Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Infrastruktury (95.)

w dniu 19 lipca 2022 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 756, druki sejmowe nr 2348 i 2387).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jan Hamerski)

Przewodniczący Jan Hamerski:

Szanowni Państwo!

Witam serdecznie senatorów, członków Komisji Infrastruktury, i wespół z państwem senatorami witam naszych gości i naszych współpracowników. Pozwolę sobie przywitać pana ministra Webera wraz ze współpracownikami. Jeżeli panie się nie obrażą, to już… Przed chwileczką byliśmy piętro wyżej, te same panie są dzisiaj na posiedzeniu tej komisji. No więc witam serdecznie wszystkie panie. Witam oczywiście naszych gości, a naszymi gośćmi są dzisiaj: reprezentujący Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego pan Romik Konrad, zdalnie. Komendę Główną Policji, a ściślej Biuro Ruchu Drogowego reprezentuje pan inspektor Koźlak, również zdalnie. Ze Związku Powiatów Polskich jest, reprezentujący również uprzednio, pan Matysiak. Najwyższą Izbę Kontroli reprezentuje pan Tomasz Biczyk. I oczywiście są nasi współpracownicy: pan mecenas, pan sekretarz z paniami.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 756, druki sejmowe nr 2348 i 2387)

Szanowni Państwo, przedmiotem tego posiedzenia komisji jest wydanie opinii do ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Państwo wszyscy otrzymaliście materiały.

Na sali nie widzę osób, które zajmowałyby się działalnością lobbingową, nie ma takowych.

W związku z tym proponuję, aby pan minister był uprzejmy przedstawić przedmiotową ustawę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Ustawa wdraża do polskiego systemu prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2019/1936 z dnia 23 października 2019 r. zmieniające dyrektywę 2008/96/WE w sprawie zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej.

Celem dyrektywy jest zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych i poważnych obrażeń na sieci drogowej w Unii Europejskiej poprzez poprawę poziomu bezpieczeństwa infrastruktury drogowej ze szczególnym uwzględnieniem ochrony szczególnie zagrożonych uczestników ruchu drogowego, tj. pieszych, rowerzystów i motocyklistów. Dyrektywa ta rozszerza swój zakres przedmiotowy poza obecną transeuropejską sieć transportową. Zatem projekt ustawy przewiduje objęcie procedurami zarządzania bezpieczeństwem także: po pierwsze – autostrady i drogi ekspresowe zlokalizowane poza siecią TEN-T; po drugie – drogi krajowe, które przebiegają poza miastami oraz są budowane lub przebudowywane albo zostały wybudowane lub przebudowane z udziałem środków Unii Europejskiej, i po trzecie – niektóre drogi wojewódzkie, to znaczy te drogi, które przebiegają poza miastami oraz są budowane lub przebudowywane albo zostały wybudowane lub przebudowane z udziałem środków Unii Europejskiej i nie posiadają zjazdów.

Dodatkowo na wszystkich drogach krajowych zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad zlokalizowanych w granicach miast, które zostały wybudowane lub przebudowane bez udziału środków Unii Europejskiej, będzie obowiązek przeprowadzenia oceny ryzyka wystąpienia wypadków i dotkliwości ich skutków oraz ukierunkowanych kontroli brd.

Warto też wspomnieć kilka innych elementów, które przewiduje ten projekt ustawy, wymienię 6 z nich. Pierwszy to wprowadzenie obowiązku przeprowadzania co 5 lat oceny ryzyka wystąpienia wypadków i dotkliwości ich skutków oraz oceny bezpieczeństwa ruchu drogowego obejmującej całą sieć, której skutkiem będzie klasyfikacja sieci dróg zgodnie z ich poziomem bezpieczeństwa drogowego. Drugi to wprowadzenie obowiązku przeprowadzania tzw. ukierunkowanych kontroli bezpieczeństwa ruchu drogowego i działań zaradczych przez zarządców dróg na drogach o najniższych poziomach bezpieczeństwa. Trzeci dotyczy ustanowienia obowiązku systemowego uwzględnienia niechronionych użytkowników drogi, czyli pieszych i rowerzystów, we wszystkich procedurach zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego, np. w ramach audytów brd. Czwarty element to wydłużenie okresu obowiązywania certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego do 5 lat, zamiast dotychczasowych 3 lat. Piąty punkt polega na umożliwieniu przedłużania ważności certyfikatów audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego w związku ze zniesieniem stanu epidemii i organizowaniem szkoleń okresowych; jest to postulat zgłaszany w ostatnim okresie przez rynek. I kolejna ważna rzecz, ostatnia, projekt wprowadza ustawowe ograniczenie obowiązku budowy kanałów technologicznych poprzez zarządców dróg publicznych, w szczególności samorządowych, w przypadku gdy np. nie ma miejsca w pasie drogowym, w przypadku krótkich inwestycji drogowych czy punktowych inwestycji na drodze.

Projekt ustawy przeszedł całą ścieżkę uzgodnień i konsultacji. Warto wspomnieć o pozytywnej opinii Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu.

Proszę Wysoką Komisję o pozytywne rozpatrzenie tej ustawy. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jan Hamerski:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Panie Mecenasie, gdyby pan zechciał przedstawić swoją opinię do ustawy…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec:

Dziękuję bardzo.

Biuro Legislacyjne ma 2 uwagi do tej ustawy. Pierwsza uwaga to jest uwaga na kanwie ustawy, którą komisja zajmowała się poprzednio, czyli ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg. W tej ustawie zmienia się definicja skrzyżowania i będzie teraz jest skrzyżowanie. Skrzyżowanie to będzie skrzyżowanie jednopoziomowe, a dla określenia skrzyżowania wielopoziomowego będzie służył wyraz „węzeł”. W dotychczasowej definicji tego określenia skrzyżowanie może być w ramach jednej definicji albo wielopoziomowe, albo jednopoziomowe. W naszej ustawie zmieniają się definicje drogi ekspresowej i autostrady, ale używa się w nich starych określeń, według starego rozumienia pojęcia „skrzyżowanie” i starej terminologii. Te nowe definicje, „skrzyżowanie” i „węzeł”, wejdą w życie 21 września 2022 r. Z tym dniem definicje drogi ekspresowej i autostrady w naszej aktualnej ustawie stracą aktualność, ponieważ będą odwoływały się do terminologii, która w systemie już nie obowiązuje. W związku z tym wydaje się, że przyjmowanie takiej ustawy, w tym zakresie, byłoby nieergonomiczne, bo należałoby ją zaraz nowelizować, a przed nami są wakacje parlamentarne i mogłoby to się nie udać przed 22 września. Przy tej uwadze nie mam propozycji poprawki, ale udało nam się ją wypracować z państwem z ministerstwa i to jest taka poprawka, dzięki której, jak mi się wydaje, nawet uniknęlibyśmy zmiany przepisu wejścia w życie. W tej poprawce nie posługujemy się terminologią nową, tylko unikamy posługiwania się terminologią starą. No więc tą poprawką moglibyśmy tę kolizję między ustawami już na tym etapie zlikwidować, bez konieczności nowelizacji tamtej ustawy.

Druga uwaga to jest taka uwaga doprecyzowująca, choć… Może powiem, o co chodzi. W art. 24g ust. 4 ustawy posłużono się określeniem „odcinek drogi budowany lub przebudowywany ze środków pochodzących z Unii Europejskiej”. W innych miejscach jest mowa o odcinkach dróg lub drogach budowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. To jest niby taka niekonsekwencja, ale znaczeniowo jednak różnica między drogami budowanymi ze środków, czyli w całości, a z udziałem środków, czyli w części, jest w praktyce istotna. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jan Hamerski:

Dziękuję bardzo, Panie Mecenasie.

Mogę prosić?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber:

Stanowisko rządu jest pozytywne, jeżeli chodzi o propozycję poprawki nr 1, i dziękuję za ukształtowanie tej poprawki w dyskusjach ze współpracownikami.

Opinia pozytywna jest też, jeżeli chodzi o poprawkę nr 2.

Przewodniczący Jan Hamerski:

Czy państwo senatorowie mają jakieś uwagi, zapytania do pana ministra i pana mecenasa?

Proszę uprzejmie, przewodniczący Dunin.

Senator Artur Dunin:

Bardzo serdecznie dziękuję, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo! Panie Ministrze!

Bardzo się cieszę, że tym razem jest decyzja na „tak”, jeśli chodzi o zmianę nomenklatury, bo w Sejmie była decyzja na „nie”, na posiedzeniu komisji. Ale bardzo się cieszę, że faktycznie po rozmowach z panem mecenasem…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No, była, była… na posiedzeniu komisji. Ale to już nie o to chodzi…

(Przewodniczący Jan Hamerski: Ale to już jest sprawa mecenasa, a nie kwestia, jak w Sejmie… komisji… Z tego tak by wynikało…)

Widocznie…

(Przewodniczący Jan Hamerski: …skoro potrafił przekonać ministerstwo.)

Ja bardzo się cieszę i ja oczywiście przejmuję obydwie poprawki, jeżeli można. Te 2 poprawki przejmę i bardzo chętnie się pod nimi podpiszę.

Chciałbym się dowiedzieć o jedno i zadam takie pytanie. Do tej pory ocena bezpieczeństwa była przeprowadzana co 4 lata czy co 3 lata… co 3 lata. Proszę mi powiedzieć… Ja oczywiście jestem cały za tą ustawą, żeby była jasność, podpisuję się pod tą ustawą, bo jest istotną ustawą zwiększającą bezpieczeństwo. Proszę mi powiedzieć: jakie były podstawy przedłużenia aż do 5 lat oceny bezpieczeństwa dróg? Pytam, bo to mnie bardzo nurtuje i chciałbym uzyskać informację.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber:

Jeżeli chodzi o ukształtowanie propozycji, która przedstawił pan mecenas i w ogóle podniesienie tego tematu w pracach komisji sejmowych, to faktycznie on został podniesiony, natomiast bez propozycji. To był taki wniosek de lege ferenda, że w przyszłości należy ten temat usystematyzować, nikt nie potrafił stworzyć konkretnej propozycji, która mogłaby być wdrożona do projektu ustawy. Dlatego dziękuję jeszcze raz i panu mecenasowi, i moim współpracownikom za tę kwestię.

Ten okres 5 lat zaś wynika bezpośrednio z dyrektywy. Ten okres jest określony w dyrektywie, którą implementujemy.

Przewodniczący Jan Hamerski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Czy ktoś z państwa senatorów zechce zabrać głos? Nie.

Ktoś z gości? Również…

(Brak nagrania)

Przewodniczący Jan Hamerski:

Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek zaopiniowanych pozytywnie?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

8 głosów za, poprawki zostały przyjęte jednomyślnie.

Głosujemy w tej chwili, Szanowni Państwo, nad ustawą w całości wraz z przyjętymi poprawkami.

Kto jest za?

Z sali 6 głosów za, jednomyślnie na sali…

Łącznie, Szanowni Państwo, 8 głosów za, jednomyślnie.

Ustawa wraz z przyjętymi poprawkami została zaopiniowana pozytywnie.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber: Dziękuję bardzo.)

Dziękuję serdecznie.

Sprawozdawcą…

(Senator Artur Dunin: Mogę zostać.)

Tak? Senator Dunin zgłosił się na sprawozdawcę.

Dziękuję serdecznie panu ministrowi… Przepraszam, w tej chwili powinienem w odwrotnej kolejności: dziękuję paniom, wszystkim współpracownikom i panu ministrowi…

(Senator Artur Dunin: Zwłaszcza za wypracowanie dobrej poprawki.)

…i oczywiście państwu senatorom. Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 16 minut 17)