Zapis stenograficzny

– wspólne posiedzenie Komisji Infrastruktury (42.),

Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (87.)

oraz Komisji Ustawodawczej (170.)

w dniu 16 czerwca 2021 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 25. posiedzeniu Senatu do projektu ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych.

(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 20)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Ustawodawczej Krzysztof Kwiatkowski)

Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski:

Witam na posiedzeniu 3 komisji.

Otwieram wspólne posiedzenie 3 komisji: w imieniu pana przewodniczącego Hamerskiego – Komisji Infrastruktury, w imieniu pana przewodniczącego Frankiewicza – Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz w swoim imieniu – Komisji Ustawodawczej.

Posiedzenie zostało zwołane w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w drugim czytaniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych zawartych w druku senackim nr 366 S.

Przedstawicielem wnioskodawców jest senator Krzysztof Kwiatkowski.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 25. posiedzeniu Senatu do projektu ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych

Przypomnę, że posiedzenie zostało zwołane w związku z 2 poprawkami przeze mnie zgłoszonymi, dotyczącymi, nie tak jak jest w pierwotnym projekcie, ograniczenia zasady możliwości korzystania z prawa własności poprzez zmianę zapisów, które dzisiaj obowiązują, tzn. chodzi o to, żeby możliwość budowania się w odległości od wiatraka była liczona według nie zasady 10H, tylko zasady 5H, a także, żeby ograniczyć tę zasadę dwukierunkowo w kontekście nowych inwestycji wiatrowych. Przypomnę jeszcze raz, że w momencie, kiedy zgłaszałem tę poprawkę, uzasadniałem to tym, że rząd idzie dalej, bo proponuje, żeby tę zasadę ograniczyć do zasady 3,5H. Pan senator Czerwiński wtedy w tym zakresie wyraził wątpliwość, prosząc o analizy rządu w tym zakresie, który chce pójść nawet dalej niż propozycja Senatu.

Chciałbym publicznie poinformować, że na piśmie nie dostałem żadnej odpowiedzi w tym zakresie, mimo że taka była umowa na poprzednim posiedzeniu połączonych 3 komisji. Pewnie za chwilę ustosunkują się do tego przedstawiciele rządu, których w tym momencie witam.

Na sali jest z nami pani wiceminister, Anna Kornecka, z Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii. Towarzyszy jej: pan dyrektor Przemysław Hofman z tego samego resortu, wicedyrektor Andrzej Kaźmierski i pani Aleksandra Nowosad.

Witam pana mecenasa Mirosława Reszczyńskiego, panią Renatę Bronowską i pana Mariana Fałka. Wszyscy państwo są z naszego Biura Legislacyjnego, które nas wspiera przy tych pracach, za co serdecznie dziękuję.

Otwieram posiedzenie i oddaję głos wywołanej pani wiceminister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Panowie Przewodniczący! Wysokie Komisje!

Rzeczywiście stanowisko resortu jeszcze nie zostało przesłane na piśmie, ale w ślad za tym, co zaprezentuję, zostanie przesłane. Tak że wszyscy państwo dostaniecie materiał przygotowany na piśmie.

Odnosząc się do senackiego projektu nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych i zgłoszonych poprawek, chciałam powiedzieć, że już wskazywaliśmy, że projekt nowelizacji przepisów ustawy z dnia 20 maja 2016 r.…

Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski:

Pani Minister, powiem tylko jedno zdanie. Absolutnie ma pani głos i zaraz proszę kontynuować. Ja tylko chciałbym prosić, żeby pani minister w miarę konkluzywnie to przedstawiła, bo my później od godziny 9.00 mamy kolejne spotkania.

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka:

Dobrze. To ja ustosunkuję się do złożonych poprawek, a opis naszego projektu rządowego…

Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski:

Pani Minister, szczególnie prosilibyśmy o informację, bo taki był wniosek pana senatora Czerwińskiego, w oparciu o jakie analizy państwo przygotowywaliście projekt rządowy, którego istotą – ja już pomijam te wszystkie sprawy związane ze zgodą samorządu wyrażaną w odpowiednim trybie – jest przejście w określonych sytuacjach na zasadę 3,5H.

Pytanie pana senatora Czerwińskiego było takie: jakie państwo macie w tym zakresie badania, które mówią o braku szkodliwości oddziaływania na tych, którzy będą mieszkać lub mieszkają w mniejszej odległości od wiatraków? Nie wiem, czy dobrze oddałem istotę oczekiwań pana senatora Czerwińskiego.

Senator Jerzy Czerwiński:

Szanowni Przewodniczący! Wysokie Komisje!

Dyskusja była bardzo prosta. Ja przytoczyłem wyjątki, fragmenty opinii Państwowego Zakładu Higieny, w których stwierdzano, że wiatraki powinny być w odległości co najmniej 2 km od siedzib ludzkich, i zapytałem pana przewodniczącego, czy dysponuje nowszymi badaniami.

(Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski: Dziękuję, Panie Senatorze. Oddajemy głos przedstawicielom rządu…)

Jeszcze jedno zdanie. Proszę państwa, te rzeczy, czyli natura ludzka i istota wiatraka, się nie zmieniają. Jeśli badania z roku 2014 stwierdzały jednoznacznie, co jest szkodliwe, a co nie, a nie mamy nowszych badań, no to powinniśmy się opierać na starych. Proste i zrozumiałe. Prosiłbym…

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka:

To już się odnoszę do tego wprost. Jeśli chodzi o to, jaka jest różnica pomiędzy rokiem 2014 a 2021, to technologicznie jest ona ogromna, tzn. te wiatraki, które mamy dzisiaj, dostępność technologii jest zupełnie… tzn. zasada jest ta sama, ale technologicznie są to inne urządzenia, zmodyfikowane. Prace modernizacyjne w tej branży opierają się głównie na minimalizowaniu wszystkich negatywnych elementów, czyli elementów dotyczących kwestii przede wszystkim dźwięku, hałasu, który jest ewentualnie generowany przez taką elektrownię wiatrową, i właśnie minimalizowaniu tych negatywnych skutków.

Odnosząc się do tego stanowiska, które stało się podstawą ograniczenia w 2016 r., trzeba podkreślić, że przede wszystkim miało ono status tylko opinii i nigdy nie uzyskało statusu zweryfikowanego opracowania naukowego popartego badaniami terenowymi. Było to wyłącznie zgodne z informacją Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny uogólnione syntetyczne podsumowanie analiz pochodzących z innych opracowań. Nie przedstawiono nigdy klucza doboru opracowań do przygotowania takiej opinii i opinia ta, z uwagi na brak weryfikacji w formie badań, nie powinna mieć charakteru wyznaczającego.

Co do istotnych opracowań po 2016 r., które w szczególności były brane pod uwagę podczas prac nad naszym rządowym projektem zmiany ustawy o elektrowniach wiatrowych, to oczywiście trzeba wskazać na przygotowane w wyniku prac prowadzących do realizacji projektu i konsultacji ze środowiskiem naukowców oraz praktyków w zakresie oddziaływań, w tym oddziaływań akustycznych, elektrowni wiatrowych. Przekażemy taką listę literatury naukowej dotyczącej przedmiotowego zagadnienia. Na tej liście znajdą się takie opracowania jak: stanowisko Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego w sprawie zagrożeń hałasem turbin wiatrowych w środowisku pracy – to są aktualne dane już z roku 2017; opracowanie rządu Finlandii w zakresie infradźwięków z roku 2020; a także wyniki projektu „WinWind” realizowanego w kilku krajach Unii Europejskiej, w tym w Polsce, przez konsorcjum badawcze, w tym Krajową Agencję Poszanowania Energii – tj.: „Przegląd literatury dotyczący społecznej akceptacji dla rozwoju energetyki wiatrowej oraz podsumowanie warunków technicznych, społeczno-ekonomicznych i prawnych w wybranych w ramach projektu regionach” z 2018 r.

W zakresie stosowanych w Europie rozwiązań dotyczących lokalizacji inwestycji w postaci onshore też wskazaliśmy na publikacje zagraniczne…

(Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski: Pani Minister, onshore już zostawmy…)

Powiedziałam: offshore. Przepraszam.

(Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski: A myślałem, że pani wiatraki na morzu…)

I jest też szereg publikacji opracowanych na podstawie badań akustycznych przeprowadzonych na krajowych farmach wiatrowych. Czyli jest ta lista opracowań i ona będzie w tym piśmie wskazana.

Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski:

Pani Minister, to ja lekko podsumuję. Naprawdę chciałem pani podziękować. Niezwykle cenię panią za szczerość. Czego się dowiedzieliśmy? Opinię dopiero dostajemy, przyjmuję ją do wiadomości. Oczywiście lepiej by nam się procedowało… Ale pani powiedziała, że zmianę przepisów prawa, którą wprowadzono w roku 2016, ograniczając możliwość rozwoju energetyki wiatrowej, podjęto w oparciu o dokument, który miał status opinii, a nie badania naukowego, dokument niezweryfikowany w formie badań, który nie powinien stanowić podstawy do podjęcia decyzji. Powiem szczerze, że jestem zszokowany sposobem procedowania tak ważnych ustaw.

Wycofuję w tym momencie swoją poprawkę, bo pewnie obie poprawki… Pewnie przyjdziemy z szerszą nowelizacją, która odblokuje energetykę wiatrową w Polsce. Naprawdę dziękuję, bo dzisiaj oczywiście w tej sali… Pewnie w tle będziemy musieli kiedyś zadać sobie pytanie: czyje interesy reprezentowali ci, którzy tę nowelizację przygotowali?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka: Panie Senatorze…)

Pani Minister, sekundę, teraz ja jako przewodniczący prowadzę…

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka: Przepraszam.)

Zakładam, że nie interesy tych, którzy sprowadzają rosyjski węgiel do Polski.

Szanowni Państwo, dzisiaj wycofuję poprawki, które zgłosiłem. Publicznie deklaruję, że będziemy przygotowywać nowelizację przepisów w zakresie odblokowania energetyki wiatrowej, która, jak się dzisiaj okazało, była zablokowana w oparciu o materiały, które nie miały statusu badana naukowego.

W związku z tym, że poprawki wycofałem, zapytam: czy ktoś jeszcze chce zabrać głos w tej sprawie w zakresie poprawki? Nie widzę zgłoszeń.

W takim razie stwierdzam… Jeżeli państwo się zgodzą, chciałbym dalej wykonywać obowiązki senatora sprawozdawcy tego projektu, chyba że są inne zgłoszenia. Nie widzę zgłoszeń.

Stwierdzam w związku z tym… Czy dobrze stwierdzam? Bo pierwszy raz mam taką sytuację. Stwierdzam, że zakończyliśmy procedowanie nad projektem.

Dziękuję bardzo.

Zamykam posiedzenie komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 30)