Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu (94.)

w dniu 17 października 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o sporcie (druk senacki nr 1317, druki sejmowe nr 3388, 3691 i 3691-A).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Akademii Nauk oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1321, druki sejmowe nr 3667 i 3766).

3. Sprawozdanie z działalności Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji.

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 35)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Kazimierz Wiatr)

Przewodniczący Kazimierz Wiatr:

Szanowni Państwo, czekamy na kworum, tak że… Przepraszam, ale czekamy.

(Rozmowy na sali)

Szanowni Państwo, dalej nie mamy kworum, ale kworum, że tak powiem, idzie. Proponujemy zacząć, ponieważ mamy nadzieję, że podczas głosowania już będzie kworum. Niestety, senatorowie mają też inne obowiązki, bardzo dużo posiedzeń komisji odbywa się równolegle w tej chwili i to jest duży kłopot.

Otwieram posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej poświęcone rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy o sporcie – druk senacki nr 1317; rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Akademii Nauk oraz niektórych innych ustaw – druk senacki nr 1321; oraz przyjęciu sprawozdania z działalności Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji.

Witam serdecznie naszych gości: panią minister Annę Krupkę, sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki… Witam serdecznie. Witam pana prof. Sebastiana Skuzę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Witam panią Joannę Olszewską, dyrektor Departamentu Prawnego w Ministerstwie Sportu i Turystyki. Witam pana Pawła Witkowskiego, zastępcę dyrektora Departamentu Sportu Wyczynowego w Ministerstwie Sportu i Turystyki. Witam pana Piotra Gałązkę, naczelnika Wydziału Prawno-Legislacyjnego w Departamencie Prawnym w Ministerstwie Sportu i Turystyki. Witam panią Katarzynę Pietyrę, zastępcę dyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Witam panią Annę Wellisz, zastępcę dyrektora Departamentu Nauki w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Witam panią Aldonę Figurę, głównego legislatora w Kancelarii Senatu. Witam panów senatorów i sekretarzy komisji. I witam pana Jakuba Zabielskiego, legislatora w Kancelarii Senatu.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o sporcie (druk senacki nr 1317, druki sejmowe nr 3388, 3691 i 3691-A)

Szanowni Państwo, przystępujemy do omówienia zmiany ustawy o sporcie.

Pani Minister, bardzo proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Anna Krupka:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Wysoka Komisjo!

Tak pokrótce przedstawię ideę zmiany ustawy o sporcie. Ustawa o zmianie ustawy o sporcie zawiera propozycję zmian w zakresie wprowadzenia nowego, dodatkowego kryterium tworzenia polskich związków sportowych oraz, uwzględniając poprawki poselskie, dodaje podstawę do przyznawania przez ministra sportu i turystyki dodatkowej nagrody pieniężnej osobom, które w wyniku dyskwalifikacji innych zawodników za doping w sporcie po latach uzyskały lepsze miejsce od miejsca, za które już zostały nagrodzone – jest to tzw. relokacja.

W zakresie tworzenia polskich związków sportowych zmiany będą polegały na daniu możliwości utworzenia polskiego związku sportowego również w sportach, w których nie funkcjonują organizacje międzynarodowe uznane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski. Umożliwi to podmiotom działającym w sportach masowo uprawianych, ale niespełniających obecnego kryterium przynależności do takiej organizacji, utworzenie polskiego związku sportowego, a w związku z tym da to możliwość korzystania przez te podmioty ze środków budżetowych, np. stypendiów sportowych czy dofinansowania kadry narodowej.

W zakresie nagród dzięki nowym przepisom minister sportu i turystyki będzie mógł przyznać dodatkową nagrodę osobom, które wcześniej nie uzyskały jej w prawidłowej wysokości w związku z zajęciem niższego miejsca w klasyfikacji medalowej w przypadku, w którym przeciwnik okazał się lepszy dzięki dopingowi. Rozwiązanie to nie obejmie jednak osób, które były karane za doping w sporcie w wymiarze jednostkowym wyższym niż miesiąc. Przepisy te wpisują się w politykę Ministerstwa Sportu i Turystyki w zakresie zwalczania dopingu w sporcie, z jednoczesnym promowaniem współzawodnictwa sportowego w duchu fair play. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Kazimierz Wiatr:

Bardzo dziękuję pani minister za zwięzłe i takie bardzo dobre – czyli wiemy o co chodzi, tak? – omówienie tej ustawy.

Zwracam się do panów senatorów: czy są pytania? Nie ma pytań.

Zatem ja stawiam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Ale z głosowaniem musimy poczekać, bo jeszcze jedna osoba musi tutaj przybyć.

Pani Elżbieto, posiedzenie komisji obrony to gdzie się odbywa?

(Starszy Sekretarz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Elżbieta Karwowska: W budynku K.)

W głównym budynku. Trzeba by może tam zadzwonić…

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Akademii Nauk oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1321, druki sejmowe nr 3667 i 3766)

Szanowni Państwo, przystępujemy do omówienia zmian w ustawie o Polskiej Akademii Nauk.

Bardzo proszę pana ministra, pana prof. Sebastiana Skuzę, o przedstawienie tych zmian.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Sebastian Skuza:

Panie Przewodniczący! Pani Minister! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Ustawa o zmianie ustawy o Polskiej Akademii Nauk oraz niektórych innych ustaw dotyczy kwestii wynagrodzeniowych. Do teraz w ustawie o Polskiej Akademii Nauk nie było rozwiązań dotyczących wynagrodzeń minimalnych. Takie rozwiązania były w ustawie – Prawo o szkolnictwie wyższym z 2005 r. i pojawiły się w tzw. ustawie 2.0. Intencją związaną z procedowaną ustawą jest wprowadzenie takiego samego poziomu minimalnych wynagrodzeń dla pracowników naukowych, jaki dotyczy nauczycieli akademickich. Ich wynagrodzenie nie będzie mogło być niższe niż 50% wynagrodzenia profesorskiego – a to minimalne profesorskie teraz wynosi 6 tysięcy 410 zł. Dla profesora będzie wynosiło nie mniej niż 100%, dla profesora instytutu – nie mniej niż 83%, dla adiunkta – nie mniej niż 73%, i dla pozostałych pracowników naukowych 50% tej kwoty. Jest tu analogia do ustawy 2.0.

Poza tym ustawa nowelizuje jeszcze jedną ważną sprawę, a mianowicie podkreśla kwestię wykonywania obowiązków pracownika naukowego. W ustawie 2.0 w art. 116 pojawiała się formuła wprowadzona w pracach Senatu, mówiąca, że wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze. Były duże rozbieżności interpretacyjne co do tego, która praca, w jakim zakresie jest twórcza, a która nie jest twórcza. Na bazie ustawy 2.0 to zostało rozstrzygnięte. I teraz analogiczny przepis pojawiłby się w ustawie o Polskiej Akademii Nauk, w ustawie o Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie – a jest to jedyny instytut, który działa na podstawie ustawy, jest to ustawa z 1997 r., i chodzi tu o wypełnienie przez Polskę zobowiązania międzynarodowego dotyczącego utworzenia takiego instytutu – ponadto to samo rozwiązanie pojawiłoby się w ustawie o instytutach badawczych oraz w ustawie o Sieci Badawczej Łukasiewicz. Byłby to zapis stanowiący, że wykonywanie obowiązków pracownika, powiedzmy sobie skrótowo, naukowego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Jeżeli chodzi o skutki finansowe tej ustawy, to mogę powiedzieć, że środki na podwyżki dla instytutów Polskiej Akademii Nauk już zostały zapewnione. Przeprowadziliśmy badania ankietowe co do tego, jakie byłyby to skutki budżetowe. Wraz z kosztami po stronie pracodawcy wyszło ok. 71,5 miliona zł. Środki te zostały, w ramach subwencji korygującej, przekazane do instytutów, ze skutkami przechodzącymi z części 28 ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Sprawa nie wymaga jakichś dodatkowych środków i zwiększenia kwot w budżecie na przyszły rok – te podwyżki będą finansowane w ramach własnego limitu. Środki zostały do instytutów przekazane w wysokości wyliczonej, tzn. każdy instytut otrzymał tyle, ile, jak wynikało z ankiet, brakowało mu na te wynagrodzenia minimalne. Nie dotyczy to wszystkich instytutów, bo niektóre… Były nawet takie wyjątki, że niektóre instytuty stwierdziły, że ich ta ustawa nie będzie dotyczyć, w pozytywnym tego słowa znaczeniu, gdyż pracownicy naukowi już zarabiają tam powyżej tej minimalnej wysokości. Niemniej jednak te środki finansowe zostały już w tym roku przekazane do instytutów, wraz ze skutkami przechodzącymi.

Stąd uprzejma prośba o przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję.

Przewodniczący Kazimierz Wiatr:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Pan minister mówił o części 28. Czy ona nie została połączona z częścią 38?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Sebastian Skuza:

To już jest właśnie część 28. To już jest część 28…

(Przewodniczący Kazimierz Wiatr: Z częścią 38.)

Tak, tak, dokładnie tak. To jest po prostu część „Szkolnictwo wyższe i nauka”, jest to jako jedna część, jeden dział. Dzięki temu jest dużo większa elastyczność. To było bardzo dobre rozwiązanie, Panie Senatorze.

Przewodniczący Kazimierz Wiatr:

No, to jeszcze zobaczymy. Myślę, że ten zabieg połączenia części 28 i 38 jest jakby brzemienny w skutkach, tzn. jakby trudno jest odwrócić w ogóle te zmiany. Inne są łatwiejsze do odwrócenia, bo są na poziomie legislacyjnym, a sklejenie tego tutaj, w budżecie, to jest w zasadzie zabieg już raczej nieodwracalny – tak się wydaje na podstawie mojej wieloletniej praktyki.

Proszę państwa, czy są inne pytania? Nie ma.

Zatem stawiam wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Ale czekamy cały czas na jedną osobę.

(Starszy Sekretarz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Elżbieta Karwowska: Już pan senator idzie.)

Idzie, tak? Dobrze.

Nie jesteśmy jeszcze przyzwyczajeni do odbywania posiedzeń w starym składzie po wyborach – to jest taka nowa ceremonia świecka, jak to lubią niektórzy nazywać, ale…

(Brak nagrania)

Przewodniczący Kazimierz Wiatr:

Szanowni Państwo, przystępujemy do głosowania nad ustawą o sporcie. Ustawa dotyczy wprowadzenia nowego kryterium tworzenia związków sportowych oraz dodatkowej nagrody pieniężnej w związku z relokacją w klasyfikacji. Został zgłoszony wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto jest za jej przyjęciem? Proszę o podniesienie ręki. (4)

Kto jest przeciwny? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Bardzo dziękuję.

Czy pan senator Kamiński podjąłby się sprawozdawania?

(Senator Andrzej Kamiński: Tak.)

Bardzo proszę.

I ustawa druga, dotycząca Polskiej Akademii Nauk. Dotyczy ona w szczególności uregulowań wynagrodzeń pracowników naukowych, podobnie jak to jest w przypadku nauczycieli akademickich, a także uznania pracy pracowników Polskiej Akademii Nauk i pracowników sieci Łukasiewicza, objęcia ich tym zapisem dotyczącym pracy o charakterze opisanym w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, czyli uznania jej za działalność twórczą. Został złożony wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.

Kto z państwa jest za? Proszę o podniesienie ręki. (4)

Kto jest przeciwny? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Ja mogę się podjąć sprawozdawania, jeśli państwo uznacie to za stosowne.

Punkt 3. porządku obrad: sprawozdanie z działalności Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji

Proszę państwa, zanim powiem coś więcej… Przesłaliśmy państwu sprawozdanie komisji. Nie wiem, czy ktoś… Nie otrzymaliśmy żadnych uwag.

Czy mamy nad tym głosować, Pani Elżbieto?

(Starszy Sekretarz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Elżbieta Karwowska: Nie, tu jest przyjęcie…)

Nie? Czyli sprawozdanie komisji… Rozumiem, że nie ma żadnych uwag. To jest takie bardzo rutynowe, statystyczne, trochę opisowe sprawozdanie. W takim razie… Zostało ono państwu przedstawione i możemy uznać, że zostało przyjęte.

W takim razie, Szanowni Państwo, wyczerpaliśmy porządek naszego posiedzenia.

Jeszcze raz bardzo dziękuję naszym gościom – bardzo dziękuję pani minister Annie Krupce, panu ministrowi, prof. Sebastianowi Skuzie, gościom z Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – panom senatorom, sekretarzom komisji i legislatorom.

Zamykam posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 51)