Narzędzia:
Wspólne posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (nr 84), Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (nr 103) w dniu 06-10-2021
Uwaga! Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym

Zapis stenograficzny

– wspólne posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (84.) oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (103.)

w dniu 6 października 2021 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 494, druki sejmowe nr 1531, 1576 i 1576-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 05)

(Posiedzeniu przewodniczą przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Zygmunt Frankiewicz oraz przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Kazimierz Kleina)

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Witam bardzo serdecznie na posiedzeniu 2 połączonych komisji, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Otwieram posiedzenie połączonych komisji w imieniu pana przewodniczącego Kazimierza Kleiny i swoim.

Tradycyjnie zapytam, czy w sali są osoby, które zawodowo zajmują się działalnością lobbingową. Nie ma takich osób.

Poinformuję, że posiedzenie jest nagrywane i transmitowane drogą internetową.

Przywitam, pozwólcie państwo, naszych gości. Przede wszystkim witam pana ministra Sebastiana Skuzę z Ministerstwa Finansów oraz jego współpracowników. Jest też z nami poseł sprawozdawca sejmowy… No, przepraszam, nie chcę przekręcić nazwiska…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pan Tomasz Ławniczak – witamy bardzo serdecznie.

Zaczniemy od przedstawienia ustawy…

No, jeszcze powinienem zapytać, czy ktoś z państwa senatorów ma uwagi do porządku obrad, propozycje zmian. Nie.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 494, druki sejmowe nr 1531, 1576 i 1576-A)

Możemy więc realizować założony porządek. Jest w nim jeden punkt: rozpatrzenie ustawy zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw; druk senacki nr 494.

Bardzo proszę pana ministra albo wskazaną osobę o przedstawienie ustawy.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Finanse samorządów to temat niezwykle istotny zarówno z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego, ich możliwości rozwojowych, jak również z punktu widzenia sektora finansów publicznych, do którego należą jednostki samorządu terytorialnego. Dyskusja w kwestii zmian w systemie ich finansowania toczy się w przestrzeni publicznej od wielu lat. Oczywiście zmiany w tym obszarze są niezbędne, wręcz konieczne. Prace te nie są pracami łatwymi, ponieważ trzeba pogodzić 2 strony: z jednej strony sektor oparty na budżecie państwa, z drugiej sektor samorządowy. To trudne zadanie, ale jest realizowane w ramach powołanego na mocy ustaleń komisji wspólnej zespołu do spraw przeglądu finansów samorządowych, w skład którego wchodzą przedstawiciele administracji rządowej oraz samorządu terytorialnego. Zespół ten rozpoczął swoje prace w lutym zeszłego roku, kontynuuje działania. W grudniu 2020 r. na spotkaniu zespołu Ministerstwo Finansów zaprezentowało wstępną koncepcję zmian w systemie finansowania j.s.t. Na ostatnim posiedzeniu zespołu do spraw systemu finansowania samorządu terytorialnego obie strony, czyli strona rządowa i samorządowa, wspólnie stwierdziły, że prace są potrzebne, powinny być kontynuowane.

Oczywiście nie bez znaczenia dla finansów samorządowych, i z tego sobie zdajemy sprawę, są rozwiązania proponowane w systemie podatkowym w ramach programu Polski Ład. Od początku było wiadomo, że historyczna obniżka podatków proponowana w Polskim Ładzie będzie miała wpływ na finanse jednostek samorządu terytorialnego. I odpowiedzią na to jest właśnie ustawa, której punktem wyjścia jest dążenie do tego, by system finansów samorządowych zapewnił większą stabilność i przewidywalność dochodów samorządowych, tak by było one mniej narażone na cykliczność i wprowadzane zmiany prawne. Ważne jest, by zapewnić samorządom pewne bezpieczeństwo ich finansów.

Najważniejsze zmiany wprowadzone ustawą można podzielić na 3 grupy: wsparcie finansowe w realizacji zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego przez skierowanie z budżetu państwa do budżetów jednostek samorządu terytorialnego dodatkowych środków finansowych; uelastycznienie zarządzania budżetami poprzez modyfikację reguł fiskalnych; zmiany zabezpieczające i racjonalizujące system dochodów jednostek samorządu terytorialnego.

W ramach wsparcia realizacji zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego otrzymają w tym roku kwotę 8 miliardów zł. Kwota ta byłaby dzielona algorytmicznie: w zależności od udziału j.s.t. w PIT planowanego na 2022 r. po korekcie tzw. wskaźnikiem zamożności. Niezależnie od tego chciałbym tutaj dodać, że dziś omówiona ustawa okołobudżetowa przyznawałaby jednostkom samorządu terytorialnego dodatkowe 4 miliardy zł, które otrzymywałyby te gminy, w których zidentyfikowano niedobory w stosunku do średniej w wyposażeniu w infrastrukturę w obszarze wodociągów i kanalizacji. Również te kwoty byłyby podzielone algorytmicznie.

W zakresie uelastycznienia zarządzania budżetami j.s.t. – mówiłem o modyfikacji pewnych reguł fiskalnych – proponujemy czasowe zastosowanie pewnych preferencji w zakresie zasady zrównoważenia części bieżącej budżetu jednostki samorządu terytorialnego, czyli umożliwienie jednostkom samorządu terytorialnego w 2022 r. bilansowania części bieżącej budżetu wolnymi środkami pochodzącymi z rozliczeń np. wyemitowanych papierów wartościowych, kredytów, pożyczek z lat ubiegłych, a także wprowadzenie czasowej zmiany podejścia do tej reguły, przejście z rozliczenia jednorocznego na średniookresowe. Zatem w latach 2022–2025 dopuszczalne byłoby przekroczenie reguły zrównoważenia budżetu w części bieżącej w danym roku pod warunkiem, że w tym okresie jednostka zbilansuje swój budżet w tej części.

Zaproponowane zostały również zmiany w zakresie indywidualnego limitu spłaty zobowiązań. Proponowane zmiany zakładają możliwość wyboru przez jednostkę samorządu terytorialnego okresu, na podstawie którego liczona byłaby średnia nadwyżka operacyjna, czyli wybór między przejściową 3-letnią średnią arytmetyczną, a docelową 7-letnią; tutaj troszeczkę to przyspieszamy.

Zaproponowane zostało także zmniejszenie progu udziału środków Unii Europejskiej w finansowaniu programów, projektów lub zadań dofinansowanych z tych środków, od którego stosuje się wyłączenie z indywidualnego wskaźnika zadłużenia, z obecnych 60% do poziomu 50%. Rozwiązania te w dużej części są odpowiedzią na postulaty przedstawiane przez przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego.

W zakresie zmian zabezpieczających i racjonalizujących system dochodów jednostek samorządu terytorialnego… No, należy stwierdzić, że obecny system funkcjonuje już ponad 17 lat i z uwagi na dynamiczne zmiany w otoczeniu gospodarczym i prawnym wymaga dostosowania do nowych realiów. Dlatego też zostały zaproponowane pewne rozwiązania, a mianowicie dotyczące stabilizacji dochodów. W zakresie udziałów jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatków dochodowych zmiany zmierzają do ujednolicenia sposobu ustalania i przekazywania dochodów j.s.t. z tytułu udziału we wpływach z PIT i CIT. Ustalona globalna kwota dochodów samorządu terytorialnego z PIT i CIT bazowała będzie na planowanych na dany rok budżetowych wpływach z PIT i CIT ustalonych przed rozpoczęciem roku budżetowego. Dzięki temu kwota dochodów j.s.t. z tytułu udziału w PIT i CIT w skali makro będzie znana już przed rozpoczęciem roku budżetowego, a jednostki samorządu terytorialnego będą pewne otrzymania zaplanowanych już dochodów. Tym samym możliwe będzie przekazywanie j.s.t. dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatków dodatkowych w stałych, równych, miesięcznych ratach. Kwota dochodów pojedynczej jednostki samorządu terytorialnego z tytułu udziału w PIT i CIT ustalona będzie w powiązaniu z udziałem we wpływach podatkowych ustalonych na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego na podstawie średniej z 3 lat, n – 2, n – 3, n – 4, zamiast obecnego udziału z roku n – 2. Uważamy, że dla samorządów to będzie gwarancja i ułatwienie przy planowaniu i realizacji budżetów.

Zaproponowane zostało również uzupełnienie systemu dochodów samorządu dodatkową regułą zapewniającą długookresową stabilizację dochodów. W świetle tej reguły planowane łączne dochody z tytułu udziału w PIT i CIT na dany rok budżetowy nie mogłyby być mniejsze niż wprowadzona projektowaną ustawą referencyjna łączna kwota dochodów z tych tytułów. Przyjmuje się za bazową kwotę referencyjną planowaną przez j.s.t. w wieloletnich prognozach finansowych kwotę na 2020 r. według stanu na 5 maja, czyli przed ogłoszeniem Polskiego Ładu, gdzie zostały zaplanowane dochody z tytułu PIT i CIT. W kolejnych latach ta referencyjna kwota byłaby indeksowana wskaźnikiem średniookresowej dynamiki PKB w cenach bieżących. Podkreślam, że byłaby tam również uwzględniana inflacja, w tym wskaźniku byłyby uwzględnione i inflacja, i wzrost gospodarczy. Ten mechanizm polegałby na tym, że te dochody nie mogłyby być niższe niż ta kwota referencyjna, byłyby uzupełnione. Zaraz dojdę do tego, w jaki sposób. W obecnym systemie korekcyjno-wyrównawczym występują 2-letnie przesunięcia pomiędzy rokiem, na podstawie którego są obliczane wpłaty tzw. janosikowego, czyli rokiem n – 2, a rokiem, w którym te wpłaty są realizowane. To przesunięcie w czasie jest niekorzystne dla jednostek samorządu terytorialnego w takiej sytuacji, gdy np. wpłaty do budżetu ustalone są na podstawie dochodów z roku dobrej koniunktury, a dokonywane faktycznie w roku spowolnienia gospodarczego. Dlatego też przy określaniu potencjału dochodowego w przypadku dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT i CIT brane będą pod uwagę bieżące wpływy z PIT i CIT, a nie wpływy z roku n – 2. Takie rozwiązanie będzie możliwe w związku z oparciem dochodów samorządowych z tytułu udziału we wpływach z PIT i CIT na prognozie, która będzie znana już przed rozpoczęciem roku budżetowego.

W ustawie zaproponowano przedłużenie obowiązywania obecnych przepisów w zakresie wpłat województw do budżetu państwa i części regionalnej subwencji ogólnej. Wprowadzono również rozwiązanie proinwestycyjne, a mianowicie nową część subwencji ogólnej, tzw. część rozwojową. I jak kwota ta byłaby naliczana? W 60%, z uwzględnieniem wielkości minimalnej i maksymalnej, w zależności od liczby mieszkańców, a 40% byłyby to takie, można powiedzieć, może nie uznaniowe, ale algorytmiczne premiowe środki przekazywane dla tych jednostek samorządu terytorialnego, które uzyskują lepsze wyniki od średniej, np. w zakresie wysokości inwestycji na jednego mieszkańca czy też w zakresie przyrostu inwestycji z roku na rok. Kwota ta byłaby również takim pewnym bezpiecznikiem w zakresie zapewnienia dochodów z tytułu CIT i PIT. W programie Polski Ład ta kwota została zaproponowana w wysokości co najmniej 3 miliardów zł, część subwencji rozwojowej zostałaby na taką kwotę minimalną zaplanowana, jednak w przypadku, gdyby ta luka z tytułu ubytku w wyniku Polskiego Ładu w podatku dochodowym od osób fizycznych okazała się większa, strona rządowa jest zobowiązana w ustawie budżetowej zapewnić tę kwotę odpowiednio większą, tak żeby po prostu dorównać do tej kwoty referencyjnej. W przypadku, gdyby np. zaplanowane w budżecie państwa środki z tytułu udziału w CIT i PIT były wyższe od kwoty referencyjnej, i tak strona rządowa byłaby zobowiązana do zapewnienia 3 miliardów w zwaloryzowanej subwencji rozwojowej. Tu chciałbym jeszcze podkreślić, że subwencja rozwojowa nie traci przymiotu subwencji, czyli będą mogły z niej być pokrywane również wydatki bieżące tak jak co do zasady generalnie z całej subwencji ogólnej, tylko de facto jej nazwa i występujące w niej zachęty do inwestycji mają charakter proinwestycyjny, prorozwojowy. Ale chodziło nam tutaj właśnie o to, żeby zachęcić jednostki samorządu terytorialnego do takiej aktywności. Niemniej jednak ona sama może być wykorzystywana do równoważenia wydatków bieżących w budżetach bieżących.

Szanowni Państwo! Wysokie Komisje! Zwracam się z uprzejmą prośbą o przyjęcie ustawy w brzmieniu przyjętym przez Sejm. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Bardzo dziękuję panu ministrowi.

Proszę panią mecenas Renatę Bronowską o przedstawienie opinii Biura Legislacyjnego Senatu.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne skoncentruje się na kilkunastu uwagach do tej ustawy. Na początek jednak chciałabym sobie pozwolić na pewną uwagę natury ogólnej. Otóż ta ustawa, tak jak pan minister przed chwilą powiedział, określając nowy mechanizm kształtowania dochodów jednostek samorządu terytorialnego, jest zasadniczo powiązana z nowelizacją ustaw podatkowych, które zostały przyjęte przez Sejm 1 października 2021 r. Chodzi o ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Brak korelacji czasowej pomiędzy pracami nad obu tymi ustawami zasadniczo, znacznie utrudnia ocenę wpływów obu aktów prawnych na finanse jednostek samorządu terytorialnego. Niemniej, pozostawiając ten temat, chciałabym skupić się na uwagach natury legislacyjnej.

Pierwsza uwaga dotyczy słowniczka ustawy. Otóż ustawa wprowadza regułę ustalania rocznych dochodów jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z PIT na podstawie prognozowanej ogólnej kwoty wpływów z podatku, przy czym tego faktu nie uwzględnia słowniczek ustawy, a więc art. 2 pkty 5 i 6, w którym ogólna kwota wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz odpowiednio ogólna kwota wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych jest definiowana poprzez odniesienie się do kwot faktycznych wpływów, poprzez użycie sformułowania „przez wpływy rozumie się wpłaty pomniejszone o dokonane zwroty”. Naszym zdaniem należałoby w tym zakresie słowniczek doprecyzować. Jednocześnie chcielibyśmy też podnieść, że definicja ogólnej kwoty wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych oparta jest na odesłaniu do art. 27 oraz art. 27f ust. 8–10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która to ustawa, tak jak przed chwilką powiedziałam, była nowelizowana, co może oznaczać nieadekwatność tego odesłania. W związku z tym sugerowalibyśmy modyfikację słowniczka w zakresie art. 2 pkty 5 i 6.

Kolejna uwaga dotyczy art. 1 pkt 5 i pkt 17. Jest to uwaga legislacyjna. Prosilibyśmy, aby w związku z tym, że w przepisach ustawy zamieszcza się wyłącznie takie wypowiedzi, które służą wyrażeniu norm prawnych, usunąć z tekstu ustawy sformułowania „na podstawie odrębnych przepisów” oraz „wynika z przepisów odrębnych” z tego tytułu, że tego rodzaju informacje nie mają charakteru normatywnego.

Kolejna uwaga dotyczy art. 11 ust. 7, a więc zmiany w art. 1 pkt 5, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Otóż przepis ten przewiduje pomniejszenie kwoty środków stanowiących dochody j.s.t. z tytułu udziału we wpływach z PIT i CIT o kwotę prowizji należnej Narodowemu Bankowi Polskiemu. Literalne brzmienie tego przepisu sugeruje, iż kwota prowizji jest pobierana przy każdym przekazywaniu środków stanowiących dochody j.s.t. z PIT i CIT, co jest rozwiązaniem niekorzystnym dla samorządów. Analizując ten przepis w kontekście ust. 6, który stanowi o ponoszeniu przez j.s.t. kosztów ponownego przekazania środków ze względu na niedopełnienie obowiązku przekazania informacji o nowym rachunku bankowym, należy przypuszczać, że pobranie prowizji miało stanowić właśnie ten koszt. W związku z tym należałoby ten przepis doprecyzować, a jednocześnie sugerowalibyśmy, żeby wskazać pewien limit tej prowizji, tak aby było jasne, że nie jest to ten element, który może podlegać uznaniowości. Sugestia jest np. taka, że ta prowizja nie może być wyższa niż rzeczywiste koszty poniesione przez NBP w związku z ponownym przelewem albo że nie może być ona wyższa od prowizji pobieranej przez NBP w przypadku analogicznych transakcji płatniczych.

Kolejna uwaga o charakterze legislacyjnym dotyczy art. 28a ust. 1. W tym przepisie pojawia się odesłanie kaskadowe, tzn. przepis odsyła do przepisu, który już zawiera odesłanie. W związku z tym, że jest to również praktyka nieprawidłowa w świetle zasad techniki prawodawczej, proponowalibyśmy dokonanie odpowiedniej modyfikacji tego odesłania.

Kolejna uwaga dotyczy art. 36a ust. 1 pkt 2 lit. c i d. Są to zmiany wskazujące 2 nowe cele, na które mogą być przeznaczone środki rezerwy, o której mowa w art. 36 ust. 4 pkt 1. Jest to ta rezerwa, która tworzona jest z kwot otrzymanych jako zwrot od j.s.t. nienależnie pobranych kwot z tytułu poszczególnych części subwencji. Środki tej rezerwy mogą być przeznaczone dla j.s.t. w związku z tymi 2 nowymi celami: dla tych j.s.t., które udzielają pomocy repatriantom i członkom ich rodzin, oraz w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzebami społecznymi lub gospodarczymi jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa ta nie określa jednak kryteriów rozdysponowania środków rezerwy na wskazane nowe cele. Inaczej jest w przypadku tych celów, które są określone w lit. a i b ustawy. Art. 36a ust. 2 odpowiednio w pktach 1 i 2 takie cele określa. Jednocześnie chcielibyśmy też zauważyć, że modyfikacji uległo kryterium, które jest zawarte w tym przepisie, a które już było. To jest kryterium „wystąpienia strat w infrastrukturze komunalnej w wyniku zdarzeń losowych”. Ono jest zastępowane kryterium „konieczności pokrycia strat w majątku j.s.t., które powstały w wyniku nieprzewidzianych zdarzeń”. W związku z taką zmianą celu należałoby uwzględnić tę nową treść w art. 36a ust. 2 pkt 2. Analizując te przepisy, zwróciliśmy uwagę na to, że zasadniczo kryterium, które jest określone w lit. a, zawiera się w tym nowym kryterium, które jest zawarte w lit. d, tak nam przynajmniej się wydaje. Stąd też proponowalibyśmy doprecyzować tę lit. d, tak aby jasne było, że te kryteria są odrębne.

Kolejna uwaga dotyczy art. 36b. Otóż przepis ten przewiduje możliwość zasilenia rezerwy, o której przed chwileczką mówiłam, także środkami z rezerwy celowej budżetu państwa w przypadku wystąpienia zdarzeń wpływających na poziom dochodów lub wydatków jednostek samorządu terytorialnego. W dalszej części przepis przyznaje kompetencje ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych do rozdysponowania tych środków pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego po zasięgniecie opinii reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego. Wykluczone są jednocześnie kryteria, o których przed chwilką mówiłam, z art. 36a określające sposób rozdysponowania środków tej rezerwy, w związku z czym należy zauważyć, że właściwie ustawa nie określa kryteriów podziału tych środków. Stąd sugerowalibyśmy uzupełnienie regulacji art. 36b o takie kryteria.

Kolejna uwaga dotyczy art. 37 ust. 1b. Przepis ten wymaga naszym zdaniem zmian, które by w sposób dostatecznie precyzyjny oddawały intencje ustawodawcy. Stanowi on bowiem o tym, że przepisu art. 37 ust.1 nie stosuje się – to są przepisy, które zobowiązują do zwrotu nienależnie pobranej części oświatowej subwencji ogólnej poprzez zmniejszenie kwoty tej subwencji w roku budżetowym na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw finansów publicznych – jeżeli nienależna kwota części oświatowej subwencji ogólnej jest niższa od trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na rok, na który ustalono zawyżoną kwotę tej części subwencji ogólnej, a na jednostce samorządu terytorialnego nie ciąży obowiązek zwrotu nienależnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej do budżetu państwa. Otóż pierwsza część tego przepisu po przeanalizowaniu jej łącznie z drugą wydaje się zawierać wewnętrzną sprzeczność, gdyż z jednej strony przepis przewiduje, iż ze względu na niską kwotę, czyli tą trzykrotność minimalnego wynagrodzenia, nienależnej część oświatowej subwencji ogólnej nie podlega ona zwrotowi, natomiast z drugiej strony ten przepis wskazuje na to, że dotyczy on j.s.t., na których nie ciąży obowiązek zwrotu nienależnej kwoty subwencji. W związku z tym proponowalibyśmy ten przepis jednoznacznie doprecyzować. Jednocześnie chcielibyśmy też zauważyć, że odsyła on do decyzji, o których mowa w art. 37 ust. 1 pkt 1, a tym samym nie zwalnia z obowiązku zwrotu nienależnych kwot subwencji, które dotyczą subwencji za lata poprzedzające rok budżetowy. Nasze pytanie jest takie: czy jest to działanie celowe, czy też tutaj po prostu pojawił się jakiś błąd i nie uzupełniono tego przepisu o odesłanie do wszystkich decyzji, o których mowa w ust. 1 w art. 37?

I kolejna uwaga, do art. 37a. Naszym zdaniem ten przepis w zakresie ust. 1 i 2 również powinien zostać doprecyzowany w celu jednoznacznego wskazania dokumentów stanowiących podstawę do złożenia oświadczenia i wniosku, o których mowa w dalszych przepisach. Chodzi o oświadczenie, w którym jednostki samorządu terytorialnego przyznają, że zasadny jest zwrot całej nienależnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, albo składany przez nie kwestionujący tę kwotę wniosek o uruchomienie postępowania administracyjnego. W art. 37a w ust. 1 mowa jest bowiem zarówno o sprawozdaniu z audytu jako dokumencie, który stanowi podstawę do dalszych działań jednostki samorządu, jak i o dokumentach sporządzonych przez organy kontroli państwowej lub nadzoru oraz o wynikach kontroli. Naszym zdaniem ten przepis należy doprecyzować w taki sposób, aby było jasne, że to sprawozdanie z audytu oraz wyniki kontroli są tymi dokumentami, z których w sposób jednoznaczny wynika podstawa prawna do dalszych działań jednostki samorządu terytorialnego przewidzianych w naszych przepisach.

Kolejna uwaga, do art. 38 ust. 1. Otóż przepis ten z kolei wskazuje, które przepisy ustawy – Ordynacja podatkowa mają zastosowanie do nienależnie otrzymanych kwot poszczególnych części subwencji ogólnej. I tutaj pojawiają się 2 wątpliwości. Pierwsza to taka, że dwukrotnie wyłączono stosowanie rozdziału 7a w odniesieniu do nienależnie otrzymanych w latach poprzedzających rok budżetowy kwot części oświatowej subwencji ogólnej. Ten błąd należy skorygować poprzez skreślenie jednego z tych wyłączeń. Druga wątpliwość dotyczy tego, że pomimo iż przewidziano stosowanie przepisów działu III rozdziału 6 ordynacji podatkowej – to są przepisy, które regulują zasady pobierania odsetek za zwłokę – w przypadku, o którym mowa w art. 37 ust. 6, czyli naliczania odsetek jak dla zaległości podatkowych od nienależnych kwot części oświatowej subwencji ogólnej w sytuacji wystąpienia przez j.s.t. z wnioskiem o skierowanie sprawy na drogę postępowania administracyjnego, nie zastosowano tego rozwiązania w analogicznej sytuacji określonej w art. 37 ust. 2, a więc wtedy, gdy naliczenie odsetek od nienależnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej następuje na skutek przekroczenia terminu dokonania czynności określonych w przepisach wcześniejszych. Odpowiednie propozycje poprawek zostały sformułowane pod uwagą dziewiątą.

Uwaga dziesiąta jest właściwie postulatem, który nie pojawia się po raz pierwszy. Otóż rozdział 8a „Zasady ustalania dla województw w latach 2015–2024 części regionalnej subwencji ogólnej, wpłat do budżetu państwa, rezerwy subwencji ogólnej oraz dotacji celowej” jest właściwie rozdziałem, który miał mieć charakter epizodyczny. Tak sugerują i tytuł, i treść tych przepisów. Jednak ten rozdział był wielokrotnie nowelizowany, w związku z czym należy wątpić, czy w ogóle intencją ustawodawcy jest utrzymanie epizodycznego charakteru tych przepisów. Pozostawianie tego rodzaju rozwiązania wymusza właściwie kolejne nowelizacje w następnych latach, tym razem w okolicach roku 2024, tak aby ewentualnie mechanizm ten i te przepisy mogły działać w latach następnych. Warto by było rozważyć, czy skoro intencją ustawodawcy jest wprowadzenie na stałe tego rodzaju reguł, to nie powinny one po prostu być wprost wpisane do ustawy jako przepisy merytoryczne, właściwe, obowiązujące przez cały czas, a nie jako przepisy epizodyczne.

Kolejna uwaga dotyczy art. 6, to jest z kolei ustawa o związku metropolitalnym w województwie śląskim. W przypadku tej ustawy należy zauważyć, że dokonano zmiany sposobu obliczania udziału tego związku metropolitalnego w województwie śląskim we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, wprowadzając mechanizm, który jest zasadniczo zbieżny z mechanizmem w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, jednak nie zachowano spójności terminologicznej. W związku z tym korekty wymaga treść art. 52 ust. 4a, w którym odmiennie sformułowano regułę obliczenia wskaźnika służącego ustaleniu kwoty rocznego udziału związku w podatku dochodowym od osób fizycznych.

I jeszcze jedna uwaga do art. 6. Mianowicie proponujemy, aby w art. 53 ust. 4, który też jest nowelizowany art. 6, usunąć tę część przepisu, która nie ma charakteru normatywnego. W uwadze dwunastej jest odpowiednia propozycja poprawki.

Kolejna uwaga legislacyjna dotyczy art. 8 ust. 7 pkt 2. Proponujemy, ponieważ jest to przepis przejściowy, zastosować taką technikę odesłania do ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która jest właściwa dla przepisów przejściowych.

I uwaga do art. 15. Przepis ten naszym zdaniem wymaga korekty w zakresie wskazania ustaw będących podstawą do rozliczenia środków stanowiących dochody zarówno jednostek samorządu terytorialnego, jak i związku metropolitalnego w województwie śląskim z tytułu udziału w podatku PIT i CIT. Ten przepis przejściowy przewiduje stosowanie ustawy zmienianej w art. 1, natomiast nie przewiduje stosowania ustawy zmienianej w art. 6, a powinien, ponieważ art. 6 wprowadza właśnie zmiany w zakresie związku metropolitalnego. Proponujemy więc odpowiednie uzupełnienie tego przepisu.

Uwaga do art. 19. Tutaj z kolei proponujemy dokonanie korekty językowej w celu uzyskania spójności terminologicznej. Odpowiednia propozycja poprawki jest w tej uwadze.

I jeszcze uwaga dotycząca terminu wejścia w życie tej ustawy. Otóż ustawa ta ma wejść w życie, właściwie większość jej przepisów ma wejść w życie w dniu następującym po dniu ogłoszenia. Niektóre przepisy wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. W związku z tym chciałabym zauważyć, że zasadnicza część tej ustawy właściwie wchodzi w życie bez vacatio legis. Ponieważ kwestia wejścia w życie ustawy w terminie odpowiednim jest regułą konstytucyjną wynikającą z art. 2 konstytucji i jest ona doprecyzowywana w art. 4 ust. 1 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych, chciałabym zauważyć, że ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych przewiduje, że powinny one zasadniczo wchodzić w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Jedynie w uzasadnionych przypadkach akty normatywne mogą wchodzić w życie w okresie krótszym, zaś całkowita rezygnacja z vacatio legis, tak jak ma to miejsce w tym przypadku, jest możliwa tylko wtedy, gdy ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie. Prawodawca ma obowiązek uargumentować takie odstępstwo w uzasadnieniu projektu aktu prawnego, jednak analiza uzasadnienia projektu tej ustawy nie wyjaśnia w sposób dostateczny konieczności jej wejścia w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Stąd też proponujemy rozważyć inny termin wejścia w życie tej ustawy, taki, żeby był on zgodny z przywołaną przeze mnie regulacją.

Ostatnia uwaga, Szanowni Państwo, której nie ma w opinii, a która wyniknęła z analizy ustawy podatkowej, o której mówiłam, wskazuje konieczność zmiany jeszcze w art. 3, czyli w przepisie, który zmienia ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych, dokładnie w art. 28 w ust. 2. Chodzi o to, że w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych ryczałt od dochodów spółek kapitałowych jest zastępowany ryczałtem od dochodów spółek. Zmienia się w tej ustawie zarówno krąg podmiotowy, jak i terminologia. Stąd też wydaje nam się zasadne zmienienie również terminologii w tej ustawie, tak aby była spójność pomiędzy omawianą ustawą a ustawą podatkową. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Bardzo dziękuję, Pani Mecenas.

Czy pan minister i współpracownicy mogą się odnieść do tych poprawek?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Tak, oczywiście, Panie Przewodniczący. Bardzo dziękujemy za te wszystkie uwagi.

Jeżeli chodzi o uwagę pierwszą, to proponujemy nie uwzględniać tej poprawki. Zmiany wprowadzone w projekcie ustawy podatkowej procedowanej na trzydziestym ósmym posiedzeniu Sejmu nie wpływają na definicje w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Te definicje zawarte w słowniczku ustawy mają utrwalone znaczenie, nie budzą wątpliwości, wyjaśniają zakres wpływów z PIT i CIT stanowiących podstawę do ustalania udziałów w tych podatkach. Nie widzimy potrzeby takiej poprawki.

Również w przypadku uwagi drugiej proponujemy pozostawienie przepisów w dotychczasowym brzmieniu. W ustawie o dochodach j.s.t. jest wiele takich odesłań „na podstawie odrębnych przepisów”, a dotychczas nie budziły one wątpliwości. Mają one tę wartość, że uświadamiają czytelnikowi, że istnieją przepisy regulujące pewną sferę działalności, lecz nie jesteśmy w stanie ich wszystkich tutaj wskazać, gdyż możemy coś ominąć albo coś nowego może się pojawić.

Akceptujemy poprawkę nr 3. Jeżeli chodzi o poprawkę nr 4, czyli likwidację odesłania kaskadowego, to również.

W części akceptujemy poprawkę nr 5. Bylibyśmy skłonni się zgodzić z doprecyzowaniem kryteriów w sprawie repatriantów, ale jeżeli chodzi o te kwestie społeczne i gospodarcze, jak pamiętam, to nie zgadzalibyśmy się. Niemniej jednak zawsze ta rezerwa jest dzielona w porozumieniu ze stroną samorządową.

Jesteśmy również przeciwni poprawce nr 6. Proponujemy pozostawienie przepisów w dotychczasowym brzmieniu. W szczególnych przypadkach, trudnych dzisiaj do przewidzenia, np. stanu epidemii, klęsk żywiołowych, minister finansów będzie mógł zwiększyć rezerwę subwencji, podzielić ją, kierując się potrzebami j.s.t. Także w tym przypadku będziemy się posiłkować uzgodnieniami ze stroną samorządową.

Poprawka nr 7. Jeżeli są wątpliwości co do zakresu stosowania tego przepisu, to zgadzamy się na doprecyzowanie jego brzmienia, bardziej nam się podoba pierwszy wariant poprawki.

Poprawka nr 8 jest zasadna i poprawka nr 9 jest zasadna.

Poprawka nr 10. No, powiem szczerze, że i formalnie, i merytorycznie intencją ministerstwa finansów było utrzymywanie epizodycznego charakteru przepisów dotyczących wpłat województw do budżetu państwa i podziału części regionalnej subwencji ogólnej. Chciałbym tutaj wyjaśnić, że w MF nadal prowadzone będą prace nad nowym mechanizmem korekcyjno-wyrównawczym, oczywiście w porozumieniu ze stroną samorządową, który obejmie także województwa. Jednak do tego czasu konieczne jest przedłużenie obowiązywania przepisów przejściowych.

Popieramy poprawkę nr 11 mającą na celu uspójnienie terminologii.

Poprawka nr 12 ma charakter redakcyjny. Jeżeli Senat ją zaproponuje, to nie będziemy przeciwni. Uważamy, że nie ma jakiejś dużej konieczności jej wprowadzenia, ale jeżeli będzie taka wola, to jak najbardziej.

Poprawka nr 13, którą również popieramy, ma charakter redakcyjny. Poprawka nr 14 – popieramy tę poprawkę. Poprawka nr 15 – popieramy.

Poprawka nr 16. Bylibyśmy jej przeciwni z tego względu, że wprawdzie te rozwiązania będą dotyczyć roku 2022, ale chcielibyśmy, żeby jak najszybciej wyszły w życie, tak żeby jednostki samorządu terytorialnego już mogły pracować nad budżetami, opierając się na tych przepisach, które byłyby przyjęte. Skoro mówi się o istotności i możliwie szybkim terminie, to myślę, że tutaj ten warunek akurat byłby spełniony.

Jeżeli chodzi o ostatnią poprawkę, która nie została ujęta w zestawieniu, a która dotyczy kwestii zmian wyrazów, pojęcia „od dochodów spółek kapitałowych”, to jak najbardziej uważamy, że to jest zasadne. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję bardzo.

Poprawki zostały omówione. Przed głosowaniem jeszcze może trzeba będzie je wyjaśnić, bo w niektórych uwagach nie ma propozycji poprawek. Jeżeli pan minister z nimi się zgadza, to jesteśmy w sytuacji, w której mamy problem i nie mamy rozwiązania.

(Głos z sali: Czyli lepiej, żeby minister się nie zgadzał?)

No, lepiej, żeby się nie zgadzał. Ale to był żart.

Przechodzimy do dyskusji.

Kto z państwa senatorów oraz gości chce zabrać głos w sprawie ustawy?

Pan dyrektor Andrzej Porawski – Związek Miast Polskich. Bardzo proszę.

Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

W imieniu Związku Miast Polskich chciałbym przedstawić propozycję zmian w tej ustawie związanych z rzeczywistymi skutkami zmian w systemie podatkowym dla jednostek samorządu terytorialnego.

Proponowane przez ministerstwo rozwiązania są krokiem naprzód, ponieważ wprowadzają pewnego rodzaju, aczkolwiek dalece niewystarczającą, rekompensatę ubytków, które następują, natomiast powodują bardzo silną destabilizację dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego, którymi samorządy powinny zgodnie z konstytucją samodzielnie rozporządzać i które powinny przeznaczać na realizację tego, co postanowią wyborcy samorządowi, czyli rozwój lokalny, usługi lokalne itd. Chcę zwrócić uwagę na to, że te zmiany podatkowe, niewątpliwie korzystne bezpośrednio dla obywateli, na tyle znacząco obniżają dochody własne jednostek samorządu terytorialnego, że per se są również bardzo niekorzystne dla tych samych obywateli, ponieważ ci obywatele będą poprzez swoich reprezentantów dysponować znacząco mniejszymi środkami na realizację zadań własnych. A przypominam, że zakres tych zadań się nie zmienia. Nikt nie likwiduje ani jednego zadania samorządowego, wręcz przeciwnie, wszystkie zmiany w ostatnim czasie, wszystkie skutki szeroko rozumianej legislacji powodują podnoszenie standardów realizacji zadań przez samorządy, powodują zwiększenie różnych podstawowych kosztów, w tym zwłaszcza kosztów pracy, a w wydatkach samorządów koszty pracy to co najmniej 70% wszystkich wydatków, 70–80% w zależności od tego, ile kto inwestuje, zaś koszty pracy w Polsce rosną szybciej niż inflacja. Niektóre inne koszty, które decydują o wydatkach bieżących samorządów, także rosną szybciej niż inflacja. W związku z tym wskaźnik inflacji nie powinien być traktowany jako jedyny argument przy zapewnianiu tzw. stabilizacji. Jeśli to miałoby mieć ręce i nogi, to oprócz standardów realizacji zadań publicznych, o które się dopominamy od dobrych 20 lat, powinien być jeszcze liczony samorządowy koszyk inflacyjny, który by nie uwzględniał wzrostu cen jajek, chleba, cukru i innych produktów, z których samorząd nie korzysta, ale który by uwzględniał elementy decydujące o wydatkach samorządu. My już zresztą zleciliśmy tego rodzaju opracowanie, nie jest ono łatwe, więc prace nad nimi jeszcze trwają.

Ja chciałbym państwu senatorom pokazać to, co wynika z uzasadnienia projektu rządowego ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, mianowicie relacje między tą kwotą referencyjną, która jest podana dla kolejnych lat, a trendem dynamiki dochodów podatkowych samorządu terytorialnego, a konkretnie PIT-u. Tu jest akurat PIT i CIT. Ponieważ rząd posługuje się PIT-em i CIT-em razem w tym swoim projekcie oraz w uzasadnieniu, to przyjęliśmy tę samą retorykę. Gdyby był utrzymany ten trend zmian, którym rząd się chwali, że tak dobrze samorządom zrobił – co do roku 2019 włącznie było prawdą, nie można powiedzieć, że nie – to od kolejnego roku… To jest ta przerywana linia, która pokazuje, ile w kolejnych latach powinny wynosić, przy utrzymaniu trendu, bez zmian przepisów prawa… Bo obniżka faktycznych dochodów wynika tylko ze zmiany przepisów prawa, przypominam. PIT jest niewrażliwy na kryzysy, w tym nie jest wrażliwy na pandemię, ponieważ w czasie pandemii zatrudnienie nie spadło – to są dane rządowe – a pensje znacząco wzrosły. Jeżeli więc zatrudnienie nie spadło, a pensje znacząco wzrosły, to oznaczałoby to, że PIT wzrósł, gdyby nie zmiany w ustawach. Gdyby ten trend wzrostu PIT i CIT był utrzymany, to powinno to wyglądać tak jak na tym wykresie.

Chciałbym jeszcze przedstawić dodatkowy wykres, który pokazuje to, co rząd nam proponuje tylko w roku 2022. Mianowicie PIT z uwzględnieniem zmian, które nastąpiły w roku 2019 i 2020, ale bez uwzględnienia Polskiego Ładu, rósłby tak, jak pokazuje ta zielona krzywa. Brązowa krzywa pokazuje faktyczne wykonanie PIT i CIT w ostatnich latach. Jednorazową rekompensatę w wysokości 8 miliardów zł przewidziano na przyszły rok. Już to pokazuje, że ta jednorazowa rekompensata jest niewystarczająca, ponieważ według obecnych przepisów ten PIT w przyszłym roku powinien wynosić 72… PIT i CIT razem… nie, tu chyba jest tylko PIT. PIT w przyszłym roku, w 2022 r. powinien wynosić 72,5 miliarda zł, ta część samorządowa, a będzie wynosił 54,7 miliarda zł, w związku z czym z tymi rekompensatami strata w PIT w roku 2022 nadal będzie wynosiła 17,78 miliarda zł. Dlatego my proponujemy, akceptując niektóre inne zmiany, które nam pomagają w bieżącej gospodarce finansami…

Prosimy jednocześnie Senat, żeby ten udział w projektach unijnych jeszcze obniżyć, obniżyć z 50% do 40%. Obniżka z 60% do 50% jest już istotna, ale dzisiejsza praktyka realizacyjna w samorządach pokazuje, że jeśli chodzi o projekty unijne, to dofinansowanie unijne to często 40–50%. Bo oprócz tego, że część kosztów jest niekwalifikowanych, przy okazji tych projektów, realizacji tych inwestycji trzeba podjąć cały szereg innych działań, które w ogóle nie mieszczą się w tym finansowanym projekcie, np. odbudować drogi po budowie jakieś infrastruktury itd. W związku z tym ten wskaźnik 40% według samorządowców, według prezydentów i burmistrzów miast byłby lepszy niż wskaźnik 50%.

A jeśli chodzi o kwestię zasadniczą, to propozycja samorządów jest taka, aby zrezygnować z tego systemu rekompensat, który jest proponowany w tej ustawie, tylko zwiększyć udziały gmin w PIT i CIT adekwatnie do ubytków, które nastąpią. Te propozycje pokazuje tabelka, którą tutaj przedstawiamy. Uważamy, że udział gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych powinien wzrosnąć do 55,41%, udział powiatów – do 14,86%, a udział województw – do 2,32%. To jest wzrost obliczony na podstawie danych nie naszych, ponieważ nie mamy takich danych, posługiwaliśmy się w tych obliczeniach wyłącznie danymi przedstawionymi przez Ministerstwo Finansów w ocenie skutków regulacji projektów ustaw. Ministerstwo nam nieoficjalnie mówi, że to były takie najbardziej pesymistyczne wskazania, ale na pewno będzie inaczej, no, tyle że my, jeżeli będzie inaczej, wylelibyśmy, żeby było tak jak wtedy, kiedy ta ustawa była konstruowana i kiedy się umówiliśmy z ówczesnym rządem, że ten nasz udział w PIT będzie stabilny i będzie tak, że jak będzie koniunktura, to będziemy z niej korzystać, a jak będzie dekoniunktura, to wspólnie z rządem będziemy w niekorzystnej sytuacji, ale będzie to stabilne i pozwoli nam na planowanie rozwoju.

Jeszcze chcę zwrócić uwagę na to, że subwencja rozwojowa, której projekt przedłożyliśmy w tej sali w marcu 2020 r… Chcieliśmy, żeby ona była rzeczywiście rozwojowa i żeby ona odnosiła się do VAT, którego samorząd nie może odliczyć, a który płaci do budżetu centralnego przy okazji inwestycji. Ten VAT to kwota 7,5–8 miliardów zł rocznie przy tym poziomie inwestycji, jaki był w ostatnich latach. Proponowaliśmy taką kwotę rozważyć jako subwencję rozwojową. Te 3 miliardy zł nie odpowiadają tej naszej propozycji. Poza tym w tym ujęciu zaproponowanym przez rząd w tej ustawie, która przeszła w Sejmie, to bardziej rekompensata pewnej części ubytków w naszych dochodach niż rzeczywiście subwencja rozwojowa. W związku z tym taki wniosek przedkładamy Wysokiej Izbie i prosimy o jego przychylne rozpatrzenie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Aha, i jeszcze w tym naszym stanowisku zwracamy uwagę na to, że kwota 8 miliardów zł… My proponujemy potraktować ją nie jako wsparcie na rok 2022, tylko jako zwrot ubytków, które nastąpiły w latach 2020 i 2021 z powodu poprzednich zmian w PIT. Ta krzywa pokazuje… Bo tutaj dane dla lat 2020 i 2021 to nie są dane proponowane, tylko to są dane wynikowe, tzn. w roku 2020 PIT i CIT samorządowy był o tyle niższy niż w roku 2019, a plan na rok 2021 jest taki, jak tutaj podano, oczywiście on może minimalnie się zmienić w stosunku do wykonania, dzisiaj znamy oczywiście tylko plan. W związku z tym my uważamy, że ta kwota – proponujemy jej zwiększenie, i to zwiększenie do poziomu wyrównania ubytków z poprzednich 2 lat – to nie powinna być zapomoga na rok 2022.

Takie są nasze propozycje. Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Bardzo dziękuję. W stanowisku Związku Miast Polskich – jeszcze moment, Panie Dyrektorze – była taka propozycja, aby ustabilizować tę bazę podatku PIT poprzez zniechęcenie do transferu czy zablokowanie możliwości transferu podatników z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na ryczałt, który nie jest uwzględniony w dochodach samorządu terytorialnego.

Dyrektor Biura Związek Miast Polskich Andrzej Porawski:

Tak, przepraszam, ja to pominąłem. To jest zmiana w słowniczku tak naprawdę, zmiana definicji tej podstawy, którą się przyjmuje do wyliczenia udziału samorządów w PIT.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

To trochę koresponduje z pierwszą z poprawek legislacyjnych, która też się odnosiła do słowniczka. Te poprawki zostały omówione, w sposób formalny ja je zgłaszam. Zostały przygotowane przez panią legislator, zostały przejęte i będą poddane pod głosowanie.

Bardzo proszę, kto z państwa… Pan dyrektor, tak?

(Zastępca Przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych Grzegorz Czarnocki: Grzegorz Czarnocki, zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych…)

Proszę mówić do mikrofonu, bo inaczej… Jeszcze raz proszę się przedstawić, bo będzie to potrzebne do protokołu, chociaż my słyszeliśmy.

Zastępca Przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych Grzegorz Czarnocki:

Grzegorz Czarnocki, zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych.

Krajowa Rada po dyskusji przedstawiła poprawki dotyczące 3 artykułów. One zostały przekazane do komisji dopiero wczoraj z powodu trudności organizacyjnych dotyczących naszego zebrania i zmiany urlopu pana przewodniczącego. W związku z tym chciałbym przedstawić je w kolejności od najważniejszych do, powiedzmy, mniej ważnych.

Jeśli chodzi o art. 9, który dotyczy ustalenia relacji dochodów bieżących i wydatków bieżących, to Krajowa Rada wyraża absolutnie poparcie dla poprawki zawartej w ust. 1 tego artykułu, czyli możliwości finansowania deficytu bieżącego wolnymi środkami. Jednak wiele izb zgłasza wątpliwości i zastrzeżenia do treści zawartej w ust. 2 tego artykułu, w którym mówi się: „w latach 2020–2025 jednostka samorządu terytorialnego może w danym roku budżetowym przekroczyć relację, o której mowa w art. 242 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych, pod warunkiem, że w latach 2022–2025 suma przekroczeń tej relacji w poszczególnych latach nie będzie wyższa od sumy nadwyżek wynikających z tej relacji w poszczególnych latach”. Szanowni Państwo, przeglądałem stanowiska, które wpłynęły do Senatu, i ta kwestia nie pojawiała się w przekazywanych stanowiskach, jednak perspektywa izb jest perspektywą, w której patrzymy przede wszystkim nad długoterminową stabilność finansową samorządu. W naszej ocenie dopuszczenie do tego, że przez kolejne 4 lata de facto będzie można naruszać tę złotą zasadę finansowania budżetowego, czyli przekraczać wydatkami bieżącymi poziom dochodów bieżących, a uzasadnieniem będzie możliwość zaplanowania w roku 2025 nadwyżki operacyjnej… Dodatkowo jeszcze zwracamy uwagę na to, że czekają nas w tym okresie wybory samorządowe. Wydaje nam się, że pojawia się pytanie, na jakiej podstawie izby, sprawując swoje zadania nadzorcze, opiniodawcze, będą mogły analizować bieżące budżety, skoro jedynym dokumentem planistycznym w tej mierze jest wieloletnia prognoza finansowa. Trudno nam będzie do tego się odnieść i trudno będzie wskazywać środki nadzorcze. W naszej ocenie istnieje ryzyko, że pojawi się pokusa zbyt optymistycznego planowania dochodów po to, by sfinansować niedobory, a w dalszej konsekwencji doprowadzi to do wzrostu zadłużenia i trudności z jego spłatą. Tak jak mówię, podkreślamy, że w okresie jak gdyby poluzowania tego rygoru nastąpią wybory samorządowe, a okres przedwyborczy w praktyce jest okresem zwiększonej presji na luzowanie dyscypliny finansowej i agresywne planowanie finansowe. Ustawa nie przewiduje mechanizmu, zarówno dla organu nadzoru, jak i dla j.s.t., określającego, w jaki sposób będziemy mogli reagować, gdy już w roku 2024 będzie można wskazać, że dana j.s.t. nie spełni tej relacji. Pamiętamy, że ta relacja w budżecie będzie mogła być naruszona, a jedynie w WPF, tak sobie wyobrażam, czyli wieloletniej prognozie finansowej, będzie skorygowana. Oczywiście musimy też być świadomi, jesteśmy świadomi tego, że Polski Ład wprowadza szereg przesunięć dochodowych i wydatkowych w sektorze finansów publicznych. Stąd uważamy, że planowanie budżetów nadwyżkowych w roku 2022 i latach następnych może być nierealistyczne i obarczone rzeczywiście wieloma błędami. W naszej ocenie pozostawienie tego przepisu, jeśli chodzi o ust. 2, w szczególności w zakresie lat 2023, 2024, 2025 jest ryzykiem dla sektora finansów samorządowych.

Druga uwaga dotyczy art. 7. Ta uwaga jest rzeczywiście drobna i ma charakter techniczny. Chodzi o to, że w naszej ocenie również problem możliwości wyboru przez samorząd, czy do obliczania relacji z art. 243 będą służyły 3 lata, czy też względnie 7 ostatnich lat… że będzie to trudne do zastosowania w tym roku ze względu na właśnie podnoszony wcześniej w tej sali temat dość późnego opublikowania tej ustawy i brak narzędzi do planowania, a w szczególności niedostosowanie systemu BeSTi@, być może uda się to zrobić, jednakże aktualnie organ nadzoru nie będzie miał możliwości zweryfikowania na podstawie narzędzi, które są wskazane w przepisach prawa, czy te wyliczenia są prawidłowe, czy nie. W związku z tym wskazujemy, że rzeczywiście stosowanie tego przepisu będzie dość trudne.

I trzecia, najdrobniejsza kwestia dotyczy art. 4. Zmiany mają dotyczyć poszerzenia zadań Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych o współpracę z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych. Absolutnie jesteśmy za tą współpracą, uważamy, że ta współpraca jest celowa, należy ją rozwijać. Jedyna kwestia, którą chcemy podnieść, to jest to, że Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych ma uzgadniać wytyczne w zakresie stosowania przepisów dotyczących gospodarki finansowej. W naszej ocenie, jako Krajowej Rady, właściwe byłoby użycie sformułowania „po zasięgnięciu opinii”. Wskazujemy, że izby obrachunkowe są organem specyficznie umiejscowionym ustrojowo. Nadzorcze obowiązki są wskazane w konstytucji, jednakże minister nie jest organem nadzoru, w związku z czym bylibyśmy za tym, ażeby te opinie były wydawane po zasięgnięciu opinii ministra finansów. Jednocześnie oczywiście akceptujemy i wspieramy koordynację działań na szczeblu krajowym.

To tyle. Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję bardzo.

Czy pani mecenas jest w posiadaniu tych propozycji?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska: Nie, ale skrzętnie je notowałam.)

Tak? To bardzo dziękuję.

Ktoś będzie musiał je przejąć, jeżeli mają być one poddane pod głosowanie.

A do przedstawicieli związków i stowarzyszeń samorządowych mam pytanie o opinię o pierwszej z tych poprawek, która dotyczyła możliwości uchwalania nadwyżkowych budżetów. To jest możliwość i zagrożenie, tak że jestem bardzo ciekawy, jak państwo reprezentujący samorząd się do tego odnoszą.

Czy są jeszcze zgłoszenia do dyskusji?

Pan senator Janusz Pęcherz.

Senator Janusz Pęcherz:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja jeszcze w sprawie tego wystąpienia pana dyrektora. Rzeczywiście, to jest zagrożenie. Ja to zagrożenie widzę szczególnie w kontekście wyborów samorządowych, bo niewątpliwie mamy wtedy tendencję do takiego szastania pieniędzmi. Nie wiadomo, czy ja będę rządził, czy ktoś inny będzie rządził, a teraz może mi się to opłacać, żeby taki trochę lepszy budżet zrobić. Tak że ja też jestem ciekawy, co tutaj ewentualnie korporacje samorządowe powiedzą.

Ale jest też druga strona. Jesteśmy już po kilku posiedzeniach komisji samorządowej, dzisiaj spotykamy się któryś raz. Mieliśmy przedtem posiedzenie komisji związane, powiedzmy w skrócie, z domkami 70-metrowymi. I wtedy pan minister jak gdyby zachęcał nas do wolności, pytał, dlaczego my nie chcemy zastosować takiej wolności, jaką zastosowano w tych rozwiązaniach. Tutaj pan dyrektor – słusznie, jak myślę – zaczyna nas przed tą wolnością trochę przestrzegać.

Ale wracam jednak do pytania zasadniczego. Ja próbowałem przestudiować te analizy Związku Miast Polskich. Bardzo cenię sobie te materiały, które zostały wcześniej udostępnione. No, mogłem się z nimi wcześniej zapoznać i w tym kontekście mam pytanie do ministra. Zapoznałem się też z wystąpieniem sejmowym pana ministra, tym na zakończenie drugiego czytania w Sejmie, no i ja po prostu nie rozumiem tego, że pan minister praktycznie każdemu samorządowi w Polsce mówił, że w związku z tymi zmianami samorząd zyska tyle i tyle milionów. Ja po prostu nie rozumiem tych wyliczeń, nie mogę tego teraz zgrać ze sobą. Nie jestem pewien, kto tutaj ma rację. Dziękuję.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję bardzo.

Pan dyrektor Porawski się zgłosił. Liczę też na zabranie głosu przez pana ministra.

(Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski: Ja na pytanie pana przewodniczącego chciałbym odpowiedzieć.)

Bardzo proszę.

Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski:

Pierwotnie pomysły na tę wolność samorządową były jeszcze dalej idące. No, był pomysł, żeby połączyć część bieżącą i część majątkową budżetu. Jako samorządy z góry odrzuciliśmy taki pomysł. To uelastycznienie jest oczywiście niebezpieczne. Wyobrażaliśmy sobie, że jeżeli ono w ogóle miałoby być wprowadzane, to powinno to następować każdorazowo pod szczególnym nadzorem regionalnej izby obrachunkowej, ale nie jestem pewien, czy te przepisy wprowadzają taki mechanizm.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja na razie odpowiadam tylko na pytanie pana przewodniczącego.

Myśmy, kierując się naszą interpretacją tego przepisu, do naszych własnych członków mówili tak: „Nawet jeżeli sobie zafundujecie jakąś nierównowagę, to okres na jej odrobienie – nie tylko na dojście z powrotem do równowagi, ale i na odrobienie tamtej nierównowagi – będzie bardzo krótki. W związku z tym to jest bardzo ryzykowne”. Mówiliśmy o ryzyku. Nie było stanowczego „nie”, ale dostrzegamy to ryzyko i wiemy, że ten kontekst populistyczny, powiązany z wyborami, może mieć znaczenie.

Ja chcę zwrócić uwagę, że kraje o bardziej rozwiniętej i dłuższej tradycji demokratycznej mają np. ograniczenia dotyczące ulg i zwolnień od podatków lokalnych nakładane od dołu, a nie od góry. W Polce obowiązuje rozwiązanie rodem z PRL, czyli odgórne ograniczenie podatków i opłat lokalnych przez ministra. Z kolei w krajach demokratycznych, ze względu na ochronę przed populizmem w społecznościach lokalnych, istnieją dolne granice podatków i opłat lokalnych, poniżej których nie wolno zejść, no bo nie wolno nie zapewnić obywatelom tego, co im się należy, czyli lokalnych usług publicznych. Tak więc nie mówimy „nie”, ale dostrzegamy tu zagrożenie.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Czy w tej sprawie – proponuję zakończyć ten wątek – ktoś z państwa chce jeszcze zabrać głos? Nie.

Czy pan minister chce się odnieść do złożonych propozycji?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Tak, Panie Przewodniczący.

Patrząc systemowo, chciałbym odnieść się do wszelkich przedstawionych tutaj propozycji. Pierwszą sprawą, na którą chciałbym zwrócić uwagę… Może zacznę od końca. Chodzi o kwestię tego poluzowania reguł fiskalnych. Może nie dotyczy to wszystkich samorządowców, ale byli samorządowcy, którzy proponowali – nie mówię o stronie rządowej, tylko o niektórych samorządowcach – pójście dużo dalej, tak żeby przez kilka lat był jeden budżet. Tak już było kiedyś: był budżet i były, że tak powiem, reguły fiskalne, które ograniczały zadłużenie. Więc ta wersja, która jest tutaj, stanowi, jak myślę, pewien kompromis pomiędzy stroną rządową a częścią strony samorządowej. No, były takie głosy i niekoniecznie padały one tylko ze strony rządowej.

Następna kwestia, do której chciałbym się odnieść, to pytanie, które zadał pan senator. Ja oczywiście podtrzymuję to, co mówiłem w Sejmie. Przedstawiałem konkretne wyliczenia, że środki, które rząd zamierza przekazać jako transfer z budżetu, czyli udział w CIT i PIT plus 8 miliardów tej subwencji wyrównawczej, w przypadku zdecydowanej większości jednostek samorządu terytorialnego będą wyższe od tego, co jednostki samorządu terytorialnego same – powtarzam: same – korzystając z tych 2 źródeł, z CIT i PIT, zaplanowały przed Polskim Ładem.

Teraz jest pewna krytyka, której ja niestety nie podzielam. Są pytania, jak to możliwe, że ta kwota referencyjna jest oparta na tej wieloletniej prognozie finansowej z dnia 5 września. Ja tu zwrócę uwagę… Przytoczę taki cytat z jednego z samorządowców: „Gdybyśmy wiedzieli, do czego to służy, to inaczej byśmy prognozowali”. No, najdelikatniej mówiąc, takie podejście nie jest podejściem honorowym. Pamiętam też przypadek jednej jednostki samorządu terytorialnego, która wpadła w panikę, gdyż zaplanowała zbyt mało. Oni się wystraszyli i apelowali do mnie o zmianę wieloletniej prognozy finansowej, gdyż uważali, że wobec zapisów nowej ustawy dostaną mniej środków. Nie dostaną mniej środków, to nie miało istotnego wpływu na całą kwotę prognozowaną dla jednostek samorządu terytorialnego.

Poza tym zwracam uwagę na następującą kwestię. Otóż w projekcie ustawy budżetowej, który został przyjęty przez Radę Ministrów i przekazany do Sejmu, w subwencji ogólnej zaplanowaliśmy dodatkowe środki. Gdyby jakiejś jednostce samorządu terytorialnego wyszło to na minusie… To nie byłyby wielkie minusy, ale bylibyśmy w stanie – zabezpieczyliśmy na to środki – każdej takiej jednostce, właśnie z tej rezerwy subwencji, te minusy wyrównać. Są to dodatkowe środki, one się pojawiły pomiędzy pierwszym a drugim posiedzeniem Rady Ministrów. Dołożyliśmy środków, żeby jednostkom samorządu terytorialnego to wyrównać.

Niemniej jednak są tu też przykłady – powiem kolokwialnie – przestrzelenia. Otóż niektóre jednostki samorządu terytorialnego zaplanowały np. dwukrotnie wyższe niż w roku ubiegłym dochody z PIT. No, to jest troszeczkę… Myślę, że coś tu jest nie tak, że tutaj po prostu trzeba będzie – tak kolokwialnie powiem – ręcznie to korygować. Niemniej zapewniliśmy środki, żeby w każdym takim przypadku – ich nie ma wiele – zejść do tej pierwotnej prognozy, prognozy dokonanej przez same jednostki samorządu terytorialnego.

Z tego, co pamiętam – jeżeli pan dyrektor pamięta lepiej, to mnie poprawi –wynika, że między pierwszym a drugim posiedzeniem Rady Ministrów znacznie zwiększyła się również subwencja ogólna ogółem, do bodajże 72 miliardów zł. A więc tych środków w systemie naprawdę będzie więcej.

Co dalej? Dziś, omawiając ustawę okołobudżetową w komisji finansów, chcę dodać jeszcze jedną uwagę. Otóż jednostki samorządu terytorialnego otrzymają, oprócz tych 8 miliardów, dodatkowe 4 miliardy. Dostaną je te jednostki samorządu terytorialnego, gdzie są, jeśli mogę tak powiedzieć, ubytki w zakresie nasycenia infrastrukturą kanalizacji i wodociągów. I te środki – mówię o tych 8 miliardach i o 4 dodatkowych miliardach – będą dzielone algorytmicznie na podstawie kryteriów ustawowych.

Nie mówię tutaj o środkach, które jednostki samorządu terytorialnego dostaną dodatkowo z funduszu Polski Ład. Wiem, że druga i trzecia część RFIL były krytykowane, ale jedno jest pewne: te środki zasiliły jednostki samorządu terytorialnego. I tak samo będzie w przypadku Rządowego Funduszu Polski Ład. Tych 20 miliardów, na które był nabór, w tych wyliczeniach się nie przedstawia.

Strona rządowa jest krytykowana, że powstaje zadłużenie poza budżetem. Zwracam uwagę, że fundusz Polski Ład również jest takim pozabudżetowym finansowaniem dłużnym, niemniej jednak… Wiem, że są pewne wątpliwości, dyskusje, jak to powinno być dzielone, niemniej jednak nie widzę żadnego, można powiedzieć, bojkotu tych środków, bojkotu występowania o te środki przez jednostki samorządu terytorialnego. Rząd uznaje inwestycje w jednostki samorządu terytorialnego za dobre inwestycje.

Następna uwaga, jaką chciałbym zgłosić, dotyczy kwestii subwencji rozwojowej. Tak jak powiedziałem, ona będzie mogła równoważyć budżety bieżące. To nie będzie dochód przeznaczony tylko na wydatki inwestycyjne, ona będzie mogła równoważyć budżety bieżące. A dlaczego jesteśmy za takim rozwiązaniem, by rekompensaty z tego mechanizmu wyrównawczego oprzeć na subwencji rozwojowej? Z tego względu, że Polski Ład zmniejsza klin podatkowy, czyli zwiększa kwotę wolną od podatku do 30 tysięcy. No, chyba niewiele osób jest temu przeciwnych. Ale do czego zmierzam? Wyobraźmy sobie mniejszą jednostkę samorządu terytorialnego, w której jest dużo osób o niskich emeryturach i niskich wynagrodzeniach. Po zmniejszeniu tego klina baza całkowita może znacznie spaść. Patrzę na pana przewodniczącego. Ja już kiedyś to tu powiedziałem, teraz to powtórzę. Wolałbym mieć mały odsetek z miliardów niż 100% zera. To zwiększenie może nie zostać skompensowane poprzez podwyższenie udziału, dlatego jesteśmy, co wielokrotnie podkreślałem, zwolennikami rekompensowania subwencją rozwojową.

Co dalej? Ciekawe, że tu pojawiły się również uwagi o niespójności, rozbieżności pomiędzy oceną skutków regulacji czy ustawą podatkową a ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ale ja zwracam uwagę nie na ocenę skutków regulacji, tylko na zapisy. Nawet gdyby te skutki podatkowe Polskiego Ładu okazały się dużo wyższe, to strona rządowa byłaby zobowiązana stosować mechanizm wyrównawczy i zapewniać subwencję rozwojową, tak żeby pokryć tę lukę. Ten mechanizm funkcjonuje, on jest oparty na założeniach i prognozach jednostek samorządu terytorialnego. Wśród wskaźników, według których była waloryzowana kwota tej prognozy, jest nie tylko inflacja, ale również wzrost gospodarczy. Tu chodzi o PKB nominalne, w cenach bieżących, a ono jest znacznie wyższe niż sama stopa inflacji. Realny wzrost gospodarczy plus inflacja. Ja myślę, że to jest dobre rozwiązanie dla jednostek samorządu terytorialnego. Tym samym wskaźnikiem byłaby waloryzowana kwota subwencji, tej części subwencji rozwojowej. Tak jak powiedziałem, gdyby dochody okazały się lepsze, rząd i tak byłby zobowiązany zaplanować w ustawie budżetowej 3 miliardy plus waloryzację. Jeżeli byłyby gorsze, bylibyśmy zobowiązani do wyrównania tej luki niezależnie od tego, jaka by ona była, z jakiego tytułu. Ta luka może wynikać również z kwestii związanych np. z dekoniunkturą gospodarczą. Tak, to może być taka luka. To broni nas i przed zmianami prawnymi w przyszłości, i przed dekoniunkturą, więc myślę, że ten mechanizm stabilizacyjny jest naprawdę korzystny dla jednostek samorządu terytorialnego. Myślę, że to jest dobre rozwiązanie.

Co jeszcze? W kwestii PIT troszeczkę się nie zgadzam z panem dyrektorem Porawskim, a to z tego względu, że jeżeli chodzi o rok 2020, to akurat dochody z PIT spadły. I moim zdaniem to nie była kwestia zmian w podatku dochodowym. Zwracam uwagę, że np. rok 2019 był rokiem bardzo dobrym, jeżeli chodzi o wpływy z PIT. A pamiętam takie prognozy jednostek samorządu terytorialnego, że po obniżce PIT o ten 1% kilkaset jednostek samorządu terytorialnego w ogóle nie złoży budżetów na lata przyszłe. No, rok 2019 okazał się bardzo dobrym rokiem budżetowym. Nadwyżka operacyjna, jeśli dobrze pamiętam, była rekordowa. W tym roku przewidywania też są dobre.

I chciałbym tutaj jeszcze odnieść się do sytuacji jednostek samorządu terytorialnego. Zwracam uwagę, że jednostki samorządu terytorialnego w roku 2020 uzyskały wyższe łączne dochody ogółem, niż same zaplanowały przed pandemią. Ja mogę powiedzieć, że gdy dostałem propozycję objęcia funkcji sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów – a był to trudny okres, to był początek maja 2020 r. – nie byłem takim optymistą. Powiem szczerze, że wtedy myślałem o tym, żeby wyjść od dochodów, które budżet państwa osiągnął w roku 2019. To było ok. 400 miliardów. Ale później one były wyższe, bo w roku 2020 wyniosły docelowo 419 miliardów. A jednostki samorządu terytorialnego uzyskały wsparcie z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, uzyskały dochody wyższe, niż planowały to przed pandemią.

Myślę, że powinienem jeszcze odnieść się do kwestii RIO, bo była tu pewna wątpliwość. System BeSTi@ będzie zapewniał takie funkcjonalności. Dostosujemy do tego system BeSTi@, który umożliwi weryfikację przez RIO spełnienia limitu spłaty zadłużenia.

Pojawił się jeszcze przykład zagranicznych jednostek samorządu terytorialnego. No, ja zwrócę uwagę na jeszcze jedną sprawę. Mam prośbę o takie porównanie, najlepiej samodzielne: jaki procent PKB Niemiec to zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego, a jaki procent PKB stanowi to zadłużenie w Polsce? Dziękuję.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję.

Pan dyrektor Porawski się zgłaszał. Później ja chciałbym zabrać głos.

Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski:

Ja się zgłaszałem tylko w kwestii WPF-ów z maja 2021 r. jako podstawy jakichkolwiek obliczeń. WPF-y są konstruowane w taki sposób, jak to tutaj zostało powiedziane. One nie są badane pod względem zgodności z prawem, to są tylko plany. No, to nawet nie są plany, tylko prognozy. Ich znaczenie w momencie, kiedy zostały wprowadzone, było takie, że przede wszystkim miały one służyć do kontroli zadłużenia. One nie miały służyć do prowadzenia polityki finansowej jednostek samorządu terytorialnego, tylko do kontroli zadłużenia.

Oczywiście z czasem samorządy się tego uczyły. Niektórzy skarbnicy, wprawdzie nieliczni, tworzyli własne systemy planowania finansowego, działające obok systemu BeSTi@, ponieważ BeSTi@ przez długi czas miała tę cechę, że nie umożliwiała wariantów. Jeżeli coś było… Bo planista zwykle wybiera między różnymi wariantami. BeSTi@ tego nie umożliwiała. Teraz umożliwia, właśnie dzięki naszej współpracy z Ministerstwem Finansów. Teraz już można w samym systemie BeSTi@ robić takie plany wariantowe.

Aczkolwiek jeżeli ktoś, wiedząc, jakie były zmiany w ustawie, zaplanował znacząco wyższy wpływ z PIT, no to znaczy, że zrobił błąd, bo nie uzyskał tego znacząco wyższego wpływu z PIT. I nikt go za to nie pociągnął do odpowiedzialności. On nawet nie musiał się z tego tłumaczyć, ponieważ WPF-y są konstruowane na podstawie przypuszczeń. A dane od ministra finansów, takie dane, które umożliwiają planowanie, otrzymujemy pod koniec poprzedniego roku. Zwykle w październiku otrzymujemy od ministra finansów dane, które umożliwiają nam zaplanowanie – nie prognozowanie, tylko zaplanowanie – dochodów z udziału w podatkach oraz z subwencji.

A więc te WPF-y z maja były dla nas dosyć dyskusyjne, zwłaszcza że znaliśmy wykonanie z 2019 r. i wiedzieliśmy, jakie było wykonanie w roku 2020. Dziś można już nawet mniej więcej oszacować, jakie będzie wykonanie w roku 2021. Tak więc to znaczące odchylenie w dół – i my jesteśmy pewni naszego stanowiska – to wyłącznie skutek zmian ustawowych, które zostały już wcześniej wprowadzone. Tak jak powiedziałem, inne elementy, które wpływają na PIT, nie zmieniły się na niekorzyść. Wręcz przeciwnie, zmieniły się na korzyść. Dynamika PIT powinna być jeszcze wyższa, niż była w 2019 r., ponieważ zatrudnienie się nie zmniejszyło, a zarobki wzrosły.

(Głos z sali: Zwiększyło się zatrudnienie.)

Nawet się zwiększyło.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Żeby skończyć…)

No ale powiedzmy, że się nie zmniejszyło. W związku z tym to tyle komentarza ze strony samorządowej, jeśli chodzi o te WPF-y z maja 2021 r.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Żeby skończyć ten wątek… Rozumiem, że jeszcze pan minister chce zabrać głos.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Tak, oczywiście. Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

No, nie mogę do końca się zgodzić, że WPF-y służą tylko do kwestii związanych z zadłużeniem. Absolutnie się tutaj nie zgadzam. My wykorzystujemy je też, kiedy patrzymy, jak będzie się kształtował cały sektor finansów publicznych. Obowiązuje stabilizująca reguła wydatkowa, więc nie można powiedzieć, że w sumie to nie jest do niczego potrzebne, nie jest ważne.

I druga kwestia. Ja jeszcze zwrócę uwagę na następującą sprawę. Otóż mam taką prośbę: sprawdźcie, jak to wyglądało już po ogłoszeniu założeń Polskiego Ładu. Te WPF-y z sierpnia są mniej więcej na tym samym poziomie.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję bardzo.

Pan minister powiedział, że rozpoczynając pracę w ministerstwie, zupełnie inaczej widział rokowania dotyczące dochodów.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, może nie rokowania, tylko… Miałem po prostu taki pomysł, chciałem wyjść od dochodów z 2019 r. Jednostki samorządu terytorialnego wyszły na tym budżecie… Nie osiągnęliśmy tego. Budżet pierwotnie miał być, jak pamiętają szanowni państwo senatorowie, zrównoważony: 435 miliardów, jeśli chodzi o dochody i wydatki. Wyszło nam 419 miliardów, a jednostki samorządu terytorialnego zakończyły rok z nadwyżką i osiągnęły dochody wyższe, niż planowały przed pandemią. Dziękuję.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuje.

Ja twierdzę, że WPF z natury nie powinna być dokumentem, który przesądza, i to na lata, o poziomie finansowania samorządu terytorialnego. Te WPF-y, które wtedy zostały sfotografowane, były tworzone w specyficznych warunkach i mogły podlegać dużym zaniżeniom czy zawyżeniom. No, wtedy raczej zaniżeniom. Ale rozumiem, że ten wątek myśmy zakończyli.

Wykres, który tutaj był prezentowany przez pana dyrektora Porawskiego, jest prawdziwy. Gdyby nie zmiany w podatku PIT, jednostki samorządu terytorialnego miałyby z tego tytułu znacząco wyższe dochody. I to jest poza dyskusją, żadne inne kwestie na to wpłynąć nie mogą. To, z czym mamy w efekcie do czynienia, to szybszy wzrost dochodów budżetu państwa niż dochodów samorządu. Jest to skutek tego, że PIT zastępowany jest transferami z budżetu państwa. Po tych operacjach, o których mówimy, czyli po wielu latach, okaże się, że tymi operacjami zmniejszono dynamikę wzrostu dochodów jednostek samorządu terytorialnego, choćby ze względu na to, o czym mówił pan dyrektor Porawski. Otóż dynamika wzrostu PIT była – i zapewne jeszcze długo będzie – znacznie wyższa niż dynamika wzrostu PKB.

Zawsze mówimy tutaj wiele o dochodach, mało o kosztach. Pan dyrektor Porawski powiedział o koszyku, który powinien być stosowany do liczenia inflacji dla samorządu. Ten wskaźnik byłby znacznie wyższy niż w przypadku koszyka, który jest używany do obliczania potrzeb konsumpcyjnych.

Odniosę się do słów pana ministra o tym, że ci, którym się coś nie podobało, nie bojkotowali jednak udziału w rozdziale funduszy z budżetu państwa przeznaczonych dla samorządów. Ja myślę, że takie zdanie nie powinno w ogóle paść, dlatego że mówimy o pieniądzach publicznych. Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci itd. mają obowiązek w tych zawodach startować, nawet jeżeli zawody są nieuczciwe.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak to zrozumiałem. Jeżeli źle zrozumiałem, to się cieszę, że źle zrozumiałem, bo inaczej ta wypowiedź byłaby moim zdaniem zupełnie niestosowna. Przyjmuję wyjaśnienie. Rozumiem, że nie tak miało być.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, jedno zdanie wyjaśnienia. Nie chodzi o to, że zawody są nieuczciwe, tylko o to, że jest to finansowanie dłużne pozabudżetowe. Z jednej strony jest atak, że niestety jest to zadłużenie, że to jest poza budżetem, a z drugiej strony nie ma tutaj bojkotu, jest zainteresowanie. Rząd widzi jednostki samorządu terytorialnego jako wartościową inwestycję pocovidową. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Ale ja tu zupełnie nie widzę sprzeczności. Nawet jeżeli komuś nie podoba się zaciąganie tak dużych zobowiązań, i to jeszcze często pozabudżetowych, i ten ktoś o tym mówi, to nie znaczy, że on ma w ramach bojkotu nie wystąpić w imieniu swojej gminy o dotację na zadania, które musi zrealizować dla swoich mieszkańców.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza: Ja tu pewną niespójność dostrzegam.)

Zupełnie nie widzę tutaj niespójności.

Subwencja rozwojowa. To był pomysł, który wyszedł z samorządu, który miał być dodatkowym impulsem do wzrostu inwestycji lokalnych. Teraz pan minister nazywa to rekompensatą. Nie o to chodziło, gdy samorząd proponował na spotkaniu z ministrem Kościńskim, wtedy jeszcze zdalnym, uruchomienie takiego właśnie mechanizmu.

Teraz parę zdań na temat 4 miliardów na wodociągi. W nowelizacji budżetu jest chyba taka pozycja. Pismo w tej sprawie wpłynęło tutaj, do Senatu, 4 października. Nie, to do Sejmu wpłynęło 4 października. Czyli w tempie ekspresowym do samorządu kierowane są pieniądze na konkretny cel. Chciałbym wiedzieć, czy to było konsultowane z samorządem, jak to było konsultowane. No, ja to śledzę, a było to dla mnie kompletnym zaskoczeniem. Bardzo się cieszę, że są jakieś pieniądze dla samorządu, ale tu jest właśnie widoczna ta różnica w sposobie myślenia. Przyznawane jest coś, co można nazwać prezentem, zamiast dochodów własnych, o których wydaniu mógłby decydować samorząd. Tutaj zdecydowano, na co to jest, jaka to jest kwota i jaki algorytm o tym decyduje. Nie wiem nawet, czy to było konsultowane. Więc to jest pewna różnica. Różni nas generalnie podejście do samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, które tę samodzielność mają w nazwie. To powoduje, że one przestają być samodzielne, i ja osobiście się na to nie zgadzam.

Mechanizm stabilizacyjny jest ciekawy, tylko że on stabilizuje dochody w ten sposób, że one są pewne, ale na stosunkowo niskim poziomie. Tę różnice w poziomach widzieliśmy na wykresie. Konsekwencje tego zaniżenia są trwałe, one są wieloletnie. W ten sposób trwale osłabiamy samorząd, który jest częścią państwa, i to tą częścią, która w bardzo dużym stopniu decyduje o wzroście jakości życia. Tak tylko dla wyjaśnienia dodam, że nadwyżka operacyjna w 2020 r., za 2020 r., była połową tej z 2019 r., czyli…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza: Nie, nie, przepraszam…)

No, chciałbym się mylić.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza: 26 do 21)

Sprawdzę. Na razie mogę tylko przyjąć to na wiarę, ale znam inne dane. W każdym razie w tych dochodach samorządu widać wszystkie operacje na PIT. Te zmiany nie wyrównują strat, a na pewno nie wyrównują ich w pełni.

Przy czym zakończę tym, od czego zaczął pan dyrektor Porawski. Otóż to i tak jest ogromny postęp w stosunku do tego, od czego myśmy zaczynali. Na początku dyskusji o Polskim Ładzie słyszeliśmy, że nie będzie żadnych rekompensat. Wtedy faktycznie byłoby to – przepraszam za kolokwializm – zaoranie samorządu. Dzieje się inaczej. Myślę, że trzeba się cieszyć z tego, że się dzieje inaczej, ale to trochę tak jak z tą kozą z dowcipu. No, jest lepiej, bo obawialiśmy się, że może być jeszcze gorzej. Ja zakończyłem swoją wypowiedź.

Pan senator Czerwiński się zgłosił.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przepraszam bardzo, serdecznie przepraszam. Pan senator Mróz.

Senator Krzysztof Mróz:

Rozglądam się, bo nie wiem, czy to akurat o mnie chodziło.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Ja się nie zgadzam z koncepcją, którą rysują niektórzy senatorowie Platformy Obywatelskiej. Pan dał taki długi wykład. No, oczywiście ma pan do tego prawo jako doświadczony samorządowiec i senator.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Można panu przerwać? Tylko jedno zdanie.)

Tak?

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Ja nie jestem członkiem Platformy Obywatelskiej.)

No to klubu większości senackiej, która jest w opozycji do rządu.

I ten krytycyzm polega na tym, że państwa zdaniem obecny rząd i większość parlamentarna czy większość sejmowa – tak trzeba by było powiedzieć, żeby było precyzyjnie – mają jakiś założony z góry plan osłabiania samorządów. I to się bardzo mocno przebija w państwa różnych wypowiedziach, nawet gdy przychodzą tutaj ministrowie. No, dzisiaj gościmy pana ministra Skuzę, ale przecież praktycznie co 3 tygodnie, jak jest posiedzenie Senatu, są omawiane różnego rodzaju pogramy wspierające samorząd. Nawet jak pan przewodniczący nie może tego skrytykować, bo idą konkretne transfery, no to i tak zawsze doszukuje się tych słabych elementów. No, pieniądze są, ale i tak jest źle.

Panie Przewodniczący, ja bardzo często jeżdżę i spotykam się z samorządowcami, oczywiście nie z wielkich miast, no bo ja mam w swoim okręgu same samorządy gminne i powiatowe. Jest troszeczkę inaczej, niż pan mówi. Nie wiem, być może co innego mówią pan prezydent Sutryk, pan Trzaskowski czy pani Dulkiewicz. Ja nie mam z nimi kontaktu, ale jeżdżę po tych mniejszych gminach, spotykam się ze starostami, no i oni tak nie narzekają, nie uprawiają takiego krytykanctwa, jakie często się słyszy w mediach, jakie często się słyszy od tych samorządowców z dużych miejscowości.

Przede wszystkim nie było żadnego działania rządu ani większości sejmowej, parlamentarnej, które by w jakikolwiek sposób osłabiło samorządy, zabrało im kompetencje, zabrało im jakieś źródła finansowania. Nie było w ogóle takich pomysłów. No, był jeden taki pomysł, który nie został zrealizowany. Chcieliśmy przejąć – my jako państwo, administracja państwowa – szpitale. Sam nie wiem, ile razy starostowie mówili do mnie: „Krzysztof, jakbyśmy mogli, to oddalibyśmy te szpitale”. Gdy powstał pomysł przejęcia szpitali, wszyscy powiedzieli: „Będziemy bronili tych szpitali, rząd chce zabrać szpitale”. A więc szpitale zostały w gestii powiatów. No, głównie w gestii powiatów czy sejmików, bo jeśli chodzi o gminy, to są jakieś unikatowe przypadki.

Ale jeżeli my dzisiaj wdrażamy różne rozwiązania podatkowe, które na przestrzeni lat były… No, akurat dzisiaj rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego obniża podatki, no i przez to obniżanie podatków stawiany jest wielgachny zarzut, że my osłabiamy samorządy. Tak, ja jestem dumny z tego, że obniżyliśmy PIT z 18% do 17%, że zwolniliśmy z podatków młodych ludzi do dwudziestego szóstego roku życia, że dzisiaj wprowadzimy – mam nadzieję, że stanie się to za kilka tygodni – kwotę wolną na poziomie 30 tysięcy, bo te pieniądze zostają w portfelach mieszkańców tych właśnie małych miejscowości.

I jaki jest skutek tego? Ja byłem na spotkaniu z panem premierem, który mówił, że mimo iż wprowadziliśmy zwolnienie młodych ludzi z podatku… W sposób naturalny wpłynęło to na ten mechanizm naliczania udziałów, które otrzymują samorządy. Szanowni Państwo, te dochody się nie zmniejszyły, a jeżeli się zmniejszyły, to minimalnie w skali globalnej. Te dane ma Ministerstwo Finansów.

Ponieważ dzisiaj podejrzewamy, że te dochody zmniejszą się po wprowadzeniu kwoty wolnej od podatku na poziomie 30 tysięcy, za tym idzie mechanizm wyrównujący, te 8 miliardów zł. To nie będzie dzielone po uważaniu, tylko w wyniku jakiegoś algorytmu. Można dyskutować, czy ten algorytm jest dobry, czy trzeba go ulepszyć, ale te środki idą na to, żeby samorządy nie straciły w roku 2022. No, mamy też świadomość pewnych wydatków, które tutaj są.

Aczkolwiek ja nie mogę zgodzić się z takim przekazem, który próbujecie tutaj państwo sączyć. Robią to niestety niektórzy samorządowcy, głównie z dużych miast. Przecież my dzisiaj przekazujemy środki w różnych formach, w formie tarcz. Były tarcze górskie, były tarcze, z których spółki samorządowe mogły korzystać, były specjalne środki dla gmin turystycznych, była refundacja 80% zwolnień od podatku od nieruchomości itd., itd. Były dzielone środki RFIL, teraz czekamy na rozstrzygnięcie co do 20 miliardów – jeżeli się mylę, pan minister mnie poprawi – z Programu Inwestycji Strategicznych. Jak tylko zostanie to podzielone – ponoć ma to nastąpić w październiku, takie informacje do mnie dotarły – to natychmiast, już w listopadzie, uruchomimy kolejną transzę dla samorządów. Jeżeli Unia Europejska odblokuje – a mam nadzieję, że to stanie się lada chwila – Krajowy Plan Odbudowy, to też przełoży się to na potężne środki dla samorządów. Są regionalne programy operacyjne, są programy centralne, więc ciężko byłoby powiedzieć, że tutaj ktoś dybie na samorządność czy próbuje, tak jak niektórzy mówią, zagłodzić samorządy.

Przecież samorządy dostają te pieniądze jako tą taką, bym powiedział… To wyrównanie w wysokości 8 miliardów będą mogły przeznaczyć, według własnego uznania, na tzw. wydatki bieżące. Dostają gigantyczne pieniądze na inwestycje, zwiększyliśmy Fundusz Dróg Samorządowych itd., itd. To są konkretne pieniądze, które idą do samorządu. Samorządy same decydują, na co je wydać. W Programie Inwestycji Strategicznych nie jest tak, że rząd mówi, na co to ma być wydane. Sami decydujecie, na co te pieniądze na inwestycje przeznaczycie. Chcecie przeznaczyć je na szkoły, to przeznaczacie na szkoły, chcecie na drogi, to na drogi, chcecie na kanalizację, to na kanalizację.

Jeżeli teraz pan przewodniczący dziwi się, podejrzewa nie wiem co… No, niby nie jest źle, ale w sumie to źle, że te 4 miliardy zł rząd daje. Ja nie wiem, jaka była konstrukcja… Nie chciałbym oczywiście wypowiadać się tutaj za pana ministra czy za pana premiera, bo nie mam takich upoważnień, ale wiem z rozmów z ministrami, że w Programie Inwestycji Strategicznych, który teraz jest rozpatrywany, było bardzo dużo wniosków o środki na kanalizację, wniosków o bardzo, bardzo duże kwoty. Ja wiem, że w moich stronach 1 mała gmina złożyła wniosek o 68 milionów w ramach tego trzeciego programu. To dobrze, że rząd, widząc, jakie są potrzeby, jeżeli chodzi o skanalizowanie gmin, uruchamia dodatkowe środki, przeznaczone już tylko na kanalizację, dorzuca te 4 miliardy.

Przecież te pieniądze zostaną zainwestowane w poszczególnych gminach, będą pobudzały rozwój gospodarczy, a taka polityka inwestycyjna powoduje, że bezrobocie maleje – to jest to, o czym tutaj panu powiedziałem – a zatrudnienie wzrasta. Więc nawet po wprowadzeniu większej kwoty wolnej od podatku ten bochenek do podziału też będzie większy i samorządy nie stracą.

Ktoś zadał takie pytanie: a co będzie w roku 2023? No bo to wyrównanie w wysokości 8 miliardów jest przewidziane na rok 2022.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Ja proponuję, żebyśmy przeszli do ustawy.)

Już kończę.

Jest gwarancja…

(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Senatorze, do brzegu, do brzegu…)

Ale pan przewodniczący też bardzo szeroko odnosił się do różnych kwestii.

Jest gwarancja, że w roku 2024 wydatki bieżące samorządów nie będą na niższym poziomie niż w roku 2022. Rząd, że tak się wyrażę, daje taką gwarancję na wyrost, wiedząc, że przy takiej dynamice wzrostu gospodarczego, z jakim mamy dzisiaj do czynienia w Polsce, te dochody po prostu nie mogą spaść. A jeżeliby ewentualnie spadły, to rząd to wyrówna. Nie wiem, co można by jeszcze dać, jakie można by jeszcze dać gwarancje.

My chcemy jednak – bo taka jest polityka Prawa i Sprawiedliwości – tworzyć bardziej sprawiedliwy system podatkowy, a jednym z rozwiązań sprawiedliwego systemu podatkowego jest, Szanowni Państwo, kwota wolna od podatku. I nie jest to żaden wymysł PiS, jest to po prostu powszechne rozwiązanie, stosowane we wszystkich krajach. My teraz nadrabiamy zaległości, które powstały w wyniku tej oszołomskiej polityki liberalnej, która była realizowana od lat dziewięćdziesiątych, przez co ludzie z małymi dochodami płacili relatywnie bardzo wysokie podatki.

A jeśli chodzi o tę rekompensatę, jaką dostają samorządy, no to, że się tak wyrażę… Szanowni Państwo, chciałbym, żeby to wybrzmiało na wypadek, gdyby ktoś to odsłuchiwał. Te małe samorządy, samorządy gminne i powiatowe, naprawdę to doceniają. No, w tych dużych miastach jest pewnie więcej polityki niż samorządności. Nawet jak sięgają po pieniądze, to i tak naplują, naplują, nakrytykują, tak jak pewna artystka – już nie będę wymieniał nazwiska – która…

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Może już starczy.)

…wzięła pieniądze, a potem jeszcze zaczęła wulgarnie krytykować rząd. Dziękuję.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Wzięła pieniądze i krytykowała rząd.

(Senator Krzysztof Mróz: No, tak…)

Rząd daje, daje, daje, a tu sami niewdzięcznicy. My żyjemy chyba na innych planetach, więc nie podejmę nawet polemiki.

(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, Wadim…)

(Senator Wadim Tyszkiewicz: Minuta.)

Pan senator Tyszkiewicz, pan dyrektor Porawski. Ale proszę krótko, bo już przechodzimy do głosowań.

Senator Wadim Tyszkiewicz:

Panie Senatorze, czy może pan powiedzieć, skąd się biorą pieniądze w budżecie państwa? Skąd one się biorą?

(Senator Leszek Czarnobaj: Z Narodowego Banku Polskiego.)

Ktoś je kopie, wydobywa? Skąd się te pieniądze biorą? Może pan odpowiedzieć? To ja panu powiem: biorą się z samorządów, przynajmniej w tym sensie, że ich źródłem są miasteczka i duże miasta, gdzie powstają strefy przemysłowe, gdzie tworzone są miejsca pracy. Nie tworzy ich rząd, tylko robią to przedsiębiorcy, którzy współpracują bezpośrednio z samorządem. A samorząd tworzy strefy przemysłowe i inwestycyjne, tworzy zachęty, zwalnia z podatku, pracuje na co dzień z tymi przedsiębiorcami. Ja wiem, co chce pan powiedzieć, bo propagandę pan uprawia rewelacyjnie, ale tylko dla swoich. Może pan mi powiedzieć, jaki wpływ miał pański rząd na to, że moje miasto się dynamicznie rozwija i jego budżet zaczął, nazwijmy to, puchnąć? To dzięki rządowi? Dzięki panu?

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Szanowni Panowie, odbiegamy od meritum.)

Nie, dzięki samorządowi, gdzie się tworzy warunki do tego, żeby puchł budżet państwa. Ja do pana ministra nic nie mam, bo akurat pana szanuję, ale takiej demagogii słuchać nie mogę, po prostu się nie da.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dobrze, przerwijmy to.

Senator Krzysztof Mróz:

Panie Senatorze, no to pan teraz poleciał już taką demagogią, że…

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Ale panu senatorowi Mrozowi nie został udzielony głos.)

Pan mówi, że rząd nie tworzy żadnych warunków, że tylko samorządy je tworzą. Rząd też tworzy warunki. Polska jest wielką strefą obniżonych podatków, obniżyliśmy CIT dla przedsiębiorców.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Panowie, bardzo proszę o poszanowanie zasad.)

No, czy pan tego nie wie? Być może pan też się już oderwał od rzeczywistości po tych 2 latach bycia w parlamencie. Ale przecież pan to wie, bo pan za tym również głosował.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Panie Senatorze, upominam pana.)

No, za obniżkami podatków wy też głosowaliście. Niech pan teraz nie mówi, że rząd przez te…

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Czy pan dyrektor Porawski chce zabrać głos?)

Ja już nie mówię o 6 latach, ale o tych 2 latach.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No właśnie. To nie jest tworzenie korzystnych warunków dla przedsiębiorczości?

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Panowie, ja bardzo proszę o zachowywanie się zgodnie ze standardami.)

Jakie pan miał wielgachne możliwości, jak był pan prezydentem? Mógł pan co najwyżej decydować o kwestii podatku od nieruchomości.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Głos ma pan dyrektor Porawski, proszę pana dyrektora o zabranie głosu. Będzie to ostatni głos w dyskusji. Potem przechodzimy do głosowań.

Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski:

Chciałbym na marginesie tej emocjonalnej dyskusji powiedzieć, że nikt w samorządach nigdy nie zaprotestował przeciwko zmianom w podatkach. W związku z tym ten zarzut jest niesłuszny. Nawet prezydenci dużych miast, którzy najbardziej na tym tracą, dlatego że budżet dużych miast jest akurat w największym stopniu oparty na PIT, nie protestują przeciwko zmianom w podatkach.

My oczekiwaliśmy rekompensaty dochodów bieżących. Szanujemy pana ministra Skuzę, który wprowadził mechanizm, którego się nie spodziewaliśmy. No, myśleliśmy, że będzie gorzej. Ale według naszych wyliczeń ten mechanizm nie wystarczy do zabezpieczenia tych dochodów bieżących, które my wydajemy na usługi bieżące, na obsługę naszych mieszkańców. I pan senator ma rację, mówiąc, że spodziewamy się ożywienia gospodarczego, tylko że to ożywienie gospodarcze… My z niego nie skorzystamy, bo ono spowoduje wzrost wpływów z VAT i CIT, w których my nie mamy udziałów. A wpływy z PIT spadną z powodu tej zmiany systemu podatkowego, której my – jeszcze raz powtarzam – nie krytykujemy. Rząd częściowo odrobi to dzięki tym zwiększonym wpływom z VAT czy dużo większym wpływom z CIT, ale my mamy mały udział w CIT, województwa mają trochę większy. Dla wielu gmin to PIT jest tym podstawowym dochodem i dlatego nasz postulat dotyczy uzupełnienia ubytków, a nie odebrania czegoś mieszkańcom. Dziękuję.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Ja już zamknąłem dyskusję, ale zgłasza się jeszcze pan senator Komorowski. Tak?

Senator Marek Komorowski:

Ja przepraszam, ale odpowiem jeszcze, może już tak trochę poza dyskusją, na pytanie, które zawisło w powietrzu, w próżni. Pan senator Tyszkiewicz pytał, skąd są pieniądze, czy się je kopie itd. Chciałbym odpowiedzieć, żeby to jednoznacznie wybrzmiało. Otóż pieniądze są z całego systemu finansowego i nie da się tak jednoznacznie powiedzieć, skąd konkretnie. Oczywiście w systemie finansowym są też samorządy, ale nie tylko one. Pieniądze w budżecie biorą się z całego systemu finansowego, na to trzeba spojrzeć trochę bardziej globalnie. Ja rozumiem, że emocje odegrały tutaj rolę, ale nie chciałbym, żeby tu takie wrażenie powstało, że my, senatorowie, raptem nie wiemy, skąd pieniądze w budżecie się biorą. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dobrze, zamykam dyskusję.

Teraz przechodzimy do głosowań.

Nikt jeszcze nie przejął propozycji poprawek legislacyjnych. Ja je chętnie przejmę, tylko musimy wyjaśnić, które powinny być poddane pod głosowanie. I tutaj będę prosił panią mecenas o pomoc. Część, spora część, została zaakceptowana przez pana ministra i o nich proponuję nie dyskutować. Jeżeli nie będzie sprzeciwu, to ja będę proponował, żeby je przegłosować łącznie. Nie ma sprzeciwu, czyli te zaakceptowane… Jeszcze zapytam pana ministra, czy na pewno te, które będą wymieniane, zostały zaakceptowane. Pozostaną uwagi niezaakceptowane oraz te, które albo zostały wycofane, albo nie zawierają propozycji poprawek, są tylko uwagami. A więc taki jest ten podział.

Proszę panią mecenas o przedstawienie propozycji poprawek.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Obawiam się że łączne głosowanie nad poprawkami popartymi przez ministerstwo jest niemożliwe, bo one częściowo wykluczają się z poprawkami pana senatora.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Siła wyższa.)

(Senator Kazimierz Kleina: No to te wyłączymy.)

(Senator Leszek Czarnobaj: Dobra, po kolei…)

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: To trzeba będzie głosować osobno albo w takiej kolejności, że najpierw te poprawki zgłoszone tutaj…)

Zgodnie z Regulaminem Senatu najwłaściwsza formuła to głosowanie według kolejnych artykułów ustawy.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Dobrze.)

Ja bym proponowała zachować tę kolejność.

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: To proszę pilnować porządku, my wszyscy się dostosujemy.)

(Senator Marek Komorowski: Prosiłbym tylko, żeby przy kolejnych poprawkach minister mówił, czy jest akceptacja rządu, czy nie.)

Ja mam jeszcze jedną prośbę do pana przewodniczącego, ponieważ poprawki pana przewodniczącego… Jest ich 10. Chciałabym dopytać, czy na pewno nad wszystkimi należy głosować łącznie. Bo w moim przekonaniu poprawka nr 1, która zmienia słowniczek i wskazuje nowe źródło dochodu…

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Pierwsza i szósta osobno, pozostałe razem. Chyba tak jest dobrze.)

Pierwsza i szósta. A dziesiąta?

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Moment. No, myślę, że dziesiąta też.)

Oddzielnie, tak?

(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Oddzielnie.)

W takim razie w pierwszej kolejności prosiłabym o rozstrzygnięcie kwestii poprawki nr 1, poprawki pana senatora przewodniczącego. Chodzi o wprowadzenie nowego źródła dochodów, dopisanie go wprost w słowniczku ustawy. Będą to dochody ze zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Stanowisko rządu?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Stanowisko rządu jest negatywne.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję bardzo.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

I senatorowie pracujący zdalnie.

Wynik głosowania: 8 głosów za, 3 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.

Poprawka została przyjęta.

Proszę o następną.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Jest to poprawka nr 1 z opinii Biura Legislacyjnego. Tu również chodzi o słowniczek, o skreślenie wyrazów, które naszym zdaniem nie pasują do tego nowego mechanizmu udziału w dochodach z podatku.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Pan minister tego nie popiera?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Nie popieramy. Tak, Panie Przewodniczący, nie popieramy tej poprawki.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Kto przeciw?

Kto się wstrzymał?

Teraz łączymy się z senatorami pracującymi zdalnie.

Wynik głosowania: 9 głosów za, 4 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.

Tak było?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nikt się nie wstrzymał, przepraszam.

Czyli poprawka została przyjęta.

Kolejna.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Kolejna grupa poprawek to poprawki pana senatora przewodniczącego. Są to poprawki, które zwiększają udział jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych. W zestawieniu pana senatora są to poprawki nr 2, 3, 4, 5, 7, 8 i 9.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Stanowisko rządu?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Stanowisko rządu jest negatywne.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję.

Kto jest za przyjęciem poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

I czekamy na łączny wynik.

Wynik jest następujący: 8 głosów za, 4 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Poprawki zostały przyjęte.

Następna.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

To są 2 poprawki, które… Właściwie to jest 1 poprawka, która została sformułowana w pkcie 2 opinii. Chodzi o wykreślenie wyrazów, które nie mają charakteru normatywnego.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Stanowisko rządu? Chodzi o wykreślenie zapisów, które nie mają charakteru normatywnego. To jest poprawka numer…

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Stanowisko negatywne.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Dziękuję.

Kto za przyjęciem poprawki?

Kto przeciw?

Kto się wstrzymał?

I doliczmy głosy senatorów pracujących zdalnie.

Wynik: 8 głosów za, 5 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Poprawka przyjęta.

I następna poprawka. Proszę.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Jest to poprawka z pktu 3 opinii Biura Legislacyjnego, przy czym tutaj prosilibyśmy o ewentualne uzupełnienie tej poprawki. Tutaj jest potrzebna państwa decyzja w tym zakresie. Chodzi o przesądzenie, że prowizja Narodowego Banku Polskiego jest naliczana tylko wtedy, kiedy jednostka samorządu nie dopełniła obowiązku przekazania informacji o nowym rachunku bankowym. Ale jednocześnie nasza sugestia jest taka, żeby wskazać, od czego zależy ta prowizja, tak żeby ona nie była określana w sposób dowolny. Nie wiem, czy ministerstwo chciałoby się tutaj wypowiedzieć.

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Ministerstwo dostrzegło problem, tylko nie jestem pewny, który… Chyba pierwszy wariant pan minister wskazał.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Nie, tutaj, Panie Przewodniczący, chyba nie było wariantów. Co do zasady popieramy tę poprawkę. Z tego, co widzę, wynika, że polegałaby ona na skreśleniu ust. 7 i wykreśleniu tego, co jest po przecinku. Tak?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Jesteśmy przy uwadze trzeciej, która dotyczy prowizji.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza: No tak.)

Tylko proszę zauważyć, że ta poprawka nie jest dokończona. Tam jest ta część, którą należy uzupełnić w zakresie określenia sposobu obliczania wysokości tej prowizji.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Pani Legislator, my byśmy byli za tym, żeby właśnie tę część… Mówimy o tej samej poprawce. Chodzi o to, żeby część zdania „przy czym prowizja nie może być wyższa niż” wykreślić, gdyż te kwestie regulują regulaminy. Prowizja jest określona w regulaminie Narodowego Banku Polskiego i my nie widzimy potrzeby rozwinięcia tego zdania. Z resztą się zgadzamy.

(Senator Kazimierz Kleina: Głosujemy.)

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Rozumiem, że sprawa jest wyjaśniona. Czyli nie musimy dawać górnego limitu prowizji.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Zdaniem ministerstwa nie należy dawać górnego limitu prowizji. Czyli poprawka kończyłaby się na słowie „Polskiemu”.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza: Tak.)

Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz:

Wierzymy, że ten zapis w regulaminie jest i że jest on akceptowalny.

Dobrze, głosujemy nad tą poprawką. Rozumiem, że poprawka ma poparcie pana ministra.

Kto jest za?

(Rozmowy na sali)

(Głos z sali: Kto przeciw?)

Przepraszam.

Kto przeciw?

Kto się wstrzymał?

Jeszcze głosy oddane zdalnie.

(Senator Kazimierz Kleina: Może ja poprowadzę, skoro ty jakieś rozmowy prowadzisz?)

Nie, to poczeka.

Wynik: 14 głosów za, jednogłośnie.

Przechodzimy do następnej poprawki.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Poprawka zaproponowana w pkcie 4 opinii Biura Legislacyjnego nie może być poddana pod głosowanie w związku z tym, że została przyjęta poprawka pana senatora.

Z kolei w zakresie uwagi z pktu 5 udało się po części wypracować poprawkę. Pan przewodniczący ma ją przed sobą. Chodzi tutaj o dookreślenie kryteriów, według których będą rozdysponowywane środki z rezerwy, o której mowa w art. 36 ust. 4 pkt 1. Przy czym tutaj nie ma zgody co do doprecyzowania kryterium w zakresie lit. d. Czyli nastąpiłoby doprecyzowanie kryteriów w zakresie lit. c, jednakże w zakresie lit. d takiego kryterium nie ma. W związku z tym gdyby ta poprawka miała zostać przegłosowana, takie kryterium powinno się pojawić, powinno zostać zgłoszone. Ewentualnie należałoby wykreślić tę próbę uzupełnienia ust. 2 w art. 36a, wtedy pozostałoby wyłącznie kryterium w zakresie lit. c.

(Przewodnictwo obrad obejmuje przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Kazimierz Kleina)

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze, czy damy radę? Możemy spróbować uzgodnić to kryterium?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, jeżeli mowa o tej drugiej literze, to chyba nie. My jesteśmy generalnie przeciw temu kryterium, więc jeśli nad tymi poprawkami głosowano by łącznie, to bylibyśmy na nie.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

To wyłączamy część nieuzgodnioną i głosujemy nad tym, co pozostało.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

To oznacza, że poprawka pozostanie w takim kształcie, jak jest tutaj, z tym że nie będzie zmiany w zakresie ust. 2 pkt. 2 lit. d. Czyli po prostu nie będzie tego jednego kryterium.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Jeżeli przed posiedzeniem plenarnym uda się przygotować taką poprawkę, która będzie załatwiać tę sprawę, to ewentualnie zgłosimy ją na posiedzeniu.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza: Bardzo dziękujemy.)

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki?

Minister zaakceptował ją w tym kształcie.

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

14 głosów za, wszyscy za.

Kolejna poprawka.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Rozumiem, że uwagę nr 6, ponieważ nie ma tam propozycji poprawki, pomijamy.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Pomijamy.)

Kolejna poprawka jest sformułowana w pkcie 7. Chodzi tu o doprecyzowanie przepisu w zakresie tego, kiedy konieczne jest zwracanie nienależnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej przez jednostki samorządu terytorialnego. Tutaj są 2 alternatywne propozycje poprawek do wyboru. Z tego, co wiem, wynika, że ministerstwo sugeruje tę drugą. Tak?

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza: Pierwszą.)

Pierwszą.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Pierwszą, tak, tak.)

Zostawiamy to do państwa decyzji.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Rządu akceptuje tę pierwszą propozycję, tak?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Tak, Panie Przewodniczący.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Czy ktoś z senatorów jest może za tą drugą propozycją? Nie.

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

Wszyscy za, 14 głosów za.

Poprawka przyjęta.

Proszę bardzo, Pani Mecenas.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Kolejna poprawka została zaproponowana w uwadze nr 8. Chodzi o doprecyzowanie, jakie dokumenty stanowią podstawę do dalszych działań jednostki samorządu terytorialnego w zakresie bądź złożenia oświadczenia o uznaniu zasadności zwrotu całej nienależnej kwoty części subwencji ogólnej, bądź przekazania sprawy do postępowania administracyjnego.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Stanowisko rządu?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Tak, Panie Przewodniczący, popieramy.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

13 głosów za, wszyscy za.

Kolejna poprawka.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Kolejne 2 poprawki zostały sformułowane w pkcie 9 opinii. Chodzi o zastosowanie przepisów ordynacji podatkowej, o prawidłowe wskazanie tych przepisów, tych rozdziałów ordynacji podatkowej, które będą miały tu zastosowanie.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Panie Ministrze?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Tak, Panie Przewodniczący, popieramy te poprawki.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Kto jest za przyjęciem poprawek?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

13 głosów za, wszyscy za.

Poprawka została zaakceptowana.

Proszę bardzo, kolejna poprawka.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Kolejna poprawka będzie dotyczyła art. 3. Chodzi o zastąpienie wyrazów „od dochodów spółek kapitałowych” wyrazami „dochodów, o których mowa w rozdziale 6b”. Tutaj chodzi o zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, które zostały wprowadzone ostatnią nowelizacją z 1 października tego roku.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Stanowisko rządu?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Tak, Panie Przewodniczący, popieramy tę poprawkę.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

Jednogłośnie, 14 głosów za.

Kolejna poprawka.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Kolejna poprawka to poprawka… Ja rozumiem, że poprawki proponowane przez RIO państwo również przejęliście. Czy one zostały formalnie przejęte?

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Jeszcze nie zostały formalnie przejęte.

Czy pan senator zgłasza te poprawki?

Senator Zygmunt Frankiewicz:

Czy ktoś z państwa senatorów przejmuje poprawki proponowane przez przedstawiciela kolegium regionalnej izby obrachunkowej? Przypomnę, że jedna z nich jest bardzo znacząca. Ona ogranicza tę elastyczność w tworzeniu budżetów. Dwie pozostałe miały już taki bardziej techniczny charakter.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Senator Pęcherz…)

Pan senator Pęcherz?

Senator Janusz Pęcherz:

Ja przejmę te dwie, ale jedną zostawię.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czyli tę pierwszą?)

Jak pan minister mówi, że należy wolność zachować, to zachowajmy tę wolność, ostrożnie dajmy ją samorządom.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czyli tej pierwszej poprawki, która tam jest zaproponowana, nie przejmujemy.)

Tej nie przejmuję. Te dwie następne przejmuję.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Pozostałe dwie.

Może pani mecenas wskaże jeszcze te poprawki, które tam są, żeby było wyraźnie widać, które z nich pan senator przejął.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Ja rozumiem, że przejęta została poprawka do art. 4. Tam zmieniana jest forma współpracy pomiędzy RIO a Ministerstwem Finansów. Przejęta jest też poprawka do art. 7.

(Senator Janusz Pęcherz: Tak, to jest taka kosmetyczna poprawka.)

Natomiast nie została przejęta poprawka do art. 9.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Tak jest.

Proszę bardzo, Panie Ministrze. Jakie jest stanowisko rządu co do obu tych poprawek?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Nasze stanowisko jest negatywne w stosunku do obu poprawek.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania nad pierwszą z tych poprawek.

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

9 głosów za, 5 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Poprawka zaakceptowana.

Kolejna poprawka. Proszę, Pani Mecenas.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Chciałabym jeszcze tylko dopytać: czy obie poprawki państwo poddaliście pod głosowanie, czy jedną?

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Nie, jedną.)

Do art. 4.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Po kolei głosujemy, bo to są dwie różne poprawki.)

To teraz propozycja Biura Legislacyjnego, poprawka do art. 6. Tutaj chodzi o zmianę terminologiczną, o dostosowanie tego do ustawy o dochodach jednostek.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Ale…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze.

Stanowisko rządu?

Ta druga poprawka RIO będzie jeszcze przedstawiana.

Panie Ministrze?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Ale teraz mówimy o poprawce legislacyjnej, tak?

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Tak.)

Stanowisko jest pozytywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Tu jest pozytywna opinia pana ministra.

Kto jest za?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

14 głosów za, wszyscy za.

Poprawka zaakceptowana.

Proszę bardzo, Pani Mecenas.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

To teraz prosiłabym poddać pod głosowanie poprawkę zaproponowaną w pkcie 12.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: RIO?)

Nie, nie, jest jeszcze druga poprawka do art. 6. Głosujemy według kolejności.

(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dobrze.)

To jest poprawka, która właściwie usuwa część nienormatywną przepisu.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Panie Ministrze, stanowisko rządu.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, stanowisko jest pozytywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za, zgodnie z pozytywną opinią ministra?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

Jednogłośnie, 14 głosów za.

Poprawka uzyskała poparcie.

Proszę bardzo.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Teraz należałoby głosować nad drugą poprawką zaproponowaną przez RIO, skreślającą art. 7.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Stanowisko rządu?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, stanowisko jest negatywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

9 głosów za, 5 – przeciw.

Poprawka otrzymała poparcie.

Pani Mecenas?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Teraz prosiłabym o poddanie pod głosowanie poprawki pana senatora przewodniczącego. To jest poprawka nr 6, która zwiększa uzupełnienie subwencji ogólnej na rok 2021 do kwoty 12 miliardów 399 milionów.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Stanowisko rządu w tej sprawie?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, stanowisko jest negatywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

9 głosów za, 6 – przeciw.

Poprawka otrzymała rekomendację.

Kolejna poprawka.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Ona również dotyczy art. 8, ale tym razem jest to poprawka doprecyzowująca, redakcyjna. To jest pkt 13 opinii. Chodzi o prawidłowe sformułowanie odesłania do ustawy o dochodach jednostek w przepisie przejściowym.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Panie Ministrze?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, stanowisko jest pozytywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Pozytywne stanowisko.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

15 głosów za, wszyscy za.

Poprawka została poparta.

Proszę bardzo, Pani Mecenas.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Poprawka do art. 15 ma charakter doprecyzowujący i jest zawarta w pkcie 14 opinii.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Panie Ministrze, stanowisko rządu.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, stanowisko jest pozytywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki popartej przez ministra?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

Wszyscy za, 15 głosów za.

Proszę bardzo, Pani Mecenas.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

W takim razie teraz prosiłabym o przegłosowanie ostatniej poprawki pana senatora, poprawki do art. 20. Zwiększona zostaje kwota części rozwojowej subwencji ogólnej.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Stanowisko rządu w sprawie tej poprawki?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, stanowisko jest negatywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

9 głosów za, 6 – przeciw.

Poprawka została poparta.

Proszę bardzo, Pani Mecenas.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

I pozostaje ostatnia kwestia, czyli termin wejścia ustawy w życie. Propozycja jest taka, aby ustawa miała 14-dniowe vacatio legis.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Stanowisko rządu w tej sprawie?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący, stanowisko jest negatywne.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

8 głosów za, 6 – przeciw, wstrzymał się 1 senator.

Poprawka otrzymała rekomendację połączonych komisji.

W ten sposób przegłosowaliśmy wszystkie poprawki. Teraz głosujemy nad całością ustawy wraz z przyjętymi poprawkami.

Kto jest za przyjęciem ustawy wraz z przyjętymi poprawkami?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników.

14 głosów za, wszyscy za.

Ustawa wraz z poprawkami została przyjęta.

Przypominam, że mówiliśmy, że niektóre poprawki mogą być jeszcze poprawiane czy uzupełniane na posiedzeniu plenarnym, oczywiście jeżeli senatorowie będą tym zainteresowani. W ten sposób zakończyliśmy prace nad tą ustawą.

Na senatora sprawozdawcę proponuję pana senatora Zygmunta Frankiewicza. Czy senator się zgadza?

Senator Zygmunt Frankiewicz:

Tak.

Przewodniczący Kazimierz Kleina:

Zgadza się.

Czy są głosy sprzeciwu? Nie ma.

W ten sposób dobrnęliśmy do końca posiedzenia połączonych komisji i możemy je zamknąć.

Przypominam, że Komisja Budżetu i Finansów Publicznych ma jeszcze posiedzenie o godzinie 19.00. Pani Agnieszko, w tej sali?

(Starszy Sekretarz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Agnieszka Skonieczna: Nie, w sali obrad plenarnych.)

W sali obrad plenarnych. Mówię o komisji budżetu.

Zamykamy posiedzenie połączonych komisji.

(Senator Zygmunt Frankiewicz: To jeszcze informacja dla członków komisji samorządu: zostajemy tutaj, o 18.30 cudzoziemcy.)

(Koniec posiedzenia o godzinie 18 minut 17)