Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Jest mi bardzo przykro, że musimy dzisiaj procedować taką ustawę jak ustawa o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych oraz niektórych innych ustaw. Mówię to jako były wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Lubuskiego, mówię to jako osoba, która na własne oczy widziała, z jak wielkim zaangażowaniem samorządy dbają o swoje lokalne ojczyzny.
Ta ustawa to nic innego jak próba przekształcenia niezależnej i obiektywnej dotychczas instytucji kontrolno-nadzorczej w podporządkowany całkowicie administracji rządowej organ wyposażony w uprawnienia i narzędzia do represjonowania i dyscyplinowania jednostek samorządu terytorialnego według niejasnych i nieprecyzyjnych kryteriów. Mechanizm zaproponowany w tej nowelizacji odzwierciedla niechęć i nieufność rządu PiS do samorządu terytorialnego w Polsce, przewiduje bowiem całkowite podporządkowanie regionalnych izb obrachunkowych administracji rządowej przede wszystkim poprzez sposób powoływania i odwoływania prezesa tej instytucji oraz kolegiantów – po zmianie tej ustawy bardziej kolegów prezesa. A przecież regionalne izby obrachunkowe są instytucjami administracji państwowej, a nie rządowej – to nie to samo. Również nieuprawnione i niezgodne z konstytucją jest rozszerzenie uprawnień kontrolnych i nadzorczych izb, przede wszystkim poprzez wprowadzenie kryterium gospodarności, rzetelności i celowości w procesie nadzoru, podczas gdy art. 171 ust. 1 konstytucji stanowi, że działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności – to podstawa niezależności i suwerenności samorządu terytorialnego. Wreszcie – wyposażenie prezesa Rady Ministrów w uprawnienia do odwoływania, rozwiązywania bądź zawieszania każdego organu administracji samorządowej z klauzulą natychmiastowej wykonalności. Te zmiany w ustawach o samorządzie, odpowiednio, gminnym, powiatowym i województwa godzą w gwarantowaną konstytucyjnie, w art. 165 ust. 2, samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w zakresie prawa do ochrony sądowej.
Ta ustawa to również kolejna ustawa kadrowa. Pracujący w regionalnej izbie obrachunkowej tracą stosunek pracy z mocy ustawy, nie mają żadnych możliwości odwołania ani uzyskania jakiejkolwiek rekompensaty. Nikt zresztą nie wie, w jakim trybie będą powoływani nowi członkowie kolegium.
Bardzo proszę dzisiaj wszystkich, którym zależy na idei samorządności w Polsce, aby głosowali przeciwko tej ustawie. Dziękuję.