Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (226.)

w dniu 17 października 2019 r.

Porządek obrad:

1. Sprawozdanie z działalności Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji.

(Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 07)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Piotr Zientarski)

Przewodniczący Piotr Zientarski:

Dzień dobry państwu.

Mam zaszczyt otworzyć dwieście dwudzieste szóste posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Punkt 1. porządku obrad: sprawozdanie z działalności Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji

Kiedyś Skaldowie śpiewali „Dwudzieste szóste marzenie”. My mamy dwieście dwudzieste szóste posiedzenie. I myślę, że dzisiejsze posiedzenie jest posiedzeniem takim z marzeń, ponieważ chcemy jedynie zastanowić się nad tym, co było wcześniej, co było podczas kadencji.

Nasza komisja została powołana uchwałą Senatu z 13 listopada 2015 r. w składzie: Waldemar Bonkowski, Piotr Florek, Arkadiusz Jakub Grabowski, Maria Zofia Koc, Krzysztof Stanisław Mróz, Andrzej Michał Pająk, Jadwiga Kazimiera Rotnicka, Waldemar Jan Sługocki…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…Przemysław Kazimierz Termiński, Artur Ryszard Warzocha, Jerzy Wcisła, Piotr Zientarski. I muszę powiedzieć, że właściwie w tym składzie pozostaliśmy bez zmian.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Odeszło 2 senatorów…

(Głos z sali: Senator Wcisła i senator Termiński.)

Ano tak, na sam koniec odeszli, żeby zasilić inne komisje. Ale chodzi o to, że nie było transferów zewnętrznych. Tutaj nasza komisja zachowała bardzo wysoką stabilność kadrową, muszę powiedzieć. I za to wszystkim państwu dziękuję, bo to też świadczy o tym, że decyzja o pracy w tej komisji była przemyślana. Nikt nie rezygnował. Te 2 transfery były związane z potrzebą zasilenia innych komisji i były to decyzje klubowe, a nie decyzje poszczególnych senatorów.

W trakcie naszej kadencji, tak jak już powiedziałem, zwołano 226 posiedzeń. Dzisiaj mamy to ostatnie.

Komisja rozpatrzyła 150 ustaw uchwalonych przez Sejm VIII kadencji. W 1 przypadku przyjęto wniosek o odrzucenie rozpatrywanych ustaw w całości, w odniesieniu do 43 ustaw zaproponowano 319 poprawek, a w przypadku 99 ustaw zaproponowano ich przyjęcie bez poprawek. W przypadku 5 ustaw komisja nie poparła żadnego wniosku.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej we współpracy z różnymi podmiotami oraz jednostkami dydaktycznymi była organizatorem 20 konferencji naukowych o szeroko rozumianej tematyce samorządowej i administracji państwowej. Dla przykładu podam np. takie konferencje: „Funkcjonowanie administracji publicznej w Polsce”, „Efektywność działania samorządu terytorialnego – uwarunkowania prawne i społeczne”, „Fundusz sołecki – i co jeszcze dla aktywizacji lokalnej”, „Nowy impuls rozwoju – ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego w administracji”, „Rola administracji publicznej w systemie bezpieczeństwa państwa”, „Kierunki zmian statusu prawnego sołectwa”, „Rola obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w stanowieniu prawa miejscowego”, „Zarządzanie administracją publiczną – wybrane problemy”, „Istota i zakres podmiotowy aktów prawa miejscowego”, „Kontrola i audyt w administracji publicznej”. I jedna, pierwsza taka w ogóle w historii Senatu konferencja „Administracja państwowa i samorząd w Polsce w ujęciu historyczno-prawnym”. Takiej konferencji w historii Senatu jeszcze nie było, to była pierwsza. Jest publikacja, tak że gdyby ktoś z państwa chciał się zapoznać i uzyskać jeszcze w komisji publikację tych konferencji… Publikacje są, więc zapraszam, jeśli ktoś by chciał sobie wziąć, to może skorzystać.

Chciałbym oczywiście też podziękować senatorom, w szczególności panu senatorowi Waldemarowi Sługockiemu, za aktywny i merytoryczny udział w wielu konferencjach, wygłoszenie wielu bardzo ważnych i na stojących na bardzo wysokim poziomie naukowych referatów.

O dorobku komisji w znacznej mierze decydowało to, że składa się z ludzi kompetentnych, bogatych osobistym doświadczeniem wyniesionym z administracji rządowej lub pełnionych funkcji w samorządzie terytorialnym. Mówię to z pełną odpowiedzialnością. I to sformułowanie jest w naszym sprawozdaniu, którego przyjęcie zaproponowałem.

Komisja wyraża pogląd, że w przyszłej kadencji parlamentu należy zadbać o to, aby uregulowania prawne miały charakter systemowy i komplementarny. Odrębnym problemem, z jakim przyszło się zmierzyć komisji, był pośpiech podczas rozpatrywania niektórych ustaw skierowanych do komisji.

Z doświadczeń bieżącej kadencji wynika ciąg następujących wniosków. Należy w dalszym ciągu, ale też głębiej i bardziej systematycznie monitorować skutki wprowadzonych nowych rozwiązań legislacyjnych. Należy kontynuować prace legislacyjne zmierzające do wzmocnienia pozycji ustrojowej sołtysa, o czym była mowa podczas naszych konferencji. Należy też rozpocząć prace nad reformą zasad finansowania samorządu, akceptując aspekt uproszczenia systemu, dążyć do zwiększenia udziału dochodów własnych oraz większej autonomii finansowej samorządów. Ponadto należy rozważyć zmianę regulaminu, by na nowo określić zakres przedmiotowego działania komisji dotyczący spraw wewnętrznych i zdecydować, w której z merytorycznych komisji powinien się znajdować. Takie jest w skrócie sprawozdanie, z którym chciałem państwa zapoznać i prosić o jego przyjęcie, chociaż potrzeby głosowania tutaj nie ma.

I naprawdę tak od siebie, od serca chciałbym podziękować za aktywność wszystkim członkom komisji, którzy, tak jak powiedziałem, pozostali od samego początku do dzisiaj. Myślę, że nasza komisja była chyba przykładem takiej komisji, w której można było podejmować merytoryczną dyskusję i w której także uwagi opozycji miały znaczenie, a doświadczenie członków komisji rzeczywiście miało tutaj wielkie znaczenie. Szczególną aktywność przejawiał pan senator Florek. W sposób szczególny chciałbym tutaj zwrócić uwagę na jego aktywność samorządowca. Ale oczywiście dziękuję bardzo serdecznie wszystkim, którzy naprawdę wykazywali aktywność w naszej pracy.

Tak że jest to takie posiedzenie kończące, nieco sentymentalne, bo niektórzy kończą już pracę w Senacie, a niektórzy w ogóle w parlamencie, ale myślę, że…

(Senator Jadwiga Rotnicka: Niektórzy zmieniają Izbę.)

No właśnie. No, kończą pracę w Senacie, a nie kończą pracy w parlamencie, tzn. zmieniają Izbę. Tak to jest. Ale myślę, że Senat dla państwa wszystkich jako tych, którzy będą byłymi senatorami, będzie miejscem, gdzie pozostawiliście kawałek siebie i zawsze miło będzie tutaj… Zresztą mówię także o sobie. Pomimo że jestem już w Sejmie, z przyjemnością będę tutaj wracał i przychodził, bo po 4 kadencjach w Senacie, nieprzerwanych, rzeczywiście trudno mi z tym Senatem się pożegnać. No, ale taka jest sytuacja. Tak że dziękuję.

Oczywiście udzielam głosu państwu. Jeśli ktoś by chciał kilka słów powiedzieć, to bardzo serdecznie zapraszam.

Pan senator Bonkowski.

(Senator Waldemar Bonkowski: Ja powiem krótko…)

Senator Waldemar Bonkowski:

Powiem krótko… Komisja, można powiedzieć, była spokojna, bezkonfliktowa. Dziękuję panu przewodniczącemu za sprawne prowadzenie prac komisji. Myślę, że była to jedna z lepszych komisji. Dziękuję panu.

Przewodniczący Piotr Zientarski:

Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.

Teraz pan senator Pająk, wiceprzewodniczący, któremu też chciałbym w sposób szczególny podziękować, podobnie jak panu senatorowi Grabowskiemu, ponieważ zawsze mogłem na nich liczyć, kiedy była potrzeba zastępstwa czy konsultacji. Nigdy nie było sytuacji, żeby któryś z panów zastępców odmówił czy żeby nie można było na niego liczyć. Tak że bardzo też sobie cenię współpracę z wiceprzewodniczącymi i w sposób szczególny im dziękuję.

Bardzo proszę.

Senator Andrzej Pająk:

Ja też bardzo krótko chciałbym wszystkim podziękować, i panu przewodniczącemu, i wszystkim kolegom, którzy w tej komisji pracowali. Tak jak już tutaj kolega Waldemar wspomniał, ta komisja była naprawdę taka spokojna. I jeżeli chodzi o pracę, to zdanie każdego, czy to było zdanie opozycji, czy nasze, było uszanowane. Nie było nigdy jakichś takich złośliwych, zgryźliwych docinków, tylko bardzo spokojne, merytoryczne rozmowy. I za to wszystkim pragnę tutaj podziękować.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę?

(Senator Waldemar Bonkowski: Szło sprawnie.)

I sprawnie, szybko było… A co do mnie – jeżeli będzie jakaś rozpiska, to już dzisiaj składam akces do tej komisji. Dziękuję. Dziękuję bardzo wszystkim.

Przewodniczący Piotr Zientarski:

Dziękuję bardzo.

Pani senator Rotnicka, a później pan senator Sługocki.

Senator Jadwiga Rotnicka:

Ja ze swej strony też dziękuję. Pracowaliśmy tutaj wspólnie wiele lat z panem, jeszcze senatorem… Trzeba podziękować wszystkim, całemu prezydium komisji, jemu też. Jego doświadczenie prawnicze zaowocowało tym, że dobrze nam się z nim rozmawiało. A członkom komisji chyba też należy się uznanie – wszystkim, in gremio – dlatego że to są, jeśli dobrze pamiętam, osoby, które mają doświadczenie w działalności samorządu terytorialnego. I znajomość materii rzeczy owocuje właśnie tym, że przebieg prac komisji, wnioski, które wysuwała komisja, a także wszystkie, powiedzmy, konferencje zaowocowały tym, że pracowaliśmy spokojnie lub w miarę spokojnie, jak to można byłoby powiedzieć. Warto, żeby ta komisja dalej w taki sposób funkcjonowała, już z nowymi osobami, które do Senatu się dostały i które na pewno w tej komisji zechcą dalej pracować. Dziękujemy ci, Piotrze.

Przewodniczący Piotr Zientarski:

Dziękuję bardzo, Pani Senator.

(Brak nagrania)

Przewodniczący Piotr Zientarski:

…Że też szczególnie dziękuję tobie, Jadwigo.

Senator Sługocki.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Senator Waldemar Sługocki:

Dziękuję bardzo.

Ja chciałbym oczywiście przede wszystkim pogratulować tym wszystkim z państwa, którzy zdobyli na nowo mandaty, bez względu na to, czy są to mandaty do Senatu, czy do Sejmu. Serdecznie gratuluję. Co do tych z państwa, którym się nie udało… Przykro mi niezwykle, oczywiście, ale myślę, że znajdziecie państwo swoją drogę. Poza parlamentem też, jak myślę, da się żyć.

Ale wrócę do kwestii komisji. Oczywiście bardzo dziękuję tobie, Piotrze, dziękuję wszystkim koleżankom i kolegom. To była naprawdę dobra, merytoryczna komisja. Ale ta komisja była merytoryczna dlatego, że gros nas ma doświadczenie samorządowe, gros nas ma doświadczenie z innych instytucji publicznych. To, co ją cechowało w odróżnieniu od innych komisji, to był, jak myślę, wzajemny szacunek. To powodowało, że ta debata była przede wszystkim merytoryczna, aczkolwiek pojawiały się też emocje, jak to w życiu. Jednak one, jak myślę, były na tyle niewielkie, że wpływały konstruktywnie na poziom naszej dyskusji.

Ja będę się żegnał, wraz z panem przewodniczącym, z Senatem Rzeczypospolitej Polskiej…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…przenosimy się do Sejmu. Tym z państwa, którzy pozostają w Senacie, życzymy nowych wyzwań. Chcę podziękować szczególnie swoim koleżankom i kolegom klubowym, ale także…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…koleżankom i kolegom z partii rządzącej, czyli Prawa i Sprawiedliwości.

Szczególne podziękowania chcę skierować do sekretariatu, do naszych pań, którym bardzo, bardzo dziękuję. Bez państwa…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

…bez pań nie udałoby się nam nic zrobić. Dziękujemy za świetne przygotowywanie naszych komisji. Wysoce to sobie cenię. Dziękuję wszystkim państwu. Dziękuję bardzo.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Brak nagrania)

Senator Piotr Zientarski:

…Kadencji. Pani Kinga Parzyszek, która pracowała, ma wielkie doświadczenie, pracowała już wcześniej w czasie kilku kadencji z panią Bożeną Purchałą.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Pani Bożena Purchała odeszła na emeryturę. Przyszła za to pani Magda Chłopicka, która naprawdę wspaniale wtopiła się tutaj i znakomicie tutaj pracowała. Chciałbym paniom bardzo podziękować, bo udzielały mi wielkiego wsparcia, wielkiego wsparcia, naprawdę, nawet bym powiedział, że ponadnormatywnego, jeśli tak bym mógł powiedzieć. Tak że wyrażam tutaj szczególne wyrazy uznania dla pań. Wprowadzały bardzo dobrą atmosferę, ale też przygotowywały posiedzenia komisji i wiele, wiele czynności wykonywały, chociażby związanych z organizacją konferencji. Nasza komisja najwięcej konferencji zorganizowała w Senacie, zdecydowanie, a one bardzo szerokim echem odbijały się w środowiskach samorządowych. Tak że w sposób szczególny paniom dziękuję.

Bardzo proszę, pan senator Piotr Florek.

Senator Piotr Florek:

Ja już niedużo mogę dodać, ale przyłączę się oczywiście do tych wszystkich gratulacji, do tych wszystkich życzeń. Niewątpliwie chciałbym podziękować za współpracę panu przewodniczącemu, panom wiceprzewodniczącym i wszystkim państwu w komisji. Ja pracowałem tutaj, w Senacie, w 2 komisjach. W Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej ze względu na to, że byłem kiedyś samorządowcem, pracowałem w administracji rządowej, a więc uznałem, że ta komisja rzeczywiście będzie dobra. Druga komisja, gdzie też pracowałem z racji swojego wykształcenia, zawodu, wcześniej pracy zawodowej, komisja, gdzie ważne sprawy dla infrastruktury są podejmowane, to była Komisja Infrastruktury. I muszę powiedzieć, odnosząc się i do jednej, i do drugiej komisji, że akurat obie komisje, w których pracowałem, były dobre, rzeczowe. Na pewno nieraz oczywiście różniliśmy się w niektórych rozwiązaniach, ale dobrze jest się różnić i o tym mówić, przekonywać do swoich przekonań. Jednak współpraca zarówno w tej komisji, jak i w tamtej – takie miałem szczęście – dobrze się układała.

W związku z tym, że ja nie kandydowałem, nie będę miał już możliwości z państwem się spotkać. No, różnie to w życiu bywa. Tak więc może oczywiście przy okazji… No, chciałbym podziękować za te wspólne działania, które przeprowadziliśmy, za to nowe doświadczenie, bo dla nas to parlamentarne doświadczenie to coś nowego, coś ciekawego. Chciałbym podziękować za to wszystko, no i oczywiście życzyć, żeby praca w parlamencie, szczególnie w Senacie, która rozpocznie się już niedługo… Nowa kadencja na pewno będzie ciekawa. W tej chwili będę z przyjemnością obserwował działania kolegów, również kolegów posłów, którzy zostali wybrani. Tak że też składam gratulacje i dziękuję jeszcze raz za wszystko. I myślę, że jeszcze do zobaczenia w przyszłości. Dziękuję.

Senator Piotr Zientarski:

Pan senator Mróz.

Senator Krzysztof Mróz:

Ja też chciałbym bardzo podziękować pani senator, wszystkim kolegom i panu przewodniczącemu za tę pracę. Dla mnie to była pierwsza kadencja, więc musiałem pewnych spraw się nauczyć. Miałem jakieś doświadczenie samorządowe, więc mam nadzieję, że wniosłem tutaj w tej pracy w komisji… Bardzo, bardzo wszystkim dziękuję za te 4 lata pracy w Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Senator Piotr Zientarski:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa… Może któraś z pań chciałaby tutaj nas pożegnać?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To bardzo proszę.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Bardzo proszę.

(Brak nagrania)

(Głos z sali: …Za to dziękuję.)

Senator Piotr Zientarski:

Dziękuję bardzo.

(Głos z sali: Dziękujemy.)

Zamykam ostatnie posiedzenie. (Oklaski)

I jeszcze raz dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 27)