Aktualności

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw i zaproponuje Izbie przyjęcie jej bez poprawek.

Omawiając ustawę, wiceminister klimatu i środowiska Małgorzata Golińska zaznaczyła, że stanowi ona odpowiedź rządu na uzasadnioną opinię Komisji Europejskiej z 2019 r. dotyczącą transpozycji unijnej dyrektywy w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (tzw. dyrektywa EIA). Przygotowane rozwiązania zostały uzgodnione także z Komisją Europejską. „Staraliśmy się zachować równowagę między interesami inwestorów, samorządu i organizacji ekologicznych” – podkreśliła wiceminister klimatu. Jak dodała, chodziło przede wszystkim o to, aby nowe uprawnienia organizacji ekologicznych nie uniemożliwiały realizacji ważnych inwestycji infrastrukturalnych.

W trakcie dyskusji uwagi do ustawy zgłosili przedstawiciele samorządu terytorialnego i organizacji ekologicznych. Zastępca dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich Grzegorz Kubalski podkreślił, że wiele inwestycji nie jest efektywnie realizowana ze względu na długotrwałe postępowania odwoławcze czy sądowe. Proponował m.in. określenie w ustawie terminów rozpatrywania odwołań, skarg i skarg kasacyjnych, a także rozważenie wprowadzenia penalizacji przypadków nadużywania przepisów o udzialespołeczeństwa w ochronie środowiska w celuuzyskania korzyści majątkowych lub osobistych. Dyrektor Fundacji Frank Bold Bartosz Kwiatkowski i Sylwia Szczutkowska z Pracowani na rzecz Wszystkich Istot zapewniali, że organizacjom ekologicznym chodzi o ochronę przyrody, a nie o blokowanie inwestycji. Postulowali m.in. określenie terminu na wstrzymanie inwestycji, umożliwienie organizacjom ekologicznym zaskarżania wszystkich decyzji inwestycyjnych, a nie tylko wskazanych w ustawie.

Senator Wadim Tyszkiewicz podkreślił, że ustawa jest potrzebna, budzi jednak niepokój wśród samorządowców, aby nie była wykorzystywana przez niektóre pseudoekologiczne organizacje do blokowania istotnych dla rozwoju lokalnego inwestycji. Jak mówił, jest coraz więcej przypadków wstrzymywania realizacji inwestycji, co często prowadzi do wycofania się inwestora, na czym tracą samorządy. W ocenie przewodniczącego komisji senatora Zygmunta Frankiewicza przepisy powinny uwzględniać w postępowaniu inwestycyjnym organizacje pseudoekologiczne. Zdaniem senatora Janusza Pęcherza niektóre z poprawek zgłoszonych i odrzuconych podczas prac nad ustawą w Sejmie powinny zostać jednak do niej wprowadzone. Zaproponował 4 zmiany. Pierwsza miała na celu umożliwienie organizacjom ekologicznym zaskarżania także tzw. decyzji bez oceny, czyli w przypadku stwierdzenia braku potrzeby stwierdzenia oceny oddziaływania na środowisko. Kolejne wydłużały z 14 do 30 dni termin publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz zakładały, że w BIP będzie publikowana cała dokumentacja dotycząca postępowania środowiskowego. W wyniku dyskusji nad tymi poprawkami senator Janusz Pęcherz wycofał je.

Ustawa o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw ma na celu właściwą implementację art. 11 ust. 1 i 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko(tzw. dyrektywa EIA); przepisy te dotyczą dostępu do wymiaru sprawiedliwości. Ustawa umożliwia m.in. składanie wniosków do organu odwoławczego o wstrzymanie natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej; wniesienie zażalenia na postanowienie organu odwoławczego o odmowie wstrzymania natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej oraz postanowienia o wstrzymaniu natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej; wniesienie przez strony postępowania w sprawie decyzji środowiskowej i organizacje ekologiczne odwołania od zezwolenia na inwestycję w zakresie zgodności z decyzją środowiskową i możliwości złożenia skargi do sądu administracyjnego w tym zakresie.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzyła 4 ustawy. Zarekomenduje Izbie wprowadzenie 5 poprawek legislacyjnych do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw. Dostosowuje ona przepisy do prawa unijnego  – tzw. piątej dyrektywy AML, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2018/843 z 30 maja 2018 r., zmieniającej dyrektywę 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniająca dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE. Ustawa zawiera również przepisy o charakterze doprecyzowującym, eliminującym wątpliwości o charakterze interpretacyjnym.

Członkowie komisji zdecydowali o wprowadzeniu poprawek także do ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z jedną z nich ustawa ma wejść w życie dopiero 1 lipca,  a nie 1 maja 2021 r., jak uchwalił Sejm. Senatorowie przychylili się do opinii senackiego biura legislacyjnego, że przy zachowaniu pierwotnego terminu prezydent miałby tak krótki czas na jej podpisanie, iż nie pozwoliłoby to na zachowanie odpowiedniego vacatio legis. Przyjęto także szereg poprawek o charakterze legislacyjnym. Celem ustawy jest wprowadzenie kilku rozwiązań uszczelniających system opłat akcyzowych dotyczących m.in. rynku obrotu skażonym alkoholem etylowym, wyrobami energetycznymi czy suszem tytoniowym. Ma także wyeliminować nieprawidłowości w opodatkowaniu samochodów osobowych. Wprowadza m.in. ujednoliconą elektroniczną sprawozdawczość w miejsce papierowego składania deklaracji.

Do nowelizacji ustawy – Prawo celne oraz niektórych innych ustaw senatorowie wprowadzili szereg poprawek o charakterze redakcyjnym i legislacyjnym. Ustawa ma na celu usprawnienie wydawania decyzji dotyczących naliczania należności celnych i podatkowych oraz opłaty paliwowej i opłaty emisyjnej w związku z importem towarów. Określa także sposób identyfikacji cudzoziemców w celach podatkowych. Zawiera przepisy dotyczące gier hazardowych, np. upraszcza procedury wpisywania nielegalnych stron z hazardem do specjalnego rejestru.

W wypadku ustawy o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw komisja wniesie o jej przyjęcie bez poprawek. Nowela wprowadza zmiany w przepisach w związku z wejściem w życie regulacji Unii Europejskiej dotyczących wymogów kapitałowych dla instytucji finansowych, tzw. CRD V/CRR II.

Na posiedzeniu Komisji Zdrowia oraz  Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej z udziałem partnerów społecznych senatorowie i uczestnicy posiedzenia ze strony społecznej skrytykowali przygotowywane przez Ministerstwo Zdrowia rozwiązania legislacyjne dotyczące reformy szpitali.

Przewodnicząca Komisji Zdrowia Beata Małecka-Libera podkreśliła, że jest fundamentalna różnica w podejściu do tego, jak system szpitali powinien działać. Podkreśliła, że z wypowiedzi ministra zdrowia wynika, iż bardzo istotna jest centralizacja i odgórne zarządzanie, natomiast w jej ocenie zmiany powinny iść w odwrotnym kierunku – powinny być oparte na zdrowej konkurencji i jakości świadczonych usług.

Przewodnicząca Komisji Zdrowia proponowała zastanowić się, czy resort zdrowia od dobrej strony rozpoczyna reformę – czy najważniejsze jest, kto jest właścicielem szpitala, czy też raczej zastanowienie się nad całością systemu opieki zdrowotnej – finansowaniem i organizacją i czy nie należy zmian zacząć od projektów ustaw o jakości usług medycznych.

Senator Beata Małecka-Libera podkreśliła, że nie ma zgody partnerów społecznych na centralizację szpitalnictwa. Zaznaczyła, że  nie ma dialogu resortu zdrowia z samorządami przy pracach nad tą reformą. Apelowała do ministra zdrowia o zrobienie gestu w kierunku organów założycielskich szpitali, tak, by samorządy były partnerem, a nie jedynie wykonawcą decyzji.

Wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski zaznaczył, że omawiane propozycje są robocze i mają charakter wariantowy. Poinformował, że ta reforma ma być wprowadzana w przyszłym roku, a jej założenia mają być przygotowane do końca marca 2021 r. Podkreślił, że do tej pory rozmowy o reformie zdominowała kwestia zmiany struktury właścicielskiej szpitali, a resort chce wprowadzić tę reformę, bo  tzw. wielowładztwo nie służy rozwojowi podmiotów leczniczych, nie służą temu spory kompetencyjne, nieefektywnie wykorzystana jest baza. Szpitale prowadzą wyniszczającą konkurencję o personel, zasoby materialne, pacjenta, kontrakt z NFZ. Podkreślił, że obecny system szpitalny utrudnia koordynację opieki nad pacjentem. Zdaniem wiceministra to wszystko spina pogarszająca się sytuacja finansowa szpitali. Panująca epidemia pokazała, jak trudne jest w tej sytuacji zarządzanie kryzysowe, jak trudno prowadzić skoordynowane działania.

Wiceminister Gadomski podkreślił, że dzięki tej reformie resort chce osiągnąć spójną politykę w zakresie zabezpieczenia świadczeń, oddłużenie lub częściowe oddłużenie szpitali i wprowadzić skuteczne mechanizmy restrukturyzacji z planami restrukturyzacji. Zaznaczył, że są 4 filary proponowanych zmian: struktura właścicielska, restrukturyzacja długu, jakość zarządzania szpitalem i certyfikacja kadry zarządzającej, redefinicja sieci szpitali. Zaznaczył, że resort nie chce odchodzić od sieci szpitali, ale chce poprawy finansowania, zmniejszenia znaczenia ryczałtu, ewaluacji opartej na kryteriach jakościowych – wyróżnienia najlepszych.

Wiceminister podkreślił, że na etapie analiz są brane pod uwagę trzy warianty: zmiana struktury właścicielskiej – organizacyjne przekształcenie w spółki, w których Skarb Państwa przejmie część udziałów za wniesienie aportu powstałyby – dedykowane spółki medyczne i trzeci wariant -  oparty na ocenie i ewaluacji szpitali i ich restrukturyzacji. W tym wariancie wyodrębnione zostaną 3 grupy szpitali - od najlepszych do najgorszych o czym decydowałyby wskaźniki finansowe. Najlepsze byłyby wynagrodzone, średnie – objęte restrukturyzacją nadzorowaną centralnie przez Agencję Rozwoju Szpitali, najgorsze – czasowo przejęte na 4–7 lat przez Agencję, w celu przekształcenia profilu.

Przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senator Zygmunt Frankiewicz określił tę reformę jako „katastrofalne nieporozumienie”. Jego zdaniem reforma zmierza w chybionym kierunku. „Powinno w niej chodzić o upodmiotowienie pacjenta”. W ocenie senatora złej sytuacji nie jest winien rynek i konkurencja. Należałoby natomiast rozważyć wprowadzenie rynku ubezpieczeń zdrowotnych. NFZ nie reprezentuje pacjenta.

Senatorowie apelowali do ministra, by do prac nad reformą szpitalnictwa włączeni zostali samorządowcy, bo mają ogromne doświadczenie, potencjał i są gotowi do współpracy. Wskazywali, że dobre finansowanie to jest dobra jakość usług medycznych. Podkreślali, że konkurencyjność nie jest wrogiem systemu ochrony zdrowia. Mówili, że  centralizacja oznacza spadek jakości usług. Senatorowie zastanawiali się też, czy czas epidemii jest najlepszy na wprowadzenie tej ważnej reformy.