Narzędzia:

Posiedzenie: 23. posiedzenie Senatu RP VIII kadencji, 2 dzień


12 i 13 grudnia 2012 r.
Stenogram z dnia poprzedniego

(Wznowienie posiedzenia o godzinie 9 minut 01)

(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Jan Wyrowiński, Maria Pańczyk-Pozdziej i Stanisław Karczewski)

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Wznowienie posiedzenia

Wznawiam posiedzenie.

Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.

Szanowni Państwo! Wysoki Senacie!

Dziś mija trzydziesta pierwsza rocznica wprowadzenia stanu wojennego. W związku z tym proszę o powstanie i uczczenie minutą ciszy pamięci wszystkich ofiar stanu wojennego.

(Wszyscy wstają) (Chwila ciszy)

Dziękuję.

Wracamy do porządku obrad.

Uzupełnienie porządku obrad

Wysoki Senacie, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt: ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawa o podatku od towarów i usług – i rozpatrzenie go jako punktu dziesiątego.

Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję. Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.

Punkt 7. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 264, a sprawozdania komisji – w drukach nr 264A i 264B.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pana senatora Marka Konopkę, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Marek Konopka:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!

Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi sprawozdanie o uchwalonej przez Sejm w dniu 7 grudnia bieżącego roku zmianie ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r.

Celem ustawy, jak wszyscy państwo wiecie, jest wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 26 października 2009 r., który orzekł niezgodność art. 86 ust. 2 w związku z art. 86 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z art. 32 ust. 1 w związku z art. 84 art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w jakim wskazany przepis ustawy określa zobowiązania budżetu państwa do finansowania składek na ubezpieczenie zdrowotne wszystkich wskazanych w tym przepisie rolników i ich domowników, podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy, prowadzących działalność rolniczą bez względu na wysokość osiąganych przez nich przychodów.

Szanowni Państwo, debata odbyła się w ubiegłym roku. Ja chciałbym tylko dodać, że ustawa ma na celu przedłużenie obowiązywania ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r. na rok 2013, a ponadto usuwa wątpliwości interpretacyjne dotyczące odprowadzania składki za domowników rolników, którzy prowadzą działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej i dodatkowo w gospodarstwach rolnych oraz dotyczące możliwości potrącania przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego 0,2% składki tytułem kosztów jej poboru i ewidencjonowania.

Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

Sejm, jak już wspomniałem, 7 grudnia przyjął omawianą ustawę. Jej projekt był przedłożony przez rząd. Ten rządowy projekt był przedmiotem prac sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, która nie wniosła do projektu poprawek. W trakcie drugiego czytania również nie zgłoszono poprawek, wobec czego Sejm uchwalił ustawę w brzmieniu zaproponowanym przez komisję.

Senacka Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu wczorajszym pochyliła się nad tym projektem i również nie wniosła żadnych poprawek. Jedna poprawka została zaproponowana przez legislatora, ale niemająca związku ze zmianą zawartości przepisu, a tylko porządkująca, jednak żaden z senatorów nie przejął tej poprawki. Były zgłoszone dwa wnioski: jeden wniosek, o odrzucenie ustawy, który przepadł, i drugi wniosek, dotyczący przyjęcia ustawy bez poprawek, który został przyjęty przez komisję.

Wobec tego komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały o przyjęciu ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Sprawozdanie Komisji Zdrowia

Proszę teraz sprawozdawcę Komisji Zdrowia, pana senatora Rafała Muchackiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Rafał Muchacki:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!

Komisja Zdrowia na posiedzeniu 11 grudnia jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała rozpatrywaną ustawę i wnosi do Wysokiej Izby o przyjęcie jej bez poprawek. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minuta zapytania do senatorów sprawozdawców. Czy są takie pytania? Nie widzę zgłoszeń.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister zdrowia.

Czy pan minister Neumann chciałby zabrać głos w sprawie ustawy?

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Sławomir Neumann: Nie, dziękuję.)

Dziękuję.

Zapytania i odpowiedzi

Czy są pytania do pana ministra Neumanna?

(Senator Jerzy Chróścikowski: Są, są, Panie Marszałku, są.)

Dobrze, widzę.

Panie Ministrze, poproszę na mównicę.

Zgłaszali się panowie senatorowie: Wojciechowski, Chróścikowski i Błaszczyk. I w takiej kolejności zadajemy pytania.

Proszę bardzo, pan senator Chróścikowski… nie, Wojciechowski. Przepraszam, przepraszam.

Senator Grzegorz Wojciechowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Zarówno poprzednia ustawa, jak i ta ustawa są ustawami incydentalnymi. Proszę o informację, dlaczego rząd zdecydował się, by w dalszym ciągu taki stan tymczasowy, bez jakiejś wiedzy i znajomości tego, jakie będzie ubezpieczenie w przyszłości, się utrzymywał, by ten stan trwał. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Pan senator Chróścikowski.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, już w debacie sejmowej podnoszono ten temat: dlaczego nie popracowano tu nad szerszym uwzględnieniem uwag, które zgłaszano już rok temu, w poprzedniej debacie nad zmienianą ustawą? A wiele wniosków, wiele uwag było zgłaszanych zarówno przez Sejm, jak i przez Senat. I był czas na to, żeby ustawę zgodnie z nimi znowelizować.

Przypomnę, że złożonych jest do Trybunału Konstytucyjnego kilka skarg na niezgodność… Dlaczego więc rząd nie podjął żadnych działań w kierunku rozszerzenia zakresu zmian, przynajmniej na tyle, aby ustawa stała się zgodna z konstytucją? A były już zgłaszane poprawki w tej sprawie. Dlaczego rząd w trybie pilnym zgłasza nowelizację ustawy, zamiast normalnie procedować zmianę i konsultować ją z organizacjami i związkami zawodowymi rolników, z rolnikami z innych zrzeszeń?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze. Bo skończył pan?

(Senator Jerzy Chróścikowski: Tak, tak.)

Pan senator Błaszczyk. Proszę.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Mam pytanie tożsame z pytaniem senatora Wojciechowskiego: dlaczego nie ma tu jakichś rozwiązań systemowych? My w ubiegłym roku przeprowadziliśmy tu dość dużą dyskusję, wtedy był tu obecny chyba pan wiceminister Szulc. Można powiedzieć, że zawarliśmy wtedy umowę, że coś będzie się działo, że zmiany będą trwały. Pan minister nawet o tym zapewniał, chociaż my byliśmy pewni obaw, że tak nie będzie. Dlatego chciałbym spytać, Panie Ministrze, czy rząd i Ministerstwo Finansów – bo to chyba głównie ono powinno się tym zajmować – mają jakiś pomysł na to rozwiązanie? Mamy też składkę na KRUS uzależnioną od hektarów, wydaje się, że również niesprawiedliwą, bo opłaty są zróżnicowane, a emerytura taka sama – to też miało być tylko chwilowe rozwiązanie. Panie Ministrze, jak to w związku z tym wygląda?

Chciałbym się też dowiedzieć, jeżeli już to mamy, ile wynoszą – miesięcznie, kwartalnie – sumy składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników? Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Sławomir Neumann:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rozumiem, że jest jedno główne pytanie, które właściwie padło z ust trzech panów senatorów: dlaczego ta ustawa jest incydentalna, a nie ma rozwiązania systemowego? Rzeczywiście, w roku ubiegłym… Właściwie to w tym roku, kiedy dyskutowano o tej ustawie, założenia były takie, że w tym roku powstanie ustawa, która w sposób kompleksowy obejmie tę część działalności rolniczej, to znaczy podatek dochodowy w rolnictwie czy rachunkowość w rolnictwie – to miało być przygotowane. Jak widać, nie udało się takiego projektu uzgodnić, nie stał się on przedmiotem obrad rządu. Dzisiaj sytuacja jest taka, że kończy się rok, i nieprzyjęcie tej ustawy, pozostawienie sytuacji w takim stanie na przyszły rok byłoby olbrzymim ryzykiem. Pod koniec sierpnia tego roku Ministerstwo Zdrowia stwierdziło, że jest duże prawdopodobieństwo, że do tego czasu nie powstanie ustawa kompleksowa, że nie będziemy w stanie jej uchwalić. Dlatego podjęliśmy próbę przedłużenia tego rozwiązania, które jest w roku obecnym, na rok przyszły. Mamy świadomość pewnej ułomności tego rozwiązania, ale ono mimo wszystko daje rolnikom – mówimy o tych rolnikach, którzy mają gospodarstwa powyżej 6 hektarów – pewność ubezpieczenia zdrowotnego i leczenia w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.

Prace nad kompleksowym rozwiązaniem sprawy, które trwały w ministerstwie rolnictwa, zostały teraz przekazane do Ministerstwa Finansów. Według zapewnień będą one nabierały tempa i w 2013 r. ma się już pojawić kompleksowe, systemowe rozwiązanie, dotyczące nie tylko składki zdrowotnej, lecz także tego, o czym pan senator mówił, czyli składki na KRUS czy innych podatków.

Co do zgodności tej ustawy z konstytucją, Panie Senatorze, to trudno cokolwiek orzekać przed wyrokiem Trybunału, dlatego ja bym dzisiaj nie stawiał takiej tezy, że ustawa jest niezgodna z konstytucją. Ten projekt ustawy, który macie państwo przed sobą, był przedmiotem konsultacji społecznych i w ich wyniku pojawiły się uwagi środowisk rolniczych dotyczące tej ustawy i podtrzymujące uwagi z roku poprzedniego, także te związane ze skargą do Trybunału. Uznaliśmy jednak, że dobrem najwyższym jest zabezpieczenie rolnikom możliwości opłacania składek zdrowotnych i korzystania z Narodowego Funduszu Zdrowia przy leczeniu się w publicznych jednostkach ochrony zdrowia.

Czy w przyszłym roku będzie zaproponowana taka sama ustawa? Mam nadzieję, że nie, że w tym roku – to znaczy w tym roku, który za kilka dni się zaczyna, czyli 2013 – będziemy pracować nad pełną ustawą, która obejmie, tak jak powiedziałem, wszystkie składki w rolnictwie, nie tylko składki zdrowotne.

A dlaczego Ministerstwo Zdrowia nad tym pracuje? Po prostu jesteśmy odpowiedzialni na Narodowy Fundusz Zdrowia i za to, żeby dać wszystkim równe szanse w dostępie do świadczeń, i dlatego Ministerstwo Zdrowia, tak jak w roku poprzednim, przyjęło na siebie ten projekt.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator Chróścikowski. Proszę.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Ministrze, problem jest taki, że w ustawie jest zapis, zgodnie z którym dzieci ubezpieczonych rolników są objęte składką już od szesnastego roku życia. Jednocześnie jest zapis, że dzieci do lat osiemnastu mają obowiązek kształcenia się. W związku z tym pytanie: jak to jest? Dlaczego nakładamy obowiązek ubezpieczenia dzieci, skoro one są niezatrudniane w gospodarstwie, a ten zapis obowiązuje? Zwracano na to wielokrotnie uwagę i nic nie zrobiono w tej sprawie.

Druga sprawa: współwłasność. Przecież jest rzeczą skandaliczną, co pokazujemy, że jeżeli ktoś ma na przykład 50 ha czy 100 ha… Gdy ktoś ma na przykład 100 ha, to każdy hektar jest obciążony złotówką, czyli miesięcznie to jest 100 zł. Ale w przypadku, kiedy jest dwóch współwłaścicieli i mają po 50 ha, czyli łącznie 100 ha, to każdy płaci po 100 zł. Dlaczego my tak obciążamy rolników, żeby każdy płacił po 100 zł, czyli dwa razy płacili za ten sam areał? Dlaczego tego nie próbowano zmienić, dlaczego nie próbuje się – a przez rok to się krytykuje – rozwiązać problemów, które można jednorazowo, szybko rozwiązać, dlaczego nie chce się takich problemów rozwiązywać?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Pan senator Błaszczyk. Proszę.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Ja tylko chciałbym dopytać, bo pan minister nie odpowiedział, jakie to były sumy. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Sławomir Neumann:

Panie Senatorze, to jest około 10 milionów zł, kilkanaście milionów złotych miesięcznie, czyli to jest suma, jeśli się nie mylę, może KRUS mi pomoże, około 150 milionów zł. Miesięcznie to jest około 10 milionów zł. Tyle zbieramy ze składki, reszta jest dopłatą budżetu.

Dzieci rolników od szesnastego roku życia są wtedy ubezpieczone, kiedy rolnik uzna, że dzieci te pracują w gospodarstwie; wtedy się je ubezpiecza. Rzeczywiście jest tak, że dzieci do osiemnastego roku życia normalnie są ubezpieczone przez państwo i nie trzeba płacić składki, i to rolnik decyduje, czy ubezpiecza to dziecko, które jest u niego w gospodarstwie i pracuje.

Jeśli chodzi o współwłasność, to przyjęto taki system. Ja rozumiem, Panie Senatorze, że można się nie zgadzać. Taki system został przyjęty. Myśmy tak naprawdę przenieśli rozwiązania, które były i funkcjonują w tym roku, na rok przyszły, uznając, że najmniej burzy to cały system, że rolnicy są do tego już przyzwyczajeni. Ale nie ukrywam, że liczymy na kompleksowe rozwiązanie tego i innych problemów, bo rzeczywiście dobrze byłoby, żebyśmy mieli kompleksową ustawę o podatku dochodowym w rolnictwie, o składkach w rolnictwie na różne fundusze.

(Marszałek Bogdan Borusewicz: Tam jeszcze było pytanie o tę…)

O współwłasność.

(Marszałek Bogdan Borusewicz: …współwłasność.)

Tak jak mówię, przyjęto, że ten 1 ha to 1 zł i jeżeli jest dwóch właścicieli tych 100 ha, to obaj płacą od 100 ha.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Pan senator Chróścikowski jeszcze zadaje pytanie.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Panie Ministrze, w ubiegłym roku podczas debaty w Sejmie w wypowiedzi ministra było powiedziane, że w przypadku, gdyby ta ustawa nie weszła w życie, rolnicy byliby i tak objęci ubezpieczeniem. Był dylemat w tej dyskusji, że można odrzucić ustawę i jak się ją odrzuci, to i tak rolnicy zostaną objęci ubezpieczeniem, a państwo będzie musiało objąć ich ubezpieczeniem czy budżet państwa wyłożyć środki na ich ubezpieczenie. Czy potwierdza pan, że gdybyśmy w tym roku nie przyjęli tej ustawy przedłużającej, to będzie ta sama zasada, że państwo będzie musiało objąć ubezpieczeniem rolników?

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Proszę bardzo.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Sławomir Neumann:

Panie Senatorze, to jest bardzo trudne pytanie, bo interpretacje prawne są bardzo rozbieżne. Jesteśmy w posiadaniu interpretacji prawnej, która mówi o tym, że nieprzyjęcie tej ustawy spowoduje brak ubezpieczenia rolników mających powyżej 6 ha. A jak ktoś jest nieubezpieczony, to jest i nieuprawniony. Nie ma podstawy prawnej do tego, żeby ten rolnik był ubezpieczony i uprawniony. Za rolników mających do 6 ha składkę płaci budżet i w ich przypadku problem byłby chyba prostszy do rozwiązania. Ja znam te opinie, na które pan senator się powołuje, bo one są jednym z wniosków skierowanych do Trybunału, ale nie chciałbym ryzykować tego, że od stycznia przyszłego roku rolnicy odchodziliby od drzwi lekarza, ponieważ okazałoby się, że są nieubezpieczeni, albo musieliby płacić z własnej kieszeni. Uważam, że ryzyko prawne jest olbrzymie. Jednak, jak to w prawie bywa, są i opinie prawne, które mówią, że i tak, i tak byliby ubezpieczeni, ale ja z tym poglądem nie do końca się zgadzam.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Więcej pytań nie ma.

Dziękuję, Panie Ministrze.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Sławomir Neumann: Dziękuję.)

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów…

(Senator Jerzy Chróścikowski: Można zapisać się do głosu?)

A, pan senator Chróścikowski się zapisuje.

Proszę bardzo, Panie Senatorze, do mównicy.

Senator Jerzy Chróścikowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Debatujemy dzisiaj nad ustawą o składkach zdrowotnych na ubezpieczenie rolników. Boleję nad tym, że pracuje się w trybie tak pilnym, że nie przedłożono tego projektu do szerszej dyskusji, mimo skarg, podnoszących niekonstytucyjność tych rozwiązań, złożonych do Trybunału Konstytucyjnego przez krajową izbę rolniczą, a także przez związek rolników indywidualnych „Solidarność”. Rząd nie podjął dialogu, mimo że o to prosiliśmy. Tu, w tej Izbie, zwracaliśmy uwagę na rozwiązania, jakie można zastosować. Mówiliśmy o tym, że skoro rolnicy płacą podatek rolny, który uważany jest za podatek dochodowy, to można te same przepisy przenieść tutaj i zrobić tak, jak jest na zasadach ogólnych, czyli obciążyć rolnika, wprowadzić 7,75% i 1,25% i ten mechanizm zastosować. Pamiętam wypowiedź jednego z kolegów senatorów, byłego ministra finansów, który mówił, że jest to jedno z rozwiązań, które można zastosować, można się nad tym zastanawiać, nawet był gotów włączyć się do pracy nad tym, byle tylko też rząd zechciał włączyć się w te prace. Dyskutujemy nad tym ponownie w trybie nagłym. Pamiętajmy, że ustawa została przegłosowana w zeszłym tygodniu, a w tym tygodniu już nad nią obradujemy.

Moje wątpliwości dalej budzi to, czy stosowanie takiej zasady, że oto przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą, płacą mniej niż rolnicy, którzy posiadają 300 ha, 200 ha… Przecież rolnicy płacą znacznie więcej. I jest pytanie, czy system, którego funkcjonowanie dzisiaj przedłużamy, jest sprawiedliwy. Dlaczego doprowadzamy do takiej niesprawiedliwości, że nadmiernie obciążamy rolników, którzy rzeczywiście rozwijają swoją produkcję, dostarczają dóbr, które są najbardziej widoczne na rynku, dostarczają produktów w zakresie, można powiedzieć, bezpieczeństwa żywnościowego całego kraju? I ci rolnicy, którzy najwięcej produkują, najwięcej z siebie dają, ponoszą najwięcej wyrzeczeń, najwięcej inwestują, są dodatkowo obciążani, są obciążani bardziej aniżeli przedsiębiorcy, którzy prowadzą na przykład działalność na własny rachunek. Więc dlaczego nie chce się tej debaty jakby przenieść i wprowadzić tego, o czym my już rok temu w poprzedniej debacie mówiliśmy?

Skoro brakuje nadzoru ministra finansów, ministra rolnictwa, który moim zdaniem powinien się tą sprawą zająć, a nie zajął się nią przez cały rok, jestem zmuszony zgłosić wniosek, w którym będzie mowa o tym, że chcemy odrzucenia tej ustawy. Jesteśmy nawet gotowi zaryzykować i postawić rząd pod ścianą, aby szybko znalazł rozwiązania, aby tylko nie doprowadzić do przedłużania obowiązywania tego, według mnie, niekonstytucyjnego prawa, które zostało zastosowane w tych rozwiązaniach. Tak to zapisałem, podpisując się pod wnioskiem do Trybunału… Razem z panem senatorem Przemysławem Błaszczykiem zgłaszam wniosek o odrzucenie ustawy. Proszę Wysoką Izbę o poparcie tego wniosku. Dziękuję, Panie Marszałku.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Zamknięcie dyskusji

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Dla porządku informuję, że pan senator Chróścikowski i pan senator Błaszczyk zgłosili wniosek o charakterze legislacyjnym. Ponieważ został zgłoszony taki wniosek, proszę Komisję Zdrowia oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi o ustosunkowanie się do przedstawionego wniosku i przygotowanie wspólnego sprawozdania.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami pod koniec posiedzenia Senatu.

Punkt 8. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz niektórych innych ustaw

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz niektórych innych ustaw.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 262, a sprawozdanie komisji – w druku nr 262A.

Sprawozdanie połączonych Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej

Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej, pana senatora Piotra Zientarskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Piotr Zientarski:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt przedstawić stanowisko obu komisji – komisje rekomendują przyjęcie ustawy bez poprawek.

Jest to projekt rządowy. Ustawa ma na celu ułatwienie i przyspieszenie obiegu dokumentów między sądami powszechnymi a Krajowym Rejestrem Karnym poprzez zastąpienie dotychczas wykorzystywanych tradycyjnych dokumentów papierowych przesyłanych pocztą ich elektronicznymi odpowiednikami przekazywanymi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Ustawa ma również na celu zapewnienie możliwości stałego komunikowania się systemów teleinformatycznych Krajowego Rejestru Sądowego i Krajowego Rejestru Karnego zarówno na etapie dokonywania wpisu podmiotu do Krajowego Rejestru Sądowego, jak i następnych wpisów dotyczących zmian w składzie organów danego podmiotu oraz możliwości informowania przez Krajowy Rejestr Karny o skazaniu osoby już wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego w zakresie określonym na przykład w art. 18 §2 kodeksu spółek handlowych.

Sejm uchwalił tę ustawę na posiedzeniu w dniu 7 grudnia i tego samego dnia przekazał ją do Senatu. Komisje, tak jak powiedziałem, przyjęły ją bez poprawek. Muszę jednak powiedzieć, gwoli przedstawienia przebiegu dyskusji, że nasze Biuro Legislacyjnego proponowało poprawki, ale nie zostały one przegłosowane, albowiem w pierwszej kolejności przegłosowano wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, który został przyjęty. Większość członków obu komisji, w tym obaj przewodniczący, uznali, że bez wprowadzenia poprawek, które proponuje nasze Biuro Legislacyjne, ustawa co do istoty w niczym nie ucierpi, zachowany zostanie jej sens i, że tak powiem, dobry status. Takie padały sformułowania… Wysoka Izbo, większą dyskusję wzbudziło to, czy, że tak powiem, szkoły legislacji są jednolite. Na bazie tej inicjatywy rządowej, teraz już ustawy, ustalono, iż jest potrzeba zorganizowania przynajmniej konferencji roboczej z udziałem biur legislacyjnych Senatu i Sejmu oraz RCL. Panie Marszałku, być może u nas w Senacie… Chodzi o to, żeby ujednolicić kwestie związane z legislacją, z właściwym formułowaniem… Bo to tych kwestii zwykle dotyczą dyskusje, które niepotrzebnie zabierają czas, a nie dotyczą istoty ustawy. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Czy są takie pytania?

Nie widzę zgłoszeń.

Dziękuję, Panie Senatorze.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.

Czy pan minister Królikowski pragnie zabrać głos w sprawie dyskutowanej ustawy?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Królikowski: Dziękuję.)

Dziękuję.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy są takie pytania?

Nie widzę zgłoszeń.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Punkt 9. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 253, a sprawozdania komisji – w drukach nr 253A i 253B.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej

Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Stanisława Jurcewicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Stanisław Jurcewicz:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Mam możliwość i zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej sprawozdanie o uchwalonej przez Sejm w dniu 23 listopada 2012 r. ustawie o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

Komisja zajmowała się niniejszą ustawą na posiedzeniu w dniu 5 grudnia 2012 r. Celem tej ustawy jest wprowadzenie terminu na wydanie decyzji ustalającej wysokość odszkodowania za nieruchomości, które w związku z wydaniem decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stają się własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, w przypadku gdy decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadano rygor natychmiastowej wykonalności. W myśl noweli decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie sześćdziesięciu dni od dnia nadania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności.

Ponadto ustawa przewiduje, że w takiej sytuacji osobie uprawnionej do otrzymania odszkodowania wypłacana będzie, na jej wniosek, zaliczka w wysokości 70% odszkodowania ustalonego przez organ pierwszej instancji w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania. Wypłata zaliczki następować będzie w terminie trzydziestu dni od dnia złożenia wniosku. W przypadku gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zostanie zmieniona, uchylona w całości lub w części dotyczącej osoby, której wypłacono zaliczkę, lub zostanie stwierdzona jej nieważność, osoba, której wypłacono zaliczkę, lub jej spadkobiercy, będzie obowiązana do zwrotu zaliczki w kwocie wypłaconej.

Pragnę prosić Wysoki Senat o przyjęcie ustawy z trzema poprawkami, które zostały na posiedzeniu komisji przyjęte. Chciałbym także dodać, że identyczne poprawki przyjęła Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Dziękuję za uwagę.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej

Proszę teraz sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Janusza Sepioła, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Janusz Sepioł:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywała poselski projekt zmiany ustawy o specjalnych warunkach realizacji inwestycji drogowych. Komisja zaakceptowała wszystkie zgłoszone poprawki i przyjęła sprawozdanie w brzmieniu identycznym jak w sprawozdaniu Komisji Gospodarki Narodowej. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców. Czy są takie pytania? Nie widzę zgłoszeń.

Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów.

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy? Panie Ministrze Jarmuziewicz? Nie, dziękuje pan, nie pragnie pan zabrać głosu.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad. Nie widzę chętnych do zadania takich pytań.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Dla porządku informuję, że panowie senatorowie Knosala, Muchacki i Zaborowski złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

Punkt 10. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 268, a sprawozdanie komisji – w druku nr 268A.

Sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, pana senatora Witolda Sitarza, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Witold Sitarz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Kilka słów o ustawie. Otóż dzisiaj mamy taką sytuację, że pod koniec roku mogą nastąpić zawirowania dotyczące kursów walut obcych, a zupełnie przypadkowe osłabienie złotego w stosunku do walut obcych może spowodować, że dług publiczny, państwowy dług publiczny liczony według standardów krajowych, przekroczy progi ostrożnościowe zawarte w ustawie o finansach publicznych. Te progi to, jak państwo wiedzą… chodzi o 55%. To powoduje konieczność wdrożenia procedur ostrożnościowych, które są ograniczeniami oddziałującymi bezpośrednio lub pośrednio na wszystkie jednostki sektora finansów publicznych. Jeszcze dodatkowo istnieje obowiązek podniesienia stawki VAT do maksimum, co też będzie oddziaływać na całą gospodarkę.

Podkreślam: dotychczasowy stan prawny pozwala na sytuację, w której przekroczenie progów ostrożnościowych nastąpi wskutek działań spekulacyjnych lub przypadkowego zawirowania na rynkach walutowych. Za parę dni może nastąpić wspomniany spadek i wtedy dług znowu, że tak powiem, zjedzie poniżej progów ostrożnościowych, jednak, niestety, zgodnie z obowiązującymi przepisami minister jest zobowiązany do podejmowania działań ostrożnościowych. Ustawa, nad którą procedujemy, ma zapobiec wspomnianym sytuacjom, wprowadzane są bowiem przepisy, w których jest mowa o tym, że minister jest zobowiązany do przeliczania długu publicznego według średnich kursów z wszystkich dni roboczych danego roku budżetowego. I to zapobiegnie niespodziewanym skokom kursów.

Poza tym jest jeszcze inne zjawisko. Mianowicie minister gromadzi środki finansowe na prefinansowanie czy na finansowanie potrzeb państwa na początku następnego roku. Czyli zaciąga dług, a jednocześnie uzyskane środki lokuje na odpowiednich kontach bankowych, z korzyścią. I właściwie te pieniądze, które są zgromadzone, pożyczone na potrzeby w przyszłym roku – ale zgromadzone na lokatach – też będą niejako umniejszać wyliczony PDP, czyli państwowy dług publiczny. Chodzi o to, żeby nie przekroczyć tych progów ostrożnościowych, bo one nie mówią o rzeczywistym zadłużeniu państwa. Na tym właśnie polega ta krótka ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług.

Jeszcze raz z całą mocą trzeba podkreślić, że publikowany oficjalnie państwowy dług publiczny liczony będzie tak samo, tutaj nie ma żadnych zmian. Zmiany dotyczą tylko specjalnego przeliczenia dla zapobieżenia przypadkowym przekroczeniom progów ostrożnościowych.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrywała tę ustawę dzisiaj na posiedzeniu. Wnosi o to, aby Wysoka Izba zechciała ją przyjąć bez poprawek. Dziękuję.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.

Pan senator Martynowski. Proszę bardzo.

(Senator Marek Martynowski: Dziękuję, Panie Marszałku…)

Panie Senatorze Sprawozdawco, poprosiłbym jeszcze na mównicę.

Chwilę, Panie Senatorze…

Senator Marek Martynowski:

Panie Senatorze, chciałbym spytać, dlaczego tak późno się tym zajmujemy. I skąd takie przyśpieszenie na koniec roku? Przecież o tych zagrożeniach wiemy od dawna. Wczoraj przyszło to z Sejmu, przyszedł ten projekt ustawy, dzisiaj rano mieliśmy posiedzenie komisji – bez pisemnej opinii Biura Legislacyjnego. Jak pan uważa, kto zawinił?

Senator Witold Sitarz:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

Myślę, że mógłbym się podzielić inną refleksją. Dlaczego w ogóle dopiero w tym roku odkryto taki przypadek? Przecież właściwie jest to sytuacja, która występuje od wielu, wielu lat. No, ale to jest podobne pytanie jak takie, dlaczego przez dziesiątki lat ludzie dźwigali walizki, a kilka lat temu wynaleźli walizki na kółkach – to taki sam mechanizm. Nie potrafię odpowiedzieć, dlaczego przez wiele, wiele lat poszczególne rządy nie zapobiegały takiemu zagrożeniu. Ten rząd wprowadza taką ustawę, można powiedzieć, rzutem na taśmę. I ta ustawa jest na tyle prosta i jasna, że chyba nie musimy specjalnie się denerwować z tego powodu, że dla dobra państwa podejmiemy ją w tak szybkim tempie.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Pan senator, proszę bardzo.

Senator Marek Martynowski:

Dziękuję.

Panie Senatorze, ale przecież dobrze pan wie, że dzisiaj na posiedzeniu komisji Biuro Legislacyjne dostało tę informację…

(Głos z sali: Wczoraj.)

Tak, wczoraj. I nie zdążyli przygotować żadnej opinii. A pan teraz tłumaczy, że również pozostałe rządy tym się nie zajmowały. Dochodzimy do jakiegoś absurdu.

Senator Witold Sitarz:

Nie no, myślę, że nie można szukać tutaj winy akurat tego rządu, wręcz przeciwnie, wydaje mi się, że należy mu to zaliczyć na plus. Poza tym pan senator też był na tym posiedzeniu komisji i wie, że Biuro Legislacyjne, przedstawiając swój pogląd, zgłosiło jedynie zastrzeżenia dotyczące samego sformułowania, którego użył rząd. Minister wyjaśnił, że taka treść czy taki układ tekstu, jakie są w tej chwili, wynikają z zastosowania zasady minimalnej ingerencji w tekst procedowany. I Biuro Legislacyjne werbalnie wyraziło pogląd – pan to przecież pamięta – że innych uwag do tego nie ma. I nawet jeżeli będzie jakaś opinia na piśmie, to jej tekst będzie zawierał to, co legislator wyraził na posiedzeniu komisji. Tak że jeszcze raz podkreślę: cieszmy się, że rzutem na taśmę załatwiamy sprawę, która może się zdarzyć, jest, że tak powiem, potencjalnie możliwa. I należy się cieszyć, że jest to teraz zrobione.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję.

Nie ma więcej pytań. Dziękuję.

Zarządzam krótką przerwę…

(Głos z sali: Do kiedy?)

No, krótką przerwę.

(Głos z sali: Ale do kiedy?)

Do dzisiaj.

(Głos z sali: A głosowania, Panie Marszałku?)

No, ogłoszę krótką przerwę i…

(Rozmowy na sali)

Chcecie mnie zmusić do tego, żeby były dzisiaj głosowania, rozumiem. Na spotkaniu Konwentu Seniorów ustaliliśmy, że będą jutro.

(Głos z sali: Ale, Panie Marszałku…)

A kto zostanie na opłatku? Tylko marszałkowie, tak?

(Wesołość na sali)

(Senator Beata Gosiewska: Ja się zgłaszam.)

(Senator Janina Sagatowska: Ja też zostanę.)

(Senator Dorota Czudowska: My zostaniemy.)

(Senator Henryk Cioch: Sporo osób zostanie.)

Pani senator zostanie.

(Głos z sali: Delegaci będą.)

No dobrze, proszę przez swoich przedstawicieli zgłosić się do mnie w tej kwestii. Ustalenia dotyczące porządku i tego, że głosowania będą jutro, zapadły na posiedzeniu Konwentu Seniorów, ale widzę, że jest nacisk ze wszystkich stron politycznych, nawet jest w tym przypadku konsensus.

(Senator Marek Borowski: Panie Marszałku, chcę powiedzieć, że nie jestem członkiem tego konsensusu. Uważam, że pewne zapowiedzi dotyczące terminu głosowań nie powinny być ciągle zmieniane, ponieważ to dezorganizuje życie.)

(Rozmowy na sali)

Niestety pan senator… To jest argument istotny – przepraszam, w tej chwili prowadzimy luźną dyskusję – dlatego że ktoś może być oczywiście poza Senatem, chociaż nie powinien być poza Senatem, jeżeli nie jest na wyjeździe, w delegacji, w podróży służbowej, czyli powinien być w miarę blisko. Ja się nad tym zastanowię, zobaczę, jak szybko będziemy, tak bym powiedział, szli do przodu, i w odpowiednim czasie poinformuję państwa, żeby osoby, które są akurat poza Senatem, miały możliwość przyjścia na głosowanie.

(Rozmowy na sali)

Czekamy na pana ministra Sekułę, który jest w tej chwili…

(Głos z sali: Na posiedzeniu komisji.)

…na posiedzeniu komisji sejmowej.

(Senator Alicja Zając: Panie Marszałku, czy można… Głosowań jest bardzo mało, tak że może szanujmy czas przed końcem roku. Chodzi o to, żebyśmy mieli czas na podsumowanie naszych działań w roku 2012. Dzisiaj jest 13 grudnia, to jest taki dzień…)

Wiem, jak opozycja podsumowuje ten rok, więc…

(Senator Alicja Zając: Przepraszam, Panie Marszałku, ale teraz słowo „opozycja” zabrzmiało tak, jakbyśmy byli czyimiś wrogami.)

Oczywiście nie.

(Senator Alicja Zając: Członek opozycji z dawnych czasów powinien to słowo szczególnie szanować.)

Oczywiście nie, ja na pewno nie jestem… my na pewno nie jesteśmy wrogami, na pewno. I na tej sali nie ma wrogów. Są oczywiście różnice polityczne, jest w związku z tym dyskusja, ale nie ma żadnej wrogości i ja będę jutro państwu życzył, żeby wrogości nie było. Między nami była różnica zdań, ale nie było wrogości.

(Głos z sali: Marszałek Borowski też prosi…)

Marszałek Borowski też zmienia zdanie?

(Senator Marek Borowski: Tylko krowa nie zmienia poglądów. Chcę powiedzieć, że…)

Ja rozumiem.

(Senator Marek Borowski: Ja jestem czuły na argumenty. Jakby to było na przykład o szesnastej – to czemu nie?)

(Senator Aleksander Świeykowski: Panie Marszałku, wydaje mi się, że jeżeli teraz byśmy podjęli decyzję, że głosowania będą dzisiaj o godzinie, załóżmy, piętnastej, to ta wiadomość szybko się rozejdzie wśród senatorów.)

Panie Senatorze, podejmę decyzję w ciągu najbliższej godziny.

(Głosy z sali: Bardzo dziękujemy.)

(Rozmowy na sali)

No dobrze.

Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.

Czy pan minister Grabowski pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski: Nie. Dziękuję.)

Dziękuję.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

Punkt 11. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 248, a sprawozdanie komisji – w druku nr 248A.

Sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, pana senatora Tadeusza Kopcia, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Tadeusz Kopeć:

Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych o uchwalonej przez Sejm w dniu 23 listopada 2012 r. ustawie o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

Przedłożona ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym została przygotowana ze względu na konieczność wdrożenia do polskiego prawa przepisów europejskich z zakresu funduszy inwestycyjnych otwartych. Chodzi tu o dyrektywę 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe, tak zwane UCITS, oraz o dwie dyrektywy wykonujące tą dyrektywę, składające się na tak zwany pakiet UCITS IV.

Z analiz dokonanych przez Komisję Europejską wynika, że unijny rynek kapitałowy charakteryzuje się znaczną liczbą małych funduszy inwestycyjnych. Dla przykładu powiem, iż przeciętna wielkość Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego jest mniejsza o 1/5 od średniego funduszu w USA. W wyniku tego fundusze europejskie nie wykorzystują ekonomicznych korzyści wynikających ze skali działania. Obciąża to koszty funkcjonowania funduszy i ma niekorzystny skutek dla inwestorów.

Uznano również, iż z punktu widzenia ochrony interesów inwestorów niezbędne jest to, aby otrzymywali oni adekwatne i porównywalne informacje na temat podstawowych parametrów produktów inwestycyjnych, to jest ryzyka i kosztów towarzyszących inwestowaniu w taki produkt, na podstawie których zadecydują o tym, jaki produkt jest dla nich najbardziej odpowiedni.

Uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w związku z implementacją dyrektywy UCITS IV ustawa zakłada, co następuje. Po pierwsze, wprowadzenie ram prawnych dla transgranicznych połączeń funduszy inwestycyjnych otwartych oraz zmianę obowiązujących zasad połączeń krajowych funduszy inwestycyjnych. Oznacza to, że w całej UE obowiązywać będą jednolite przepisy określające wymogi dotyczące udzielenia zezwolenia oraz zasady łączenia funduszy inwestycyjnych, a także precyzujące informacje, które przy tej okazji muszą być udostępniane inwestorom.

Po drugie, zmiany w zakresie tworzenia funduszy podstawowych i powiązanych, czyli tak zwanych masters-feeder funds, oraz uznanie takich funduszy inwestycyjnych otwartych za fundusze typu UCITS. Idea funduszy masters-feeder przewiduje, że fundusz powiązany będzie mógł inwestować wszystkie swoje aktywa w innymi funduszu podstawowym.

Po trzecie, uproszenie treści i warunków podawania informacji potencjalnym inwestorom funduszy inwestycyjnych otwartych poprzez zastąpienie uproszczonego, skróconego prospektu informacyjnego dokumentem zawierającym tak zwane kluczowe informacje dla inwestorów. Ten posiadający prostą formę dokument będzie przedstawiał inwestorom najważniejsze informacje w jasny i zrozumiały sposób na mniej więcej dwóch stronach formatu A4, co zdecydowanie pomoże inwestorom w podejmowaniu świadomych decyzji inwestycyjnych. Pragnę zaznaczyć, że obecnie prospekt emisyjny ma co najmniej sto pięćdziesiąt stron, a uproszczony – kilkadziesiąt.

Po czwarte, usprawnienie i uproszczenie przepisów dotyczących procedury wprowadzania przez krajowe fundusze inwestycyjne otwarte swoich jednostek uczestnictwa do obrotu w innych państwach członkowskich oraz wprowadzanie zagranicznych funduszy UCITS do obrotu na terenie Polski. Rozpoczęcie sprzedaży tytułów uczestnictwa funduszy inwestycyjnych będzie mogło nastąpić już po powiadomieniu przez organ nadzoru właściwy dla funduszu występującego z takim wnioskiem właściwego organu w państwie członkowskim, w którym tytuły uczestnictwa mają być oferowane.

Po piąte, wprowadzenie tak zwanego paszportu dla zarządzających funduszami inwestycyjnymi. Towarzystwa funduszy inwestycyjnych będą mogły zarządzać funduszami w innych państwach członkowskich i jednocześnie spółki zarządzające z innych państw członkowskich będą mogły zarządzać funduszami inwestycyjnymi w Polsce.

Po szóste, polepszenie istniejących mechanizmów współpracy transgranicznej w zakresie nadzoru nad funduszami typu UCITS.

W odniesieniu do szeroko pojętego bezpieczeństwa krajowego rynku funduszy inwestycyjnych należy zauważyć, iż zgodnie z obowiązującą obecnie ustawą o funduszach inwestycyjnych do utworzenia funduszu niezbędne jest nadanie mu statutu przez towarzystwo, zawarcie umowy z depozytariuszem o prowadzenie rejestru aktywów, wydanie zezwolenia przez Komisję Nadzoru Finansowego, zebranie wpłat w wysokości i w terminach określonych statutem oraz wpisanie funduszu do rejestru funduszy inwestycyjnych prowadzonych przez Sąd Okręgowy w Warszawie. Przedłożona ustawa nie przewiduje żadnych zmian w tym zakresie. Dodaje jednak bardzo istotny element zwiększający udział uczestników funduszy inwestycyjnych w podejmowaniu kluczowych decyzji dla funduszu inwestycyjnego, jakim jest zgromadzenie uczestników. Zgodnie bowiem z ustawą zgoda tej instytucji konieczna będzie w przypadku potrzeby połączenia, przekształcenia czy też zmiany podmiotu zarządzającego funduszem.

Warty odnotowania jest również fakt, że ustawa w przypadku zaistnienia wskazanych zdarzeń przewiduje dalsze zabezpieczenia interesów inwestorów, umożliwiając im bezkosztowe wyjście z inwestycji bez pobierania przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych opłat manipulacyjnych w sytuacji, gdy w ich ocenie planowane zmiany będą dla nich niekorzystne.

Na zakończenie pragnę powiedzieć, iż termin implementacji dyrektywy UCITS minął dnia 30 czerwca 2011 r., w związku z tym mamy pewne opóźnienie. Pragnę jeszcze dodać, że projekt tej ustawy był przedmiotem bardzo szerokich oraz długotrwałych uzgodnień międzyresortowych i społecznych między innymi z udziałem Komisji Nadzoru Finansowego, Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami. Uzgodniony w ten sposób projekt był następnie poddany bardzo szczegółowej, trwającej ponad dwa miesiące procedurze legislacyjnej w ramach komisji prawniczej, prowadzonej przez Rządowe Centrum Legislacji, a także był przedmiotem opinii Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów. W Sejmie, podczas prac nad tą ustawą w podkomisji, a następnie w Komisji Finansów Publicznych, zostały wprowadzone dodatkowe zmiany mające na celu zapewnienie należytej poprawności legislacyjnej i merytorycznej przedłożonej Wysokiemu Senatowi ustawy.

Pragnę jeszcze dodać, że na posiedzeniach w dniu 28 listopada i 5 grudnia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych komisja zajmowała się propozycjami poprawek, które przedstawiło Biuro Legislacyjne. Po długiej dyskusji doszliśmy do wniosku, że przekonujące są bardzo szczegółowe i uzasadnione argumenty ministra finansów, które wskazują na to, że co prawda poprawki te mają charakter li tylko legislacyjny, jednak w kilku przypadkach zmieniają zakres tej ustawy w sposób merytoryczny. W związku z tym minister finansów był przeciwko tym poprawkom, podobne stanowisko zajęła Komisja Nadzoru Finansowego. Dlatego Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zwraca się do Wysokiego Senatu o przyjęcie tej ważnej ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.

Marszałek Bogdan Borusewicz:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji.

Pan senator Cioch się zgłasza. Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Henryk Cioch:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tym razem nie będę zgłaszał do ustawy żadnych poprawek, a to z prozaicznego powodu, mianowicie jest ona bardzo opóźniona. I w zasadzie już tu jest pierwsze pytanie: czy z tego tytułu nasz kraj poniesie sankcje natury finansowej? One, jak wiemy, są bardzo rygorystyczne, to jest bodajże 50 milionów euro za każdy miesiąc opóźnienia. Tak?

(Senator Tadeusz Kopeć: Tak, Panie Senatorze…)

To by było pierwsze pytanie.

Drugie pytanie. Czy Komisja Nadzoru Finansowego, która między innymi sprawuje nadzór nad pionem funduszy inwestycyjnych, na skutek nowelizacji tejże ustawy zyska, czy też jej pozycja zostanie osłabiona?

I trzecie pytanie. Jaka jest obecnie liczba wszystkich funduszy inwestycyjnych, które znajdują się pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego, oraz jaka jest łącznie wartość aktywów funduszy inwestycyjnych? Pozwoli nam to zobaczyć skalę problemu, będziemy mieli świadomość, o jakich pieniądzach mówimy.

No i teraz w zasadzie pytanie do kogoś z pionu KNF, mam nadzieję, że ktoś z KNF przybył na dzisiejszą debatę. Chodzi mi mianowicie o informacje odnośnie do tego pionu Komisji i Nadzoru Finansowego, który sprawuje nadzór nad funduszami inwestycyjnymi. Jaki jest mniej więcej jego skład, ile jest osób, które zajmują się tylko i wyłącznie funduszami inwestycyjnymi?

Postawiłem kilka tych pytań między innymi dlatego, że od czasu do czasu, nie tylko w mediach, pojawiają się informacje o nieprawidłowościach dotyczących działalności niektórych funduszy inwestycyjnych. Przypomnę chociażby sprawę, która ciągnie się od wielu lat, a dotyczy funduszu inwestycyjnego WGI Dom… Dziękuję.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Jan Wyrowiński)

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze, Panie Profesorze. Niektóre pytania miały charakter egzaminacyjny.

(Senator Henryk Cioch: Kolega jest kompetentny, na tyle, na ile moja wiedza...)

Ale mamy tu jeszcze wsparcie ze strony rządowej, tak że…

Senator Tadeusz Kopeć:

Odpowiem panu profesorowi, panu senatorowi na te pytania. To pierwsze jest bardzo istotne. Chcę powiedzieć, że Komisja Europejska 15 lipca 2011 r. wystosowała zarzuty formalne dotyczące nieimplementowania przedmiotowych aktów prawnych. W kolejnym piśmie, które zostało wystosowane 21 listopada 2012 r., Komisja Europejska zobowiązuje nas do tego, aby w terminie dwóch miesięcy począwszy od dnia otrzymania pisma, czyli do 21 stycznia 2013 r… W przypadku niezastosowania się do zaleceń Komisji Europejskiej w związku z opóźnieniami Trybunał Sprawiedliwości może nałożyć na Rzeczpospolitą Polską kary pieniężne na podstawie art. 260 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. To jest odpowiedź na pierwsze pytanie.

Co do pytań drugiego i czwartego, dotyczących Komisji Nadzoru Finansowego, to myślę, że pan minister będzie uprzejmy odpowiedzieć na te pytania bardziej szczegółowo.

Na pytanie pana senatora o to, jak wygląda europejski rynek, chciałbym powiedzieć tak: w Unii Europejskiej zarejestrowane mamy pięćdziesiąt jeden tysięcy sześćset trzydzieści sześć funduszy; to są dane z 30 czerwca tego roku. Na te pięćdziesiąt jeden tysięcy sześćset trzydzieści sześć w Polsce jest sześćset piętnaście funduszy, z czego funduszy związanych z dyrektywami, czyli funduszy UCITS… Ich suma bilansowa wynosi 16 miliardów 200 milionów euro, czyli około 69 miliardów zł. To stanowi niespełna 0,4% aktywów funduszy unijnych.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Czy są jeszcze pytania do senatora sprawozdawcy?

Nie widzę zgłoszeń.

(Senator Tadeusz Kopeć: Dziękuję bardzo.)

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Panie i Panowie Senatorowie, projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd, który reprezentuje dzisiaj pan minister Sekuła. Bardzo proszę przedstawiciela rządu o zabranie głosu w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawienie stanowiska rządu, jak również o odniesienie się do pytań, które zostały zadane panu senatorowi sprawozdawcy.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie i Panowie Senatorowie!

Przede wszystkim dziękuję za zrozumienie co do ważności i pilności tego projektu. Szczególnie dziękuję panu senatorowi sprawozdawcy za szczegółowe przedstawienie sprawy, bo to zwalnia mnie z obowiązku omówienia szczegółów. Pan senator Kopeć bardzo wnikliwie je omówił.

Rząd popiera stanowisko komisji i prosi Wysoką Izbę, żeby do tego stanowiska się przychyliła, czyli przyjęła ten projekt, nie wnosząc do niego poprawek.

Przejdę teraz do odpowiedzi przede wszystkim na pytania pana senatora Ciocha. W Komisji Nadzoru Finansowego funkcjonuje Departament Funduszy Inwestycyjnych. Jeśli chodzi o głębszą strukturę… Trzeba by zapytać bezpośrednio pana przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Według naszych informacji ten Departament Funduszy Inwestycyjnych nadzoruje około trzystu pięćdziesięciu funduszy inwestycyjnych funkcjonujących w naszym kraju, a te fundusze inwestycyjne – i otwarte, i zamknięte – obracają aktywami w wysokości mniej więcej 128 miliardów zł. To jest i dużo, i mało – jeżeli weźmiemy pod uwagę nasz krajowy rynek przepływów finansowych, to okaże się, że jest to dużo, ale w skali europejskiej… No, nasz rynek finansowy ciągle jest płytki i w miarę ubogi. Rzeczywiście takie szerokie otwarcie dla naszych przedsiębiorstw rynku Unii Europejskiej, a naszego rynku dla wszystkich funduszy inwestycyjnych z rynku europejskiego może budzić pewnego rodzaju obawy o to, jak to wpłynie na nasze fundusze inwestycyjne i na nasz rynek finansowy. Ale logika Unii Europejskiej jest taka, że musimy uwspólniać ten rynek. Za każdym razem, kiedy następowało otwarcie jakiejś przestrzeni dla naszych przedsiębiorstw czy dla naszych instytucji, nawet finansowych, to i nasi przedsiębiorcy, i nasi finansiści na tyle dobrze sobie z tym radzili, że okazywało się, iż stanowiło to dla nich zysk, a nie stratę. My zakładamy, że również ta okazja dla naszego rynku finansowego i dla naszych funduszy inwestycyjnych zostanie dobrze wykorzystana i da zysk, a nie stratę.

Co do WGI Dom… Ja nie potrafię udzielić szczegółowych informacji w tej sprawie. Myślę, że najlepiej będzie zwrócić się z prośbą o pisemną odpowiedź bezpośrednio do Komisji Nadzoru Finansowego, która potrafi takich szczegółowych informacji udzielić. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Zapytania i odpowiedzi

Teraz państwo senatorowie mają prawo skorzystać z pańskiej obecności i zadawać pytania.

Pan senator Martynowski. Ma pan minutę. Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Marek Martynowski:

Będzie nawet krócej.

Panie Ministrze, jak pan się odniesie do poprawek zaproponowanych przez Biuro Legislacyjne?

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowny Panie Senatorze!

Rząd odnosi się do stanowiska komisji. Przypomnę, że Biuro Legislacyjne zgłosiło swoje propozycje, ale komisja senacka nie podzieliła stanowiska Biura Legislacyjnego i nie przyjęła tych propozycji jako swoich poprawek.

Rzeczywiście jest tak, że troszkę inna, nazwałbym to, kultura legislacyjna panuje wśród legislatorów sejmowych i wśród legislatorów senackich. Dla nas są akceptowalne obydwa podejścia, pod warunkiem że pokrywają one obszar merytoryczny w równym stopniu. Wydaje się nam, że tu te propozycje nie naruszają spektrum merytorycznego. Ale w związku z tym, że nie są one oficjalnymi poprawkami komisyjnymi czy poprawkami wniesionymi poprzez senatorów, ja oficjalnie stanowiska rządowego nie zaprezentuję. Po prostu go nie ma do tych, że tak powiem, nieistniejących poprawek. Tak że ich sprawę zostawiam do uznania senatorów. Podkreślę jedynie to, co podkreślił już pan senator Kopeć, sprawozdawca komisji, i na co pan minister Kowalczyk i ja zwracaliśmy uwagę i w trakcie prac sejmowych, i w trakcie prac senackich. Otóż mamy do czynienia z sytuacją bardzo dużego niedoczasu. Przypomnę, że termin implementacji tych dyrektyw, które właśnie teraz implementujemy, niestety upłynął już 30 czerwca ubiegłego roku, 30 czerwca 2011 r. I przypomnę to, co szczegółowo wyjaśniał pan senator Kopeć. Otóż 21 listopada 2012 r. Komisja Europejska podjęła decyzję o wystosowaniu uzasadnionych opinii dotyczących braku transpozycji tych dyrektyw. A więc z punktu widzenia interesu rządu i państwa bardzo istotne jest to, żeby – powiem to już tak prosto i bez ogródek – mieć czym się wykazać przed Komisją Europejską na dowód, że to wdrożenie rzeczywiście następuje. W związku z tym dla rządu i dla ministra finansów jest bardzo istotne, by prezydent już naprawdę bez zbędnej zwłoki mógł podpisać ustawę, żeby została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw i weszła w życie przed terminem 21 stycznia 2013 r., który jest ostatecznym terminem, w którym musimy udzielić odpowiedzi Komisji Europejskiej. W związku z tym jeszcze raz powiem, już teraz podsumowując, że rząd popiera stanowisko komisji dotyczące tego, żeby nie wprowadzać poprawek do ustawy przyjętej przez Sejm. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo.

Czy są jeszcze pytania?

(Senator Helena Hatka: Tak, pan Martynowski.)

Jeszcze pan senator Martynowski.

Bardzo proszę.

Senator Marek Martynowski:

Mam pytanie: a co w takim razie robił rząd przez półtora roku? Ja poprawki złożyłem, a więc będzie pan musiał się odnieść do tych poprawek, chociażby na posiedzeniu komisji, które zaraz zostanie zwołane. Dlatego proszę pana, żeby pan odniósł się do tych poprawek teraz, punkt po punkcie, do tego, czy one są słuszne, czy nie.

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Ale kiedy te poprawki zostały zgłoszone, Panie Senatorze?)

Przed chwileczką.

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: No to pan minister jeszcze nie miał szansy, żeby się z nimi zapoznać, bo jeszcze ich nie widział.)

Ale, Szanowni Państwo, mieliśmy dwa posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych…

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Są identyczne…)

…w związku z tym z tymi propozycjami poprawek Biura Legislacyjnego można się było zapoznać.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Rozumiem, dobrze.

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie? Nie.

Panie Ministrze, rozumiem, że pan uczestniczył w posiedzeniu komisji?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła: Uczestniczyłem i ja, i pan minister Kowalczyk…)

(Senator Tadeusz Kopeć: …pan minister i pan minister Kowalczyk.)

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła: …i obydwaj jesteśmy przygotowani.)

Rozumiem.

Czy może pan w tej chwili odnieść się do tych poprawek, poprawka po poprawce, tak jak życzy sobie pan senator, czy też… Pan senator powtórzy te poprawki, one będą zgłoszone w tej chwili, jak rozumiem, w trybie wynikającym z regulaminu – tak? Do końca trwania dyskusji ma pan prawo zgłosić poprawki.

(Senator Marek Martynowski: Panie Marszałku, one zostały zgłoszone na piśmie piętnaście minut temu.)

W porządku, rozumiem. To się wydarzyło pod moją nieobecność.

Tak że, Panie Ministrze, jeżeli pan uzna, że chce się pan do tego odnieść w tej chwili, to bardzo proszę, a jeżeli nie, to może pan się do tego odnieść w czasie posiedzenia komisji, co również, jak sądzę, będzie satysfakcjonowało pana senatora. Prawda?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła:

Panie Marszałku, jest pewien problem: odnosiłbym się do tych wszystkich poprawek troszkę nie w takim trybie, w jakim powinno się to odbywać. Ale ja oczywiście jestem przygotowany. Ministerstwo Finansów przepracowało wszystkie uwagi legislatorów, od pierwszej do dziewiątej. Oczywiście mogę zrobić to teraz, tylko nie wiem, czy to jest zgodne z trybem, w związku z tym zostawiam to do decyzji…

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Tutaj nie ma żadnych reguł. Oczywiście właściwszym miejscem do tego byłoby posiedzenie komisji.

(Senator Kazimierz Kleina: Jeżeli poprawki zostaną zgłoszone, to wtedy odniesiemy się do tego na posiedzeniu komisji.)

Poprawki są zgłoszone.

(Senator Helena Hatka: Tak, są zgłoszone.)

(Senator Marek Martynowski: Są zgłoszone.)

Poprawki są zgłoszone i pan minister może się do nich odnieść również teraz, dlatego że jest takie zapytanie w naszym harmonogramie…

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła: Dobrze, jestem przygotowany.)

…czy przedstawiciel rządu chce się ustosunkować do przedstawionych wniosków. Ponieważ wnioski zostały przedstawione, to – oczywiście jeżeli pan chce, bo to jest opcjonalne – może pan to zrobić teraz albo na posiedzeniu komisji. Tak że to jest pańska wola, Panie Ministrze.

(Senator Henryk Cioch: Na posiedzeniu komisji…)

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła: Panie Marszałku, pan tutaj rządzi.)

Ja tylko sugeruję.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła: Ja się podporządkuję każdemu zaleceniu.)

No to bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła:

Dziękuję.

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Może pan przedstawić w skrócie…)

A więc chciałbym krótko po kolei odnieść się do tych uwag legislacyjnych. Jeśli chodzi o zastrzeżenie do użytej techniki oznaczania zakresu implementacji i prawa unijnego, czyli tej pierwszej poprawki, to według ministra finansów i rządu ta uwaga legislacyjna nie ma wpływu na praktyczne stosowanie przepisów przedmiotowej ustawy. Bo zastosowana w ustawie technika oznaczenia zakresu implementacji prawa unijnego wynika z dotychczasowej praktyki stosowanej przy wdrażaniu dyrektyw z zakresu funduszy inwestycyjnych typu UCITS w ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych. Przykładowo mógłbym wskazać, iż w podobny sposób dokonano oznaczenia w ustawie z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych, ustawy – Prawo Bankowe oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym wdrażającej ówczesne ważne dyrektywy. A więc taka technika legislacyjna była już stosowana, istniała w naszym prawie, w związku z tym wydaje się, że można i tak, i tak. Wygląda na to, że jest to zmiana niemerytoryczna, dla nas może być tak i tak. Byłaby to bardziej zmiana dla zmiany niż zmiana wpływająca merytorycznie na cokolwiek.

Jeśli chodzi o propozycję drugą, czyli zastrzeżenie odnośnie do upoważnienia ministra właściwego do spraw instytucji finansowych do określenia w drodze rozporządzenia między innymi pojęcia konfliktu interesów, to Ministerstwo Finansów zauważa, iż zgodnie z §149 załącznika do rozporządzenia prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej z 20 czerwca 2002 r. w akcie normatywnym niższym rangą niż ustawa bez upoważnienia ustawowego nie formułuje się definicji ustalającej znaczenie określeń ustawowych, w szczególności w akcie wykonawczym nie formułuje się definicji, które ustalałyby znaczenie określeń zawartych w ustawie upoważniającej, bo byłoby to pośrednie wpływanie przez akt niższego rzędu na akt wyższego rzędu, mogłoby to w niektórych przypadkach znacząco zmienić znaczenie tego aktu wyższego rzędu. W związku z tym minister finansów uważa, iż upoważnienie zawarte w art. 32a w ust. 9 pkt 1 oraz w art. 48a w pkcie 3 przedłożonej ustawy nie stanowi naruszenia art. 92 konstytucji.

Jeśli chodzi o poprawkę trzecią, czyli dotyczącą użycia na określenie formy elektronicznej dokumentu dwóch różnych określeń, to jest to poprawka merytoryczna wpływająca na praktyczne stosowanie przepisów przedmiotowej ustawy, albowiem zastosowanie w art. 35 ust. 1 i 2 rozróżnienia pojęciowego, czyli pojęć „wyrażone w postaci elektronicznej” oraz „sporządzone w formie elektronicznej”, jest działaniem celowym i wynika z potrzeby odróżnienia sposobów składania oświadczeń woli przez uczestników funduszy inwestycyjnych od formy sporządzania dokumentów i czynności dokonywanych przez fundusz inwestycyjny w związku z nabywaniem i żądaniem odkupienia jednostek uczestnictwa; jest to po prostu zabieg celowy. Należy bowiem zauważyć, że na poziomie ustawy pojęcie form elektronicznych co do zasady ograniczone jest do sposobu przekazywania i sporządzenia dokumentów elektronicznych, a oświadczenie woli, coś bardziej istotnego, może zostać wyrażone w postaci elektronicznej. Przyjęta w przepisie redakcja odnosząca się do pojęcia „wyrażone w postaci elektronicznej” nawiązuje do terminologii odnoszącej się do oświadczenia woli zawartej w kodeksie cywilnym. Dlatego właśnie użyto takiego sformułowania. Mając to na uwadze, minister finansów uważa, że przyjęcie czysto legislacyjnej uwagi Biura Legislacyjnego jednak bezpośrednio ograniczyłoby dostępne środki przekazu oświadczeń woli przez uczestników funduszy inwestycyjnych, i w związku z tym uważa, że przyjmowanie takiej poprawki po prostu jest niezasadne, niecelowe, bo utrudniłoby działalność osób zainteresowanych.

Jeśli chodzi o poprawkę dotyczącą zastosowania liczby mnogiej oraz pojedynczej, dotyczącą zastosowania pojęć „uczestnika” czy „uczestników”, to naszym zdaniem jest to uwaga legislacyjna niemająca wpływu na praktyczne stosowanie przepisów przedmiotowej ustawy. Minister finansów uważa, że użycie w art. 87e ust. 2 pkt 3 liczby mnogiej: „uczestnikom, którzy nie byli obecni” jest oczywistą omyłką niemającą praktycznego wpływu na prawo pojedynczego uczestnika funduszu inwestycyjnego. W naszym prawodawstwie ten problem stosowania liczby pojedynczej i liczby mnogiej dość często występuje i dość często legislatorzy zastanawiają się, czy pierwszeństwo powinno mieć za każdym razem używanie wyłącznie liczby pojedynczej, czyli skierowywanie się do każdego pojedynczego stosującego prawo, czy jednak używanie liczby mnogiej. Każdy z nieobecnych uczestników ma bowiem prawo do zaskarżenia uchwały, w związku z tym praktyczne znaczenie tego przepisu jest znikome, nie ma go po prostu.

Poprawka piąta dotyczy unikania czasowników modalnych podczas formułowania przepisów o charakterze obligatoryjnym. Uważamy, że jest to uwaga legislacyjna, która nie ma wpływu na praktyczne stosowanie przedmiotowej ustawy. Minister finansów zauważa, że użyty w art. 87f ust. 2 czasownik modalny „powinno” w przepisach o charakterze obligatoryjnym stosowany jest zarówno na poziomie obecnie obowiązującej ustawy, jak i w innych przepisach przedłożonej ustawy. Ponadto dotychczasowe doświadczenia związane z praktycznym stosowaniem przepisów ustawy wskazują, że obligatoryjny charakter przepisów zawartych we wskazanych jednostkach redakcyjnych nie budzi wątpliwości adresatów i wykonujących tę ustawę. W związku z tym nie widzimy merytorycznej zasadności wprowadzania takiej poprawki.

Poprawka szósta dotyczy definiowania pojęcia funduszu powiązanego. Minister finansów zauważa, że nieumieszczenie definicji funduszu powiązanego w dziale IV ustawy w rozdziale 2a „Fundusze inwestycyjne otwarte, podstawowe i powiązane” jest działaniem zamierzonym i wynika z niemożliwości jej bezpośredniego zastosowania do wszystkich przypadków określonych na poziomie rozdziału 2a w dziale VI ustawy.

Chciałbym dodatkowo wskazać, że zaproponowana przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu definicja funduszu powiązanego obarczona jest błędami, na przykład takimi, jak wskazanie, iż za fundusz podstawowy uważa się fundusz inwestycyjny, który będzie – przepraszam za mój głos, on wynika przede wszystkim z przeziębienia – zbywał jednostki uczestnictwa lub emitował certyfikaty inwestycyjne, podczas gdy przepisy rozdziału 2a w dziale VI dotyczą wyłącznie funduszy inwestycyjnych otwartych, czyli tych funduszy, które nie emitują certyfikatów inwestycyjnych. Drugi błąd naszym zdaniem… Według nas błędem jest wskazanie, iż fundusz podstawowy może wyłącznie zbywać jednostki uczestnictwa funduszom inwestycyjnym utworzonym przez to samo towarzystwo, podczas gdy zgodnie z przepisami rozdziału 2a w rozdziale VI ustawy – w odróżnieniu do pozostałych funduszy inwestycyjnych regulowanych przepisami rozdziału 3 w dziale VI ustawy – fundusze inwestycyjne otwarte prowadzące działalność jako fundusze powiązane mogą nabywać jednostki uczestnictwa funduszy podstawowych zarządzanych przez inne towarzystwa oraz jednostki uczestnictwa funduszy zagranicznych zarządzanych przez zagraniczne firmy zarządzające. W związku z tym uważamy, że poprawka ta nie powinna zostać przyjęta.

Poprawka siódma dotyczy obowiązku informowania spółki zarządzającej o możliwości rozpoczęcia działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. To jest uwaga merytoryczna, która naszym zdaniem… Byłoby to rozwiązanie niezgodne z implementowaną dyrektywą 2009/65 Wspólnoty Europejskiej. Zdecydowanie zwracamy uwagę Wysokiego Senatu i osób zgłaszających poprawki na fakt, że wprowadzenie takiej poprawki naraziłoby nas na osiągnięcie efektu odwrotnego niż zamierzony, czyli że zamiast doprowadzenia do zgodności naszego prawa z dyrektywą, wprowadzilibyśmy niezgodność z tą dyrektywą. W związku z tym… No nie chciałbym już rozwijać tematu dotyczącego poprawki siódmej.

Co do poprawki ósmej dotyczącej zastosowania zastrzeżenia do przepisu bezpośrednio następującego po przepisie, w którym występuje zastrzeżenie… Przedłożona ustawa zmienia we wprowadzeniu do wyliczenia w art. 281… To jest zmiana porządkowa i ma ona na celu wyłącznie usunięcie ze zmienianego przepisu odwołania do art. 283, który został uchylony ustawą z 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym. Dla nas takie rozwiązanie jest jak najbardziej wskazane.

Jednocześnie chciałbym wskazać, że wprowadzenie wyłącznie na podstawie przesłanek legislacyjnych proponowanej zmiany w sytuacji, gdy w obecnie obowiązującej ustawie wprowadzenie do wyliczenia w art. 281 zawiera już zastrzeżenie art. 282, może spowodować, że po stronie adresatów, odbiorców czy stosujących ten przepis powstaną wątpliwości interpretacyjne związane z celem dokonywanej zmiany. Wydaje się nam, że o ile z punktu widzenia legislatorów taka zmiana mogłaby być zasadna, o tyle z punktu widzenia odbiorcy byłaby ona być trudna do stosowania.

I przechodzę do poprawki dziewiątej, do czternastodniowego terminu wejścia w życie ustawy oraz stosowania nowych przepisów do postępowań wszczętych i niezakończonych. Oczywiście, że Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu słusznie zauważa, że czternastodniowe vacatio legis zgodne jest z ustawą z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Jednocześnie przedłożona ustawa zawiera szereg przepisów przejściowych, na przykład art. 3 zezwala na dostosowanie przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych prowadzonej działalności do wymogów ustawy w terminie sześciu miesięcy od dnia jej wejścia w życie, czyli to vacatio legis w tym przypadku jest długie, zaś w przypadku funduszy inwestycyjnych to jest aż rok, dwanaście miesięcy. W związku z przewidywanym ustawą obowiązkiem stosowania nowych przepisów do postępowań wszczętych i niezakończonych minister finansów zauważa, iż przedłożona ustawa w istotny sposób zmienia zasady notyfikacji krajowych oraz zagranicznych funduszy inwestycyjnych. Zgodnie z ustawą rozpoczęcie sprzedaży tytułów uczestnictwa funduszy inwestycyjnych będzie mogło nastąpić już po powiadomieniu przez organ nadzoru właściwy dla funduszu występującego z takim wnioskiem właściwego organu w państwie członkowskim na terenie całej Unii Europejskiej, w którym tytuły uczestnictwa mają być oferowane, podczas gdy obecnie taki fundusz czy też towarzystwo przesyła wniosek bezpośrednio do organu nadzoru państwa goszczącego i przed rozpoczęciem zbywania oczekuje na zgodę tego organu. Ponadto przyjęcie takiego rozwiązania umożliwia podmiotom uzupełnienie lub zmianę wniosków rozpatrywanych podczas wejścia w życie ustawy, co naszym zdaniem powinno zapobiec sytuacjom zmuszającym je do tego, aby po otrzymaniu zezwolenia na przykład na zmianę statutu ponownie składały wnioski o zatwierdzenie zmian w statucie wynikających ze znowelizowanych przepisów ustawy. Chcemy po prostu zapobiec takim krokom w tył i w przód, niepotrzebnej naszym zdaniem mitrędze. W związku z tym w opinii ministra finansów przyjęcie propozycji Biura Legislacyjnego wydaje się nie uwzględniać jednak szczególnego charakteru wprowadzonych zmian. I dlatego naszym zdaniem poprawka ta nie powinna być przyjmowana. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze. Dziękuję za szczegółowe odniesienie do tych wszystkich poprawek.

Czy są jeszcze pytania? Jeszcze pan senator Martynowski?

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Marek Martynowski:

Panie Ministrze, powiem szczerze, że jestem zdumiony, bo na posiedzeniu komisji finansów był dyrektor z Ministerstwa Finansów i w pana imieniu zupełnie inaczej się wypowiadał o tych poprawkach. Praktycznie w przypadku wszystkich stwierdzał, że one są słuszne legislacyjnie i bardzo dobrze przygotowane, ale nic się nie stanie i świat się nie zawali, jeżeli ich nie przyjmiemy. Pan dzisiaj opowiada nam, że właściwie te poprawki są do bani…

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Ale pytanie, Panie Senatorze. Czy te poprawki są do bani, tak?)

(Senator Alicja Zając: Skąd ta rozbieżność?)

Właśnie, skąd ta rozbieżność? Albo zmieńcie w takim razie dyrektora, który przychodzi na posiedzenia komisji finansów, albo… no, nie wiem, może pan powinien wcześniej się zapoznać na przykład z transmisją z posiedzenia komisji finansów. Bo ja mogę panu tutaj za chwileczkę pokazać w swoim tablecie – jest retransmisja – że jednak…

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Dobrze, Panie Senatorze, ale…)

…dyrektor obecny na tym posiedzeniu komisji miał zupełnie inne zdanie.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Oczywiście, rozumiem, ale to są dwie różne sytuacje. Posiedzenie komisji to jedno, a w tej chwili wypowiada się minister i przedstawia stanowisko ministerstwa w sprawie poprawek, odpowiadając na pańskie pytanie. Wydaje mi się, że zrobił to bardzo szczegółowo i merytorycznie. Odpowiedź na pańskie pytanie została udzielona, wydaje mi się, w sposób… Jeżeli ma pan jeszcze jakąś opinię na ten temat, to proszę się po prostu zapisać do dyskusji i w dyskusji wyrazić swoją opinię, swoje zdanie o procesie legislacyjnym, również w odniesieniu do tej ustawy itd. Ja tu oczywiście nie chcę nic panu sugerować.

Czy pan senator Czarnobaj chciał jeszcze zadać pytanie?

(Senator Leszek Czarnobaj: Ja tylko powiem jedno zdanie. Ja uczestniczyłem w posiedzeniu komisji…)

To nie jest pytanie. To proszę ewentualnie powiedzieć w dyskusji.

(Senator Leszek Czarnobaj: No to w dyskusji powiem.)

Dobrze.

Czy są jeszcze pytania? Nie ma pytań.

Panie Ministrze, bardzo dziękuję.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Jak rozumiem, do dyskusji zapisał się pan senator Martynowski. Tak czy nie?

(Senator Marek Martynowski: Nie.)

Nie?

(Senator Marek Martynowski: Nie zapisałem się.)

Pan senator Czarnobaj. Bardzo proszę.

(Senator Marek Martynowski: Będę w mniejszości komisji i pokażę wszystkim to, co było, w retransmisji.)

Dobrze. Dziękuję bardzo.

Pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Senatorze Martynowski!

(Rozmowy na sali)

Zaczekam, aż skończy…

(Senator Alicja Zając: Panowie!)

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Tak jest. Proszę rozmowę kuluarową… Panie Ministrze! Panie Senatorze! Pan senator Czarnobaj w swoim wystąpieniu chciałby się odnieść…)

Ja króciutko chciałbym się odnieść do tego, o czym mówili pan senator Martynowski i pan minister.

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Prosimy o uwagę.)

Panie Ministrze!

Ja też byłem na posiedzeniu tejże komisji i chcę powiedzieć – tak to widzę – że, ile było osób… Różne osoby różnie odbierały to, co się działo na posiedzeniu komisji. Dyskusja była ożywiona. Myślę, że możemy to odtworzyć, w przerwie sobie pooglądamy, bo może faktycznie jestem w błędzie. Ale generalnie rzecz biorąc, powiem, że wniosek z dyskusji był następujący: pan dyrektor reprezentujący Ministerstwo Finansów, rząd, spotka się z panem legislatorem i porozmawiają. Pan legislator miał mało czasu na odniesienie się do tego wszystkiego, co było przedmiotem posiedzenia komisji, więc uzgodniliśmy, że do dzisiejszego posiedzenia plenarnego tych dwoje ludzi spotka się i porozmawia o tym, o czym rozmawialiśmy na posiedzeniu komisji. Nie było tam żadnych jednoznacznych stwierdzeń, które byłyby akceptowane czy przez jedną, czy przez drugą stronę, czy przez komisję. Ja bym tego tak nie odbierał, że oto pan legislator był po stronie racji, a pan dyrektor reprezentujący ministerstwo – po stronie defensywnej. Trwały dyskusje. Jeszcze raz powtarzam: tych dwóch ludzi miało się spotkać. I rozumiem, że to, co przedstawił dzisiaj pan minister, jest skutkiem rozmów legislatora i dyrektora departamentu. W takim duchu odbyło się posiedzenie komisji. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo za wyjaśnienie.

Myślę, że idealna sytuacja byłaby wówczas, gdyby uwagi naszego Biura Legislacyjnego były prezentowane zainteresowanym resortom wcześniej. Wtedy oczywiście wypracowanie stanowiska byłoby łatwiejsze. Często tak nie jest, niestety.

Nie ma więcej głosów w dyskusji.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję, że pan senator Martynowski, o czym była już mowa, zgłosił wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie.

Proszę Komisję Budżetu i Finansów Publicznych o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.

Informuję ponadto, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami. Dziękuję bardzo.

Punkt 12. porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 9 września 2009 r., podpisanego w Oslo dnia 5 lipca 2012 r.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 9 września 2009 r., podpisanego w Oslo dnia 5 lipca 2012 r.

Tekst ustawy znajdą państwo senatorowie w druku nr 245, a sprawozdania komisji – w drukach nr 245A i 245B.

Dwie komisje zajmowały się tą ustawą. W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych wystąpi za chwilę pani senator Anna Aksamit, która przedstawi sprawozdanie. Komisję Budżetu i Finansów Publicznych będzie reprezentował pan senator Henryk Cioch.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych

Bardzo proszę, Pani Senator, o wystąpienie.

Senator Sprawozdawca Anna Aksamit:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!

Na posiedzeniu w dniu 27 listopada Komisja Spraw Zagranicznych jednogłośnie, bez głosów sprzeciwu, wydała pozytywną opinię odnośnie do projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 9 września 2009 r., podpisanego w Oslo dnia 5 lipca 2012 r.

Szanowni Państwo, procentowy udział Norwegii w polskim eksporcie klasyfikuje ją na osiemnastej pozycji wśród wszystkich krajów w tym zakresie. Zgodnie z danymi statystycznymi za rok 2010 polsko-norweskie obroty handlowe wynosiły blisko 5 miliardów dolarów. Dane te świadczą o tym, że Norwegia jest dla Polski ważnym partnerem handlowym. Obecnie Rzeczpospolitą Polską i Królestwo Norwegii wiąże konwencja w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, zawarta w Warszawie dnia 9 września 2009 r., a obowiązująca od 1 stycznia 2011 r.

Protokół będący przedmiotem projektu ustawy ma na celu dokonanie zmiany w zakresie zasad opodatkowania. W szczególności dotyczy to marynarzy posiadających miejsce zamieszkania w Polsce, a wykonujących pracę na pokładach statków zarejestrowanych w Norweskim Międzynarodowym Rejestrze Statków.

Panie Marszałku, Panie Ministrze, Szanowni Państwo, w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych wnoszę o przyjęcie omawianej ustawy bez poprawek. Jednocześnie pragnę państwa poinformować, że projekt ten w Sejmie został przyjęty bez głosów sprzeciwu. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Pani Senator.

Sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Teraz bardzo proszę pana senatora Henryka Ciocha o zaprezentowanie sprawozdania Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Sprawozdawca Henryk Cioch:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych odbyła posiedzenie w dniu 28 listopada 2012 r. Po jednomyślnym głosowaniu komisja rekomenduje przyjęcie niniejszej ustawy bez poprawek, podobnie jak w przypadku Komisji Spraw Zagranicznych.

Ja tylko tytułem uzupełnienia chciałbym podać kilka ciekawych informacji. Po pierwsze, protokół ten zmienia konwencję, a zmiana konwencji, czyli umowy międzynarodowej, może nastąpić właśnie w tym trybie. Po drugie, ten protokół dotyczy w zasadzie… Beneficjentami tej zmodyfikowanej konwencji, czyli tego protokołu, będą marynarze posiadający miejsce zamieszkania w Polsce oraz wykonujący pracę na pokładach statków zarejestrowanych w norweskim rejestrze NIS. To jest praktycznie ewenement: zostaną oni zwolnieni z opodatkowania, jeżeli praca na statkach norweskich będzie ich jedynym źródłem dochodu. I tutaj jest ciekawa sprawa. Jest pan minister finansów… Być może pan minister przespał trochę… Ratyfikacja tego protokołu spowoduje uszczuplenie wpływów do budżetu w kwocie niedużej, kilku milionów złotych, no ale to zawsze jest coś. Dziękuję.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać senatorom sprawozdawcom pytanie? Nie widzę chętnych.

Informuję, że projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister finansów.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?

Pan minister Sekuła ponownie zbliża się do trybuny.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowny Panie Senatorze Sprawozdawco!

Właściwie to chcę potwierdzić to wszystko, co powiedzieli sprawozdawcy, i chcę tylko odnieść się do tego, na co pan senator Cioch zwrócił uwagę, mianowicie czy czasem nie przespaliśmy okazji do opodatkowania kogoś jakimś podatkiem. Odpowiadam: nie przespaliśmy. Tutaj stosujemy zasadę maksymalizacji zysków. Paradoksalnie właśnie wycofanie się z tego podwójnego zwolnienia z opodatkowania naraziło nas na znaczące straty, dlatego że armatorzy, którzy byli zarejestrowani i po stronie polskiej, i po stronie norweskiej, po wprowadzeniu tego opodatkowania stwierdzili, że przerejestrują się, że zarejestrują się w Danii i na Cyprze. W związku z tym strata związana z utratą armatorów jest znacznie większa niż zyski, które przyniosłoby opodatkowania marynarzy, bo i tak po przerejestrowaniu one by zniknęły. Czyli może nawet i z ciężkim sercem, ale godzimy się na to nieopodatkowanie, bo ono da większe dochody do budżetu państwa. Dziękuję bardzo.

(Senator Henryk Cioch: Ale w zakresie PIT są straty.)

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję.

Panie Ministrze, jeszcze może będą pytania, bo państwo senatorowie mają w tej chwili prawo zadać panu pytania. Jednak nie ma chętnych.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Informuję państwa senatorów, że nikt nie zapisał się do dyskusji. Tak wynika z dokumentacji prowadzonej przez senatora sekretarza.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Informuję państwa, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

Nie pozostaje nic innego, jak przystąpić do rozpatrywania kolejnego punktu porządku obrad.

Punkt 13. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych.

Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych i zawarty jest w druku nr 191, a sprawozdanie komisji – w druku nr 191S.

Sprawozdanie połączonych Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisję Budżetu i Finansów Publicznych, pana senatora Leszka Czarnobaja, o przedstawienie wspólnego sprawozdania wymienionych komisji w sprawie projektu ustawy.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Sprawozdawca Leszek Czarnobaj:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Chciałbym przedstawić w imieniu Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych sprawozdanie w sprawie projektu ustawy. Projekt został wniesiony przez komisję budżetową Senatu. Jednocześnie chciałbym powiedzieć, że ten projekt ustawy został przez komisje przyjęty jednogłośnie. Wszyscy członkowie komisji uznali, że to jest ustawa ważna ze względu na funkcjonowanie obrotu bezgotówkowego i dlatego też przedkładamy Wysokiej Izbie propozycję tejże ustawy.

Kilka słów, proszę państwa, o obrocie bezgotówkowym. Dlaczego obrót bezgotówkowy jest tak istotny dla wszystkich gospodarek, w tym również dla polskiej gospodarki? Po pierwsze, wprowadzenie coraz większej liczby transakcji bezgotówkowych spowoduje przede wszystkim zmniejszenie obciążeń związanych z kosztami obsługi pieniądza. Muszę powiedzieć, że na podstawie opracowania, które przygotował Narodowy Bank Polski, wynika, że obciążenie związane z obsługą pieniądza wynosi prawie 1% produktu krajowego brutto. Dlatego tak bardzo ważne jest to, abyśmy w Polsce coraz więcej operacji, transakcji robili za pomocą karty płatniczej, a nie bezpośrednio, za pomocą gotówki. Po drugie, wzrost liczby transakcji realizowanych za pomocą karty sprzyja także wzrostowi gospodarczemu. Tak wynika z opracowania Narodowego Banku Polskiego, który pokazuje, dlaczego to ma taki wpływ. Po trzecie, obrót bezgotówkowy, transakcje bezgotówkowe w pewnym sensie również mają wpływ na działania ograniczające szarą strefę. I po czwarte, można powiedzieć, że perspektywa wejścia Polski do strefy euro, co prędzej czy później musi nastąpić. I w momencie, kiedy będziemy mieli bardzo dobrze rozwinięty system obrotów bezgotówkowych, będziemy ponosili niższe koszty emisji pieniądza. W związku z tym chociażby z tych czterech punktów wynika, że wzrost obrotów bezgotówkowych jest bardzo istotny.

Jak Polska wygląda na tle innych krajów europejskich, jeśli chodzi o obrót bezgotówkowy? Zanim o tym powiem, przypomnę, że sprawami obrotu bezgotówkowego, a szczególnie opłat interchange, zajmowała się w poprzedniej kadencji Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, jest to więc temat nienowy, on wielokrotnie był analizowany przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych. Jednocześnie pragnę powiedzieć, że to, co jest istotą dzisiejszego projektu ustawy, sercem tej ustawy, czyli opłata interchange… Bo cały ten projekt był realizowany w 2011 r.… przepraszam, w 2012 r. i był on próbą porozumienia się wszystkich interesariuszy, czyli: akceptantów banków, wydawców kart, agentów rozliczeniowych i organizacji kartowych. W finale nie doszło jednak do porozumienia, które miałoby doprowadzić między innymi do obniżenia opłat interchange. Stąd inicjatywa senacka w tym zakresie.

Jak wygląda Polska na tle innych krajów Unii Europejskiej, jeśli chodzi o obroty bezgotówkowe i karty płatnicze? Trzeba powiedzieć, że Polska jest rynkiem wschodzącym, w latach 2004–2010 nastąpił czterokrotny wzrost obrotów bezgotówkowych. Jeżeli jednak policzymy ilość kart płatniczych, ilość urządzeń akceptujących obrót bezgotówkowy, to okaże się, że jesteśmy na przedostatnim miejscu w Europie, wyprzedzamy tylko Rumunię. To po pierwsze.

Po drugie, posiadamy dzisiaj najwyższe w Europie opłaty interchange od kart debetowych i kart kredytowych. Statystycznie rzecz biorąc, czyli biorąc pod uwagę liczbę urządzeń do obsługi kart płatniczych, tak zwanych terminali, przypadających na milion mieszkańców – i o tym pragnę państwa poinformować – jesteśmy na końcu tabeli. Pragnę tylko podać dwie liczby. Mianowicie Finowie, którzy zrobili olbrzymi skok, jeśli chodzi o liczbę terminali, mają opłatę interchange na poziomie 0,19%, a mają na milion mieszkańców trzydzieści sześć tysięcy urządzeń akceptujących karty. My przy opłacie 1,5% i 1,6% mamy sześć tysięcy takich urządzeń, czyli mamy sześć razy mniej przy sześciokrotnie… nie, nawet ośmiokrotnie wyższej opłacie interchange.

Dlatego też komisja uznała, wsłuchując się w to, co prezentowali interesariusze, ale przede wszystkim wczytując się w raport Narodowego Banku Polskiego, że jednym z elementów… Oczywiście to nie jest jedyny element, ale on jest główny, gdyż opłata interchange dla akceptantów stanowi 85% kosztów. W związku z tym uznaliśmy, że warto, tak jak w niektórych krajach – na przykład w Australii czy w Stanach Zjednoczonych – wprowadzić regulacje prawne dotyczące opłat interchange. I dlatego w projekcie ustawy proponujemy rozłożone na lata obniżenie tej opłaty: w 2013 r. do 1%, a w następnych dwóch latach najpierw do 0,7%, a następnie planujemy zejście do poziomu 0,5%. Dzisiaj średnia opłata tego typu w Unii Europejskiej wynosi 0,7% – po uwzględnieniu jednych z najwyższych opłat interchange w Unii Europejskiej, czyli tych, które są w Polsce.

Jednocześnie w projekcie ustawy regulujemy coś, co jest niejako rzeczą anormalną. Obowiązujące dzisiaj w Polsce stawki są najwyższe w Europie i wynoszą 1,5% i 1,6%. Stawka 1,6% obowiązuje w przypadku transakcji płatniczych kartami debetowymi, czyli kartami bezpieczniejszymi – na tych kontach są pieniądze – a karty kredytowe są obciążone stawką 1,5%, czyli stawką niższą niż w przypadku kart debetowych. W związku z tym proponujemy wprowadzenie w formie ustawowej wysokości tych stawek.

Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na dwa ważne fakty. Po pierwsze, projekt tej ustawy niejako zachęca do tego, aby powstawały nowe organizacje, które będą obsługiwały rynek kartowy. Dzisiaj na rynku usług kartowych mamy duopol, w związku z czym można powiedzieć, że opłata interchange nie jest opłatą transparentną, nie jest opłatą, na którą my jako klienci mamy jakikolwiek wpływ – jest to opłata, która jest ustalana na podstawie umów, na podstawie tego, co dyktują wydawcy kart i organizacje kartowe. Taki system ponoszenia opłat przez konsumentów jest dalece nierynkowy. Jak wynika z doświadczeń innych krajów, wprowadzenie niższych opłat – czy to na zasadzie porozumień, czy to na zasadzie ustawowej – ma duży wpływ na rozwinięcie rynku usług bezgotówkowych.

Po drugie, mapa tych usług jest tak ukształtowana, że gros ruchu bezpieniężnego, czyli ruchu związanego z kartami płatniczymi, koncentruje się w zachodniej części Polski i w dużych ośrodkach. A małe ośrodki, mali przedsiębiorcy… Tu korzystanie z kart płatniczych właściwie nie… Uczestniczyłem ostatnio w forum, na którym dyskutowano, dlaczego mali przedsiębiorcy, osoby w małych miasteczkach, nie korzystają z tego rodzaju usług. Głównym powodem wskazywanym przez tych, którzy prowadzą działalność gospodarczą i którzy mogliby korzystać z kart płatniczych, a których klienci… Oni wskazują na to, że, powiedziałbym, głównym hamulcem jest wysokość opłat interchange. Jeżeli chcemy, aby karty płatnicze były używane w większości miast i miasteczek w Polsce, przez prawie każdą rodzinę… Wysokość opłaty interchange nie sprzyja rozwijaniu się sieci ośrodków akceptujących karty płatnicze.

I jeszcze dwa zdania na temat pozostałych elementów tej ustawy. Tak jak powiedziałem, ustawa zachęca nowe podmioty do wejścia na rynek – przez trzy lata nie będą musiały stosować tych stawek. A więc po wejściu na rynek będą mogły stworzyć własny model wielkości opłat interchange, co pozwoli na równoważenie przychodów i kosztów. I to jest ta zachęta dla nowych podmiotów, dla tych, którzy wchodzą na rynek. Jest jedno zastrzeżenie: obecnie funkcjonujące organizacje kartowe nie mogą uczestniczyć, czyli nie mogą mieć udziału kapitałowego, w nowo tworzonych firmach. To jest pewne zabezpieczenie; chodzi o to, żeby obecne firmy, że tak powiem, nie wchodziły swoim kapitałem do nowej firmy.

Chciałbym też zwrócić uwagę, że projekt ustawy znosi wewnętrzne regulaminy, które w sposób znaczący wpływają na kompletną niekonkurencyjność… Na przykład akceptanci kompletnie nie mają wpływu na to, którymi kartami możemy płacić, jak one są oprocentowane itp. Obecny wpływ organizacji kartowych i tych, którzy wydają karty, na nas jako klientów, poprzez akceptantów, jest bardzo wysoki. Ten dyktat… Ze względu na te wszystkie elementy chciałbym w imieniu obydwu komisji prosić państwa o przyjęcie tejże ustawy.

Ostatnie zdanie. Na posiedzeniu komisji poruszona została kwestia niekonstytucyjności. Chodziło o to, czy polski parlament, polski Senat może tak daleko ingerować w sprawy gospodarcze. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, a jednocześnie art. 22 konstytucji wskazują, że ingerencja w wolność gospodarczą jest dopuszczalna ze względu na ważny interes publiczny. Proszę zauważyć, że ten interes publiczny jest wyraźny – opłaty interchange nie są poddane kompletnie żadnym warunkom rynkowym. Dziękuję bardzo i proszę o przyjęcie ustawy.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania…

(Senator Leszek Czarnobaj: Dziękuję.)

Proszę zostać.

…Do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców. Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do reprezentowania ich pana senatora Leszka Czarnobaja.

Są pytania, bo widzę ręce w górze – tak?

Pan senator Cioch, bardzo proszę.

Senator Henryk Cioch:

Panie Marszałku, chciałbym o coś spytać. Oczywiście założenia tejże ustawy są wspaniałe, bo na razie mamy duopol, dwie organizacje robią, co chcą. Tak więc jesteśmy w Unii i jesteśmy ograbiani z naszych pieniędzy, bo to jest rozbój w biały dzień. Zresztą są wyroki trybunałów europejskich dotyczące stosowania przez organizacje kartowe – Visa, MasterCard – niedozwolonych praktyk monopolistycznych.

W związku z tym za chwilę będę składał poprawkę, ale chciałbym jeszcze wcześniej zapytać o pana stanowisko. Mianowicie chodzi mi o art. 3, o to, że wprowadzacie państwo obniżkę opłaty interchange stopniowo. A dlaczego nie wprowadzić jej jednorazowo? Przecież to nie jest skomplikowany zabieg, te dwie organizacje, gdy ustawa zostanie uchwalona, mają obowiązek jej postanowienia przyjąć, wykonać i wreszcie przestać nieuczciwie i w sposób nieuzasadniony zarabiać na milionach Polaków, którzy płacą kartami kredytowymi, kartami płatniczymi. Tu chodzi o setki milionów złotych, o ile nie miliardy.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Marszałku! Panie Senatorze!

To było omawiane, o tym również dyskutowaliśmy zarówno na spotkaniu plenarnym komisji, jak i podczas spotkań z panem przewodniczącym czy z różnego rodzaju organizacjami. I ile spotkań, tyle opinii.

Powiem teraz, dlaczego proponujemy, aby nie wprowadzać tego jednym cięciem, w ciągu jednego roku. Oczywiście jestem daleki od stwierdzenia, że – tak jak pan profesor, pan senator powiedział – to jest okradanie, ja podchodzę do tego tak, że marża jest jednak elementem jakichś biznesplanów, gry na rynku itd. Oczywiście, tak jak powiedziałem, opłata interchange nie jest specjalnym elementem gry rynkowej i tutaj w pełni zgodzę się z tym, że w dużej mierze, jeśli chodzi o wielkość tych opłat, jest dyktat.

Jeżeli spojrzymy spokojnie na działalność gospodarczą, to zobaczymy, że takie podwyższanie czy nagłe obniżanie w ciągu jednego roku jakichkolwiek wartości, czy to podatków, opłat czy też innych rzeczy, i to w sposób drastyczny, bo, proszę zauważyć, to ma być obniżka z 1,5% do 0,5%, przy średniej w Unii Europejskiej 0,7%… To znaczy chodzi o to, że my wychodzimy również z założenia, że firmy robiły i nadal robią pewne plany biznesowe. I to jest jedna rzecz.

Druga rzecz. Proszę zauważyć, my przy konstruowaniu tego projektu uchwały wzorowaliśmy się bardzo mocno na tym, co było przedmiotem prac w Narodowym Banku Polskim. Tam również wybrano ten element jakby dłuższego czasu dochodzenia, nie nagłego obcięcia. Chcę również zaznaczyć, że choć podałem skrajny przykład Finlandii, to jest wiele krajów, które mają opłatę w wysokości 1,3%. Tak więc uważamy, że z punktu widzenia biznesowego metoda spokojnego dochodzenia w ciągu trzech lat, czyli takiego spokojnego dochodzenia, jest elementem ważnym. Jak powiedziałem, tutaj również wykorzystujemy pracę, jaką włożył w to cały zespół niejako pod nadzorem Narodowego Banku Polskiego.

Jednocześnie chciałbym powtórzyć chyba ważne zdanie, które padało podczas posiedzenia komisji: jeżeli do momentu uchwalenia tejże ustawy i podpisania przez pana prezydenta, ci wszyscy, którzy byli akcjonariuszami całego tego porozumienia, dojdą do tego porozumienia, to – tak uważam – nawet powinniśmy wycofać ten projekt ustawy. Zresztą z wielu głosów wynika, że zawsze porozumienie jest lepsze od ustawy. Skoro jednak nie ma porozumienia, wprowadzajmy ustawę, ale wprowadzajmy ją spokojnie, sukcesywnie, mając na względzie zachowanie stabilności firm, które działają na tym rynku i które miały również pewne plany biznesowe.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Pan senator Bierecki. Bardzo proszę.

Senator Grzegorz Bierecki:

Popieram mojego przedmówcę, pana profesora Ciocha, chciałbym jednak zwrócić uwagę, że rozpoczęcie dyskusji nad tą ustawą i propozycja zmian stawek jest sygnałem dla organizacji kartowych, jest sygnałem dla rynku, który będzie miał czas na dostosowanie się do nowych warunków, bo będzie przewidywał wprowadzenie zmiany. Prace nad ustawą będą przecież trwać jakiś czas. Być może właściwszym rozwiązaniem niż sprawienie, że Polacy dopiero po trzech latach będą płacić stawki porównywalne do stawek innych Europejczyków, byłoby po prostu pewne wydłużenie okresu vacatio legis dla tego przepisu, na przykład z trzech miesięcy do sześciu miesięcy. Dzisiejsza dyskusja i prace w parlamencie, które przecież potrwają, dadzą organizacjom kartowym dostatecznie dużo czasu na to, aby w swoich planach biznesowych uwzględniły projektowaną zmianę. Szkoda, żebyśmy płacili te setki czy może miliardy złotych organizacjom kartowym przez nadmiernie długi czas.

(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: To w zasadzie nie było pytanie, tylko stwierdzenie niezakończone pytaniem.)

Panie Marszałku, już się poprawiam, oczywiście.

Czy pan sprawozdawca nie podziela takiego poglądu?

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

No, jest to zręczne wybrnięcie z sytuacji proceduralnej.

Proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Zanim odniosę się do ostatniego zdania i powiem, czy podzielam ten pogląd, czy nie, to dam ze dwa słowa wyjaśnienia, tak jak pan senator zrobił.

Ja również chciałbym dodać, że ten nasz rynek to, o ile dobrze pamiętam, ponad 80 miliardów obrotu, w związku z tym łatwo sobie policzyć, jaka to byłaby kwota. A dlaczego podpisuje się, Panie Senatorze, Szanowni Państwo, pod projektem tej ustawy? Nie dlatego, że jestem sprawozdawcą i utożsamiam się z tym – to jest oczywista oczywistość, jak mówił klasyk. A dlaczego chciałbym proponować, aby był to dłuższy okres? Nie chodzi o to, żeby uchronić… No, gdyby chodziło tylko o uchronienie Polaków przed płaceniem nadmiernie dużo, to oczywiście od razu się pod tym podpiszę. Ale jeszcze raz chciałbym powiedzieć, że jeżeli my chcemy, Panie Senatorze, żeby zamiast sześciu tysięcy punktów akceptacji na milion mieszkańców, jak jest dzisiaj, było ich trzydzieści sześć tysięcy na milion, tak jak w Finlandii, to pamiętajmy, że dochodzenie do tego stanu w Finlandii zajęło – zaraz, tylko tutaj zerknę – okres czterech lat, Panie Senatorze. W związku z tym chyba nie jest tak, że jak my dzisiaj to obetniemy i zejdziemy z 1,4 do 0,7%, to od razu osiągniemy dwa cele. Bo są tutaj dwa cele; obniżenie kosztów to jest jedno, zwiększenie punktów akceptacji – to drugie. Chodzi o możliwość uzyskania przez te organizacje kartowe pieniędzy, które będą przeznaczane na zwiększenie liczby punktów akceptacji. Chcemy jednocześnie osiągnąć te dwa cele. Proszę zobaczyć, że ze względów matematycznych… Jeżeli my dzisiaj obniżymy z 1,6% na – załóżmy – 0,8%, to co należałoby sprawić, żeby organizacje kartowe uzyskały tę samą kwotę? To, żeby obrotu nie było 80 miliardów, tylko 160 miliardów, bo wtedy przychód w biznesie będzie ten sam. Prawda? A żeby to zrobić, potrzeba czasu i pieniędzy. W związku z tym wydaje nam się – i takie jest moje zdanie – że ten dwuipółletni okres, bo to jakoś tak będzie wyglądało, jest wystarczający do tego, aby wszystkie strony się przygotowały. I jest to wystarczający okres, żeby ewentualnie powstały nowe organizacje. Takie jest moje osobiste zdanie.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję.

Pytający nie są przekonani, sądząc po minach, no, ale…

Nie ma więcej pytań, Szanowni Państwo, zatem dziękuję panu senatorowi sprawozdawcy.

(Senator Leszek Czarnobaj: Dziękuję bardzo.)

Chciałbym zapytać przedstawiciela rządu, którym ponownie jest pan minister Sekuła…

(Głos z sali: Jest dzisiaj etatowym ministrem.)

Ma dzisiaj stały etat w Senacie.

…Czy chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy?

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Sądząc po przemieszczaniu się w stronę mównicy, tak właśnie jest.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie i Panowie Senatorowie!

Przede wszystkim przekazuję na ręce pana marszałka i ręce przewodniczących obydwu komisji serdeczne podziękowanie za podjęcie tego tematu, bo, jak wszyscy zainteresowani wiedzą, próby negocjacji w tej sprawie, podjęte pod egidą Narodowego Banku Polskiego, skończyły się niczym. Skończyły się tym, że zakończono negocjacje.

Tymczasem widać już pozytywne efekty państwa aktywności, bo pierwsze ruchy wydawców kart już są widoczne, a zostały zapowiedziane następne. A więc można powiedzieć, że zaczął się proces, który państwo zainicjowaliście swoim procedowaniem nad projektem.

Do tego projektu jest oczywiście stanowisko rządowe, zostało ono złożone na ręce pana przewodniczącego Zientarskiego. Przypuszczam, że państwo je znacie, w związku z tym nie będę go szczegółowo przedstawiał. Powiem tylko o kilku istotnych elementach odnoszących się do tempa wprowadzania zmian.

To oczywiste, że każda metoda ma swoje zalety i wady. Swoje uzasadnienie ma zarówno tryb, który odpowiada łacińskiej zasadzie festina lente, czyli spieszmy się powoli, a więc stopniowanie stawek przez dłuższy czas, jak i tryb, który prezentuje pan senator Cioch, że lepiej raz a dobrze niż trzy razy po kawałku. A stanowisko rządu jest takie, że metoda „spieszmy się powoli” jest w tym przypadku bardziej uzasadniona, bo wprowadza mniej zakłóceń w systemie. Oczywiście wspólną intencją rządu i wnioskodawców jest to, żeby rozwinąć rynek usług płatniczych. Przypomnę, że Polska – odnoszące się do tego dane i wykresy pokazywaliśmy już na posiedzeniach połączonych komisji – z aktualną liczbą urządzeń akceptujących karty płatnicze w wysokości siedmiu tysięcy na jeden milion mieszkańców jest na szarym końcu. Ale to nie znaczy, że także dochody wydawców kart są na szarym końcu, bo one w przeliczeniu na jedną kartę są najwyższe, są bardzo wysokie.

Wydaje się, że szybkie obniżenie stawek, jednym cięciem, do poziomu 0,5% mogłoby przez tych, którzy organizują rynek kart płatniczych, zostać odczytane jako działanie może nawet wobec nich nieprzyjazne, nieuwzględniające ich potrzeb dostosowawczych. W związku z tym chcę tutaj przedstawić stanowisko ministra finansów, zgodnie z którym popiera on cały projekt w postaci przedłożonej przez Wysokie Komisje, prosi o uchwalenie i o rozpoczęcie procedury legislacyjnej w Sejmie, a później w Senacie. Na pewno w trakcie dalszych prac legislacyjnych będzie można jeszcze raz przemyśleć całą procedurę regulowania rynku i ewentualne efekty tego nacisku, tej presji na dokonywanie zmian. Dziękuję.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Uprzejmie proszę, żeby pan został, bo być może senatorowie będą chcieli zadać panu pytania w tej kwestii.

Nie ma chętnych.

Pan senator Cioch? Nie.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Pan senator Kleina zapisał się regulaminowo.

(Senator Henryk Cioch: Chciałbym się zapisać do głosu, będę zgłaszać poprawkę.)

Bardzo proszę, tutaj jest pan senator sekretarz.

Bardzo proszę pana senatora Kleinę o zabranie głosu.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Bardzo się cieszę, że nasza komisja, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, przygotowała ustawę o zmianie ustawy o usługach płatniczych. Ta ustawa jest dla nas, dla naszej komisji, bardzo ważna. Myśmy rozpoczęli prace nad problemem opłat interchange jeszcze w poprzedniej kadencji i zajmujemy się tym tematem już prawie dwa lata. Mamy ogromną satysfakcję, że działania, które podjęliśmy, i to, że nagłośniliśmy ten temat, już przyniosły zmiany – niezależnie od tej ustawy – a więc że ci główni operatorzy działający na rynku kart płatniczych w Polsce obniżają opłaty interchange, opłaty, które były i ciągle jeszcze są najwyższe w Europie. Ta satysfakcja jest duża, bo wyraźnie widać zmianę w tym zakresie. Początek prac nad problemem opłat interchange był… W zasadzie wszyscy ci, którzy powinni być tym zainteresowani, lekko się od tego problemu dystansowali. Dużą wagę przywiązywaliśmy do prac, jakie prowadzono w Narodowym Banku Polskim, pod nadzorem prezesa Narodowego Banku Polskiego. Liczyliśmy na to, że dojdzie do dobrowolnego porozumienia stron, które są zainteresowane opłatami interchange, a zatem i organizacji kartowych, i banków, i akceptantów. No, niestety nie doszło do tego porozumienia, co, jak sądzę, jest ze stratą dla tego projektu… Musieliśmy zatem przyspieszyć prace nad ustawą usługach płatniczych.

W tym miejscu jeszcze raz chciałbym podziękować pracownikom Ministerstwa Finansów, którzy bardzo nam pomogli – każdy projekt, który przygotowaliśmy, rzetelnie opiniowali i analizowali, sprawdzali, czy zapisy, które proponujemy, są właściwe. Ogromną pracę wykonało także Biuro Legislacyjne, które musiało przeanalizować cały system opłat interchange nie tylko w Polsce, ale i w wielu krajach na świecie. Zebraliśmy opinie z krajów, w których takie regulacje były wprowadzane. Naszej Komisji Budżetu i Finansów Publicznych zależało na tym, aby działania, które podejmiemy… Regulując rynek opłat interchange, przyczynimy się do upowszechniania obrotu bezgotówkowego. Wprawdzie rząd przyjął program mający na celu rozwój obrotu bezgotówkowego, ale, jak się okazało, mimo różnych działań ze strony rządu występuje w różnych miejscach problem blokowania się systemu, ograniczania obrotu bezgotówkowego. Argumenty, które ostatecznie nas przekonały… W wielu miejscach, w których są terminale płatnicze, są wywieszone takie informacje, że jeżeli zapłacisz gotówką, otrzymasz rabat kilkugroszowy czy kilkunastogroszowy na usługę lub towar, który tam kupujesz. A więc akceptanci, czyli wszyscy ci, którzy powinni, że tak powiem, zabiegać o to, żeby płacono kartą płatniczą, bardziej zainteresowani są płaceniem gotówką, bo koszty związane z obsługą płatności bezgotówkowych stają się coraz bardziej uciążliwe. Działania, które podjęliśmy, mają doprowadzić do rzeczywistego rozwoju rynku płatności bezgotówkowych.

Chcę też powiedzieć, że jako komisja doceniamy to, co robią w tym zakresie polskie banki i organizacje płatnicze. System kart płatniczych w Polsce jest jednym z najnowocześniejszych, jeżeli nie najnowocześniejszym na świecie. Nowe technologie, które w tym obszarze się pojawiają, stosowane są najpierw w Polsce… To znaczy Polska jest jednym z pierwszych krajów. To jest naprawdę duża satysfakcja. Trzeba powiedzieć, że organizacje kartowe, ale i banki, przywiązują dużą wagę do tego, żeby ten system był absolutnie nowoczesny.

Doceniamy także to, że i banki, i organizacje kartowe przygotowały dość duży budżet – blisko 200 milionów zł – z przeznaczeniem na modernizację systemu kartowego. Dlatego też zapisy, które proponujemy w tej ustawie… Proces dochodzenia do modelu docelowego – opłaty interchange w wysokości 0,5% – jest rozłożony na kilka lat. Tak jak powiedział dzisiaj i pan minister, i pan sprawozdawca, senator Czarnobaj – tak na dobrą sprawę my dopiero rozpoczynamy pracę nad tą ustawą. Teraz trafi ona do Sejmu i… Jest jednak szansa na przyspieszenie całej tej operacji, skrócenie terminów. A może nawet – na co ciągle jeszcze liczymy – strony porozumienia, właściwie nie czekając na uchwalenie ustawy, zaakceptują większość rozwiązań, które proponujemy, a może pójdą jeszcze krok dalej.

Ważną sprawą jest dla nas też to – i niejako wpisaliśmy to do ustawy – by stworzyć warunki, żeby pojawiła się karta krajowa, która byłaby w ogóle zwolniona z opłat interchange. W wielu krajach europejskich takie karty krajowe funkcjonują, u nas niestety system karty krajowej załamał się w połowie lat dziewięćdziesiątych – ze stratą dla systemu. Nie będę tu mówił, dlaczego tak się stało, pewnie były różne powody tego. W każdym razie chcielibyśmy, aby taka karta krajowa pojawiła się też w Polsce i by była ona zwolniona z jakichkolwiek opłat.

Mam nadzieję, że to wszystko, co zrobiliśmy, co zrobiła nasza komisja, będzie służyło rozwojowi systemu obrotu bezgotówkowego i przyczyni się do tego, że karty płatnicze i inne, jeszcze bardziej nowoczesne sposoby regulacji opłat będą bardziej powszechne.

Zależało nam także na tym, aby system kartowy upowszechnił się – i myślę, że ta operacja też nam się uda – w obrocie publicznoprawnym, a więc chodzi tu o to, by różne opłaty, a nawet podatki mogły być realizowane za pośrednictwem kart płatniczych. Zastanawialiśmy się nawet, czy nie powinniśmy dać tu specjalnego upoważnienia dla rad gmin, by opłaty interchange mogły być traktowane po prostu jako pewien koszt poboru podatku. Ale, jak się okazuje, nie ma takiej potrzeby, bo w zasadzie można w obecnie obowiązującym systemie prawnym tak to rozwiązać, żeby to wszystko udało się zrobić. Równocześnie daliśmy możliwość wprowadzenia w tym wypadku także opłat surcharge, które dają możliwość pobierania minimalnych opłat z tytułu realizowania opłat publicznoprawnych.

Jeszcze taka ciekawostka na koniec. Otóż niektóre organizacje kartowe wprowadziły już, także dzięki naszej pracy nad ustawą o usługach płatniczych, naprawdę bardzo minimalną opłatę interchange za opłaty publicznoprawne. A więc wydaje mi się, że ten system powinien wreszcie przekonać do siebie także samorządy, gminy, które pobierają od obywateli różnych rodzajów opłaty.

Mam nadzieję, że uda się te rozwiązania bardzo szybko wcielić w życie, że projektowana ustawa wejdzie szybko do prac w Sejmie i że szybko zostanie uchwalona przez Sejm, a później także przez Senat. Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.

Wicemarszałek Jan Wyrowiński:

Dziękuję, Panie Senatorze, Panie Przewodniczący, za to sprawozdanie i za nadzieję, że być może instytucje pójdą krok dalej, czyli dalej o 0,1%, jak rozumiem…

(Senator Kazimierz Kleina: Tak, to jest możliwe, bo w wielu krajach te opłaty zeszły już…)

Rozumiem.

Pan senator Cioch, bardzo proszę.

Senator Henryk Cioch:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ja w imieniu własnym oraz senatora Grzegorza Biereckiego złożyłem dwie poprawki i teraz chciałbym je uzasadnić, prosząc Wysoką Izbę o uwzględnienie tych poprawek, ponieważ ich przyjęcie leży w interesie wszystkich posiadaczy kart płatniczych, czyli oczywiście także w interesie nas wszystkich, naszych rodzin, dzieci itd., itd.

Trzeba tu wziąć pod uwagę to, że osoby, które nie posługują się kartami płatniczymi, kredytowymi, mają bardzo utrudnione życie – na przykład nie mogą zarezerwować hotelu za granicą, biletu na samolot itd., itd. – i są traktowane jako osoby wykluczone finansowo. Żeby nie być wykluczonym finansowo, trzeba posługiwać się kartami płatniczymi. Tak się złożyło, że polska karta płatnicza, jaką była karta PolCard, przestała – nie wiem z jakich przyczyn – funkcjonować. Obecnie mamy dwie organizacje kartowe, które mają siedzibę poza granicami naszego kraju i które w związku z tym nie płacą ani złotówki podatku na rzecz naszego kraju, a od każdej transakcji dokonanej kartą kredytową bądź kartą płatniczą zgarniają niedopuszczalną co do wysokości marżę 1,5%. Tutaj się kłania także kodeks cywilny, który przewiduje sytuację rażącego wyzysku. Czyli wszyscy posiadacze kart od wielu lat są wyzyskiwani – to jest kategoria cywilnoprawna – przez te dwie organizacje kartowe.

Zresztą projekt podnosi też pewne inne istotne kwestie odnośnie do zapisów zawartych w regulaminach tychże organizacji, wprowadzając specyficzną sankcję bezwzględnej nieważności zapisów zawartych w regulaminach, które pozostawałyby w sprzeczności z tą ustawą, oczywiście gdyby weszła ona w życie.

Ja mam świadomość, że proces legislacyjny trochę potrwa, to może być rok, a może się uda szybciej uchwalić tę ustawę.

Jednak składając te dwie poprawki, optowałbym za stanowiskiem, aby tych okresów przejściowych, o których jest mowa w art. 3, w ogóle nie stosować, czyli skreślić po prostu art. 3. Z drugą poprawką, dotyczącą art. 4, związane byłoby pewne niewielkie ustępstwo w stosunku do organizacji kartowych, mianowicie proponowalibyśmy, ażeby ta ustawa weszła w życie nie po upływie trzech miesięcy, ale po upływie sześciu miesięcy. Wydaje nam się, że okres sześciu miesięcy będzie okresem wystarczającym, ażeby Master i Visa zmieniły swoje regulaminy i jednoznacznie obniżyły opłatę interchange, tak jak ma to miejsce w innych krajach Unii Europejskiej. Dlaczego jesteśmy traktowani odmiennie niż wiele krajów Unii Europejskiej? To jest pytanie, na które my sami musimy i powinniśmy udzielić sobie odpowiedzi.

I jeszcze jedna kwestia. W pracach nad tą ustawą należy też zwrócić uwagę na to, że w przypadku obniżenia opłaty interchange organizacje kartowe będą zainteresowane tym, ażeby tę ewentualną stratę zrekompensować sobie w innych opłatach. Jednak projekt ten koncentruje głównie się na opłacie interchange. W nadesłanych materiałach wiele organizacji reprezentujących głównie konsumentów zauważa, że li tylko obniżenie opłaty interchange może nie rozwiązać tego problemu. Dziękuję. (Oklaski)

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej)

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Dziękuję.

To już wszyscy.

Zamknięcie dyskusji

A, bardzo proszę, senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Pani Marszałek, ja chciałbym zgłosić wniosek, w związku z tym, że będziemy tę ustawę rozpatrywali dzisiaj, żeby zebrała się komisja budżetu i finansów i rozpatrzyła wnioski pana senatora Ciocha, tak byśmy na dzisiejszym posiedzeniu mogli nad tą ustawą głosować.

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Tak jest. Dziękuję bardzo.

Czy przedstawiciel rządu chciałby się ustosunkować do przedstawionych spraw, wniosków?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Mirosław Sekuła: Nie, dziękuję.)

W związku z tym, że został złożony wniosek o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Senator Czarnobaj zgłosił wniosek o wyznaczenie komisjom terminu przygotowania dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu ustawy jeszcze na tym posiedzeniu Senatu.

Jeżeli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek. Dziękuję bardzo.

Punkt 14. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Przypominam, że projekt został wniesiony przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i zawarty jest w druku nr 120. Sprawozdanie komisji zawarte jest w druku nr 120S.

Sprawozdanie połączonych Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Zdrowia

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Zdrowia, senatora Leszka Piechotę, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.

Senator Sprawozdawca Leszek Piechota:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!

Informuję, że marszałek Senatu w dniu 16 maja bieżącego roku skierował do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Zdrowia projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w celu rozpatrzenia go w pierwszym czytaniu.

Komisje na wspólnych posiedzeniach w dniach 24 lipca, 17 października oraz 27 listopada bieżącego roku rozpatrzyły w pierwszym czytaniu przedstawiony przez wnioskodawców projekt ustawy i wnoszą o przyjęcie bez poprawek załączonego projektu ustawy oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Proszę państwa, projektowana inicjatywa ustawodawcza ma na celu zmianę ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zwanej dalej ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej, i stanowi realizację postulatu zawartego w petycji skierowanej do marszałka Senatu przez Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy Górników, Okręgowy Zarząd z siedzibą w Tarnobrzegu oraz osobę prywatną.

Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy Górników reprezentujący byłych żołnierzy, których w okresie PRL w ramach zastępczej służby wojskowej przymusowo kierowano do pracy w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach pozyskiwania rud uranu i batalionach budowlanych – zwanych dalej żołnierzami górnikami – zwrócił się z prośbą o podjęcie prac legislacyjnych w celu przyznania tym osobom uprawnień do bezpłatnego zaopatrzenia w leki. Z analogicznym wnioskiem wystąpiła także osoba prywatna.

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej w art. 46 ust. 1 stanowi o uprawnieniach do bezpłatnego zaopatrzenia w leki o kategorii dostępności Rp i RpZ oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji, dopuszczone do obrotu na terenie kraju. Uprawnienia te przysługują inwalidom wojennym oraz osobom represjonowanym, to jest tym, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z pobytem, o którym mowa w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, czyli między innymi w niewoli lub obozach internowanych, hitlerowskich więzieniach, obozach koncentracyjnych i ośrodkach zagłady oraz gettach, ich małżonkom pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu oraz wdowom i wdowcom po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnionym do renty rodzinnej, a także cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych.

Ustawą z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych uznano tego rodzaju zatrudnienie za szczególny rodzaj represji z przyczyn politycznych. Pomimo to żołnierzom górnikom nie przysługuje prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w leki.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przyjęła, że na równi między innymi z inwalidami wojennymi oraz osobami represjonowanymi w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej w zakresie bezpłatnego zaopatrzenia w leki oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji należy potraktować także żołnierzy górników. W związku z tym Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji uznała za celowe wniesienie inicjatywy ustawodawczej w przedmiotowej sprawie.

Projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej przewiduje zmianę art. 46 ust. 1 poprzez rozszerzenie o żołnierzy górników grupy podmiotów uprawnionych do bezpłatnego zaopatrzenia w leki o kategorii dostępności „Rp” i „Rpz” oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji.

W trakcie prac projekt był konsultowany z Ministerstwem Zdrowia, Ministerstwem Finansów, Ministerstwem Obrony Narodowej, Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej, Sądem Najwyższym, Naczelnym Sądem Administracyjnym, Krajową Radą Sądownictwa, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także Związkiem Represjonowanych Politycznie Żołnierzy Górników.

W swoich stanowiskach między innymi Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Zdrowia, nie negując zasadności przyznania żołnierzom górnikom określonych w projekcie uprawnień, wskazywały na problem dotyczący pokrycia kosztów związanych z ewentualną realizacją postanowień ustawy. W ocenie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych należałoby rozważyć przyznanie prawa do bezpłatnego zaopatrzenia w leki tym spośród represjonowanych żołnierzy górników, którzy wskutek represji uznali trwałego uszczerbku na zdrowiu. Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazywał na potrzebę określenia dokumentu potwierdzającego uprawnienie do świadczeń przewidzianych w projekcie ustawy przez tych żołnierzy górników, którzy nie mają uprawnień do rent inwalidy wojskowego. Krajowa Rada Sądownictwa, Naczelny Sąd Administracyjny oraz Sąd Najwyższy nie zgłosili uwag.

Projektowana ustawa spełnia oczekiwania byłych żołnierzy górników. Ustawa powoduje skutki dla sektora finansów publicznych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeśli założymy – w oparciu o dane z Ministerstwa Zdrowia – że z uprawnienia do bezpłatnego zaopatrzenia w leki oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia skorzysta około dwudziestu tysięcy żołnierzy górników, to koszty z tym związane wyniosą około 67–72 milionów zł w ciągu roku. Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Reasumując, Pani Marszałek, proponuję przyjęcie wymienionej ustawy bez poprawek i przekazanie jej do dalszego procedowania. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Dziękuję bardzo.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców. Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania senatora Roberta Mamątowa. Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.

Wystąpienie przedstawiciela rządu

Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy? Ministerstwo Zdrowia reprezentuje podsekretarz stanu, pan Aleksander Sopliński.

Zapraszam.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Aleksander Sopliński:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!

Ustosunkowując się do omawianego projektu zmiany w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, chciałbym zwrócić uwagę na to, że w projekcie… Może przytoczę treść. „Inwalidom wojennym oraz osobom represjonowanym, ich małżonkom pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu oraz wdowom i wdowcom po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnionym do renty rodzinnej, cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych a także – podkreślam – żołnierzom, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 r.”… Chciałbym też przytoczyć art. 1 pkt 1 ustawy z 2 września 1994 r., który brzmi następująco. „Żołnierzom: 1) zastępczej służby wojskowej, którzy w latach 1949–1959 byli przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach oraz w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych, 2) z poborów w 1949 r., którzy byli wcieleni do ponadkontyngentowych brygad «Służby Polsce» i przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla i kamieniołomach, 3) przymusowo zatrudnianym w batalionach budowlanych w latach 1949–1959”… Nowelizacja tejże ustawy, która określa w pkcie 1… Czyli ona dotyczy szerszej grupy osób, bo mowa tam właśnie o osobach wymienianych w tym pkcie 2, czyli żołnierzach z poborów w 1949 r., i również o tych przymusowo zatrudnianych w batalionach budowlanych w latach 1949–1959. Czyli jest to szersze, bo musi się odnosić do całej zmiany w ustawie z 2 września 1994 r.

Z danych Ministerstwa Obrony Narodowej wynika, że w latach 1946–1959, było to około stu tysięcy osób, natomiast w latach 1959–1989 – około czterystu tysięcy osób. Dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wskazują na to, że w I kwartale 2012 r. liczba osób pobierających te świadczenia wynosiła ponad dwadzieścia pięć tysięcy. Na tej podstawie na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej Senatu stwierdziliśmy, że łączna suma wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia z tytułu refundacji leków oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego dla osób korzystających z tych uprawnień sięga obecnie około 280 milionów zł rocznie. Z danych przedstawionych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dotyczących I kwartału roku 2012 wynika, że liczba osób, które otrzymują te świadczenia, wynosi w przybliżeniu dwadzieścia pięć tysięcy. Na podstawie dokonanej analizy można oszacować, że jest to około 200–300 zł miesięcznie na jedną osobę mającą możliwość pobierania tego świadczenia. Czyli jeżeli założymy – tak jak zakładano pierwotnie – że takich osób będzie około dwudziestu tysięcy, to roczny koszt dla budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia wyniesie 67–75 milionów zł – jest to dla tego budżetu koszt znaczący.

Chciałbym powiedzieć, że nie ma oficjalnego stanowiska rządu, jest tylko projekt po uzgodnieniach międzyresortowych.

Rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do bezpłatnego zaopatrzenia musi mieć oparcie w grupie wyodrębnionej z ogółu świadczeniobiorców, tak jak to zostało ujęte w art. 46 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W tym artykule widnieje zapis, że do tej grupy zaliczane są kobiety w ciąży, osoby posiadające tytuł zasłużonych dawców przeszczepu, osoby, które były zatrudnione w zakładach stosujących azbest czy inwalidzi wojenni. W tym art. 1 proponowanym przez państwa są również wymienieni żołnierze, cała ta grupa została rozszerzona. Dlatego też na etapie tworzenia projektu nie określono liczby osób, które by bezpłatnie pobierały leki. Nie jest to zgodne z zapisem ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej, dlatego też na tym etapie Ministerstwo Zdrowia nie może pozytywnie ocenić tego projektu, również w uzgodnieniach międzyresortowych nie otrzymał on pozytywnej opinii.

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Dziękuję bardzo.

Zapytania i odpowiedzi

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?

Proszę bardzo, pan senator Mamątow.

Senator Robert Mamątow:

Chciałbym spytać, skąd w pana wypowiedzi wzięła się tak duża suma – 60 milionów zł – skoro w wyliczeniach stowarzyszenia żołnierzy górników jest to kwota maksymalnie rzędu 5 milionów zł.

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Proszę bardzo, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Aleksander Sopliński:

Te wyliczenia są związane z danymi przedstawionymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz ministra obrony narodowej.

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Dziękuję.

Nie widzę więcej chętnych.

Otwarcie dyskusji

Otwieram dyskusję.

Proszę o zabranie głosu pana senatora Mamątowa.

Senator Robert Mamątow:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

Zostałem upoważniony do reprezentowania wnioskodawców, tak zwanych żołnierzy górników, czyli żołnierzy, którzy w okresie PRL w ramach zastępczej służby wojskowej byli przymusowo kierowani do pracy w przemyśle wydobywczym. Można to w pełni uznać za wyjątkowe w skutkach i o wyjątkowym charakterze represje, stosowane wobec poszkodowanych żołnierzy przez istniejący wówczas reżim totalitarny. Musimy pamiętać, że historia, poza dawnym ZSRR, nie odnotowała przypadków, aby żołnierzy kierowano do niewolniczej pracy, gdzie ponosili największe szkody, straty biologiczne i doznawali tragicznych doświadczeń, tracąc zdrowie, przez co stali się najbardziej poszkodowaną grupą społeczną w czasie pokoju.

Ustawą z dnia 2 września 1994 r. żołnierze górnicy zostali uznani za szczególnie represjonowanych z przyczyn politycznych, a mimo to nie zostało im przyznane prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w leki. Należy stwierdzić, że jako grupa wywodząca się z nurtu niepodległościowo-kombatanckiego, gdzie średnia wieku wynosi osiemdziesiąt dziewięć lat, środowisko to słusznie walczy o nowelizację ustawy i o uprawnienia do korzystania z należnego im przywileju, którym jest całkowita refundacja leków.

Wiele opinii i debat dotyczących rozpatrywanej ustawy ujawniło niepełną wiedzę o warunkach, w jakich doszło do dramatu zdrowotnego tej grupy poszkodowanych osób, z których nieliczni jeszcze żyją. Niektóre resorty pomijają w opiniach kluczowe przyczyny utraty zdrowia represjonowanych osób. Wielokrotnie zaniechano pokazania rzeczywistego i bezpośredniego związku stanu zdrowia poszkodowanych z ich przymusową katorżniczą pracą w kopalniach węgla, kamieniołomach i najbardziej niebezpiecznych zakładach pozyskiwania rud uranu.

Do przyczyn tego stanu należy zaliczyć porażające warunki służby wojskowej tych osób, o czym nie zapomną sami poszkodowani. Prymitywne warunki zakwaterowania w koszarach po jeńcach wojennych, w zdewastowanych więzieniach i obozach, nieregularne posiłki, brak snu oraz niewystarczająca opieka medyczna. Tylko im przydzielano odcinki pracy zagrażające życiu, na których pracownicy cywilni odmawiali wykonania… Wynikiem tego przymusu było kilkanaście tysięcy urazów, ponad tysiąc ofiar śmiertelnych, odciśnięte na całe życie piętno ubytków zdrowia i przedwczesne zgony, najczęściej w przypadku żołnierzy z zakładów pozyskiwania uranu. Fakty te potwierdzane są przez oficjalne źródła, jak choćby ekspertyzy Wojskowego Instytutu Historycznego nr 169 i nr 547 oraz opinię historyczno-prawną w sprawie batalionów roboczych Ministerstwa Obrony Narodowej. Nie wszystkim poszkodowanym żołnierzom górnikom udało się wykazać związek choroby lub niepełnosprawności fizycznej z pracą w kopalni i uzyskać status inwalidy wojskowego. Wiele razy raporty powypadkowe były niszczone przy okazji świadomej likwidacji dokumentów dotyczących przymusowej pracy żołnierzy. W rezultacie musieli się oni zadowolić stwierdzeniem inwalidztwa związanym z ogólnym stanem zdrowia, chociaż niesprawność fizyczna i dolegliwości wskazywały na związek z pracą w kopalni.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przyjęła, że żołnierzy górników należy potraktować na równi między innymi z inwalidami wojennymi oraz osobami represjonowanymi w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej w zakresie bezpłatnego zaopatrzenia w leki oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji. Ustawa powoduje skutki finansowe dla budżetu państwa i w kwestii ich oszacowania zgadzam się z Ministerstwem Zdrowia. Przytaczam: Należy uznać koszty omawianej interwencji legislacyjnej za relatywnie nieduże w kontekście całości kwoty i środków przeznaczonych na refundację oraz z uwagi na fakt, że tak zwani żołnierze górnicy stanowią nieznaczny odsetek osób korzystających z przedmiotowych uprawnień. Koniec przytoczenia. Dlatego w imieniu byłych żołnierzy górników oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji proszę państwa senatorów o głosowanie za uchwaleniem ustawy, gdyż jest ona racjonalna i konieczna. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Dziękuję bardzo.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zamknięcie dyskusji

Zamykam dyskusję.

Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu ustawy. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.

Wysoka Izbo, ogłaszam dwugodzinną przerwę, do godziny 14.00… Jeszcze komunikaty.

Komunikaty

Senator Sekretarz Piotr Gruszczyński:

Mam przed sobą cztery komunikaty.

Pierwszy dotyczy posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych poświęconego rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych na dwudziestym trzecim posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. To spotkanie odbędzie się dzisiaj bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 176.

Posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w trakcie debaty do projektu ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych odbędzie się trzydzieści minut po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 176.

Kolejny komunikat dotyczy wspólnego posiedzenia Komisji Zdrowia oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w trakcie debaty do ustawy o zmianie ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r. Odbędzie się ono dwadzieścia minut po ogłoszeniu przerwy w sali nr 217.

Ostatni komunikat dotyczy posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze. To spotkanie odbędzie się jutro, to jest 14 grudnia, o godzinie 10.30 w sali nr 182. Dziękuję.

Wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej:

Dziękuję.

O 14.00 będą głosowania.

(Przerwa w obradach od godziny 11 minut 59 do godziny 14 minut 00)

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Wznowienie obrad

Wznawiam obrady.

Bardzo proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym. Dziękuję bardzo.

Punkt 7. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r. (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r.

W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 264Z.

Sprawozdanie połączonych Komisji Zdrowia oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Bardzo proszę sprawozdawcę, senatora Marka Konopkę, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Marek Konopka:

Panie Marszałku, połączone komisje wnoszą, aby Senat przyjął ustawę bez poprawek. Dziękuję.

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Sprawozdanie mniejszości połączonych Komisji Zdrowia oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Proszę sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji, pana senatora Jerzego Chróścikowskiego, o przedstawienie wniosku popartego przez mniejszość połączonych komisji.

Senator Sprawozdawca Jerzy Chróścikowski:

Proszę o poparcie naszego wniosku – wniosku o odrzucenie ustawy. Dziękuję.

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostały senator sprawozdawca chcą jeszcze zabrać głos? Przypominam, że wnioski o charakterze legislacyjnym w trakcie dyskusji zgłosili pan senator Jerzy Chróścikowski i pan senator Przemysław Błaszczyk. Pan senator Rafał Muchacki, który był sprawozdawcą Komisji Zdrowia, także może jeszcze zabrać głos.

Nie? Dziękuję bardzo.

Głosowanie

Proszę państwa, przystępujemy do głosowania.

W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a następnie – w przypadku odrzucenia tego wniosku – nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem panów senatorów Jerzego Chróścikowskiego oraz Przemysława Błaszczyka o…

(Senator Alicja Zając: Mój przycisk nie działa.)

No bo jeszcze nie głosujemy, proszę państwa. Jak zaczniemy głosować, urządzenie zacznie działać. Jeszcze nie głosujemy.

(Rozmowy na sali)

Momencik… Na razie mówię o tym, nad czym będziemy głosować.

Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem panów senatorów Jerzego Chróścikowskiego oraz Przemysława Błaszczyka o odrzucenie ustawy.

Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

No faktycznie nie działa…

(Wesołość na sali)

(Senator Helena Hatka: Działa, działa.)

Działa. Przepraszam bardzo. Teraz działa.

Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 88 obecnych senatorów 28 głosowało za, 59 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 30)

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że wniosek został…

(Senator Helena Hatka: Ale nie przeszedł…)

…odrzucony.

(Senator Kazimierz Kleina: Został odrzucony. To był wniosek o odrzucenie ustawy.)

Właśnie to powiedziałem: wniosek został odrzucony. Ja nie czytam ze scenariusza, tylko mówię… dobrze mówię. W pełni świadomie chciałem powiedzieć, że wniosek został odrzucony.

(Rozmowy na sali)

(Głos z sali: Ale nie przeszkadzajmy panu marszałkowi.)

Ten wniosek został odrzucony. Dobrze chciałem powiedzieć…

(Rozmowy na sali)

(Senator Stanisław Kogut: Proszę nie mieszać…)

Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie ustawy przystępujemy do głosowania nad wnioskiem komisji popartym przez połączone komisje o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów 61 głosowało za, 28 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 31)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r.

Punkt 8. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz niektórych innych ustaw (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz niektórych innych ustaw.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Ustawodawcza przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 262A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym wnioskiem… nad zgłoszonym przez komisje projektem uchwały.

Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.

Na 90 obecnych senatorów 62 głosowało za, nikt nie był przeciw, 28 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 32)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz niektórych innych ustaw.

Punkt 9. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o wprowadzenie poprawek do ustawy – druki senackie nr 253A i 253B.

W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.

Głosowanie nad przedstawionymi poprawkami…

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania.

Poprawka pierwsza ma na celu zachowanie konsekwencji terminologicznej w ramach przepisu.

Bardzo proszę o przyciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosowania?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za. (Głosowanie nr 33)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka druga zmierza do ujednolicenia zasad zwrotu zaliczki na odszkodowanie oraz odszkodowania za zajęte nieruchomości poprzez wskazanie, iż zwrot następować będzie w kwocie zwaloryzowanej.

Bardzo proszę o przyciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów 60 głosowało za, 29 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 34)

Poprawka została przyjęta.

Poprawka trzecia koryguje przepis przejściowy w celu jednoznacznego odzwierciedlenia intencji ustawodawcy.

Przycisk obecności.

Kto jest za?

Kto przeciw?

Kto się wstrzymał od głosowania?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za. (Głosowanie nr 35)

Poprawka została przyjęta.

Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.

Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 – przeciw. (Głosowanie nr 36)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

Punkt 10. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatkach od towarów i usług (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dziesiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatkach od towarów i usług.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 268A.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.

Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Poczekamy jeszcze na pana marszałka.

(Głos z sali: Serdecznie dziękuję.)

Bardzo proszę.

Proszę o podanie wyników.

Na 91 obecnych senatorów 63 głosowało za, 28 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 37)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług.

Punkt 11. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu jedenastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 248Z.

Sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Tadeusza Kopcia, o przedstawienie sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Tadeusz Kopeć:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu dzisiejszym podtrzymała wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo.

Sprawozdanie mniejszości Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Bardzo proszę sprawozdawcę mniejszości komisji, pana senatora Marka Martynowskiego, o przedstawienie wniosków popartych przez mniejszość komisji.

Senator Sprawozdawca Marek Martynowski:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Dzisiaj minister finansów przedstawił inną wersję stanowiska na temat zaproponowanych poprawek Biura Legislacyjnego niż dyrektor z Ministerstwa Finansów, który na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych 5 grudnia mówił w ten sposób… Chciałbym puścić to nagranie Wysokiej Izbie, mam nadzieję, że wszyscy usłyszą…

(Głos z sali: No nie…)

(Głos z sali: To ma być sprawozdanie?)

To jest moje sprawozdanie.

(Rozmowy na sali)

(Senator odtwarza fragmenty nagrania – wydzielone cudzysłowami)

…„Zawęzimy przedmiot tutaj, w tym przypadku”…

(Poruszenie na sali) (Wesołość na sali)

(Głos z sali: To jest wypowiedź ministra, jest to nagranie…)

…„Może wprowadzić zamieszanie czy też konfuzję użytkowników, brzydko mówiąc, tegoż rynku kapitałowego, w związku z tym, że ta sama materia regulowana będzie w dwóch ustawach w sposób odrębny. Stąd tutaj akurat nasze stanowisko, można powiedzieć, jest twardsze niż”…

(Głos z sali: Ale to nie jest sprawozdanie, Panie Marszałku… Co to w ogóle jest?)

(Głos z sali: Ale to wypowiedź ministra…)

(Rozmowy na sali)

(Głos z sali: Nie słychać, Panie Senatorze…)

Proszę Wysoką Izbę… Bardzo proszę o ciszę. To jest moje sprawozdanie. Sami nie usłyszycie tego…

(Głos z sali: Ale to nie jest sprawozdanie.)

(Głos z sali: Prosimy jeszcze raz.)

…„od uwag Biura Legislacyjnego i tej poprawki proponowalibyśmy nie przyjmować, absolutnie”.

(Rozmowy na sali) (Wesołość na sali)

(Wicemarszałek Stanisław Karczewski: Ale proszę o spokój… Proszę o spokój.)

(Głos z sali: Żenujące.)

„Uwaga trzecia to jest ta niejednolitość nomenklatury. Jasne, zgoda, oczywiście, powinna być tutaj jedna forma, natomiast jeżeliby Wysoka Komisja uznała, że ta ułomność ustawy nie zaważy – a w naszej ocenie nie zaważa na czytelności tych przepisów – to wydaje się, że świat się nie zawali. Uwaga czwarta, czyli liczba pojedyncza versus liczba mnoga”…

(Głos z sali: Nie słychać.)

(Głos z sali: Prosimy jeszcze raz o tej nomenklaturze.)

(Głos z sali: Może coś od siebie…)

(Głos z sali: Ale, Panie Senatorze, to się nie mieści w sprawozdaniu.)

(Głos z sali: Nic nie słychać.)

Mówcie państwo głośniej, to rzeczywiście nic nie będzie słychać.

…„Znowu muszę przyznać rację mecenasowi. Oczywiście powinna być spójność w ramach przepisów. Jeżeli wszędzie mamy liczbę mnogą, to powinna być również i tutaj”…

(Rozmowy na sali)

Panie Marszałku, bardzo bym prosił, żeby uciszyć salę.

(Wesołość na sali)

…„natomiast, tak jak powiedziałem, nieprzyjęcie tej uwagi też na czytelność ustawy w żadnym stopniu nie wpłynie”.

(Wicemarszałek Stanisław Karczewski: Dobrze. Pan senator sprawozdaje w takiej formie… Momencik…)

(Głos z sali: Panie Marszałku, to nie jest sprawozdanie komisji…)

Mogliście państwo usłyszeć – nie chcieliście, no to trudno. Ja powiem tylko jedno: minister dzisiaj przedstawiał zupełnie inną wersję niż ta, która była przedstawiona na posiedzeniu komisji finansów. Jeżeli państwo chcecie, to możecie sami ją sobie odsłuchać. Śmialiście się teraz i przez to nie poznaliście tego…

Bardzo proszę, byście państwo jako Wysoka Izba poparli te poprawki Biura Legislacyjnego, które zgłaszałem. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Była to nowa forma sprawozdania, inna niż dotychczasowe… No, każda jest do zaakceptowania.

Czy pan senator Martynowski chce jeszcze zabrać głos jako wnioskodawca? Bo pan senator może jeszcze raz zabrać głos.

(Senator Marek Martynowski: Mógłbym, ale każdy z państwa może sobie odsłuchać. To pięćdziesiąta minuta dwudziesta czwarta sekunda posiedzenia Senatu. I tam… Dyrektor biura ministra finansów mówił zupełnie inaczej, niż dzisiaj minister finansów.)

Dziękuję bardzo.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania.

W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.

Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, popartym przez komisję, o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 91obecnych senatorów 61 głosowało za, 29 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. (Głosowanie nr 38)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

Punkt 12. porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 9 września 2009 r., podpisanego w Oslo dnia 5 lipca 2012 r. (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu dwunastego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 9 września 2009 r., podpisanego w Oslo dnia 5 lipca 2012 r.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Spraw Zagranicznych przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druki senackie nr 245A i 245B.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.

Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 91 obecnych senatorów wszyscy głosowali za. (Głosowanie nr 39)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 9 września 2009 r., podpisanego w Oslo dnia 5 lipca 2012 r.

Punkt 13. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych.

Senat po przeprowadzeniu drugiego czytania projektu ustawy skierował projekt do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych i zobowiązał te komisje do przedstawienia jeszcze na obecnym posiedzeniu Senatu dodatkowego sprawozdania. Znajduje się ono w druku nr 191X.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy.

Sprawozdanie połączonych Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Proszę sprawozdawcę, senatora Leszka Czarnobaja, o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.

Senator Sprawozdawca Leszek Czarnobaj:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawczej proszę o podjęcie uchwały, proszę o przyjęcie jednolitego projektu, tekstu ustawy, czyli ustawy bez poprawek.

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Sprawozdanie mniejszości połączonych Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych

Proszę sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji, senatora Henryka Ciocha, o przedstawienie wniosków popartych przez mniejszość komisji.

Senator Sprawozdawca Henryk Cioch:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Dzisiaj odbyło się posiedzenie komisji. Te dwie zgłoszone poprawki zostały jakby połączone, należy nad nimi głosować łącznie. Pierwsza z nich odnosi się do art. 3 i dotyczy wyeliminowanie okresów przejściowych. Druga poprawka dotyczy wydłużenia okresu vacatio legis z trzech miesięcy do sześciu miesięcy. Nawiążę do słów, które wypowiedział na posiedzeniu komisji minister finansów. Otóż jako mniejszość wyrażamy pogląd, że ten zabieg powinien trwać krótko, nie powinien być rozłożony na raty. I tak będzie on bolesny dla dwóch organizacji kartowych, więc po co ten ból jeszcze rozkładać w czasie. (Oklaski)

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Czy wnioskodawca, pan senator Grzegorz Bierecki, chce jeszcze zabrać głos?

(Senator Grzegorz Bierecki: Nie.)

Dziękuję bardzo.

Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawców i wnioskodawców w związku z przedstawionym dodatkowym sprawozdaniem.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania.

W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad poprawkami, według kolejności przepisów projektu – druk nr 191X – a następnie nad przyjęciem projektu w całości – druk nr 191S – ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.

Nad poprawkami pierwszą i drugą należy głosować łącznie. Poprawki te zmierzają do rezygnacji z okresów dostosowawczych dotyczących maksymalnej stawki opłaty interchange oraz wydłużają do sześciu miesięcy vacatio legis ustawy.

Bardzo proszę o przyciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów 31 głosowało za, 59 – przeciw. (Głosowanie nr 40)

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że poprawki zostały odrzucone.

Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem przedstawionego przez komisję projektu ustawy oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy zawartej w druku nr 191S. Komisje proponują, aby Senat upoważnił pana senatora Kazimierza Kleinę do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad projektem tej ustawy.

Bardzo proszę o przyciśnięcie przycisku obecności.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosowania?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów 87 głosowało za, 3 wstrzymało się od głosu, nikt nie był przeciw. (Głosowanie nr 41)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił senatora Kazimierza Kleinę do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Punkt 14. porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (cd.)

Powracamy do rozpatrywania punktu czternastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Przypominam, że dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie ustawy oraz została przeprowadzona dyskusja.

Przystąpienie do trzeciego czytania projektu

Przystępujemy do trzeciego czytania. Informuję, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.

Przypominam, że komisje wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy zawartego w druku nr 120S. Komisje proponują ponadto, aby Senat upoważnił senatora Leszka Piechotę do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Głosowanie

Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.

Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto z państwa jest za przyjęciem przedstawionych projektów?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Bardzo proszę o podanie wyników.

Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za. (Głosowanie nr 42)

Podjęcie uchwały

Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił senatora Leszka Piechotę do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Informuję, że porządek obrad dwudziestego trzeciego posiedzenia Senatu został wyczerpany.

Przystępujemy do oświadczeń…

(Rozmowy na sali)

Proszę państwa, pragnę wszystkich państwa senatorów zaprosić na parlamentarne spotkanie opłatkowe, które odbędzie się jutro o godzinie 9.00 w Sali Kolumnowej Sejmu. Dziękuję.

Informuję ponownie, że porządek obrad dwudziestego trzeciego posiedzenia Senatu został wyczerpany.

(Senator Helena Hatka: Jeszcze jedna sprawa. O 8.45 jest konferencja u notariuszy…)

(Senator Stanisław Kogut: Stasiu, oświadczenia…)

(Senator Helena Hatka: Ale muszę wpisać… Jak rozumiem, mam wpisać…)

Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem…

(Senator Helena Hatka: Jeszcze jeden komunikat.)

Komunikaty

Jeszcze jeden komunikat.

Bardzo proszę, Pani Senator.

Senator Sekretarz Helena Hatka:

Szanowni Państwo, zapraszamy państwa jutro na godzinę 8.45 na konferencję dotycząca roli notariatu. Konferencja odbędzie się w sali nr 217. Gorąco zapraszamy.

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo.

Oświadczenia

Po tych informacjach przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.

Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego. Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż pięć minut. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Marszałek…

(Senator Sekretarz Helena Hatka: Pan senator Kogut.)

Momencik.

Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym na to czasie, czyli w ciągu pięciu minut. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos?

(Senator Stanisław Kogut: Stasiu, ja do oświadczenia.)

Pani Senator, kto?

(Senator Sekretarz Helena Hatka: Pan Grzyb.)

Jaki Grzyb?

(Senator Stanisław Kogut: Ja?)

(Senator Sekretarz Helena Hatka: Tak, pan senator.)

No to przecież Kogut.

Pan senator Kogut. Bardzo proszę…

(Rozmowy na sali)

(Senator Sekretarz Helena Hatka: Kogut, pomyliło mi się.)

(Rozmowy na sali)

No nie, Boże kochany, no ludzie…

(Rozmowy na sali)

Senator Stanisław Kogut:

Prosimy o spokój.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Swoje oświadczenie kieruję do premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej, pana Donalda Tuska.

Panie Premierze!

Moje pytanie dotyczy tego bałaganu i skandali w Polskich Kolejach Państwowych. Od lat składam oświadczenia, na które otrzymuję odbite sztancą odpowiedzi, jak to jest superdobrze na kolei, tymczasem pasażerowie przeżywają gehennę. Chciałbym panu premierowi powiedzieć jedno: kiedy była reforma kolei japońskich, reformę nadzorował cesarz Japonii, a kiedy była reforma kolei niemieckich – kanclerz Niemiec.

To, co się dzieje dzisiaj, tę sytuację, państwo możecie traktować jako sukces obecnej koalicji.

Panu może nic nie mówić to, że licencja na uruchomienie pociągów Kolei Śląskich została wydana 7 grudnia przez Urząd Transportu Kolejowego. Pytanie do pana jest następujące: na jakiej podstawie UTK wydał licencję? Nie spełniali żadnych warunków. Po pierwsze, musi być przedstawiony bilans finansowy, po drugie, musi być pokazane, że się posiada tabor, po trzecie, że maszyniści są przeszkoleni.

Może zacznę od tego ostatniego. Maszyniści w ogóle nie mieli zapoznania ze szlakiem, to jest tak, jakby kierowcy autobusów nie mieli prawa jazdy, nie było zdanego egzaminu, ludzie byli brani po prostu z ulicy.

Następna sprawa. Jeżeli chodzi o tabor, to faktycznie wzięto tabor za 300 milionów zł, ale nie wzięto taboru za 40 milionów zł, który Przewozy Regionalne chciały słusznie im przekazać.

W związku z tym wszystkim uważam, że pan jako premier powinien w końcu zająć się reformą kolei. Bo to, co dociera do mnie od związkowców… Media krytykują związkowców, że żądają podwyżki do 5 tysięcy 900 zł. Panie Premierze, poprzedni zarząd, który liczył pięciu członków, pobierał te same pieniądze co obecny zarząd PKP, w którym sam prezes zarabia 59 tysięcy zł plus premie, więc to dochodzi do 100 tysięcy zł, więc pracownicy kolei wyliczyli sobie, że chcą zarabiać 10% tego, co zarabia prezes PKP. (Oklaski)

Następna sprawa, Panie Premierze: inwestycje kolejowe. Jeżeli się tego nie przypilnuje, to w życiu nie zrealizujemy inwestycji kolejowych i nie wykorzystamy pieniędzy na nie.

Padają też inne pytania związkowców. Bo zgodnie z ustawą o restrukturyzacji, komercjalizacji i prywatyzacji PKP z 2000 r. PKP SA miały być likwidowane, a dzisiaj PKP się umacnia. Przychodzą ludzie, którzy nie wiedzą nawet, jak wygląda kolej, jak powinien wyglądać rozkład jazdy. Dla mnie mówienie, że rozkład jazdy wprowadza się zimą… Chciałbym pana premiera poinformować, że na kolejach zachodnich rozkład jazdy wprowadza się na dwa, trzy lata, a korekta to minuta w górę, minuta w dół. Doprowadzono do usamorządowienia, i to jest przyczyna tego totalnego bałaganu na PKP.

Apeluję, żeby tak jak kanclerz Niemiec czy jak w Japonii, wziął pan w końcu nadzór nad kolejami, żeby przychodzili fachowcy… (oklaski) …a nie dyletanci, którzy w ogóle nie czują kolei. Sukces jest ogromny: potrafiliście jedynie zjednoczyć związkowców. Pan minister zjednoczył związkowców, mówiąc o tym, że będą strajkować. A związkowcy chcą strajkować dlatego, że łamana jest ustawa o związkach zawodowych, że obecna koalicja w ogóle, ani w Komisji Trójstronnej, ani na szczeblu kolejowym, nie prowadzi dialogu ze związkami zawodowymi. Tak że życzę powodzenia. I naprawdę uważam, że już dość tego, że będą przychodzili politycy a nie fachowcy.

Ja jestem za tym, żeby politykę usunąć z kolei, żeby faktycznie przyszli fachowcy i zajęli się reformą kolei. Jestem zwolennikiem scalania kolei. Kiedyś, Panie Premierze, gdy budowano kolej, to wokół niej rozwijały się miasta i wsie na całym świecie. A dzisiaj miasta się zwijają, wioski się zwijają, jak się jedzie koleją, to widać tę zieloną wyspę, którą miała być Rzeczpospolita, i okazuje się, że jest coraz gorzej.

Życzę wszystkiego najlepszego, jeśli chodzi o reformę. Szczęść Boże, Panie Premierze! Jeżeli chcecie panowie skorzystać z pomocy kolejarzy, to służę własną osobą, nie jako senator, ale jako kolejarz, bo uważam, że sprawy kolejowe powinny być ponad podziałami politycznymi. Dziękuję. (Oklaski)

Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos? Nie.

Nie ma już komunikatów, zostały odczytane.

Informuję, że protokół dwudziestego trzeciego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej ósmej kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.

Zamknięcie posiedzenia

Zamykam dwudzieste trzecie posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej ósmej kadencji.

(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)

(Koniec posiedzenia Senatu o godzinie 14 minut 32)

Odpowiedź nie została jeszcze udzielona.