Posiedzenie: 50. posiedzenie Senatu RP VIII kadencji, 1 dzień

5 i 6 marca 2014 r.

Porządek obrad

Zakończone

Przemówienie senatora Ryszarda Góreckiego w dyskusji nad punktem 2. porządku obrad

Pomysł wprowadzenia darmowego podręcznika dla uczniów szkół podstawowych – w pierwszej kolejności dla uczniów klas pierwszych – jest niewątpliwie prostym i skutecznym rozwiązaniem, niosącym wiele pozytywnych aspektów. Darmowy podręcznik wpłynie przede wszystkim na zachowanie wysokiej jakości edukacji. Jest to również bardzo dobre rozwiązanie dla wydawnictw, a to dlatego, że będą one w stanie określić nakład podręczników czekających na pierwszoklasistów 1 września. Ponadto tego typu rozwiązanie w znacznym stopniu przyczyni się do rozwoju konkurencyjności na rynku.

Podręczniki będą pozbawione elementów do wycinania oraz pól do malowania, co nie oznacza jednak, że bez tego typu elementów będą mniej atrakcyjne. Dzięki temu podręcznik będzie też mógł przechodzić w ręce kolejnych pierwszoklasistów, co w dużym stopniu spowoduje obniżenie kosztów ponoszonych przez rodziców w związku z przygotowaniem dzieci do edukacji. W naszym kraju za zakup książek i artykułów szkolnych odpowiedzialni są rodzice, którzy obecnie wydają na ten cel blisko 140 milionów zł. W tym roku koszt ten nie powinien przekroczyć 10 milionów zł.

Każde rozwiązanie sprzyjające zmniejszeniu ciężaru kosztów ponoszonych przez rodziców na wyprawkę dzieci do szkół jest w moim przekonaniu wyjściem najwłaściwszym. Wierzę, iż wprowadzenie darmowego podręcznika jest również początkiem drogi do wprowadzenia e-podręcznika, który wobec obecnego poziomu informatyzacji stanowiłby niewątpliwie duży postęp w przybliżeniu nas do czołowych krajów europejskich, jeśli chodzi o poziom nauczania. Jestem głęboko przekonany, iż 1 września dzieci rozpoczynające swój pierwszy w życiu rok szkolny będą mogły skorzystać z nowego, już darmowego podręcznika.

Przemówienie senatora Zbigniewa Meresa w dyskusji nad punktem 3. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Celem ustawy o funduszu sołeckim jest doprecyzowanie i usunięcie niektórych rozwiązań z poprzedniej regulacji, rozwiązań, które stanowiły barierę w rozwoju inicjatyw lokalnych. Przedmiotowy projekt wspiera rozwój społeczeństwa obywatelskiego, uaktywnia społeczeństwo, jeśli chodzi o proces decydowania o sprawach, które ich dotyczą, a także zachęca do takich działań. Rozwiązania przedmiotowej ustawy przede wszystkim zwiększą trwałość i stabilizację funduszy sołeckich, umożliwiając społecznościom planowanie przedsięwzięć w dłuższym okresie.

Niezwykle ważne w przypadku przedstawionej regulacji jest większe niż do tej pory zaangażowanie budżetu państwa w budżet partycypacyjny na szczeblu lokalnym. Będzie to polegać na zwiększeniu zwrotu z budżetu państwa, jeśli chodzi o wydatki ponoszonych przez gminy na realizację zadań w ramach funduszu sołeckiego – zostanie to zwiększone o 10%.

Ustawa zakłada, że podejmowana przez radę gminy uchwała o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego będzie miała charakter permanentny, to jest obowiązujący do momentu podjęcia uchwały o niewyrażeniu zgody na wyodrębnienie funduszu. Z kolei uchwała odmawiająca wyodrębnienia funduszu sołeckiego będzie stosowana tylko w odniesieniu do jednego roku budżetowego, co ma być wyrazem preferencji dla wyodrębniania funduszu sołeckiego.

Wprowadza się szczególny tryb odwoławczy od decyzji wójta o odrzuceniu wniosku o przyznanie środków z funduszu oraz procedurę korekty wniosku. Ustawa przewiduje możliwość realizacji wspólnych przedsięwzięć przez sołectwa, a także zmianę przeznaczenia środków z funduszu w trakcie roku budżetowego. Ponadto ustawa modyfikuje między innymi obowiązki informacyjne nakładane na organy gminy.

Podsumowując, można powiedzieć, że powyższy projekt wywołuje pozytywne skutki finansowe, gospodarcze, jak również społeczne. Fundusz sołecki jest ponadto instytucją korzystną dla mieszkańców sołectw. Będą oni mogli decydować o przeznaczeniu środków finansowych wyodrębnionych z budżetu gminy oraz skutecznie realizować inwestycje na rzecz społeczności lokalnej. Dziękuję.

Przemówienie senatora Zbigniewa Meresa w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Nowelizacja ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw obejmuje szereg zmian, których podstawowym celem jest ułatwienie przeprowadzania postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. W szczególności wychodzą one naprzeciw oczekiwaniom środowisk naukowo-badawczych oraz kultury i sztuki.

Ustawa wprowadza rozwiązania dotyczące między innymi doprecyzowania przepisu mówiącego o wyłączeniu stosowania przepisów ustawy dotyczących usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenia usług badawczych, a także zwolnienia zamawiającego z obowiązku żądania od artystów i twórców złożenia oświadczeń o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu.

Podkreślić należy, że realizacji wskazanego wyżej celu służyć mają przede wszystkim zmiany w ustawie – Prawo zamówień publicznych, a w szczególności:

1. podwyższenie (z 14.000 do 30.000 euro) wartości zamówienia lub konkursu skutkującej koniecznością stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych;

2. wyłączenie z reżimu ustawy – Prawo zamówień publicznych zamówień, których przedmiotem są dostawy lub usługi służące wyłącznie do celów prac badawczych, eksperymentalnych, naukowych lub rozwojowych, które nie służą prowadzeniu przez zamawiającego produkcji seryjnej, mającej na celu osiągnięcie rentowności lub pokryciu kosztów badań lub rozwoju; zamówienia te będą wyłączone z reżimu ustawy – Prawo zamówień publicznych pod warunkiem, że ich wartość będzie niższa niż tzw. progi unijne;

3. wyłączenie z reżimu ustawy – Prawo zamówień publicznych zamówień, których przedmiotem są dostawy lub usługi z zakresu działalności kulturalnej związanej z organizacją wystaw, koncertów, konkursów, festiwali, widowisk, spektakli teatralnych, przedsięwzięć z zakresu edukacji kulturalnej lub z gromadzeniem zbiorów muzealnych i bibliotecznych, jeżeli zamówienia te nie służą wyposażaniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności; zamówienia te będą wyłączone z reżimu ustawy – Prawo zamówień publicznych pod warunkiem, że ich wartość będzie niższa niż tzw. progi unijne;

4. dodanie regulacji umożliwiającej (na warunkach określonych w dodawanym art. 8 ust. 4) nieujawnianie danych osobowych wykonawcy (w przypadku zamówienia z wolnej ręki udzielanego na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) lub wysokości jego wynagrodzenia (w przypadku zamówienia z wolnej ręki udzielanego na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. c);

5. umożliwienie zastosowania zamówienia z wolnej ręki w odniesieniu do zamówień na dostawy rzeczy wytwarzanych w celach badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych, jeżeli zamówienie może być wykonane tylko przez jednego, konkretnego wykonawcę;

6. umożliwienie unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na badania naukowe lub prace rozwojowe w związku z nieprzyznaniem środków na jego sfinansowanie;

7. wyeliminowanie obowiązku żądania od artystów i twórców złożenia oświadczeń o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, w przypadku zamówień z wolnej ręki udzielanych w zakresie działalności twórczej lub artystycznej.

Ponadto projektowana nowelizacja zmienia także kilka innych ustaw, w tym: ustawę z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, ustawę z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki, a także ustawę z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym oraz ustawę z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.

W pełni przychylam się do przyjęcia rozwiązań proponowanych w ustawie o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych, ponieważ celem przedmiotowej regulacji jest usunięcie podstawowej bariery w rozwoju innowacyjności i nauki, a za taką barierę środowiska naukowe uznały konieczność udzielania zamówień służących celom prac badawczych, eksperymentalnych, naukowych lub rozwojowych w reżimie ustawy – Prawo zamówień publicznych. Dziękuję.

Przemówienie senatora Ryszarda Knosali w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Przedstawiona Wysokiej Izbie nowelizacja ustawy – Prawo zamówień publicznych odnosi się do udzielania zamówień publicznych w obszarze badań, nauki oraz kultury i sztuki. Środowiska naukowo-badawcze oraz środowiska związane z kulturą i sztuką wielokrotnie sygnalizowały pewne niedogodności, jakie występowały podczas procesu udzielania zamówień właśnie w tych obszarach. Projekt ustawy wychodzi na przeciw zgłaszanym postulatom i przewiduje wiele zmian, których celem jest uproszczenie procedury udzielania zamówień publicznych, jeśli zamówienia te są ściśle związane z działalnością naukowo-badawczą oraz z działalnością z zakresu kultury i sztuki.

Przechodząc do omówienia poszczególnych zmian, dodam tylko, że dokonywane są one w zgodzie z granicami wytyczonymi przez prawo unijne. Niewątpliwie zmianą o największym zakresie oddziaływania jest nowelizacja art. 4, w którym zapisano katalog wyłączeń stosowania prawa zamówień publicznych. Zgodnie z nowym brzmieniem pkt 8 tego artykułu przewiduje się podniesienie progu kwotowego przesądzającego o konieczności stosowania trybu ustawodawczego. Po zmianie próg ten będzie wynosił 30 tysięcy euro, a nie 14 tysięcy jak ma to miejsce obecnie. Kolejne wyłączenia wynikają z dodawanych pkt 8a i 8b. Projektodawca proponuje, żeby – o ile wartość zamówienia nie przekroczy kwot ustalonych w trybie art. 11 ust. 8 ustawy – wyjąć spod jej obowiązywania te zamówienia, których przedmiotem są dostawy lub usługi służące wyłącznie do celów prac badawczych, eksperymentalnych, naukowych lub rozwojowych, które nie służą prowadzeniu przez zamawiającego produkcji seryjnej mającej na celu osiągnięcie rentowości rynkowej lub pokryciu kosztów badań lub rozwoju.

Na tej samej zasadzie spod reżimu ustawy wyjęte zostaną zamówienia publiczne, których przedmiotem są dostawy lub usługi z zakresu działalności kulturalnej związanej z organizacją wystaw, koncertów, konkursów, festiwali, widowisk, spektakli teatralnych, przedsięwzięć z zakresu edukacji kulturalnej lub z gromadzeniem muzealiów lub materiałów bibliotecznych przez biblioteki, jeżeli zamówienia te nie służą wyposażaniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności.

Ostatnia zmiana w ramach art. 4 odnosi się do pkt 3 lit. e i ma charakter doprecyzowujący. Przepis ten dotyczy w szczególności usług w zakresie badań naukowych. Istota dokonywanej w tym miejscu nowelizacji polega na podniesieniu poziomu spójności regulacji krajowych z przepisami unijnymi, co pomoże wyeliminować pojawiające się wątpliwości interpretacyjne dotyczące między innymi tego, czy prace badawcze, których wyniki zostaną opublikowane i udostępnione do wykorzystania wszystkim zainteresowanym podmiotom, mogą być nabywane poza procedurami prawa zamówień publicznych.

Proponowana nowelizacja art. 67 ust. 6 przynosi zmiany bardzo korzystne z punktu widzenia podmiotów organizujących duże przedsięwzięcia artystyczne. Dostawany przepis daje zamawiającemu możliwość odstąpienia od wymogu uzyskania od wykonawcy oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu. Jak podkreślają zainteresowane środowiska, pod rządami dotychczasowych przepisów dochodziło do sytuacji, kiedy od artystów o powszechnie uznanej renomie wymagano oświadczeń co do możliwości wykonania dzieła, na przykład utworu czy koncertu, na odpowiednim poziomie. Jak słusznie zauważa projektodawca, dotychczasowy przepis „nie buduje prestiżu narodowych instytucji kultury”. Ponadto w tym samym artykule rozszerzono katalog okoliczności umożliwiających udzielenie zamówienia z wolnej ręki. Na mocy dodawanego przepisu – ust. 1 pkt. 1a – będzie to możliwe także wówczas, gdy „przedmiotem zamówienia są rzeczy wytwarzane wyłącznie do celów prac badawczych, eksperymentalnych, naukowych lub rozwojowych, które nie służą prowadzeniu przez zamawiającego produkcji seryjnej mającej na celu osiągnięcie rentowności rynkowej lub pokryciu kosztów badań lub rozwoju oraz które mogą być wytwarzane tylko przez jednego wykonawcę”.

Kolejna zmiana, jaką przedmiotowy projekt ustawy przewiduje bezpośrednio w odniesieniu do prawa zamówień publicznych, dotyczy przesłanki unieważnienia zamówienia publicznego. Dodawana norma uprawnia zamawiającego do unieważnienia zamówienia publicznego w przypadku, gdy „środki służące sfinansowaniu zamówień na badania naukowe lub prace rozwojowe, które zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części zamówienia, nie zostały mu przyznane”. Skorzystanie z tego prawa ma jednak pewne obwarowania – zamawiający musi bowiem uprzednio zastrzec taką możliwość w ogłoszeniu o zamówieniu lub odpowiednio: w zaproszeniu do negocjacji lub w zaproszeniu do składania ofert.

W dalszej części projektodawca odniósł się w szczególności do ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz do ustawy o zasadach finansowania nauki. W ustawach tych wprowadzone zostaną odrębne rozdziały poświęcone zasadom udzielania zamówień publicznych w obszarach objętych tymi aktami prawnymi. Projektodawca zaakcentował w tych rozdziałach konieczność dopełnienia obowiązków informacyjnych polegających na zamieszczeniu przez podmiot udzielający zamówienia ogłoszenia o udzielanym zamówieniu oraz informacji o udzieleniu bądź nieudzieleniu tego zamówienia.

Oczywiście w obu przypadkach znalazły się zapisy, zgodnie z którymi zamówienia zarówno z dziedziny nauki, jak i zamówienia dotyczące działalności kulturalnej powinny być udzielane w sposób zapewniający przejrzystość, równe traktowanie podmiotów zainteresowanych wykonaniem zamówienia oraz z uwzględnieniem okoliczności mogących mieć wpływ na ich udzielenie. Wspomniane regulacje znajdą zastosowanie do zamówień, których wartość przekracza 30 tysięcy euro oraz nie przekracza tak zwanych progów unijnych, czyli kwot ustalonych w trybie art. 11 ust. 8 ustawy – Prawo zamówień publicznych.

Przepisy wynikające z art. 5 i 6 projektu ustawy nawiązują do podniesienia progu obligatoryjnego stosowania ustawy i mają jedynie charakter dostosowawczy.

Wysoka Izbo, przyjęcie zaproponowanych zmian będzie skutkowało uelastycznieniem procedur udzielania zamówień publicznych w niezwykle specyficznych obszarach, do których zalicza się działalność badawczo-naukową oraz działalność kulturalną. Zmiany te są zasadne między innymi dlatego, że idą w sukurs słusznym postulatom zgłaszanym przez zainteresowane środowiska, proszę zatem o przyjęcie niniejszego projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.

Przemówienie senatora Ryszarda Knosali w dyskusji nad punktem 6. porządku obrad

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego wniesiony pod obrady Wysokiej Izby i zawarty w druku nr 560 ma bardzo ograniczony zakres merytoryczny. Odnosi się bowiem wyłącznie do pewnych aspektów proceduralnych związanych z pomocą prawną świadczoną z urzędu.

Nowelizowany art. 394 procedury cywilnej reguluje kwestie dopuszczalności wniesienia zażalenia do sądu drugiej instancji na postanowienia sądu pierwszej instancji. Generalnie przepis ten stanowi o dopuszczalności takiego środka w przypadku postanowień kończących postępowanie w sprawie. Ponadto możliwość złożenia stosownego zażalenia istnieje w odniesieniu do określonych postanowień sądu pierwszej instancji i zarządzeń przewodniczącego wymienionych enumeratywnie w komentowanym artykule.

Przedmiotowa nowelizacja swoim zakresem obejmuje §1 pktu 9, który w obecnym brzmieniu daje prawo do wniesienia zażalenia w przypadku postanowienia, którego przedmiotem jest „zwrot kosztów, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, wymiar opłaty, zwrot opłaty lub zaliczki, obciążenie kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istotny sprawy, koszty przyznane w nakazie zapłaty oraz wynagrodzenie biegłego i należności świadka”. Propozycja zmiany polega na rozszerzeniu tego wyliczenia o „zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu”.

Art. 394² §1 kodeksu postępowania cywilnego wskazuje z kolei, że w przypadku wydania określonego postanowienia przez sąd drugiej instancji – konkretnie chodzi tu o postanowienia w przedmiocie oddalenia wniosku o wyłączenie sędziego, zwrotu kosztów procesu, skazania świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenia przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka, odmowy zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia – przysługuje zażalenie do innego składu tego sądu. Jest to przykład tak zwanej instancji poziomej. W tym przypadku proponowana zmiana ma charakter analogiczny do zmiany omówionej wcześniej. Polega ona na rozszerzeniu cytowanego katalogu o przypadek postanowienia o zwrocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Asumptem do opracowania niniejszego projektu ustawy był wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2012 r., w którym organ ten zakwestionował konstytucyjność rozwiązania ograniczającego dopuszczalność złożenia zażalenia w celu weryfikacji orzeczenia w przedmiocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej przyznanej stronie postępowania z urzędu, jeśli wspomniane koszty nie stanowiły kosztów procesu.

Projekt ustawy nie budzi wątpliwości, dlatego też proszę Wysoką Izbę o jego przyjęcie. Dziękuję.

Przemówienie senatora Zbigniewa Meresa w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Celem ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw jest zapewnienie automatycznego przekazywania do innych państw członkowskich UE zapytań i informacji oraz uzyskiwania od tych państw, a następnie przekazywania krajowym podmiotom uprawnionym danych rejestracyjnych pojazdów oraz danych właścicieli lub posiadaczy pojazdów w przypadku popełnienia naruszeń związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego podczas kierowania tymi pojazdami w innym państwie członkowskim niż państwo ich rejestracji, a wskutek tego ułatwienie identyfikacji sprawców wspomnianych naruszeń. Ponadto wdraża ona do krajowego porządku prawnego postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/82/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego.

Ustawa przewiduje utworzenie przy centralnej ewidencji pojazdów Krajowego Punktu Kontaktowego (KPK) prowadzonego przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, którego zadaniem będzie wymiana informacji z krajowymi punktami kontaktowymi innych państw członkowskich UE.

System wymiany informacji ułatwić ma identyfikację sprawców przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym w przypadku, gdy do zdarzenia doszło podczas kierowania pojazdem na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo, w którym zarejestrowano ten pojazd.

Katalog naruszeń przepisów ruchu drogowego, które objęte będą wymianą informacji w ramach Krajowego Punktu Kontaktowego, określono w art. 80k ust. 6. Wskazano tam: niestosowanie się do ograniczenia prędkości, niedopełnienie obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa lub przewożenia dziecka w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci, niestosowanie się do sygnałów świetlnych lub znaków nakazujących zatrzymanie pojazdu, prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości, prowadzenie pojazdu po użyciu lub pod wpływem środka odurzającego, niedopełnienie obowiązku używania w czasie jazdy kasków ochronnych, wykorzystywanie drogi lub poszczególnych jej części w sposób niezgodny z przeznaczeniem oraz korzystanie podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku.

Należy zauważyć, iż zmiany w ustawach: o Policji, o Straży Granicznej, o strażach gminnych, kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, o transporcie drogowym oraz o Służbie Celnej, są konsekwencją zmian dokonanych w ustawie – Prawo o ruchu drogowym.

Pozytywnie oceniam fakt, iż ustawa ma na celu poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego. Podkreślić należy, że ma ona ułatwić egzekwowanie przepisów w stosunku do osób kierujących pojazdami zarejestrowanymi w innych państwach członkowskich UE lub kierujących pojazdami zarejestrowanymi w Rzeczypospolitej Polskiej na terenie innych państw UE. Dziękuję.

Przemówienie senatora Ryszarda Knosali w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Od wielu już lat podnoszona jest kwestia sprawnej transgranicznej wymiany informacji o popełnionych naruszeniach przepisów dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego. Podejmowane były w tym zakresie różne inicjatywy, których skuteczność często była jednak niewystarczająca, co tylko pozwalało na ugruntowanie powszechnego przekonania o bezkarności sprawców. Zagadnienie to w szczególności odnosi się do tych przypadków, kiedy naruszenie zostało zarejestrowane na przykład przez fotoradar, czyli w sposób, który co do zasady wyklucza możliwość ukarania sprawcy bezpośrednio po stwierdzeniu naruszenia. Warto przy tym podkreślić, że w przypadku stosowania zautomatyzowanych form kontroli przestrzegania przepisów ruchu drogowego podstawowym zagadnieniem jest to, czy pojazd jest zarejestrowany w kraju, w którym naruszenie zostało popełnione. Okoliczność ta bowiem niejednokrotnie przesądza o podjęciu dalszych kroków w kierunku ukarania sprawcy.

Problem ten z różnym nasileniem występuje praktycznie we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Stąd też 25 października 2011 r. przyjęta została dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego. W akcie tym organy unijne zobowiązują państwa członkowskie, aby ustanowiły odpowiednie mechanizmy, ułatwiające transgraniczną wymianę informacji o tych naruszeniach przepisów, które są istotne z punktu widzenia analizowanego problemu poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Zatem zgodnie z zapisami projektu ustawy przedmiotowa wymiana prowadzona będzie w zakresie informacji dotyczących takich naruszeń przepisów ruchu drogowego, które ze względu na swój charakter oraz powszechność mogą z dużym prawdopodobieństwem przyczynić się do spowodowania kolizji lub wypadku drogowego. Szczegółowy katalog rodzajowy tych naruszeń został określony w projektowanym art. 80k ust. 6 projektu ustawy i obejmuje: niestosowanie się do ograniczenia prędkości, niedopełnienie obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa lub przewożenia dziecka w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci, niestosowanie się do sygnałów świetlnych lub znaków nakazujących zatrzymanie pojazdu, prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, niedopełnienie obowiązku używania w czasie jazdy kasków ochronnych, wykorzystywanie drogi lub poszczególnych jej części w sposób niezgodny z przeznaczeniem czy w końcu korzystanie podczas jazdy z telefonu. Wskazany katalog koresponduje swoim zakresem z katalogiem wynikającym z art. 2 wdrażanej dyrektywy.

W wymiarze instytucjonalnym przyjęte przez projektodawcę rozwiązanie związane jest z utworzeniem Krajowego Punktu Kontaktowego. Punkt ten będzie działał przy centralnej ewidencji pojazdów, a prowadzony będzie przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Informacje i zapytania przetwarzane przez polski Krajowy Punkt Kontaktowy pochodzić będą w zasadzie z dwóch źródeł. Chodzi tu, po pierwsze, o uprawnione podmioty krajowe, określone w projektowanym art. 80k ust. 4, a są to: Policja, Inspekcja Transportu Drogowego, straże gminne, miejskie, organy celne i Straż Graniczna; po drugie, o odpowiednie krajowe punkty kontaktowe ustanowione w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Art. 80o ust. 1 projektu ustawy określa ściśle zakres danych przekazywanych przez Krajowy Punkt Kontaktowy w związku z zapytaniami pochodzącymi od innych punktów kontaktowych. W przypadku pojazdu chodzi o informacje o numerze rejestracyjnym, numerze VIN, kraju rejestracji oraz marce, modelu i kategorii pojazdu, zaś w odniesieniu do właściciela lub posiadacza pojazdu – w zależności od tego, czy będzie to osoba fizyczna, czy firma – przekazywane będą dane dotyczące imienia i nazwiska, adresu zamieszkania, w przypadku firmy będzie to nazwa oraz siedziba, oraz odpowiednio numeru PESEL lub REGON. W kolejnym ustępie projektowanego artykułu wskazano zakres informacji, jaki będzie wymagany w zapytaniu formułowanym przez krajowe podmioty uprawnione. Przedmiotowy zakres obejmuje kraj rejestracji pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu, państwo popełnienia naruszenie, datę i godzinę popełnienia naruszenia oraz rodzaj naruszenia wedle katalogu, o którym mowa w art. 80k ust. 6 projektu ustawy.

W dalszej części nowelizacji projektodawca odniósł się do obowiązków sprawozdawczych nałożonych na ministra właściwego do spraw wewnętrznych, przede wszystkim w zakresie liczby zapytań obsługiwanych przez Krajowy Punkt Kontaktowy oraz liczby stwierdzonych naruszeń. Sprawozdanie to będzie przekazywane co dwa lata Komisji Europejskiej. Pozostałe przepisy nowelizacji przewidują odpowiednie dostosowanie innych ustaw w sposób umożliwiający prawidłowe działanie transgranicznego systemu wymiany informacji.

Wysoka Izbo, reasumując swoje wystąpienie, chciałbym zaznaczyć, że w mojej opinii nawet najbardziej wyrafinowane rozwiązania prewencyjne w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego mogą okazać się nieskuteczne w przypadku, gdy wśród uczestników ruchu drogowego królować będzie poczucie bezkarności, czyli wówczas, gdy nie będzie skutecznych mechanizmów egzekwowania odpowiedzialności za stwierdzone naruszenia. Przyjęcie przepisów przewidzianych w przedstawionym projekcie ustawy pozwoli podnieść skuteczność egzekwowania prawa w odniesieniu do wskazanej grupy sprawców. Dlatego też uważam, że niniejszy projekt ustawy zasługuje na przyjęcie. Dziękuję.