Przemówienie senatora Rafała Muchackiego w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Przemówienie senatora Rafała Muchackiego w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Popieram przedstawiony projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2015 Rokiem Witkiewiczów.

Osoby wielkich polskich artystów, jakimi byli Stanisław Witkiewicz oraz Stanisław Ignacy Witkiewicz, ze wszech miar zasługują na upamiętnienie poprzez ustanowienie roku 2015 ich rokiem. Ich życie, twórczość oraz działalność stanowią przykład patriotycznego zaangażowania talentów, jakie przypadły każdemu z nich, co szczególnie w dzisiejszych czasach winno stanowić temat głębszej refleksji oraz zastanowienia. Mam głęboką nadzieję, że ustanowienie roku Witkiewiczów przyczyni się do popularyzacji ich twórczości oraz większego zainteresowania ich życiem. Dziękuję.

Przemówienie senatora Adama Zdziebły w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Przemówienie senatora Adama Zdziebły w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Jednym z celów ustawy o odnawialnych źródłach energii jest tworzenie nowych miejsc pracy w wyniku przyrostu liczby oddawanych do użytkowania nowych instalacji odnawialnego źródła energii. To szczególnie ważne w kontekście nieustających zmian i nowych trendów na rynku pracy. Każde przedłożenie zmierzające do poprawy sytuacji w tym zakresie powinno być przez Senat szczególnie starannie procedowane. Drugim ważnym elementem jest trwałość miejsca pracy i wysokość świadczenia wynikającego ze świadczonej pracy.

Kolejnym ważnym elementem projektowanych zapisów ustawy jest wprowadzenie sprawdzonego w wielu krajach mechanizmu taryf gwarantowanych, czyli wsparcia dla właścicieli najmniejszych, przydomowych elektrowni bazujących na źródłach odnawialnych. O przyjęcie takiego rozwiązania obywatele apelują od dawna. Popierają je przedstawiciele samorządów terytorialnych i Konwent Marszałków Województw RP, setki organizacji pozarządowych, agencji poszanowania energii, organizacji rolniczych i branżowych.

Rozwój energetyki obywatelskiej to ogromna szansa na zrównoważony rozwój, zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego, podnoszenie konkurencyjności, powstawanie nowych miejsc pracy, rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Dziękuję.

Przemówienie senatora Wiesława Kiliana w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Przemówienie senatora Wiesława Kiliana w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rozpatrujemy dzisiaj ustawę o odnawialnych źródłach energii, której główne cele to przede wszystkim: dostosowanie przyjętych w Polsce rozwiązań prawnych do standardów prawodawczych dotyczących rynku energii odnawialnej obowiązujących w innych krajach Unii Europejskiej; zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i ochrony środowiska w naszym kraju; wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii w sposób racjonalny; wsparcie wytwórców energii elektrycznej, ciepła, chłodu, biogazu rolniczego i biopłynów.

Ustawa określa przede wszystkim: zasady i warunki prowadzenia działalności dotyczącej wytwarzania energii elektrycznej, ciepła, biogazu rolniczego i biopłynów; mechanizmy i instrumenty pozwalające na ich wytwarzanie (w przypadku energii elektrycznej są to między innymi: instytucja sprzedawcy zobowiązanego, przeciwdziałanie nadpodaży, uproszczenie zasad wytwarzania energii, zamrażanie wartości jednostkowej opłaty zastępczej, aukcyjny system sprzedaży energii, zasady wyznaczania cen referencyjnych, ustanowienie operatora energii odnawialnej); zasady wydawania gwarancji pochodzenia energii elektrycznej; zasady realizacji krajowego planu działania w zakresie energii wytwarzanej ze źródeł odnawialnych.

Ustawa zapewni realizację celów polityki energetycznej Polski, w tym osiągnięcie w 2020 r. poziomu 20% (w bilansie energetycznym) energii wytwarzanej ze źródeł odnawialnych, a także przyczyni się do ożywienia międzynarodowej współpracy w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz niewątpliwie do powstania nowych miejsc pracy.

Z wyżej wymienionych względów w pełni popieram ustawę o odnawialnych źródłach energii. Dziękuję za uwagę.

Przemówienie senatora Tadeusza Kopcia w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Przemówienie senatora Tadeusza Kopcia w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce wiąże się ściśle z potrzebą zmniejszania obciążenia środowiska szkodliwą dla niego w coraz większym stopniu energią ze źródeł nieodnawialnych, a także z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego kraju. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji, gdy polska elektroenergetyka, jak podają autorzy omawianej ustawy, oparta jest w około 90% na węglu, w związku z czym zdywersyfikowanie źródeł wytwarzania energii elektrycznej jest niezwykle istotne. Wskazać tutaj należy, że rozwój energetyki odnawialnej powinien iść w parze ze zmniejszaniem strat związanych z przesyłem energii, a co za tym idzie – podnoszeniem bezpieczeństwa energetycznego i redukowaniem emisji gazów cieplarnianych.

Aktualnym dokumentem strategicznym w zakresie rozwoju energetyki państwa jest „Polityka energetyczna Polski do 2030 roku”, uchwalona przez Radę Ministrów w dniu 10 listopada 2009 r. Jednym z priorytetów tej strategii jest zapewnienie osiągnięcia przez Polskę w 2020 r. co najmniej 15% udziału energii z odnawialnych źródeł w zużyciu energii finalnej brutto, w tym co najmniej 10% udziału energii odnawialnej zużywanej w transporcie. Zobowiązanie osiągnięcia tego celu wynika bezpośrednio z dyrektywy 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE.

Dalej autorzy ci wskazują, że zasadniczo, w celu osiągnięcia wspomnianych obligatoryjnych celów poprzez przepisy przyjęte w omawianej ustawie, Polska ma wypełnić obowiązek osiągnięcia celów pośrednich, kształtujących się w poszczególnych latach na poziomie: 9,54% do 2014 r., 10,71% do 2016 r. oraz 12,27% do 2018 r. W ramach realizacji zobowiązań zawartych w dyrektywie 2009/28/WE Rada Ministrów w dniu 6 grudnia 2010 r. przyjęła „Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych”, zwany dalej KPD, który został następnie przekazany do Komisji Europejskiej. KPD określa krajowe cele w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych zużytej w sektorze transportowym, sektorze energii elektrycznej, sektorze ogrzewania i chłodzenia w 2020 r. W KPD przyjęto, iż osiągnięcie tego celu będzie się opierało na dwóch filarach zasobów dostępnych i możliwych do wykorzystania w Polsce, to jest wzroście wytwarzania energii elektrycznej z generacji wiatrowej oraz większym wykorzystaniu energetycznym biomasy.

Podkreślenia jednak wymaga, że osiągnięcie tego celu będzie możliwe jedynie pod warunkiem zapewnienia zrównoważonego rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Rozwój tych źródeł powinien bowiem następować z uwzględnieniem nie tylko zobowiązań Polski w zakresie zapewnienia odpowiedniego udziału energii z OZE w zużyciu energii ogółem, ale także z uwzględnieniem uwarunkowań w zakresie ochrony środowiska. Należy także wskazać, że rozwój OZE nie może pociągać za sobą negatywnych skutków dla gospodarki, w tym dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego kraju. Oznacza to, że powinien on następować w sposób zapewniający uwzględnienie nie tylko interesów przedsiębiorców działających w sektorze energetyki odnawialnej, ale także innych podmiotów, na które rozwój energetyki odnawialnej będzie miał wpływ, w szczególności odbiorców energii, podmiotów prowadzących działalność w sektorze rolnictwa czy też gmin, na terenie których powstawać będą odnawialne źródła energii.

Autorzy omawianej tu ustawy zwracają uwagę, że polityka klimatyczno-energetyczna przyjęta we wszystkich krajach Unii Europejskiej jako podstawa rozwoju przemysłu, a w szczególności rozwoju sektora energetycznego, nakłada na państwa członkowskie szereg celów i konkretnych zadań koniecznych do jej realizacji. Sytuacja, w której znajduje się Polska, jest szczególna ze względu na historycznie uwarunkowaną specyfikę branży energetycznej opartej na paliwach kopalnych.

Stan realizacji poszczególnych zadań niezbędnych do wdrożenia polityki opartej na uwzględnieniu kosztów środowiskowych wysokoemisyjnych gałęzi gospodarki wymaga zatem systemowych i skoordynowanych działań. Specyfika rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii wiąże się więc z koniecznością zintegrowania i zsynchronizowania szeregu działań znajdujących się w sferze zainteresowania wielu organów, w szczególności ministra gospodarki, ministra środowiska, ministra infrastruktury i rozwoju oraz ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

Na zakończenie swojego wystąpienia pragnę wskazać, że do tej pory nie było w Polsce aktu prawnego rangi ustawowej, który dotyczyłby wyłącznie szeroko pojętej problematyki energetyki odnawialnej. Dlatego też uchwalenie przez Sejm omawianej ustawy o odnawialnych źródłach energii było niezbędne.

Przemówienie senatora Mariana Poślednika w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Przemówienie senatora Mariana Poślednika w dyskusji nad punktem 13. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Jedną z najważniejszych zmian wprowadzanych do obecnie obowiązujących przepisów ustawą o odnawialnych źródłach energii jest odejście od systemu świadectw pochodzenia energii na rzecz systemu aukcyjnego oraz wprowadzenie odrębnych regulacji dla mikroinstalacji, tj. możliwości rozliczania się ich właścicieli z właściwymi przedsiębiorstwami energetycznymi na zasadzie net metering, czyli rozliczenia netto.

Podczas głosowania nad ustawą posłowie uznali, że instrument net metering nie zapewni możliwości rozwoju energetyki obywatelskiej, i zdecydowali o przyjęciu tzw. poprawki prosumenckiej dotyczącej wprowadzenia po raz pierwszy w Polsce systemu taryf gwarantowanych (feed-in tariff, czyli stałych cen odbioru prądu do sieci) dla najmniejszych wytwórców energii z OZE – mikroprosumentów eksploatujących najmniejsze mikroinstalacje, o mocach poniżej 10 kW.

Poprawka ta daje wszystkim obywatelom, też rolnikom oraz osobom prowadzącym działalność gospodarczą, małym wspólnotom mieszkaniowym i małym firmom, możliwość wyboru pomiędzy pozycją aktywnego klienta na rynku energii a rolą biernego odbiorcy i płatnika w systemie monopolistycznym. Taryfy gwarantowane wyrównają szanse wszystkich na zakup mikroinstalacji, ograniczając i sprawiedliwie rozkładając koszty. W Niemczech dzięki systemowi stałych taryf funkcjonują już ponad 2 miliony prosumentów. W Polsce do 2020 r. może powstać około 250 tysięcy mikroinstalacji. Stworzony w ustawie model rynku OZE może być elastycznie zarządzany, ale również wyrówna dysproporcje między koncernami a obywatelami.

Przyjęte rozwiązania nie są doskonałe, brakuje w nich zapisów dotyczących spółdzielni energetycznych, mieszkaniowych czy wspólnot, ale przybliżają one Polskę do globalnych trendów w rozwoju energetyki.

Poprawka prosumencka zagwarantuje producentom energii z najmniejszych przydomowych instalacji cenę odkupu prądu przez lokalne spółki energetyczne.

W 2014 r. w Europie w OZE zainwestowano 66 miliardów dolarów (wzrost o 1%); w ChRL – 89,5 miliarda dolarów; w USA – 51,8 miliarda dolarów (wzrost o 8%); a w Japonii – 41,3 miliarda dolarów (wzrost o 12% w porównaniu z wielkością z 2013 r.). Polska jest dopiero na początku tej drogi.

Produkcje energii w Polsce to około 160 TWh, z czego straty na przesyle to około 11 TWh, przy czym większość strat jest notowana na końcowych liniach niskiego napięcia. Jeśli skorzystalibyśmy z mikroinstalacji, straty przesyłowe można by zmniejszyć o około 1 TWh. Mikroinstalacje o mocy 800 MW mogą produkować około 1,28 TWh, czyli zaledwie 0,8% całej energii produkowanej w Polsce.

Nieuzasadnione są argumenty koncernów energetycznych mówiące o tym, że rozwój mikroinstalacji wpłynie na spadek popytu na węgiel i pogorszenie sytuacji w górnictwie. Ilość energii wyprodukowanej z mikroinstalacji odpowiada około 400 tysiącom ton węgla, czyli 0,6% obecnego wydobycia tego surowca w naszym kraju.

Sądzę, że w dalszych pracach nad ustawą powinniśmy podjąć kroki zmierzające ku rozwiązaniu poprawiającemu obecny system wsparcia. Po uchwaleniu nowego prawa wciąż będziemy zmagać się z nadpodażą świadectw pochodzenia. Uważam, że należy przesunąć daty zamknięcia systemu zielonych certyfikatów do połowy 2016 r., aby nie spowodować zastoju w zakresie wszelkich inwestycji w OZE.