Narzędzia:
Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (nr 21) w dniu 26-05-2020
Uwaga! Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym

Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (21.)

w dniu 26 maja 2020 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie i współpracy pomiędzy Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Singapuru, z drugiej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 19 października 2018 r. (druk senacki nr 121, druki sejmowe nr 199 i 359).

2. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy ramowej między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Australią, z drugiej, sporządzonej w Manili dnia 7 sierpnia 2017 r. (druk senacki nr 122, druki sejmowe nr 200 i 360).

3. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie w zakresie stosunków i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Nową Zelandią, z drugiej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 5 października 2016 r. (druk senacki nr 123, druki sejmowe nr 305 i 361).

4. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, podpisanej w Neuhardenberg dnia 10 października 2018 r. (druk senacki nr 124, druki sejmowe nr 346 i 362).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 05)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Bogdan Klich)

Przewodniczący Bogdan Klich:

Witam serdecznie na kolejnym posiedzeniu, dziewiętnastym posiedzeniu naszej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.

Otwieram to posiedzenie z takim przekonaniem, że uda nam się uporać z 4 ratyfikacjami w krótkim czasie, bo w ciągu pół godziny.

Witam serdecznie pana ministra Piotra Wawrzyka, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, i pana Piotra Dolatę, zastępcę dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego. Z Ministerstwa Środowiska gościmy pana generalnego dyrektora ochrony środowiska Andrzeja Szweda-Lewandowskiego. Witam pana. Witam wszystkich członków komisji, panią senator, marszałek, panów senatorów.

Mamy kworum wystarczające do tego, aby obradować nad ratyfikacjami.

Bardzo proszę o zaakceptowanie porządku obrad. Mamy 4 punkty. Punkt pierwszy: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie i współpracy pomiędzy Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Singapuru, z drugiej strony, z dnia 19 października 2018 r. Punkt drugi: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy ramowej między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Australią, z drugiej, z dnia 7 sierpnia 2017 r. Punkt trzeci: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie w zakresie stosunków i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Nową Zelandią, z drugiej strony, z dnia 5 października 2016 r. I punkt czwarty: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, z dnia 10 października 2018 r.

Czy ktoś z państwa ma uwagi do takiego porządku obrad? Nie.

Jak rozumiem, porządek obrad został zaakceptowany przez komisję.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie i współpracy pomiędzy Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Singapuru, z drugiej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 19 października 2018 r. (druk senacki nr 121, druki sejmowe nr 199 i 359)

Przechodzimy do realizacji punktu pierwszego tego porządku.

Bardzo proszę pana ministra o zabranie głosu.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Tak naprawdę te wszystkie 3 punkty, właściwie 3 ustawy o ratyfikacji 3 umów, mają bardzo podobny charakter. 3 umowy mają charakter bardzo ramowy, określający w sposób ogólny relacje między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z jednej strony, a z drugiej strony, w punkcie pierwszym, jak była o tym mowa, Republiką Singapuru, a w drugim i trzecim – Australią i Nową Zelandią.

Jeżeli chodzi o pierwszą z tych umów, to jest ona efektem wieloletniego zaangażowania Unii Europejskiej we współpracę z Republiką Singapuru. Z polskiego punktu widzenia ważne jest to, że mamy szansę ratyfikować tę umowę jak jedno z pierwszych państw członkowskich Unii, co będzie potwierdzeniem naszych dobrych relacji, szczególnie w wymiarze gospodarczym. I liczymy na to, że ratyfikacja tej umowy przyspieszy i polepszy relacje biznesowe, szczególnie jeżeli chodzi o inwestycje dwustronne.

Ta umowa ma charakter mieszany, tak samo jak pozostałe, w związku z tym potrzebna jest do jej wejścia w życie ratyfikacja przeprowadzona przez wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej. Związanie się przez Polskę tą umową… Kwestie regulowane w niej, np. kwestia danych osobowych, ale też inne, wymagają u nas regulacji ustawowych. Dlatego też ratyfikacja umowy w tej materii wymaga wyrażenia zgody w drodze ustawy. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Biuro Legislacyjne?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Biuro Legislacyjne nie ma uwag do ustawy.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie.

W związku z tym, jak rozumiem, możemy przejść do głosowania.

Kto z pań i…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No, tak.

Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (4)

Nie ma żadnego głosu przeciw, nikt się nie wstrzymał. W związku z tym czterema głosami za projekt uchwały w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie i współpracy pomiędzy Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Singapuru, z drugiej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 19 października 2018 r. został przyjęty. Dziękuję bardzo.

Przechodzimy do punktu drugiego…

(Głos z sali: Trzeba wyznaczyć sprawozdawcę.)

Dobrze.

Jest propozycja, aby pan marszałek Kamiński był sprawozdawcą tej ustawy. Czy pan marszałek wyraża zgodę?

Senator Michał Kamiński:

Wielce Czcigodny Panie Przewodniczący, nie zwykłem uchylać się od obowiązków, które nakłada na mnie ojczyzna. Tak będzie i tym razem.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Bardzo dziękuję za tę gotowość.

Czy komisja godzi się na wyznaczenie pana marszałka Kamińskiego na sprawozdawcę?

Jak rozumiem, ponieważ nie było sprzeciwu, marszałek Kamiński został wyznaczony na sprawozdawcę w punkcie pierwszym naszego porządku obrad.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy ramowej między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Australią, z drugiej, sporządzonej w Manili dnia 7 sierpnia 2017 r. (druk senacki nr 122, druki sejmowe nr 200 i 360)

Przechodzimy do punktu drugiego.

Panie Ministrze, bardzo proszę o przedstawienie umowy pomiędzy Unią Europejską i państwami członkowskimi a Australią, sporządzonej 7 sierpnia 2017 r.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk:

Ta umowa też jest umową o charakterze ramowym. Oczywiście, w przypadku Australii w grę wchodzą dodatkowe… może nie tyle dodatkowe kwestie, ile kwestie bardziej szczegółowe, związane z takimi dziedzinami jak wspólna polityka zagraniczna, jak wspólna polityka bezpieczeństwa, zwalczanie terroryzmu, pomoc rozwojowa, ale też edukacja, badania czy zmiany klimatyczne. I te kwestie, w porównaniu z tą pierwszą umową, są stosunkowo bardziej rozwinięte. Niemniej jednak to też jest oczywiście umowa o charakterze bardzo ogólnym. I tak samo jak poprzednia wymaga do jej wejścia w życie ratyfikacji przeprowadzonych przez wszystkie państwa członkowskie. A z kolei w prawie polskim wspomniane kwestie regulowane są materią ustawową, w związku z tym konieczne jest przeprowadzenie ratyfikacji poprzez ustawę. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Proszę o zabranie głosu Biuro Legislacyjne.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel:

Nie mamy uwag.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Bez uwag.

Czy ktoś z pań i panów senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie?

Nie ma zgłoszeń.

Przechodzimy w takim razie do głosowania nad ustawą o ratyfikacji umowy ramowej między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi a Australią sporządzonej 7 sierpnia 2017 r.

Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem tej ustawy? (4)

Nikt nie wstrzymał się od głosu, nie ma głosów sprzeciwu.

W związku z tym informuję, że komisja podjęła decyzję o akceptacji dla ustawy o ratyfikacji umowy między Unią Europejską, z jednej strony, a Australią, z drugiej strony, z 7 sierpnia 2017 r.

Czy – nie siłą bezwładności, ale siłą autorytetu – marszałek Kamiński zgodziłby się przedstawić także tę ustawę Wysokiemu Senatowi?

Senator Michał Kamiński:

Panie Przewodniczący, wobec tego dictum nie pozostaje mi nic innego, jak tylko powtórzyć solenną deklarację złożoną przeze mnie przy poprzedniej, równie honorowej okazji.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Czy Wysoka Komisja akceptuje marszałka Kamińskiego jako sprawozdawcę?

(Głos z sali: Akceptujemy.)

Akceptujemy.

Coraz bardziej barokowo się robi.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję bardzo. Pan marszałek Kamiński będzie sprawozdawcą w punkcie drugim.

Punkt 3. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy o partnerstwie w zakresie stosunków i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Nową Zelandią, z drugiej strony, sporządzonej w Brukseli dnia 5 października 2016 r. (druk senacki nr 123, druki sejmowe nr 305 i 361)

Panie Ministrze, przechodzimy do punktu trzeciego, czyli umowy o partnerstwie w zakresie stosunków i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi a Nową Zelandią, sporządzonej 5 października 2016 r.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, tak jak 2 poprzednie, ta umowa również ma charakter ogólny. O ile największym partnerem Unii Europejskiej jako całości w regionie są Chiny, a na drugim miejscu Australia, o której przed chwilą mówiliśmy, o tyle Nowa Zelandia jest trzecim partnerem gospodarczym, ale też jednym z najważniejszych w regionie partnerów politycznych Unii Europejskiej, jak i Polski. I podobnie jak w poprzednim przypadku mówimy tutaj o współpracy w dziedzinach gospodarczych, ale też naukowych, kulturalnych, czy politycznych. Tak samo, jak poprzednie umowy, ta nie będzie wywoływała bezpośrednich skutków finansowych i nie wymaga wprowadzania zmian w prawie polskim. Również ma charakter mieszany, wymaga więc przeprowadzenia ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej, aby mogła wejść w życie, a związanie się przez Rzeczpospolitą tą umową w drodze ustawy wynika z faktu, że materie poruszone w umowie, takie jak np. ochrona własności przemysłowej, są regulowane ustawami w prawie polskim. To tyle. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o przyjęcie w głosowaniu także tej trzeciej umowy. Dziękuję.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Proszę o stanowisko Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel:

Nie zgłaszamy uwag.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Także bez uwag.

Czy ktoś z pań i panów senatorów ma jakieś uwagi do tej ustawy?

Skoro nie, to przechodzimy do głosowania.

Głosowanie będzie dotyczyło ustawy o ratyfikacji umowy o partnerstwie w zakresie stosunków i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi a Nową Zelandią z dnia 5 października 2016 r.

Kto z pań i panów senatorów jest za pozytywną opinią dla tej ustawy? (4)

Jak rozumiem, nikt się nie wstrzymał i nikt nie był przeciw.

W związku z tym komisja zaakceptowała ustawę z punktu trzeciego naszego porządku posiedzenia.

Co na to pan marszałek Kamiński? Krótko.

Senator Michał Kamiński:

Jak mniemam, nie pyta mnie pan o mój stosunek do tej ratyfikacji – bo jest jak najbardziej pozytywny i został wyrażony przed chwilą w głosowaniu – tylko… Panie Marszałku, zgodnie z bodaj szekspirowską zasadą „cięższą podajcie mi zbroję” akceptuję i to brzemię nałożone…

Przewodniczący Bogdan Klich:

Spodziewałem się raczej krótkiej odpowiedzi: tak. (Wesołość na sali)

(Senator Michał Kamiński: Panie Marszałku, to nie ze mną.)

Jest propozycja, żeby marszałek Kamiński był sprawozdawcą również tej ustawy.

Nie ma sprzeciwu.

W związku z tym marszałek Michał Kamiński będzie przedstawiał w imieniu naszej komisji tę ustawę na forum plenarnym.

W międzyczasie chciałbym powitać panią Elżbietę Kruk, posłankę do Parlamentu Europejskiego, i panią Izabelę Kloc, także posłankę do Parlamentu Europejskiego na naszym posiedzeniu. Witam panie.

Punkt 4. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, podpisanej w Neuhardenberg dnia 10 października 2018 r. (druk senacki nr 124, druki sejmowe nr 346 i 362)

I ostatni punkt, czwarty: ustawa o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, która została podpisana 10 października 2018 r.

Panie Ministrze?

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk:

Panie Przewodniczący, jeżeli mogę, to bardzo proszę o to, aby pan główny inspektor przedstawił stanowisko rządu w tej sprawie.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Bardzo proszę, Panie Inspektorze.

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska Andrzej Szweda-Lewandowski:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo!

Omawiana tu umowa została podpisana między ministrem środowiska Rzeczypospolitej Polskiej a ministrem Republiki Federalnej Niemiec 10 października 2018 r. Jest to umowa, która rozszerza brzmienie podobnej umowy z 11 kwietnia 2006 r. Rozszerza to brzmienie właśnie o kwestie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Cała umowa została przygotowana na podstawie zapisów Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko i Protokołu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko.

Umowa ta ma istotne znaczenie dla usprawnienia przebiegu procedur transgranicznych pomiędzy Republiką Federalną Niemiec a Polską, a w szczególności dla przyjmowania dokumentów strategicznych, takich jak plany, programy. Z punktu widzenia interesów strony polskiej przynosi ona następujące korzyści. Przede wszystkim wprowadza mechanizmy, które znacznie skracają właśnie te procedury ocenowe w kontekście transgranicznym poprzez wprowadzenie wiążących regulacji dotyczących wymiany konkretnej dokumentacji, jej zawartości, terminów na opiniowanie tej dokumentacji. Określa też właściwe organy, zarówno po stronie polskiej, jak i po stronie niemieckiej, które te postępowania transgraniczne czy części postępowania transgranicznego przeprowadzają. To wszystko prowadzi do skrócenia procesu inwestycyjnego dla przedsięwzięć poprzez wyeliminowanie wątpliwości i niejasności w zakresie czasu trwania poszczególnych etapów wspomnianej procedury i obowiązków z zakresu tłumaczenia dokumentów. Dyrektywa z Espoo jest dyrektywą bardzo ogólną, ponieważ ona nakłada obowiązki na wszystkie kraje unijne, a w różnych krajach pewne procedury administracyjne są trochę różne, tak więc ta dyrektywa nie do końca określa wszystkie aspekty postępowania transgranicznego. I jeden z jej artykułów, a mianowicie art. 8 wręcz sugeruje, że państwa członkowskie mogą zawierać właśnie takie umowy, które to umowy będą doprecyzowywały pewne etapy postępowania, co wyeliminuje właśnie przedłużenie tego postępowania, pewne niejasności w tym postępowaniu. I ta umowa ma takie zadanie.

Jeżeli chodzi o obowiązki, które są nakładane na stronę polską w tej umowie, to praktycznie wszystkie te obowiązki znajdują się już w przepisach polskich. Tak więc do sprawnego funkcjonowania wspomnianej umowy nie trzeba zmieniać przepisów prawa polskiego. Przykład konkretny: kopalnia Turów. Gdyby omawiana tu umowa byłaby ratyfikowana przed procedurą postępowania transgranicznego z Niemcami, to w sprawie decyzji środowiskowej dla tej kopalni całe postępowanie transgraniczne trwałoby ok. 2 miesięcy krócej. Zdarzyła się tam taka sytuacja nieuregulowana w umowie obowiązującej przed ratyfikacją tej obecnie omawianej umowy, a mianowicie strona niemiecka przedłużyła termin konsultacji społecznych, co przedłużyło cały proces wydawania decyzji środowiskowej. W momencie obowiązywania tej umowy taka sytuacja nie będzie miała miejsca. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Dziękuję bardzo.

Czy Biuro Legislacyjne zgłasza jakieś uwagi?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

A czy państwo mają jakieś pytania do pana inspektora?

Ja mam jedno. Skoro ta umowa nie nakłada żadnych dodatkowych obowiązków na stronę polską, to jakie w takim razie dodatkowe obowiązki nakłada na stronę niemiecką?

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska Andrzej Szweda-Lewandowski:

Może powiem tak: w porównaniu z obecnie obowiązującymi przepisami na stronę polską nie nakłada i na stronę niemiecką najprawdopodobniej też nie nakłada, tylko normuje. Niemcy mają system, jak wiadomo, landowy. Prawo landowe między landami się znacznie różni. I teraz w zależności od tego, z jakim landem mamy daną procedurę transgraniczną… Te procedury po stronie niemieckiej były trochę inne. Tam trochę inne są też kompetencje urzędów. I ta umowa – może trochę źle się wyraziłem, Panie Przewodniczący – nie nakłada żadnych nowych obowiązków, ale normuje. Wiadomo dokładnie, który urząd ze strony niemieckiej, w jakim czasie, w jakiej formie ma nam pewne dokumenty przesłać. I my wiemy, do jakiego urzędu po stronie niemieckiej, vice versa, te dokumenty nasze odsyłać. Tak że może nie tyle nakłada się nowe obowiązki, ile normuje.

Przewodniczący Bogdan Klich:

A czy to normowanie dotyczy też strony polskiej?

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska Andrzej Szweda-Lewandowski:

No, tak. Ale, tak jak powiedziałem, my… Dla strony polskiej praktycznie żadne postępowanie transgraniczne nie stanowi problemu. My tu przestrzegamy prawa. To wszystko jest już zapisane, treść tej umowy jest praktycznie zapisana w prawie polskim. Z niewielkimi tutaj dodatkami, co wynikało z procesu konsultacyjnego. Ale te niewielkie dodatki nie wymagają zmiany polskiego prawa w tym zakresie.

Przewodniczący Bogdan Klich:

Czy państwo mają jakieś uwagi, pytania, wątpliwości?

Skoro nie, to zamykam dyskusję w tej sprawie.

I chciałbym zapytać, kto z pań i panów senatorów jest za pozytywną opinią w sprawie ustawy o ratyfikacji umowy…

(Głos z sali: Za przyjęciem ustawy…)

Proszę?

(Głos z sali: Za przyjęciem ustawy bez poprawek.)

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek, ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzeczpospolitą Polską a rządem Republiki Federalnej Niemiec w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i strategicznych ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym z 10 października 2018 r.? (4)

Bez głosów wstrzymujących się, bez głosów sprzeciwu. Pozytywna opinia została przyjęta.

Marszałek Kamiński?

(Senator Michał Kamiński: Tak, Panie Przewodniczący?)

W gotowości?

(Senator Michał Kamiński: Tak.)

O to chodziło.

(Senator Michał Kamiński: A w zasadzie: Ja.)

Czy państwo godzą się na to, żeby pan marszałek Kamiński był sprawozdawcą?

(Głos z sali: Będzie to dla komisji zaszczyt, jeśli będzie ją reprezentować marszałek Kamiński.)

Trzymamy się, Panie Senatorze, jak widzę, tego barokowego stylu.

Pan marszałek Kamiński będzie reprezentował komisję także w tej sprawie. Dziękuję.

(Senator Michał Kamiński: Sęp Szarzyński to jeden z moich ulubionych poetów.)

W takim razie bardzo dziękuję wszystkim państwu za udział w tym posiedzeniu.

Zamykam nie dziewiętnaste – bo wcześniej wkradł się tutaj błąd – tylko dwudzieste pierwsze posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.

Kolejne, dwudzieste drugie posiedzenie rozpoczniemy za pół godziny.

(Koniec posiedzenia o godzinie 16 minut 25)