Petycja zbiorowa wniesiona przez MOZ NSZZZ „Solidarność 80” RP przy PGG S.A. KWK Mysłowice-Wesoła.

Dotyczy: zmiany art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1820).

Autorzy petycji wnioskują, aby w obowiązującym przepisie skreślić wyrazy „w okresie od dnia 1 listopada 1982 r. do dnia 28 lutego 1983 r.”. W opinii wnoszących petycję, przepis art. 8 ust. 1 gwarantujący prawo do odszkodowania za szkodę i zadośćuczynienia za krzywdę wyłącznie osobom, które od dnia 1 listopada 1982 r. do 28 lutego 1983 r. pełniły czynną służbę wojskową wskutek powołania za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, jest krzywdzący i dyskryminujący dla osób pełniących taką służbę w innych latach. W uzasadnieniu autorzy petycji podkreślają, że „przepis po prostu kłóci się z innymi ustawami, naruszając elementarne zasady uczciwości i sprawiedliwości oraz godność pokrzywdzonych . Jest rażąco sprzeczny z art. 41 ust. 5 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP, (…) łamie zasadę równości, o której mowa w art. 32 ust. 2 Konstytucji RP.”

19 marca 2021 r. petycja została skierowana do rozpatrzenia przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

19 października 2021 r. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zapoznała się z postulatem petycji. W dyskusji głos zabrała Monika Kalinowska, dyrektor Departamentu Współpracy ze Stowarzyszeniami i Ewidencji Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, która potwierdziła potrzebę podjęcia dyskusji nad kwestią dochodzenia praw części środowiska działaczy dawnej opozycji komunistycznej do uzyskania odszkodowania i zadośćuczynienia za wszelkie represje doznane w okresie PRL-u z powodów politycznych. W opinii Urzędu, należałoby rozważyć czy nie warto uchwalić odrębnej ustawy, która w pełni zrealizuje postulaty tej grupy represjonowanych.

Senatorowie przeprowadzili dyskusję i zadecydowali o konieczności zasięgnięcia opinii Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w sprawie przedmiotu petycji, poprosili o oszacowanie skali i skutków finansowych ewentualnego rozszerzenia kręgu zdarzeń, które skutkowałyby powstaniem prawa do odszkodowania i zadośćuczynienia.

11 stycznia 2022 r. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji kontynuowała rozpatrywanie petycji. Senatorowie zapoznali się z opinią Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka, w której postulat petycyjny nie uzyskał poparcia. Jednocześnie, potwierdzona została potrzeba podjęcia prac legislacyjnych nad odrębną ustawą, która pozwoliłaby dochodzić odszkodowania i zadośćuczynienia za inne niż pozbawienie wolności represje, doznane w okresie PRL z powodów politycznych.

Przewodniczący Komisji, senator Aleksander Pociej, zadeklarował wolę podjęcia współpracy z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w wypracowywaniu nowej regulacji prawnej, która wypełni postulaty części środowiska działaczy opozycji komunistycznej, nie naruszając systemowych rozwiązań ustawy tzw. lutowej.

Senatorowie w głosowaniu zadecydowali o niepodejmowaniu prac nad petycją.