Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (11.)

w dniu 19 lutego 2020 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2020 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 32 – Rolnictwo; 33 – Rozwój wsi; 35 – Rynki rolne; 62 – Rybołówstwo; 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także planów finansowych: Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych; Funduszu Emerytalno-Rentowego; Funduszu Prewencji i Rehabilitacji; Funduszu Administracyjnego; Polskiego Klubu Wyścigów Konnych; Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie; Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (druk senacki nr 70, druki sejmowe nr 112, 112-A, 204 i 204-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 13 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że otworzę posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jest to już nasze jedenaste posiedzenie.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2020 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 32 – Rolnictwo; 33 – Rozwój wsi; 35 – Rynki rolne; 62 – Rybołówstwo; 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem, a także planów finansowych: Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych; Funduszu Emerytalno-Rentowego; Funduszu Prewencji i Rehabilitacji; Funduszu Administracyjnego; Polskiego Klubu Wyścigów Konnych; Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie; Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego; Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego (druk senacki nr 70, druki sejmowe nr 112, 112-A, 204 i 204-A)

Mamy dzisiaj do rozpatrzenia ustawę budżetową na rok 2020 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji rolnictwa ‒ druk senacki nr 70, druki sejmowe nr 112, 112-A, 204 i 204-A.

Mam pytanie, czy na posiedzeniu są osoby zajmujące się zawodowo działalnością lobbingową. Nie ma.

Jeśli byłyby takie osoby, to prosiłbym o zgłaszanie się.

Informuję państwa, że posiedzenie jest transmitowane w internecie.

Bardzo miło, że tak liczne grono jest dzisiaj wśród nas. Witam pana ministra Jana Białkowskiego z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Również witam osoby towarzyszące panu ministrowi. Jest ich dzisiaj bardzo liczna grupa. Tak że wszystkich, łącznie z osobami towarzyszącymi panu ministrowi, witam. Jest również pani minister Anna Moskwa, którą witam, z osobami towarzyszącymi. Są też osoby z krajowego ośrodka wsparcia i z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Witam wiceprezesów, witam osoby, które zechciały przyjąć zaproszenie, jak również naszych kolegów senatorów, sekretariat i pana legislatora.

I pozwolę sobie poprosić pana ministra, aby zrobił wprowadzenie do ustawy budżetowej na rok 2020 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

W przyjętej przez Sejm 14 lutego 2020 r. ustawie budżetowej na bieżący rok zaplanowano dochody na realizację części budżetowych, których dysponentem jest minister rolnictwa i rozwoju wsi, tj. części: 32 „Rolnictwo”, 33 „Rozwój wsi”, 35 „Rynki rolne”. Łączne dochody mają wynieść 79 milionów 639 tysięcy zł. A wydatki budżetowe na „Rolnictwo”, „Rozwój wsi” i „Rynki rolne” zaplanowano w kwocie 9 miliardów 29 milionów 500 tysięcy zł. Zostaną one uzupełnione środkami z budżetu środków europejskich w kwocie 21 miliardów 140 milionów, kwotą 140 milionów 600 tysięcy zł ze środków przeznaczonych na pożyczki Banku Gospodarstwa Krajowego na wyprzedzające finansowanie przez jednostki samorządu terytorialnego działań „Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014‒2020” realizowanych przez samorządy oraz kwotą 17 miliardów 951 milionów 200 tysięcy zł dla KRUS. Łącznie środki wydatkowane na „Rolnictwo”, „Rozwój wsi” i „Rynki rolne” w ustawie budżetowej na rok 2020 zaplanowano na kwotę 48 miliardów 261 milionów 218 tysięcy zł oraz dodatkowo ‒ 803 miliony 100 tysięcy zł ze środków pozyskanych z KOWR, 651 milionów 100 tysięcy zł z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na realizację zadań oraz 150 milionów zł na dopłaty do ubezpieczeń rolniczych. Zaplanowane limity umożliwią realizację programów wsparcia dla producentów rolnych oraz zapewnią sfinansowanie niezbędnych potrzeb jednostek budżetowych, agencji wykonawczych i instytucji pracujących na rzecz rolnictwa finansowanych lub współfinansowanych z budżetu państwa. Plan wydatków na rolnictwo na rok 2020 wypełnia oczekiwane przez producentów rolnych kierunki wsparcia w kwotach umożliwiających dalszy rozwój produkcji rolnej w powiązaniu ze sprzedażą na rynki krajowe i międzynarodowe.

To tyle tytułem wprowadzenia. Jeżeli trzeba będzie omówić to bardziej szczegółowo, to odpowiemy na pytania.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Czy ktoś z państwa senatorów w tej części ogólnej chciałby zabrać głos?

Jeśli nie, to przeszlibyśmy do poszczególnych części. Tak?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tu kolega podpowiada, że może zrobimy w ten sposób: ponieważ tych części rolnych jest dość dużo, a jest pani minister Moskwa, to może teraz przedstawi krótką informację. Tak?

Proszę, Pani Minister.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Anna Moskwa:

Dziękuję serdecznie.

Panowie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

W części 62 „Rybołówstwo” jest dosyć prosty budżet. Mamy 2-krotnie wyższy budżet na ten rok. Tłumaczę, z czego to wynika: w naszym budżecie przede wszystkim są wydatki związane z administracją i inspektoratem rybołówstwa plus środki programu operacyjnego, a tak naprawdę podstawową i jedyną przyczyną wzrostu tych środków jest dynamika realizacji projektów w programie operacyjnym. W związku z tym, że mamy sporo wniosków z poprzedniego roku i też planowane duże nabory w programie operacyjnym we wszystkich priorytetach, taka kwota jest planowana do wydania na ten rok.

Jednocześnie chciałabym zapewnić, że została spełniona zasada n+3, co też pokazuje nam dobrą realizację tego programu operacyjnego i jednocześnie pozwala sądzić, że do końca tej perspektywy finansowej zrealizujemy wszystkie zaplanowane środki.

Oczywiście mamy, tak jak we wszystkich instytucjach administracji publicznej, 6-procentowy wzrost wynagrodzeń w sektorze finansów publicznych. Poza tym budżet jest stabilny i pozostałe kwoty są przenoszone między latami. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Pani Minister.

Otwieram dyskusję.

Sprawozdawcą części 62 „Rybołówstwo” jest pan senator Maciej Łuczak.

Czy pan senator ma uwagi lub propozycje?

Senator Maciej Łuczak:

Panie Przewodniczący! Pani Minister!

Nie mam żadnych uwag. Uważam, że to jest bardzo dobrze opracowany budżet.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Pani minister również dziękujemy.

Nie ma pytań.

Czy są jeszcze pytania z sali? Nie ma.

Tak że dziękuję, Pani Minister.

W takim razie przejdziemy do załączników nr 1 i 2 do części budżetowej 32 „Rolnictwo”.

Pan senator Jacek Bogucki… Panie Ministrze, pan ma doświadczenie, więc proszę.

Senator Jacek Bogucki:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Panie Ministrze!

Krótko: jeśli chodzi o część 32, to po stronie dochodowej planowane jest zrealizowanie połowy planowanych dochodów całej części związanej z zakresem działania ministra rolnictwa i naszej komisji. Są to różnego rodzaju opłaty i wpłaty o charakterze administracyjnym, których katalog wymieniony jest w dokumencie i których nie będę przytaczał. A kwota 39 milionów w stosunku do planowanych w tej części, a więc części 32 „Rolnictwo”, wydatków, które mają wynieść ponad 1 miliard 200 milionów zł, jest niewielka.

Wśród wydatków planowanych w tej części największą kwotę stanowi część planowana w dziale „Rolnictwo i łowiectwo”, a więc ponad 777 milionów zł. W drugiej kolejności „Oświata i wychowanie” ‒ prawie 300 milionów zł. Na trzecim miejscu „Administracja publiczna” ‒ ponad 113 milionów zł. W tej części największym wydatkiem będą dopłaty do ubezpieczeń rolnych, planowane na kwotę 350 milionów zł. Gdy porównamy planowane wydatki roku bieżącego, a więc 2020, do roku poprzedniego w części „Rolnictwo”, to możemy zaobserwować wzrost wydatków o ponad 40%, czyli bardzo duży wzrost. Dlatego mogę tylko wyrazić radość z takiego wzrostu nakładów na rolnictwo i jak najbardziej zarekomendować Wysokiej Komisji przyjęcie tej części. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję panu senatorowi Boguckiemu.

Czy pan minister chciałby jeszcze coś dodać?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To proszę, jak pan senator…

Senator Antoni Mężydło:

Ja mam kilka pytań. To znaczy, ja nie chcę się czepiać, ale niektóre rzeczy zauważyłem.

Jak już pan senator Bogucki powiedział, rzeczywiście dopłaty do ubezpieczeń są planowane większe i one będą wykorzystane, myślę, ze względu na ubiegły rok. Jeżeli jest potakiwanie ze strony pracowników ministerstwa, to przyjmuję, że to zwiększenie jest zasadne.

A jak patrzę na „Oświatę i wychowanie”, to widzę wyraźnie, że zrezygnowano już ze szkół zawodowych na korzyść techników. Tak? Bo te dopłaty do techników…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: Nazwa.)

(Głos z sali: Zmieniła się nazwa.)

A, one się nazywają szkoły branżowe. Widać, że na technika też jest duży wzrost. To jest następna pozycja, jeżeli chodzi o wzrost nakładów, bo to jest prawie 250% ubiegłorocznej kwoty.

I bardzo pozytywnie przyjmuję spadek kwoty na „Obronę narodową”, bo ona się zmniejsza do 56%. Według mnie „Obrona narodowa” powinna mieć charakter zawodowy, nie powinna tkwić w każdym dziale, ze względu na to, że dzisiaj obronność powinna mieć charakter bardzo wyspecjalizowany. I dlatego też pozytywnie to przyjmuję.

Aha, jeszcze jedno: co z bibliotekami? Bo biblioteki dostały zero. Czy ministerstwo nie dba o krzewienie kultury? Za to powstała nowa pozycja, która się nazywa „Pozostałe instytucje kultury”. Tutaj jest nowa kwota, tam było zero. I teraz nie wiem, czy to jakoś tak wymiennie jest traktowane.

A jeśli chodzi o całość, to tutaj jeszcze jest wzrost na wydatki bieżące i ten wzrost jest kilkunastoprocentowy. To jest w różnych działach. Jest tak, przynajmniej jeśli chodzi o sprawy rolne. Wydawało mi się na początku, jak rozmawiałem z przedstawicielami mojego klubu od finansów publicznych, że główną pozycją w wydatkach bieżących są wynagrodzenia dla administracji rządowej, i przyjąłem to bardzo pozytywnie. Nawet to powiedziałem. Ale później zauważyłem, że jeśli chodzi o administrację ‒ pozycja „Administracja publiczna” jest w różnych działach ‒ to ten wzrost jest zaledwie 5-procentowy. Jak jest z wynagrodzeniami? Bo wyraźnie widać, że sfera publiczna jest niedofinansowana w porównaniu z tym, jaki mamy w ostatnim okresie wzrost minimalnego wynagrodzenia i średniego wynagrodzenia. Tutaj mamy zawsze podwyżki mniej więcej o stopę inflacyjną, no, może trochę wyższe, niż stopa inflacyjna. Tak jest z roku na rok. I nawet zreferowałem, że tutaj jest pozytywny przejaw tego, bo akurat w wydatkach bieżących jest chyba dużo ponad 50% właśnie na wynagrodzenia ‒ jak ja sobie przypominam, zawsze tak to funkcjonowało. Jak jest z tymi wynagrodzeniami?

To są moje pytania.

I jeszcze jedna kwestia, która mnie interesuje i dotyczy działu 756 „Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej”. Czasami ta pozycja występuje w części 32, czasami w części 33 albo w części 35. I to się zmienia. Wtedy tutaj albo krzyżyk, albo zero się wstawia w zależności od tego, czy dzielimy jakąś wartość pozytywną przez zero i wtedy stawiamy krzyżyk, czy dzielimy zero przez jakąś inną wartość i wtedy wstawiamy zero. To mnie jeszcze też by interesowało ‒ tak już gwoli uzupełnienia.

I dziękuje bardzo. To są wszystkie moje pytania w tym zakresie.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Panie Ministrze, można się wspomóc osobami towarzyszącymi. Proszę bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jeżeli chodzi o ubezpieczenia, to tutaj mamy zabezpieczoną sprawę, ponieważ w zeszłym roku te dopłaty wyniosły 475 milionów. Mamy 350 milionów w budżecie, a 150 milionów zostanie przekazane przez KOWR, czyli mamy 0,5 miliarda.

(Senator Antoni Mężydło: Czyli na tym samym poziomie.)

Czyli mamy lekki zapas ‒ tak powiedzmy.

Pan mówił, że nie ma środków na biblioteki. Ale za to powstał Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi i na tę instytucję środki zostały przekazane. Biblioteki nie cieszyły się takim zainteresowaniem, a to będzie instytucja, która będzie zajmowała się prężnie krzewieniem i kultywowaniem dziedzictwa wsi. Tak że myślę, że tu jest również…

(Senator Antoni Mężydło: …Czytelnictwa, wie pan. Cała Polska czyta.)

Ale, niestety, te biblioteki nie cieszyły się dużym zainteresowaniem. Myślę, że to wydatkowanie będzie bardziej racjonalne.

Jeżeli chodzi o podwyżki, to zaplanowaliśmy duży wzrost na doradztwo rolnicze ‒ tu jest wzrost o 16%, głównie na podwyżkę płac ‒ oraz na oświatę rolniczą 25% więcej w porównaniu z ubiegłym rokiem.

Tutaj jeszcze pani dyrektor…

(Głos z sali: 6% dla wszystkich.)

I 6% obligatoryjnie dla wszystkich.

Tak że tutaj…

(Senator Antoni Mężydło: 6%. Te 5%, które widziałem…)

Myślę, że to jest wszystko, co w tej chwili…

(Senator Antoni Mężydło: Trochę to smutne, że tak mało.)

Chcielibyśmy więcej, ale może w przyszłości.

Tak że…

(Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: Jeszcze dział 756.)

To pani dyrektor może…

(Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: Mogę jeszcze uzupełnić?)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Tak, tak, proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Chodzi o dział 756, to jest „Dochody od osób prawnych”. A głównie chodzi o to, że tam były dywidendy z tytułu przejętych w 2017 r. przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi uprawnień do praw z akcji i udziałów Skarbu Państwa. Na rok przyszły praktycznie to są już… Ponieważ my w końcówce grudnia oddaliśmy Ministerstwu Aktywów Państwowych wszystkie nasze spółki, które przejęliśmy w 2017 r., w tej chwili już nie jesteśmy…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, po prostu, do Ministerstwa Aktywów Państwowych.

W związku z tym jest nam przykro, ale już z tego tytułu nie będziemy mieć dochodów.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy pan minister chciałby coś dodać?

To dziękuję.

W tej części mamy pozytywną opinię.

Przechodzimy do następnej w kolejności części 33 „Rozwój wsi”.

Pan senator Józef Łyczak. Proszę.

Senator Józef Łyczak:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Jeżeli chodzi o część 33 „Rozwój wsi”, to dochodami budżetowymi będą głównie: w dziale 010 „Rolnictwo i łowiectwo” ‒ dochody budżetu państwa przekazane przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, stanowiące różnicę między środkami uzyskanymi z gospodarowania Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa w danym roku obrotowym a środkami wydatkowanymi na realizację zadań; w dziale 750 „Administracja publiczna” ‒ wpływy z tytułu rozliczeń z lat ubiegłych oraz zwrotu wydatków poniesionych w latach poprzednich.

Ja może od razu omówię część „Rynki rolne”, bo mam te 2 części…

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Można.)

Jeżeli chodzi o „Rynki rolne”, to dochodami budżetowymi będą głównie: w dziale 010 „Rolnictwo i łowiectwo” ‒ opłaty za przystąpienie do egzaminu kwalifikacyjnego potwierdzającego wiedzę praktyczną i teoretyczną osoby ubiegającej się o status rzeczoznawcy, dalej opłaty za przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikację osoby ubiegającej się o uprawnienia inspektora rolnictwa ekologicznego, dalej opłaty za przeprowadzenie czynności związanych z dokonywaniem kontroli oraz przeprowadzeniem badań laboratoryjnych próbek określonych artykułów rolno-spożywczych; w dziale 750 „Administracja publiczna” ‒ wpływy z tytułu rozliczeń z lat ubiegłych oraz opłaty za dokonanie oceny: wniosku o rejestrację, zastrzeżenia do wniosku o rejestrację, wniosku o zmianę w specyfikacji, sprzeciwu do wniosku.

Jeżeli chodzi o wydatki w części 33 „Rozwój wsi”, to w 2020 r. przewiduje się wydatki w łącznej kwocie 3 miliardów 484 milionów 304 tysięcy, co stanowi 73,11% wydatków ogółem, których dysponentem jest minister rolnictwa i rozwoju wsi. W ramach tej części finansowane będą następujące wydatki ‒ ja podam tylko te główne ‒ związane z działalnością Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w łącznej kwocie 3 miliardów 189 milionów 482 tysięcy; związane z działalnością Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa ‒ 4 miliony 950 tysięcy; związane z działalnością Centrum Doradztwa Rolniczego, w łącznej kwocie 35 milionów 900 tysięcy; dotacje dla wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego ‒ 237 milionów 6 tysięcy. Poza tym są wydatki administracyjne związane z utrzymaniem urzędu ministra, finansowane w ramach tej części budżetowej, oraz wydatki w zakresie współpracy z zagranicą ‒ 15 milionów 891 tysięcy; oraz wydatki na pozostałe ważne zadania ministra w zakresie rozwoju wsi ‒ 1 milion 25 tysięcy.

W ramach części budżetowej 35 „Rynki rolne” łączne wydatki planowane są w kwocie 38 milionów 755 tysięcy, co stanowi 0,81% wydatków ogółem. Wydatki te przewiduje się przeznaczyć na: wydatki bieżące i inwestycyjne Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych ‒ 28 milionów 708 tysięcy; wydatki majątkowe ‒ 1 milion zł; wydatki administracyjne związane z utrzymaniem urzędu ministra rolnictwa i rozwoju wsi w ramach tej części budżetowej oraz wydatki w zakresie współpracy zagranicznej ‒ 8 milionów 149 tysięcy; pozostałe ważne zadania ministra, w tym głównie na finansowanie programu „Poznaj dobrą żywność” i międzynarodowych targów Polagra ‒ 1 milion 888 tysięcy zł, pozostałe wydatki obronne ‒ 10 tysięcy.

Do części, o których mówiłem, nie wnoszę uwag ani poprawek. Proszę Wysoką Komisję o akceptację projektu w przedstawionej formie. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy któryś z senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie.

Czy pan minister chciałby coś dodać?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Chciałbym dodać, że w części 33 jest wzrost w stosunku do roku ubiegłego o 8%, a w części 35 pozostajemy na poziomie roku ubiegłego. Część 33 będzie jeszcze uzupełniona o rezerwę celową na wydatki związane z budżetem europejskim, tak że…

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Dobrze.)

Przepraszam bardzo, ale nie byłem przy konstruowaniu tego budżetu, dlatego…

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Więcej uwag nie ma.

Przechodzimy do następnej części.

Następna część to jest „Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego”.

Jak widzimy, są dość duże środki z budżetu państwa. Co prawda jedna z uwag, które mam, ale do materiału… Nie wiem, czy to jest poprawione. Chodzi o to, że wskaźnik waloryzacji, który jest tutaj poddany, jest niższy niż ten rzeczywiście przewidziany.

Czy państwo to uwzględnili? Bo w materiałach jest jeszcze podany stary wskaźnik, czyli 3,24 ‒ jak dobrze pamiętam ‒ a teraz jest 3,50. Czy on jest wzięty w budżecie pod uwagę, czy nie jest wzięty? Bo może już w kompleksowym budżecie jest uwzględniony. Czy to się musi zmieścić już w ramach tego budżetu, który jest proponowany?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Wynagrodzenia mieszczą się w ramach tego budżetu i są…

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Ja mówię o wskaźniku emerytur.)

Na poziomie 6% wynagrodzenia dla pracowników.

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Czyli to jest uwzględnione. A materiał nie jest poprawiony. To powinno być już w materiale dla nas. Wiadomo, że rząd zmienił decyzję i wskaźnik jest wyższy, więc w materiale powinno być chyba 103,50…)

Wydatki budżetowe na KRUS. W ustawie budżetowej na rok 2020 wydatki budżetowe dla Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wynoszą 17 miliardów 951 milionów 189 tysięcy. Składają się na nie: dotacje na Fundusz Emerytalno-Rentowy ‒ w wysokości 17 miliardów 627 milionów 638 tysięcy zł; dotacje na Fundusz Prewencji i Rehabilitacji ‒ w wysokości 10 milionów 324 tysięcy; świadczenia finansowane z budżetu państwa zlecone na wypłaty KRUS ‒ w wysokości 302 milionów 619 tysięcy; składki na ubezpieczenie zdrowotne inwalidów wojennych i wojskowych zaliczane do działu „Ochrona zdrowia” ‒ w wysokości 10 milionów 585 tysięcy; refundacja ulg dla inwalidów wojennych, wojskowych z tytułu ubezpieczenia OC i AC ‒ w kwocie 8 tysięcy zł; pozostałe wydatki obronne ‒ 15 tysięcy zł.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Ja tylko mam cały czas wątpliwość. Bo jest podana kwota na świadczenia społeczne rolników w wysokości 15 milionów 872 tysięcy 342 zł, przy czym wskaźnik od 1 marca jest 103,24, a wszędzie w publikacjach się podaje, że wskaźnik jest wyższy. Czy będzie tak samo wysoki jak w przypadku ZUS, czy będzie ten, który jest tu zaproponowany?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski: Pani dyrektor Szelągowska odpowie precyzyjnie.)

Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

To znaczy, ja mogę powiedzieć na temat planu, który mamy przedłożony do dyspozycji w tej chwili w ramach projektu ustawy budżetowej przyjętej przez Sejm. Otóż na świadczenia, które będą realizowane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, będą zrealizowane wydatki łącznie na 1 milion 82 tysiące 720 emerytur rolnych. Przeciętne świadczenie, bez dodatków, będzie wynosiło 1 tysiąc 112 zł. A jeżeli chodzi o przeciętne świadczenie ze zbiegami ‒ czyli to jest ten zbieg z ZUS ‒ to będzie wynosiło 1 tysiąc 321 zł. W związku z tym, jeżeli kwota dotacji budżetowej zaplanowana na wszystkie świadczenia, które będą zrewaloryzowane zgodnie z przepisami prawa, będzie niewystarczająca, to zawsze będzie można jeszcze w trakcie roku budżetowego zwiększać dotacje. Ale z tego co wiemy, w praktyce… Ponieważ, tak jak powiedziałam, mamy do dyspozycji dotacje, które zabezpieczają wypłaty w ciągu całego roku budżetowego dla 1 miliona 82 tysięcy 720 emerytów rolnych. Jest to oczywiście przyjęta liczba, a faktyczna realizacja tych wypłat wiąże się z tym, że mogą powstawać różnego rodzaju, że tak powiem, oszczędności. W związku z tym jeżeli zabraknie dotacji, to będą dokonywane zmiany w planach, po to żeby bezwzględnie można było wypłacić wszystkie należne emerytom rolnym świadczenia.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Czyli spokojnie, nie mamy się czego obawiać. Rolnicy będą mieli taką samą waloryzację jak ci, którzy są w ZUS. W KRUS będzie ten sam poziom.

Mam jeszcze pytanie. Bo coraz bardziej wzrastają koszty utrzymywania sanatoriów. Co prawda jest tutaj wzrost stawki o 5 zł, ale czy to wystarczy na ich utrzymanie, czy też należy szukać jakichś oszczędności albo ewentualnie zwiększyć kwoty na utrzymanie sanatoriów rolniczych, tzw. centrów rehabilitacji?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Koszty realizacji zadań Funduszu Prewencji i Rehabilitacji, zaplanowane na rok 2020 w kwocie 44 milionów 953 tysięcy zł, obejmują głównie sfinansowanie kosztów związanych z rehabilitacją rolników i ich dzieci, zapobieganiem wypadkom przy pracy rolniczej i rolniczym chorobom zawodowym. Zakłada się, że w roku 2020 ze stacjonarnej rehabilitacji leczniczej realizowanej za pośrednictwem KRUS skorzysta 14 tysięcy 518 rolników oraz 1 tysiąc 176 dzieci, ponadto przewiduje się, że w roku 2020 z rehabilitacji ambulatoryjnej skorzysta 60 rolników.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Czy ktoś z KRUS chciałby się wypowiedzieć na temat sanatoriów? Jak to jest z sanatoriami? Czy w przypadku tych działań, które są prowadzone, wszystko będzie okej?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Nie ma?

A, nie ma nikogo z KRUS.

(Głos z sali: Czy zostali zaproszeni?)

Wszyscy byli zaproszeni. Dlatego się zdziwiłem. Myślałem, że… Nie zaglądałem, czy ktoś z państwa tutaj siedzi…

Ale ja rozumiem, że pan minister odpowiada za nich, a w związku z tym…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To znaczy, różnie to jest, ale, powiedzmy, ministerstwo bierze na siebie odpowiedzialność za to, że ma być dobrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Panie Przewodniczący, na pewno będzie dobrze.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dobrze, w związku z tym to przyjmujemy.

Nie mam więcej uwag do części 72 „Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego”, jak również do załączników, które są, czyli „Planu finansowego Funduszu Emerytalno-Rentowego”, „Planu finansowego Funduszu Prewencji i Rehabilitacji” oraz „Planu finansowego Funduszu Administracyjnego”.

Dziękuję, Panie Ministrze.

Pozwolimy sobie teraz przejść do następnej części. Jest to załącznik nr 2 do części budżetowej 83 „Rezerwy celowe” w zakresie poz. 7, 12, 32, 50 i 51.

Pan senator Maciej Łuczak.

Senator Maciej Łuczak:

Panie Przewodniczący!

Pozycja nr 7 to są „Dopłaty do paliwa rolniczego” w kwocie 1 miliarda 180 milionów. Planuje się te środki przekazać wojewodom. Głównie chodzi tutaj o sfinansowanie zwrotu producentom rolnym części podatku akcyzowego i o pokrycie gminom kosztów związanych z realizacją wymienionego zadania. Rezerwa na ten cel była zaplanowana w 2019 r. również w kwocie 1 miliarda 180 milionów zł.

W poz. 12 „Zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, badania monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt, produktach pochodzenia zwierzęcego i paszach, finansowanie zadań zleconych przez Komisję Europejską oraz dofinansowanie kosztów realizacji zadań Inspekcji Weterynaryjnej, w tym na wypłatę wynagrodzeń dla lekarzy, wyznaczonych na podstawie art. 16 ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej” jest kwota 312 milionów 344 tysięcy. Rezerwa na ten cel była zaplanowana w roku 2019 w kwocie 432 milionów 344 tysięcy.

Rezerwa celowa w poz. 32 „Zwrot gminom utraconych dochodów w związku ze zwolnieniem z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody oraz w związku ze zwolnieniem z podatków: rolnego, od nieruchomości, leśnego przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego, a także na zwrot gminom utraconych dochodów z podatku od nieruchomości w specjalnych strefach ekonomicznych w postaci części rekompensującej subwencji ogólnej” to jest 20 milionów zł. Kwota planowana w roku 2019 to było 11 milionów zł.

I w poz. 50 „Środki dla spółek wodnych na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizacji zadań związanych z utrzymaniem wód i urządzeń wodnych” jest 40 milionów zł. Taka sama kwota była zarezerwowana na ten cel w roku 2019.

Chciałbym tylko przy okazji zapytać pana ministra, czy ta kwota będzie wystarczająca. Bo dochodzą słuchy, że grozi nam kolejna susza. Czy te środki, że tak powiem, wystarczą w razie ewentualnie pojawiających się problemów?

I jeszcze w poz. 51 „Zwrot części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego” jest kwota 142 milionów zł. W roku 2019 na ten cel było planowane 138,5 miliona zł.

Nie mam żadnych uwag i nie wnoszę tutaj żadnych poprawek.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie.

Czy pan minister ma coś jeszcze do dodania?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Jeżeli chodzi o dotacje dla spółek wodnych, to 40 milionów w tej chwili wystarcza. Rzeczywiście skala problemów, przed którymi stoimy, obliguje nas do tego, żeby w przyszłości szukać środków na realizację tych wszystkich zadań związanych z retencją i magazynowaniem wody. Tak że na pewno jest to problem, z którym musimy się zmierzyć.

Senator Antoni Mężydło:

Ja bym chciał spytać, czy to będzie zadanie ministerstwa rolnictwa, czy raczej Ministerstwa Środowiska. Bo wydaje mi się, że oni mają większe środki. Ja myślę, że to ministerstwo takich środków na te cele nie będzie miało. Według mnie to tam są duże pieniądze. I akurat chyba bardziej jest to związane ze środowiskiem, bo raczej ministerstwo rolnictwa zajmuje się produkcją, a tam chodzi o to, żeby jednak ratować i klimat, i… Wody są akurat w ich zakresie. Przecież państwowe gospodarstwo wodne to chyba podlega pod…

(Głos z sali: Ministerstwo morskie.)

(Głos z sali: Morskie.)

A, pod morskie.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, my uczestniczymy w programie małej retencji. Tak? W ramach…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jako ministerstwo rolnictwa.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak.

(Głos z sali: To znaczy, mała retencja dotyczy budowy stawów.)

Stawy i takie małe zbiorniki, które umożliwiają potem nawodnienie. Tak? To jest program, który się praktycznie rozpoczyna. I tutaj rzeczywiście musimy dołożyć wszelkich starań ‒ a rolnicy zgłaszają uwagi do tego programu ‒ i dostosować go do potrzeb, bo niektóre rozwiązania prawne w tej chwili nie są sprzyjające. Ale jest to kwestia, którą musimy po prostu rozwiązać w najbliższym czasie. No taka jest po prostu potrzeba chwili, sytuacja nas do tego obliguje.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Nie mam więcej uwag.

Proszę teraz pana senatora Zdzisława Pupę o załącznik nr 11 „Plan finansowy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa”.

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Zdzisław Pupa:

Witam szanownych państwa.

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Szanowni Zebrani!

Jeżeli chodzi o plan finansowy agencji modernizacji rolnictwa, to został on przedłożony, każdy z nas zna cyfry i widzi, co się w agencji modernizacji dzieje.

Ja chciałbym zapytać o jedną rzecz co do rolników. Jak w tej chwili wyglądają sprawy wypłat dla rolników, ich należności z tytułu gospodarowania. Czy nie ma tam jakichś, można powiedzieć, poślizgów, zacięć? Bo to istotne dla wsi i dla rolnictwa. I jaką przewidujecie państwo w agencji modernizacji rolnictwa sytuację właśnie w relacji z rolnikami? Jak wyglądają płatności bieżące, które rolnicy powinni otrzymywać?

Czy mówić dalej o KOWR ‒ za jednym zamachem ‒ czy też…

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: To może najpierw poszczególne…)

To teraz przejdę do KOWR.

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: Proszę.)

Co do KOWR to mam dosyć istotne i ważne pytanie o głośną sprawę powołania holdingu spożywczego. Chcielibyśmy usłyszeć, na jakim etapie jest ta sprawa związana z holdingiem spożywczym, czy są wystarczające środki na to, żeby ten holding mógł funkcjonować i powstać. Bo jest to niezmiernie ważne. Zapowiedzi pana ministra były zdecydowane. Myślę, że wszyscy trzymamy kciuki, żeby się udało zafunkcjonować temu holdingowi spożywczemu.

A co do planu finansowego Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych to też mam pytanie. Ten ośrodek jest niezmiernie ważny dla oceny odmian. Czy te środki, które są co roku przeznaczane, są wystarczające właśnie do tego, żeby ta ocena odmian była właściwie prowadzona w poszczególnych ośrodkach? Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Panie Ministrze, proszę o odniesienie się do 3 pytań.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Jeżeli chodzi o te zaległości, to są one związane z wypłatą należności w ramach pomocy suszowej. W tej chwili rzeczywiście te zaległości są spore, ale po uchwaleniu ustawy okołobudżetowej będziemy mogli uruchomić 253 miliony przekazane przez KOWR, a następne środki będą możliwe po uchwaleniu budżetu, tak że stopniowo będziemy ten problem rozwiązywali.

Jeżeli chodzi o środki na COBORU i zadania związane z doborem odmian, to jest to 37 milionów 744 tysiące zł. Zaplanowana kwota jest o 4% wyższa w stosunku do roku ubiegłego, tak że mamy lekki wzrost w stosunku do roku ubiegłego.

(Senator Zdzisław Pupa: Praktycznie jest to raczej doinwestowanie z racji inflacji plus coś jeszcze…)

Praktycznie tak, ale…

(Senator Zdzisław Pupa: COBORU boryka się z problemami finansowymi, dlatego pytam o to.)

Zdajemy sobie sprawę, ale tutaj w miarę możliwości, Panie Senatorze…

(Senator Zdzisław Pupa: Rozumiem, dziękuję bardzo.)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Na wszystkie pytania były odpowiedzi pana ministra.

I pan senator Błaszczyk, zastępca przewodniczącego. Proszę.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze, ja mam pytanie, jakie w tamtym roku były dochody Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i jakie są planowane w tym roku. Czy jest to wyszczególnione, jeśli chodzi o dochody z dzierżaw i sprzedaży, oczywiście tych drobnych gruntów? Bo wiemy, że już tych większych obszarów ustawa nie pozwala sprzedawać. Wiemy też, że kiedyś, kiedy nie funkcjonowała ta ustawa, dochody KOWR to było ponad 2 miliardy. Jak to teraz wygląda? Dziękuję.

(Przewodniczący Jerzy Chróścikowski: 5 lat było…)

(Głos z sali: 5 lat.)

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Wpływy ze sprzedaży gruntów wyniosą 886 milionów 810 tysięcy zł, to jest o 249 milionów 470 tysięcy zł mniej niż w planie finansowym na rok 2019. Przyjęto, że wpływy z umów sprzedaży gruntów zawartych w roku 2020 wyniosą 239 milionów 550 tysięcy zł, to jest o 185 milionów 330 tysięcy mniej niż w planie finansowym na rok 2019, przy założeniu, że w przypadku gruntów rolnych wpłata dokonywana przed zawarciem umowy może wynieść ok. 40% ceny sprzedaży. Wpływy z umów sprzedaży gruntów zawartych w latach poprzednich wyniosą 627 milionów 260 tysięcy zł, o 64 miliony 140 tysięcy zł mniej niż w planie finansowym na 2020 r. Kwota ta została ustalona z uwzględnieniem współczynników ściągalności na poziomie 90%.

Jeżeli pani dyrektor Gośniowska-Kola mogłaby ewentualnie coś uzupełnić, to bardzo proszę.

Pełniąca Obowiązki Zastępca Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Małgorzata Gośniowska-Kola:

Bardzo dziękuję.

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze!

Myślę, że ta wypowiedź była wyczerpująca. Gdyby ewentualnie były jakieś szczegółowe pytania, to oczywiście służę. Dziękuję bardzo.

Senator Antoni Mężydło:

Ja mam pytanie, bo pan minister podał kwoty z planów na 2019 r. A jak to się ma do wykonania? Jakie było wykonanie? Bo, tak prawdę mówiąc, to w 2019 r. już te wszystkie złagodzenia dotyczące ustawy o ziemi funkcjonowały praktycznie przez cały rok. Skoro były planowane większe, to czy nie zostały wykonane, bo w 2020 r. zostały zmniejszone te przychody, jeśli chodzi o sprzedaż ziemi? Bo normalnie by się wydawało, że ze względu na złagodzenie rygorów ustawy ta sprzedaż powinna być większa ‒ przynajmniej, nie wiem, tych małych działek, pod budownictwo itd., bo to głównie chyba o to chodzi ‒ że to powinno ruszyć z kopyta. Wydawało się, że akurat są to bardzo atrakcyjne działki i przychody mogą być pod każdym względem.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Tak, Panie Senatorze, tylko chcę przypomnieć, że zwolnienia dotyczyły obrotu międzysąsiedzkiego do 1 hektara, a agencja miała możliwość sprzedaży do 2 hektarów. Tak że to się nie zmieniło, tylko obrót międzysąsiedzki.

(Senator Antoni Mężydło: Być może, ale zobaczymy.)

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski: Jeżeli mogę, Panie Przewodniczący.)

Proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Szanowni Państwo!

Problem sprzedaży gruntów rzeczywiście wynika z ustawy dotyczącej sprzedaży gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. My mamy możliwość sprzedawania gruntów do 2 hektarów, oczywiście za zgodą ministra mamy również możliwość sprzedawania większych powierzchni i możemy sprzedawać grunty inwestycyjne. I dochody ze sprzedaży to są głównie dochody ze sprzedaży gruntów inwestycyjnych.

W zeszłym roku plan sprzedaży został wykonany. Na ten rok przyjęliśmy taki ostrożny…

(Senator Antoni Mężydło: Zgodnie z planem.)

Nawet troszeczkę przekroczyliśmy…

A jeżeli chodzi o założenia do tegorocznego budżetu, to one są bardzo ostrożne, ale, myślę, są bardzo realne.

Jako ciekawostkę podam, że w KOWR w zeszłym roku więcej gruntów kupiliśmy niż sprzedaliśmy. Bo mamy również możliwość…

(Senator Antoni Mężydło: Ale kwotowo więcej?)

Powierzchniowo.

(Senator Antoni Mężydło: A, powierzchniowo.)

Właśnie na tym to polega, że drogo sprzedaliśmy grunty inwestycyjne, po to żeby tanio kupić grunty rolne dla rolników w celu powiększenia rodzinnych gospodarstw.

Senator Antoni Mężydło:

Tak mi się wydawało, że z prawa pierwokupu częściej korzystają Lasy Państwowe, ze względu na to, że one są dosyć zamożne, a KOWR jest raczej instytucją, że tak powiem, pod kreską ‒ tak mi się zawsze wydawało.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dobrze. Dziękuję, Panie Ministrze.

Przechodzimy do dalszego punktu.

Pan senator Błaszczyk ‒ załączniki…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja już mówiłem, już wymieniłem wszystkie trzy.

Załączniki nr 14… Nie będę wszystkich czytał, bo jest ich kilkanaście.

Proszę.

Senator Przemysław Błaszczyk:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Jeśli chodzi o pierwszy punkt, to jest Polski Klub Wyścigów Konnych, to tutaj od wielu lat zbyt dużo się nie zmienia. Wykonuje on swoje zadania i dotacja też jest na podobnym poziomie. Tutaj nie mam uwag.

Jeśli chodzi o Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, to jest duże zwiększenie, jeśli chodzi o budżet.

I do tego będę miał pytanie, bo w przypadku projektów unijnych jest największy wzrost. Chciałbym zapytać, czego te projekty unijne dotyczą, co to są za inwestycje czy projekty.

Jest także znaczny wzrost, jeśli chodzi o ośrodki wojewódzkie doradztwa rolniczego. Cieszę się, bo po raz kolejny mamy tutaj wzrost ‒ w tamtym roku chyba o ok. 16%, w tym roku o ok. 10%.

Widzę też, że jest duży wzrost, jeżeli chodzi o wydatki bieżące. Tylko pytanie: czy te środki trafią na wynagrodzenia? Bo, tak jak już wcześniej była mowa, w przypadku wszystkich jednostek podległych resortowi rolnictwa, czyli instytucji, mamy problem z wynagrodzeniami.

A więc 2 pytania, jeśli chodzi o centrum ‒ o projekty i o to, czego one dotyczą ‒ i pytanie, czy te środki z budżetu na ośrodki wojewódzkie będą przeznaczone na pensje. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nie.

Tak że proszę, Panie Ministrze.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski: Pani dyrektor.)

(Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska: Jeśli mogę, Panie Przewodniczący…)

Proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Szanowni Państwo!

Faktycznie Centrum Doradztwa Rolniczego ma zwiększone planowane wydatki w związku z tym, że realizuje zadania związane z doradztwem rolniczym. W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich ruszyło doradztwo rolnicze i w roku 2020 faktycznie będą spływać płatności na rzecz doradztwa.

A wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego mają zwiększone wydatki przede wszystkim z tytułu obowiązkowego zwiększenia wydatków o 6% na wynagrodzenia ‒ to jest to obligo dla wszystkich, dla całego sektora finansów publicznych. I jeszcze jest obowiązek, który wynika z płacy minimalnej. To trochę taka wstydliwa sprawa, ale w ramach wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego pojawił się problem absolutnej konieczności zwiększenia wydatków na tych pracowników najniżej zarabiających. 25% wynosi ogólny wzrost dotacji, którą przekazujemy z budżetu ministra rolnictwa i rozwoju wsi na rzecz wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego. Chodzi o to, żeby przede wszystkim zwiększyć wynagrodzenia, i oczywiście zabezpieczyć pochodne od wynagrodzeń, jak również zwiększyć wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem. Wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego korzystają również ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach działania związanego z doradztwem rolniczym. Tam również będą wpływy. To jest bardzo przydatne dla producentów rolnych działanie, bo to rzeczywiście jest doradzanie na rzecz producentów rolnych, opłacane w większości z budżetu europejskiego ‒ 63% z budżetu europejskiego, 36% z budżetu krajowego.

Senator Antoni Mężydło:

Ja mam jeszcze pytanie, jeśli chodzi o PPK, pracownicze plany kapitałowe. Jak to jest w administracji rządowej? Wszyscy z automatu na to przechodzą? I ministerstwa… To jest właśnie ten udział przedsiębiorcy? Czy jak to ma funkcjonować? Bo wydawałoby się, że skoro ten program ma funkcjonować i ma…

Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Automatu nie ma.

(Senator Antoni Mężydło: Nie ma automatu. Dobra.)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Czy pan minister albo pani dyrektor chcą coś powiedzieć?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski: To wszystko. Nie ma…)

Dobrze.

Przechodzimy dalej.

Następnie mamy część budżetową 85 „Budżety wojewodów” i załączniki nr 1 i 2, jak również pozostałe punkty. Wszystko razem ma omówić pan senator, wiceprzewodniczący Antoni Mężydło.

Proszę.

Senator Antoni Mężydło:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Akurat jeśli chodzi o zadania finansowane z budżetów wojewodów, to są one bardzo istotne i ważne. A szczególnie w tej kadencji są to ważne zagadnienia ze względu na to, że tutaj chodzi o inspektoraty jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, o inspektoraty ochrony roślin i nasiennictwa oraz wojewódzkie i powiatowe inspektoraty weterynarii. To są zagadnienia, które od początku tej kadencji bardzo mocno zajmują komisję rolnictwa. Jeśli chodzi o Inspekcję Weterynaryjną, to mieliśmy specjalne posiedzenia komisji poświęcone ASF, ale też nowej ptasiej grypie, zrobiliśmy też 4 nowelizacje, które odnoszą się do tych zadań wojewodów. I tutaj bardzo istotne jest to, żeby te nowe ustawy i nowe zadania były dobrze sfinansowane. Jeżeli popatrzymy na plany budżetowe… To dobrze, że dochody budżetowe minimalnie wzrastają, bo to znaczy, że opłaty za te wszystkie zadania, które wynikają z nowych ustaw ‒ te same elementy były przeważnie i dotychczas ‒ nie wzrastają zbyt mocno ani dla rolników, ani dla producentów, ani dla przedsiębiorców, czyli przetwórców żywności.

Jeśli chodzi o wydatki, to główne pozycje to są ‒ ja sobie zaznaczyłem 2 istotne pozycje ‒ „Wydatki bieżące” w wysokości ponad 1 miliarda zł, które wzrastają o kilkanaście procent, i „Współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej” w wysokości ok. ćwierci miliarda zł. Jeżeli przyjrzymy się wydatkom poszczególnych województw, poszczególnych wojewodów, to widać, że one wszędzie wzrastają, i to znacząco ‒ od kilkunastu procent do prawie 40%. Wydaje mi się, że to też jest tendencja pozytywna.

Mam tylko ‒ jak już jestem przy tych tabelkach ‒ jedno pytanie, jeśli chodzi o pozycję „Prace geodezyjno-urządzeniowe na potrzeby rolnictwa”, bo ona wzrasta dosyć znacząco, o 65%. Co to jest? Dlaczego akurat tak to wygląda? Bo chyba w poprzednich latach tak to nie wzrastało.

Mówiliśmy o naszych nowych ustawach, a widać wyraźnie, że chyba jedyne środki, które zostały zarezerwowane w tym budżecie ‒ chociaż trochę się dziwię, bo tak naprawdę nie wiemy, jaka będzie… ‒ to jest rezerwa celowa na program kontroli występowania agrofagów. Czy to jest związane z tą nową ustawą? Bo tej pozycji w ogóle nie było, a teraz się pojawiło niespełna 3 miliony zł. Mnie się wydaje, że to jest za mało. Według mnie nie wszystkie te ustawy są ujęte w budżecie ze względu na to, że nie mamy rozporządzeń unijnych. A więc co to jest za pozycja, jeśli chodzi o tę rezerwę?

A jeżeli już patrzymy na rezerwy, to niepokojąco wygląda dla mnie „Wspólna organizacja owoców i warzyw”, bo kwota wzrasta 10-krotnie. Co prawda to nie są wysokie kwoty, ale czy to znów nie zakłóci rynku, który dobrze funkcjonuje i jest dosyć konkurencyjny? To byłoby na tyle.

Powiem jeszcze, jakie mam wątpliwości, jakie mój klub ma wątpliwości. Ja oceniam pozytywnie ten budżet zarówno w zakresie dochodów, jak i wydatków, ale niepokoi mnie… Mój klub inaczej niż ministerstwo ocenia zagrożenie ASF. Ministerstwo uważa, że głównym wektorem są dziki, a my uważamy, że bioasekuracja… I w Sejmie składaliśmy poprawkę, żeby w ramach części 83 „Rezerwy celowe” zrobić przesunięcie i utworzyć rezerwę celową dedykowaną na wzmocnienie kadrowe i finansowe Inspekcji Weterynaryjnej wszystkich szczebli oraz na skuteczną walkę z ASF. Bo tutaj główną rolę odgrywają jednak wojewódzkie i powiatowe inspektoraty weterynaryjne. Zastanowimy się, czy nie zgłosić takiej poprawki, ale dopiero na posiedzeniu plenarnym. Jednak oczekuję od państwa ustosunkowania się do tego problemu, bo od odpowiedzi, jaką dzisiaj uzyskam od państwa, też będzie zależało, czy my tę poprawkę złożymy, czy nie. Tak że dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy pan minister…

Czy jeszcze ktoś z sali… Nie ma głosów.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski: Pani dyrektor Szelągowska odpowie precyzyjnie.)

Proszę.

Zastępca Dyrektora Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska:

Dobrze.

Może zaczniemy od najłatwiejszej sprawy, jaką jest program europejski, który jest realizowany przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa we współpracy z wojewódzkimi inspektoratami ochrony roślin i nasiennictwa. Jest to program kontroli występowania agrofagów. Finansuje nam to budżet europejski, z tym że, ponieważ są to jednostki budżetowe, musimy to prefinansować z wydatków budżetowych. I stąd są zapisane środki w budżecie. W budżecie GIORiN, czyli Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, mamy zapisane wprost 393 tysiące zł, a w rezerwie ‒ w celu przekazania ich później do wojewodów ‒ dla wojewódzkich inspektoratów mamy 2 miliony 382 tysiące zł. I to jest program, który oczywiście nie wynika z tej nowej ustawy o agrofagach, bo nie można włożyć do planu finansowego przyszłych wydatków, które jeszcze nie wynikają z przyjętych ustaw. To jest program europejski.

Jeśli chodzi o wydatki, które zostały zmniejszone w ramach rezerwy „Wspólna organizacja owoców i warzyw”… Faktycznie jest tu zmniejszenie kwoty, a wynika to z tego, że grupy producentów owoców i warzyw w ramach refundacji części wydatków związanych z tymi grupami, otrzymują częściowo zwrot z budżetu europejskiego. I ta kwota jest niższa, bo to są już ostatnie finansowane wydatki, bo 5-letni okres, kiedy grupom producentów owoców i warzyw przysługuje zwrot, już mija. Stąd ta kwota została zaplanowana niższa.

Jeżeli chodzi o wydatki na prace geodezyjno-urządzeniowe ‒ w tym są głównie wydatki w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich ‒ to są to wydatki zaplanowane na scalanie gruntów, czyli na przygotowanie do scalania gruntów i na scalanie, z tym że nie wszystkie wydatki związane ze scalaniem są kosztem kwalifikowalnym, który jest refundowany w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Stąd trzeba było zaplanować w budżetach wojewodów wyższe kwoty tych kosztów, które są niezbędne do przygotowania pól do scalenia, a które nie są pokrywane ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Stąd też w ramach realizacji programu niektóre koszty ‒ te tzw. z końcówką, z paragrafem zero, czyli kwalifikowane jako krajowy koszt administracyjny ‒ muszą być pokrywane z budżetu krajowego, oczywiście jako dodatek nierefundowany z budżetu europejskiego. Tak że to są te wydatki.

I jedna istotna rzecz, która jest w budżetach wojewodów. W budżetach wojewodów w związku z ubiegłoroczną podwyżką wynagrodzeń w naszych inspekcjach rolnych… Skutki, które są przedstawiane w budżetach wojewodów dla wszystkich jednostek, zawierają skutki, które wynikają z ubiegłorocznych podwyżek i tej obowiązkowej 6-procentowej podwyżki na rok 2020. Stąd też, jak państwo widzą, mamy podwyżki, jeżeli chodzi o nasze inspekcje, rzędu od 10% do prawie 19% w porównaniu do budżetu roku 2019. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Jeszcze pan minister?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Białkowski:

Ja jeszcze chciałbym odpowiedzieć na pytanie pana senatora Mężydły dotyczące różnic podejścia do zwalczania ASF.

Oczywiście bioasekuracja jest bardzo ważna, bo ona zabezpiecza gospodarstwo, ale dziki roznoszą wirusa, tak że nie możemy się ograniczyć tylko do bioasekuracji. Nie możemy sobie utworzyć twierdzy, bo wkoło będzie nam panował wirus. Musimy, Panie Senatorze, ograniczyć jego rozprzestrzenianie się. I to jest chyba pierwsza i podstawowa w tej chwili działalność, żeby jednak zminimalizować te skutki.

I uważam, że to, co robimy w tej chwili, jest dość skuteczne. Mamy coraz większe efekty z tego tytułu. Ta metoda, która została zastosowana w województwie lubuskim, jak się wydaje, to jest właśnie to, co powinniśmy robić. Jeżeli gdzieś pojawia się martwy dzik, to wyznaczamy teren o odpowiedniej wielkości i po prostu likwidujemy tam potencjalną możliwość przenoszenia tego wirusa. To, wydaje się, jest skuteczne, bo w tej chwili nie mamy w tym rejonie nowych chorych dzików, które padły. Te, co zostały odstrzelone… Wydaje się, że to jest najlepsza metoda w tej chwili.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

To dziękuję, Panie Ministrze.

Dziękuję państwu.

Ja rozumiem, że nasze stanowisko co do przyjęcia budżetu w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji rolnictwa jest pozytywne.

Czy są ewentualnie jakieś inne uwagi? Nie ma.

Czy pan legislator ma jakieś uwagi? Nie ma.

Czy Ministerstwo Finansów, które jest dzisiaj licznie reprezentowane, ma jakieś uwagi? Też nie ma.

Czyli możemy przyjąć bez uwag.

Jeśli chodzi o sprawozdawcę na posiedzenie komisji finansów, to byłby nim pan senator Bogucki. Jest członkiem tej komisji, w związku z tym będzie wygodnie. Dobrze, czyli sprawozdawcą będzie pan senator Bogucki.

(Głos z sali: Musimy przegłosować.)

Panie Legislatorze, czy należy przegłosować, jak nie ma uwag?

(Głos z sali: Nie, nie ma sprzeciwu.)

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym Kancelarii Senatu Michał Gil:

Panie Przewodniczący!

Jeżeli pan przewodniczący zaproponował taką formę podjęcia uchwały i wszyscy się na nią zgodzili, to ja rozumiem, że to było niemalże przez aklamację.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dobrze, czyli przyjmujemy, że nie ma żadnych zastrzeżeń, przyjmujemy, że nie ma uwag.

Tak że dziękuję panu ministrowi, dziękuję wszystkim osobom towarzyszącym i tym, którzy zechcieli dzisiaj wziąć udział w posiedzeniu, oraz zaproszonym gościom.

W związku z tym, że wyczerpaliśmy porządek obrad, zamykam posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Dziękuję państwu.

(Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 07)