił zbrojnych, pojazdów gąsienicowych, pojazdów służb straży pożarnej, służb odpowiedzialnych za utrzymanie porządku publicznego czy pomoc medyczną, a także pojazdów specjalistycznych, takich jak śmieciarki, betoniarki czy wywrotki.

Warto wskazać, że dotychczas odbyło się posiedzenie Rady Unii Europejskiej do spraw Środowiska, ono się odbyło 20 czerwca. Polska prezentowała tam stanowisko, które zostało przyjęte przez KSE 27 czerwca. Wskazywaliśmy na to, że zapisy, choć oczywiście prezentowane jako niezwykle potrzebne, są ambitne, ale nie biorą pod uwagę konsekwencji i też realizmu. Zwróciliśmy np. uwagę na ryzyko utraty dostępu do rynków przewozów długodystansowych na wschód i południe od Unii Europejskiej, na możliwe negatywne konsekwencje propozycji Komisji dla części państw członkowskich, skutkujące utrwalaniem dystansów rozwojowych, a także na kwestię wykonalności, chociażby w zakresie stuprocentowej obecności autobusów bezemisyjnych po 2030 r., wskazując na ograniczone możliwości budżetowe miast czy…

(Przewodniczący Bogdan Klich: A jakie są konkluzje, Pani Minister?)

Konkluzje są takie, że nie popieramy propozycji Komisji Europejskiej, stanowisko rządu jest negatywne. Zwracamy uwagę na te konsekwencje, o których już powiedziałam. Zwracamy uwagę również na to, że te ograniczenia i podniesione normy będą uderzały w polskich przedsiębiorców, będą olbrzymim ryzykiem dla wzrostu cen, dlatego że to od transportu w dużej mierze zależą koszty przerzucone na usługi i produkty, że wiąże się to z ryzykiem utraty miejsc pracy, wiąże się to z ryzykiem utraty konkurencyjności transportu, nie tylko polskiego, ale europejskiego. Te wszystkie kwestie powodują, że stanowisko naszego kraju nie może być inne.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Chciałbym Wysokiej Komisji zwrócić uwagę, że rozpatrujemy łącznie punkty piąty i szósty, ale stanowisko rządu odnośnie do punktu piątego istotnie różni się od stanowiska rządu zaprezentowanego wobec punktu szóstego.

Teraz chciałbym prosić panią senator Jazłowiecką o przedstawienie propozycji stanowiska naszej komisji.

Senator Danuta Jazłowiecka:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Panie Przewodniczący, w przypadku pierwszego punktu, dotyczącego dyrektywy w odniesieniu do klasy emisji CO2 pojazdów ciężkich z przyczepami, rekomenduję komisji przyjęcie aktu prawnego wraz z uwagami rządu.

Zaś w przypadku rozporządzenia dotyczącego wzmocnienia norm emisji CO2 dla nowych pojazdów ciężkich oraz włączenia obowiązków sprawozdawczych rekomenduję przyjęcie aktu prawnego. Rekomenduję to również z tego powodu, że rozumiem uwagi ze strony ministerstwa, ale, proszę państwa, w naszym kraju rząd naprawdę robi… prawie nic nie robi, byśmy faktycznie ograniczali tę emisję. Polityka rządu w sprawie transformacji energetycznej, w sprawie ograniczenia emisji jest po prostu katastrofalna.

Tak że proszę komisję o przyjęcie moich rekomendacji.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję nad punktem piątym i nad punktem szóstym.

Bardzo proszę, pan senator Kleina i pani senator Jazłowiecka.

Senator Kazimierz Kleina:

Prosiłbym, żeby sprawie pierwszego punktu głosować oddzielnie, bo to jest trochę inny dokument, dotyczący innej sprawy.

A w drugim przypadku wydaje mi się, że powinniśmy jednak wziąć pod uwagę pewne wątpliwości w tej sprawie. Myślę, że ewentualnie można przyjąć ten dokument, ale z takimi uwagami, żeby nie doprowadziło to do wykluczenia czy wyłączenia de facto dużej części branży.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tego nie wiem, ale po prostu nie jest to takie proste, takie łatwe, żeby w krótkim czasie przedsiębiorcy byli w stanie się przestawić, bo to jest rzeczywiście istotny koszt. Tak więc moje zdanie byłoby takie, żeby poprzeć ten dokument, ale wziąć pod uwagę takie rozwiązania, które nie doprowadziłyby do wyłączenia branży transportowej. Nie potrafię tego precyzyjnie sformułować, może ktoś by mi tu pomógł, ale wydaje mi się, że jednak warto byłoby postawić tę kwestię trochę bardziej elastycznie. Taka jest moja propozycja i uwaga.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Pani senator Jazłowiecka.

Senator Danuta Jazłowiecka:

Może najpierw odpowiem panu senatorowi Kleinie, dlaczego taką propozycję złożyłam, taką rekomendację złożyłam. Otóż, Panie Senatorze, nasz rząd bardzo często nie negocjuje, nie przedstawia podczas negocjacji swoich propozycji i w związku z tym my bardzo dużo przegrywamy. We wrześniu ubiegłego roku komisja do spraw klimatu uczestniczyła w spotkaniach zarówno z komisarzami, jak i ze sprawozdawcami i na każdym spotkaniu słyszeliśmy pytanie o to, dlaczego nie ma propozycji ze strony rządu. My tych propozycji nie słyszeliśmy, w związku z tym takie prawo zostało przyjęte. Rząd ma obowiązek negocjować.

Proszę też pamiętać o tym, że to rozporządzenie dotyczy całego transportu, wszystkich firm transportowych w Unii Europejskiej, i z pewnością na koniec będzie wynegocjowane w ten sposób, że nie będzie to z jakąś wielką szkodą dla naszego transportu.

Ja zgłosiłam się również z tego powodu, że chciałabym prosić panią minister, żeby przesłała mi opinie z konsultacji, które państwo prowadziliście, bo wiem, z dokumentów wynika, że państwo takie konsultacje przeprowadziliście. I prosiłabym również na przyszłość, żeby państwo, przygotowując stanowisko rządu, nie wskazywali, że nie zgadzacie się z tym, dlatego że to sprawia wrażenie, że państwo tak naprawdę mówicie „nie”, obracacie się na pięcie i nie negocjujecie. To jest rola rządu, rząd ma negocjować i wynegocjować jak najlepsze warunki.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Pani Minister, ja chciałbym panią dopytać o taką sprawę. Z tego, co pani powiedziała, wynika, że rząd odrzuca rozwiązania zawarte w tym akcie prawnym. Ale co to oznacza? Czy to oznacza, że w ogóle państwo chcecie zanegować przyjęcie takiego aktu prawnego, czy też mówicie o pewnych warunkach, które winny być spełnione, żeby rząd polski takie stanowisko zaakceptował, taki akt prawny zaakceptował? Jak to jest precyzyjnie?

Myślę, że to by nam pomogło, Panie Senatorze Kleina, przyjąć stanowisko naszej komisji, ponieważ takiego rozwiązania, za którym ja chciałbym się opowiedzieć, w tych wariantach do głosowania po prostu nie ma.

Pani Minister?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Małgorzata Golińska:

Bardzo dziękuję.

Ja się odniosę do kilku kwestii.

Pierwsza. Mam wrażenie z wypowiedzi pani senator Jazłowieckiej, że nie podoba się pani polityka rządu, w związku z tym ukarze pani Polaków, bo kwestia tego, że rząd…

(Senator Danuta Jazłowiecka: Przepraszam, Pani Minister…)

(Przewodniczący Bogdan Klich: Nie używamy takich argumentów na tej sali, Pani Minister, bardzo proszę.)

Senator Danuta Jazłowiecka:

Pani Minister, proszę nie wkładać w moje usta tego, czego nie powiedziałam. Bardzo o to proszę.

Z kolei pani w swoich informacjach nie przekazała informacji bardzo czytelnie, że to wszystko dotyczy nowych samochodów.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Małgorzata Golińska: Czy mogę kontynuować?)

Przewodniczący Bogdan Klich:

Proszę kontynuować.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Małgorzata Golińska:

Ja przypomnę, że rozwijałam myśl i poprosiliście państwo o konkluzje. W związku z tym zakończyłam, uznając, że nie wiem, nie macie państwo czasu, nie chcecie wysłuchać całości.

Jeśli chodzi o kwestie działań, ja powiedziałam, że było dopiero pierwsze posiedzenie Rady, na którym przedstawiono bardzo wstępne stanowisko. Jesteśmy na etapie dalszych uzgodnień, dyskusji i propozycji zmian. Na dokument, który został teraz zaprezentowany, w obecnym kształcie, nie może być zgody polskiego rządu, dlatego że uderza to w polskich przedsiębiorców, uderza w polskich obywateli. My jesteśmy jednym z liderów, jeśli chodzi o transport, i zdajemy sobie sprawę z tego, że to jest kilkaset tysięcy miejsc pracy. W związku z tym dopóki nie zostaną w tym dokumencie wprowadzone takie zmiany, które zabezpieczą interes naszych obywateli, dopóty stanowisko inne być nie może. W toku negocjacji i w toku spotkań, kiedy nasi przedstawiciele, urzędnicy, będą jeździli na różnego rodzaju spotkania w grupach roboczych, i politycy, ministrowie na spotkania szczebla wyższego, będziemy dyskutować o poprawkach i zmianach zapisów, tak aby ten dokument mógł być przyjęty.

Przede wszystkim chodzi o to, żeby on był realny, żeby był wykonalny i perspektywa czasowa, która została tam wskazana, była wydłużona tak, żeby zabezpieczyć również samorządy w kontekście chociażby spełnienia obowiązku w postaci zapewnienia bezemisyjnych autobusów po 2030 r. Dzisiaj w jednym z programów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest właśnie dotowanie zakupu środków transportu zbiorowego przez miasta. Korzystają z tego programu głównie duże miasta, ale i one robią to na raty i robią to częściowo, bo ich po prostu, mimo tych dotacji i pożyczek z narodowego funduszu, nie stać na tak szybkie i radykalne odchodzenie od emisyjnych autobusów.

W związku z tym – to jest odpowiedź na pytanie pana senatora – tak, będziemy w toku dyskusji walczyć o zmianę zapisów w tym dokumencie, tak aby on bardziej zabezpieczał interesy Polaków. Jest to możliwe. Przypomnę, że wczoraj w Parlamencie Europejskim było przyjmowane rozporządzenie Komisji Europejskiej, dotyczące odnowy zasobów przyrodniczych. Również na początku wskazywaliśmy na bardzo wiele zagrożeń wynikających z zapisów tego dokumentu dla różnych branż. W toku dyskusji i prac przez kolejne miesiące udało nam się złagodzić zapisy w tym dokumencie, nie na tyle, żeby go poprzeć, ale wczorajsze głosowanie pokazało, że wielu europarlamentarzystów słuchało również polskich argumentów, które na początku wydawały się argumentami odosobnionymi, głosem odosobnionym.

Tak więc tu również liczę na to, że w toku dyskusji dzięki argumentom, które będziemy przedstawiać, także wielu innych przedstawicieli państw członkowskich będzie rozumiało, że te skutki są negatywne nie tylko dla obywateli polskich, ale też dla obywateli innych państw, i że uda nam się zbudować lepszy dokument.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Pan senator Kleina i pani senator Jazłowiecka, a potem ja.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący, z tym dokumentem to jest taka sprawa, że tego nie można zamknąć tak jednym słowem, powiedzieć, czy jest się „za” czy „przeciw”. Wydaje mi się, że dobrze byłoby – to, co sugerowałem na początku, a teraz stawiam taki wniosek – żebyśmy na następnym posiedzeniu przyjęli trochę rozbudowane stanowisko w tej sprawie. Chodzi o to, żeby rzeczywiście te elementy, które są istotne z punktu widzenia branży transportowej w Polsce, były zawarte w tym stanowisku. To wydaje mi się… Bo jak będziemy dyskutowali o tym w tej chwili, to będzie problem w tej materii.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Pani senator Jazłowiecka. Bardzo proszę.

Senator Danuta Jazłowiecka:

Ja myślę, że ta propozycja ze strony pana senatora Kleiny jest bardzo dobrą propozycją. Tym bardziej że, tak jak prosiłam, chciałabym zapoznać się z opiniami dotyczącymi konsultacji społecznych, które państwo otrzymaliście. Chciałabym również podkreślić, że nie chodzi tu o wymianę floty samochodowej, tylko chodzi o nowe samochody. To jest coś zupełnie innego.

(Głos z sali: A cały czas są…)

Ale oczywiście, tak, oczywiście. Kupowane w tej chwili mają być bezemisyjne, w tym kierunku idzie to rozporządzenie.

Przewodniczący Bogdan Klich:

A na kiedy ministerstwo będzie w stanie nam przedstawić, tak jak wszystkie inne ministerstwa do tej pory, w punktach te wątpliwości, które mają państwo do aktu prawnego, którym się zajmujemy? Pytam, bo na razie pani powiedziała o tym, co było na posiedzeniu Rady, co się działo w Parlamencie Europejskim, ale nie usłyszeliśmy precyzyjnie informacji o tym, co państwo chcielibyście zmienić w tym akcie prawnym. Kiedy będziecie w stanie to przedstawić?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Małgorzata Golińska:

Panie Senatorze, przedstawimy na piśmie, nie ma problemu, w najbliższym czasie. Przyślemy do komisji te wnioski, które są przedmiotem dyskusji, wskazując jednocześnie, że pewnie będą one ewoluować, bo poprawki zgłaszane przez inne państwa czy przez prezydencje często są może nie wprost zgodne z naszymi, ale wychodzą one naprzeciw realizacji głównego celu.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Doskonale. Pozwólmy zatem państwu przygotować taką opinię i przyjmijmy, zgodnie z wnioskiem pana senatora Kleiny, że na posiedzeniu sierpniowym, tak, dopiero sierpniowym, jak rząd będzie gotowy i prześle nam taką opinię, zajmiemy się tym aktem prawnym.

Zatem zawieszamy prace nad punktem szóstym – muszę to odczytać – wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie o odpowiedniej sygnaturze w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji dwutlenku węgla dla nowych pojazdów ciężkich oraz włączenia obowiązków sprawozdawczych, a także uchylającego rozporządzenie o odpowiedniej sygnaturze, do czasu przedstawienia przez rząd odpowiedniej opinii.

A zamykając dyskusję, przechodzimy do głosowania nad punktem piątym, czyli wnioskiem dotyczącym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniającej 3 dyrektywy o odpowiednich sygnaturach w odniesieniu do klasy emisji dwutlenku węgla pojazdów ciężkich z przyczepami.

Pani senator Jazłowiecka zaproponowała, żeby w tej sprawie…

(Senator Danuta Jazłowiecka: Przyjąć akt prawny ze stanowiskiem rządu.)

…przyjąć akt prawny, poprzeć akt prawny wraz z uwagami rządu.

Kto z państwa jest za przyjęciem takiego stanowiska odnośnie do punktu piątego? (3)

Stanowisko zaprezentowane przez panią senator sprawozdawczynię odnośnie do punktu piątego zostało przyjęte jednogłośnie.

Dziękuję państwu bardzo za pracę nad tymi niełatwymi punktami.

Punkt 7. porządku obrad: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji produktów technologii neutralnych emisyjnie (akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie) – COM(2023) 161

Przechodzimy do punktu siódmego: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji produktów technologii neutralnych emisyjnie (akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie).

Ministerstwo Rozwoju i Technologii jest instytucją prowadzącą.

Pani Kamila Król, wiceminister.

Bardzo proszę panią minister o zaprezentowanie tego stanowiska.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król:

Bardzo dziękuję.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Rząd co do zasady popiera ogólny cel projektu aktu w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie. Zgadzamy się z diagnozą, jeżeli chodzi o postępującą zależność przemysłu europejskiego w zakresie technologii neutralnych emisyjnie od dostawców z krajów trzecich, zarówno w zakresie komponentów, jak i w zakresie surowców.

Szczególny nacisk w projekcie położyliśmy na konieczność uwzględnienia energetyki jądrowej jako strategicznej technologii neutralnej emisyjnie. Wykazaliśmy również brak rzetelnej oceny realnego wpływu proponowanego rozwiązania na realizację celów dekarbonizacyjnych i budowę odporności gospodarek państw członkowskich. Zawarliśmy również postulat dotyczący uzupełnienia dokumentacji wspierającej projekt przedmiotowego rozporządzenia o stosowną ocenę skutków regulacji, z uwzględnieniem skutków dla poszczególnych obszarów, jak również dla państw członkowskich Unii Europejskiej, przed ostatecznym przyjęciem podejścia ogólnego przez Radę Unii Europejskiej.

Jeżeli chodzi o zasadnicze zastrzeżenie rządu, jest to brak zasady neutralności technologicznej. Stoimy na stanowisku, że podstawą polityki technologicznej, przemysłowej Unii Europejskiej powinny być parametry ekonomiczne, nie zaś decyzje administracyjne. Wątpliwości budzi również procedura wyboru technologii neutralnych emisyjnie. Będziemy dążyć do tego, by zapewnić równy dostęp do ewentualnego wsparcia publicznego oraz pozostałych korzyści wynikających z omawianego projektu regulacji dla wszystkich technologii neutralnych emisyjnie, które powinny zostać wymienione w ostatecznie wynegocjowanym rozporządzeniu. Tak naprawdę na tym etapie akt rozróżnia 2 kategorie technologii. Po pierwsze, są to strategiczne technologie Net-Zero, które mają dostęp do wsparcia publicznego, do statusu nadrzędnego interesu publicznego, mają nadany priorytetowy status w postępowaniach sądowych i administracyjnych, mają też prawo do doradztwa w zakresie finansowania. Drugą kategorią są technologie Net-Zero, które nie mają dostępu do wyżej wymienionych, ale mają dostęp do platformy tzw. piaskownic regulacyjnych, do programu kształcenia kadr Net-Zero Academies i do usprawnionych procedur. Tutaj ważne jest podkreślenie, że technologie strategiczne Net-Zero mają dostęp do wszystkich wymienionych przeze mnie instrumentów.

Tutaj też stoimy na stanowisku, że Unia Europejska nie powinna zamykać się na technologie, które faktycznie mogą się przyczynić do osiągnięcia celu rozporządzenia, którym nie jest np. magazynowanie energii w wodorze czy też w bateriach, ale osiągnięcie neutralności klimatycznej wszystkimi dostępnymi środkami efektywnymi ekonomicznie i środowiskowo. Podkreślenia wymaga również to, że praktycznie pominięcie w regulacji zeroemisyjnej energetyki jądrowej opartej na istniejących technologiach jest zarówno kontrproduktywne z punktu widzenia walki ze zmianami klimatu, jak i niezgodne…

(Przewodniczący Bogdan Klich: Pani Minister, proszę o konkluzję, bo zaraz stracimy kworum.)

Dobrze. To już tak szybko, bo tych zastrzeżeń jest naprawdę dużo i cały czas grupy robocze bardzo intensywnie i bardzo często nad tym aktem pracują.

Chciałabym tu też zauważyć, że prezydencja hiszpańska bardzo otwarcie i głośno mówi na temat rezygnacji z utworzenia europejskiego funduszu suwerenności, który w swoich pierwotnych założeniach mógł przynajmniej częściowo zapewnić…

(Przewodniczący Bogdan Klich: Pani Minister, a co mówi rząd polski?)

Rząd polski mówi, że z ogólnym celem projektowanych regulacji się zgadzamy, ale wyrażamy wiele wątpliwości i będziemy walczyć na forum, w grupach roboczych, tak żeby projekt podejścia ogólnego był jak najbardziej korzystny dla państwa polskiego, dla przedsiębiorców i…

(Przewodniczący Bogdan Klich: Rozumiem, że uwagi polskiego rządu to są te, o których pani wcześniej wspomniała?)

Tak, i jest ich jeszcze więcej.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Aha. Dziękuję bardzo.

Pani senator sprawozdawczyni, senator Jazłowiecka ma głos.

Bardzo proszę.

Senator Danuta Jazłowiecka:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Pani Minister, ja chciałabym pani podziękować za bardzo rzetelne przygotowanie tego stanowiska. To jest naprawdę bardzo dobrze przygotowany dokument, o co przed chwileczką panowie senatorowie apelowali, właśnie o to, żeby takie były przygotowywane.

Ja rekomenduję komisji przyjęcie aktu prawnego wraz z uwagami.

Przewodniczący Bogdan Klich:

I chyba co do tego będziemy się zgadzać, ale to dopiero w głosowaniu.

Otwieram dyskusję.

Ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.

Zamykam dyskusję.

Przechodzimy do głosowania.

Kto z państwa jest za przyjęciem opinii zaprezentowanej przez senator Jazłowiecką? (3)

Jednogłośnie za.

Komisja popiera akt prawny wraz z uwagami rządu.

Dziękuję raz jeszcze. Dołączam się do tych podziękowań za przygotowanie stanowiska.

Punkt 8. porządku obrad: wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2014/59/UE i rozporządzenie (UE) nr 806/2014 w odniesieniu do niektórych aspektów minimalnego wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych – COM(2023) 229

Przechodzimy do kolejnego punktu: wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę o odpowiedniej sygnaturze i rozporządzenie o odpowiedniej sygnaturze w odniesieniu do niektórych aspektów minimalnego wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych.

Ministerstwo Finansów, reprezentowane przez pana Marka Skawińskiego, dyrektora departamentu, ma głos.

Bardzo proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Rozwoju Rynku Finansowego w Ministerstwie Finansów Krzysztof Budzich:

Dzień dobry.

Krzysztof Budzich, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Rynku Finansowego. Do tego punktu akurat jest inne upoważnienie.

(Przewodniczący Bogdan Klich: Aha. Witam pana i bardzo proszę.)

Dziękuję.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Mam przyjemność przedstawić informację na temat stanowiska rządu w sprawie wskazanego już przez pana przewodniczącego projektu.

Wniosek Komisji jest bardzo techniczny, dotyczy głównie regulacji techniczno-operacyjnych związanych z niektórymi aspektami wyznaczania MREL, czyli to jest minimalny poziom funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych wykorzystywanych w procedurze resolution w grupach bankowych czy generalnie w sektorze bankowym.

Zasadniczo stanowisko rządu jest pozytywne. Można podsumować sam projekt w ten sposób, że obejmuje 2 główne obszary. Pierwszy z nich jest to odstąpienie od zasady wyznaczania MREL dla podmiotów, w przypadku których likwidacja w ramach standardowej procedury upadłościowej została oceniona jako wykonalna i wiarygodna. To jest korzystne z punktu widzenia tych podmiotów, z punktu widzenia kosztów i z punktu widzenia proporcjonalności obciążeń. Rząd RP pozytywnie ocenia w swoim stanowisku proponowaną zmianę podejścia w tym zakresie. Druga grupa zmian dotyczy możliwości ustanawiania wewnętrznego wymogu MREL na zasadzie skonsolidowanej. Dotyczy to grup bankowych, które będą wykorzystywały specjalnie stworzoną do tego pośrednią jednostkę dominującą, która nie będzie podlegała resolution. Ta pośrednia jednostka będzie obejmowała emisję podmiotów z tej grupy bankowej, czyli właśnie emisję MREL wyznaczoną specjalnie dla tej jednostki. Może to doprowadzić do zmniejszenia obciążeń z tytułu MREL dla całej grupy bankowej podlegającej resolution. W ocenie rządu zmiana ta wymaga uważnego monitorowania pod kątem dalszego rozwoju regulacji. Zatem w ciągu dalszych prac i dalszych negocjacji będziemy to uważnie monitorowali. Jednocześnie w takim kształcie, w jakim została przedstawiona przez Komisję, nie budzi ona istotnych zastrzeżeń i może podlegać poparciu w takim kształcie, w jakim została przedstawiona.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Kleina, nasz senator sprawozdawca ma głos.

Panie Senatorze?

Senator Kazimierz Kleina:

Te propozycje przedstawione przez rząd są bardzo dobre. Zresztą cała ta dyrektywa dotycząca restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków jest dobrym rozwiązaniem. Te rozwiązania w warunkach polskich się sprawdziły. W ostatnich latach doświadczyliśmy tego w sposób, że tak powiem, konkretny. I te propozycje, które są zawarte w tym dokumencie, są dobre, a uwagi, które przedstawił pan dyrektor, są absolutnie akceptowalne.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Rozumiem, że w związku z tym pan senator proponuje…

(Senator Kazimierz Kleina: Tak, wnoszę o przyjęcie wraz z uwagami.)

…aby komisja przyjęła stanowisko, przyjęła pozytywną opinię na temat aktu prawnego wraz z uwagami rządu. Czy tak?

(Senator Kazimierz Kleina: Tak.)

Dobrze.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.

Zamykam dyskusję.

Przechodzimy do głosowania.

Kto z państwa jest za przyjęciem stanowiska komisji, w myśl którego popieramy projekt aktu prawnego wraz z uwagami rządu? (3)

Takie stanowisko zostało przyjęte jednogłośnie.

Dziękuję bardzo państwu.

Ostatnie 2 punkty.

Punkt 11. porządku obrad: akty ustawodawcze bez uwag – propozycja: COM(2023) 245, COM(2023) 256, COM(2023) 270

Prezydium proponuje, aby następujące akty ustawodawcze zostały przyjęte bez uwag – odczytam – o sygnaturach: COM(2023) 245 art. 7, 256 art. 7, 270 art. 7.

Kto z państwa jest za tym, aby zostały one przyjęte bez uwag? (3)

Również jednogłośnie.

Punkt 12. porządku obrad: akty nieustawodawcze, w sprawie których komisja nie wystąpi o stanowisko rządu – propozycja – COM(2023) 210, COM(2023) 242, COM(2023) 281, COM(2023) 292, COM(2023) 312, COM(2023) 313, COM(2023) 321, COM(2023) 322, COM(2023) 339, COM(2023) 599

I ostatni punkt.

Kto z państwa jest za propozycją prezydium, aby w sprawie aktów nieustawodawczych o sygnaturach: COM(2023) 210, 242, 281, 292, 312, 313, 321, 322, 339, 599, komisja nie występowała o stanowisko rządu?

Kto z państwa jest za? (3)

Również jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Dziękuję wszystkim za udział w pracach i za udział w dyskusji.

Zamykam posiedzenie komisji.

(Zakończenie posiedzenia o godzinie 9 minut 20)