Narzędzia:

Posiedzenie: 14. posiedzenie Senatu RP X kadencji, 5 dzień


11, 12, 13, 17 i 18 sierpnia 2020 r.
Stenogram z dnia poprzedniego

(Wznowienie posiedzenia o godzinie 9 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Tomasz Grodzki oraz wicemarszałkowie Gabriela Morawska-Stanecka i Bogdan Borusewicz)

Wznowienie posiedzenia

Marszałek Tomasz Grodzki:

Wznawiam obrady.

Przypominam, że obrady toczą się jednocześnie w sposób tradycyjny oraz z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość.

Szanowni Państwo Senatorowie znajdujący się w gmachu Senatu, proszę o sprawdzenie, czy wszyscy państwo macie wyłączone aplikacje do zdalnego udziału w posiedzeniu.

Państwa senatorów biorących udział w posiedzeniu w sposób zdalny informuję, że za 15 minut zablokujemy możliwość przyłączania się do posiedzenia. W razie problemów prosimy o kontakt telefoniczny pod numer uprzednio państwu przekazany.

Szanowni Państwo, przystępujemy do głosowania, które ma na celu tylko i wyłącznie ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu.

Widzę, że więcej ludzi jest na korytarzu niż w sali. Poczekamy jeszcze 3 minuty.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę bardzo, Panie Senatorze. Ja poproszę o ekran zdalny, proszę, żeby to się pojawiło na moim ekraniku.

Głosowanie

Szanowni Państwo, przystępujemy do głosowania, które ma na celu wyłącznie ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu.

Proszę o oddanie jakiegokolwiek głosu w celu potwierdzenia obecności.

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 73 senatorów i taka obecnie liczba osób bierze udział w posiedzeniu. (Głosowanie nr 82)

Punkt 28. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 190, a sprawozdanie komisji – w druku nr 190 A.

Przypominam, że Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej dostrzegła potrzebę wprowadzenia zmian legislacyjnych wykraczających poza materię ustawy i na podstawie art. 69 ust. 1 Regulaminu Senatu przedstawiła wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej. Wniosek ten wraz z projektem ustawy zawarty jest w druku nr 195.

Przypominam, że wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej przedstawiany jest przez sprawozdawcę wraz ze sprawozdaniem komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy. Po wysłuchaniu wniosku Senat rozstrzyga w głosowaniu o przystąpieniu do drugiego czytania projektu ustawy. To oznacza, że po sprawozdaniu pani senator sprawozdawcy będzie głosowanie. W przypadku przyjęcia wniosku drugie czytanie przeprowadza się na tym samym posiedzeniu jako odrębny punkt porządku obrad. To się staje odrębnym punktem porządku obrad. Niepodjęcie uchwały w sprawie przystąpienia do drugiego czytania oznacza skierowanie danego projektu do rozpatrzenia w trybie określonym w dziale IX Regulaminu Senatu, czyli w trybie normalnym.

Sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej

Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, panią senator Magdalenę Kochan, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji oraz wniosku komisji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych – druk nr 195.

Senator Sprawozdawca Magdalena Kochan:

Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.

Jeśli pan pozwoli, będę mówić z miejsca.

Proszę państwa, z prawdziwą satysfakcją muszę powiedzieć, że Senat pamiętał o działaczach antykomunistycznej opozycji nie tylko w tym roku, kiedy nowelizujemy ustawę z 2015 r., która to ustawa była aktem ustawodawczym… Ten akt wyszedł z Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i dzisiaj, po 5 latach działania ustawy rząd – to jest przedłożenie rządowe – uznał, że trzeba pomóc finansowo działaczom opozycji antykomunistycznej, którzy często byli wsadzani do więzienia czy wobec których wystawiano wilczy bilet. Ich świadczenia emerytalne podnosi się do wysokości 2 tysięcy 400 zł. To jest główne założenie ustawy, choć znajduje się w niej także delegacja dla szefa urzędu kombatantów dotycząca zlecania świadczeń pielęgnacyjnych wobec kombatantów, także działaczy opozycji antykomunistycznej, organizacjom pozarządowym. Znajduje się tu także propozycja zniżek komunikacyjnych, 50-procentowych w przypadku komunikacji miejskiej i 51-procentowych w przypadku komunikacji krajowej.

Członkowie komisji jednomyślnie poparli tę ustawę. Uznajemy, że właściwie w przeddzień czterdziestolecia wydarzeń sierpniowych jesteśmy to winni to tej grupie społecznej. Wedle sprawozdania, które składał pan minister Stanisław Szwed, prezentujący tę ustawę, 9 tysięcy osób zostanie objętych tym świadczeniem.

W trakcie posiedzenia, a właściwie jeszcze przed nim, działacze koordynujący inicjatywę wprowadzania jeszcze innych zmian do tej ustawy, pan Leszek Stall i pan Jarosław Goliszewski, złożyli projekt ustawy przygotowany przez pana Grzegorza Kostrzewę-Zorbasa i niejako zaaprobowany od strony prawniczej przez pana prof. Tomasza Siemiątkowskiego, projekt, który uzupełnia to przedłożenie rządowe o rzeczy bardzo istotne i ważne. Państwo wiecie, że siedzenie w więzieniu, zakaz pracy, wilczy bilet, który uniemożliwiał podjęcie pracy w swoim zawodzie… Takie represje dotknęły wielu tych działaczy. Czas spędzony w więzieniu został przez ustawodawcę uznany za czas zaliczany do stażu potrzebnego do uzyskania emerytury, ale jednocześnie ten okres przelicza się z przelicznikiem zero. Uznaliśmy w komisji, że to przedłożenie i ten projekt, który naprawia ten stan rzeczy i zgodnie z którym rząd pokryje z budżetu koszty ubezpieczenia społecznego, które dzisiaj jest przeliczane przelicznikiem zero, do wysokości średniej krajowej obowiązującej w danym okresie, w którym taka osoba nie pracowała albo przebywała w więzieniu, w każdym razie była dotknięta represjami… Ta propozycja wychodzi poza zakres ustawy, na co zwrócili uwagę legislatorzy. Uznaliśmy jednak, że jest na tyle słuszna, że trzeba ją w trybie art. 69 wprowadzić do ustawy i wspólnie powiedzieć: nasi kochani opozycjoniści, dzięki wam mamy wolną Polskę, pamiętamy o tym, że czas, który spędziliście dotknięci represjami, powinien i musi być zaliczany do wymiaru waszej emerytury.

I jeszcze jedna rzecz, która została dopisana. To jest inicjatywa pana Kazimierza Kiżewskiego, który zwrócił uwagę na fakt, że w sytuacji, w której działacz opozycyjny dotknięty niskością swoich dochodów, o czym wiemy, trafia do domu pomocy społecznej, bo rodzina nie jest w stanie zapewnić mu opieki we właściwy sposób… W takiej sytuacji zgodnie z przepisami polskimi działacz pokrywa część kosztów pobytu ze swoich własnych świadczeń, a brakującą różnicę między rzeczywistymi kosztami a tym, co wpłaca, pokrywa albo jego rodzina, albo gmina, z której pochodzi. Uznaliśmy, że słuszne jest domaganie się, by koszty pobytu takiej osoby w całości pokrywał urząd do spraw kombatantów.

To są 2 zmiany wykraczające poza przedłożenie ustawowe, które chcemy wprowadzić w trybie art. 69. Muszę powiedzieć, że w przypadku tej inicjatywy komisja większością głosów – 5 głosów za, 3 senatorów wstrzymało się od głosu – przyjęła do takiego trybu… Komisja rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie proponowanych rozwiązań. Bardzo dziękuję.

Marszałek Tomasz Grodzki:

Dziękuję bardzo, Pani Senator.

Zanim przystąpimy do pytań, trwających nie dłużej niż minutę, do pani senator sprawozdawcy, proszę pozwolić, że przywitam przedstawicieli rządu przybyłych tu w sprawie dotyczącej tego punktu, a mianowicie sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, pana ministra Stanisława Szweda, oraz pana Jana Józefa Kasprzyka z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać pytanie? Nie.

Przypominam, że po wysłuchaniu wniosku Senat rozstrzygnie o przystąpieniu do drugiego czytania projektu ustawy z pominięciem pierwszego czytania.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania w sprawie wprowadzenia do porządku obrad punktu: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.

Kto z państwa senatorów jest za przystąpieniem do drugiego czytania projektu ustawy? Kto jest za? Proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 77 senatorów, 76 było za, 0 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 83)

Uzupełnienie porządku obrad

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat uzupełnił porządek obrad o punkt: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Będzie to dwudziesty dziewiąty punkt porządku obrad.

Punkt 28. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw, czyli do pierwotnego tekstu ustawy, bo uzupełnienia stają się odrębnym aktem ustawodawczym.

Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rodziny, pracy i polityki społecznej.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Myślę, że w takim momencie, gdy rozpatrujemy tak ważną ustawę dotyczącą działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych, warto jeszcze do tych słów, które powiedziała pani przewodnicząca jako sprawozdawca komisji, dołożyć też stanowisko naszego rządu – projekt jest rządowy, ale z inicjatywy… Jest ze mną szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, pan Jan Józef Kasprzyk. Wiemy, że to środowisko bardzo mocno zabiegało o to, abyśmy w jakiś sposób uregulowali kwestie emerytalno-rentowe zarówno osób represjonowanych, jak i działaczy opozycji antykomunistycznej. W ostatnich latach zrobiliśmy duży wysiłek, aby zarówno w stosunku do weteranów, jak i w stosunku do kombatantów przygotować rozwiązania, które poprawią ich sytuację. Stąd dodatek kombatancki i dodatek dla weteranów.

Dzisiejsza propozycja rządowa zmierza w kierunku świadczenia wyrównawczego dla działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych, których świadczenie emerytalno-rentowe jest niższe niż 2 tysiące 400 zł. Wiemy, że w czasie komunizmu, w czasie działania opozycji wiele osób traciło pracę z powodu represji, było wyrzucanych z pracy, nie mogło kontynuować pracy czy wręcz było szykanowanych poprzez zwalnianie czy zmniejszanie wynagrodzenia. W wielu przypadkach te osoby nie miały szans na wypracowanie sobie odpowiedniej emerytury. Stąd inicjatywa zarówno środowisk opozycji antykomunistycznej, jak i rady do spraw osób represjonowanych, która działa przy Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, aby takie rozwiązanie wprowadzić.

Zaproponowaliśmy rozwiązanie, które będzie dotyczyło około… W tej chwili najświeższe dane mówią o grupie ok. 13 tysięcy 800 osób. Taka jest liczba osób, które mają potwierdzony status działacza opozycji antykomunistycznej czy osoby represjonowanej. Szacujemy, że z tego uprawnienia będzie mogło skorzystać ok. 10 tysięcy osób.

To świadczenie wyrównawcze będzie pokrywać różnicę między ich obecną emeryturą czy rentą a kwotą 2 tysięcy 400 zł. W tym zakresie będzie ono połączone z emeryturą czy rentą. Dotyczy to zarówno systemu powszechnego, jak i systemu rolniczego, ale również systemu emerytur służb mundurowych. Ta ustawa spowoduje, że ok. 10 tysięcy osób będzie mogło z tego uprawnienia skorzystać. Będzie to uprawnienie przyznawane na wniosek osoby represjonowanej. Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych ściśle współpracuje z organizacjami, które się tym zajmują, które prowadzą te sprawy, więc nie będzie problemu, jeśli chodzi o poinformowanie tych osób.

W tej ustawie zaproponowaliśmy jeszcze 3 dodatkowe rozwiązania. Pierwsze z nich to możliwość skorzystania z 50-procentowej ulgi w komunikacji miejskiej. W przypadku przejazdów krajowych środkami publicznego transportu zbiorowego będzie to ulga 51-procentowa. Umożliwiliśmy również szefowi Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zlecanie organizacjom pozarządowym wykonywania zadań opiekuńczych na rzecz działaczy opozycji komunistycznej. W przypadkach, w których osoby te nie są uprawnione do emerytury czy renty, będzie również możliwość zgłoszenia ich do ubezpieczenia zdrowotnego i płacenia za nich składek.

To są główne zmiany. Szacujemy, że łączny koszt budżetu państwa, jeśli chodzi o to świadczenie wyrównawcze, będzie na poziomie 62 milionów zł. Myślę, że to jest ten moment, kiedy możemy powiedzieć, że próbujemy w jakiś sposób zadośćuczynić tym osobom, które walczyły o naszą wolność, i naprawić krzywdy, które dotknęły ich w czasie represji trwających od 1956 do 1989 r. No, ten właśnie okres obejmujemy. Wcześniejsze okresy są uregulowane w innej ustawie. Dziękuję, Panie Marszałku.

Marszałek Tomasz Grodzki:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Zanim przystąpimy do trwających nie dłużej niż minutę zapytań do przedstawiciela rządu, informuję, że wniosek formalny o reasumpcję głosowania nad uchwałą podwyżkową zgłosiła pani senator Gawęda, która z przyczyn technicznych nie głosowała nad tą uchwałą. Nie poddam tego wniosku pod głosowanie, ponieważ art. 56 naszego regulaminu mówi wyraźnie, że reasumpcja głosowania jest możliwa wyłącznie w przypadku ujawnienia oczywistego błędu w uprzednio podjętej uchwale.

Panią senator Gawędę proszę o kontakt z szefem kancelarii, panem ministrem Niemczewskim. Informatycy, którzy zweryfikują problemy techniczne, są gotowi wydać pani stosowne oświadczenie po zakończeniu inwestygacji.

Zapytania i odpowiedzi

Przystępujemy do zadawania pytań.

Czy są pytania do przedstawiciela rządu?

Jeżeli nie, to otwieram…

(Głos z sali: Pan Czerwiński…)

Przepraszam pana senatora. Nie zauważyłem pana za potężną sylwetką pana ministra.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed: No, nie przesadzajmy.)

Bardzo proszę.

Senator Jerzy Czerwiński:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

W tej procedurze przyjęto tryb wnioskowy, ale to są na ogół starsi ludzie, którzy mogą mieć problemy z, nazwałbym to, sformułowaniem takiego wniosku. Czy nie można by przyjąć trybu, w którym byłoby to przyznawane z urzędu, z inicjatywy urzędu. Te osoby są zidentyfikowane, więc byłoby to szybsze rozwiązanie. Przecież państwo macie tych ludzi w swojej bazie.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Po rozmowach z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, jak również z organizacjami, które zabiegały o to świadczenie – dyskusja nad tym rozwiązaniem trwała kilka miesięcy – wiemy, że stowarzyszenia są o tym procesie doskonale poinformowane. Gdybyśmy wprowadzili, że tak powiem, te świadczenia bez wniosku, to mogłoby się okazać, że jakieś osoby byśmy pominęli, bo może jednak nie do wszystkich jesteśmy w stanie dotrzeć. Stąd też ta nasza decyzja, żeby to było na wniosek. Większość osób mamy, ale nie jest powiedziane, że wiemy o wszystkich osobach, których to dotyczy. Będzie też szeroka akcja informacyjna urzędu do spraw kombatantów, również w ramach naszych debat się o tym mówi.

Trzeba też wziąć pod uwagę, że w tej grupie 13 tysięcy 800 osób – tu mam najświeższe dane od pana ministra Kasprzyka – jest grupa ok. 4 tysięcy osób, które nie mają jeszcze uprawnień emerytalno-rentowych. Przecież działacze NSZZ nie będą temu jeszcze podlegali, ale wiemy, że mogą podlegać w następnej kolejności, w przypadku osiągnięcia wieku emerytalnego, i wtedy będą musieli złożyć wniosek o uzupełnienie, jeżeli ich emerytura będzie niższa niż 2 tysiące 400 zł, choć ta kwota też będzie zmieniana, bo kwota 2 tysięcy 400 zł będzie corocznie waloryzowana, tak jak świadczenia emerytalno-rentowe, czyli ona co roku będzie się zwiększała.

Marszałek Tomasz Grodzki:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Pytanie zadaje pan senator Kwiatkowski.

Senator Krzysztof Kwiatkowski:

Panie Ministrze, dziękuję za niezwykle potrzebną inicjatywę. Zgadzam się z tym, że nie wszyscy złożą takie wnioski, np. byli działacze Federacji Młodzieży Walczącej, którzy działali w szkołach średnich. W ogóle nie będzie to im potrzebne, bo później już pracowali w normalnym trybie, który umożliwiał odprowadzanie składek.

Ale reprezentuje pan rząd, mamy inicjatywę senacką, niezwykle potrzebną, bo wychodzącą naprzeciw oczekiwaniom środowisk byłych działaczy opozycji demokratycznej, i chciałbym pana ministra zapytać, jakie jest pana osobiste stanowisko w tej sprawie i czy mógłby pan już domniemywać, czy należy się spodziewać szybkiego – nie zakładam innego – pozytywnego stanowiska rządu co do inicjatywy ustawodawczej Senatu. Bo rzeczywiście sytuacja, w której ten okres jest zaliczany do nabycia formalnych uprawnień emerytalnych, ale bez naliczenia tego okresu jako składkowego, to jest sytuacja kuriozalna, trochę jak byśmy coś dawali tym działaczom, ale nie do końca. I pytanie: czy ze strony rządu należy się spodziewać pozytywnej opinii co do inicjatywy ustawodawczej Senatu i czy może pan minister wesprze także dialog z marszałkiem Sejmu, żeby jak najszybciej skierować ten projekt do dalszych prac legislacyjnych, jak z Senatu trafi on do Sejmu?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Inicjatywa powstała w komisji wczoraj, tak że nie mogę się bezpośrednio do tego odnieść. Oczywiście w trakcie dyskusji i w trakcie prezentacji tego projektu przez działaczy opozycji rozmawialiśmy na ten temat. Wydaje się, że najprostszym rozwiązaniem, które jest tutaj zaproponowane, jest kwestia przeniesienia dopłat do pobytów w domach pomocy społecznej, z tym że jest tu jedna zasadnicza różnica. W ustawie, którą zmienialiśmy 2 lata albo 3 lata temu, o weteranach, wprowadziliśmy rozwiązanie, że ta dopłata jest po stronie samorządu, bo jednostki pomocy społecznej, domy pomocy społecznej są jednostkami samorządowymi. Tu jest propozycja, żeby te dopłaty były prowadzone przez urząd do spraw kombatantów, czyli, jak rozumiem, przez dotacje z budżetu państwa do tego działania. Oczywiście system, który dzisiaj w Polsce funkcjonuje, że 70% płaci osoba, która jest w domu pomocy społecznej, nie dotyczy tej grupy i nad tym warto się tutaj pochylić. Warto też by było się zastanowić, jak to zrobić, żeby to było jednakowo, czyli jeżeli w ustawie o weteranach jest mowa o tym, że jest to finansowane poprzez samorządy, to tutaj też w taki sposób, no albo w drugą stronę… To jest pierwsza rzecz do dyskusji.

Trudniejsza sprawa jest, jeśli chodzi o kwestię naliczania. Jest propozycja dotycząca ponownego naliczania, przeliczania okresów, gdy osoba pracowała. Przyjmujemy jakąś średnią. Na pewno warto przy okazji tej propozycji zastanowić się nad kwestią, co do której będziemy dzisiaj decydować, czyli świadczeniem wyrównawczym. Określiliśmy tu kwotę 2 tysięcy 400 zł. Tutaj powinna być zachowana równowaga, żebyśmy nie spowodowali, że znowu w jakiś sposób którąś grupę będziemy wyróżniać. Tak że to jest temat otwarty. Ten system, który jest, o którym mówił pan senator, był wprowadzany kilka lat temu i – mówię trochę szerzej o systemie emerytalnym – ta zerowa stawka była podyktowana tym, że w wielu przedsiębiorstwach zniknęły akta osób, które odprowadzały składki. No i po to, żeby zaliczać ten staż emerytalny, przyjęto rozwiązanie, że to jest zaliczane, ale bez wkładu, bo nie było jak udowodnić… Było bez wkładu, jeżeli przez sąd, przez świadków się nie udowodniło, jaka to była wielkość. I było to zrobione dla tej grupy. Tak jest w całym systemie i podobnie zadziałało to tutaj, w systemie dotyczącym osób represjonowanych. Warto się nad tym zastanowić. Dzisiaj nie możemy tego nawet oszacować. Państwo też w swoim przedłożeniu nie oszacowaliście, jaka byłaby to grupa. Ale, tak jak mówię, to jest trochę trudniejszy problem. Warto się nad nim pochylić, może też przy okazji spojrzeć szerzej, nie tylko na osoby represjonowane, ale też na weteranów, czyli ogółem spojrzeć na to szerzej z punktu widzenia systemu emerytalnego.

Tyle tak w skrócie, że tak powiem, na bieżąco mogę powiedzieć po wczorajszej dyskusji. Ale inicjatywa jest jak najbardziej godna uwagi i rozpatrzenia, jak każda inicjatywa, która pomaga osobom represjonowanym, weteranom czy kombatantom.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka)

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Krzysztof Kwiatkowski.

Senator Krzysztof Kwiatkowski:

Dziękuję.

Przepraszam, że jeszcze dopytam, Panie Ministrze, bo troszkę… W większości mnie pan uspokoił, ale jeden fragment pańskiej odpowiedzi mnie zaniepokoił. Mówił pan o systemie dopłaty do tych pobytów byłych osób represjonowanych, byłych działaczy opozycji demokratycznej przez samorząd terytorialny. Kontrole NIK pokazują, że tam, gdzie te dopłaty następują przez samorząd terytorialny, proces decyzyjny czasami jest dłuższy, szczególnie w mniejszych gminach, gdzie są ograniczone środki finansowe. Akurat w tym wypadku działacze opozycji demokratycznej walczyli na rzecz niepodległej Polski, a nie niepodległej gminy Brójce czy Koziegłowy, więc chciałbym tu zapytać o pańskie stanowisko. Czy pan jako przedstawiciel… Inaczej: czy pan osobiście, jako sekretarz stanu w resorcie, jest za takim stanowiskiem, że te dopłaty powinny być z budżetu państwa, czy z budżetu jednostek samorządu terytorialnego? Dziękuję.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Pani Marszałek! Panie Senatorze!

Ten system jest, że tak powiem, powieleniem systemu powszechnego. A dzisiaj w systemie powszechnym jest tak, że jeżeli ktoś oddaje osobę do domu pomocy społecznej, to płaci z własnych środków bądź dopłaca rodzina, jeżeli jest obowiązek alimentacyjny i to przekracza dochody. Jeżeli tego nie ma, to różnicę dopłaca gmina. Warto się nad tym zastanowić. Ja byłbym zwolennikiem rozwiązania, że jeżeli jest decyzja, to żeby to były środki, które idą przez urząd do spraw kombatantów, albo całość idzie w drugą stronę. Czyli nie odpowiem w tej chwili bezpośrednio na takie pytanie, czy to ma być po jednej, czy po drugiej stronie. Jeżelibyśmy mówili o tym, że środki na wszystkich działaczy, weteranów i działaczy opozycji są po stronie urzędu do spraw kombatantów, to wtedy musielibyśmy mieć w budżecie państwa zapewnione środki na to zadanie.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Dziękuję bardzo.

Pan marszałek Bogdan Borusewicz. Proszę bardzo.

Senator Bogdan Borusewicz:

Panie Ministrze, czy pan zna takie sytuacje, w których gmina nie chce albo nie może dopłacać do umieszczenia w domu pomocy społecznej uczestnika walki o demokrację i niepodległość? Jeżeli pan nie zna, to ja powiem, że znam taką sytuację. Biedna gmina nie jest w stanie dopłacać do kolejnego pensjonariusza.

(Głos z sali: Właśnie.)

(Głos z sali: …Taka jest różnica, Panie Marszałku.)

(Rozmowy na sali)

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Proszę, Panie Senatorze…

(Senator Bogdan Borusewicz: Ja się wypowiedziałem.)

Pan marszałek zadał pytanie panu ministrowi. Myślę, że pan minister potrafi sobie z tym pytaniem poradzić.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Tak jak już powiedziałem, odpowiadając tutaj panu senatorowi Kwiatkowskiemu, dzisiaj pierwszeństwo w przyjmowaniu do domów pomocy społecznej mają weterani czy osoby represjonowane. I ta dopłata jest dzisiaj po stronie samorządów. W całym systemie tak to funkcjonuje. Jeżeli jest taki przypadek – do mnie nie dotarła taka informacja, ale może są takie przykłady, ja nie mam wiedzy na ten temat – to rzeczywiście jest to naganne, bo to powinno być dopłacone. Wiadomo też, że mówimy o określonej grupie osób. W jednym samorządzie tych osób może być więcej, bo w danym miejscu było bardziej liczne środowisko działaczy opozycyjnych, a w innym miejscu będzie to pojedyncza osoba. Tak że każdy przypadek może być zupełnie inny. Od wielu, wielu lat konstrukcja jest taka, że dopłata w tym zakresie idzie ze strony samorządu, czyli jeżelibyśmy to odwracali, to trzeba by spojrzeć na cały system, który funkcjonuje.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze jakieś pytania?

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Proszę o zabranie głosu senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.

Senator Krzysztof Kwiatkowski:

Pani Marszałek! Szanowni Państwo!

Ja oczywiście tylko z podziękowaniem – dla pana ministra, dla szefa urzędu do spraw kombatantów za tę inicjatywę ustawodawczą, niezwykle potrzebną – i z taką trochę smutną konstatacją, że kiedy przychodzi do pewnych podsumowań, kiedy patrzymy na to, ile zawdzięczamy, to przypominają nam się słowa, że zawdzięczamy tak wiele tak nielicznym. Mówimy tutaj o tysiącach działaczy opozycji demokratycznej, których później spotykały określone represje związane z utratą pracy czy z pobytem w obozach internowania albo w zakładach karnych. Nie zapominajmy też o tych osobach, które przebywały w tzw. obozach wojskowych, mam na myśli środowisko chełmiaków, które cierpiało też określone konsekwencje swoich wcześniejszych wyborów politycznych.

Ja chciałbym tylko zwrócić uwagę na parę drobnych elementów. Są takie gminy – i w tym miejscu chcielibyśmy je publicznie pochwalić, chociaż nie będę ich już wymieniał – gdzie dla osób ze środowisk byłej opozycji demokratycznej dany samorząd terytorialny sam z własnej inicjatywy uruchamia system ulg do środków miejskiej komunikacji, miejskiego transportu większych niż ulgi 50-procentowe. Jednak to nie stoi w kolizji, bo oczywiście sam samorząd może dopłacać do tego typu przejazdów.

W tym miejscu jeszcze raz poproszę i zaapeluję o to, żeby rząd jak najżyczliwiej podszedł do inicjatywy ustawodawczej Senatu. Po tych rozmowach, które odbyłem z przedstawicielami środowisk działaczy opozycji demokratycznej, byłych działaczy NZS, środowiska chełmiaków, wiem, że ten projekt jest bardzo oczekiwany, potrzebny. Jednak oczekiwana i potrzebna jest także inicjatywa ustawodawcza Senatu uzupełniająca inicjatywę rządową w tych miejscach, które tego uzupełnienia wymagały. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Bogdana Klicha.

Senator Bogdan Klich:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Sprawdzę, czy jestem słyszalny.

(Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka: Jest pan słyszalny, Panie Senatorze.)

Dziękuję bardzo.

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

To nie pierwsza inicjatywa dotycząca osób represjonowanych i więzionych z opozycji antykomunistycznej, oczekiwana przez to środowisko. Warto przypomnieć i podkreślić, że Senat w tym zakresie zrobił już dużo, bo w kadencji 2011–2015 byliśmy przecież autorami pierwszego rozwiązania dla tego środowiska, długo oczekiwanego przez to środowisko, powiem wprost: za długo oczekiwanego przez tych, którzy narażali swoje życie, narażali swoje zdrowie i zostawiali na uboczu swoje kariery zawodowe na rzecz walki o wolną, demokratyczną i praworządną Polskę. Byliśmy im to winni i z tego obowiązku w tamtej kadencji się wywiązaliśmy.

Warto też pamiętać o tym, że to była inicjatywa obu bloków politycznych, i Platformy Obywatelskiej, i PiS. W tej sprawie działaliśmy jednomyślnie. W związku z tym jest rzeczą bardzo pożądaną, żeby tę inicjatywę rządową uzupełnić także jednomyślnie o to, czego oczekuje komisja czy o co wnioskuje komisja. Dlatego ze wszystkich sił, całym sercem, a także z rozsądkiem powinniśmy wesprzeć tę inicjatywę. Ci, którzy dla wolnej Polski byli represjonowani, siedzieli w więzieniach, w obozach dla internowanych, od tej Polski, którą reprezentuje Senat, powinni uzyskiwać należyte świadczenia. Bardzo mocno wspieram to uzupełnienie, które przez Senat jest zgłaszane. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Dla porządku informuję, że senator Beniamin Godyla złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Słucham, Panie Senatorze.

(Senator Leszek Czarnobaj: Pani Marszałek, ja z wnioskiem formalnym.)

Proszę bardzo.

Senator Leszek Czarnobaj:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

Chciałbym zgłosić wniosek, aby dzisiaj między godziną 11.00 a 13.00 odbyła się przerwa w obradach na potrzeby klubu Koalicji Obywatelskiej.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Jeżeli nie usłyszę głosów sprzeciwu…

(Rozmowy na sali)

Czy jest jakiś sprzeciw?

(Senator Dorota Czudowska: Ja…)

Tak? Czy pani senator zgłasza sprzeciw?

Senator Dorota Czudowska:

Może nie tyle sprzeciw, ile prośbę, żeby jednak trochę krótsza była ta przerwa, przynajmniej o pół godziny.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Czy państwo są w stanie uzgodnić długość przerwy, czy musimy przystępować do głosowania?

Senator Leszek Czarnobaj:

Pani Marszałek, to ja na razie wycofam ten wniosek. Spotkam się z panem przewodniczącym Martynowskim i potem zgłoszę wynegocjowany wniosek. Dobrze?

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Tak, bardzo proszę, żeby państwo… Potem, po następnym punkcie, zarządzę 5 minut przerwy, żeby państwo mogli to sprecyzować. Dobrze? Bardzo dziękuję.

Przechodzimy do kolejnego punktu porządku obrad. Przystępujemy do rozpatrzenia…

Aha, zamknęłam dyskusję, ale jeszcze jedna kwestia… Pan senator wybił mnie z rytmu.

(Senator Leszek Czarnobaj: Przepraszam.)

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Punkt 29. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego dziewiątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.

Przypominam, że projekt ten został przedstawiony przez Komisję Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej w trybie art. 69 ust. 1 Regulaminu Senatu i zawarty jest w druku nr 195. Przy rozpatrywaniu tego projektu ustawy nie mają zastosowania przepisy dotyczące pierwszego czytania projektu ustawy w komisjach senackich.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, senator Magdalenę Kochan, o przedstawienie projektu ustawy.

(Senator Magdalena Kochan: Przepraszam, Pani Marszałek, ale to nie ja jestem sprawozdawcą.)

Przepraszam, Pani Senator. W scenariuszu mam to dokładnie w taki sposób zapisane.

Kto z państwa senatorów jest sprawozdawcą komisji?

(Senator Magdalena Kochan: Aha, przepraszam najmocniej. Ja myślałam, że pani marszałek… Przepraszam. Tak to jest, jak się załatwia 2 sprawy jednocześnie i nie słucha pani marszałek.)

Czyli jest pani sprawozdawcą?

(Senator Magdalena Kochan: Jestem. Chodzi o inicjatywę wynikającą z art. 69?)

Tak, właśnie tak.

Proszę bardzo.

Sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej

Senator Sprawozdawca Magdalena Kochan:

Proszę państwa, omawialiśmy już przedłożenie rządowe. W przypadku poprzedniego punktu mówiłam, z jakich powodów uznaliśmy za istotne uzupełnienie rządowego przedłożenia o skorygowanie tej nieprawidłowości, która naszym zdaniem tu istnieje. Polega ona na tym, że do stażu pracy potrzebnego do uzyskania emerytury zalicza się okres, kiedy osoba represjonowana przebywała w więzieniu, miała zakaz pracy, dostała tzw. wilczy bilet, była internowana, a jednocześnie uznaje się, że przelicznik, za pomocą którego się ten czas przelicza, wynosi zero. No, zero mnożone przez jakąkolwiek liczbę zawsze daje zero.

W związku z tym na prośbę środowisk opozycyjnych, które nie tylko o to prosiły, ale także przedłożyły komisji propozycję projektu ustawy… Ja już mówiłam o tej inicjatywie pana Leszka Stalla i Jarosława Goliszewskiego. Autorem zmian zapisanych w projekcie jest pan Grzegorz Kostrzewa-Zorbas, a z prawniczej strony doglądał wszystkiego i zaakceptował całość pan prof. Tomasz Siemiątkowski. Uznaliśmy w komisji, że to jest naprawdę ważne, a legislatorzy senaccy pomogli nam przełożyć to na język legislacji.

Mówimy tu o tym, że składki za okres, w którym dana osoba przebywała w więzieniu lub doznawała represji, o których wspominałam przed chwilą, powinny być uzależnione od średniej krajowej w danym roku, w danym czasie, kiedy ta osoba była represjonowana, określanej przez Główny Urząd Statystyczny. Będzie pewnie trochę kłopotów z przeliczaniem, bo trzeba bardzo indywidualnie do każdej z takich osób podejść. Dokładny czas, miesiące, lata… To trzeba przeliczyć na średnią, która w danym okresie obowiązywała, i kwoty, które są na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie emerytalno-rentowe przelać na konto takiej osoby. I to jest zadanie rządu. Uznaliśmy, że to powinno być dokonywane z budżetu państwa. W tej kwestii nie było głosów przeciw, większość komisji opowiedziała się za, 3 senatorów wstrzymało się od głosu.

I druga część tej ustawy. Jeśli osoba, o jakiej tu mówimy, będąca podmiotem omawianej ustawy, trafia do domu pomocy społecznej, to trafia na taki oto system: 70% własnego uposażenia przeznacza na koszty utrzymania w domu pomocy społecznej, a brakującą resztę, różnicę pokrywa w pierwszej kolejności jej rodzina, też najczęściej niezasobna. Ona jest obarczona takimi obowiązkami. Jeśli wspomniana osoba nie ma rodziny, to koszty tego pobytu uzupełnia gmina z własnych środków. Uznaliśmy, że wszyscy, którzy przyczynili się do odzyskania wolnej ojczyzny, mają prawo spodziewać się, że koszty takiej opieki w domu pomocy społecznej będą pokryte z budżetu urzędu do spraw kombatantów. I to jest ta druga część naszego przedłożenia, także przyjęta podobną jak poprzednio większością głosów.

Wnoszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę tych 2 uzupełnień, które, wychodziły poza zakres ustawy i zostały podjęte w trybie art. 69, czyli zgodnie z zasadami poprawnej legislacji. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję, Pani Senator.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.

Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania również senator Magdalenę Kochan.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy? Można z miejsca, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

Ja już odpowiadałem na pytania pana senatora Kwiatkowskiego, tak że oczywiście w tym momencie nie jesteśmy tutaj… Nie możemy przedstawić oficjalnego stanowiska rządu. Ale inicjatywa, jak myślę, idzie w dobrym kierunku i w Sejmie będziemy nad nią pracować.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie? Nie.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.

Senator Krzysztof Kwiatkowski:

Pani Marszałek, ja już pozwolę sobie z miejsca, gdyż…

(Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka: Proszę bardzo z miejsca, oczywiście.)

…powiem już bardzo krótko. My w naszej polskiej historii… Niestety, mamy tę historię często pisaną niepamięcią o bohaterach, i to taką niepamięcią instytucjonalną. Bo kiedy patrzy się na historię – teraz wszyscy żyjemy wydarzeniami roku 1920 – na to, jak Polska zapomniała o żołnierzach Błękitnej Armii gen. Hallera, ochotnikach ze Stanów Zjednoczonych, Brazylii, Kanady, pozostawiając ich wysiłek całkowicie bez żadnej instytucjonalnej pamięci… Pamiętamy historię gen. Maczka, który pracował jako barman w hotelu w Edynburgu. Tym bardziej wypada się cieszyć, że dzisiaj parlament proceduje te 2 projekty ustaw, i mieć nadzieję, że one jak najszybciej zostaną przyjęte. Bo to jest takie instytucjonalne podziękowanie z naszej strony dla tych, którzy zrobili tak wiele dla nas wszystkich. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu ustawy. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

(Senator Leszek Czarnobaj: Pani Marszałek…)

Proszę bardzo.

Senator Leszek Czarnobaj:

Przepraszam, że znowu zbijam z pantałyku, ale chciałbym powiedzieć, że po długich negocjacjach z panem senatorem Martynowskim ponawiam wniosek o przerwę między godziną 11.00 a 13.00.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Między godziną…

Czy ktoś z państwa senatorów się sprzeciwia? Myślę, że jeżeli już były negocjacje z panem przewodniczącym, to nie.

Czyli uznaję, że nie ma sprzeciwu. A więc ta przerwa będzie ogłoszona między godziną 11.00 a godziną 13.00. Po przerwie, rozumiem, odbędą się głosowania. Tak że to też państwu zapowiadam. Czyli o godzinie 13.00… Oczywiście jeżeli do godziny 11.00, czyli do przerwy, zrealizujemy porządek obrad.

Punkt 30. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzydziestego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 192, a sprawozdanie komisji – w druku nr 192 A.

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu

Proszę sprawozdawcę Komisji Kultury i Środków Przekazu, panią senator Barbarę Zdrojewską, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Barbara Zdrojewska:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!

Chciałabym poinformować, że marszałek Senatu w dniu 17 sierpnia skierował ustawę, o której w tej chwili mówimy, do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisja na posiedzeniu 17 sierpnia obradowała i omówiła tę ustawę.

Ustawa została uchwalona w Sejmie 14 sierpnia. Oczywiście nie może nam się podobać taka szybka ścieżka legislacyjna. Zaowocowała ona tym, że mieliśmy pewne uwagi dotyczące strony formalnej projektu, i otrzymaliśmy zapewnienie ze strony ministerstwa, że to zostanie poprawione.

Ale ze względu na znaczenie społeczne, ze względu na to, że zarówno twórcy, jak i instytucje artystyczne, organizacje pozarządowe i przedsiębiorstwa czekają na tę ustawę, komisja uznała, że przedłożymy ją szanownemu Senatowi w tak wyjątkowym pośpiechu. Decyzja komisji zapadła jednogłośnie.

Tak że proszę Wysoki Senat o uchwalenie załączonej ustawy.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Dziękuję bardzo.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Proszę bardzo, pani senator Halina Bieda.

Senator Halina Bieda:

Pani Marszałek! Pani Senator!

Ja tylko chciałabym zapytać, czy na posiedzeniu komisji przedstawiciele rządu mówili, kiedy ukaże się to rozporządzenie umożliwiające ubieganie się o środki. Bo „niezwłocznie” to jest taki nieprecyzyjny termin. Dziękuję.

Senator Barbara Zdrojewska:

Tak, rozmawialiśmy o tym. No termin… Ustawa wchodzi w życie na początku września, tak że to rozporządzenie będzie musiało być. Ono jest już właściwie gotowe, tak że ministerstwo będzie już mogło rozdysponować te fundusze.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze jakieś pytania?

Projekt ustawy został wniesiony przez posłów.

Na sali jest przedstawiciel rządu, pan minister Paweł Lewandowski. Witamy.

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Paweł Lewandowski: Nie ma potrzeby.)

Dziękuję bardzo.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Skoro przedstawiciel rządu nie zabrał głosu, to senatorowie, myślę, nie chcą zgłaszać zapytań do przedstawiciela rządu. Chyba że ktoś chce zadać pytanie. Nie.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Proszę o zabranie głosu panią senator Barbarę Zdrojewską.

Senator Barbara Zdrojewska:

Wysoki Senacie!

Chciałabym powiedzieć kilka słów dotyczących nie tyle formalnego przebiegu posiedzenia komisji, ile samej ustawy.

Z jednej strony chciałabym wyrazić żal, że robimy to tak późno. My zwracaliśmy się już na posiedzeniach komisji o szybkie uchwalenie wsparcia. Epidemia trwa już dłuższy czas i niektórzy twórcy są już na granicy wytrzymałości socjalnej.

Z drugiej strony chciałabym podziękować za to, że jednak ten fundusz został uruchomiony. On będzie wynosił blisko 425 milionów zł, to jest spora kwota. Przypominam, że do tej pory takim programem, który został przez ministerstwo uruchomiony, był program, który dotyczył kultury w sieci w czasie pandemii. To było 20 milionów zł. Tak że ta kwota przeznaczona przez ministra kultury musi robić wrażenie.

Bardzo ważne jest też to – chcę to podkreślić i za to pochwalić – że na posiedzeniu komisji kultury, na którym omawialiśmy m.in. sytuację środowiska branży eventowej, a były też spotkania w ministerstwie… Ta branża, ta część została uwzględniona w tej ustawie. Mówimy o funduszu wsparcia finansowego dla twórców i artystów ze względu na sytuację spowodowaną epidemią COVID. To będzie pomoc w formie socjalnej. Uruchamiany jest także fundusz wsparcia dla samorządowych instytucji artystycznych, organizacji pozarządowych oraz przedsiębiorstw, które prowadzą działalność w zakresie kultury. To jest bardzo ważne i to jest pierwszy tego typu przypadek.

Szanowni Państwo, wiemy, że kultura wytwarza ok. 2% PKB. Kiedy mówimy o kulturze, to widzimy, że oczywiście te pożytki dla polskiej gospodarki są istotne, ale ważna jest też wartość kultury samej w sobie. Nie możemy o tym zapominać. Sytuacja zarówno artystów, jak i twórców wszystkich branż związanych z kulturą, np. filmowej czy eventowej, w wyniku epidemii stała się jedną z najgorszych na przestrzeni wielu lat. Jak wiemy, przestały być organizowane festiwale, zamarła turystyka kulturalna, zostały zamknięte muzea, galerie, instytucje, przestała działać na jakiś czas branża filmowa, zamilkły muzy. W tym czasie internet był właściwie jedyną drogą, jedynym sposobem na to, by twórcy mogli się prezentować. Do tego dochodzi oczywiście kwestia sytuacji całego środowiska artystycznego, które jest w dużym stopniu sprekaryzowane. To jest środowisko, które często jest zatrudniane na umowach śmieciowych, na umowach o dzieło itd. To dotyczy też różnego rodzaju branż przemysłu kultury.

Chciałabym powiedzieć, że pieniądze, które zostały w tej chwili przez ministerstwo przeznaczone dla twórców, dla instytucji, są w tym okresie szczególnie ważne. Zwracam państwu uwagę na to, że jeżeli niektóre branże nie pracują, to oznacza to wypadnięcie ich w ogóle z obiegu. My na posiedzeniu komisji poświęconemu branży eventowej bardzo szczegółowo rozmawialiśmy o przedstawicielach różnych zawodów, którzy nie mogą się przebranżowić. Otóż to nie są osoby, które mogą sobie poszukać pracy gdzie indziej. Zapewne mogłyby taką pracę znaleźć, ale jeżeli odejdą z zawodu… No, pewne dziedziny, pewne dyscypliny mogą na zawsze upaść. To samo zresztą dotyczy sprzętu, często bardzo kosztownego, bardzo drogiego, z którego korzystają pracownicy techniczni pracujący w branżach związanych z kulturą, sprzętu często leasingowanego. Utrata tego spowodowałaby zapewne przejęcie przez inne, bogatsze firmy z innych krajów… W tej chwili mamy taką sytuację, że ta dziedzina w Polsce rozwija się bardzo dobrze, jest bardzo dobrze, powiedziałabym, osprzętowiona. To jest branża, która jest w stanie podołać organizacji największych imprez, to jest 30 lat pracy. Pomoc ministerstwa kultury… Branża eventowa jest gdzieś na granicy pomiędzy różnego rodzaju branżami. Ministerstwo kultury zajęło się tą sprawą, bo ci ludzie zostali zupełnie poza jakąkolwiek pomocą.

Szanowni Państwo, jest to bardzo dobry gest ze strony ministerstwa. Nie wiem, czy to odpowie w całości na zapotrzebowanie na pomoc, na wsparcie – zapewne nie – ale będzie bardzo wyraźnym znakiem, że my jako ustawodawcy i ministerstwo kultury jednak pamiętamy o twórcach.

Oczywiście diabeł tkwi w szczegółach. My niestety nie znamy… Pan minister nie przedstawił nam projektu rozporządzenia. Dopiero po owocach poznamy, jak to wszystko będzie wyglądało w praktyce. Chciałabym powiedzieć, że bardzo wierzę w to, że te fundusze będą przydzielane sprawiedliwie, że nie będzie stosowanych kryteriów politycznych. Tego typu rozwiązanie, cały ten fundusz jest uruchamiany ze względu na epidemię COVID i związaną z nią sytuacją środowiska artystycznego w Polsce. Te pieniądze pójdą m.in. do organizacji pozarządowych zajmujących się… Przypominam, że jest ich w tej chwili chyba 11 tysięcy. To jest 14% całego sektora organizacji pozarządowych. Tak że to też jest istotne. Nie tylko te organizacje, nie tylko przedsiębiorstwa, ale i samorządowe instytucje kultury… Tak więc jest to wsparcie także dla instytucji samorządowych.

W sumie bardzo pozytywnie oceniam to rozwiązanie. My jako komisja oczywiście będziemy się przyglądali całej sprawie, jak tylko poznamy treść rozporządzenia i szczegółowe zasady rozdziału funduszy. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję, Pani Senator.

I proszę o zabranie głosu panią senator Halinę Biedę.

Senator Halina Bieda:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Pani przewodnicząca już wszystko ogólnie powiedziała, więc ja tylko od ogółu do szczegółu… Też chciałabym podziękować za te środki jako dyrektor muzeum. Uważam, że one są tej branży niezbędnie potrzebne. Jako muzeum skorzystaliśmy z programu „Kultura w sieci”, aplikowaliśmy o środki na nakręcenie filmu pt. „Podróże w czasie z Wojciechem Korfantym”. To oczywiście wiąże się m.in. z podjętą przez Senat 11 sierpnia uchwałą dedykowaną setnej rocznicy II powstania śląskiego. Serdecznie zapraszam państwa… Od jutra do 25 sierpnia, czyli przez 7 dni, tyle, ile 100 lat temu trwało powstanie, codziennie jeden taki film będzie umieszczany na naszej stronie i na stronie Teatru Śląskiego, bo realizowaliśmy tej projekt wraz z Teatrem Śląskim. Również ze strony aktorów, oświetleniowców czy dźwiękowców, tak jak mówiła pani przewodnicząca, jest to bardzo oczekiwane. Te środki rzeczywiście zostaną dobrze wykorzystane. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję, Pani Senator.

Proszę bardzo.

Senator Leszek Czarnobaj:

Pani Marszałek, ja chciałbym zmodyfikować wniosek o przerwę. W związku z tym, że rozpatrzenie wszystkich punktów poszło szybciej, niż zaplanowaliśmy, a Kancelaria Senatu jest gotowa do przeprowadzenia głosowań, składam wniosek, aby skasować tę przerwę. O godzinie 11.00 zaczniemy głosowania, a posiedzenie klubu zrobimy po głosowaniach.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Rozumiem, że chodzi o to, aby ogłosić przerwę zaraz po zakończeniu rozpatrywania tego punktu porządku obrad.

(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, nie.)

(Senator Bogdan Zdrojewski: Po głosowaniach.)

(Senator Leszek Czarnobaj: O godzinie 11.00…)

Ale my już kończymy, to jest ostatni punkt porządku obrad. Za 2 minuty skończymy go rozpatrywać, w związku z czym…

(Senator Leszek Czarnobaj: O 11.00 głosowania i wtedy…)

A więc ogłoszę przerwę do godziny 11.00.

(Senator Leszek Czarnobaj: Tak, tak.)

Czy państwo obecni na sali… Nikt nie wyraża sprzeciwu, w związku z czym jak tylko zakończymy rozpatrywanie tego punktu, zarządzę przerwę.

Tak, Panie Senatorze?

(Senator Bogdan Zdrojewski: Ja chciałbym zabrać głos w sprawie tego punktu.)

Ale ja nie widziałam, żeby pan się zapisywał, w związku z czym…

(Senator Bogdan Zdrojewski: Nie zdążyłem, właśnie w związku z zapowiedzią, że…)

Proszę bardzo, pan senator Bogdan Zdrojewski.

Senator Bogdan Zdrojewski:

Ja chciałbym tylko, tak gwoli sprawiedliwości, przypomnieć, że my, senatorowie, pewną formę takiej pomocy przegłosowaliśmy już w jednej z wcześniejszych ustaw COVID-owych. To była pomoc adresowana nie tylko do przemysłu eventowego, ale przede wszystkim do samorządowców, którzy ponieśli koszty w związku z przygotowaniem rozmaitych festiwali, przedsięwzięć artystycznych czy właśnie eventów, a nie zdążyli ich zrealizować ze względu na pandemię. Wówczas Senat w głosowaniu przyjął poprawkę, zgodnie z którą ministerstwo miało otrzymać pewne instrumenty do pomocy tym wszystkim, którzy ponieśli takie koszty, a nie zrealizowali swoich przedsięwzięć. Niestety ta poprawka, przyjęta w Senacie, została odrzucona w Sejmie. Chcę przypomnieć, że my o środowisku artystycznym myśleliśmy dużo wcześniej, dwukrotnie podpisując się tu, w Senacie, pod takimi propozycjami.

Cieszy mnie, że znaleziono trochę inną, bardziej skomplikowaną formę pomocy. To rozwiązanie jest niezbyt satysfakcjonujące, jednak stanowi kolejne narzędzie do działania na rzecz tego dużego przemysłu. Przypomnę, że ostatnio podawałem przykład Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu, przykład koncertu, który miał się potem odbyć, koncertu organizowanego przez Artura Rojka, przykład kłopotów związanych z przedsięwzięciami plenerowymi duetu Józefowicz-Stokłosa czy przykład przedsięwzięć przygotowywanych na czerwiec i lipiec, czyli na okres wakacyjny.

Dziś z satysfakcją możemy powiedzieć, że mamy kolejne narzędzie pomocy, ale gwoli oddania sprawiedliwości naszym wszystkim aktywnościom przypominam, że pierwsze tego typu propozycje ze strony senatorów Koalicji Obywatelskiej pojawiły się już w marcu. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Czy ktoś z państwa pragnie jeszcze zabrać głos? Nie.

Dla porządku informuję, że senator Krzysztof Brejza złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

W związku z wnioskiem formalnym zarządzam przerwę do godziny 11.00. O godzinie 11.00 odbędą się głosowania.

Dziękuję bardzo.

(Przerwa w obradach od godziny 10 minut 08 do godziny 11 minut 01)

Wznowienie obrad

Marszałek Tomasz Grodzki:

Wznawiam obrady.

Szanowni Państwo Senatorowie, informuję, że kolejne posiedzenie Senatu planowane jest na 10 i 11 września 2020 r. Porządek tego posiedzenia zostanie państwu dostarczony drogą elektroniczną. Program posiedzeń do końca roku i nawet kawałek dalej również został państwu wysłany drogą elektroniczną albo zostanie wysłany lada moment.

Państwa senatorów biorących udział w posiedzeniu w sposób zdalny proszę o upewnienie się, czy państwa iPady są podłączone do zasilania, a kamery w nich włączone. Proszę także o zapewnienie takiego położenia iPada i obiektywu kamery, aby byli państwo widoczni podczas połączenia.

Głosowanie

Szanowni Państwo, przed przystąpieniem do bloku głosowań przeprowadzimy głosowanie testowe, które ma na celu ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu.

Proszę o oddanie jakiegokolwiek głosu w celu potwierdzenia obecności. Przypominam senatorom korzystającym z aplikacji do zdalnego udziału w posiedzeniu o konieczności kliknięcia „OK”, a następnie o konieczności wciśnięcia dwa razy przycisku „Przekaż” przy oddaniu głosu w odpowiedzi na pytanie o potwierdzenie.

Proszę o widok zdalnych głosujących.

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 89 senatorów. (Głosowanie nr 84)

I tylu, jak przyjmujemy, bierze udział w tej części posiedzenia.

Punkt 31. porządku obrad: zmiany w składzie komisji senackiej

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzydziestego pierwszego porządku obrad: zmiany w składzie komisji senackiej.

Przypominam, że wniosek Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich w tej sprawie zawarty jest w druku nr 182.

Sprawozdanie Komisji Regulaminowej Etyki i Spraw Senatorskich

Proszę sprawozdawcę Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, panią Barbarę Borys-Damięcką, o przedstawienie wniosku komisji.

Senator Sprawozdawca Barbara Borys-Damięcka:

Dziękuję, Panie Marszałku. Mogę z miejsca?

(Marszałek Tomasz Grodzki: Proszę bardzo.)

Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich na posiedzeniu w dniu 12 sierpnia 2020 r. odwołała większością głosów, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, pana senatora Jana Marię Jackowskiego z Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu oraz senatora Kazimierza Michała Ujazdowskiego – też z Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu. Na tym samym posiedzeniu komisja regulaminowa wybrała senatora Pawła Arndta do Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu oraz panią senator Beatę Małecką-Liberę do Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu. Dziękuję.

Marszałek Tomasz Grodzki:

Dziękuję bardzo.

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 88 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 85)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackiej.

Punkt 15. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu piętnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Przypominam, że wczoraj zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie ustawy oraz została przeprowadzona dyskusja.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania.

Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.

Przypominam, że komisje wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy zawartego w druku nr 90 S.

Komisje proponują ponadto, aby Senat upoważnił pana senatora Roberta Mamątowa do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 89 senatorów, 86 było za, 2 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 86)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił pana senatora Roberta Mamątowa do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Punkt 24. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny.

Przypominam, że na obecnym posiedzeniu zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie ustawy oraz została przeprowadzona dyskusja.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania.

Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.

Przypominam, że komisje wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy zawartego w druku nr 163 S.

Komisje proponują ponadto, aby Senat upoważnił pana senatora Aleksandra Pocieja do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 90 senatorów, 47 było za, 42 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 87)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił pana senatora Aleksandra Pocieja do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Punkt 27. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o statystyce publicznej, ustawy o powszechnym spisie rolnym w 2020 r. oraz ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o statystyce publicznej, ustawy o powszechnym spisie rolnym w 2020 r. oraz ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 189.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 89 senatorów, 88 – za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 88)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej, ustawy o powszechnym spisie rolnym w 2020 r. oraz ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r.

Punkt 28. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 190 A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 90 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 89)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw.

Punkt 29. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego dziewiątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.

Przypominam, że dzisiaj została przeprowadzona dyskusja w sprawie przedstawionego projektu ustawy.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania, które obejmuje jedynie głosowanie.

Przypominam, że komisja wnosi o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy zawartego w druku nr 195.

Komisja proponuje ponadto, aby Senat upoważnił panią senator Magdalenę Kochan do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 90 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 90)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił panią senator Magdalenę Kochan do prezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Punkt 30. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu trzydziestego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.

Komisja Kultury i Środków Przekazu przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 192 A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Głosowało 90 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 91)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.

Szanowni Państwo Senatorowie, informuję, że porządek obrad czternastego posiedzenia został wyczerpany.

Oświadczenia

Przystępujemy do oświadczeń państwa senatorów poza porządkiem obrad.

Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego.

Proszę o sporządzenie listy senatorów chętnych do wygłoszenia oświadczeń.

Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż 5 minut. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym na to czasie, czyli w ciągu 5 minut. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos?

Pan senator Jerzy Wcisła.

Senator Jerzy Wcisła:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Pragnę złożyć 2 krótkie oświadczenia.

Pierwsze oświadczenie kieruję do ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, pana Marka Gróbarczyka.

Szanowny Panie Ministrze, 3 lipca otrzymałem odpowiedź z pana ministerstwa na oświadczenie w sprawach związanych z budową kanału przez mierzeję. Niestety, odpowiedź, choć obszerna, dotyczy tylko 3 z 6 zadanych pytań. Nie padły żadne odpowiedzi dotyczące objęcia inwestycją portu morskiego w Elblągu, chociaż ministerstwo w propagandowych materiałach i wypowiedziach przez cały czas mówi o wielkich korzyściach, jakie Elbląg osiągnie z powodu wybudowania kanału. Proszę zatem o ścisłą odpowiedź na następujące 2 pytania.

Czy tor wodny w porcie morskim w Elblągu zostanie w ramach wykonywania inwestycji budowy kanału przez mierzeję dostosowany do parametrów tegoż kanału?

Jeżeli program budowy kanału nie obejmuje przystosowania portu w Elblągu do parametrów kanału, to na jakich dokumentach opiera się uzasadnienie ekonomiczne tej inwestycji? Proszę o wskazanie tych dokumentów.

Drugie oświadczenie kieruję do ministra obrony narodowej, pana Mariusza Błaszczaka.

Szanowny Panie Ministrze, minęło 10 lat od tragicznej katastrofy smoleńskiej i mija piąty rok, gdy rządy PiS próbują udowodnić, że ta katastrofa była efektem wybuchu bomby na pokładzie samolotu. W tym celu pracuje, pochłaniając publiczne pieniądze, specjalna podkomisja. Niestety, poza chętnie powtarzanymi frazesami i zapewnieniami, że zbliżamy się do prawdy, nie poznajemy żadnych dowodów na potwierdzenie wspomnianej tezy, a dokonania podkomisji nie są poddawane żadnej niezależnej weryfikacji.

Proszę zatem o odpowiedzi na następujące pytania, które prawdopodobnie więcej powiedzą o tym, w jakim miejscu się znajdujemy, niż niczym niepotwierdzane oświadczenia. Oto pytania.

Pierwsze. Czym zajmuje się Podkomisja do Spraw Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego, skoro ostatnia informacja na stronie podkomisji pochodzi z 10 września 2018 r., a ostatnia informacja z działalności podkomisji – z 8 czerwca 2018 r.? Czy mogę otrzymać informację, raport, sprawozdania z prac komisji za lata 2019 i 2020?

Drugie. Informacja z 8 czerwca 2018 r. zawiera stwierdzenie, że liczne części samolotu i ciało przynajmniej jednej ofiary wykazały obecność materiałów wybuchowych. Gdzie są dostępne analizy i wyniki badań, które są podstawą do takich sformułowań? Czy są one dostępne do zweryfikowania przez niezależne instytucje badawcze i naukowe?

Trzecie. Jakim budżetem dysponowała podkomisja w latach 2018 i 2019? Jak te pieniądze zostały rozliczone? Czy mogę otrzymać takie sprawozdania finansowe?

Czwarte. Budżet podkomisji na 2020 r. wynosi ok. 3 milionów zł. Na jakie cele te środki mają być wydane? Czy mogę otrzymać preliminarz budżetowy podkomisji na ten rok?

Piąte. Dlaczego do tej pory nie ogłoszono wyników badań próbek pobranych podczas sekcji zwłok ofiar katastrofy smoleńskiej, mimo że wyniki badań już dawno dotarły z zagranicznych laboratoriów do prokuratury krajowej? Przypomnę, że ekshumacje zwłok i badania podjęto przede wszystkim po to, by określić, czy na pokładzie samolotu doszło do wybuchu bombowego. Czy ten cel został osiągnięty?

Szóste. Jakie działania podjął polski rząd po 2015 r. w celu odzyskania wraku samolotu znajdującego się w Smoleńsku?

I siódme. Niemal dokładnie 3 lata temu z trybuny Senatu RP pytałem o publicznie stawiane zarzuty o niejasne powiązania Antoniego Macierewicza ze stroną rosyjską, w tym ze służbami GRU, z sugestią, by Antoni Macierewicz został odsunięty od wszelkich funkcji do czasu wyjaśnienia zarzutów. Otrzymałem wówczas odpowiedź, że przygotowywany jest proces wobec dziennikarza publikującego te oskarżenia. Dziennikarz nigdy nie stanął przed sądem, co uwiarygadnia zarzuty stawiane Antoniemu Macierewiczowi. W związku z tym pytam, czy, a jeśli tak, to na jakiej podstawie oczyszczono Antoniego Macierewicza z zarzutów.

Z góry dziękuję za precyzyjne, ale i pełne odpowiedzi na zadane pytania.

Dziękuję bardzo. (Oklaski)

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Bogdan Borusewicz)

Wicemarszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

I proszę o wygłoszenie oświadczenia panią senator Ewę Matecką.

Senator Ewa Matecka:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Oświadczenie skierowane jest do prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego.

Szanowny Panie Premierze!

Obserwując sytuację epidemiczną w moim okręgu wyborczym, a także po rozmowach z samorządowcami powiatu ostrzeszowskiego, w którym wprowadzono najbardziej rygorystyczne obostrzenia, czuję się zobligowana do poruszenia kilku kluczowych kwestii.

Uznając potrzebę podjętych działań, władze samorządowe oraz mieszkańcy rzeczonego powiatu są w wielu przypadkach zaniepokojeni chaosem informacyjnym i brakiem pojawiających się na czas oficjalnych rozporządzeń czy wskazań. Źródłem informacji okazały się w większości przypadków przekazy medialne, natomiast odpowiedzialność za szeroko zakrojone działania spadła z dnia na dzień na samorządy lub przedsiębiorców, którzy nie mieli dość czasu, by przygotować się do nowej sytuacji.

Wiadomo było już od dłuższego czasu, o czym głośno mówili uznani epidemiolodzy, że w kraju nastąpi wyraźny przyrost zachorowań. Ze strony rządowej płynęły w tym samym czasie uspokajające sygnały o zwycięstwie nad pandemią. Dezorientacja, jaką spowodowały tak sprzeczne komunikaty, miała również wpływ na ograniczenie działań prewencyjnych i przygotowawczych do wprowadzenia nowych ograniczeń, zwłaszcza w sektorze usługowym.

Dlatego też w imieniu samorządowców i przedsiębiorców oczekuję od pana premiera precyzyjnej odpowiedzi na pytanie o to, jak rząd zamierza komunikować się z samorządami, tak aby podjęte działania były skoordynowane i skuteczne. Czy pan osobiście lub któryś z ministrów poczuwa się do odpowiedzialności za brak właściwej komunikacji, czy też ciężar odpowiedzialności za wszelkie przyszłe problemy rząd zamierza przerzucić na władze samorządowe? I wreszcie: jakie kroki zamierza podjąć rząd, by usprawnić bieg informacji na linii ministerstwo – administracja samorządowa? Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Pani Senator.

Informuję, że protokół czternastego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie 30 dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.

Zamknięcie posiedzenia

Zamykam czternaste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.

(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)

(Koniec posiedzenia o godzinie 11 minut 24)

Odpowiedź nie została jeszcze udzielona.