Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Zdrowia (49.)

w dniu 11 maja 2021 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 371, druki sejmowe nr 1062, 1075 i 1075-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 30)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Beata Małecka-Libera)

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dzień dobry.

Rozpoczynamy posiedzenie senackiej Komisji Zdrowia.

Witam wszystkie osoby, które są obecne na sali, panie i panów senatorów, wszystkich przybyłych gości, Biuro Legislacyjne, jak również wszystkie osoby, które są z nami zdalnie. Wiem, że pani minister dzisiaj jest również zdalnie z nami na posiedzeniu komisji.

Szanowni Państwo, dzisiaj w porządku naszego posiedzenia mamy ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw; druk nr 371.

Szanowni Państwo, tytułem wstępu chcę tylko powiedzieć, że jest to projekt rządowy, który był procedowany w Sejmie przez komisję edukacji z tego względu, że pierwotna wersja tego projektu dotyczyła subwencji oświatowej. W trakcie prac, w trakcie posiedzenia Sejmu, do tego druku zostały złożone poprawki, które znacznie rozszerzyły przedłożenie pierwotne, m.in. podnosząc kwestię szczepień wykonywanych przez farmaceutów. Dlatego też w Senacie pan marszałek podjął decyzję, że projekt ten jest rozpatrywany odrębnie na posiedzeniu komisji edukacji, na posiedzeniu Komisji Zdrowia i komisji samorządu i administracji.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 371, druki sejmowe nr 1062, 1075 i 1075-A)

Pani Minister, pani jest osobą upoważnioną do przedstawienia tego projektu. Bardzo proszę w kilku słowach przedstawić tę ustawę. Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Anna Goławska:

Dzień dobry.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo Senatorowie!

Mam przyjemność przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy o chorobach… o przeciwdziałaniu chorobom zakaźnym… w związku ze zwalczaniem epidemii, ponieważ…

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Przepraszam, Pani Minister, tytuł naszego projektu jest zupełnie inny. Chyba pani mówi o jakimś innym projekcie. Ja przed chwilą przeczytałam, jaki jest tytuł projektu, nad którym dzisiaj pracujemy. Jest to ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. I o tym projekcie teraz mówimy.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Anna Goławska:

Tak. Przepraszam, Pani Przewodnicząca. Oczywiście użyłam skrótu. Bardzo przepraszam za ten błąd.

W odniesieniu do sektora zdrowia projekt wprowadza możliwość szczepień w aptekach ze względu na to, że chcemy przyspieszyć szczepienia przeciwko COVID-19 i rozpowszechnić ten proces możliwie szeroko. Aby dostęp do szczepionek był możliwie duży dla wszystkich obywateli, proponujemy umożliwienie szczepień w aptekach. Dodatkowo w projekcie znajdują się przepisy dotyczące informacji o przechowywaniu skierowania w systemie P-1, a także o tym, że na szczepienie ochronne przeciwko COVID-19 będzie można zarejestrować się również po uwierzytelnieniu osoby poddawanej szczepieniu w inny sposób niż określony dotychczas, czyli w systemie centralnej rejestracji przez profil zaufany. Również będzie możliwość wypełnienia formularza w systemie rejestracji. Dzięki temu znacząco usprawni się proces zapisywania na szczepienia. Pozostałe przepisy dotyczą zakresu edukacji, przy czym w tym zakresie ja nie jestem upoważniona do tego, aby o tych kwestiach dyskutować. Jak rozumiem, najistotniejszą sprawą są te kwestie dotyczące zdrowia.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Pani Minister, jeżeli pani nie jest upoważniona do tego, żeby na temat tego projektu mówić, i jest pani upoważniona, jak rozumiem, tylko do tej części zdrowotnej, mam 2 pytania. Pierwsze: dlaczego to nie jest w takim razie odrębna nowelizacja prawa farmaceutycznego? My o rozszerzeniu uprawnień dla farmaceutów mówiliśmy już od pewnego czasu, w związku z tym mamy pełną wiedzę i świadomość tego, że aby to się mogło dokonać, muszą nastąpić dalekosiężne zmiany w rozporządzeniu, ponieważ apteki działają na podstawie umowy koncesyjnej i tam te zmiany również muszą zostać wprowadzone. Dlaczego państwo nie zrobiliście odrębnej nowelizacji prawa farmaceutycznego? To jest moje pierwsze pytanie.

Druga sprawa. Powiedziała pani tutaj, że ta nowelizacja i ta zmiana ma ułatwić zapisywanie na szczepienia. Wydaje mi się, że to jest chyba nieporozumienie, Pani Minister. To nie jest ułatwienie zapisywania, tylko to jest zwiększenie dostępności, a to są naprawdę 2 zupełnie różne rzeczy.

I jeszcze jedno pytanie. O to będę chyba pytała Biuro Legislacyjne. Jeżeli pani minister nie jest upoważniona do rozmowy na temat całego projektu, no to jak my jako komisja mamy się do tego projektu odnieść. My mamy przegłosować cały projekt, a to, że on został stworzony ze zlepek i że ten zapis, o którym mówimy tutaj na posiedzeniu Komisji Zdrowia, jest poprawką poselską, to tylko jeszcze bardziej pokazuje, że to nie jest państwa decyzja, czyli Ministerstwa Zdrowia, tylko to jest po prostu efekt poprawki wniesionej przez posłów. Ja rozumiem, że pani się do tego wątku odnosi pozytywnie, ale ja chciałabym również wiedzieć, jaka jest opinia rządu w odniesieniu do całego projektu.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Anna Goławska:

Pani Przewodnicząca, to nie jest tak, że ministerstwo nie zgadza się z tą ustawą czy nie jest pomysłodawcą. Oczywiście intencją Ministerstwa Zdrowia jest wpisanie aptek w system szczepień. I tutaj mówimy nie tylko o szczepieniach przeciwko COVID-19, ale generalnie o wszystkich szczepieniach. Tak więc to znacząco usprawni dostępność szczepień.

Jeżeli chodzi o cały projekt, to stanowisko rządu oczywiście jest pozytywne, przy czym te przepisy dotyczą kwestii związanych z edukacją, a nie z systemem ochrony zdrowia. Stąd…

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Ja to rozumiem, Pani Minister, że ustawa była rozpatrywana na posiedzeniu komisji edukacji, bo ona składała się z jednego artykułu dotyczącego subwencji dla oświaty. Ale w związku z tym, że w trakcie procedowania zostały dopisane istotne kwestie, które wychodzą poza oświatę, spotykamy się na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Przecież to jest chyba logiczne.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pani senator Chybicka prosił o głos. Proszę.

Senator Alicja Chybicka:

Pani Przewodnicząca! Pani Minister!

Ja chciałabym zapytać, dlaczego do ustawy o rozszerzeniu możliwości wykonywania szczepień przez farmaceutów dodano zmiany w prawie górniczym, w prawie do przyznawania… To jest art. 5, gdzie mówi się o zmianie ustaw w zakresie działań niby-osłonowych, tak się on rozpoczyna. Ale pkt 2 brzmi tak: „Przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury górniczej”… Co ma wysokość emerytury górniczej do szczepień? To jest naprawdę… To wszystko… Czy pani uważa, że to wszystko rzeczywiście powinno się znajdować w tej jednej ustawie?

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

O głos prosi jeszcze pani senator Gorgoń-Komor.

Proszę, zdalnie.

Senator Agnieszka Gorgoń-Komor:

Dziękuję, Pani Przewodnicząca.

Ja mam tylko 1 króciutkie pytanie, pytanie od lekarzy stażystów. Wiem, że to nie dotyczy tego punktu, który teraz procedujemy, ale w takim chaosie legislacyjnym, który właśnie jest, lekarze stażyści z całej Polski pytają, dlaczego oni nie są dołączeni do listy osób, które są uprawnione do wykonywania szczepień w dobie pandemii, skoro są uprawnieni studenci medycyny, farmaceuci, ratownicy medyczni, pielęgniarki, a lekarz, który ma prawo wykonywania zawodu, nie może szczepić, może tylko pod nadzorem specjalisty. Jest to dalece niesprawiedliwe. Prosiłabym, żeby Komisja Zdrowia się tym zajęła. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dziękuję.

Czy pani minister chce coś dodać w odniesieniu do tych pytań, chce na nie odpowiedzieć?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Anna Goławska:

Może zacznę od pytania drugiego. Aktualnie stażyści mogą wykonywać szczepienia pod nadzorem opiekuna. Ale przygotowujemy przepisy, które umożliwią, także studentom ostatniego roku studiów medycyny, wykonywanie kwalifikacji do szczepienia.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Pani Minister, ale czy dla pani to nie jest dziwne, że student może wykonywać szczepienia, a stażysta nie może? Czy Ministerstwo Zdrowia wcześniej na to nie wpadło i nie mogło przygotować odpowiednich zmian?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Anna Goławska:

Pracujemy nad przygotowaniem tych zmian.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos?

Proszę o opinię Biuro Legislacyjne.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Ja może na początku odpowiem na pani pytanie, bo prosiła pani o ustalenie kwestii, co w sytuacji, gdy przedstawiciel Rady Ministrów jest upoważniony tylko i wyłącznie do reprezentowania części ustawy. Zgodnie z art. 60 ust. 4 Regulaminu Senatu Radę Ministrów w pracach komisji reprezentuje upoważniony członek Rady Ministrów, sekretarz stanu, podsekretarz stanu, pełnomocnik rządu lub kierownik urzędu centralnego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach także inne osoby wymienione w tym przepisie. W związku z tym na posiedzeniu komisji po prostu powinien powinna być osoba, która jest upoważniona do prezentowania całej ustawy. W ten sposób mogę państwu odpowiedzieć.

Czy teraz mam przedstawić uwagi?

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: Tak, proszę przedstawić.)

Otóż, Szanowni Państwo, głównym celem tej ustawy, tak jak pani przewodnicząca powiedziała, było dokonanie zmian w zakresie zwiększenia rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej. Stąd też w pracach komisji sejmowej wyłącznie była ona rozpatrywana przez właściwe merytorycznie komisje, czyli komisję edukacji oraz komisję samorządu terytorialnego. W toku prac sejmowych do ustawy zostały dołożone zmiany, które są zawarte w art. 4–5 ustawy. Ja za chwileczkę się do nich odniosę, ale na początku chciałabym odnieść się do zmiany w art. 1, czyli do zmiany w zakresie rezerwy subwencji oświatowej, która jest tutaj zwiększana.

Otóż naszym zdaniem ten przepis budzi 2 wątpliwości. Po pierwsze, zgodnie z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wysokość rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej jest określana w relacji do wysokości łącznej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej i stanowi 0,4% tej kwoty. W związku z tym, jeżeli zmieniamy tutaj w ustawie wysokość rezerwy, to działamy z pominięciem tego mechanizmu, który jest w ustawie o dochodach jednostek i należałoby to wprost wskazać w tej ustawie, czyli na rok 2021 wyłączyć stosowanie tamtego przepisu. Byłoby to legislacyjnie poprawne działanie.

I druga uwaga. Przyczyną, dla której zwiększa się rezerwę, jest przeciwdziałanie skutkom COVID-19. Jest to cel, który został określony maksymalnie szeroko, bo mogą być tu wszelkie możliwe cele oświatowe pokryte z tych środków. Dopiero z OSR do projektu ustawy wynika, że chodzi o wypłatę wynagrodzeń dla nauczycieli, którzy będą prowadzili zajęcia wspomagające dla uczniów po ich powrocie do szkół. Całość regulacji dotycząca tej kwestii ma być określona w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 30c – właściwie nowelizacji tego rozporządzenia, ponieważ ono jest wydane – prawa oświatowego. Warunkiem skuteczności przepisów ustawowych, a także ich zgodności z konstytucją jest ich dostateczna określoność. Nie czyni zadość tym wymaganiom uregulowanie wszelkich kwestii dotyczących organizacji zajęć wspomagających, w tym również wskazanie konkretnego celu, na który mają być wydatkowane środki pochodzące z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej w akcie wykonawczym. Stąd też sugerowalibyśmy jednak wskazanie wprost w ustawie celu zwiększenia rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej. I tutaj sformułowaliśmy odpowiednią poprawkę pod tą propozycją.

Uwaga kolejna odnosi się właśnie do zmian wprowadzonych w art. 2–5. Oczywiście nie kwestionując merytorycznej zasadności oraz pilnej potrzeby wprowadzenia tych zmian, chcielibyśmy jednak zauważyć, że zostały one wprowadzone w sposób, który narusza konstytucyjne reguły stanowienia prawa. Zgodnie z art. 119 ust. 1 konstytucji Sejm jest zobowiązany do rozpatrzenia projektu ustawy w 3 czytaniach. Oznacza to, że ewentualne poprawki, które są zgłaszane do projektu ustawy, muszą mieć na celu uzupełnienie treści tego projektu. Nie mogą one wychodzić poza zakres przedmiotowy, ale generalnie go pogłębiać. Wszelkie treści normatywne, które wykraczają poza powyższe ramy poprawki, powinny być poddane wszystkim etapom procesu legislacyjnego. W przeciwnym wypadku mamy do czynienia z obejściem konstytucyjnych wymagań dotyczących inicjatywy ustawodawczej i zasady 3 czytań projektu. Tak jak zaznaczyłam na początku, te zmiany zostały wprowadzone na poszczególnych etapach prac sejmowych i naszym zdaniem naruszają tryb stanowienia prawa.

Jeżeli można, chciałabym odnieść się już do konkretnych artykułów w tej ustawie, ponieważ tutaj też mamy pewne wątpliwości. Art. 2 ustawy – Prawo farmaceutyczne, tak jak państwo przed chwilą rozmawiali, ma na celu umożliwienie szczepienia w aptekach ogólnodostępnych. Chciałam jednak zapytać, czy chodzi tutaj o wszystkie szczepienia ochronne, ponieważ z treści przepisu nie wynika, że chodzi tylko o szczepienia przeciwko COVID-19. Nie zostało to w dodawanym przepisie ust. 8a uwzględnione. I druga kwestia. Przepis ten stanowi, że szczepienia mogą być wykonywane w aptekach ogólnodostępnych, które spełniają wymagania określone w aktach wykonawczych. Przy czym z ustawy – Prawo farmaceutyczne nie wynika, że mogą być takie apteki ogólnodostępne, które tych wymagań spełniać nie muszą, a będą nadal aptekami ogólnodostępnymi. Stąd też tego rodzaju doprecyzowanie jest, po pierwsze, zbędne, a po drugie, wręcz wprowadza w błąd.

Jeżeli chodzi o uwagę do art. 4, to są to z kolei zmiany w ustawie o dokumentach publicznych. To jest zmiana przepisu przejściowego, który przedłuża okres, w którym możliwe jest wydawanie dokumentów publicznych, które nie spełniają wymagań w zakresie zabezpieczeń. Uprawnienie wynikające z tego przepisu przejściowego – tj. art. 71 ustawy o dokumentach publicznych – wygasa 11 lipca 2021 r. Stąd też nie widzimy podstaw dla skrócenia terminu wejścia w życie tej ustawy, bo art. 2 ma wejść w życie tak, jak wchodzi w życie cała ustawa, czyli z dniem następującym po dniu jej ogłoszenia. Naszym zdaniem w przypadku art. 2 wypadałoby przynajmniej zastosować standardowe 14-dniowe vacatio legis.

Zmiana w art. 5 jest to z kolei regulacja, która ma na celu uwzględnienie przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej i jej wysokości okresów czasowego oddelegowania górnika posiadającego uprawnienia ratownika górskiego lub sanitariusza do pracy przy zwalczaniu epidemii COVID-19. Naszym zdaniem ta regulacja, nie kwestionując jej zasadności, jest jednak niekompletna, ponieważ ustawa nie wskazuje, w jaki sposób zostanie dokonana korekta uprawnień emerytalnych oraz ich wysokości w stosunku do osób, którym ta korekta przysługuje, a to dlatego, że te przepisy mają wejść w życie 16 maja 2020 r., czyli mają wejść w życie z mocą wsteczną. Stąd też korekta tych uprawnień jest po prostu konieczna.

Poprawki, które są tutaj pod tą uwagą zawarte, są poprawkami najdalej idącymi, czyli sugerującymi wykreślenie w ustawie art. 2–5. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dziękuję bardzo.

Mogę tylko powiedzieć, że opinia jest druzgocąca jak dla tak krótkich zmian wprowadzanych do tych poszczególnych ustaw. Niestety nie pierwszy raz mamy do czynienia już z takim zlepkiem różnych pomysłów, które pod płaszczykiem pandemii, pod płaszczykiem walki z koronawirusem są wrzucane do różnych projektów. W mojej ocenie tu 2 rzeczy są karygodne. Przede wszystkim to, że po raz kolejny łamiemy dobre zasady prawa, nie przestrzegając całej procedury, która powinna odbyć się w Sejmie. I w ten sposób złamana jest także konstytucja, bo wychodzimy poza temat przedłożenia rządowego, co jest naprawdę po raz kolejny podnoszone przez nas jako oczywista niedoskonałość i błąd. I druga kwestia, która mi się nasunęła, kiedy słuchałam pani mecenas. Naprawdę współczuję wszystkim osobom, którym te ustawy są dedykowane, bo chcąc odnaleźć przynależne im zmiany w prawie, muszą przekopywać różnego rodzaju akty prawne, które absolutnie czasami w tytule mogą być mylne i osoba, która jest zainteresowana, naprawdę może nawet nie wpaść na taki pomysł, żeby w przepisach o chorobach zakaźnych szukać wynagrodzeń dla górnika. No, ale tak to wygląda.

Sytuację mamy, jaką mamy. Nie mamy ogólnie przedstawiciela rządu. Przyjmujemy, że pani minister reprezentująca resort zdrowia jest jedyną osobą upoważnioną przez rząd. Mamy opinię prawną. Ja od razu chciałam pani mecenas powiedzieć, że przejmuję 2 pierwsze poprawki, które dotyczą art. 1, jeśli chodzi o szczegółowy zapis, na co ta subwencja ma być przeznaczona.

W związku z tym będziemy przystępowali…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, wiem.

Będziemy przystępowali do procedowania. Jeszcze są 2 głosy. Jeszcze pan senator chciał zgłosić poprawkę, z tego, co wiem, i pani senator chciała zadać pytanie.

Proszę bardzo.

Senator Wojciech Konieczny:

Dziękuję bardzo.

Pani Przewodnicząca! Pani Minister!

Moja poprawka dotyczy subwencji w art. 1. Polega na zwiększeniu subwencji ze 187 milionów do 280 milionów. Jako uzasadnienie podam, że wydatki jednostek samorządu terytorialnego w przedmiotowym zakresie były znacznie wyższe niż prognozowane w ustawie. Stąd wynika zwiększenie tej rezerwy o ok. 50% w stosunku do tego, co było planowane, czyli do kwoty 280 milionów zł, tym bardziej że z przebiegu obrad wiemy, że będzie to przeznaczane na wynagrodzenia nauczycieli, którzy będą prowadzić dodatkowe zajęcia. Zatem ta subwencja powinna być w związku z tym wyższa. Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Ja rozmawiałam z panem przewodniczącym komisji samorządu. Wiem, że również mieli podobne opinie. Wiem, że takie poprawki – nie wiem, czy tożsame – będą także zgłaszane na posiedzeniu komisji samorządu. Ale rozumiem, że my też będziemy nad nią głosować.

Pani senator Matecka. Proszę bardzo.

Senator Ewa Matecka:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Mam pytanie do pani minister. Otóż w art. 3 pkcie 3 omawianej przez nas ustawy jest taki zapis: „1a. Rejestracja na wykonanie szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 może nastąpić również po uwierzytelnieniu osoby poddawanej temu szczepieniu w inny sposób niż określony w ust. 1, za pośrednictwem systemu rejestracji”. Proszę powiedzieć, Pani Minister, jaki to będzie inny sposób. Co dokładnie może oznaczać ten zapis? Dziękuję bardzo.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Pani Minister, czy może pani odpowiedzieć?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Anna Goławska:

Tak, oczywiście. Chodzi tu np. o wypełnienie formularza przez stronę internetową i zatwierdzenie. Ten formularz zostanie przekierowany do rejestracji i będzie możliwość umówienia na szczepienie.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Czy to jest wystarczająca odpowiedź?

Senator Ewa Matecka:

Czyli, jak rozumiem, Pani Minister, to jest taki sposób, który jest znany, oczywisty i można było go jakoś w tej ustawie nazwać np., że w sposób tradycyjny czy dotychczas praktykowany poprzez wypełnienie ankiety… Bo taki zapis „w inny sposób” jednak budzi pewne jakieś niezrozumienie, podejrzenie, domniemania. Lepiej byłoby, żeby to było zapisane wprost. Ja za chwileczkę zastanowię się nad poprawką.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dobrze.

Proszę bardzo. Pan się zgłasza.

Prezes Związku Pracodawców Aptecznych „PharmaNET” Marcin Piskorski:

Dziękuję bardzo.

Marcin Piskorski, Związek Pracodawców Aptecznych.

Moja dzisiejsza obecność ma związek z uwagą Biura Legislacyjnego, które zauważyło, że przepis mówiący o możliwości szczepień w aptekach nie odnosi się do sytuacji covidowej, tylko do szczepień jako takich. I chciałem wyjaśnić, że my jako związek – a reprezentuję właściciela co czwartej apteki w Polsce –jako przedsiębiorcy, którzy chcą wejść w ten proces szczepień, bardzo popieramy tego typu zapis. Uważamy, że on otworzy możliwość dokonywania innych szczepień w aptekach, jeżeli zajdzie taka potrzeba. On buduje pewną infrastrukturę prawną. Taką drogą poszły apteki w Europie Zachodniej. Dzisiaj w Europie Zachodniej czy w Stanach Zjednoczonych szczepienia różnego rodzaju w różnych rodzaju sytuacjach odbywają się w aptekach. I rzeczywiście w wielu krajach taka sytuacja pandemiczna jak dzisiaj była takim katalizatorem wprowadzenia pewnej infrastruktury prawnej, ale także infrastruktury, nie wiem, architektonicznej, wyposażenia aptek etc., która później była wykorzystywana w innych sytuacjach i zbudowała pewną trwałą infrastrukturę. Np. w Portugalii, o ile dobrze pamiętam, to była ptasia czy świńska grypa. Rzeczywiście tam wtedy rząd też umożliwił szczepienie i te rozwiązania zostały na zawsze. I chciałem powiedzieć, że w krajach, w których obywatele mogą się szczepić w aptekach, poziom wyszczepialności, np. grypę sezonową, bardzo się podnosi. Okazuje się, że łatwa dostępność tych punktów szczepień – a apteki są łatwo dostępne dla obywateli – bardzo podnosi wyszczepialność.

I ostatnie zdanie. Chciałbym w imieniu przedsiębiorców aptecznych powiedzieć, że bardzo liczymy na to, że ta sytuacja covidowa, która otwiera możliwość szczepienia w aptekach, będzie takim pierwszym impulsem do tego, żebyśmy mogli w Polsce wprowadzić usługi farmaceutyczne i usługi prozdrowotne w aptekach. Tych usług w krajach Europy Zachodniej jest ok. 40–50. W Polsce nie ma w tej chwili żadnej. I dlatego chcielibyśmy po pracach nad tą ustawą covidową prosić państwa senatorów o wsparcie. Dołączyliśmy do naszego stanowiska odpowiedni raport. Chcielibyśmy wykorzystać właśnie tę sytuację tworzenia pewnej infrastruktury prawnej, ale także przebudowywania sposobu działania aptek, szkolenia farmaceutów do tego, żeby to był początek tworzenia takiego rozwiązania, które umożliwi polskim obywatelom korzystanie z usług w aptekach. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dziękuję bardzo.

Ja tylko dodam, że senatorowie już kilka razy podnosili kwestię zwiększenia kompetencji farmaceutom m.in. o badania profilaktyczne, mówiliśmy o szczepieniach – ten temat wypłynął przy okazji tematu szczepień przeciwko grypy, przy dyskusji o prawie farmaceutycznym. Wiem, że kilkakrotnie tutaj na posiedzeniach Komisji Zdrowia podnosiliśmy tę kwestię. I absolutnie się zgadzamy co do tego, że te kompetencje należy poszerzyć. Problem, wydaje mi się, jest w tej chwili w czymś innym, mianowicie w tym, że ten zapis jest tzw. wrzutką, że przy okazji innych zapisów z różnych dziedzin podnosimy bardzo ważną, istotną kwestię, która nie tylko rozszerza kompetencje farmaceutów, ale także mówi w ogóle o zmianie filozofii podejścia do profilaktyki, co jednak jest tematem szerokim i dotyczącym całego społeczeństwa. Dlatego też uważaliśmy, że dobrze byłoby tę kwestię odrębnie na posiedzeniu Komisji Zdrowia przedyskutować w różnych aspektach, żeby nie było takiej sytuacji, jak podnosi tutaj pani mecenas, że w jednym czy w drugim zdaniu pewne rzeczy są niedoprecyzowane. A nam zawsze chodziło o to, żeby prawo, które wychodzi tutaj z naszej Izby, było czytelne i żeby rzeczywiście było tworzone w ramach dobrej techniki legislacyjnej. Stąd nasze pytania i wątpliwości, nie co do samego clou i nie co do samego tematu, bo tutaj jesteśmy absolutnie za, tylko nam chodzi o doprecyzowanie tego, żeby później nie było żadnych wątpliwości w okresie, kiedy już to prawo wejdzie w życie.

Prosiła o głos również pani Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezes Naczelnej Izby Aptekarskiej.

Bardzo proszę, Pani Prezes.

Prezes Naczelnej Izby Aptekarskiej Elżbieta Piotrowska-Rutkowska:

Witam państwa bardzo serdecznie.

Dziękuję, Pani Przewodnicząca, za udzielenie głosu.

Ja również proszę państwa o przyjęcie art. 2, pomimo że, tak jak słusznie zauważyła pani przewodnicząca, jest to pewnego rodzaju wrzutka. Ale jest to odpowiedź na państwa postulaty i na państwa poprawki, które też były rozpatrywane w czasie procedowania projektu ustawy o zawodzie farmaceuty. Bardzo państwu dziękujemy za to, że widzicie taką konieczność włączenia aptek i farmaceutów właśnie do tych serwisów, czyli do wykonywania szczepień w aptekach. Szczepienia w aptekach są wykonywane w wielu krajach Europy, w 13 krajach Europy, m.in. we Francji, w Wielkiej Brytanii czy Irlandii są wykonywane przez farmaceutów bądź przez innych pracowników medycznych. Dlatego bardzo państwa proszę, pomimo że jest to taka niespodziewana propozycja prawna, o zaakceptowanie tej propozycji zawartej w art. 2. Włączenie w obecnej sytuacji aptek do grupy punktów szczepień jest koniecznością. Mam nadzieję, tak jak wszyscy państwo, że ta pandemia się skończy. Niemniej jednak musimy mieć taką awaryjną furtkę, następne miejsca do wykonywania szczepień chociażby właśnie w przypadku, jeśli pandemia się nie skończy. W europejskich aptekach nie tylko są wykonywane szczepienia przeciwko grypie, ale także są wykonywane szczepienia przeciwko innym chorobom zakaźnym. I tego rozwiązania nie należy się obawiać, a raczej należy jak najbardziej zaakceptować to rozwiązanie. Dlatego też bardzo proszę Wysoką Komisję o przyjęcie art. 2 proponowanej ustawy. Bardzo dziękuję.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dziękuję bardzo.

Pani Prezes, jeszcze raz podkreślam, my naprawdę nie jesteśmy przeciwko rozszerzeniu kompetencji farmaceutów i temu, żeby była możliwość szczepień, wszystkich szczepień w aptekach. Jesteśmy absolutnie za. Po pierwsze, mamy tylko taką wątpliwość, że dzisiejszy projekt ustawy niestety jest niezgodny z przepisami dobrego prawa legislacyjnego i stąd nasze wątpliwości. A po drugie, zwracaliśmy uwagę, że dobrze byłoby, gdyby te zapisy były w odrębnej nowelizacji i gdyby również pojawiły się rozporządzenia. Pani prezes doskonale wie, że większość zmian, jaka nastąpi, dotyczy nie tylko kwestii zapisu ustawowego, ale także wydanych szczegółowych rozporządzeń ze względu na to, że apteki działają na zasadzie koncesji. Macie państwo przypisane każde pomieszczenie do poszczególnych zadań. I teraz to wszystko musi ulec zmianie. Zatem dobrze byłoby przyjmować prawo, wiedząc również, jak wyglądają załączniki rozporządzeń czy projekty takich rozporządzeń. Ale zostawmy już ten temat.

Poddaję pod głosowanie zgłoszone poprawki. Będziemy głosować…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pani Mecenas?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Przepraszam bardzo. Ja właśnie w kwestii głosowania nad poprawkami chciałabym jedną rzecz wyjaśnić. Otóż poprawka, którą pani senator, pani przewodnicząca, przejęła, jest poprawką, która nadaje nowe brzmienie artykułowi, a pan senator chciałby w treści tej poprawki zmienić kwotę. Stąd też ze względów technicznych proponowałabym, bo inaczej nie jestem w stanie tego tutaj zapisać, 2 poprawki, które są konkurencyjne. Pierwsza poprawka zawierałaby kwotę zmienioną i dalej brzmienie takie jak w opinii, a druga poprawka zawierałaby tylko i wyłącznie treść taką jak w opinii bez zmienionej kwoty, czyli nadal pozostałaby tam kwota 187 milionów. Komisja oczywiście mogłaby przyjąć jedną z tych poprawek. Nie wiem, czy państwo się zgodzicie na takie rozwiązanie.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: A dlaczego nie możemy doprecyzować zapisu i zmienić kwoty? Dlaczego tak nie możemy zrobić?)

Dlatego że ta poprawka nadaje nowe brzmienie całemu artykułowi. Stąd też będzie wykluczała się z każdą inną poprawką, która cokolwiek zmienia w treści.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: To znaczy istotny jest ten zapis, żeby było jasno doprecyzowane, na co ta kwota jest przeznaczona, prawda? A gdybyśmy zrobili tak, że dzisiaj, zakładam, przegłosujemy zmianę zapisu w moim odczuciu daleko idącą, bo jednak uszczegóławiającą, a zapis dotyczący kwoty zgłosilibyśmy np. w drugim czytaniu?)

Nadal to będą konkurencyjne poprawki i będzie można przyjąć jedną z nich. Oczywiście pan senator może to zrobić w drugim czytaniu. Ale jeżeli chcielibyśmy uniknąć sytuacji, w której wykluczona jest ta treść doprecyzowująca, to poprawka pana senatora powinna polegać na zgłoszeniu dokładnie takiej poprawki ze zmienioną kwotą.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: Czyli tego zapisu już ze zmienioną kwotą…)

Tak, tak.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

To może tak zrobimy. Panie Senatorze, jak pan uważa?

Senator Wojciech Konieczny:

Tutaj pani mecenas zaproponowała głosowanie dzisiaj nad 2 poprawkami. I to, jak rozumiem, już by zupełnie załatwiło sprawę.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: Ale one się wykluczają.)

Ale jedną z nich byśmy przegłosowali i już tylko jedna by została.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: No tak.)

Poszłaby dalej, już by tego problemu nie było. Myślę, że możemy tak zagłosować: nad jedną poprawką z niższą kwotą i nad drugą poprawką z wyższą kwotą. W ten sposób…

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

No, ale nie możemy, Panie Senatorze, głosować nad poprawką z niższą kwotą, a później nad poprawką z wyższą kwotą, bo w tej poprawce z niższą kwotą dodaje się ten uszczegółowiający zapis. Dlatego jest kłopot.

Proszę bardzo.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Ja przepraszam, może nieprecyzyjnie się wysłowiłam. Otóż poddane pod głosowanie… W zestawieniu komisji mogą być obie poprawki. Z tymże jeżeli komisja będzie głosować, to w wyniku prac komisji w sprawozdaniu może być tylko jedna z tych poprawek jako ta, którą komisja przyjęła – albo ta zmieniająca treść i kwotę, albo ta zmieniająca treść.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: Ale ja właśnie zadałam pytanie, czy możemy zgłosić taką poprawką, w której zmieniamy treść i kwotę równocześnie.)

Musiałaby to być poprawka zgłoszona przez pana senatora, 1 poprawka, w której zmieniamy treść i kwotę.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

To bardzo proszę, Panie Senatorze. Proszę do tej poprawki, która została zaproponowana przez Biuro Legislacyjne, dołożyć tę kwotę, którą pan proponuje. Wtedy będzie 1 poprawka.

Senator Wojciech Konieczny:

Jak najbardziej, ja się na to oczywiście zgadzam.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: To jeszcze raz prosiłabym o podanie, o ile się ta kwota zwiększa.)

Kwota zwiększa się do 280 milionów zł, pierwotnie było 187 milionów zł.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Dobrze. Dziękuję bardzo.

W takim razie mamy jasność.

Głosujemy.

Jeszcze ja mam pytanie. Rozumiem, że to jest 1 poprawka, bo tu mamy 2 punkty w artykułach… Tak, to jest 1 poprawka. Dobrze.

Głosujemy w takim razie nad poprawką zgłoszoną przez Biuro Legislacyjne, która doprecyzowuje, na co pieniądze z subwencji mają być przeznaczone, i równocześnie podnosi kwotę tej subwencji.

Proszę bardzo.

Kto jest za przyjęciem poprawki?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Dziękuję.

(Głos z sali: 5 głosów za, 1– przeciw, 1 senator się wstrzymał.)

Dziękuję bardzo.

Poprawka została przyjęta.

Czy są jeszcze jakieś zgłoszone w tej chwili poprawki?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie wiem, czy jesteśmy w stanie…

(Brak nagrania)

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Pani Mecenas, mam jeszcze pytanie à propos tego zapisu. Czy z zapisu tego artykułu dotyczącego szczepień, o których mówimy, w odniesieniu do których rozszerzamy te kompetencje, jasno wynika, że dotyczy to wszystkich szczepień czy tylko, tak jak pani mówiła, dotyczy to tak naprawdę szczepienia przeciwko COVID-19?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska:

Pani Przewodnicząca, obecnie w przepisie mowa jest o przeprowadzaniu szczepień ochronnych, więc jest to stosunkowo pojęcie najszersze.

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: Szerokie. Dobrze.)

Obejmuje ono zarówno szczepienia obowiązkowe…

(Przewodnicząca Beata Małecka-Libera: Dobrze. To jest w porządku.)

…jak i zalecane, a także, jak rozumiem, szczepienia przeciwko COVID-19.

Przewodnicząca Beata Małecka-Libera:

Tu mamy jasność. To jest tylko doprecyzowanie tego zapisu.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja proponuję, żebyście panie to zrobiły na spokojnie w ramach drugiego czytania. Najwyżej jeszcze raz zwołam posiedzenie komisji.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

W takim razie przystępujemy do głosowania nad przyjęciem ustawy w całości.

Kto z państwa jest za jej przyjęciem?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał?

Dziękuję.

(Głos z sali: Jednogłośnie, 7 głosów za.)

7 senatorów głosowało za, jednogłośnie.

Proponuję na sprawozdawcę tego projektu panią senator Alicję Chybicką. Pani Senator?

(Senator Alicja Chybicka: Zgadzam się. Dziękuję.)

Dziękuję bardzo.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Anna Goławska: Dziękuję. Do widzenia.)

Zamykam posiedzenie komisji. Dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 12)