Narzędzia:

Zapowiedzi

6 października 2004 r.

6 października 2004

Odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, podczas którego rozpatrywano ustawę o jednostkach doradztwa rolniczego.

Opinię na temat ustawy sejmowej przedstawiła wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Daria Oleszczuk. Ponadto zapoznano się z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Rozpatrywany przez komisję akt prawny zmierza do ustawowego określenia organizacji i zasad działania jednostek doradztwa rolniczego jako struktury, która ma wspomagać działania państwa w zakresie realizacji polityki rolnej.

Dotychczasowa struktura doradztwa rolniczego była niejednolita. Na terenie jednego województwa mogły działać jednocześnie struktury podległe wojewodzie oraz ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi. To zróżnicowanie, ze względu na brak przepływu informacji i niejasne powiązania kompetencyjne, zdaniem rządu, wpływało negatywnie na jednolitość i efektywność działania w tym zakresie.

Rozpatrywaną ustawę sejmową uchwalono na podstawie projektu rządowego. Propozycja rządu zmierzała do utworzenia szesnastu wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego podległych właściwemu wojewodzie, co zapewniłoby jednolitość strukturalną tych jednostek. Projekt przewidywał też utworzenie Centrum Doradztwa Rolniczego, nadzorowanego przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, które wykonywałoby zadania na rzecz wojewódzkich ośrodków doradztwa. Jednostki doradztwa rolniczego, w myśl projektu, miały być państwowymi jednostkami budżetowymi, realizującymi część zadań nieodpłatnie, mogącymi uzyskiwać środki finansowe z wydzielonej działalności gospodarczej, innej niż realizacja zadań, które miały wykonywać nieodpłatnie. Nieruchomości i pozostałe mienie dotychczasowych jednostek z mocy prawa miało stać się mieniem w trwałym zarządzie lub zarządzie odpowiednich jednostek po przekształceniu.

Sejm zmienił koncepcję przedstawioną w projekcie. Zasadnicze zmiany dotyczyły rozwiązań instytucjonalno-organizacyjnych, finansowych oraz praw majątkowych.

Zgodnie z ustawą sejmową, jednostki doradztwa rolniczego miałyby posiadać status państwowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną (art. 2 ust. 2). Zgodnie z przepisami o finansach publicznych państwowe osoby prawne, utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonania zadań publicznych, są - tak jak i jednostki budżetowe - podmiotami sektora finansów publicznych, ta forma organizacyjna charakteryzuje się jednak większym zakresem swobody gospodarczej i finansowej. Jednostki te mają prowadzić samodzielną gospodarkę finansową (art.11) i - w myśl rozwiązań Sejmu - otrzymywać z budżetu państwa dotacje podmiotowe na wykonywanie zadań z zakresu doradztwa, w tym na utrzymanie jednostek i wynagrodzenia dla pracowników. Wynagrodzenia w drodze rozporządzenia określić ma minister właściwy do spraw rozwoju wsi, podczas gdy projekt rządowy przewidywał obowiązywanie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w państwowych jednostkach sfery budżetowej, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 773 kodeksu pracy.

W kwestii składników mienia dotychczasowych jednostek doradztwa Sejm przyjął rozwiązanie, polegające na przekształceniu nieodpłatnie z mocy ustawy dotychczasowych praw zarządu lub trwałego zarządu nieruchomościami w prawo użytkowania wieczystego, a pozostałego mienia będącego w zarządzie - we własność właściwych jednostek. Ponadto, z mocy ustawy, jednostki doradztwa rolniczego mają zostać zwolnione z obowiązku uiszczania opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nabytego w trybie przepisów ustawy.

Stosunkowo istotna zmiana dotyczyła możliwości prowadzenia przez te jednostki działalności gospodarczej. W myśl projektu rządowego mogłyby one uzyskiwać środki finansowe z wydzielonej działalności gospodarczej innej niż realizacja ustawowych zadań tych jednostek. Zgodnie z sejmowym rozwiązaniem zasadą byłoby, że jednostki doradztwa rolniczego nie prowadzą działalności gospodarczej, z wyjątkiem usług, na których odpłatne wykonywanie zezwala im ustawa (art. 2 ust. 4).

W wyniku dyskusji, a następnie kolejnych głosowań Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 6 poprawek. Na ich sprawozdawcę wybrano senatora Józefa Dziemdzielę. Do stanowiska komisji zgłoszono wniosek mniejszości, którego sprawozdawcą będzie senator Krzysztof Jurgiel.

W związku z tym, że dwie z zaproponowanych poprawek dotyczyły pewnych przywilejów dla izb rolniczych, co, jak wskazywano w dyskusji, może być sprzeczne z konstytucją, przewodniczący komisji senator Jerzy Pieniążek postanowił zwrócić się o opinię w tej sprawie. Ponadto ustalono, że komisja wystąpi o opinię na temat funkcjonowania doradztwa rolniczego w innych krajach Unii Europejskiej.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznała się z szansami wsparcia infrastruktury wiejskiej ze środków strukturalnych w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich na lata 2004-2006".

Informację na ten temat przedstawił wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Stanisław Kowalczyk.

Polska, przystępując do Unii Europejskiej, została objęta pomocą unijną w ramach polityki strukturalnej. Pomoc strukturalna dla rolnictwa i obszarów wiejskich będzie udzielana przede wszystkim w ramach sektorowego programu operacyjnego, pochodzi ona z rolnego funduszu strukturalnego Sekcji Orientacji Europejskiego i Gwarancji Rolnej oraz krajowych środków publicznych. Program obejmuje działania z zakresu inwestycji produkcyjnych oraz infrastrukturalnych w gospodarstwach rolnych i zakładach przetwórstwa rolno-spożywczego, gospodarowania rolniczymi zasobami wodnymi, poprawy struktury agrarnej poprzez scalanie i wymianę gruntów, odnowy wsi oraz zachowania dziedzictwa kulturowego, pobudzania aktywności społeczeństw wiejskich oraz szkoleń i doradztwa rolniczego.