Na 46. posiedzeniu Senat rozpatrzył 6 ustaw, do 1 wprowadził poprawki. Ponadto Izba podjęła 2 uchwały okolicznościowe, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu 3 projektów ustaw i zmieniła składy Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą oraz Komisji Obrony Narodowej.

Na początku posiedzenia harcerze przekazali Senatowi Betlejemskie Światło Pokoju. „Przychodzimy do Was z życzeniami dobrej pracy na cały następny rok. Tegoroczne przesłanie akcji brzmi: Wyjdź z cienia – pokaż dobro” – powiedział zastępca naczelnika Związku Harcerstwa Polskiego harcmistrz Lucjan Brudzyński. W imieniu harcerzy życzył senatorom, aby w Święta Bożego Narodzenia było biało, radośnie i pokojowo.

 

Uchwała ustanawiająca rok 2014 Rokiem Wielkiego Jubileuszu Uniwersytetu Jagiellońskiego

Z inicjatywy grupy senatorów jednomyślnie, 57 głosami, Izba podjęła uchwałę ustanawiającą rok 2014 Rokiem Wielkiego Jubileuszu Uniwersytetu Jagiellońskiego. W jej treści przypomniano fragment aktu fundacyjnego Akademii Krakowskiej, wydanego 12 maja 1364 r. przez króla Kazimierza Wielkiego, a także jego odnowienie przez króla Władysława II Jagiełłę i królową Jadwigę.

Jak napisano, przez stulecia uniwersytet był „kuźnią elit, wielkim patronem i prawdziwą «Alma Mater» dla całego polskiego szkolnictwa, zwłaszcza, gdy dzięki reformom Komisji Edukacji Narodowej stał się Szkołą Główną Koronną”. (…) „W murach Uniwersytetu wzrosła bezcenna dla polskiej i europejskiej kultury Biblioteka Jagiellońska oraz liczne muzea”.

Przypomniano też, że na uczelni tej kształciły się postacie kluczowe dla historii polskiej nauki i kultury: m.in. Paweł Włodkowic, Mikołaj Kopernik, Jan Długosz, Marcin Kromer, Andrzej Frycz Modrzewski, Jan Kochanowski, Piotr Skarga, Jan Sobieski, Hugo Kołłątaj, Karol Olszewski, Zygmunt Wróblewski, Stanisław Estreicher, Stanisław Wyspiański, Karol Wojtyła czy Wisława Szymborska.

Jak napisano w uchwale, „Dziś Uniwersytet pulsuje pracą około 50 tysięcy studentów, ponad 540 profesorów, 730 doktorów habilitowanych, 2600 wykładowców i realizując ambitny program inwestycyjny przeżywa kolejny okres rozwoju. Stara się coraz skuteczniej wypełnić zalecenie króla z aktu założycielskiego: «Do tego miasta Krakowa niechaj zjeżdżają się swobodnie wszyscy mieszkańcy, nie tylko Królestwa naszego i krajów przyległych ale i inni z różnych części świata, którzy pragną nabyć tę przesławną perłę wiedzy»”.

Senat wyraził również pragnienie, aby Rok Wielkiego Jubileuszu Uniwersytetu Jagiellońskiego stał się świętem całej nauki polskiej.

 

Uchwała ustanawiająca rok 2014 Rokiem Odrodzenia Senatu w Polsce

Izba głosami 78 senatorów, przy 2 wstrzymujących się, podjęła uchwałę ustanawiającą rok 2014 Rokiem Odrodzenia Senatu w Polsce. Z inicjatywą obchodów 25. rocznicy odrodzenia Izby wystąpiła grupa senatorów.

W uchwale podkreślono, że Senat przez 25 lat współtworzył prawo. Widząc potrzebę budowania państwa obywatelskiego, Izba w I kadencji podjęła prace nad przywróceniem samorządu terytorialnego jako fundamentu zdecentralizowanej władzy i demokracji. Ustawa samorządowa to najbardziej udana reforma ustroju państwa. Senat przywrócił też pamięć o bohaterach walczących o wolną Polskę, uznając za nieważne orzeczenia wydane wobec osób represjonowanych w latach 1944–1956. „Senat dumny z dokonań w minionym ćwierćwieczu będzie zawsze wierny zasadzie, iż dobro państwa jest najwyższym prawem” – napisano w uchwale.

 

Ustawa o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne – przyjęta bez poprawek

Zgodnie z założeniami rządu, czyli inicjatora nowelizacji, uchwalonej na 55. posiedzeniu Sejmu, 6 grudnia 2013 r., umożliwi ona ministrowi finansów zwiększenie elastyczności w zarządzaniu płynnością budżetu państwa. Ustawadotyczy funkcjonowania rachunku rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu Państwa, który jest otwarty w Banku Gospodarstwa Krajowego. Rachunek ten stanowi element systemu zabezpieczenia finansowego potencjalnych wypłat z systemu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa. Gromadzone są na nim środki pochodzące ze sprzedaży akcji i udziałów należących do Skarbu Państwa, z przychodów z prywatyzacji oraz opłat prowizyjnych od udzielonych poręczeń i gwarancji. Środki ze sprzedaży akcji i udziałów stanowią 0,5% poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa w danym roku. Obecnie na rachunku zgromadzono 928 mln zł.

Nowelizacja ustawy przewiduje możliwość okresowego wykorzystywania części tych środków na zaspokojenie potrzeb pożyczkowych państwa. Pozwoli to usprawnić zarządzanie płynnością budżetu państwa. Środki znajdujące się na rachunku rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu Państwa nie są na bieżąco wykorzystywane na cele ustawowe. Od wielu lat nie wypłacono z budżetu państwa żadnych środków związanych z udzielonymi poręczeniami lub gwarancjami. W związku z tym, że nie mogą być one wykorzystywane na cele inne niż wymienione w ustawie, wolne środki lokowane są na rachunku w Banku Gospodarstwa Krajowego.

Skarb Państwa w celu finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu pozyskuje środki na rynku, sprzedając skarbowe papiery wartościowe. To nieefektywne z punktu widzenia zarządzania płynnością całego sektora finansów publicznych, powoduje zwiększenie kosztów zobowiązań Skarbu Państwa. Z tego powodu w nowelizacji proponuje się wprowadzić rozwiązanie dające ministrowi finansów, w ramach przyznanych mu ustawą o finansach publicznych uprawnień, prawo wykorzystania środków zgromadzonych na rachunku rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu Państwa do finansowania potrzeb pożyczkowych z budżetu państwa. Nie będzie to powodowało zakłóceń w wykonywaniu zobowiązań z tytułu poręczeń lub gwarancji. Kwoty wykorzystywane w ramach finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa będą zwracane z rachunków pomocniczych ministra finansów na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych w wysokości i terminach umożliwiających należytą realizację zobowiązań finansowych z tego rachunku.

W wyniku głosowania (56 głosów za, 24 – przeciw, 1 wstrzymujący się) Izba poparła wniosek Komisji Budżetu i Finansów Publicznych o przyjęcie nowelizacji bez poprawek.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

 

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw

Celem nowelizacji, uchwalonej z inicjatywy rządu na 55. posiedzeniu Sejmu, 6 grudnia 2013 r., jest usprawnienie funkcjonowania e-administracji. Dokonuje ona istotnych zmian także w innych regulacjach: kodeksie postępowania administracyjnego, ordynacji podatkowej, prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz ustawie o systemie informacji o ochronie zdrowia.

Nowelizacja wprowadza obowiązek posługiwania się przez podmioty publiczne elektroniczną skrzynką podawczą, ESP, spełniającą standardy, określone i opublikowane na elektronicznej platformie usług administracji publicznej (ePUAP) przez właściwego ministra. Nakłada też na podmioty publiczne obowiązek przekazywania ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji wzorów dokumentów elektronicznych w celu umieszczenia ich w centralnym repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych oraz opisu usługi możliwej do zrealizowania przy wykorzystaniu wzoru w celu zamieszczania go w katalogu usług na ePUAP, a także udostępniania formularzy elektronicznych. Nowelizacja umożliwia też wystawianie na ePUAP usług przez podmioty inne niż podmioty publiczne. Przewiduje ponadto rozszerzenie sieci punktów potwierdzania profilu zaufanego ePUAP.

W wyniku głosowania Izba wprowadziła do ustawy 15 poprawek, w tym 12 postulowanych przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowe, a także 1 poprawkę zgłoszoną przez senatora Janusza Sepioła i 2 – przez senatora Kazimierza Kleinę. Za przyjęciem nowelizacji w takim kształcie opowiedziało się 56 senatorów, a 25 wstrzymało się od głosu. Większość wprowadzonych zmian to poprawki o charakterze legislacyjnym, redakcyjnym, porządkującym, ujednolicającym terminologię. Senat wprowadził ponadto do przepisu zakładającego możliwość wzajemnego bezpłatnego przekazywania programów komputerowych nową grupę podmiotów – agencje wykonawcze w rozumieniu ustawy o finansach publicznych. Rozszerzył również zakres kompetencji Rady Informatyzacji oraz krąg podmiotów rekomendujących kandydatów na członków Rady Informatyzacji i zmienił jej nazwę na Radę do spraw Cyfryzacji.

Nowelizację wraz z senackimi poprawkami rozpatrzy teraz Sejm.

 

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego – przyjęta bez poprawek

Celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 55. posiedzeniu, 6 grudnia 2013 r., z inicjatywy poselskiej, jest ustanowienie prawa stron do zaskarżenia postanowienia o odmowie wydania listu żelaznego. List żelazny jest instytucją procesową uregulowaną przepisami kodeksu postępowania karnego w rozdziale 30, w art. 281–284. Stanowi wynik porozumienia zawartego pomiędzy organami postępowania a oskarżonym przebywającym za granicą. Jeżeli oskarżony złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub prokuratora w oznaczonym terminie, ma zagwarantowane, że będzie odpowiadał z wolnej stopy. Pozostanie zatem na wolności aż do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego, ale przestrzegając określonych w ustawie warunków. Musi się stawiać w oznaczonym terminie na wezwanie sądu lub prokuratora, nie wolno mu opuszczać bez zezwolenia sądu obranego miejsca pobytu, nakłaniać do fałszywych zeznań ani w inny bezprawny sposób starać się utrudniać postępowania karnego.

Choć procedura wydania listu żelaznego stanowi postępowanie incydentalne, toczące się na uboczu zasadniczego postępowania karnego, to instytucja istotna. Dotychczas zażalenie nie przysługiwało na postanowienie o wydaniu listu żelaznego ani na postanowienie odmawiające wydania listu żelaznego. Nowelizacja wzmacnia status prawny oskarżonego, wprowadza uprawnienie do zaskarżenia postanowienia odmawiającego wydania listu żelaznego.

Senat jednomyślnie, 81 głosami, zdecydował o przyjęciu nowelizacji bez poprawek, co postulowały Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Ustawodawcza.

Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

 

Ustawa o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Belize o wymianie informacji w sprawach podatkowych, podpisanej w Londynie dnia 16 maja 2013 r. – przyjęta bez poprawek

Senat jednomyślnie, głosami 80 senatorów– zgodnie z wnioskami Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych – przyjął bez poprawek ustawę ratyfikacyjną, uchwaloną na 55. posiedzeniu Sejmu, 6 grudnia 2013 r., z przedłożenia rządu. Umowa, będąca przedmiotem ratyfikacji, zobowiązuje obie strony do podjęcia wszelkich działań mających na celu wymianę informacji w sprawach podatkowych. W odniesieniu do obywateli polskich umowa dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych, od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług, a w wypadku obywateli Belize – podatku od działalności gospodarczej oraz ogólnego podatku od sprzedaży.

Ustawę ratyfikacyjną może teraz podpisać prezydent.

 

Ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Wspólnotą Bahamów o wymianie informacji w sprawach podatkowych oraz Protokołu do tej Umowy, podpisanych w Nowym Jorku dnia 28 czerwca 2013 r. – przyjęta bez poprawek

Senat jednomyślnie, 80 głosami, przyjął bez poprawek ustawę ratyfikacyjną, którą Sejm uchwalił podczas 55. posiedzenia, 6 grudnia 2013 r., na podstawie przedłożenia rządu. Taki wniosek przedstawiły Komisja Spraw Zagranicznych oraz Komisja Budżetu i Finansów Publicznych.

Umowa reguluje m.in. zakres wymienianych informacji podatkowych między Polską a Wspólnotą Bahamów. W wypadku Polski chodzi o podatek dochodowy od osób prawnych i od osób fizycznych, a w wypadku Wspólnoty Bahamów – o wszystkie podatki bez względu na rodzaj i nazwę. Informacja będzie udzielana na wniosek strony. Strona proszona o pomoc będzie zobowiązana do podjęcia wszelkich działań mających na celu dostarczenie informacji, np. w formie zeznań świadków, uwierzytelnionych kopii oryginalnych dokumentów, informacji pochodzących z banków i innych instytucji finansowych. Z kolei protokół do umowy doprecyzowuje zapis dotyczący kosztów, w tym tzw. nadzwyczajnych, związanych z udzieleniem informacji. Koszty nadzwyczajne powyżej 500 dolarów ponosi strona występująca z wnioskiem, jeśli zostanie o możliwości ich powstania wcześniej poinformowana i wyrazi wolę kontynuowania postępowania.

Teraz prezydent będzie mógł ratyfikować umowę i protokół.

 

Ustawa o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o zmianie Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Warszawie dnia 18 sierpnia 1994 roku, podpisanego w Bratysławie dnia 1 sierpnia 2013 r. – przyjęta bez poprawek

Izba jednomyślnie, 80 głosami, poparła propozycję Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych przyjęcia ustawy ratyfikacyjnej w wersji uchwalonej przez Sejm na 55. posiedzeniu, 6 grudnia 2013 r., na podstawie projektu rządowego.

Zmiany przewidywane przez protokół dotyczą m.in. możliwości dokonywania wtórnej korekty dochodu, szczególnie przy transakcjach między przedsiębiorstwami powiązanymi i prowadzącymi działalność gospodarczą w obu krajach, o kwotę podatku naliczonego od takiej transakcji w drugim państwie. Usuwa to tzw. podwójne opodatkowanie między przedsiębiorstwami powiązanymi. Zmieni się też metoda obliczania podatku z zysków przedsiębiorstw, ze sprzedaży majątku czy dochodu z dywidend – z metody wyłączenia z progresją na metodę zaliczenia proporcjonalnego (tzw. klauzula switch-over). Oznacza to, że podatnik osiągający dochód w obydwu państwach będzie zobowiązany do zapłaty różnicy pomiędzy podatkiem naliczonym w kraju rezydencji a podatkiem zapłaconym za granicą. Zmian dotyczą także opodatkowania zysków majątkowych, tzw. klauzuli nieruchomościowej. Pozwoli ona na opodatkowanie zysków z przeniesienia własności akcji i udziałów w spółkach, których majątek składa się z nieruchomości, w państwie, w którym te nieruchomości się znajdują. Ponadto uchylono przepisy umowy dotyczące tzw. tax sparingu, czyli odliczania podatku fikcyjnego. Obecnie umowa pozwala na zaliczanie podatku należnego, który podlega zapłacie w umawiającym się państwie, został on jednak obniżony lub zaniechany przez dane państwo na mocy jego przepisów o zachętach podatkowych. W takim wypadku zaliczeniu podlega kwota podatku, który miałby zostać zapłacony, faktycznie jednak, z powodu ulg podatkowych, został objęty zwolnieniem. Protokół doprecyzowuje zasady wymiany dwustronnych informacji podatkowych oraz wzajemną pomoc w poborze podatków.

Protokół zostanie teraz ratyfikowany przez prezydenta.

 

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym

Celem projektu ustawy, przygotowanego przez Komisję Ustawodawczą, jest wypełnienie luki konstrukcyjnej w ustawie o Sądzie Najwyższym w zakresie regulacji dotyczącej postępowania o unieważnienie prawomocnego orzeczenia. W pracach nad projektem uwzględniono wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 grudnia 2012 r. (sygn. akt U 3/11).

Projekt przewiduje uregulowanie w ustawie o Sądzie Najwyższym zagadnień o charakterze proceduralnym, dotyczących postępowania o unieważnienie prawomocnego orzeczenia. Doprecyzowano też, że Sąd Najwyższy będzie odpowiednio stosował przepisy o skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (w sprawach cywilnych) lub przepisów o kasacji (w sprawach karnych).

Izba jednomyślnie, 81 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym. Upoważniła też senatora Andrzeja Matusiewicza do reprezentowania jej w dalszych pracach nad tym projektem.

 

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego

Prace nad projektem nowelizacji kodeksu postępowania karnegozainicjowała grupa senatorów. Projekt przewiduje obowiązek utrwalania przebiegu rozprawy w sprawach karnych za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk, chyba że będzie to niemożliwe ze względów technicznych. Jeżeli czynność procesowa, inna niż rozprawa, będzie utrwalana za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk, to protokół będzie można ograniczyć do zapisu najbardziej istotnych oświadczeń osób biorących w niej udział. Zapis obrazu lub dźwięku, a także przekład zapisu dźwięku będą załącznikami do protokołu.

Jak mówił sprawozdawca komisji: ustawodawczej oraz praw człowieka senator Piotr Zientarski, propozycja zmian oparta jest na następujących założeniach. Po pierwsze, rejestrowanie przebiegu rozprawy w sprawach karnych w przeciwieństwie do zmian w procedurze wykroczeniowej nie będzie stanowiło protokołu elektronicznego, a jedynie zapis obrazu i dźwięku, załączony do akt sprawy. Po drugie, rejestrowanie przebiegu rozprawy będzie mieć postać względnie obligatoryjną – wyłączenie tego obowiązku zostanie uwarunkowane wyłącznie względami technicznymi, np. w razie braku odpowiedniego sprzętu lub ewentualnej awarii systemu. Po trzecie, nie będzie możliwości ograniczania treści protokołu do najistotniejszych oświadczeń osób biorących udział w rozprawie ani zrezygnowania z pełnego pisemnego zapisu przebiegu rozprawy. Zaproponowane rozwiązanie ma stanowić etap przejściowy pomiędzy protokołowaniem w tradycyjny sposób a wprowadzeniem protokołu elektronicznego na rozprawach w sprawach karnych.

Przyjęcie projektu ustawy poparło 79 senatorów. Senat upoważnił senatora Piotra Zientarskiego do reprezentowania stanowiska Izby w dalszych pracach nad tym projektem.

 

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o petycjach

Izba jednomyślnie, głosami 80 senatorów, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o petycjach.W dalszych pracach nad tym projektem Senat będzie reprezentował senator Mieczysław Augustyn.Podobny projekt został wniesiony do Sejmu przez Senat VII kadencji, ale prace nad nim nie zostały zakończone.

Wniosek o podjęcie prac nad projektem regulującym zasady składania i rozpatrywania petycji złożyła grupa senatorów. Zgodnie z projektem, petycja może być złożona przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną do organu władzy publicznej, a także do organizacji lub instytucji społecznej, wykonującej zadania zlecone z zakresu administracji publicznej. Petycja może być złożona w interesie publicznym, podmiotów ją składających lub podmiotów trzecich za ich zgodą. Przedmiotem petycji może być żądanie ustanowienia lub zmiany przepisów prawa, podjęcia decyzji lub innego działania w sprawie dotyczącej życia zbiorowego, a także podmiotu wnoszącego petycję. Petycja nie może dotyczyć spraw, dla których Konstytucja RP zastrzega wyłączną właściwość innych podmiotów. Organ rozpatrujący petycję będzie miał obowiązek zamieszczania na swojej stronie internetowej informacji zawierającej m.in. zwięzły opis treści petycji i datę jej wpływu. Corocznie, w terminie do 30 czerwca, będzie też umieszczał informacje o rozpatrzonych petycjach. Zgodnie z projektem, petycja powinna być rozpatrzona bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu 3 miesięcy od dnia jej złożenia. Proponuje się, aby projekt ustawy – wniesiony w wyniku rozpatrzenia petycji przez komisję właściwą na podstawie regulaminu Sejmu lub regulaminu Senatu – w stosunku do którego postępowanie ustawodawcze nie zostało zakończone w trakcie kadencji Sejmu, w jakiej został wniesiony, był rozpatrywany przez Sejm następnej kadencji bez potrzeby ponownego wniesienia projektu ustawy.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 46. posiedzenia oświadczenia złożyli lub wygłosili senatorowie: Tadeusz Arłukowicz, Grzegorz Bierecki, Henryk Cioch, Henryk Górski, Ryszard Knosala, Stanisław Kogut, Marek Martynowski, Andrzej Pająk, Bogdan Pęk, Zdzisław Pupa, Grażyna Sztark, Grzegorz Wojciechowski, Alicja Zając, Piotr Zientarski.