(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Stanisław Karczewski oraz wicemarszałkowie Maria Koc, Adam Bielan i Grzegorz Czelej)

Otwarcie posiedzenia

Marszałek Stanisław Karczewski:

Otwieram trzydzieste drugie posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji.

(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)

Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam pana senatora Rafała Ambrozika oraz pana senatora Roberta Dowhana. Listę mówców prowadzić będzie pan senator Rafał Ambrozik.

Panie i Panowie Senatorowie! W dniu 7 grudnia 2016 r. zmarł Jan Mincewicz, doktor nauk teologicznych, znany polski polityk na Litwie, działacz społeczny, animator kultury, założyciel i długoletni kierownik folklorystycznego zespołu pieśni i tańca „Wileńszczyzna”, poseł na Sejm litewski z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. Za swoją działalność Jan Mincewicz został uhonorowany między innymi Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W lipcu bieżącego roku został odznaczony medalem „Pro Patria”.

Bardzo proszę o powstanie i uczczenie minutą ciszy pamięci Jana Mincewicza.

(Senator Robert Mamątow: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie.)

(Zgromadzeni odpowiadają: A światłość wiekuista niechaj mu świeci.)

(Senator Robert Mamątow: Niech odpoczywa w pokoju wiecznym.)

(Zgromadzeni odpowiadają: Amen.)

Dziękuję bardzo.

Informuję, że w dniu 7 października 2016 r. prezes Rady Ministrów przekazała do Senatu dokument „Sprawozdanie Rady Ministrów z realizacji ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech w 2015 r.”. Dokument ten zawarty jest w druku nr 300. W dniu 13 października 2016 r. marszałek Senatu skierował sprawozdanie do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz do Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej. Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej zapoznała się z dokumentem na posiedzeniu w dniu 2 listopada 2016 r., a Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej – na posiedzeniu w dniu 6 grudnia 2016 r. Komisje poinformowały o tym marszałka Senatu.

Informuję, że Sejm na trzydziestym pierwszym posiedzeniu w dniach 29–30 listopada oraz 2 grudnia 2016 r. przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, do ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, do ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2017 oraz część poprawek zgłoszonych przez Senat do ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw.

Wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołów dwudziestego siódmego i dwudziestego ósmego posiedzenia stwierdzam, że protokoły do tych posiedzeń zostały przyjęte.

Informuję, że protokół dwudziestego dziewiątego posiedzenia Senatu zgodnie z Regulaminem Senatu jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeśli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty na kolejnym posiedzeniu.

Projekt porządku obrad

Państwo Senatorowie, projekt porządku obrad został wyłożony na ławach senatorskich.

Proponuję rozpatrzenie punktów pierwszego, drugiego, trzeciego, piątego, szóstego, siódmego, ósmego oraz dziewiątego projektu porządku obrad, pomimo że sprawozdania komisji w sprawie tych ustaw zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.

Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.

Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.

Państwo Senatorowie, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkty: drugie czytanie projektu uchwały w 25. rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie – i rozpatrzenie go jako punktu szesnastego porządku obrad; drugie czytanie projektu uchwały w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń na „Wujku” – i rozpatrzenie go jako punktu siedemnastego porządku obrad; drugie czytanie projektu uchwały w 46. rocznicę krwawej masakry robotników w Szczecinie i na Wybrzeżu – i rozpatrzenie go jako punktu osiemnastego porządku obrad.

Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.

Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.

Proponuję łączne rozpatrywanie punktu dziesiątego: ustawa o ratyfikacji Protokołu o zmianie Umowy o rozliczeniach wielostronnych w rublach transferowych i o utworzeniu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r., ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r. i 23 listopada 1977 r., a także Statutu tego Banku, ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r. i 23 listopada 1977 r., sporządzonego w Moskwie dnia 18 grudnia 1990 r.; oraz punktu jedenastego: ustawa o ratyfikacji Protokołu o zmianie Porozumienia o utworzeniu i działalności Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r., ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r., oraz Statutu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej, ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r. sporządzonego w Warszawie dnia 25 listopada 2014 r.

Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.

Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Nie widzę chętnych.

Zatwierdzenie porządku obrad

Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek trzydziestego drugiego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji.

Informuję, że do rozpatrzenia punktu dziewiątego, dziesiątego i jedenastego przystąpimy 15 grudnia.

Pragnę przypomnieć państwu senatorom, że w rozesłanym porządku obrad dostali państwo informacje o ewentualnych uzupełnieniach obecnego porządku obrad.

Informuję ponadto, że porządek obrad może zostać uzupełniony o inne ustawy uchwalone przez Sejm na trwającym obecnie posiedzeniu.

Dzisiaj o godzinie 16.15 zostanie ogłoszona przerwa do godziny 19.30. Wieczorem przeprowadzimy głosowania w sprawie rozpatrywanych w dniu dzisiejszym ustaw.

Jutro wznowimy obrady o 13.30.

17 grudnia, tj. w czwartek, o godzinie 10.45 ogłosimy przerwę do godziny 12.30 na opłatek parlamentarny.

Panie i Panowie Senatorowie, obecne posiedzenie zostało wydłużone o 2 dodatkowe dni, tj. 20 i 21 grudnia bieżącego roku.

Punkt 1. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o pomocy społecznej

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 357, a sprawozdanie komisji – w druku nr 357 A.

Sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej

Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, pana senatora Ryszarda Majera, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Ryszard Majer:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!

Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej w sprawie uchwalonej przez Sejm 2 grudnia 2016 r. ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

Szanowni Państwo, nowelizacja tej ustawy obejmuje art. 106 – zamieszczony w przepisach regulujących postępowanie w sprawie świadczeń z pomocy społecznej – w którym obowiązuje m.in. zasada przyznawania i wypłacania świadczenia pieniężnego od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją.

Zmiana art. 106 jest związana z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., w którym to wyroku Trybunał orzekł, że artykuł ten w zakresie, w jakim stanowi, że w przypadku wniosku o przyznanie zasiłku stałego osobie całkowicie niezdolnej do pracy legitymującej się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności i niemającej innych środków utrzymania prawo do zasiłku ustala się począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek, jest niezgodny z art. 67 ust. 2 w związku z art. 2 konstytucji. Przepis w zakresie wskazanym przez Trybunał traci moc obowiązującą 31 grudnia 2016 r.

Drodzy Państwo, nowy zapis art. 106 nie wzbudził kontrowersji podczas posiedzenia komisji. W skrócie powiem, że chodzi o to, że osoba, która zwraca się do systemu pomocy społecznej…

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Maria Koc)

(Rozmowy na sali)

(Wicemarszałek Maria Koc: Przepraszam, Panie Senatorze. Bardzo proszę o ciszę. Szanowni Państwo, proszę o ciszę na sali, bo nie słychać senatora sprawozdawcy. Proszę bardzo.)

Osoba, która w związku z niepełnosprawnością zwraca się do systemu pomocy społecznej o objęcie pomocą, do tej pory mogła to zrobić dopiero w momencie, kiedy otrzymała orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. W tej chwili będzie składała dokumenty równocześnie z wnioskiem… będzie mogła składać dokumenty równocześnie ze złożeniem wniosku do systemu orzekającego i w okresie do momentu uzyskania orzeczenia będzie objęta zasiłkiem okresowym. W momencie, kiedy dostarczy do ośrodka pomocy społecznej właściwy dokument, właściwe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, zostanie objęta zasiłkiem stałym. Jest to rozwiązanie korzystne dla stron korzystających, które są niezdolne do pracy z powodu niepełnosprawności, ponieważ umożliwia im nabywanie prawa do świadczenia bezpośrednio w chwili, kiedy tak naprawdę zdarzy się przyczyna niepełnosprawności, nie muszą one czekać, tak jak to było do tej pory.

Ustawa na posiedzeniu komisji nie wzbudziła większych kontrowersji. Komisja rekomenduje Wysokiemu Senatowi przyjęcie tej nowelizacji ustawy. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Pan senator Mieczysław Augustyn. Bardzo proszę.

Senator Mieczysław Augustyn:

Panie Senatorze, jakiej grupy osób ewentualnie może dotyczyć ta zmiana i jaki może być potencjalny koszt jej wprowadzenia?

Wicemarszałek Maria Koc:

Proszę bardzo.

Senator Ryszard Majer:

W przypadku zasiłku stałego trudno jest jednoznacznie szacować koszty – być może pani minister w swojej wypowiedzi będzie potrafiła to określić bardziej szczegółowo – ponieważ tak naprawdę mamy do czynienia z grupą osób, które znajdują się w takiej sytuacji, że niejako dosięga ich stopień niepełnosprawności. Na posiedzeniu komisji myśmy nie mówili o kosztach w odniesieniu do tego punktu, tak że możemy przekierować to pytanie do pani minister.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś pytania?

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Jarosław Duda:

Panie Senatorze Sprawozdawco, chciałbym dopytać o pewną sprawę. Zgodnie z założeniami ustawy mówi się o tym, że ta kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. Czy myśmy rozmawiali o tym, dlaczego to jest taka kwota? Pytam, bo gdzieś mi to umknęło, nie pamiętam tego. Czy pan może to wyjaśnić?

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Proszę.

Senator Ryszard Majer:

Myśmy o tym nie rozmawiali, ja sobie nie przypominam tej rozmowy, ale mogę powiedzieć, że jest to kwota wynikająca z przepisów ustawowych.

(Senator Jarosław Duda: A jak jest wyliczona?)

To już do pani minister.

(Senator Jarosław Duda: To do pani minister. Dobrze. Dziękuję.)

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania? Nie widzę chętnych.

Dziękuję, Panie Senatorze.

(Senator Ryszard Majer: Dziękuję.)

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rodziny, pracy i polityki społecznej.

Jest dzisiaj z nami pani minister Elżbieta Bojanowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy pani minister pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?

Bardzo proszę, Pani Minister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!

Ja tylko przypomnę, że celem projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej jest wdrożenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., w którym to wyroku Trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w zakresie, w jakim stanowi on, że w wypadku wniosku o przyznanie zasiłku stałego osobie całkowicie niezdolnej do pracy, legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności i niemającej innych środków utrzymania, prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek.

Projekt ustawy zaprezentował pan senator sprawozdawca, w związku z czym nie będę powtarzała tych informacji, ale odniosę do tych 2 pytań. Zwracam się do pana senatora Augustyna. Szacujemy, że to będzie około 2 tysięcy 900 osób, dokładnie 2 tysiące 860, a koszt, jaki jest w OSR, to jest około 6 milionów 200 tysięcy zł. Jeśli zaś chodzi o 30 zł, to ta ustawa nic nie zmienia w dotychczasowych uregulowaniach w ustawie o pomocy społecznej, czyli te zasady zostają. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję bardzo, Pani Minister.

Zapytania i odpowiedzi

Są pytania. Tak?

(Senator Jarosław Duda: Chciałbym tylko prosić o doprecyzowanie.)

Pan senator Jarosław Duda. Proszę.

Senator Jarosław Duda:

Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.

Chciałbym prosić o doprecyzowanie, czy na tym etapie w ramach wykonania wyroku Trybunału można było rozmawiać o podwyższeniu tej kwoty minimalnej, tych 30 zł, czy to…

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska:

Nie, to wykraczałoby poza zakres orzeczenia Trybunału. To w ogóle nie wchodziło w zakres orzeczenia Trybunału.

(Senator Jarosław Duda: Czyli dzisiaj jest minimalna kwota 30 zł i taka ona była…)

Tak. Tego nie obejmowało orzeczenie Trybunału. Chodziło o ten moment, w którym osoba może ubiegać się o świadczenia z systemu pomocy społecznej. Wcześniej było tak, że mogła w momencie, kiedy miała orzeczenie, a dziś mówimy, że może w momencie, kiedy złożyła wniosek o wydanie orzeczenia…

(Senator Jarosław Duda: Pani Marszałek, mogę jeszcze dopytać?)

Wicemarszałek Maria Koc:

Tak oczywiście.

Bardzo proszę.

Senator Jarosław Duda:

Czy pani minister pamięta, kiedy ta kwota 30 zł została ustalona, kiedy zapadło rozstrzygnięcie, że będzie ona na tym poziomie?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska:

Nie, nie pamiętam, Panie Senatorze, ale oczywiście służymy odpowiedzią na piśmie.

(Senator Jarosław Duda: Dziękuję bardzo.)

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś jeszcze?

Bardzo proszę, pan senator Ryszard Majer.

Senator Ryszard Majer:

Ja mam takie pytanie. Może pani minister mi powie, czy ja dobrze rozumiem – dopytuje o to m.in. pan senator Duda – że ta minimalna kwota 30 zł przy zasiłku stałym to jest tak naprawdę kwota, która wynika z różnicy między dochodami a kryterium dochodowym i jeżeli np. różnica między dochodem a kryterium dochodowym jest 20 zł, to wtedy ośrodek…

(Głos z sali: Wtedy musi być…)

…musi wypłacić przynajmniej 30 zł. Nie może wypłacić mniej.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska:

Tak jest.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dobrze.

Czy są jeszcze pytania do pani minister?

Pan Mieczysław Augustyn.

Senator Mieczysław Augustyn:

Pani Minister, niech pani przypomni nam wszystkim, jakie jest obecnie kryterium dochodowe dla osób otrzymujących zasiłek.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska:

Zasiłek stały wynosi 604 zł, zasiłek zmieniony w 2015 r. dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 634 zł, a na osobę w rodzinie – 514 zł.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania? Nie widzę zgłoszeń.

Bardzo dziękuję, Pani Minister.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska: Dziękuję bardzo.)

Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez pana senatora Jarosława Dudę.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w bloku głosowań. Bardzo dziękuję.

Przystępujemy…

Dziękuję, Pani Minister.

Punkt 2. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 358, a sprawozdanie komisji w druku nr 358 A.

Sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej

Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, senatora Ryszarda Majera, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Sprawozdawca Ryszard Majer:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!

Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej o uchwalonej przez Sejm w dniu 2 grudnia 2016 r. ustawie o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Szanowni Państwo, ustawa ta, przyjęta przez Sejm 2 grudnia 2016 r., podwyższa do wysokości 1 tysiąca zł miesięcznie kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, najniższej emerytury i renty rodzinnej oraz do kwoty 750 zł miesięcznie wysokość najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Ponadto wprowadza w roku 2017 odstępstwa od zasady procentowej waloryzacji emerytur i rent określonej w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. Zamiast podwyższenia świadczeń o ten sam procent dla wszystkich świadczeniobiorców, w 2017 r. świadczenia, w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2017 r., zostaną podwyższone wskaźnikiem waloryzacji ustalonym zgodnie z art. 89 ustawy zmienianej nie mniej niż o kwotę 10 zł. Nie jest to pierwsza waloryzacja świadczeń odbiegająca od przyjętych w 1998 r. zasad. Podobne waloryzacje były realizowane wcześniej.

Komisja rodziny pochyliła się nad zamianą ustawy. Komisja z zadowoleniem przyjęła podwyższenie najniższej renty i emerytury do kwoty 1 tysiąca zł. To jest ważny ukłon w stosunku do osób, które otrzymują te świadczenia. Tak więc do 1 tysiąca zł dla osób całkowicie niezdolnych do pracy, do 750 zł dla osób częściowo niezdolnych do pracy, do 1 tysiąca zł dla osób otrzymujących najniższe emerytury oraz renty rodzinne.

Podczas posiedzenia naszej komisji padały pytania o koszty tego przedsięwzięcia. Jak zostaliśmy poinformowani przez przedstawicieli ministerstwa, w przypadku rent będzie to kwota 250 milionów zł, a łącznie, czyli wraz z emeryturami, to jest kwota szacowana w granicach 2,5 miliarda zł. Bardzo dziękuję. I oczywiście rekomenduję przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Pan senator Jarosław Duda, a potem pan senator Mieczysław Augustyn.

Senator Jarosław Duda:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Panie Senatorze Sprawozdawco, rozmawialiśmy, o ile pamiętam, o tym, jaka była logika dochodzenia do tej kwoty 1 tysiąca zł. Czy prawdą jest, czy ja dobrze odczytałem, że jest to związane z tym, że od przyszłego roku płaca minimalna ma wynosić 2 tysiące zł? Czy to jest tym podyktowane? Czy mógłby pan to wyjaśnić? Jeśli nie, to oczywiście zapytam pana ministra, bo ciekaw jestem, dlaczego 1 tysiąc zł, a nie 1 tysiąc 200 zł albo 900 zł. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Ryszard Majer:

Ja powiem tak: filozofia tych świadczeń jest związana z przewidywanym wskaźnikiem waloryzacji i łączy się… Wzrost najniższych świadczeń, to jest emerytury i renty rodzinnej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, który nastąpiłby na poziomie wyższym niż przyjęty w ustawie z dnia 2 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw… Myślę, że więcej szczegółów zaprezentują przedstawiciele ministerstwa.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

I pan senator Mieczysław Augustyn.

Senator Mieczysław Augustyn:

Dlaczego przyjęto najniższą kwotę waloryzacji na poziomie 10 zł i dlaczego to rozwiązanie ma dotyczyć tylko 2017 r., podczas gdy z zapowiedzi ministerstwa składanych tutaj, na tej sali, wynikało, że zostanie trwale zmieniony mechanizm w sytuacji, kiedy wspomniane waloryzacje miałyby być bardzo niskie? Przypomnę, że chyba w 2015 r. najniższa waloryzacja była na dużo wyższym poziomie, w 2016 r. zresztą też. Tak więc chciałbym się dowiedzieć, skąd te 10 zł.

Senator Ryszard Majer:

Bierzemy pod uwagę możliwości budżetowe Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Myślę jednak, że o mechanizmie szczegółowo wypowie się pan minister.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze pytania? Nie.

Dziękuję, Panie Senatorze.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rodziny, pracy i polityki społecznej.

Jest dzisiaj na posiedzeniu pan minister Marcin Zieleniecki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Czy pan minister…

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Bardzo proszę, pan minister pragnie zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu. Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Powiem dwa zdania na temat istoty tej ustawy. Tak naprawdę konieczność uchwalenia ustawy zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynika z pewnych deficytów mechanizmu waloryzacji procentowej, który jest na stałe wprowadzony do ustawy emerytalno-rentowej.

Gdyby 1 marca 2017 r. ograniczyć się wyłącznie do zrealizowania zapisów ustawy emerytalno-rentowej, to świadczenia emerytalno-rentowe wzrosłyby jedynie o 0,73%. Wskaźnik waloryzacji wyniósłby 100,73%. Oznaczałoby to, że najniższe świadczenia emerytalno-rentowe wzrosłyby w bardzo nieznaczny sposób. Można powiedzieć, że stosowanie przez wiele lat mechanizmu waloryzacji procentowej skutkuje tym, że najniższe świadczenia rosną w sposób mniej istotny aniżeli świadczenia wyższe. Mamy do czynienia z coraz większą rozbieżnością pomiędzy kwotą najniższego świadczenia emerytalno-rentowego a kwotą minimum socjalnego, kwotą minimalnego wynagrodzenia za pracę, jak również kwotą przeciętnego wynagrodzenia za pracę. Dlatego rząd uznał, że zachodzi potrzeba dowartościowania, wzmocnienia osób otrzymujących najniższe świadczenia emerytalno-rentowe.

Chcę powiedzieć, że mechanizm, który został zaproponowany w ustawie zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zakłada 2 operacje.

Pierwsza z nich to operacja podwyższenia kwot najniższych świadczeń emerytalno-rentowych zasadniczo do kwoty 1 tysiąca zł, jeżeli chodzi o emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, oraz podwyższenia kwot rent socjalnych z 741 zł 35 gr do 840 zł i podwyższenia kwot najniższych rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy z 676 zł 75 gr do 750 zł. Warto zauważyć, że korzyści, pozytywne skutki tej operacji odczują nie tylko osoby, które otrzymywały do tej pory świadczenia na poziomie najniższego świadczenia emerytalno-rentowego. Można powiedzieć, że skorzystają na tych rozwiązaniach osoby pobierające świadczenia w przedziale pomiędzy kwotą najniższego świadczenia emerytalno-rentowego a kwotą najniższego świadczenia tej w proponowanej nowej wysokości.

Druga zmiana, którą zawiera ustawa, to wprowadzenie elementu waloryzacji kwotowej do stosowanego systemowo w ustawie emerytalno-rentowej mechanizmu waloryzacji procentowej. Również na tej operacji skorzystają osoby otrzymujące świadczenia relatywnie wyższe od kwot najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, jeżeli chodzi o skalę osób, których świadczenia wzrosną w większym zakresie aniżeli o ten przewidywany procentowy wskaźnik 100,73%. Zakładamy, że wzrosną w sposób korzystniejszy świadczenia dla osób otrzymujących emerytury w wysokości poniżej 1 tysiąca 370 zł.

Mamy jeszcze jeden element, który uzasadnia dowartościowanie osób otrzymujących najniższe świadczenia emerytalno-rentowe. Mam tutaj na myśli stosowaną w systemie emerytalnym formułę zdefiniowanej składki, stosowaną przy ustalaniu wysokości świadczeń emerytalnych. Można powiedzieć, że nasz system emerytalny, nowy system emerytalny, który został wprowadzony na mocy reformy emerytalnej z 1999 r., ma charakter wybitnie indywidualistyczny. Wysokość emerytury w tym systemie zdefiniowanej składki zależy tak naprawdę od indywidualnej sytuacji ubezpieczeniowej każdego ubezpieczonego, sytuacji, która jest uzależniona tak naprawdę od trzech parametrów, to znaczy wysokości wynagrodzenia osiąganego w okresie podlegania ubezpieczeniu, długości okresu opłacania składek i momentu przejścia na emeryturę. Można więc powiedzieć, że ta najniższa emerytura czy konstrukcja najniższego świadczenia emerytalnego stanowi tak naprawdę jedyny element socjalny w tym nowym systemie emerytalnym i stąd zachodzi konieczność jak gdyby wzmacniania tego elementu socjalnego w systemie emerytalnym. Można powiedzieć, że to jest rozwiązanie, które w pewnym sensie pełni też funkcję dyscyplinującą ubezpieczonych do tego, aby opłacać składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Musimy pamiętać o tym, iż konstrukcja najniższego świadczenia emerytalnego znajduje zastosowanie do osób, które legitymują się po prostu minimalnym stażem ubezpieczeniowym, minimalnym okresem składkowym i nieskładkowym. Prawda? A więc z tego względu podjęliśmy decyzję o podwyższeniu kwot najniższych świadczeń emerytalno-rentowych. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

Czy są pytania?

Zapytania i odpowiedzi

Bardzo proszę, pan senator Mieczysław Augustyn, a potem pan senator Duda.

Senator Mieczysław Augustyn:

Panie Ministrze, kilka pytań.

Mianowicie chciałbym się dowiedzieć, czy po podwyższeniu tych najniższych świadczeń osoby otrzymujące najniższą emeryturę przekroczą kwotę, która miała być takim dobrodziejstwem, jeśli chodzi o kwotę wolną od podatku. Bo tam chyba wychodziło miesięcznie poniżej 900 zł. Czyli rozumiem, że najniższe emerytury przekroczą ten próg i te osoby nie będą miały tego odliczenia. Prosiłbym ewentualnie o potwierdzenie tych moich wątpliwości.

Oczywiście chciałbym też ponowić pytanie, dlaczego wbrew temu, co zapowiadaliście, nie wprowadzacie państwo jakiegoś stałego mechanizmu regulowania sytuacji, w której waloryzacja jest tak bardzo niska.

Kolejne pytanie. Najniższa emerytura ze względu na to, o czym pan minister mówił, to znaczy przejście na zdefiniowaną składkę, niejako zrywa tę więź i przekształca się w rodzaj świadczenia socjalnego, które się dostaje niezależenie od tego, ile się uzbierało. W związku z tym przede wszystkim mam pytanie, jakich grup osób to będzie dotyczyło. Wiemy, jaki jest koszt. Ale jaka grupa emerytów i także emerytów rolniczych będzie objęta tą zmianą dotyczącą najniższej emerytury? I dlaczego wobec tego państwo nie różnicujecie jednak wysokości tego najniższego świadczenia dla rolników i dla pracowników? Bo ono zaczyna mieć charakter absolutnie socjalny, a w coraz mniejszym stopniu ubezpieczeniowy.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Przygotowując projekt ustawy wprowadzającej zmiany, o których przed chwilą wspominałem, nie braliśmy pod uwagę zmian w zakresie systemu podatkowego. Prawda? Ten projekt ustawy powstawał wcześniej, jeszcze przed decyzjami dotyczącymi kwoty wolnej od podatku. Tak że kwota 1 tysiąca zł, na co chcę zwrócić uwagę, dotycząca tylko najniższych świadczeń emerytalnych, jak również najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przewyższa kwotę wolną od podatku. A jeżeli chodzi o kwestie dotyczące innych świadczeń objętych podwyższeniem, czyli renty socjalnej, to ona wzrośnie do 840 zł i już, że tak powiem, znajdzie się poniżej kwoty wolnej. Prawda? Czyli w całości będzie zwolniona z obowiązku podatkowego, jeżeli chodzi o podatek dochodowy od osób fizycznych. Podobnie będzie wyglądać sytuacja, jeżeli chodzi o rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Ja myślę, że rozwiązania obowiązujące w systemie podatkowym dotyczą wszystkich podatników w takim samym zakresie. Tym elementem, który decyduje o tym, na jakim poziomie, można powiedzieć, podatnik korzysta z ulgi podatkowej czy kwoty wolnej od podatku, czy zwolnienia podatkowego, jest po prostu wysokość osiąganego dochodu. I można powiedzieć, że to rozwiązanie dotyczące najniższych emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy jest zgodne z tą filozofią.

Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące ewentualnej modyfikacji stałego mechanizmu waloryzacji emerytur i rent, który mamy w ustawie emerytalno-rentowej, to zauważmy, że jeżeli chodzi o kwotę najniższego świadczenia emerytalno-rentowego, właściwie nie mieliśmy do tej pory do czynienia z odstępstwem od zasady… Świadczenia te rosły w takim zakresie, w jakim podnosiliśmy wszystkie świadczenia emerytalno-rentowe. Krótko mówiąc, kwoty najniższych świadczeń wzrastały o wskaźnik waloryzacji. Prawda? Tak że ta propozycja, która jest zawarta w dzisiaj dyskutowanej ustawie, zakłada jednorazowe oderwanie wzrostu kwoty najniższych świadczeń emerytalno-rentowych od wskaźnika waloryzacji.

Jeżeli chodzi o intencje, to ja już je przedstawiałem. Tak naprawdę chodzi o to, aby powiązać wzrost najniższych świadczeń emerytalno-rentowych ze wzrostem kwoty najniższego czy minimalnego wynagrodzenia za pracę, która to kwota wynagrodzenia wzrośnie od 1 stycznia 2017 r. do 1 tysiąca zł, oraz o to, aby powiązać kwotę najniższych świadczeń emerytalno-rentowych z kwotą minimum socjalnego, która nieznacznie przekracza 1 tysiąc zł. Można powiedzieć, że to właśnie stąd wziął się ten pomysł.

Jeżeli chodzi o ewentualne zmiany w zakresie stałego mechanizmu waloryzacji, który mamy w ustawie, to ten element jest przedmiotem dyskusji, jest przedmiotem analiz. My w tej chwili finiszujemy, kończymy prace nad przeglądem emerytalnym – jesteśmy zobligowani do tego, aby przedstawić Sejmowi wyniki tego przeglądu do końca tego roku – a elementem tego przeglądu jest również mechanizm waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych.

Jeżeli chodzi o ocenę tego mechanizmu, który mamy w tej chwili w ustawie, to ja nie jestem jednoznacznym krytykiem mechanizmu waloryzacji procentowej, choć oczywiście ma on swoje mankamenty, ma swoje słabe strony. Taką słabą stroną jest, można powiedzieć, niedostateczny wzrost najniższych świadczeń. Prawda? Ale musimy pamiętać o tym, co jest istotą waloryzacji. Waloryzacja jest mechanizmem dostosowawczym, jest mechanizmem adaptacyjnym, jest mechanizmem, który zakłada dostosowanie wysokości świadczeń emerytalno-rentowych do zmian w zakresie otoczenia ekonomicznego. A te zmiany wynikają ze wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, czyli z inflacji, jak również ze wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. I można powiedzieć, że ten wskaźnik waloryzacji, który mamy dzisiaj, uwzględnia oba parametry, a więc te nasze świadczenia – bierzemy pod uwagę stały mechanizm waloryzacji – wzrastają stosownie do wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz stosownie do wzrostu przeciętnego wynagrodzenia.

Ten mechanizm – to wynika z ustawy, o której dzisiaj rozmawiamy – znajdzie zastosowanie również 1 marca 2017 r. w odniesieniu do wszystkich świadczeń. Jednakże, tak jak powiedziałem, zachodzi potrzeba dodatkowego wsparcia osób osiągających najniższe świadczenia emerytalno-rentowe. I tak jak powiedziałem, ta ustawa, o której dzisiaj rozmawiamy, nie dotyczy tylko osób, które otrzymują najniższe świadczenia emerytalno-rentowe, ona dotyczy również takich osób, które otrzymują świadczenia w kwocie mieszczącej się w przedziale pomiędzy najniższym świadczeniem a kwotą 1 tysiąca zł, mówiąc w pewnym uproszczeniu. A ten element waloryzacji kwotowej, który się pojawia, dotyczy osób otrzymujących świadczenia poniżej 1 tysiąca 370 zł. Tak że skala, zakres podmiotowy tej zmiany jest szerszy niż wówczas, gdyby obejmowała ona wyłącznie osoby otrzymujące najniższe świadczenia emerytalno-rentowe. I można powiedzieć, że w tym zakresie on wywołuje jednak zmiany trwałe. Bo to podwyższenie do 1 tysiąca zł skutkuje, że tak powiem, definitywnym podwyższeniem świadczeń. Podobnie jest z zastosowaniem tej kwoty 10 zł. Te świadczenia wzrosną w sposób trwały o więcej niż wskaźnik waloryzacji. Ale oczywiście, jak wspomniałem, na temat rozwiązań systemowych ograniczających mankamenty waloryzacji procentowej dyskutujemy, analizujemy je przy okazji przeglądu emerytalnego.

Jeżeli chodzi o pytanie pana senatora dotyczące jak gdyby… Pan senator użył takiego określenia: zerwanie więzi między wkładem emerytalnym a kwotą świadczenia. Oczywiście trudno mówić o takim zerwaniu więzi. To jest, tak jak powiedziałem, wzmocnienie elementu socjalnego w nowym systemie emerytalno-rentowym. Ale ta zasada, że wysokość świadczenia, przede wszystkim wysokość tych świadczeń relatywnie wyższych, zależy od wartości wkładu emerytalnego, zostaje cały czas zachowana. Jednak tak jak mówię…

(Senator Mieczysław Augustyn: Mówiłem tylko o najniższych.)

Ale takie jest założenie konstrukcji najniższego świadczenia, głównie emerytalnego, bo w przypadku świadczeń rentowych ten element socjalny występuje w postaci stałego składnika każdego świadczenia rentowego: 24% kwoty bazowej. A więc tutaj rzeczywiście sytuacja jest troszkę inna, tutaj ta zależność między wkładem a wysokością świadczenia nie jest tak ścisła jak w przypadku emerytur. W przypadku emerytur rzeczywiście ta zasada wkładu obowiązuje, a tym jedynym elementem jak gdyby socjalnym jest właśnie kwota najniższego świadczenia emerytalnego.

Ostatnie pytanie dotyczyło różnicowania zasad waloryzacji dla rolników i osób objętych powszechnym systemem emerytalnym. Właściwie ta ustawa zmierza do ujednolicenia. To jest, można powiedzieć, rozwiązanie systemowe. Ja uważam, że bardzo dobrze, że jak gdyby zbliżamy te dwa systemy emerytalne: system powszechny i system rolniczy. Bo – nie wspominałem o tym wcześniej – tak naprawdę ta ustawa zakłada, po pierwsze, wprowadzenie takiego samego mechanizmu waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych w systemie rolniczym jak ten, który obowiązuje w systemie powszechnym, a po drugie, zakłada zastosowanie takiego samego zwiększenia najniższych świadczeń emerytalno-rentowych w systemie rolniczym jak w systemie powszechnym. Do tej pory, można powiedzieć, takiego mechanizmu systemowego w systemie rolniczym nie stosowaliśmy. Tak że gdybym ja osobiście miał to oceniać, powiedziałbym, że uważam, że bardzo dobrze, że te systemy przynajmniej w tym zakresie zbliżają się do siebie.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki: Dziękuję.)

Pytanie zadaje pan senator Jarosław Duda.

Senator Jarosław Duda:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Panie Ministrze, zapewne pan to wie: na ile jest dzisiaj wyliczone minimum egzystencji, jaka to jest kwota? Oczywiście na osobę. I pytanie z tym związane, bo pewnie państwo to też liczyliście. Skoro 1 tysiąc zł jest dzisiaj najniższą emeryturą, to ile to jest na rękę? Jaka jest kwota, która zostanie temu świadczeniobiorcy przelana czy dostarczona? To jest pierwsze pytanie.

Wicemarszałek Maria Koc:

Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki:

Ja w tej chwili nie mam dokładnych danych, ale jeżeli chodzi o minimum egzystencji, to jest to kwota ponad 500 zł. Dokładnie nie powiem, jaka to jest kwota, ale jest to ponad 500 zł. Tak że… Można powiedzieć w pewnym uproszczeniu, że kwota najniższego świadczenia emerytalno-rentowego będzie dwukrotnie przewyższać kwotę minimum egzystencji.

(Senator Jarosław Duda: Dwukrotnie nie może, bo jeśli to 500, a 1 tysiąc…)

Ale blisko, blisko.

(Senator Jarosław Duda: Na 500 zł jest wyliczona kwota minimum egzystencji… Przepraszam, Pani Marszałek. Mogę…?)

Wicemarszałek Maria Koc:

Proszę.

Senator Jarosław Duda:

Netto. Jest ona wyliczona netto. A skoro emerytura to jest 1 tysiąc brutto i odejmiemy od tego skutki, podatek, to wtedy to nie będzie dwukrotność.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki:

Myśmy jak gdyby szacowali… Jak mówię, z uwagi też na to, że projekt ustawy powstawał wówczas, kiedy nie były jeszcze znane zmiany w systemie podatkowym – w szczególności wprowadzenie tych nowych rozwiązań dotyczących kwoty wolnej od podatku – my tego typu szacunków po prostu nie przeprowadzaliśmy. Tak że… Myślę, że w formie pisemnej… Mogę się zobowiązać do tego, że w tej formie udzielę odpowiedzi na to pytanie.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dobrze.

Senator Jarosław Duda:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze. Bardzo dziękuję.

Pani Marszałek, dopytam jeszcze, jeśli mogę. To ostatnie pytanie w tej rundzie. Dobrze?

Już pytałem o to pana senatora sprawozdawcę, ale… Czy mógłby pan, Panie Ministrze, przedstawić tę filozofię czy metodologię dochodzenia do tego 1 tysiąca zł? Czy tu chodzi rzeczywiście o to, że 2 tysiące to płaca minimalna, dlatego tu jest 1 tysiąc, czy może były jakieś inne okoliczności, które braliście państwo pod uwagę?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Ja bym wymienił tu 3 elementy. Tak naprawdę 3 elementy były tu istotne.

Pierwszy element to rzeczywiście decyzja o podwyższeniu kwot najniższego wynagrodzenia za pracę. Jeżeli popatrzymy na uzasadnienie projektu ustawy, to zobaczymy tam tabelę, która wskazuje na to, w jaki sposób pogarszała się relacja pomiędzy najniższą emeryturą a minimalnym wynagrodzeniem. Prawda? Można powiedzieć, że w 2002 r. najniższa emerytura wynosiła około 70% minimalnego wynagrodzenia, w roku 2008 ta proporcja spadła już do 56,5%, a w roku 2016 najniższa emerytura wynosiła już tylko 47,71% tego wynagrodzenia. Po prostu ta relacja, wskutek stosowania tego procentowego wskaźnika waloryzacji, ulegała pogorszeniu. A więc ponieważ podjęto decyzję o podwyższeniu kwoty minimalnego wynagrodzenia do 2 tysięcy zł, zaszła potrzeba, aby przynajmniej w ograniczonym zakresie tę zależność między kwotą minimalnego wynagrodzenia a najniższą emeryturą zachować. I kwota 1 tysiąca zł daje, można powiedzieć, możliwość zachowania tej zależności na poziomie 50%. To jest jeden element.

Drugi element, który bez wątpienia był brany pod uwagę, to jest zależność między najniższą emeryturą a kwotą minimum socjalnego. Można powiedzieć, że ta różnica też zaczęła się powiększać, a więc, tak jak powiedziałem, podwyższenie kwot najniższej emerytury do 1 tysiąca zł skutkuje tym, że jesteśmy blisko minimum socjalnego.

Trzeci element to oczywiście w względy finansowe. Staraliśmy się tak przygotować projekt ustawy, aby zmieścić się w realiach budżetowych. I można powiedzieć, że całkowity koszt tej operacji, tych 2 zasadniczych operacji, mieści się w ramach środków zabezpieczonych w projekcie budżetu na 2017 r., to jest w kwocie około 2 miliardów 500 milionów zł.

Tak że te 3 czynniki jak gdyby zadecydowały, że taki jest kształt propozycji zawartych w tej ustawie.

Wicemarszałek Maria Koc:

Jeszcze pytanie? Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Jarosław Duda:

Może… Chciałbym, żeby to wybrzmiało. Czy państwo macie dane, ilu obywateli Rzeczypospolitej otrzymywać będzie tę najniższą emeryturę w wysokości 1 tysiąca zł? Czy macie to państwo wyliczone?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marcin Zieleniecki:

Oczywiście mamy. Jeżeli chodzi o to podwyższenie do 1 tysiąca zł, to będzie ono dotyczyło mniej więcej 800 tysięcy emerytów i rencistów FUS, czyli będących w systemie powszechnym, w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli chodzi o osoby otrzymujące renty socjalne, to skorzystają na tym wszyscy – 285 tysięcy osób. Jeżeli chodzi o system rolniczy, to rozwiązanie to znajdzie zastosowanie w przypadku blisko 350 tysięcy rolników pobierających emerytury i renty z KRUS. Tak że można powiedzieć, że w sumie blisko 1,5 miliona osób uzyska świadczenie na poziomie 1 tysiąca zł.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Więcej pytań nie ma. Bardzo dziękuję.

Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez pana senatora Jarosława Dudę.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Bardzo proszę, pan senator Mieczysław Augustyn.

Senator Mieczysław Augustyn:

Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

To jest ciekawy sposób na zapobieżenie pauperyzacji środowiska emerytów w wyniku wciąż niekorzystnego, niedobrego systemu waloryzacji. On sprawdzał się przez wiele lat, kiedy inflacja była wysoka, ale teraz, kiedy mieliśmy do czynienia z deflacją, kiedy inflacja jest bardzo niska, nie zapobiegał… Ten system nie dawał rekompensaty na poziomie wzrostu rzeczywistych kosztów. Trzeba pamiętać, że do koszyka inflacyjnego wrzuca się bardzo różne komponenty. On jest jednak różny od koszyka – ministerstwo to dobrze wie i takie rzeczy bada – wydatków emerytów. Niestety, wydatki, koszty stałe, które mocniej, silniej obciążają emerytów, bardzo często są podwyższane silniej aniżeli koszty pozostałych towarów. Dlatego trzeba z uznaniem przyjąć tę propozycję, aczkolwiek rzeczywiście warto nad nią dyskutować. Bo wydaje się, że to jeszcze nie jest optymalne rozwiązanie.

Przede wszystkim rodzi się pytanie, co robić z ciągle rosnącą liczbą osób otrzymujących najniższe świadczenia. Ta grupa będzie się powiększała ze względu na to, że bardzo wiele osób w nowym systemie nie będzie w stanie wypracować świadczenia powyżej minimalnego. A z kolei, tak jak słusznie tutaj pan minister zauważył, nawet to podwyższone świadczenie jest minimalnie, delikatnie niższe aniżeli minimum socjalne. W związku z tym jest problem, co będziemy robić z tymi, którzy przez dłuższy czas nie pracowali, którzy otrzymywali bardzo niskie świadczenia, którzy przez długi czas pozostawali w szarej strefie. Tych osób jest na rynku pracy naprawdę dużo i one nie będą w stanie wypracować nawet tego minimum. A zatem renta najniższa będzie coraz bardziej – i to jest sprawa, na którą chcę zwrócić uwagę – przypominać świadczenie socjalne w przypadku tej rosnącej grupy, którą chcemy uchronić przed skrajnym ubóstwem. Związanie tego świadczenia z minimum socjalnym, z płacą minimalną wydaje się dobrym rozwiązaniem, tylko że ono nie ma odzwierciedlenia ustawowego. Pan minister tak mówi, ale tego w ustawie nie ma, bo gdyby było, to mielibyśmy pewność, że w następnych latach być może tak będzie się działo. Patrzę tutaj na pana senatora Chróścikowskiego, bo pytałem o rolników, o emerytury rolnicze. W sytuacji, kiedy wiążemy świadczenie z takimi wskaźnikami, jak minimum socjalne, jak płaca minimalna, przechodzimy z rozmowy o emeryturach na rozmowę na temat minimum funkcjonowania. I wtedy staje się coraz mniej zrozumiałe, dlaczego minimalne świadczenie dla rolników jest niższe od świadczenia pracowniczego. Czy dla nich minimum socjalne jest mniejsze? Czy dla nich jest inna płaca minimalna w kraju? Nie. To są te same parametry, tylko że jedni będą dostawać więcej, a drudzy mniej. I staje się to coraz mniej zrozumiałe, dlaczego. Bo, jak mówiłem, odchodzimy od mechanizmu – oczywiście tylko w przypadku najniższych świadczeń – że one są związane z wysokością wpłaconych składek emerytalnych.

Druga kwestia, na którą chciałbym zwrócić uwagę, to oczywiście, że tak powiem, spłaszczenie świadczeń emerytalnych, wysokości tych świadczeń. Proszę zauważyć, że dzisiaj średnia tych świadczeń dla kobiet wynosi około 1 tysiąca 700 zł, dla mężczyzn nieco poniżej 2,5 tysiąca brutto. I przy szybszej, już od kilku lat, waloryzacji najniższych świadczeń, ich świadczenia zbliżają się do świadczeń tych, którzy wypracowali w nowym systemie nie za wysokie świadczenia, ale wypracowali je przede wszystkim własnym wysiłkiem. Budzi to pewne wątpliwości. Wydaje mi się, że rozbieżność na tak wysokim poziomie, jak teraz państwo proponujecie, że jest 10 zł jako minimum podwyżki w wyniku waloryzacji procentowej i 1 tysiąc… i 170 zł podwyżki minimalnego świadczenia… No, to jest 17 razy więcej. I gdyby to tempo miało być utrzymane, to po prostu ci, którzy wypracowują świadczenia nie za wysokie, ale własnym wysiłkiem, ciężką pracą, odkładając składki, będą mogli czuć się poszkodowani i to będzie zaczynało budzić powoli chyba także wątpliwości konstytucyjne. Dlatego, Panie Ministrze, czekamy na rezultaty przeglądu emerytalnego, tego audytu całego systemu, bo wydaje się, że w dalszym ciągu wymagać on będzie uporządkowania i trwałych rozwiązań systemowych, w których weźmie się pod uwagę jeszcze wiele innych czynników, a wśród nich te, na które chciałem państwu zwrócić uwagę. Może gorzkie będzie dla wieluset tysięcy emerytów przyjęcie do wiadomości, że z tego dobrodziejstwa zwiększenia kwoty wolnej od podatku na skutek podwyższenia ich świadczenia oni niestety nie skorzystają. No, ale te gilotyny przy różnych kwotach tak właśnie działają, że jednym się daje, a drugich, niestety, się wyklucza. Potwierdza to tylko to, o czym mówiliśmy przy okazji kwoty wolnej od podatku, że w prawdzie intencja była taka, że zyskać mają ci najubożsi, ale tak naprawdę trzeba powiedzieć, że zyskają tylko ci najubożsi z uboższych, ponieważ ogromna grupa otrzymujących najniższą emeryturę z tego dobrodziejstwa już nie skorzysta.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Pan senator Jerzy Chróścikowski.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Miałem nie zabierać głosu, ale sprowokował mnie do tego pan senator, mój przedmówca.

Powiem tak. Rolnicy są bardzo zadowoleni z tego, że rząd to uwzględnił i że chce niejako wyrównać świadczenia emerytalne, które są na minimalnym poziomie, bo przedtem nie było tej równości. Tu ukłon, podziękowania dla rządu, dla parlamentu, Sejmu, który to uchwala. Myślę, że i my to uchwalimy. Jest to krok w dobrym kierunku, o czym wspominał pan minister.

Ale jeśli chodzi o pytanie, które zadał pan senator, to powiem tak. To są 2 odrębne fundusze i obowiązują odrębne zasady. Wiemy o tym doskonale, bo wielokrotnie w tej Izbie zwracaliśmy na to uwagę. Wielokrotnie państwo proponowaliście, żeby jak najszybciej doprowadzić do likwidacji KRUS i wprowadzić jednolity system dla rolników. Tylko chcę zwrócić uwagę, że ten system funkcjonuje w wielu krajach, we Francji, zresztą nasza ustawa o KRUS jest wzorowana na systemie francuskim. Nasz system nie do końca jest taki, jak francuski, ale on jest tym systemem… To jest wielkie osiągnięcie rolników, którzy wywalczyli sobie system oddzielnego funkcjonowania. Z jednej strony część rolników narzeka, że emerytury są niskie, i ma ku temu powody, z drugiej strony patrzymy na to, że są tu duże dotacje z budżetu państwa, patrzymy też na tę drugą część składkową, fundusz macierzyńsko-chorobowy, który jest oddzielnie zbierany przez samych rolników. Wielokrotnie, nawet na tej sali, padały takie słowa, że to rolnicy sami zapewniają sobie bardzo niskie świadczenia, to, ile płacą za jeden dzień chorobowego… Więc to jest jakby wola samych rolników, którzy wolą mniej płacić i mniej odbierać. To jest układ, można powiedzieć, w kierunku działania tzw. rady rolników, która ustala sobie wysokość składek i chce np. mniej płacić i mniej odbierać za chorobowe.

Pamiętacie państwo, że w tym systemie w poprzedniej kadencji była wypłata świadczenia macierzyńskiego. Ono było w określonej kwocie, niespełna 4 tysięcy zł, jeśli dobrze pamiętam, a państwo wprowadziliście 1 tysiąc zł dla każdej kobiety przez rok. To jest więcej, niż było, to się zgadza, tyle że to zostało zabrane rolnikom z funduszu składkowego, z tych środków, które tam składają. Z tego funduszu około 40% zostało zabrane na rzecz tego świadczenia, a 60% dołożone z budżetu. W przypadku świadczeń tego typu dotyczących innych osób – mówię o studentach, bezrobotnych itd., które je poprzednio uzyskiwały – te osoby nadal mogą je uzyskiwać, a tutaj niestety zostało to tak zrobione, że 60% czy do 60%, jeśli dobrze pamiętam z zapisów, dofinansuje jednak budżet państwa. Jest to wyjście naprzeciw, kobieta rolnik, która urodzi dziecko, ma takie samo prawo, jakie mają kobiety wykonujące inne zawody, czy to studentki, czy bezrobotne. One mają te same prawa. W tym przypadku też się cieszę, że nastąpiło wyrównanie.

Jeśli zaś chodzi o to, o czym pan senator wspominał w swoim wystąpieniu, to, że świadczenia są nierówne, to muszę powiedzieć, że nierówne są również składki. Gdy są składki pracownicze, to liczy się od wysokości naskładanego funduszu, a u rolników takiej proporcji nie ma. Pamiętacie państwo, że w poprzedniej kadencji, jeśli dobrze pamiętam, podwyższaliśmy składki dla rolników. Teraz jest wyższa składka, jest ona uzależniona od powierzchni, od hektarów i ona stopniowo rośnie, została podniesiona 500-krotnie. Więc tu też widzimy, że rolnik, który ma mniej hektarów, płaci określoną stawkę, a ten, który ma maksymalnie 500 ha, płaci, powiedzmy, 500-krotność, czyli płaci 5 razy tyle, ile ten, który jest mały rolnikiem, a świadczenie ma dokładnie takie samo. W związku z tym, jeśli chcemy porównywać te systemy… Tego się nie da porównać, bo my i tak płacimy, rolnicy, którzy są dzisiaj dużymi rolnikami, płacą znacznie więcej, a świadczenie mają takie same. Więc pytanie, czy będziemy ten model zmieniać, czy będziemy doprowadzać… Rolnicy uważają, że system KRUS na dziś jest dla nich rozwiązaniem i nie chcą go nadmiernie modyfikować, ale jeśli będzie potrzeba… Zastanówmy się, wypracujmy takie rozwiązania, żeby utrzymać ten system i żeby dawał on też możliwość wypłaty wyższego świadczenia rolnikom, którzy płacą wyższe składki. Tak że dziękuję jeszcze raz rządowi za podjęcie działań zmierzających do wyrównania poziomu tej naszej minimalnej emerytury w stosunku do tej, która jest w ogólnym systemie. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Pan senator Jan Rulewski.

(Głos z sali: Nie ma.)

(Głos z sali: Był przed chwilą.)

Nie ma pana… Jest pan senator.

Proszę, Panie Senatorze.

Pan senator Jan Rulewski.

Panie Senatorze, czy pan chce zabrać głos w dyskusji?

(Senator Jan Rulewski: Tak.)

Proszę bardzo, bo czekamy na pana.

Senator Jan Rulewski:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Mój głos właściwie będzie kontynuacją wypowiedzi z poprzedniej debaty, kiedy rozmawialiśmy w atmosferze, powiedziałbym, bardziej napiętej o projekcie ustawy wniesionym do laski marszałka Sejmu przez prezydenta, przyjętej przez Sejm, a następnie przyjętej bez poprawek również przez Senat. Dzisiaj kontynuujemy niejako debatę nad systemem emerytalnym. Przypominam również państwu, że wówczas wnosiłem o to, aby wokół emerytur i rent wszystkich Polaków – wszystkich tych, którzy i pracują, i służą – powstała koalicja reformatorska, która ludziom przechodzącym na emeryturę bądź korzystającym z uprawnień rentowych czy innego rodzaju form zabezpieczenia społecznego zapewni, po pierwsze, stabilność, po drugie, wzrost, a po trzecie, poczucie godności – może w odwrotnej kolejności. I te dwie ustawy w pewnym sensie ze sobą konweniują, ale konweniują na przekór mojej propozycji uchwały, w której wnosiłem o powstanie takiej koalicji. Otóż one jasno pokazują, że w zależności od wyniku wyborczego i utworzonego rządu miesza się, wręcz grzebie się – to nie jest ostre sformułowanie – w systemach emerytalnych. W tej ustawie podnosi się emeryturę i jednocześnie wprowadza się niewielką, właściwie matematyczną czy też techniczną, waloryzację. O ile to drugie jest oczywiste, bo oznacza pewną racjonalność, o tyle jednak ta pierwsza kwestia budzi wątpliwości. To miło, że rząd pamięta o najniższych emeryturach, że pamięta o ludziach dotkniętych najniższymi dochodami, ale bardzo złe jest to, że rząd PiS nie pamięta, że wszyscy zapisali się do systemu emerytalnego i że wszyscy podpisali się pod jego regułami. No, obowiązuje tu parę zasad. Chodzi nie tylko o zasadę solidaryzmu, ale i o zasady ubezpieczeniowe: tyle świadczeń, ile składek; tyle świadczeń, ile pracy i jej pochodnej, czyli dochodu. Rząd PiS kontynuuje swoją politykę pt. „kasa wypłaci”, tym razem sięgając po środki innych ubezpieczonych. A nawet jeśli zamierza je pobierać z systemu podatkowego, to również dotknie to tych, którzy te podwyżki czy też tę waloryzację dostaną. To w gruncie rzeczy jest podważanie tego dobra – po raz wtóry już to mówię – jakim są organizatorskie wysiłki państwa zmierzające do tego, żeby mechanizmy zabezpieczenia społecznego funkcjonowały zgodnie z konstytucją. Zmieniacie państwo proporcje, zmieniacie państwo wartości, a wartościami systemu ubezpieczeniowego są równość i wzajemne zobowiązania. Państwo wyłamujecie… państwo tworzycie wyłom. Zapominacie, że biednym jest również ten, który 40 lat pracował, zarabiał przeciętnie, odprowadzał składkę, a dzisiaj musi się składać na kaprysy rządy PiS-u. To jest nieodpowiedzialne. Tak, Panie Senatorze, to jest kaprys, nigdzie nienotowany, żeby w systemie ubezpieczeniowym jednym zabierać, a drugim dawać, i mówić, że to jest dobrodziejstwo. To jest psucie… Proszę pokazać mi taką firmę ubezpieczeniową, gdziekolwiek na świecie, w państwach wam przyjaznych czy nie, gdzie prezes firmy, zarząd czy rada tej firmy, jeśli jest społeczna, ogłaszaliby: jednym zabierzemy, a drugim damy. Na drugi dzień by takiej firmy nie było.

I moim zdaniem, Panie Ministrze, jeśli pan to popiera, to pan niszczy solidarność ubezpieczonych. Oczywiście nie jest tak, że obecny system to jest system spójny, dobry. Wiemy, ile było w niego ingerencji, również w poprzedniej kadencji. Ale tym bardziej system ubezpieczeniowy musi się charakteryzować, tak jak już powiedziałem, jedną cechą: stabilnością. Bo ludzie w wieku 80, 75 lat nie są w stanie przyjść na demonstrację czy to protestu, czy to poparcia. Wy im tej możliwości nie dajecie, naruszacie podstawowe normy współżycia społecznego, które obowiązywały i obowiązują we wszystkich państwach niezależenie od reżimów, które w nich panują. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w bloku głosowań.

Dziękuję bardzo.

Punkt 3. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 364, a sprawozdania komisji – w drukach nr 364 A i 364 B.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, senatora Jerzego Chróścikowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Jerzy Chróścikowski:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt przedłożyć w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi sprawozdanie o uchwalonej przez Sejm 2 grudnia 2016 r. ustawie o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W trakcie naszego posiedzenia nie zgłoszono żadnych poprawek. Dyskusja oczywiście się odbyła. Komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Szanowni Państwo, ta ustawa utrzymuje w mocy poprzednie rozwiązania, które były wprowadzane co roku. Wnioskodawcy uznali, że te zasady, które obowiązywały, co roku przedłużane, powinny już funkcjonować na stałe.

System ten został, jak państwo pamiętacie, zakwestionowany przez Trybunał, i w związku z tym wprowadzono rozwiązania, żeby były jednak częściowe opłaty. Część rolników, w gospodarstwach do 6 ha, jest zwolniona ze składki, powyżej 6 ha są opłaty 1 zł od hektara, co świadczy o tym, że w tym systemie, podobnie jak w poprzednim, obciąża się od hektara, ale nie ma większej waloryzacji żadnego świadczenia… Tak samo i tutaj, też jest to wpłata bez żadnych większych uzyskiwanych… Zresztą wszyscy mamy podobnie, bo przecież płacąc składki, nie mamy większych świadczeń.

W związku z tym… Ale rolnicy, ci więksi, często są niezadowoleni ze względu na to, że w systemie pracowniczym, mogę powiedzieć, składka jest zwolniona… To znaczy mamy możliwość odpisu chyba na poziomie 7,75%, a 1,25%… W systemie rolników jest tak, że rolnicy płacą pełną złotówkę, czyli jeżeli przykładowo wychodzi 50 ha na dwoje, a małżonek drugie… Razem płacą 1 tysiąc zł. Skutek jest taki, że ta składka wielokrotnie przewyższa… W przypadku gdyby płacili 1,25%, a mieli możliwość odpisu, to… Niestety w tym systemie takiej możliwości nie ma, stąd rolnicy, szczególnie ci więksi, zgłaszają taki problem, że są nadmiernie obciążani – uważają, że jest to dla nich niesprawiedliwy system. No, ale decyzja była taka jak w poprzednich latach, czyli żeby przyjąć ten system na trwałe, w związku z tym nie wnosiliśmy żadnych poprawek. Tu też proszę o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Sprawozdanie Komisji Zdrowia

Proszę sprawozdawcę Komisji Zdrowia, senatora Józefa Łyczaka o przedstawienie sprawozdania komisji.

Proszę bardzo.

Senator Sprawozdawca Józef Łyczak:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Mam zaszczyt przedstawić w imieniu senackiej Komisji Zdrowia sprawozdanie z prac komisji nad ustawą o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Druk senacki nr 364.

W związku z tym, że przed chwilą sprawozdanie przedstawił pan senator Chróścikowski, ja bym tylko dodał, że projektowana ustawa wprowadza dodatkowo zmiany zmierzające do usprawnienia procesu powoływania członków rad oddziałów wojewódzkich funduszów. W tym celu w zmienionym art. 106 ust. 2 ustawy proponuje się, aby rady oddziałów wojewódzkich funduszu były powoływane przez wojewodów. Przekazanie przez ministra zdrowia kompetencji do powoływania rad właściwemu wojewodzie przyczyni się do szybszego naboru członków lub też przeprowadzenia szybszych zmian w składzie osobowym rady. W skład rady oddziałów wojewódzkich funduszu wchodzą przedstawiciele organów działających na terenie danego województwa i uzasadnione jest to, aby nabór przeprowadzał również organ z tego województwa.

Komisja przyjęła projekt ustawy bez poprawek i o to też proszę Wysoką Izbę.

Bardzo dziękuję, Pani Marszałek.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę…

(Senator Jan Rulewski: No przecież pokazuję, że…)

Proszę, pan senator Rulewski.

Senator Jan Rulewski:

Przepraszam bardzo, że taki niewidoczny jestem – takiego mama mnie urodziła – za to krzykliwy.

(Wicemarszałek Maria Koc: Panie Senatorze, no, nie zauważyłam…)

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Zwracam się do pana senatora sprawozdawcy Chróścikowskiego. Pytanie moje dotyczy istoty tejże ustawy, na mocy której system dzisiaj uznany za dyskusyjny, system krytykowany i uznany za stwarzający korzystne uprawnienia dla… On zostaje utrwalony, powiedzmy, do odwołania, czyli na czas nieograniczony. Pytanie moje jest tego rodzaju: czy państwo dyskutowali nad innym funkcjonowaniem terminowym, żeby stworzyć przesłanki do reformy tego systemu? Jakie padały propozycje? Co mówił w tej sprawie rząd i eksperci? Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Panie Senatorze, akurat nie było dyskusji na ten temat ani na posiedzeniu mojej komisji, ani, jak sądzę, na posiedzeniu Komisji Zdrowia, ale ja zwracałem w swoim wystąpieniu uwagę na to, że ten system powinien zostać przeanalizowany i że powinno się sprawdzić, jak najlepiej powinno to być zrobione, żeby on był bardziej sprawiedliwy. Niestety rząd uznał, że na tę chwilę wprowadza rozwiązanie, które wypracowały PSL i Platforma Obywatelska; PO przez kolejne lata, od bodajże 2012 r., co roku przedłużała… Rząd uznał, że skoro poprzednicy nie byli w stanie zmienić tego systemu na lepszy i, jak oczekuje pan senator, bardziej sprawiedliwy… Przyjęto zasadę, że dalej będzie to funkcjonować w ten sam sposób. Nie ukrywam, że prace pewnie będą trwały. Ja sam mogę zadeklarować, że będziemy chcieli ten system poprawić, bo uważam, jak wspomniałem w moim wystąpieniu, że system, zgodnie z którym obciąża się tych większych rolników, jest nie do końca sprawiedliwy. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Czy do pana senatora są jeszcze pytania? Nie widzę chętnych, czyli do panów senatorów sprawozdawców pytań już nie ma.

Panom senatorom sprawozdawcom bardzo dziękuję.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.

Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister zdrowia.

Jest z nami dzisiaj pan minister Piotr Gryza, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia.

Czy pan minister pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Gryza: Pani Marszałek, myślę, że nie ma takiej potrzeby.)

Dobrze. Ale pewnie będą pytania. Muszę teraz wygłosić taką formułkę.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Pan senator Rulewski.

Panie Ministrze, zapraszam na mównicę, bo będą pytania do pana ministra.

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Jan Rulewski:

Dziękuję.

Panie Ministrze, uznał pan, że nie ma potrzeby zabierania głosu, ale ta kwestia dotyczy rzeczy fundamentalnej, dotyczy przynajmniej prawie 1,5 miliona rolników, ale też obserwatorów, czyli członków innego systemu ubezpieczeniowego, który składa się na system zabezpieczenia społecznego w Polsce. Państwo odchodzą od tymczasowości składki opłacanej przez budżet na rzecz stałego – czyli aż do odwołania, a więc na czas nieograniczony – rozwiązania. Pytanie, które już zadawałem: czy rozważano inne warianty? Jak dalece państwo wykorzystują doświadczenia związane z dotychczasową próbą modernizacji tego systemu na rzecz oskładkowania autonomicznego, czyli przez rolników? I jeszcze jedno pytanie: jak te rozwiązania plasują się… sytuują się na mapie europejskich rozwiązań w Unii Europejskiej?

(Wicemarszałek Maria Koc: Czy to już koniec pytania?)

Tak.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Gryza:

Panie Marszałku! Panie Senatorze! Szanowni Państwo!

Ubezpieczenie zdrowotne rolników jest przedmiotem delikatnym ze względów społecznych. Przed wprowadzeniem omawianej regulacji odbyły się oczywiście konsultacje społeczne. W wyniku tych konsultacji nie zostały zgłoszone uwagi… Jedyne uwagi, które były ze strony jednej z organizacji społecznych, dotyczyły zresztą podwyższenia wysokości udziału rolników w pokrywaniu kosztów świadczeń zdrowotnych. Ponieważ rzecz jest natury delikatnej i spotykamy się z różnymi opiniami – np. z tą, którą przedstawił pan senator Chróścikowski – ponieważ dotyczy to pewnej sfery, która, że tak powiem, uległa uzgodnieniu społecznemu, można by powiedzieć, przez zasiedzenie, przez te lata zmian, nowelizacji i stosowania przepisów ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym rolników… Uznaliśmy, że w tej chwili nie powinniśmy przeprowadzać poważnej debaty społecznej na temat ubezpieczenia zdrowotnego rolników, dlatego że zmiana tych zapisów może spowodować pewien istotny spór społeczny na ten temat. Dlatego stan prawny, który został przyjęty w roku 2012, wydaje się takim stanem możliwym do zaakceptowania przez wszystkie strony. Stąd ta propozycja zmieniła swój status z tymczasowego na rozwiązanie docelowe, chociaż oczywiście każde rozwiązanie może podlegać nowelizacji. Taka jest odpowiedź. I ta odpowiedź zapewnia w tej chwili, że tak powiem, pewien wymiar pokoju społecznego. Poza tym minister rolnictwa, jak informował na posiedzeniach komisji sejmowych, w swoich rozmowach ze środowiskiem rolniczym, wiejskim, w momencie rozpoczynania swojej kadencji poinformował, że nie spotkał się z negatywnymi ocenami funkcjonowania tego systemu ubezpieczenia zdrowotnego. Z tego wynika wybór takiej drogi i takiego rozwiązania.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania?

Pan senator…

Senator Jan Rulewski:

Mam takie pytanie, Pani Marszałek: jak ten system plasuje się na tle rozwiązań w krajach Unii Europejskiej, zwłaszcza jeśli chodzi o udział rolnictwa?

Wicemarszałek Maria Koc:

Czy pan minister ma jeszcze coś do dodania?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Gryza:

Szczegółowa informacja, jeśli ta sprawa pana senatora interesuje, oczywiście zostanie przedstawiona.

Wicemarszałek Maria Koc:

Na piśmie, tak?

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze pytania? Nie.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez senatora Jana Rulewskiego.

Bardzo dziękuję.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Głos w dyskusji zabierze pan senator Jan Rulewski.

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Jan Rulewski:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

To znowuż jest kontynuacja myśli, jak powiadam, sprzed poprzedniego posiedzenia Senatu, ale też sprzed paru lat, kiedy to uważałem, w ślad za głosami opinii publicznej, mocnymi głosami opinii publicznej, że pozostawianie różnych nisz, o różnym stopniu odpowiedzialności za system… za zdrowie, w tym za ubezpieczenia zdrowotne, jest staroświeckie, wręcz z tamtej epoki, kiedy to politycy rządzili i nie zawsze odpowiedzią na to była wysoka kultura zdrowotna. Rząd PiS jak gdyby kontynuuje tę politykę nieodpowiedzialności, separowania podopiecznych opieki zdrowotnej od systemu powinności. Rząd godzi się na to, aby składka zdrowotna, której, że tak powiem, wysiłek nie jest wielki w skali globalnej, jest to około 1 miliarda zł, była całkowicie finansowana z budżetu państwa. Gdyby ktoś wypowiedział się takim prostackim głosem, to mógłby powiedzieć: a po co w ogóle ta składka, po co w ogóle jej występowanie, skoro budżet daje i budżet zabiera, tyle że za pośrednictwem KRUS? No, ale system jest daleki od tego, jak ta ustawa działa, jak to… Ile to ludzi z tego tytułu, z przerzucania pieniędzy z jednej kieszeni do drugiej… Ale ciągle urzędnika KRUS kosztuje…

Z całą pewnością gdy poprzednie rządy określały zakres działania wspomnianej ustawy jako tymczasowy, to bynajmniej nie chciały, tak jak pan minister to mówi, spokoju społecznego, tylko miały odwagę ten spokój naruszać, żeby nie było bałaganu. Bo czasem spokój oznacza bałagan. W kasie KRUS… Brak rozwiązania to dla pana ministra i dla pana senatora Chróścikowskiego może jest spokój, ale dla tych milionów ludzi, którzy dziś, podobnie jak rolnicy, są gospodarzami w swoich warsztatach rzemieślniczych, maleńkich spółeczkach, na samozatrudnieniu, oznacza to pytanie, dlaczego ta stawka jest wymuszana, niemalże jak danina podatkowa – choć to nie jest danina podatkowa – a wobec innych budżet jest łaskawy. Tak, ja znam i wiem… I jestem sojusznikiem i sympatykiem dalszego rozwoju i niejako wspierania rolnictwa. Ale reguły muszą być czytelne. Nie może być tak, że ten, który wytwarza produkty, i ten, który je przetwarza – czyli obaj działają niemalże na tym samym polu – płacą różne składki zdrowotne.

Panie Senatorze Chróścikowski, pan jest z „Solidarności”, z dobrej „Solidarności” wiejskiej. Przecież to jest chore. Jeśli chłop rzeczywiście nie wyprodukuje ziemniaków, to ten, który produkuje z nich mączkę czy też płatki, także nie będzie miał dochodu. Zatem dlaczego jednych się zwalnia, a drugich się sponsoruje? To po pierwsze.

I po drugie. Zanim ta ustawa weszła w życie, rzeczywiście sytuacja rolnictwa polskiego, chłopów była odmienna. System dopłat wprawdzie działał, ale też warunki konkurencji się zmieniały. Polska żywność uzyskała prawa obecności mimo represji czy też opresji ze strony Związku Sowieckiego. Można powiedzieć, że chłopi sobie radzą, także dzięki dobrodziejstwu dopłat różnego rodzaju, dzięki polityce wszystkich rządów. Ale gospodarka nie zna nisz. Nie zna ich również dlatego, że te nisze wykorzystują ci, którzy nie są chłopami, dzięki różnym rozwiązaniom. To nie jest już prosta gospodarka średniowieczna czy komunistyczna, w których wszystkie role były policzone i sprawdzone. To jest system wielu skomplikowanych powiązań, w którym on jest gospodarzem – chwała Bogu – a ona prowadzi działalność innego rodzaju. I jest teraz pytanie, z jakiego ubezpieczenia ci ludzie korzystają. Inaczej jest, powtarzam, w tzw. pozarolniczej działalności, choć to pojęcie już coraz bardziej się zaciera, a inaczej w rolniczej. Zatem to – i podkreślam to – jest nadal psucie systemu albo utrzymywanie go w stanie choroby.

Pan minister nie powiedział, jak to funkcjonuje w innych krajach, a funkcjonuje w nich i tam też funkcjonuje system dopłat, system sponsorowania. Ale wobec prawa podatkowego, wobec kas zdrowotnych wszyscy są, i powinni być, równi.

Ja składałem projekty. Panie Ministrze, można tak jak pan uciekać się do pewnych forteli, mówiąc o spokoju społecznym. Ale można też spojrzeć na ten problem tak, jak ja spoglądałem 5 lat temu, proponując, nawet wbrew mojemu ugrupowaniu, żeby każda chałupa, każdy dym chłopski, jak to kiedyś nazywano, był przynajmniej objęty składką o wartości 2–3 piw: 10 zł od komina, począwszy, powiedzmy, od 2 ha ziemi. Skoro chłopi korzystają z tego, to choćby w imię spójności, związków z tą kasą, niechby tę wartość 2–3 piw w niej umieszczali. A muszę powiedzieć – i to sprawdzałem, nie wiem, jak dokładnie pan minister te rzeczy sprawdzał, minister zdrowia, który powinien dbać również o kasę ludzi będących poza rolnictwem – że jakość medycyny, usług, dostępność, powszechność w przypadku mieszkańców wsi poprawiła się znacznie. Nie ma już tego zróżnicowania, nie ma już tych rozwiązań z odległych czasów, kiedy to chłop musiał płacić za pobyt w szpitalu, nawet w czasach komuny. Tu nastąpił znaczny wzrost tych świadczeń i nie ma powodów, żeby rząd wykonywał gesty odsuwające od odpowiedzialności za funkcjonowanie tych kas i tego systemu zdrowotnego.

Pan mówi o spokoju społecznym. A ja wyrażam właśnie niepokój w imieniu tych innych milionów ludzi, którzy ustawiają się w kolejce, bo brak dostępu do świadczeń medycznych, gdyż co najmniej, moim zdaniem, 1,5 miliona ludzi nie uczestniczy w systemie.

I druga sprawa. Nie uczestniczą w systemie… Można by przyjąć, że ustawę zawsze można zmienić, tylko że pańska półka, Panie Ministrze Zdrowia, jest pusta w tym zakresie. Pan mi nie przedstawił alternatywy, pan ma pustą półkę, pustą szufladę, jeśli chodzi o rozwiązania. I na to, przynajmniej mojej, zgody być nie może.

W związku z tym poprawka – Pani Marszałek, już ostatnie zdanie, dziękuję bardzo za wysłuchanie – zmierza do tego, aby jeszcze ten stan tymczasowości, nieprzyjemny, niegospodarczy, aspołeczny, utrzymać przynajmniej przez 2 lata, tak by zapełniły się rządowe szuflady. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję.

I pan senator Jerzy Chróścikowski. Proszę.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Kolega senator Rulewski niejako zachęcił mnie do wystąpienia. Już miałem nie występować, ale skoro zgłosił poprawkę, to nasze komisje się zbiorą, pochylimy się nad tą poprawką, podejmiemy decyzję i w głosowaniu okaże się, jaka będzie decyzja Wysokiej Izby.

Ale powiem tak: rozumiem, Panie Senatorze, że wspólnie walczyliśmy o rolników i wspólnie walczymy dalej. Pan też jest weteranem i dzisiaj należą się panu słowa uznania, szczególnie 13 grudnia, bo niewiele jest takich osób, które przecierpiały stan wojenny. Muszę też powiedzieć, że cierpiało i wielu rolników. U mnie, w zamojskim, internowanych było 35 rolników, bo w tym dniu, 13 grudnia, byliśmy – nie ja osobiście, ale moi koledzy – zdejmowani z tegoż budynku, gdzie trwał strajk. Również w Siedlcach trzynastego trwał strajk. Tak jak pan, tak wielu innych było internowanych. Przeżyliśmy tragedię. Ale zawsze pan się odnosił bardzo życzliwie do nas, do rolników. Cenię sobie to, bo widać pana troskę. Tylko że niekiedy się różnimy, bo pan bardziej chce wszystkich zrównać i mówi tutaj takie słowa, że czasami się z nimi nie zgadzam, a pan się nie zgadza z moimi. Ale to jest nasza jakby normalność, że mamy prawo mieć różne spojrzenia na systemowe rozwiązania prawne.

I chcę powiedzieć jedno: rzeczywiście słyszałem zapowiedzi rządu, że rząd przymierza się do zmiany systemu ubezpieczeń zdrowotnych, że chce wprowadzić inny system podatkowy i będą funkcjonować inne systemy. To świadczy o tym, że rząd ma jakieś plany i będzie porządkował sytuację. Mam nadzieję, że skoro rząd, jak słyszę w różnych wypowiedziach i debatach, chce doprowadzić do tego, żeby wszyscy ubezpieczeni mogli, jak pan minister zdrowia tutaj mówił, korzystać z tego prawa, to świadczy to o tym, że rozwiązanie, które będzie proponowane, będzie tak samo dla bezrobotnego, tak samo dla bezdomnego, tak samo pewnie dla rolnika i dla innych.

Kwestia obciążeń to jest drugi temat, który pewnie będzie brany pod uwagę. Mam nadzieję, że to w tym całościowym systemie zdrowotnym zostanie uwzględnione. A jak będzie w szczegółach, pewnie zobaczymy.

Ja powiem jedno, Panie Senatorze. Ja podpisałem się pod wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego skarżącym tę ustawę, którą uchwaliliście państwo jako PSL i Platforma. Mijają 3 lata, a ja nie mam odpowiedzi z Trybunału Konstytucyjnego na temat tego, co w tej sprawie zrobiono. Po pierwsze, zaskarżył to rzecznik, po drugie, zaskarżyliśmy to my jako związek „Solidarność”, bo nie zgadzaliśmy się z tym systemem. A wyście państwo to przez te lata utrzymywali i uważali, że nie ma… Ja się dziwię, że ten Trybunał Konstytucyjny potrafi nieraz wyprzedzać i swoje posiedzenia… Jeszcze zanim Sejm i Senat uchwalą, to on już ustala posiedzenia i za chwilę podejmuje decyzję. A ja nie mogę się doczekać prawidłowej odpowiedzi na tę skargę, którą złożyłem. Raz mi odrzucili. Uzupełniłem – bo już chcieli odrzucić moją skargę – wszystkie dane, jeszcze raz potwierdzając, czy ja mam prawo do składania, czy nie mam prawa… Widać, że ten Trybunał pracuje, jak pracuje. Do tej pory mam negatywne opinie. W sprawie mojego wniosku, który złożyłem w imieniu rolniczej „Solidarności”, nie ma rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego.

I ja powiem jedno: żaden rolnik nie będzie narzekał, jak będzie złotówka od hektara. Nie będzie narzekał – powiem wprost. Ale to wy, Panowie, chcieliście ustalić zasadę. PSL się chwalił, że ustali złotówkę i że do 6 zł nie będzie pobierane. I zwolniliście w tym systemie wszystkich rolników, co mają do 6 ha. To wyście to zrobili. Trzeba sobie powiedzieć prawdę: żaden rolnik by nie płakał, jeśli miałby zapłacić złotówkę czy 2 zł. Byłoby to rozwiązanie słuszne. I dlatego zaskarżyłem to jako jeden z przedstawicieli rolników. Ale odpowiedzi nie ma, w związku z tym ustawa jest konstytucyjna. Skoro nie ma odpowiedzi, jest konstytucyjna. Dlatego rząd przyjmuje, że jest konstytucyjna. Wyście zatwierdzili i tak jest. W związku z tym teraz tylko oczekuję, jako przedstawiciel rolniczej „Solidarności”, że skoro będziecie ustalać system ubezpieczeń zdrowotnych, to ustalicie go sprawiedliwie. Bo naprawdę nikt nie żałuje tej złotówki, jeśli miałaby być płacona. Ale ten, co ma 500 ha, płaci 500 zł. I on nie ma odpisu 7,75, tak jak pracownik, tylko ma całą złotówkę, czyli to jest całe 500, a nie 1,25. I to jest niesprawiedliwe. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Koc:

Dziękuję.

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Jan Rulewski:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Pan senator Chróścikowski, wezwany do odpowiedzi przeze mnie, można nawet powiedzieć, że sprowokowany… Tak, my nadajemy na tej samej częstotliwości, którą jest troska o to, żeby polskie rolnictwo było potęgą w Europie. I godzimy się również na to, żeby jeszcze przynajmniej przez tę kadencję, przez to europejskie otwarcie, korzystało ono z przywilejów. Ale nie można przyjąć filozofii, którą pan zaprezentował, czyli zło złem zwyciężaj. Jeśli nawet zaniechano w przeszłości reform – co ja potwierdzam, tak, ja to potwierdzam – to nie oznacza to, że my będziemy to tym drugim złem naprawiać i że będziemy ten stan utrwalać. Dlatego apeluję o to…

A, i jeszcze jedna uwaga. Rzeczywiście jest też tak, że od hektara jest złotówka, co oznacza, że nie ma zwrotu przy odpisie. Tylko że istnieją, o ile pamiętam, przepisy dotyczące tych wielkich gospodarstw, które można zamienić w spółkę lub w inną działalność i wtedy w systemie ubezpieczeniowym będzie można kwotę 7,75 odpisywać od podatku. Tak że rozwiązania istnieją.

Ale dobrze, że pan wyraża też taką pewną… przedstawia wyjście dialogowe i pyta o to, na co rząd nam nie odpowiada, to znaczy: co dalej? Czy utrzymywać ten stan z uprzywilejowanymi, który nie buduje pokoju społecznego? Co więcej, niektórzy nadużywają tego spokoju, bym powiedział – bo nie pokoju – i nie uczestniczą w negocjacjach.

I jeszcze jedno pytanie, które pan jako młody senator, a przynajmniej senator z przyszłością będzie musiał sobie postawić. No właśnie: jak długo to będzie się utrzymywało? Kiedy padną jakieś rozwiązania po to, żeby nie było podziałów? Bo to tworzy pewien podział – może niewielki – między wsią a miastem. Chociaż dzisiaj na szczęście cywilizacja już te granice zaciera.

Nadto pan też chyba wyraża tę wiarę, którą mam i ja, że kiedyś rolnictwo będzie biło przemysł i będzie bardziej dochodowe.

Wicemarszałek Maria Koc:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu pragnie ustosunkować się do przedstawionych wniosków? Czy pan minister pragnie zabrać głos?

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

(Głos z sali: A był wniosek?)

Tak, pan senator Rulewski złożył wnioski legislacyjne.

I bardzo proszę pana ministra o ustosunkowanie się do nich.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Gryza:

Pani Marszałek! Panie Senatorze! Szanowni Państwo!

Według mojej oceny dyskusja, która tutaj miała miejsce – zresztą w gruncie rzeczy bardzo istotna, bo mówiąca o pewnych imponderabiliach co do obciążeń rolników związanych z ubezpieczeniem zdrowotnym – pokazuje materię zagadnienia. Rzeczywiście my stoimy przed takimi problemami, bo z jednej strony pan mówił o tych opłatach, które mają rolnicy posiadający powyżej 6 ha, z drugiej strony jest kwestia posiadania poniżej 6 ha, w których to przypadkach płaci budżet państwa poprzez KRUS. I jest też relacja pomiędzy kosztami ponoszonymi w systemie ubezpieczeń zdrowotnych przez rolników i wkładem finansowym… finansowaniem świadczeń opieki zdrowotnej. Trzeba też dodać, że rolnicy mający powyżej 6 ha jednak płacą. Jest to wprawdzie kwota może nie taka duża, ale i tak wynosząca około 100 milionów zł rocznie. A więc pewna opłata jest jednak wnoszona.

Ale do czego zmierzam? Do tego, że właśnie ta dyskusja pokazuje, jaki jest przedmiot sporu, jak trudna i delikatna jest to materia, jak można wejść i… Myślę, że jeśli chodzi o zagadnienie poruszone przez panów senatorów, to rzeczywiście trzeba się nad tym zastanawiać i ten proces kontynuować. Ale rząd de facto wiedział o tym, że występują poważne różnice zdań. I że w sytuacji, gdy został osiągnięty konsensus legislacyjny, należy go utrzymać. I taka była intencja.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Adam Bielan)

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Ponieważ został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Zdrowia oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi o ustosunkowanie się do przedstawionego wniosku i przygotowanie wspólnego sprawozdania.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w bloku głosowań.

Punkt 4. porządku obrad: ustawa o wyposażeniu morskim

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: ustawa o wyposażeniu morskim.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 359, a sprawozdanie komisji – w druku nr 359 A.

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury

Proszę sprawozdawcę Komisji Infrastruktury, senatora Tadeusza Kopcia, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Sprawozdawca Tadeusz Kopeć:

Dziękuję.

Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!

Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Komisji Infrastruktury w sprawie ustawy z dnia 2 grudnia 2016 r. o wyposażeniu morskim.

Ustawa o wyposażeniu morskim ma na celu wdrożenie postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie wyposażenia morskiego, uchylającej jednocześnie dyrektywę Rady 96/98. Ustawa ta zawiera wiele odniesień do ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, dlatego jej procedowanie mogło się rozpocząć dopiero po opublikowaniu tej ustawy.

Zakres regulacji ustawy zawiera w zasadzie takie same elementy, jakie uregulowane były w dotychczas obowiązującej ustawie o wyposażeniu morskim, implementującej dyrektywę Rady z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie wyposażenia statków.

Ustawa określa zasady przeprowadzania oceny zgodności wyposażenia morskiego, obowiązki podmiotów gospodarczych, zasady i tryb autoryzacji jednostek oceniających zgodność wyposażenia morskiego, a także sposób notyfikacji tych jednostek oraz zasady funkcjonowania systemu nadzoru rynku wyposażenia morskiego.

Ustawa przewiduje sposób oznakowania wyposażenia… Przewidziany w ustawie sposób oznakowania wyposażenia morskiego nie różni się od dotychczasowych przyjętych uregulowań.

W zakresie katalogu sankcji za nieprzestrzeganie przepisów ustawy przyjętej przez Sejm wprowadzona została istotna zmiana, i o tym chciałbym powiedzieć. Dotyczy ona odpowiedzialności… Dotychczas była to odpowiedzialność karna. W celu wzmocnienia działania ustawy, a tym samym ochrony konsumentów oraz środowiska naturalnego, proponuje się w ustawie wprowadzenie kar administracyjnych nakładanych w drodze decyzji. System kar w ustawie został oparty na rozwiązaniach przyjętych w ustawie o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku. Kary będą nakładane na podmiot gospodarczy, a ich wysokość została określona kwotowo. Ustawa – w zależności od czynu – określa maksymalną wysokość kary na 100 tysięcy zł.

Chciałbym jeszcze dodać, że termin wdrożenia tej ustawy, termin implementacji upłynął w dniu 18 września 2016 r., a Komisja Infrastruktury proponuje Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę.

(Senator Sprawozdawca Tadeusz Kopeć: Dziękuję bardzo.)

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Nie. Dziękuję.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w bloku głosowań.

Punkt 5. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 360, a sprawozdanie komisji w druku nr 360 A.

Sprawozdanie połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji

Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, senatora Arkadiusza Grabowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Arkadiusz Grabowski:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Wysoka Izbo!

Przypadł mi zaszczyt przedstawienia sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji na temat ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw.

Na wstępie chciałbym nadmienić, że jest to projekt rządowy. W trakcie prac Sejm na swoim posiedzeniu jednogłośnie przyjął tę ustawę, 435 posłów głosowało za, nikt nie wstrzymał się od głosu ani nikt nie głosował przeciw.

Jeśli chodzi o samą ustawę, jest to nowelizacja ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Jest ona konsekwencją zaleceń pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli, skierowanych do ministra właściwego do spraw wewnętrznych, sformułowanych w informacji o wynikach kontroli sprzedaży nieruchomości rolnych z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz oddziałów terenowych Agencji Nieruchomości Rolnych w Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu.

Najwyższa Izba Kontroli wskazała na konieczność podjęcia przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych działań mających na celu zapewnienie pozyskania pełnej informacji o nabywanych i obejmowanych udziałach lub akcjach przez cudzoziemców w spółkach będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami nieruchomości rolnych oraz ujęcia w prowadzonym rejestrze rzeczywistej powierzchni nieruchomości rolnych stanowiących własność lub znajdujących się w użytkowaniu wieczystym spółek z siedzibą w Polsce, w których cudzoziemcy nabyli bądź objęli akcje lub udziały.

Jeśli chodzi o treść zmian, to obecnie te rejestry nieruchomości i udziałów oraz akcji nabytych lub objętych przez cudzoziemców bez zezwolenia oraz na podstawie wymaganych zezwoleń prowadzone są przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych w oparciu o dokumenty nadsyłane przez notariuszy i sądy. Dokumentami tymi są wypisy z aktów notarialnych, na mocy których cudzoziemiec nabył nieruchomość bądź objął udziały lub akcje w spółce będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości, a także prawomocne orzeczenia sądu dotyczące nabycia nieruchomości oraz postanowienia sądu o wpisie do rejestru przedsiębiorców nabycia lub objęcia udziałów lub akcji.

Jak podkreślono w uzasadnieniu projektu ustawy, od rzetelności i terminowości przekazywanych informacji uzależniona jest zgodność danych wprowadzonych do rejestrów przedstawianych w corocznym sprawozdaniu ministra właściwego do spraw wewnętrznych z realizacji ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców z rzeczywistym poziomem zainteresowania wśród cudzoziemców nieruchomościami położonymi na terytorium Polski oraz ich udziałem w polskim rynku kapitałowym poprzez nabywanie akcji lub udziałów.

Sama nowela dotyczy w zasadzie 7 elementów. Pierwszym z elementów noweli jest nadanie nowego brzmienia art. 8a ustawy z 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. W art. 8a dokonuje się rozszerzenia katalogu dokumentów oraz podmiotów zobowiązanych do przesyłania ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych wskazanych dokumentów. W proponowanym brzmieniu notariusze będą zobowiązani do przesyłania wypisu aktu notarialnego, wypisu aktu poświadczenia dziedziczenia wraz z wypisem protokołu dziedziczenia, umowy z podpisami notarialnie poświadczonymi oraz odpisu europejskiego poświadczenia spadkowego, na mocy których cudzoziemiec nabył nieruchomość oraz na mocy których cudzoziemiec nabył lub objął udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terenie Polski.

Drugim elementem jest rozszerzenie zakresu przekazywanych przez sądy rejestrowe informacji. Ten element został skorelowany ze zmianą ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym i nałożeniem na wnioskodawców obowiązku składania wraz z wnioskami o wpis lub zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym stosownego oświadczenia lub informacji o tym, czy osoby nabywające są cudzoziemcami w rozumieniu ustawy o nabywaniu nieruchomości.

Kolejnym elementem jest modyfikacja art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 1 pkt 4 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Jest to wynikiem zmian w prawie spadkowym, które nastąpiły wraz z zastosowaniem w dniu 17 sierpnia 2015 r. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 650/2012 w sprawie jurysdykcji prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego.

Kolejnym elementem jest zmiana w ustawie o księgach wieczystych i hipotece, uzupełniająca katalog podmiotów, które mogą wystąpić do ministra sprawiedliwości, jeżeli jest to niezbędne do realizacji zadań ustawowych, o zgodę na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych. Dodano tu ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Kolejną zmianą w tej nowelizacji jest zmiana prawa o notariacie przesądzająca, że niewykonanie przez notariusza obowiązku, o którym mowa w art. 8a ust. 1 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, stanowi delikt dyscyplinarny. Jednocześnie ustawa wydłuża termin przedawnienia deliktu dyscyplinarnego z obecnie przewidzianych 3 do 5 lat.

Kolejną modyfikacją jest zmiana prawa o notariacie wprowadzająca obowiązek zawarcia w akcie notarialnym dodatkowych informacji o obywatelstwie osoby fizycznej, jeżeli jest ona cudzoziemcem. Dotyczy to też podmiotów z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Kolejnym, już ostatnim, elementem nowelizacji są regulacje przejściowe przewidujące, że obowiązki wprowadzane w ustawie dotyczą zdarzeń powstałych po dniu jej wejścia w życie, a także odnoszące się do przewinień zawodowych notariuszy popełnionych przed dniem wejścia w życie noweli, do których zastosowanie będą miały przepisy dotychczasowe.

Termin wejścia w życie został wyznaczony na 1 stycznia 2017 r., a zapisy dotyczące Krajowego Rejestru Sądowego mają wejść w życie 1 czerwca 2017 r.

Tak jak wspomniałem na początku, ustawa została uchwalona przez Sejm jednogłośnie. Komisja również jednogłośnie zaopiniowała przedłożony projekt, przyjmując go bez poprawek. W posiedzeniu komisji uczestniczyli przedstawiciel Krajowej Rady Notarialnej oraz przedstawicielka Polskiego Związku Firm Deweloperskich. W przesłanym do komisji pisemnym stanowisku Polskiego Związku Firm Deweloperskich wskazano na konieczność zapewnienia ochrony istotnych danych z umowy, w szczególności takich jak cena, warunki transakcji i warunki płatności, z kolei przedstawiciele ministerstwa uznali w trakcie posiedzenia komisji, że takie zmiany nie są konieczne z punktu widzenia obowiązywania ustawy i że te dane nie są aż tak wrażliwe. No i tak jak wspomniałem, komisja jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała przedłożony projekt ustawy. Dziękuję.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Bardzo proszę, pan senator Pociej.

Senator Aleksander Pociej:

Panie Senatorze, mam pytanie dotyczące wydłużenia czasu przedawnienia deliktów dyscyplinarnych popełnianych ewentualnie przez notariuszy. Czy mógłby pan wyjaśnić, w jaki sposób był tłumaczony fakt, że wydłuża się czas tego przedawnienia z 3 do 5 lat?

(Senator Arkadiusz Grabowski: Mogę, Panie Marszałku?)

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Arkadiusz Grabowski:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Senatorze, wytłumaczenie tego było następujące: w trakcie postępowań dyscyplinarnych prowadzonych wobec notariuszy częstokroć dochodziło do umarzania spraw z uwagi na ich przedawnienie. Taką drogę obrało ministerstwo, zakładając, że wydłużenie okresu przedawnienia spowoduje, iż tych umorzeń będzie mniej. No, myślę, że to jest raczej pewne, ale czy to będzie skuteczne, to tego nie jestem w stanie potwierdzić. Taką koncepcję w projekcie rządowym przyjęli przedstawiciele ministerstwa. Myślę, że będą oni w stanie to jakoś, że tak powiem, wytłumaczyć, jeżeli padną takie pytania do ministra.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Jeszcze raz pan senator Pociej, tak?

(Senator Aleksander Pociej: Nie, dziękuję bardzo.)

Dziękuję bardzo.

Nie widzę więcej zgłoszeń do zadawania pytań.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.

Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

Bardzo proszę, Panie Ministrze. Pan minister Zdzikot, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Zdzikot:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Pan senator sprawozdawca bardzo dokładnie przedstawił zakres wprowadzanych w projekcie ustawy zmian, w związku z tym nie będę powtarzał tego wszystkiego, co już tutaj padło. Chciałbym może jeszcze tylko skierować do Wysokiej Izby kilka zdań dotyczących ratio legis, bo to rzeczywiście jest niezwykle istotne.

Pierwsze uzasadnienie dotyczy tego, o czym już wspomniał senator sprawozdawca, czyli zaleceń Najwyższej Izby Kontroli. Zwracam uwagę, że pochodzą one ze stycznia 2014 r. W tym raporcie Najwyższa Izba Kontroli wskazała, że pomimo tego, iż minister spraw wewnętrznych – wówczas spraw wewnętrznych, a obecnie spraw wewnętrznych i administracji – jest ustawowo zobowiązany do prowadzenia rejestru nieruchomości nabywanych przez cudzoziemców, rejestr ten nie ma charakteru referencyjnego, czyli nie zawiera wszystkich zdarzeń, które powinny być w nim odzwierciedlone, i zobowiązała nas do przygotowania stosownej nowelizacji. Tak więc to jest właśnie pierwsze uzasadnienie.

Drugie uzasadnienie dotyczy już praktyki stosowania tej ustawy. Ta praktyka jest dosyć skomplikowana i w wielu obszarach nie najlepsza, co też uzasadnia tę nowelizację. Nowelizacja ta, co warto podkreślić, wychodzi naprzeciw oczekiwaniom zgłaszanym przez parlamentarzystów wszystkich opcji. Zakładam, że to z tego właśnie powodu została ona jednogłośnie przyjęta przez Sejm. W latach uprzednich ja osobiście oraz urzędnicy resortu spraw wewnętrznych podczas przedstawiania co roku Wysokiej Izbie sprawozdania z wykonywania tej ustawy wielokrotnie otrzymywaliśmy nad wyraz sugestywne wnioski posłów dotyczące pilnej potrzeby znowelizowania tej ustawy, tak aby zapewnić referencyjność rejestru prowadzonego przez ministra. Także w tym roku przedstawialiśmy Sejmowi sprawozdanie i mieliśmy okazję bardzo merytorycznie na ten temat dyskutować w komisji. Ustawa przygotowana przez MSWiA jest także odpowiedzą na te postulaty.

Wracając do praktyki, pozwolę sobie przytoczyć tylko kilka danych statystycznych, które obrazują skalę problemu. Jeżeli chodzi o postępowania dyscyplinarne związane z notariuszami – o to pytał pan senator – to jest to sprawa o tyle kłopotliwa, że ma ona już, niestety, bardzo długą historię. Rok w rok jest bardzo wiele sytuacji, w których notariusze tego obowiązku nie wykonują, i trzeba powiedzieć szczerze, że w chwili obecnej państwo polskie i rząd nie mają skutecznych instrumentów, ażeby przekonać notariuszy do tego, by ten obowiązek wykonywali w sposób należyty. W latach 2011–2013 stwierdzono 1 tysiąc 300 sytuacji, w których notariusze nie przesłali stosownych aktów notarialnych do ministra spraw wewnętrznych. W roku 2014 było 449 takich przypadków, a w roku 2015 – 318. To dużo, zwłaszcza że rejestr powstaje w chwili obecnej w zasadzie wyłącznie na podstawie danych nadesłanych przez notariuszy, a także przez sądy rejestrowe. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż nieskuteczne okazały się próby egzekwowania wykonywania tego obowiązku. Powiedzmy szczerze: chodzi o ukaranie tych notariuszy w trybie postępowań dyscyplinarnych. Tryb postępowania był taki, że… Zresztą dwie komisje sejmowe bardzo prosiły o przekazanie informacji, które kancelarie w taki sposób się zachowują Tryb postępowania był taki, że minister spraw wewnętrznych występował do ministra sprawiedliwości, minister sprawiedliwości występował do izby notarialnej, a izba notarialna wszczynała postępowanie. Efekt tych postępowań dyscyplinarnych był następujący. Otóż… To jest w zestawieniu z tymi przypadkami, o których mówiłem przed chwilą. I tak w roku 2012 były 1 kara nagany, 1 kara pieniężna, 1 kara upomnienia, 1 postępowanie umorzono. W 2013 r. wysłuchano 12 notariuszy, do 6 notariuszy wystosowano pisma nadzorcze, a przeciwko 6 notariuszom minister sprawiedliwości skierował wnioski o wszczęcie postępowań. Ogólnie mieliśmy 1 karę nagany, 3 dyscyplinarne upomnienia, a 1 postępowanie umorzono. W 2014 r. były 1 postępowanie dyscyplinarne, 1 kara upomnienia. W 2015 r. były 1 kara upomnienia, 1 kara nagany i 2 przypadki uniewinnienia notariuszy.

W ocenie sądów dyscyplinarnych obowiązek notariuszy przesyłania ministrowi spraw wewnętrznych wymaganych ustawą dokumentów ma charakter wyłącznie sprawozdawczy, a zatem jego naruszenie nie może być rozpatrywane w kategoriach rażącego naruszenia prawa. No i tutaj pojawia się problem – z jednej strony jest oczekiwanie od ministra spraw wewnętrznych, żeby obowiązek nałożony przepisami ustawy wykonywał w sposób należyty, obowiązek wyrażony zarówno przez parlament, jak i przez Najwyższą Izbę Kontroli, a z drugiej strony absolutnie brakuje instrumentów ku temu, ażeby do tego stanu doprowadzić. I w tym kierunku zmierza ta nowelizacja.

Nowelizacja zawiera też bardzo wiele rozwiązań czysto usprawniających, przesuwa nas w kierunku e-administracji. I tak chociażby umożliwienie bezpośredniego elektronicznego dostępu do ksiąg wieczystych. W chwili obecnej my wysyłamy tysiące zapytań – listownie oczywiście, a więc piszemy, kopertujemy itd. – w sprawach ksiąg wieczystych. Teraz minister spraw wewnętrznych, ministerstwo będzie miało dostęp bezpośredni elektroniczny i nie będzie musiało tworzyć zbędnej korespondencji. To również jest ważne.

I kwestia KRS. To też jest sprawa istotna, niezwykle usprawniająca pracę, także sądów. W tej chwili – trzeba to sobie powiedzieć szczerze, chociaż zabrzmi to być może dziwnie – sądy rejestrowe muszą w jakiś sposób domyślać się, które dokumenty należy przesłać ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, które mogą być związane z wykonywaniem obowiązków wynikających z tej ustawy, po obcobrzmiących nazwiskach, nazwach spółek… Nie chcę tu spekulować. Efekt tego jest taki, że z otrzymanych w latach 2013–2015 4 tysięcy postanowień sądów tylko 4–5% zawiera dane, które powinien minister otrzymać i które należy później odzwierciedlić w rejestrze. A zatem to usprawnienie, zastosowanie deklaracji na zasadzie „jestem cudzoziemcem” albo „nie jestem cudzoziemcem”, „mam nieruchomość” albo „nie mam nieruchomości”… To będzie jednoznaczne i równoznaczne z tym, że taki dokument należy ministrowi przekazać zamiast tych tysięcy, tysięcy stron, często zupełnie niepotrzebnych. To tyle, Panie Marszałku.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Panie Ministrze, proszę poczekać sekundkę, bo będzie pytanie.

Pan senator Pociej, bardzo proszę.

Senator Aleksander Pociej:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, pan przed chwilą powiedział, że do tej pory notariusze nie mieli obowiązku, którego niewykonanie byłoby zagrożone odpowiedzialnością dyscyplinarną, w ramach zawodowych, związanego z przekazywaniem tych dokumentów.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Zdzikot: Nie tak powiedziałem.)

No, ja tak to zrozumiałem. Zresztą czytając tę… Przytoczył pan nawet uzasadnienia sądów dyscyplinarnych, w których stwierdzano, że ponieważ nie ma takiego obowiązku ustawowego – jest to obowiązek statystyczny – nie można karać notariusza dyscyplinarnie. Zresztą w uzasadnieniu, które tutaj mamy, jest powiedziane, że dopiero ta ustawa przesądza, że niewykonanie przez notariusza tego obowiązku będzie deliktem dyscyplinarnym. To ja chciałbym pana zapytać – bo pan przedstawił, ile było postępowań dyscyplinarnych wobec notariuszy – czy te liczby, o których pan mówił, dotyczyły postępowań dyscyplinarnych w ogóle…

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Zdzikot: Nie.)

…czy mówił pan o postępowaniach dyscyplinarnych wynikających właśnie z niewykonania tego obowiązku, który jest nakładany w tej ustawie.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Zdzikot:

Panie Marszałku! Panie Senatorze! Panie Mecenasie!

Nie do końca powiedziałem tak, jak pan senator to przytoczył. To znaczy, przede wszystkim tak: te bardzo duże liczby – 1 tysiąc 300 w latach 2011–2013 r., 449 w roku 2014 i 318 w roku 2015 – dotyczą przypadków nienadesłania do ministra spraw wewnętrznych aktów notarialnych przez kancelarie. Te późniejsze informacje dotyczą postępowań dyscyplinarnych wszczynanych na wniosek ministra sprawiedliwości. To są te jednostkowe przypadki liczone pojedynczymi karami upomnienia. I w tej chwili to, o czym mówiłem: to jest tak, że notariusze oczywiście mają obowiązek, wynikający z przepisów ustawy, nadsyłania dokumentów, ale interpretacja przepisu przez organy dyscyplinarne samorządu notarialnego jest taka, że ten obowiązek ma w istocie charakter sprawozdawczy, a w związku z tym kary po prostu nie są nakładane.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś pytania?

Pan senator Pociej jeszcze raz.

Później pan senator Florek i pan senator Czerwiński.

Senator Aleksander Pociej:

Panie Ministrze, rozumiem, że w tej ustawie rozwiązujecie ten problem. Dopiero ta ustawa daje możliwość karania dyscyplinarnego notariuszy, co wcześniej nie było możliwe. W takim razie chciałbym dopytać. Wcześniej nie było sygnałów o tym, że delikty dyscyplinarne się przedawniają, więc dopiero teraz wprowadzacie obowiązek i zagrożenie odpowiedzialnością dyscyplinarną. Ale dlaczego od razu, że tak powiem, rozciągacie przedawnienie z 3 na 5 lat? I to nie tylko w stosunku do tego przewinienia, ale w ogóle do wszystkich, bo to będzie stosowane do wszystkich dyscyplinarek notariuszy wynikających ze wszystkich innych przepisów.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Kolejne pytanie – pan senator Florek.

Senator Piotr Florek:

Panie Ministrze, mówił pan o zaleceniach NIK z 2013 r., o tym, że jest potrzebna pełna wiedza, pełna informacja, i że stąd to zwiększenie tutaj – jeżeli chodzi o te katalogi – które ma nastąpić. Ale moje pytanie dotyczy tego, co w międzyczasie, po 2013 r., się wydarzyło. Jak pamiętam, zmieniliśmy m.in. ustawę o nabywaniu nieruchomości rolnych, zajmowaliśmy się też tematem tych spółek, przejęcia udziałów, były te głośne sprawy w województwie zachodniopomorskim itd. I moje pytanie zmierza… Oczywiście popieram wszystko. Słusznie. Trzeba mieć większą wiedzę, pełną informację. Ale chciałbym się od pana dowiedzieć, czy po tych zmianach, które zostały wprowadzone, ministerstwo ma jakieś dane – mi chodzi o ostatni rok, o rok 2016 – jeżeli chodzi o nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców. Czy to się zwiększyło, czy to się zmniejszyło? Czy pan mógłby podać jakieś dane dotyczące, nie wiem, liczby hektarów nabytych w roku 2016 w stosunku do 2015 r.? Czy tu nastąpiła jakaś zmiana?

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

I pan senator Czerwiński.

Senator Jerzy Czerwiński:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

To pytanie to właściwie ciąg dalszy czy kontynuacja przed chwilą zadanego pytania. Mianowicie w ustawie z początku roku, która miała chronić przed spekulacyjnym obrotem ziemią, nie uwzględniono takiego oto przypadku, że cudzoziemiec nabywa spółkę, która nie jest bezpośrednio właścicielem ziemi, ale jest 100-procentowym właścicielem innej spółki, która dopiero jest właścicielem ziemi. Nie wiem, czy jasno się wyrażam. Czyli dwustopniowo… Jeśli chodzi o sprawozdawczość, bo ta ustawa właściwie mówi o sprawozdawczości, ten przypadek też nie jest ujęty. Czy nie uważa pan, że tego typu przypadki również powinny być wzięte pod uwagę w celu uszczelnienia tego systemu? Czyli nie bezpośrednie nabywanie spółki, która jest właścicielem ziemi, ale pośrednie, to jest poprzez inny podmiot?

Wicemarszałek Adam Bielan:

Czy ktoś jeszcze zgłasza chęć zadania pytania? Nie.

Bardzo proszę o odpowiedź, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Zdzikot:

Panie Marszałku! Szanowni Państwo Senatorowie!

Jeżeli chodzi o kwestię dotyczącą postępowań dyscyplinarnych względem notariuszy, to tutaj jedno bardzo ważne zastrzeżenie należy poczynić. Jeśli weźmie się pod uwagę, iż zalecenia Najwyższej Izby Kontroli są ze stycznia 2014 r., to trzeba powiedzieć, że oczywiście prace nad nowelizacją w tym zakresie trwały też wcześniej. I chciałbym tylko podkreślić, że pierwotna wersja ustawy, jaka powstała jeszcze przed listopadem 2015 r., zakładała, że notariusze będą karani dyscyplinarnie finansowo za pomocą mandatów nakładanych przez administrację rządową. My z tego rozwiązania świadomie się wycofaliśmy. Wydaje nam się, że to rozwiązanie, które proponujemy, jest rozwiązaniem na miarę obecnego czasu. Oczywiście poddamy je ewaluacji, ale na pewno wychodzi ono naprzeciw oczekiwaniom notariuszy, nie jest nadmiernie dokuczliwe, a jednocześnie przesądza o tym, że obowiązek notariuszy jest rzeczywiście istotny, bo na jego bazie powstaje rejestr, który potem minister prezentuje Wysokiej Izbie. A nie jest dobre, kiedy odpowiada się za jego prowadzenie i prezentuje się później sprawozdanie z wykonania obowiązku, jednak nie ma możliwości – i minister wie o tym – przedstawienia pełnej informacji. W związku z tym to rozwiązanie, gdyby je ocenić w skali od 1 do 10, jest na 5 w stosunku do tego, co było projektowane. Oczywiście po roku obowiązywania tej ustawy, tak jak zapowiadałem w Sejmie, dokonamy ewaluacji, w jaki sposób te przepisy działają. Mam nadzieję, że podziałają ożywczo na kolegów notariuszy, podziałają bardzo dobrze i nie będzie potrzeby dalszego ich zaostrzania. Jak mówię, świadomie wycofaliśmy się z najbardziej rygorystycznej wersji, jaka była przygotowana i była elementem tego projektu. Ta wersja jest dużo, dużo łagodniejsza, ona pozostawia po stronie notariuszy prowadzenie postępowań dyscyplinarnych, jednak mówi wprost, że jest to ważny obowiązek.

Jeżeli chodzi o okres przedawnienia, to trzeba powiedzieć, że niestety to też wynika z praktyki, tzn. te opóźnienia są po prostu bardzo, bardzo duże. Jeżeli są większe niż 3 lata, to są bardzo, bardzo, bardzo duże. No i dlatego jest wydłużenie tego okresu, niestety. Ubolewam nad tym bardzo, ale taka jest prawda, taka jest rzeczywistość, i to od wielu lat, bo od wielu lat minister spraw wewnętrznych rozmawia z parlamentarzystami na ten temat co roku przy okazji przedstawiania sprawozdania. To pierwsza kwestia.

Jeśli chodzi o dane za rok 2016, to będą one elementem sprawozdania, które będzie na początku przyszłego roku; jest ono przygotowywane. Takich zagregowanych danych panu senatorowi nie mogę niestety przedstawić, postaram się, aby na początku przyszłego roku taka informacja w formie pisemnej trafiła do pana, no, na pewno wraz ze sprawozdaniem, które przygotujemy. Ona będzie publicznie dostępna, ale przekażemy też panu senatorowie oczywiście te dane, o które pan senator pyta.

Jeżeli chodzi o nabycia, to przede wszystkim tak jak mówię… Ustawa oczywiście dotyczy obowiązku sprawozdawczego, oczywiście jest obowiązek sprawozdawczy, ale… Minister spraw wewnętrznych jest zobowiązany do prowadzenia rejestru tych wszystkich nieruchomości, które są nabywane zarówno na podstawie zezwolenia, jak i bez zezwolenia. Tak więc ta informacja ma być pełna, rzetelna i możliwie kompleksowa. Dzisiaj sytuacja jest taka, że te informacje nie są pełne i nie mogą być pełne, bo też nie ma pełnego katalogu informacji, minister nie otrzymuje chociażby informacji o decyzjach administracyjnych, mocą których doszło do nabycia własności nieruchomości. A tak jak mówiłem, sądy rejestrowe najczęściej polegają chyba na własnych domysłach.

Jeżeli chodzi o nabycia pośrednie, to zawsze jest pytanie jak głęboko sięgać. Dane przekazywane ministrowi przez sady rejestrowe pozwolą – wierzę w to – na ustalenie rzeczywistego stanu rzeczy, no, z całą pewnością w dużo pełniejszym zakresie, niż ma to miejsce od kilku lat, na co zwracała uwagę Najwyższa Izba Kontroli.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Nie widzę więcej zgłoszeń do zadania pytań.

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze, za odpowiedzi.

Informuje, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez pana senatora Florka.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Pocieja.

Senator Aleksander Pociej:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Chciałbym zostać dobrze zrozumiany. Otóż ja nie wypowiadam się o tej ustawie jako regulującej obowiązek sprawozdawczy, ponieważ nie mam żadnej wątpliwości, że ona jest potrzebna. Mam zastrzeżenie co do pewnego modelu legislacyjnego, który uważam generalnie za bardzo niebezpieczny. Już tłumaczę, na czym ten problem, przynajmniej według mnie, polega. Nie mam wątpliwości, że ministerstwo spraw wewnętrznych w ramach tej ustawy absolutnie ma prawo i obowiązek, żeby się zabezpieczyć, zmusić notariuszy do tego, żeby wykonywali to, co jest zapisane w ustawie. W związku z tym co do zakresu, jeśli chodzi o objęcie odpowiedzialnością dyscyplinarną notariuszy za uchylanie się od tego obowiązku, to pełna zgoda, ale jestem absolutnie przeciwny… Ta zmiana polegająca na wydłużeniu z 3 do 5 lat – jeśli chodzi w ogóle o odpowiedzialność notariuszy – terminu przedawnienia deliktów dyscyplinarnych nie powinna być realizowana przy okazji tej ustawy, bo to jest rola nie ministerstwa spraw wewnętrznych, tylko Ministerstwa Sprawiedliwości. Jeżeli Ministerstwo Sprawiedliwości, które w pewnym sensie decyduje o modelu notariatu, adwokatury, chciałoby to zrobić, to właśnie ono w ramach prac nad funkcjonowaniem notariatu powinno ewentualnie takie zmiany proponować. Tylko i wyłącznie w związku z tym, że uważam ministerstwo spraw wewnętrznych za nieuprawnione modelowo do wprowadzania tego typu rozwiązań, składam poprawkę o wykreślenie artykułu, który wydłuża czas przedawnienia w tych postępowaniach dyscyplinarnych. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Lista mówców została wyczerpana. Panie Senatorze, tak?

Nie ma wniosków o charakterze…

(Głos z sali: Jest taki wniosek.)

Jest jeden wniosek.

Informuję, że wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Pociej.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu chce ustosunkować się do przedstawionego wniosku? Tak?

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Zdzikot:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Chodzi o jedno zdanie, od którego pan marszałek zaczął dzisiejszą debatę nad tym punktem. Otóż projekt jest projektem rządowym. To jest bardzo istotne, bardzo ważne, dlatego że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji absolutnie nie uzurpuje sobie prawa do regulowania sposobu funkcjonowania notariatu. Projekt rządowy uzyskał także akceptację, zgodę… Został uzgodniony z ministrem sprawiedliwości. Dziękuję.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Ponieważ został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji o ustosunkowanie się do przedstawionego wniosku i przygotowanie wspólnego sprawozdania.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w bloku głosowań.

Punkt 6. porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 361, a sprawozdanie komisji – w druku nr 361 A.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, senatora Wojciecha Piechę, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Wojciech Piecha:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Przedstawiam sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o uchwalonej przez Sejm 2 grudnia 2016 r. ustawie o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców.

Celem noweli jest poprawa warunków prawnych wykonywania działalności gospodarczej w Polsce. Ustawa redukuje niektóre obowiązki administracyjne, doprecyzowuje zagadnienia wywołujące wątpliwości interpretacyjne, dokonuje zmian, które wspierać mają rozwój przedsiębiorczości i podniesienie efektywności pracy, usprawnia proces inwestycyjny, a także zmniejsza uciążliwości kontroli działalności gospodarczej.

Ustawa nowelizuje: ustawę – Kodeks cywilny, ustawę – Kodeks pracy, ustawę o drogach publicznych, ustawę o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, ustawę – Prawo budowlane, ustawę o rachunkowości, ustawę o ochronie osób i mienia, ustawę – Ordynacja podatkowa, ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych, o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, ustawę – Kodeks spółek handlowych, ustawę o dozorze technicznym, ustawę – Prawo o ochronie środowiska, ustawę o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy, ustawę o swobodzie działalności gospodarczej, o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

W noweli ustawy – Kodeks cywilny… Ta nowela ma na celu kompleksowe uregulowanie reprezentacji przedsiębiorców przez prokurentów w wariancie mieszanym, tj. przy współdziałaniu prokurenta z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania osobowej spółki handlowej. Ponadto dokonano zmiany art. 115 ustawy – Kodeks cywilny i przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym, jeżeli koniec terminu do wykonania czynności będzie przypadał na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, to termin ten będzie upływał następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy.

Nowela ustawy – Kodeks pracy ma na celu złagodzenie wymogów prawa pracy wobec małych przedsiębiorców zatrudniających nie więcej niż 50 pracowników. Ustawodawca dokonuje również zmian w zakresie wydawania świadectwa pracy w przypadku zatrudnienia pracowników przez tego samego pracodawcę na podstawie kolejnej umowy. Wprowadza też wymóg formy pisemnej pod rygorem nieważności dla umowy o współodpowiedzialności materialnej pracowników za mienie powierzone oraz wydłuża do 21 dni terminy na wniesienie przez pracownika odwołania do sądu pracy.

Nowelizacja art. 29 i art. 29a ustawy o drogach publicznych jest następstwem zmian dokonanych ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw w odniesieniu do budowy zjazdów z dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych oraz zmian w tym zakresie, które zostaną dokonane opiniowaną ustawą. Nowela usuwa wątpliwości interpretacyjne, podnoszone zarówno przez zarządców dróg publicznych, jak i obywateli, dotyczące niezgodności przepisów ustawy o drogach publicznych i ustawy – Prawo budowlane.

Zmiana ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych polega przede wszystkim na zliberalizowaniu przepisów dotyczących tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych poprzez podniesienie z 20 do 50 pracowników progu przesądzającego o obowiązku utworzenia takiego funduszu. Pracodawca zatrudniający poniżej 50 pracowników będzie mógł tworzyć fundusz fakultatywnie. Z wnioskiem o utworzenie takiego funduszu będzie mogła wystąpić również zakładowa organizacja związkowa.

Modyfikacje w zakresie ustawy – Prawo budowlane sprowadzają się między innymi do jednoznacznego wskazania właściwego organu w sprawach prowadzonych na podstawie tej ustawy oraz zwolnienia niektórych robót budowlanych z pozwolenia na budowę albo zgłoszenia. Zmiany będą dotyczyły między innymi budowy parterowej budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m2 przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,8 m, budowy wiat itd.

Ponadto ustawodawca skraca czas rozpatrywania zgłoszeń z 30 do 21 dni, umożliwia wydawanie z urzędu zaświadczeń o niewnoszeniu sprzeciwu do zgłoszenia przed upływem terminu, doprecyzowuje przepisy w zakresie istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków z pozwolenia na budowę oraz uchyla wymóg rozpoczęcia postępowania legalizacyjnego pod warunkiem zgodności z decyzją o warunkach zabudowy.

Opiniowana ustawa podnosi do równowartości w złotych 2 milionów euro – dotychczas był to 1 milion 200 tysięcy euro – próg przychodów netto za poprzedni rok obrotowy, od którego to progu osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych i spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie osiągające przychody ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych będą objęte reżimem ustawy o rachunkowości.

Zmiany w ustawie – Ordynacja podatkowa polegają w szczególności na wprowadzeniu nowych instytucji, których celem ma być ochrona podatników. Takimi instytucjami będą ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania tych przepisów oraz utworzona praktyka interpretacyjna ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Instytucje te będą funkcjonowały niezależnie od interpretacji ogólnych i indywidualnych. Dokonano także zmiany w zakresie naliczania odsetek za zwłokę w przypadku uchylenia decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz stwierdzenia nieważności decyzji. Istotną zmianą ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest stworzenie podstawy prawnej do udostepnienia ministrowi właściwemu do spraw gospodarki danych gromadzonych przez ZUS w związku z realizacją zadań dotyczących prowadzenia Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Nowela ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne sprowadza się do podniesienia progu opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z działalności gospodarczej do kwoty 250 tysięcy euro; podniesiono ją ze 150 tysięcy euro.

W ustawie – Kodeks spółek handlowych dokonuje się modyfikacji przepisów dotyczących prokury, nakłada się na członka zarządu obowiązek ujawnienia na forum zarządu sprzeczności interesów spółki kapitałowej z jego interesami lub interesami osób mu bliskich, ułatwia się wspólnikom mniejszościowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wykonywanie uprawnień do zwoływania zgromadzenia wspólników i uzupełniania jego porządku obrad, znosi się obowiązek opatrywania dokumentu akcji pieczęcią spółki.

Zmiany w ustawie o dozorze technicznym mają na celu uproszczenie szybkiej naprawy lub modernizacji urządzeń technicznych; będzie jej mógł dokonać podmiot, który nie posiada uprawnienia do wytwarzania, naprawy i modernizacji urządzenia technicznego oraz materiałów i elementów do jego wytwarzania, o ile naprawa bądź modernizacja będą przeprowadzone zgodnie z warunkami określonymi w ustawie. Zmiany mają też na celu umożliwienie wstępowania przez nowych eksploatujących w prawa i obowiązki poprzedniego eksploatującego, na warunkach określonych w ustawie, oraz usankcjonowanie możliwości umarzania, odraczania, rozkładania na raty należności przypadających Urzędowi Dozoru Technicznego bądź Transportowemu Dozorowi Technicznemu.

Ustawodawca wyłącza podmiot zwolniony z opłat z tytułu korzystania ze środowiska z obowiązku przedkładania marszałkowi województwa wykazów danych i informacji, o których mowa w art. 286 ustawy – Prawo ochrony środowiska, w przypadku, gdy roczna wysokość opłaty z tytułu każdego z rodzajów korzystania ze środowiska nie przekroczy 100 zł.

Nowelizacja ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych modyfikuje zasady ustalania wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenia wypadkowe przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zmiany w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej mają na celu przede wszystkim zwiększenie pewności prawa po stronie przedsiębiorców. W tym celu wprowadza się instytucję utrwalonej praktyki interpretacyjnej, która chronić ma przedsiębiorców przed skutkami zmian wykładni przepisów. Dokonywane są również zmiany w odniesieniu do przepisów o kontroli. W tym zakresie sformułowano zasadę, zgodnie z którą kontrole będą prowadzone na podstawie identyfikacji prawdopodobieństwa naruszenia prawa, czyli „analizy ryzyka”.

W następstwie opiniowanej ustawy skorelowane zostaną przepisy ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym i ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie czasu trwania kontroli. Ponadto wyłączono w odniesieniu do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy prowadzonej przez Centralne Biuro Antykorupcyjne stosowanie art. 78a dodawanego do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Nowela ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji polega na nadaniu nowego brzmienia przepisowi art. 56 pkt 6, który nowelizuje z dniem 1 stycznia 2019 r., art. 285 i art. 286 ustawy – Prawo ochrony środowiska. Ponadto w konsekwencji nowelizacji utrzymana zostaje zasada, iż opłaty za korzystanie ze środowiska wnosi się za okresy roczne – a nie, jak to miało być, półroczne – oraz że wykazy wykorzystywane do ustalania wysokości opłat właściwym podmiotom przekazuje marszałek województwa, a nie podmiot korzystający ze środowiska.

Zmiany w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi mają na celu ułatwienie prowadzenia działalności przez przedsiębiorców, którzy w danym roku kalendarzowym wprowadzili do obrotu produkty w opakowaniach o łącznej masie opakowań nieprzekraczającej 1 t.

Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2017 r., z wyjątkiem zmian dotyczących ustalania przez ZUS stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, zamieszczania w CEIDG danych syndyka, nadzorcy i zarządcy oraz udostępniania danych z CEIDG, które wejdą w życie z dniem 1 kwietnia 2017 r., oraz zmiany ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji, wraz z konsekwencjami, która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.

Na posiedzeniu komisji zgłoszono 14 poprawek; nie będę ich przytaczał Poprawki zostały przyjęte jednogłośnie, było 6 głosów za.

Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności wnosi o przyjęcie ustawy z poprawkami. Dziękuję.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rozwoju i finansów.

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Mariusz Haładyj: Nie, dziękuję.)

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad?

Zapytania i odpowiedzi

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Zgłasza się pan senator Augustyn, jak widzę.

Panie Ministrze, może pan podejdzie do mównicy?

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Mieczysław Augustyn:

Panie Ministrze, chciałbym jeszcze dopytać o dwie kwestie, o które nie spytałem na posiedzeniu komisji, a mianowicie o to, czy nowelizacja ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oznacza, że teraz pracodawca, jeżeli nie powiadomi w porę o tym, że nie ma funduszu świadczeń pracowniczych, będzie zobowiązany do wypłacania świadczenia urlopowego, czy też na mocy ust. 3 właśnie zmienianego w art. 3 ustawy… Czy to oznacza, że świadczenie urlopowe tylko może być wypłacane? Tak to brzmi: pracodawcy mogą wypłacać świadczenie urlopowe. O ile znam obecny stan prawny, o tyle oznacza to, że jeżeli pracodawca przed rozpoczęciem nowego roku nie powiadomi o tym, że nie zostanie uruchomiony zakładowy fundusz socjalny, to musi wypłacać świadczenie urlopowe, a tutaj jest napisane, że może, co oznaczałoby pozbawienie poważnej grupy pracowników jakiegokolwiek świadczenia socjalnego. To jest pierwsze pytanie.

Drugie pytanie. Wtedy, kiedy pytałem o równość podmiotów, jeśli chodzi o rachunkowość, pytałem o równość między organizacjami pozarządowymi oraz małymi i średnimi firmami. Wprowadziliśmy taką zasadę, że próg dochodowy, od którego nie będzie obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, jest jednakowy dla obu tego rodzaju podmiotów. Pan minister mówił, że nadchodzi zmiana ustawy o rachunkowości, więc chciałbym dopytać, czy ta zmiana, która jest procedowana w Sejmie, która ma do nas trafić, podtrzymuje tę zasadę? Czy podwyższy ten próg dla organizacji pozarządowych, tak jak tutaj jest podwyższany dla przedsiębiorstw, czy będzie to zróżnicowane? Na te dwa pytania chciałbym usłyszeć odpowiedź.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze jakieś pytania do pana ministra? Nie.

Bardzo proszę, Panie Ministrze, o odpowiedź.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Mariusz Haładyj:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Państwo Senatorowie, jeżeli chodzi o zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, to jedyną intencją co do zmiany przepisów o tworzeniu ZFŚS jest podniesienie tego progu. Intencją nie jest wprowadzanie żadnych innych regulacji dotyczących, nie wiem, zasad wypłacania, niewypłacania itp. To, co do tej pory było możliwe przy progu wynoszącym do 20 pracowników, teraz powinno być możliwe w przypadku progu do 50 pracowników, czyli de facto obejmować to będzie 49 pracowników. Fakultatywnie została wprowadzona… Jeżeli chodzi o tworzenie funduszu świadczeń socjalnych, regulaminu pracy i regulaminu wynagrodzeń, to jest tu jednoznaczne przesądzenie, że pracodawca, który zatrudnia do 50 pracowników, może tworzyć fundusz świadczeń socjalnych, może tworzyć regulamin wynagradzania i regulamin pracy pomimo tego, że kodeks pracy nie będzie go do tego zobowiązywał. Dzisiaj niejednokrotnie toczą się spory, nawet przed sądem, bo bardzo niejednoznaczne jest, także w doktrynie prawa pracy, czy pracodawcy zatrudniający do 20 pracowników mogą tworzyć fundusze, czy też prawo im tego zabrania. Jedyną intencją zmiany jest podniesienie tego progu i jednoznaczne przesądzenie, że pracodawcy zatrudniający do 50 pracowników mogą tworzyć zakładowy fundusz, regulamin itd. Jeśli chodzi o regulaminy pracy i wynagradzania, to czasami łatwiej będzie pracodawcy tworzyć właśnie te regulaminy, niż później indywidualnie pracowników informować. Ale to już zależy od samego pracodawcy.

Jeżeli chodzi o ustawę o rachunkowości, to ja wczoraj mówiłem o ustawie, która została uchwalona w lipcu 2015 r. i która objęła uproszczoną księgowością 80% organizacji. W zasadzie tylko największe organizacje pozarządowe dzisiaj nie korzystają z dobrodziejstwa uproszczonej księgowości. Tak więc ja bardziej się odnosiłem do tej nowelizacji, która ponad rok temu została uchwalona, niż do tej nowelizacji, która jest teraz w Sejmie. Przyznaję, że w szczegółach tej nowelizacji, która jest teraz w Sejmie, nie znam. Bardziej mi chodziło o tę, powiedziałbym, sytuację przeszłą.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Florek.

Senator Piotr Florek:

Panie Marszałku! Panie Ministrze!

To jest ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Zauważyłem, że w art. 5 jest mnóstwo zmian w ustawie o prawie budowlanym. Jak tu widzę, dotyczą one m.in. budynków parterowych, altan o powierzchni do 35 m2 itd. Wiele zmian jest tą ustawą wprowadzane. Mam w związku z tym pytanie. Mamy zaproszenie – o ile pamiętam, to chyba na czwartek albo na piątek – do pana ministra na dyskusję na temat procedowanego bardzo ważnego kodeksu budowlanego. Trochę się dziwię, że te zmiany, moim zdaniem nie aż tak istotne, jeżeli chodzi o poprawę otoczenia prawnego przedsiębiorców… No, te zmiany, które tutaj widzę, przedsiębiorców nie dotyczą. Dlaczego one zostały wprowadzone w tej ustawie, a nie są dyskutowane łącznie ze zmianami w tym kodeksie budowlanym? Dzięki temu mielibyśmy pogląd na całość zagadnień związanych ze zmianami prawa budowlanego.

Gdyby pan mógł jeszcze powiedzieć, co to się zmieniło, jeśli chodzi o tę powierzchnię 35 m2… Nie mam ustawy przed sobą i nie mogę tego sprawdzić. Co się zmieniło, jeżeli chodzi o altany, jeżeli chodzi o budynki gospodarcze o powierzchni zabudowy do 35 m2? Dziękuję.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Mariusz Haładyj:

Panie Senatorze, te zmiany zostały zaproponowane i przedstawione w ramach procesu legislacyjnego wtedy, kiedy kodeksu architektoniczno-budowlanego jeszcze nie było w konsultacjach i w uzgodnieniach. Wówczas wspólnie z Ministerstwem Infrastruktury i Budownictwa uznaliśmy, że te zmiany, jako bardziej punktowe, ale jednocześnie istotne z punktu widzenia praktyki i postulatów zgłaszanych przez przedsiębiorców, można procedować bez uszczerbku dla tej rzeczywiście ogromnej reformy, którą niesie za sobą nowy kodeks architektoniczno-urbanistyczno-budowlany. Czyli te zmiany można przeprowadzić po to, żeby usprawnić proces inwestycyjny, bo… To kwestia dotycząca chociażby skrócenia terminu, umożliwienia wydawania przez starostwo zezwolenia wcześniej niż po upływie terminu na zgłoszenie ewentualnego sprzeciwu. Bo to wszystko usprawnia. Tak samo jest z tymi rodzajami budynków, które wspomniał pan senator – te zmiany również jakby idą w takim kierunku, że to są proste budowle, które po iluś, po kilku dobrych latach stosowania przepisów prawa budowlanego… Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, ale także my, gdy byliśmy na konsultacjach w ramach komisji wspólnej rządu i samorządu… Tak że zmiany można spokojnie przeprowadzić już dzisiaj. Bo zmiany te jakby uwzględniają nowy kodeks.

Po pierwsze, będzie jakby zmiana całego systemu, w związku z tym te zmiany pewnie skonsumuje w przyszłości nowy kodeks. Po drugie, pamiętajmy też, że praca nad kodeksem to na pewno nie będzie kwestia miesiąca, bo to jest ogromny projekt. Minister do spraw budownictwa prowadził teraz takie bardzo szerokie, kilkumiesięczne konsultacje w poszczególnych regionach, będzie jeszcze konferencja uzgodnieniowa, a więc te prace jeszcze trochę potrwają. A zmiany, które zostały zidentyfikowane jako możliwe do przeprowadzenia wcześniej, po to, żeby już dzisiaj umożliwić pewne procesy inwestycyjne, mają przede wszystkim przedsiębiorcom… Bo jest rzeczywiście kilka spraw budynków, które wspominał pan senator, ale ja bym powiedział raczej, że to jest troszkę jako konsekwencja, bo skoro już zmieniamy przepisy co do budynków gospodarczych czy wiat… to znaczy właśnie budynków gospodarczych parterowych do 35 m2, to również wprowadzamy analogiczne zmiany co do budynków, które są jakby związane nie tylko z przedsiębiorcami, ale także z użytkownikami, osobami fizycznymi. Czyli to jakby per analogiam jest również zmieniane. W związku z tym te zmiany, jako właśnie takie, które można przeprowadzić szybciej niż samym kodeksem, a które ułatwią podejmowanie decyzji inwestycyjnych w firmach… Można je przeprowadzić wcześniej.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie widzę zgłoszeń.

Dziękuję bardzo, Pani Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Mariusz Haładyj: Dziękuję.)

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Pan senator Augustyn. Bardzo proszę.

Senator Mieczysław Augustyn:

Pani Marszałek! Panie Ministrze!

Ta ustawa jest w dużej mierze oczekiwana przez przedsiębiorców, jest w niej bardzo dużo dobrych zapisów usuwających część barier, na które przedsiębiorcy narzekali. I to jest niewątpliwie krok w dobrym kierunku. Są jednak 2 kwestie, które moim zdaniem budzą wątpliwości i chciałbym je mimo wszystko zasygnalizować.

Pierwsza to jest kwestia odchodzenia od dotychczasowych zasad dotyczących tworzenia zakładowego funduszu świadczeń pracowniczych. Być może, Panie Ministrze, intencja była taka, żeby tutaj tylko przesunąć tę granice, zliberalizować, jak mówił pan senator sprawozdawca, przepisy i wprowadzić ten obowiązek jako twardy obowiązek dla firm czy pracodawców, którzy zatrudniają więcej niż 50 pracowników, a w odniesieniu do przedziału między 20 a 50 stworzyć taki mechanizm, że jeśli związki zawodowe domagają się stworzenia zakładowego funduszu świadczeń pracowniczych, to on musi być utworzony. No, ale jest pytanie, co wtedy, kiedy pracownicy chcą takiego funduszu, a związków nie ma. I tutaj chyba słusznie Sąd Najwyższy podnosi kwestię równości pracowników. Ci, którzy mają organizację związkową, mogą zadbać o swoje interesy, ci, którzy ich nie mają, nie mogą.

Moje pytanie jest też takie, jak to wygląda w sytuacji, gdy Unia Europejska nakazała tworzyć rady pracowników tam, gdzie nie ma związków zawodowych. Otóż w tym przedłożeniu o radach pracowników się nie mówi. A ma to być fakultatywna forma wyrażania opinii załogi wobec pracodawcy. To jest pierwsza sprawa, która wydaje mi się wątpliwa, gdy idzie o zakładowy fundusz świadczeń pracowniczych.

Poza tym ten przepis, który cytowałem, zdaje się jednak sugerować, że jest to dosyć poważna zmiana. Bo jest to… On brzmi mniej więcej tak: pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć fundusz do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 lub – i tutaj jest użyte sformułowanie „mogą” – mogą wypłacać świadczenie urlopowe. Nie jest jasne, czy to dotyczy tylko alternatywy, że albo fundusz, albo świadczenie urlopowe, czy to jest taka sytuacja, że mogą wypłacać fundusz urlopowy, ale wcale nie muszą. I to budzi moją wątpliwość co do jasności tego sformułowania. Obyśmy przez przeoczenie nie doprowadzili do sytuacji, że – jak słyszę, wbrew intencji ministerstwa – tam, gdzie byłaby zgoda co do tego, że świadczenia funduszu socjalnego mogą być tak naprawdę wypłacane w formie świadczenia urlopowego, jednak tego świadczenia urlopowego nie będzie.

A druga kwestia, którą chciałbym poruszyć, dotyczy prawa budowlanego. Rzeczywiście te zmiany nie dotyczą np. altan, o co pytałem, ale dotyczą sytuacji, gdy na działkach, które są… Szukam odpowiedniego słowa… W każdym razie na niektórych działkach można będzie mieć kilka wolnostojących budynków gospodarczych, garaży, wiat, ganków, oranżerii, ogrodów zimowych, jeśli ich powierzchnia zabudowy nie przekracza 35 m2 i ich liczba nie jest większa niż dwa na 500 m2 działki. Ja myślę, że to jest dosyć spore otwarcie, ponieważ na terenach wiejskich, tam, gdzie są możliwości zabudowy na tych dawnych działkach przyzagrodowych, w tzw. obejściu – wciąż jeszcze nie wrócił mi do pamięci ten termin fachowy – można będzie, że tak powiem, bardzo dużo takich obiektów nastawiać bez jakiegokolwiek zezwolenia. 500 m2 to jest niedużo, działki przyzagrodowe dawniej mogły liczyć nawet do 30 a, a więc 3 tysiące m2, no to jak sobie spróbuję wyobrazić, jak by to miało wyglądać… Można postawić całe miasteczko domków jednorodzinnych, jeżeli to jest atrakcyjna lokalizacja, bez jakiegokolwiek zgłoszenia, że już nie mówię o pozwoleniu na budowę. Do tej pory jednak potrzebne było zgłoszenie… Już mam ten wyraz. Chodziło o działkę siedliskową. A więc na tego rodzaju działkach… One wcale nie muszą być małe. Jak mówię, mogą mieć nawet do 30 a i więcej. Ja sobie, powiem szczerze, we wsi, w której mam właśnie domek, który zgodnie z przepisami, na zgłoszenie, musiałem wybudować do 20 m2… Zacząłem sobie wyobrażać, co też ja pod rządami wspomnianych przepisów mogę jeszcze zrobić. Mnóstwo rzeczy. Nie powiadamiając nikogo w żadnej sprawie, nawet nie pytając o zgodę sąsiada. Wydaje mi się, że to dosyć ryzykowne zapisy. O ile ja je dobrze czytam. Bo gdyby tu było zastrzeżone, że to dotyczy sytuacji, w których chodzi o budynki mające służyć wykonywaniu działalności gospodarczej, to sprawa byłaby oczywista i odnosiłaby się w sposób oczywisty do intencji przedłożenia, które ma służyć przedsiębiorcom w prowadzeniu działalności gospodarczej. Tymczasem ja wspomniany przepis, zmieniony ust. 2 w art. 29 prawa budowlanego, czytam dokładnie w ten sposób, że wolno stojące altany – bo tu jeszcze dodaje się ust. 2c – o powierzchni do 35 m2 też można będzie stawiać. Dlatego jestem tym przepisem zaniepokojony. Nie był to niepokój na tyle silny, żeby głosować przeciwko tej ustawie, bo ona zawiera mnóstwo dobrych przepisów. Ale jednak chciałbym, żeby to w naszej debacie wybrzmiało. Być może ja do końca nie mam racji. Ale dopytywałem o to na posiedzeniu komisji i pewne wątpliwości we mnie pozostały. Uważam, że jeśli się nie mylę, to w obu wymienionych przypadkach wspomniane przepisy idą za daleko.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzane w bloku głosowań.

Punkt 7. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nasiennictwie oraz ustawy o ochronie roślin

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nasiennictwie oraz ustawy o ochronie roślin.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 363, a sprawozdanie komisji – w druku nr 363 A.

Pan senator Chróścikowski, jak rozumiem, z wnioskiem formalnym.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Mam wniosek formalny, Panie Marszałku. Jest to prośba o przesunięcie rozpatrzenia tego punktu na dzień jutrzejszy.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Czy ktoś jest przeciwko temu wnioskowi? Nie.

Uważam, że wniosek został przyjęty.

Punkt 8. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 365, a sprawozdanie komisji – w druku nr 365 A.

(Rozmowy na sali)

Proszę o spokój.

Sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu

Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, senatora Józefa Zająca, o przedstawienia sprawozdania komisji.

(Rozmowy na sali)

Panie Senatorze, Panie Ministrze, proszę o spokój i umożliwienie panu senatorowi przedstawienia sprawozdania.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Sprawozdawca Józef Zając:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!

Senacka Komisja Nauki, Edukacji i Sportu obradowała dzisiaj nad ustawą o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw, której celem jest wprowadzenie nowego strumienia finansowania w ramach dotacji podmiotowej projakościowej. Oznacza to rezygnację z nadawania podstawowym jednostkom organizacyjnym uczelni oraz centrom i konsorcjom naukowym statusu Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego. Ustawa ma na celu także usprawnienie procesu procedowania wniosków o umorzenie części lub całości pożyczek lub kredytów studenckich. Ustawa umożliwia udzielanie z budżetu państwa dotacji podmiotowej na dofinansowanie zadań projakościowych dla uczelni publicznych, w których w danym roku akademickim rozpoczęli studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie studenci, którzy w roku rozpoczęcia studiów uzyskali najlepsze wyniki egzaminów maturalnych. Dalej podane są kwalifikacje.

Głosowanie było jednoznaczne za przyjęciem ustawy. Dlatego w imieniu komisji zwracam się do Wysokiego Senatu o przyjęcie tej ustawy.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Pan senator Florek.

Senator Piotr Florek:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Mam pytanie, bo widzę, że ta ustawa wprowadziła…

(Rozmowy na sali)

(Wicemarszałek Adam Bielan: Proszę o spokój.)

…dość dużo istotnych, ważnych zmian, czy ona była konsultowana ze środowiskami uczelnianymi, czy rektorzy wypowiadali na temat tych zmian, które są przewidywane w tej ustawie. Dziękuję.

Senator Józef Zając:

Nie znam dokumentów poświadczających stanowisko rektorów, ale na podstawie rozmów i spotkań jestem zorientowany, że są za, dlatego że, po pierwsze, tzw. ośrodki wiodące nie spełniły zadań, jakie na nie kiedyś nałożono, po drugie, w tej chwili, w sytuacji niżu demograficznego sprawa pozyskania dobrych studentów, a tak naprawdę wielu uczelniom chodzi o zatrzymanie odpływu najlepszych studentów, bardzo leży uczelniom na sercu.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Pupa.

Senator Zdzisław Pupa:

Chciałbym zapytać pana senatora sprawozdawcę, czy ta ustawa dotyczy algorytmu finansowania uczelni. Czy to jest ta ustawa?

(Senator Józef Zając: Jeszcze raz, jeśli mogę prosić…)

Czy ta ustawa dotyczy również zmiany algorytmu finansowania uczelni?

Senator Józef Zając:

Tak, jest podany również algorytm.

(Senator Zdzisław Pupa: Dziękuję.)

Wicemarszałek Adam Bielan:

Czy są jeszcze jakieś pytania do pana senatora sprawozdawcy? Nie ma.

W takim razie bardzo…

(Senator Zdzisław Pupa: Przepraszam, jest jeszcze jedno pytanie.)

Proszę.

Senator Zdzisław Pupa:

W związku z tym, że ta ustawa dotyczy również algorytmu finansowania, to środowisko…

(Wicemarszałek Adam Bielan: Pani minister przecząco kręci głową.)

…uczelniane…

(Głos z sali: To nie jest to. Tu pani minister…)

Czyli pani minister mówi, że to nie jest ta ustawa, tego nie dotyczy. Jeżeli nie dotyczy, to nie będę o to pytał.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Teresa Czerwińska:

Ja mogę powiedzieć tylko tyle, że popieramy ten projekt.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Rozumiem. Dziękuję.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w bloku głosowań.

Przypominam, że zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią do rozpatrzenia punktów dziewiątego, dziesiątego i jedenastego porządku obrad przystąpimy 15 grudnia, to jest w czwartek.

Punkt 12. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym.

Przypominam, że projekt tej ustawy został wniesiony przez Komisję Infrastruktury i zawarty jest w druku nr 107, a sprawozdanie komisji w druku nr 107 S.

Sprawozdanie połączonych Komisji Ustawodawczej, Komisji Infrastruktury oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, Komisji Infrastruktury oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Grzegorza Peczkisa, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.

(Senator Sprawozdawca Grzegorz Peczkis: Już, chwileczkę. Przepraszam, mogę trochę wody? Tak mi się zawiesiło oddychanie.)

Tak. Proszę złapać oddech.

Proszę bardzo.

Senator Sprawozdawca Grzegorz Peczkis:

Dziękuję.

Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!

(Rozmowy na sali)

(Wicemarszałek Adam Bielan: Proszę o ciszę i umożliwienie panu senatorowi przedstawienia sprawozdania.)

Proponowany projekt jest inicjatywą senacką, inicjatywą zmiany sposobu naliczania podatku akcyzowego od pojazdów samochodowych, w szczególności od pojazdów samochodowych osobowych do 3,5 t. Wcześniej było to przedmiotem obrad samej Komisji Infrastruktury, później obradowały nad tym połączone komisje, które w czasie wielokrotnych spotkań w tej sprawie dochodziły do pewnego konsensusu, porozumienia z ministerstwami, od których bezpośrednio zależy to, czy ten projekt zyska, czy nie akceptację rządu. W szczególności chodzi tu o Ministerstwo Rozwoju oraz o Ministerstwo Finansów.

Nie ma wątpliwości co do tego, że proponowany zakres zmian dotyczy tego segmentu, tego obszaru gospodarki, w którym istnieje bardzo dużo nieprawidłowości. W proponowanym projekcie odchodzimy od naliczania wartości podatku akcyzowego od deklarowanej wartości pojazdu na rzecz naliczania wartości podatku uzależnionej od tabel. Wartość należnego podatku akcyzowego naliczana byłaby według zaproponowanego przez Ministerstwo Finansów wzoru uwzględniającego pojemność, normę emisji spalin Euro oraz tzw. współczynnik deprecjacji, czyli wpływ starzenia się samochodu na wartość naliczanego podatku.

Jest to dość trudny, jeżeli chodzi o dziedzinę, problem, dlatego że obecna sytuacja, sytuacja zastana w zakresie tego podatku powoduje tę właśnie komplikację. W obecnej sytuacji, jak już mówiłem, bardzo często jest tak, że podatek jest omijany bądź płacony w sposób niewłaściwy, najczęściej jest zaniżany. Stąd zaproponowana forma, która uwzględnia porozumienie z przedstawicielami rządu, z Ministerstwem Finansów i innymi. Dziękuję.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców. Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania również senatora Grzegorza Peczkisa.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy? Nie.

Obecnie senatorowie mogą…

(Głos z sali: Było pytanie.)

(Senator Mieczysław Augustyn: Ja mam pytanie do przedstawiciela rządu.)

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.

(Głos z sali: O chwilę przerwy poprosimy.)

Potrzebujemy chwili przerwy. Jak długiej?

(Głos z sali: Takiej, aby rząd przybył.)

No cóż, musimy poczekać na przedstawiciela rządu.

(Senator Mieczysław Augustyn: Ja rezygnuję z pytania.)

(Senator Stanisław Kogut: Rezygnuje, jasne.)

Pan senator zrezygnował z pytania.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu ustawy. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

Bardzo dziękuję panu senatorowi Augustynowi za współpracę.

Punkt 13. porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Przypominam…

(Rozmowy na sali)

Proszę o ciszę. Szczególnie pana senatora Koguta proszę o ciszę, bo ma donośny głos, chyba najbardziej donośny z nas wszystkich.

Przypominam, że… Teraz mamy drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu. Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich i zawarty jest w druku nr 339, a sprawozdanie – w druku nr 339 S.

Sprawozdanie połączonych Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, senatora Krzysztofa Słonia, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie uchwały.

Senator Sprawozdawca Krzysztof Słoń:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich o projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Marszałek Senatu w dniu 16 listopada bieżącego roku skierował do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu w celu rozpatrzenia go w pierwszym czytaniu. Komisje przystąpiły do rozpatrzenia go w pierwszym czytaniu w dniu 1 grudnia 2016 r. i wnoszą o przyjęcie tego projektu uchwały bez poprawek.

Zasadniczym celem projektu jest wprowadzenie do Regulaminu Senatu zmian, jakie zostały wprowadzone do ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie. Mówiąc prosto, w naszym regulaminie musimy uwzględnić Senat jako organ zobowiązany do udzielania takowej informacji.

Druga zmiana w naszym regulaminie związana jest z tym, że została powołana Rada Mediów Narodowych, która dotychczas w naszym regulaminie nie występowała. Ta rada będzie składała roczne sprawozdanie, roczną informację również przed Senatem, wraz z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji. Tymi zmianami w regulaminie ustalamy procedurę rozpatrywania tejże informacji.

Zmiany, o których wprowadzenie wnoszą Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich, spowodują dostosowanie zapisów regulaminu do aktualnie obowiązującego stanu prawnego. Dziękuję.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców. Wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania również senatora Krzysztofa Słonia.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.

(Senator Krzysztof Słoń: Dziękuję.)

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu uchwały. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

(Głos z sali: Nie ma senatora sprawozdawcy do następnego punktu. Przyjdzie za 15 minut.)

Ogłaszam 15-minutową przerwę, do godziny 14.30.

(Przerwa w obradach od godziny 14 minut 16 do godziny 14 minut 34)

Wicemarszałek Adam Bielan:

Wznowienie obrad

Wznawiam obrady.

Informuję, że do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad, drugie czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia 100. rocznicy śmierci św. Brata Alberta Chmielowskiego, oraz punktu piętnastego porządku obrad, drugie czytanie projektu uchwały w 110. rocznicę powstania Polskiej Macierzy Szkolnej, przystąpimy 20 grudnia.

Punkt 16. porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 25. rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 25. rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez senatora Jana Żaryna i zawarty jest w druku nr 370, a sprawozdanie w druku nr 370 S.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, senatora Jana Żaryna, o przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały.

(Rozmowy na sali)

A pana senatora Fedorowicza proszę o zakończenie rozmowy. Dziękuję.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Sprawozdawca Jan Żaryn:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Bardzo dziękuję.

Proszę państwa, dnia 8 grudnia 1991 r., a zatem 25 lat temu, miało miejsce ostatnie posiedzenie Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, które zamykało historię tejże rady. Jej początki sięgają jesieni 1939 r., kiedy to prezydent Rzeczypospolitej na uchodźstwie, Władysław Raczkiewicz, niegdyś także marszałek Senatu II Rzeczypospolitej, powołał ją do życia jako pewnego rodzaju namiastkę parlamentu, tak by wszystkie władze konstytucyjne przedwojennej Polski, a więc władza wykonawcza, ustawodawcza i sądownicza, mogły w tych warunkach wojennych na emigracji być kontynuowane. W ramach władzy ustawodawczej Rada Narodowa odegrała rolę wiodącą w okresie zarówno wojny, jak i powojnia aż do 1991 r.

Pierwszymi przewodniczącymi tejże rady byli wybitni Polacy: Ignacy Jan Paderewski oraz Stanisław Grabski. Bez wątpienia ich działalność emigracyjna, a później ich kolejnych następców, aż do pana Zygmunta Szatkowskiego włącznie, ostatniego przewodniczącego Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, zasługuje na uznanie przez Senat Rzeczypospolitej. Stąd w dwudziestą piątą rocznicę zakończenia działalności rady wnoszę do Wysokiej Izby projekt uchwały upamiętniającej jej istnienie i działalność.

Jeśli państwo pozwolą, odczytam ten projekt. Brzmi on następująco.

Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dwudziesta piątą rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Agresja Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę we wrześniu 1939 r…

Bardzo przepraszam, Panie Marszałku, ale mam tu tekst bardzo zacny, ale nie jest on aktualny, ponieważ podczas posiedzenia Komisji Ustawodawczej nanieśliśmy poprawki, bardzo zresztą sensowne. Okazało się, że nie mam przy sobie właściwego wariantu. Pan senator ma może przy sobie…

(Senator Jerzy Fedorowicz: Tak, tak, mam. To jest ten tekst.)

To bardzo bym prosił…

(Wicemarszałek Adam Bielan: Niezawodny senator Fedorowicz służy pomocą.)

(Senator Jerzy Fedorowicz: Jak zawsze. Proszę bardzo.)

Bardzo dziękuję.

(Wicemarszałek Adam Bielan: Dziękujemy za współpracę. Tego oczekujemy od opozycji.)

(Senator Jerzy Fedorowicz: Lubię tego Bielana…)

(Wesołość na sali)

(Wicemarszałek Adam Bielan: Proszę to do mikrofonu powiedzieć, Panie Senatorze. Może się utrwali.)

(Senator Jerzy Fedorowicz: Już panu na Facebooku kiedyś powiedziałem…)

Ale jest jeszcze druga strona medalu. Pan Fedorowicz nie musi być w opozycji.

(Senator Stanisław Kogut: Ano właśnie.)

Dobrze. Ale wracając do spraw…

(Senator Jerzy Fedorowicz: Marzenia.)

(Wesołość na sali)

…które mnie przywiodły do tej mównicy, chce powiedzieć, że Komisja Ustawodawcza zebrała się 12 grudnia, czyli wczoraj, naniosła do projektu jak najbardziej stosowne poprawki i wnosi o przyjęcie tejże uchwały w brzmieniu, które za chwilę przedstawię.

Uchwała w dwudziestą piątą rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

„Agresja Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę we wrześniu 1939 r. nie spowodowała likwidacji Państwa Polskiego, mimo że doprowadziła do okupacji całego terytorium Rzeczypospolitej. Zgodnie z przepisami Konstytucji władze Rzeczypospolitej podjęły na emigracji misję walki o odzyskanie przez Polskę niepodległości.

Najpierw we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii sprawował swoją funkcję prezydent RP, a także powołana przez niego Rada Ministrów. Troską polskich władz na uchodźstwie było zachowanie wszelkich atrybutów suwerennego i demokratycznego państwa. Realizując tę misję, Prezydent RP Władysław Raczkiewicz powołał dekretem z dnia 9 grudnia 1939 r. «na czas trwania wyjątkowych okoliczności, wywołanych wojną, Radę Narodową, jako organ doradczy Prezydenta Rzeczypospolitej i Rządu». W ten sposób władza wykonawcza realizowana przez Prezydenta Rzeczypospolitej i Radę Ministrów zyskała wsparcie w postaci organu przedstawicielskiego, mającego w trudnych warunkach emigracyjnych być namiastką parlamentu wolnej Polski.

Rada Narodowa w różnych formułach i składach działała przez cały okres funkcjonowania władz RP na uchodźstwie. Jej misji nie zakończyło przekazanie do kraju przez Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego insygniów prezydenckich w dniu 22 grudnia 1990 r. Wierna swemu powołaniu, rozwiązała się dopiero po przeprowadzeniu w Polsce w pełni wolnych i demokratycznych wyborów, czyli wraz z rozpoczęciem w listopadzie 1991 r. I kadencji Sejmu i II kadencji Senatu. Jej ostatnia sesja w dniu 8 grudnia 1991 r. stanowiła symboliczne zamknięcie dziejów powojennej emigracji niepodległościowej.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej pragnie upamiętnić 25. rocznicę zakończenia misji Rady Narodowej. Przez 52 lata emigracyjnej walki Rada Narodowa była depozytariuszem naszej niepodległości. Ponad pół wieku bezinteresownej i ofiarnej pracy członków Rady Narodowej na rzecz Ojczyzny w trudnych warunkach emigracyjnej tułaczki jest wzorem i zobowiązaniem dla obecnego i przyszłych pokoleń Polaków.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.

Miło mi powiedzieć, że na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej po bardzo sympatycznej i merytorycznej pracy jednogłośnie tę uchwałę przyjęliśmy. W związku z tym wnoszę i bardzo proszę o przyjęcie jej także na posiedzeniu Senatu, Wyższej Izby parlamentu suwerennej Rzeczypospolitej.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do wnioskodawcy.

Przypominam, że wnioskodawcą jest senator Jan Żaryn.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zdać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu uchwały, które objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

Punkt 17. porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń na „Wujku”

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń na „Wujku”.

Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów.

Projekt zawarty jest w druku nr 368, a sprawozdanie – w druku 368 S.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, senator Barbarę Zdrojewską, o przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały. Bardzo proszę, Pani Senator.

Senator Sprawozdawca Barbara Zdrojewska:

Dziękuję.

Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo Senatorowie!

Mam zaszczyt przedstawić państwu sprawozdanie z wczorajszego posiedzenia Komisji Ustawodawczej w sprawie uchwały w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń w kopalni „Wujek”. Marszałek Senatu w dniu 8 grudnia 2016 r. skierował do Komisji Ustawodawczej projekt uchwały w celu rozpatrzenia go w pierwszym czytaniu. Komisja na posiedzeniu 12 grudnia 2016 r. rozpatrzyła w pierwszym czytaniu przedstawiony przez wnioskodawców projekt uchwały, wprowadziła do niego poprawki i wnosi o przyjęcie przez Senat jednolitego załączonego projektu uchwały w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń w kopalni „Wujek”. Szanowni Państwo, chciałabym państwa poinformować, że autorką projektu uchwały, którą mam zaszczyt dzisiaj przedstawić, jest wybitna senator ze Śląska, pani Maria Pańczyk-Pozdziej. Wczoraj odbyliśmy dyskusję, wnieśliśmy poprawki i wszyscy senatorowie zgodnie ustalili tekst uchwały, którą mam zaszczyt państwu przedstawić.

„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń na «Wujku».

13 grudnia 1981 r. władza komunistyczna na czele z generałem Wojciechem Jaruzelskim wprowadziła w Polsce stan wojenny. Wojsko przejęło kontrolę nad Polską i Polakami. Radio i telewizja nadawały jeden tylko komunikat w wykonaniu człowieka, który zniewolił Ojczyznę na wiele lat. Aresztowano, internowano, osadzono w ośrodkach odosobnienia tysiące działaczy «Solidarności», artystów, intelektualistów, a także zwykłych robotników”…

Bardzo przepraszam, ja również wzięłam tekst z biura, on jest bez poprawek.

(Wicemarszałek Adam Bielan: Znowu niezawodny senator Fedorowicz.)

(Senator Jerzy Fedorowicz: Już tu czeka.)

Przepraszam, powinniśmy mieć aktualny tekst, tak mi się wydaje. Rano poprosiłam o…

(Senator Jerzy Fedorowicz: Na żółtych karteczkach jest aktualny tekst.)

Ale ja mam na żółtej karteczce…

(Senator Jerzy Fedorowicz: To jest biała kartka, jeżeli się nie mylę, ale mogę się mylić.)

(Wesołość na sali)

(Wicemarszałek Adam Bielan: Wydaje mi się, że rzeczywiście to jest biała.)

Dobrze, bardzo dziękuję.

(Wicemarszałek Adam Bielan: Znowu dziękujemy panu senatorowi Fedorowiczowi.)

Bardzo dziękuję panu senatorowi…

(Wicemarszałek Adam Bielan: A mówią, że to kobiety lepiej się znają na kolorach.)

Dzięki przytomności pana senatora jesteśmy uratowani dzisiaj.

(Rozmowy na sali)

Szanowni Państwo, już na poważnie.

„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń w kopalni «Wujek».

13 grudnia 1981 r. władza komunistyczna na czele z generałem Wojciechem Jaruzelskim wprowadziła w Polsce stan wojenny. Wojsko przejęło kontrolę nad Polską i Polakami. Radio i telewizja nadawały jeden tylko komunikat – człowieka, który zniewolił Ojczyznę na wiele lat. Aresztowano, internowano, osadzono w ośrodkach odosobnienia tysiące działaczy «Solidarności», artystów, intelektualistów, robotników i studentów, którym się zamarzyło żyć w kraju wolnym i niepodległym. Zmilitaryzowanymi zakładami pracy zarządzali komisarze wojskowi, a ludzi szantażem zmuszano do podpisywania oświadczeń o lojalności względem samozwańczej władzy.

Strajkujące przeciw stanowi wojennemu zakłady pracy były brutalnie pacyfikowane przez oddziały ZOMO wspomagane przez czołgi. 16 grudnia 1981 r. w kopalni «Wujek» w Katowicach, po trzydniowym strajku i płynących zewsząd informacjach o pacyfikacji innych kopalń na Śląsku, zapadła decyzja o obronie zakładu. Około godziny 11 na teren kopalni wjechały czołgi, a wraz z nimi oddziały milicji. Naprzeciw stanęło 600 górników w hełmach, uzbrojonych jedynie w łańcuchy, łopaty, kilofy i pręty. Zaczęli śpiewać hymn państwowy oraz pieśń «Boże, coś Polskę». Do głównego uderzenia przystąpiło 5 kompanii ZOMO, 2 kompanie ORMO, 3 kompanie transporterów opancerzonych i czołgi. W brutalnej pacyfikacji zostało zamordowanych 9 górników: Jan Stawisiński, Joachim Gnida, Józef Czekalski, Krzysztof Giza, Ryszard Gzik, Bogusław Kopczak, Andrzej Pełka, Zbigniew Wilk, Zenon Zając.

20 stycznia 1982 r. Prokuratura Garnizonowa w Gliwicach umorzyła śledztwo w sprawie śmierci górników z kopalni «Wujek». 9 lutego 1982 r. sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego ogłosił wyrok w procesie przywódców górniczego strajku w KWK «Wujek». Stanisław Płatek skazany został na 4 lata, Jerzy Wartak na 3,5 roku, Adam Skwirz i Marian Głuch na 3 lata więzienia.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej uznaje, że sprawcy stanu wojennego i osoby odpowiedzialne za pacyfikację kopalni «Wujek» okryli się wieczną hańbą. Jednocześnie Senat Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć zamordowanym w kopalni «Wujek» i składa hołd wszystkim niezłomnym, którzy prowadzili działalność opozycyjną, organizowali pomoc pokrzywdzonym i po dziś dzień czczą pamięć o bohaterskich górnikach, którzy przelali krew za wolną Polskę i demokratyczny ład.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.

W imieniu Komisji Ustawodawczej chciałabym poprosić Wysoki Senat o podjęcie tej uchwały.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję, Pani Senator.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.

Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania panią senator Marię Pańczyk-Pozdziej, przy czym informuję, że pani senator z powodu choroby jest nieobecna.

Zapytania i odpowiedzi

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Pan senator Kogut, bardzo proszę.

Senator Stanisław Kogut:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Ja mam ino krótkie pytanie. Czy, Pani Senator Sprawozdawco, nie dodać tam lat? Bo to byli chłopcy, którzy mieli po 19 czy 20 lat. Żeby dzisiejsza młodzież wiedziała, że w takim młodym wieku chłopaki oddawali życie za wolną, niepodległą Polskę. Tylko taka prośba, żeby dodać te lata. Bo to jest historia. Uchwała przejdzie do historii tego Senatu.

Ja się ogromnie dzisiaj cieszę. Gratuluję panu ministrowi Macierewiczowi. Kiedyś młodzież w Grybowie w liceum zadała mi pytanie: a kiedy pan generał Jaruzelski, pan generał Kiszczak stracą stopnie generalskie? Dziś doszła do mnie informacja, że taki wniosek złożył pan minister obrony narodowej. Naprawdę gratuluję mu tej postawy.

I pytanie: czy nie można dopisać lat? Dziękuję.

(Senator Jerzy Fedorowicz: Czyli musiałaby być zgłoszona poprawka.)

(Senator Stanisław Kogut: Jaka poprawka, Jurek?)

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Pani Senator, bardzo proszę.

Senator Barbara Zdrojewska:

Szanowny Panie Senatorze, nie miałabym nic przeciwko takiej poprawce, nawet uważam, że słusznie pan o to wnosi. Nie ma problemu, żeby uzupełnić o to… To znaczy, nie ma powodów, żeby nie uzupełnić. Ale nie wiem, czy formalnie nie powinien pan zgłosić poprawki. Tak że jeśli może pan to przedstawić na piśmie, bo na tym etapie… Ja mam zaszczyt być sprawozdawcą komisji. Tak że prosiłabym pana senatora o zgłoszenie poprawki na piśmie. Myślę, że będzie to można przyjąć jako autopoprawkę. W ten sposób nie będziemy musieli później organizować jeszcze dodatkowego posiedzenia komisji.

Nie można. Tak?

(Wicemarszałek Adam Bielan: Trzeba złożyć poprawkę podczas dyskusji.)

(Głos z sali: Tak. I musi się zebrać komisja.)

Dobrze, w takim razie proszę złożyć poprawkę. Jeżeli pan złoży, to komisja się zbierze. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma pytań.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Jako pierwszy do głosu zapisał się pan senator Fedorowicz.

Senator Jerzy Fedorowicz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Tak sobie myślałem o tym dniu 13 grudnia, kiedy wybuchł stan wojenny, i o tej chwili, którą dzisiaj upamiętniamy. Dobrze, że jest młodzież na posiedzeniu Senatu. Tak na was patrzę i wiem, żeście czegoś takiego nie przeżyli, co przeżyli moi synowie, którzy byli chłopcami wtedy, kiedy przyszła informacja o śmierci górników w kopalni „Wujek”. Nie chcę wspominać tych chwil, dlatego że one są już opisane.

Chciałbym dodać tylko jedną rzecz do tej historycznej informacji, a nie do uchwały – że nasz senator i wicemarszałek Senatu, pan Kazimierz Kutz, wielki polski reżyser i piewca Śląska, nakręcił film „Śmierć jak kromka chleba”. Ja grałem w tym filmie i wielu moich kolegów z Teatru Starego i z mojego teatru. To był wielki zaszczyt dla nas występować w tym filmie, również dlatego że to był rodzaj takiej wspólnej naszej pracy, bo nie było też specjalnie pieniędzy na produkcję tego filmu. I dodatkowo to było wielkie przeżycie, polegające na tym, że myśmy rozmawiali z uczestnikami tego strajku i tego tragicznego wydarzenia. Oni byli razem z nami na tym planie filmowym. I z ich ust tam w tej łaźni łańcuchowej… Nie wiem, czy wiecie, Chłopcy i Dziewczyny, co to jest łaźnia łańcuchowa. Ona polega na tym, że górnicy zrzucają swoje ubrania, wieszają je na takich wieszakach i potem na łańcuchach one jadą do góry, jak to możecie oglądać w filmach. I tam wtedy rozmawialiśmy właśnie o tym, że może już nigdy – i na szczęście tak się dzieje – w historii Polak nie stanie przeciwko Polakowi, bo nic bardziej tragicznego nie może się zdarzyć. I chciałbym, żebyśmy w tym dniu wszyscy o tym pamiętali. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. (Oklaski)

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Kogut.

Senator Stanisław Kogut:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Droga Młodzieży!

Ja naprawdę jestem wdzięczny wszystkim inicjatorom w dniu dzisiejszym, 13 grudnia, za podjęcie tej cudownej inicjatywy. Państwo Drodzy, wszyscy pamiętamy ten czas i ten moment, kiedy Wybrzeże powiedziało „nie” systemowi totalitarnemu, kiedy faktycznie – i dzisiaj trzeba oddać prawdę, Droga Młodzieży – organizatorem strajku był tutaj obecny senator, marszałek Rzeczypospolitej, pan Bogdan Borusewicz. (Oklaski)

(Rozmowy na sali)

(Wicemarszałek Adam Bielan: Proszę o ciszę.)

Puszczano i zakłamywano historię, że kto inny był organizatorem strajku. Dla mnie dzień 13 grudnia, Droga Młodzieży, był najczarniejszym dniem w moim życiu i w Rzeczypospolitej, bo to wstyd i hańba, że ówcześni przywódcy narodu wyprowadzali czołgi, wyprowadzali ZOMO na robotników w Gdańsku, w Katowicach czy w Lublinie. Śmierć, jak powiedziałem, ponieśli bardzo młodzi ludzie. Byli to naprawdę młodzi ludzie w kwiecie wieku, 19-letni, 20-letni, wasi rówieśnicy. Dzisiaj, kiedy słyszę kłamliwe stwierdzenia niektórych ludzi, którzy wyprowadzają na ulice pochody i mówią, że 13 grudnia jest podobny do dnia dzisiejszego, to naprawdę wysłałbym ich do lekarzy odpowiedniej specjalności, żeby sprawdzić, czy ich nie bierze przypadkowa amnezja. Bo gdyby oni 13 grudnia, wtenczas byli w roli opozycjonistów, gdyby wyszli na manifestację, to spotkaliby się z potężnymi oddziałami milicji i oddziałami ZOMO, spotkaliby się z działkami wodnymi, spotkaliby się z pałkami dziewięćdziesiątkami i spotkaliby się z ogromną krytyką. Jeżeli ktoś mówi, że dziś nie ma demokracji, a wtenczas była demokracja, to autentycznie po prostu kłamie. Ja, jak powiedziałem, chylę czoła przed wszystkimi bohaterami, chłopakami, którzy oddali życie za wolną i niepodległą Polskę. Bo nie byłoby zmian w Europie, gdyby nie było ukochanej „Solidarności”. „Solidarności”, która obaliła system totalitarny, system nieludzki. I to, co powiedział święty Jan Paweł II w piętnastą rocznicę „Solidarności” na grobem św. Piotra do ludzi „Solidarności”, a do nich ja także się zaliczam, kiedy dziękował nam wszystkim, że jesteśmy związkiem personalistycznym, a nie związkiem lewicowym, że bronimy podmiotowości rodziny i podmiotowości człowieka… Gdyby nie ta „Solidarność”, to naprawdę nie byłoby wolnych Niemiec, nie byłoby wolnych Czech, nie byłoby wolnych Węgier i wielu, wielu innych państw. Krzyczano, że w 30 dni obalono mur berliński. Tak, obalono w 30 dni, ino niech pamiętają, ile lat walczyła nasza ukochana ojczyzna, ludzie prawicy o to, żeby Polska była niepodległa. Bo trzeba pamiętać i rok 1956 w Poznaniu, i tego młodego chłopaka, Romka, który, kiedy rzucona została flaga Rzeczypospolitej, podniósł tę flagę, i wtedy oddziały milicji w bestialski sposób zabiły tego szesnastoletniego chłopaka. Trzeba także pamiętać i rok 1970, i rok 1980. W związku z tym, żeby uszanować tych młodych ludzi, wnoszę poprawkę, aby do tej uchwały wpisać wiek tych młodych chłopaków, aby oni zostali w historii, i na ręce pana marszałka składam tę poprawkę.

I na koniec powiem tak. Naprawdę chwała „Solidarności” i chwała wszystkim tym, którzy w tych latach nie bali się stanąć w obronie ukochanej ojczyzny, która nazywa się Rzeczpospolita. Bo dzisiaj bohaterów są tysiące. Dzisiaj bohaterów są tysiące, bo nikomu nie grożą więzienia, nikomu nie grożą pałki, nikomu nie grożą samochody pancerne i nikomu nie grożą samochody z wodą. Naprawdę chylmy czoła przed wszystkimi tymi bohaterami „Solidarności”. Z ogromną satysfakcją będę głosował za tą uchwałą upamiętniającą chłopaków z kopalni „Wujek”. Będzie także druga uchwała, o ludziach z Wybrzeża i ludziach ze Szczecina. Dziękuję i składam tę poprawkę, już się podpisuję. (Oklaski)

Wicemarszałek Adam Bielan:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Nie.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Dla porządku informuję, że pan senator Kogut złożył swoje… Przepraszam, że pan senator Kogut złożył wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

(Rozmowy na sali)

Bardzo proszę, Pani Senator.

Senator Barbara Zdrojewska:

Szanowny Panie Marszałku, w imieniu wnioskodawców i Komisji Ustawodawczej chciałabym poprosić pana marszałka o zwołanie posiedzenia komisji w tej sprawie w najbliższym dogodnym momencie, ze względu na charakter tej uchwały.

Wicemarszałek Adam Bielan:

Bardzo dziękuję.

Pani senator Zdrojewska zgłosiła wniosek o wyznaczenie komisji terminu przygotowania dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu uchwały jeszcze na tym posiedzeniu Senatu.

Jeżeli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek.

Nie słyszę sprzeciwu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu…

(Rozmowy na sali)

Skierowanie projektu uchwały do Komisji Ustawodawczej

W związku z tym, że został złożony wniosek o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt uchwały do Komisji Ustawodawczej.

Punkt 18. porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 46. rocznicę krwawej masakry robotników w Szczecinie i na Wybrzeżu

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 46. rocznicę krwawej masakry robotników w Szczecinie i na Wybrzeżu.

Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 367, a sprawozdanie – w druku nr 367 S.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, senator Barbarę Zdrojewską, o przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały.

Senator Sprawozdawca Barbara Zdrojewska:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Mam zaszczyt przedstawić państwu w imieniu Komisji Ustawodawczej sprawozdanie z posiedzenia Komisji Ustawodawczej, które odbyło się w dniu wczorajszym, w sprawie projektu uchwały w 46. rocznicę krwawej masakry robotników w Szczecinie i na Wybrzeżu.

Szanowni Państwo, autorem projektu tej uchwały jest pan senator prof. Tomasz Grodzki, który jest z nami dzisiaj na sali.

Szanowni Państwo, marszałek Senatu w dniu 8 grudnia 2016 r. skierował do Komisji Ustawodawczej projekt uchwały w celu rozpatrzenia go w pierwszym czytaniu. Komisja na posiedzeniu w dniu 12 grudnia 2016 r. rozpatrzyła w pierwszym czytaniu przedstawiony przez wnioskodawców projekt uchwały, wprowadziła do niego poprawki i wnosi o przyjęcie przez Senat jednolitego, załączonego projektu uchwały w 46. rocznicę tragicznych wydarzeń grudniowych na Wybrzeżu.

Zarówno poprzednia uchwała, jak i ta, zostały przyjęte przez członków komisji, po wprowadzeniu poprawek, jednogłośnie.

Pozwolę sobie przeczytać pełną treść uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 46. rocznicę tragicznych wydarzeń grudniowych na Wybrzeżu.

„W dniach 15–17 grudnia 1970 r. w Szczecinie, Gdańsku, Gdyni i Elblągu władza wystąpiła przeciwko robotnikom walczącym o godne życie, wolność i chleb, wysyłając na bezbronnych protestujących czołgi i ludzi z karabinami. Funkcjonariusze milicji i wojska dokonali masakry ludności na ulicach miast Wybrzeża, krwawo tłumiąc słuszny protest. Zginęło 42 demonstrantów, zaś ponad 1000 zostało rannych. Do dnia dzisiejszego nie wszyscy sprawcy tej zbrodni zostali ukarani.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej składa hołd bohaterom i ofiarom tamtych wydarzeń, które stały się inspiracją i podwaliną podpisania porozumień sierpniowych 1980 r. i utworzenia Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego «Solidarność».

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.

Wnoszę o przyjęcie przez szanownych państwa senatorów przedstawionej uchwały.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Grzegorz Czelej)

Wicemarszałek Grzegorz Czelej:

Bardzo dziękuję.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.

Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania pana senatora Tomasza Grodzkiego.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Tomasz Grodzki:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Dziękuję za możliwość zabrania głosu. Jestem niezwykle dumny, że mnie jako synowi Szczecina, jednego z miast Polski, w których duch wolności jest szczególnie mocno obecny, dane było zgłosić projekt tej uchwały. Jednocześnie chciałbym przeprosić, że wczoraj nie mogłem uczestniczyć w posiedzeniu Komisji Ustawodawczej. Kończyłem międzynarodowy kurs warsztatów torakochirurgii małoinwazyjnej i nie mogłem dotrzeć do Senatu na 18.00.

Masakra robotników na Wybrzeżu była jednym z zaczynów, o których tak pięknie mówił senator Kogut, zaczynów późniejszego powiewu wolności, który na końcu doprowadził nas do wolnej, niepodległej Polski. I dlatego ważne jest, aby uczcić wszystkich poległych, a w tych tragicznych dniach zginęły 42 osoby. Mówię to zarówno w oparciu o dane IPN, o własne wspomnienia 12-letniego chłopaka mieszkającego na zapleczu komitetu wojewódzkiego PZPR, jak i o relacje mojego śp. ojca, który jako chirurg leczył rannych i stwierdzał zgony tych, którzy zostali zastrzeleni. To były dramatyczne dni w miastach Wybrzeża: Szczecinie, Gdańsku, Gdyni i Elblągu. One pozostają w naszej pamięci jako tragedia, ale jednocześnie jako rdzeń, z którego później wyszła wolna Polska.

Niemniej jednak dane, które wprowadziłem do projektu tej uchwały, dane mówiące o tym, kiedy w tych miastach zginęli robotnicy… Według IPN i według relacji lekarzy, do których dotarłem, miało to miejsce około 15–17 grudnia. Wtedy stwierdzano zgony postrzelonych, jednak po konsultacji z panem marszałkiem Borusewiczem i panem senatorem Rybickim proszę o przyjęcie autopoprawki, ponieważ żyjący, dorośli już wtedy uczestnicy tych wydarzeń uważają, że byłoby słuszniej, gdybyśmy zamiast dat 15–17 wpisali daty 14–18 grudnia. To jest kwestia niezwykle ważnej relacji żywych świadków tamtych wydarzeń. I chciałbym to zgłosić jako autopoprawkę. Dlatego bardzo proszę Wysoką Izbę, aby cały projekt uchwały pozostał bez zmian – bo myślę, że w tej Izbie nie ma wątpliwości co do jej zasadności – ale aby zmienić daty na 14–18 grudnia. Bardzo o to proszę.

Wicemarszałek Grzegorz Czelej:

Oczywiście, Panie Senatorze.

Ja przypominam tylko, że odczytałem, na jakim etapie jesteśmy, tzn. jesteśmy przy pytaniach dla sprawozdawcy. Ale oczywiście nie śmiałem przerywać panu senatorowi.

Czy ktoś z państwa ma pytania do sprawozdawców? Nie widzę zgłoszeń. A do przedstawiciela wnioskodawców? Również nie widzę zgłoszeń.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

I proszę o zabranie głosu pana senatora Fedorowicza.

(Rozmowy na sali)

(Głos z sali: Musimy przyjąć, że to było wystąpienie w dyskusji.)

Przyjmujemy oczywiście tę poprawkę pana senatora. To jest…

(Głos z sali: Musi się odbyć posiedzenie komisji.)

Oczywiście, tak, tak.

(Rozmowy na sali)

I traktujemy to jako wystąpienie w dyskusji.

(Senator Tomasz Grodzki: Już złożyłem…)

Przepraszam.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Jerzy Fedorowicz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Byłem świadkiem tych wydarzeń. Byłem wtedy aktorem, który przyjechał na rok do Szczecina, żeby uczyć się w tamtejszym teatrze. I chcę, żeby to, co powiem, zostało zapisane w protokole senackim, bo to było jedno z najtrudniejszych wspomnień z mojego życia. Mianowicie to było tak, że akurat mieliśmy próbę. Przedstawienie „Hamleta”, w którym grałem Laertesa, zostało zdjęte przez cenzurę, ale była jakaś próba w teatrze. I nagle zobaczyliśmy, usłyszeliśmy, że stoczniowcy wyszli ze stoczni. Trzymali się pod ramiona, szli mniej więcej po dziesięciu, dwunastu. Naprzeciwko nim milicja rzucała dymne granaty czy jakieś świece dymne, a dzieci, takie dwunastoletnie czy czternastoletnie, odrzucały to w stronę milicji. A potem zaczęła się ta nieszczęsna seria zdarzeń, gdy zaczęły padać strzały. Muszę powiedzieć, że ten obraz zostanie mi w pamięci oczywiście do końca życia.

Ale pamiętam też moment, który miał miejsce po tych wydarzeniach, mianowicie pozwolono nam już grać przedstawienie „Hamleta”. I została ogłoszona w Szczecinie lista zabitych – było na tej liście 16 osób. Oczywiście nazwisko pana doktora Stanisława Grodzkiego myśmy wtedy dobrze znali, bo środowisko inteligenckie w Szczecinie doskonale orientowało się, kto pomaga, kto leczy, kto zszywa te rany. Ale chcę, żebyście wiedzieli też, w jaki sposób sztuka może oddziaływać na publiczność, która jest w takich emocjach. Mianowicie scena, kiedy Laertes niesie trupa Ofelii, ma zwłoki Ofelii na rękach, ludziom nie kojarzy się tak, że to jest dzieło Szekspira i tylko taki obraz. To ludziom kojarzyło się z jakimś chłopcem – bo ja miałem wtedy 20 lat – który został strasznie skrzywdzony, bo zabili mu siostrę. I wtedy zrozumiałem, jaka może być siła i wyraz prawdy, której dotyka teatr.

Ale to taki dziwny dla mnie dzień, Panie Marszałku… Mianowicie przed chwilą mówiłem o 13 grudnia i chłopcach, górnikach z kopalni „Wujek”, a teraz – o tych bezbronnych ludziach, którzy zginęli w imię wolności. I to jest oczywiste, że oddajemy im wszyscy cześć – to milczenie, ta cisza na tej sali jest tego wyraźnym znakiem. Za to dziękuję. A panu senatorowi Tomaszowi Grodzkiemu chciałbym bardzo podziękować za projekt tej uchwały i za pamięć. To będzie ważne dla nas wszystkich. Pani senator sprawozdawcy Barbarze Zdrojewskiej także dziękujemy bardzo.

Wicemarszałek Grzegorz Czelej:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w dyskusji? Nie.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Tomasz Grodzki.

(Senator Jerzy Fedorowicz: Jeszcze się zgłasza…)

Pani Senator, bardzo proszę.

Senator Barbara Zdrojewska:

Szanowny Panie Marszałku, w związku z tym, że została wniesiona poprawka, chciałabym poprosić o to, żeby kolejne czytanie, a najpierw posiedzenie Komisji Ustawodawczej…

(Wicemarszałek Grzegorz Czelej: O wyznaczenie terminu komisji.)

…było jeszcze na tym posiedzeniu. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Grzegorz Czelej:

Bardzo dziękuję.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Skierowanie projektu uchwały do Komisji Ustawodawczej

W związku z tym, że zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt uchwały do Komisji Ustawodawczej.

Pani senator zgłosiła wniosek o wyznaczenie terminu posiedzenia komisji na przygotowanie dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu uchwały jeszcze na tym posiedzeniu Senatu. Jeżeli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek.

Nie ma takich głosów.

W związku z tym uważam, że Senat przyjął mój wniosek o zwołanie dodatkowego posiedzenia komisji.

Komunikaty

Proszę o przeczytanie komunikatów.

Senator Sekretarz Rafał Ambrozik:

Komunikat nr 1. Wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw odbędzie się w dniu dzisiejszym, 13 grudnia, bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 179.

Komunikat nr 2. Wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych odbędzie się w dniu dzisiejszym, 13 grudnia, o godzinie 15.30 w sali nr 182.

Wicemarszałek Grzegorz Czelej:

Dziękuję bardzo.

Ogłaszam przerwę do godziny 19.30…

(Głos z sali: Głosowania.)

O 19.30 będą głosowania nad tymi punktami, które dzisiaj zostały rozpatrzone.

Dziękuję bardzo.

(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 17 do godziny 20 minut 15)

Marszałek Stanisław Karczewski:

Wznowienie obrad

Wznawiam obrady.

Szanowni Państwo Senatorowie, informuję, że rekolekcje adwentowe dla parlamentarzystów odbędą się w dniach 14, 15 i 16 grudnia. Wszystkie spotkania rekolekcyjne będą się odbywać w kaplicy sejmowej w Domu Poselskim, a nie, jak dotychczas, w kościele pw. św. Aleksandra na placu Trzech Krzyży.

Punkt 1. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o pomocy społecznej (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 357 A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Jeszcze chwilkę poczekamy.

Bardzo proszę o przedstawienie wyników.

Głosowało 82 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 1)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

Punkt 2. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 358 A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 84 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 2)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Punkt 3. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 364 Z.

Sprawozdanie połączonych Komisji Zdrowia oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Bardzo proszę sprawozdawcę, pana senatora Józefa Łyczaka, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Józef Łyczak:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

W przerwie w obradach na wspólnym posiedzeniu spotkały się Komisja Zdrowia oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W pierwszej kolejności przewodniczący komisji zarządził głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, w którym stosunek głosów wyniósł 8:2. Dlatego dalsze głosowanie było bezprzedmiotowe. Komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.

Marszałek Stanisław Karczewski:

Czy senator wnioskodawca Jan Rulewski chce jeszcze zabrać głos?

(Głos z sali: Nie ma pana…)

Słucham? Aha, nie ma.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania.

W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.

Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Zdrowia oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi popartym przez połączone komisje o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 85 senatorów, 59 – za, nikt nie był przeciw, 26 senatorów wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 3)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Punkt 4. porządku obrad: ustawa o wyposażeniu morskim (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: ustawa o wyposażeniu morskim.

Komisja Infrastruktury przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Zawarty jest on w druku senackim nr 359 A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 85 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 4)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o wyposażeniu morskim.

Punkt 5. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu piątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw.

W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 360 Z.

Sprawozdanie połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji

Bardzo proszę sprawozdawcę, pana senatora Arkadiusza Grabowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Arkadiusz Grabowski:

Dziękuję, Panie Marszałku!

W dniu dzisiejszym połączone Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyły wnioski zgłoszone w trakcie debaty.

W pierwszej kolejności przegłosowany został wniosek najdalej idący, wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. W związku z wynikiem głosowania – 10 głosów za, 3 głosy przeciw – dalsze procedowanie nie było już prowadzone. W związku z tym komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.

Marszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Czy senator wnioskodawca Aleksander Pociej chce jeszcze zabrać głos?

Dziękuję.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania.

W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku – nad przedstawioną poprawką.

Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, popartym przez połączone komisje, o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę…

Jeszcze chwilkę, tak?

Teraz proszę o podanie wyników.

Głosowało 85 senatorów, 77 było za, 8 senatorów wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 5)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw.

Punkt 6. porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców.

Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy. Zawarty jest on w druku senackim nr 361 A.

W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie – nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania.

Poprawka nr 1 skreśla zbędne odesłanie.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 6)

Poprawka nr 1 przyjęta.

Poprawka nr 2 dostosowuje terminologię ustawy do słowniczka ustawy.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 84 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 7)

Poprawka nr 2 została przyjęta.

Poprawka nr 3 określa, co należy rozumieć przez okres rozliczeniowy w przypadku podatków nierozliczanych okresowo.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 8)

Poprawka nr 3 przyjęta.

Poprawka nr 4 uwzględnia, że z żądaniem zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników oraz żądaniem umieszczenia określonych spraw porządku obrad mogą wystąpić nie tylko wspólnicy reprezentujący co najmniej jedną dziesiątą kapitału zakładowego, ale także wspólnik reprezentujący wskazaną część kapitału zakładowego.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 9)

Poprawka nr 4 została przyjęta.

Poprawka nr 5 uwzględnia, że identyfikatorem podatników będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej lub niebędącymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT jest numer PESEL, a nie NIP.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 10)

Poprawka nr 6 ma charakter redakcyjny.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Proszę o podanie wyników.

Głosowało 84 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 11)

Poprawka nr 5 precyzuje, że dane, o których mowa w przepisie…

(Głosy z sali: Poprawka nr 7.)

Poprawka nr 7 precyzuje, że dane, o których mowa w przepisie, zawarte są w informacji.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Niektórzy senatorowie bardzo wolno głosują, opóźniają głosowanie.

Proszę o podanie wyników.

Głosowało 85 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 12)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka nr 8 uwzględnia, że państwowa jednostka organizacyjna będzie obowiązana również zamieszczać interpretację w Biuletynie Informacji Publicznej oraz jednoznacznie formułuje obowiązek publikacji zmienionej interpretacji.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 13)

Poprawka nr 9 ujednolica terminologię ustawy oraz koryguje nieprawidłowe odesłanie.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 85 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 14)

Poprawka nr 10 zmierza do zastosowania w przepisie zmieniającym właściwej techniki legislacyjnej i wyeliminowania niezamierzonego uchylenia art. 285a ustawy – Prawo ochrony środowiska.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, 85 – za, 1 – przeciw. (Głosowanie nr 15)

Poprawka nr 10 została przyjęta.

Poprawka nr 11 ma charakter redakcyjny.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 84 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 16)

Poprawka została przyjęta.

(Rozmowy na sali)

Nad poprawkami nr 12 i 14 należy głosować łącznie.

Poprawka nr 12 dostosowuje do rozpatrywanej ustawy ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawę – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej. Konsekwencją tej poprawki jest poprawka nr 14.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 17)

Poprawki nr 12 i 14 zostały przyjęte.

Poprawka nr 13 ujednolica termin wejścia w życie zmian w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, związanych z niezamieszczaniem w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej danych o adresie zamieszkania przedsiębiorcy.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 18)

Poprawka została przyjęta.

Wszystkie poprawki przegłosowaliśmy.

Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 85 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 19)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców.

Punkt 8. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw.

Komisja Nauki, Edukacji i Sportu przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 365 A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania na przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 20)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw.

Punkt 12. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dwunastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym.

Przypominam, że dziś zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie ustawy oraz została przeprowadzona dyskusja.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania.

Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.

Przypominam, że komisje wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy zawartego w druku nr 107 S.

Komisje proponują ponadto, aby Senat upoważnił senatora Grzegorza Peczkisa do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, 81 było za, 1 – przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 21)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym i ustawy – Prawo o ruchu drogowym i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił pana senatora Grzegorza Peczkisa do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Punkt 13. porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Przypominam, że dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie uchwały oraz została przeprowadzona dyskusja.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania.

Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.

Przypominam, że komisje wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu uchwały zawartego w druku nr 339 S.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 86 senatorów, wszyscy byli za. (Głosowanie nr 22)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Punkt 16. porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 25. rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu szesnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 25. rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Przypominam, że dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie uchwały oraz została przeprowadzona dyskusja.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania.

Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.

Przypominam, że komisja wnosi o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu uchwały zawartego w druku nr 370 S.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Głosowało 82 senatorów, 81 było za, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 23)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w 25. rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Ogłaszam przerwę…

(Głos z sali: Do 13.30.)

(Głos z sali: Do jutra.)

…do jutra do godziny 13.30.

Przerwa w posiedzeniu

(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 20 minut 33)