Narzędzia:

Zapowiedzi

29 kwietnia 2009 r.

29 kwietnia 2009

29 kwietnia 2009 r. w Senacie, z inicjatywy Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Starszych, któremu przewodniczy senator Mieczysław Augustyn, szef Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, odbyła się publiczna debata o potrzebach osób starszych. Senackie spotkanie zostało przygotowywane we współpracy ze stołecznym ratuszem w ramach projektu "WŁĄCZwiek - publiczne debaty o potrzebach osób starszych" oraz z organizacjami: FORUM 50+, seniorzy XXI, Fundacją "Ja Kobieta" i Fundacją na rzecz Kobiet. Nieprzypadkowo zorganizowano ją 29 kwietnia - w Europejskim Dniu Solidarności Pokoleń. Wzięli w nim udział parlamentarzyści, przedstawiciele organizacji rządowych i pozarządowych.

Jak podkreślano podczas debaty, niewielka obecność seniorów w życiu publicznym wynika w dużej mierze z ich niechęci do angażowania się w inicjatywy społeczne.

W naszym kraju ze względu na starzenie się społeczeństwa zmienia się struktura demograficzna ludności. Spadać będzie zarówno liczba dzieci, jak i osób w wieku produkcyjnym, przybędzie natomiast osób po 45. roku życia i w wieku emerytalnym. Według szacunków GUS po 2020 r. rozpocznie się okres gwałtownego starzenia się ludności i nastąpi znaczny przyrost w najstarszych grupach wiekowych. Liczba osób w wieku 85 lat i więcej wzrośnie do 2010 r. o połowę i osiągnie pół miliona, a w 2030 r. do prawie 800 tys. (obecnie wynosi niespełna 320 tys.).

Oznacza to, że zwiększać się będzie liczba ludzi niesamodzielnych, którzy nie będą w stanie poradzić sobie bez pomocy innych. Jak mówił przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Starszych senator M. Augustyn, jeśli wskaźnik obciążenia demograficznego będzie się zmieniał w ten sposób, to nie wystarczy ludzi młodych i dorosłych do opieki nad najstarszymi. Dlatego podejmowane są prace nad stworzeniem ubezpieczenia od niesamodzielności. "Zespół złożony z parlamentarzystów, członków rządu i ekspertów pracuje nad wypracowaniem odpowiednich rozwiązań. Chcielibyśmy, żeby osoba objęta takim ubezpieczeniem - uzależnionym od stopnia niesamodzielności - była jego dysponentem, tzn. mogła sama wybierać konkretne usługi z określonego pakietu" - poinformował senator. Dodał, że zespół zamierza także zaproponować wprowadzenie "odwrotnego podatku hipotecznego". "Starsze osoby w Polsce często mają niskie świadczenia, ale są majętne - tyle, że ich majątek jest zamrożony w nieruchomości. Mogłyby więc jej część oddać bankowi. Wprowadzenie takiego rozwiązania poprawiłoby ich sytuację finansową, a zarazem wzmocniło pozycję w rodzinie" - przekonywał senator M. Augustyn.

Podkreślił jednak, że kluczową sprawą jest aktywizacja seniorów. Jego zdaniem, bez seniorskich organizacji samopomocowych nie damy sobie rady z opieką nad najstarszymi.

Także zdaniem prof. Barbary Szatur-Jaworskiej z zespołu ekspertów ds. osób starszych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, uczestnictwo ludzi starszych w szeroko rozumianej sferze publicznej jest niezadowalające. Podstawową przyczyną ich niewielkiej aktywności, jak wynika z badań, jest brak zainteresowania. Dotyczy to zarówno aktywności w strukturach politycznych i w strukturach społeczeństwa obywatelskiego, jak i otwartości na problemy innych ludzi i gotowości do podejmowania działań na ich rzecz.

Według prof. B. Szatur-Jaworskiej, nie wynika to z istnienia barier formalnych, nie można zatem poprawić sytuacji przez zmianę prawa. Zmiany wymagają natomiast postawy społeczne - zarówno ludzi starszych, jak i przedstawicieli młodszych pokoleń. Aby do tego doprowadzić, niezbędne jest np. uwzględnianie potrzeb i ograniczeń starszych osób w projektowaniu przestrzeni publicznej, a także upowszechnienie lokalnych i regionalnych Rad Seniorów, będących ciałami doradczo-konsultacyjnymi władz terenowych.

Jednym ze sposobów aktywizacji seniorów i zwracania uwagi na ich potrzeby jest międzynarodowy projekt "WŁĄCZwiek". Jego liderem jest organizacja AGE PLATFORM z siedzibą w Brukseli, w Polsce współorganizuje go Fundacja "Ja Kobieta". Jak poinformowała podczas senackiego spotkania koordynator projektu Halina Potocka, w jego ramach organizowane są debaty, których celem jest zwracanie uwagi na problemy osób starszych, często zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Projekt ma także angażować osoby starsze w procesy kształtowania polityki ich dotyczącej.