Marszałek i Prezydium

Samorządność była tematem kolejnej debaty z cyklu „Senat blisko obywatela. Co jest ważne dla Polski?”, która odbyła się 14 marca 2024 r. na Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Kaliszu. Wzięli w niej udział m.in. wicemarszałek Senatu Rafał Grupiński, senator Janusz Pęcherz, Bronisław Komorowski, prezydent RP w latach 2010–15, dziekan Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego dr hab. Piotr Łuszczykiewicz, dziennikarz i publicysta „Gazety Wyborczej” Jarosław Kurski, adwokatka Sylwia Gregorczyk-Abram. Dyskusję moderowała dziennikarka Magdalena Czyż, wiceprezeska Stowarzyszenia „Otwarta Rzeczpospolita”.

Dyskutanci byli zgodni, że reforma ustroju terytorialnego i restytucja samorządu jest jedną z najbardziej udanych reform transformacyjnych w Polsce po 1989 r. Przypomniano też rolę Senatu w uchwaleniu 8 marca 1990 r. ustawy o samorządzie terytorialnym. Podkreślano, że istota samorządności terytorialnej jest ściśle związana z wartościami demokratycznymi i zasadą decentralizacji władzy. Jak mówił wicemarszałek Rafał Grupiński, samorządność najlepiej pokazuje, że model zdecentralizowanej administracji publicznej jest lepszy dla Polski niż model zcentralizowany. W ocenie Bronisława Komorowskiego pogłębianie samorządności, a tym samym zwiększanie decentralizacji, jest możliwe dzięki większej aktywności obywatelskiej. Służą temu budżety partycypacyjne, fundusz sołecki czy lokalne inicjatywy uchwałodawcze. Senator Janusz Pęcherz, prezydent Kalisza w latach 2002–14, zwrócił uwagę na ograniczanie zasobów finansowych samorządów w ostatnich latach. „Samorząd został ograbiony, pozbawiony funduszy własnych” – podkreślił. O samorządności w kontekście autonomii uczelni wyższych mówił dziekan Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego dr hab. Piotr Łuszczykiewicz. Wskazał też na potrzebę jak najwcześniejszego kształtowania świadomości obywatelskiej.

W spotkaniu uczestniczyli mieszkańcy Kalisza, studenci, nauczyciele akademiccy, a także senator Ewa Matecka.

Debaty „Senat blisko obywatela. Co jest ważne dla Polski?” to projekt edukacyjny, którego celem jest popularyzacja wiedzy o roli Izby wyższej w procesie legislacyjnym oraz jego dorobku ustawodawczym od 1989 r. Spotkania mają charakter otwarty i odbywają się w różnych miastach w Polsce.