Zapis stenograficzny

– wspólne posiedzenie Komisji Środowiska (151.)

oraz Komisji Infrastruktury (188.)

w dniu 17 października 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej konwencji o kontroli i postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi i osadami, 2004, sporządzonej w dniu 13 lutego 2004 r. w Londynie (druk senacki nr 1328, druki sejmowe nr 3717 i 3739).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim (druk senacki nr 1324, druki sejmowe nr 3713 i 3737).

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 10)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Komisji Infrastruktury Wiesław Dobkowski)

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Dzień dobry państwu.

Witam wszystkich państwa na kolejnym posiedzeniu połączonych Komisji Infrastruktury oraz Komisji Środowiska.

Proszę państwa, mamy do rozpatrzenia 2 ustawy. Pierwsza ustawa to jest ustawa o ratyfikacji Międzynarodowej konwencji o kontroli i postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi i osadami, 2004, sporządzonej w dniu 13 lutego 2004 r. w Londynie. Drugi punkt to jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim.

Proszę państwa, na obecnym posiedzeniu komisji witamy przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, panią dyrektor Katarzynę Krzywdę. Z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, z Departamentu Prawno-Traktatowego, jest zastępca dyrektora, pan Piotr Dolata. Witam. Z Głównego Inspektoratu Sanitarnego jest zastępca głównego inspektora sanitarnego Grzegorz Hudzik. Witamy. Również jest z nami ekspert…

(Senator Zdzisław Pupa: Polska Izba Gospodarcza „Ekorozwój”.)

Następnie Polska Izba Gospodarcza… Ten ekspert to pan Marcin Starzyński, też z Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Potem jest Krzysztof Zaręba z Polskiej Izby Gospodarczej „Ekorozwój”, prezes zarządu. Witamy. Następnie są prof. Marek Gromiec, ekspert Komisji Środowiska, a także Katarzyna Konieczko z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, główny ekspert, oraz pan Maciej Telec, też główny legislator. Witamy wszystkich państwa.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Międzynarodowej konwencji o kontroli i postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi i osadami, 2004, sporządzonej w dniu 13 lutego 2004 r. w Londynie (druk senacki nr 1328, druki sejmowe nr 3717 i 3739)

Proszę państwa, jeśli chodzi o tę pierwszą ustawę, o rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji konwencji, o której wspomniałem, to proszę o zaprezentowanie stanowiska rządu.

Dyrektor Departamentu Gospodarki Morskiej w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Katarzyna Krzywda:

Dziękuję bardzo.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo Senatorowie!

Celem przedłożonej ustawy jest wyrażenie zgody na ratyfikację Międzynarodowej konwencji o kontroli i postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi i osadami, sporządzonej 13 lutego 2004 r. w Londynie.

Jest to pierwszy międzynarodowy instrument, który dotyczy zapobiegania zanieczyszczaniu morza przez przenoszenie organizmów obcych w wodach balastowych. Ratyfikacja tej konwencji przez Polskę przyczyni się do ochrony środowiska morskiego w polskiej części Morza Bałtyckiego. Ratyfikacja jest zgodna z polityką morską oraz polityką ochrony środowiska Rzeczypospolitej Polskiej oraz Unii Europejskiej.

Przedmiotowa umowa międzynarodowa weszła na świecie w życie w dniu 8 września 2017 r., ponieważ ratyfikowało ją już 81 państw reprezentujących ponad 80% światowego tonażu, w tym 13 państw członkowskich Unii Europejskiej oraz 7 państw stron konwencji o ochronie środowiska Morza Bałtyckiego.

Prawidłowe stosowanie wymogów konwencji na polskich obszarach morskich, a zatem wywiązywanie się Polski z międzynarodowych zobowiązań oraz zapewnienie zgodności polskich przepisów z międzynarodowymi wymogami, wymaga wprowadzenia zmian w obowiązujących przepisach dotyczących zapobiegania zanieczyszczaniu morza przez statki.

Ratyfikacja tej konwencji oraz wprowadzenie jej w życie za pomocą zmian w ustawie o zapobieganiu i zanieczyszczaniu morza przez statki ułatwi również polskim armatorom uprawianie żeglugi międzynarodowej, ponieważ oni, uprawiając żeglugę do państw, które ratyfikowały już tę konwencję, muszą posiadać niezbędne certyfikaty.

W związku z tym uprzejmie proszę o przyjęcie niniejszej ustawy. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Dziękuję bardzo.

Teraz chciałbym, żeby głos zabrał legislator i przedstawił opinię Biura Legislacyjnego.

Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Katarzyna Konieczko:

Dziękuję bardzo.

Katarzyna Konieczko, Biuro Legislacyjne.

Ustawa nie wzbudza zastrzeżeń legislacyjnych. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Dziękuję bardzo.

Proszę państwa, czy są uwagi ze strony senatorów? Czy ktoś z państwa senatorów… Pani senator? Nie, państwo są tylko…

(Senator Zdzisław Pupa: Nie ma…)

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie?

(Senator Zdzisław Pupa: Nie.)

(Senator Jadwiga Rotnicka: Popieramy.)

Dobra, dziękuję.

No, skoro tak, skoro nie ma uwag, nie ma głosów w dyskusji, to proponuję, żeby przyjąć ustawę bez poprawek.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej ustawy bez poprawek? (9)

Dziękuję bardzo.

Kto jest przeciw? (0)

Dziękuję.

Kto się wstrzymał? (0)

(Senator Zdzisław Pupa: Jednogłośnie za.)

Dziękuję.

Czyli stwierdzam, że ustawa została przyjęta przez 2 połączone komisje jednogłośnie.

Teraz czas na sprawozdawcę. Ja bym proponował pana Jana Hamerskiego na sprawozdawcę.

(Senator Zdzisław Pupa: Wyraził zgodę.)

Wyraził zgodę. Dziękuję bardzo.

To co, proszę państwa? Zamykam pierwszy punkt posiedzenia komisji.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim (druk senacki nr 1324, druki sejmowe nr 3713 i 3737)

Przechodzimy do drugiego punktu. Drugi punkt to jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim.

Tym razem również proszę przedstawiciela rządu o zaprezentowanie… Znowu pani Katarzyna Krzywda, tak? Dyrektor w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Proszę bardzo.

Dyrektor Departamentu Gospodarki Morskiej w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Katarzyna Krzywda:

Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo Senatorowie!

Zmiany dotyczące ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim są niezbędne do prawidłowej implementacji konwencji o wodach balastowych do polskiego porządku prawnego. Ta ustawa będzie zawierała przepisy dotyczące organów, które będą wydawały certyfikaty statkowe. Będą to dyrektorzy urzędów morskich, tak jak w przypadku wszystkich pozostałych certyfikatów dla statków morskich.

Ustawa zawiera również przepisy dotyczące zakazu zrzutu wód balastowych w polskich obszarach morskich oraz sankcje karne za nieprzestrzeganie w polskich obszarach morskich przez statki polskich i obcych bander zarówno przepisów ustawy w tym zakresie, jak i samej konwencji. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Dziękuję bardzo.

To teraz proszę o głos przedstawiciela Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa:

Danuta Drypa, Biuro Legislacyjne.

Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag do przedmiotowej ustawy. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie?

Proszę bardzo, pani senator Rotnicka.

Senator Jadwiga Rotnicka:

Szanowna Pani, czy mogłaby pani przedstawić krótko – bo oczywiście tę ustawę dostaliśmy dopiero w tym momencie – jakie są istotne czy najistotniejsze zmiany wprowadzane do tej ustawy, zmiany, które ta nowelizacja wnosi? Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Proszę bardzo.

Dyrektor Departamentu Gospodarki Morskiej w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Katarzyna Krzywda:

Dziękuję bardzo.

Już mówię. Jeśli chodzi o najważniejsze zmiany w tej ustawie, to przede wszystkim jest tu zmiana definicji zanieczyszczania. Do tej pory zanieczyszczaniem ze strony statków… To były emisje, to były zrzuty. Zanieczyszczeniem nie był zrzut wód balastowych. Od tej chwili wymiana wód balastowych w obszarze niedozwolonym będzie traktowana jako zanieczyszczanie morza przez statki.

Ponadto został wprowadzony zakaz zrzutu wód balastowych ze statków niespełniających standardów określonych w konwencji o postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi w polskich obszarach morskich, a to dlatego, że konwencja przewiduje również możliwość zrzutu takich wód po specjalnej obróbce, tzn. armator może wybrać, że albo nie wymienia wód w obszarach zakazanych, albo instaluje na statku takie urządzenia, które oczyszczają te wody z organizmów obcych, z patogenów – wówczas taka wymiana wód, zrzut wód w obszarach morskich, polskich obszarach morskich, będzie możliwa.

Ustawa określa wymagane dokumenty, które powinny znaleźć się na statku. Potrzebna jest zmiana ustawy o bezpieczeństwie morskim, ponieważ ustawa o bezpieczeństwie morskim zawiera przepisy dotyczące inspekcji państwa portu. Dzięki zmianom ustawy o bezpieczeństwie morskim inspekcja państwa portu będzie mogła kontrolować statki obce, obcych bander, wpływające do polskich portów i będzie mogła wymagać niezbędnych dokumentów, tzw. certyfikatów statkowych, które zostaną wydane przez państwo bandery. Te certyfikaty będą poświadczały, że statek albo ma te urządzenia i może zrzucać wody balastowe w polskich obszarach morskich, albo nie ma tych urządzeń i wówczas nie wolno mu zrzucać wód balastowych. Czyli system inspekcji statków też został określony, został zmieniony, został doprecyzowany.

Jak już powiedziałam, podobnie jest z systemem sankcji, ponieważ sama konwencja nie zawiera sankcji za nieprzestrzeganie tych przepisów. To jest uprawnienie państwa nadbrzeżnego, które ratyfikowało tę konwencję.

Ustawa będzie regulowała tryb udzielania statkom zwolnień, przewidzianych w konwencji zwolnień od posiadania instalacji oczyszczających lub zwolnień, które umożliwiają zrzut tych wód balastowych w polskich obszarach morskich. W tej chwili już rozmawiamy ze stroną szwedzką na forum HELCOM. Odbywają się dyskusje, bo promy, które np. odbywają podróże wyłącznie po Morzu Bałtyckim… Trwają badania wód portowych, sprawdzamy, jakie organizmy żyją w wodach portowych polskich i np. szwedzkich. Prawdopodobnie będą wydawane certyfikaty zwolnienia dla tych promów, które pływają po Morzu Bałtyckim, ponieważ one nie przewożą żadnych organizmów obcych, np. z Morza Śródziemnego czy z okolic Afryki, i wymiana wód balastowych jest bezpieczna.

I to, Szanowni Państwo, są te najważniejsze zmiany. Są jeszcze 3 delegacje do wydania 3 aktów prawnych, rozporządzeń, które będą te przepisy doprecyzowywały, wprowadzając np. procedurę udzielenia takiego zwolnienia dla statku przez dyrektora urzędu morskiego.

(Senator Jadwiga Rotnicka: Dziękuję bardzo.)

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Dziękuję bardzo za tak szczegółowe, dokładne wyjaśnienie i za odpowiedź na pytanie.

Proszę państwa, czy jeszcze ktoś by chciał głos zabrać w tej sprawie?

(Senator Zdzisław Pupa: Nie.)

Ja chciałbym tylko przeprosić, bo na początku wymieniłem pana Macieja Telca, a widzę, że jest pani Agnieszka Piotrowska-Łaga. Tak?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa: Proszę?)

Mówię, że…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa: Danuta Drypa zamiast Macieja Telca z Biura Legislacyjnego.)

Zamiast Macieja Telca, tak. Tak na potrzeby protokołu chciałem przedstawić.

Dobrze, jeżeli nie ma już głosów w tej sprawie, to przystępujemy do głosowania.

Kto jest za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczania morza przez statki oraz ustawy o bezpieczeństwie morskim? Kto jest za? (9)

Dziękuję bardzo.

Nie ma głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Stwierdzam, że połączone komisje przyjęły ustawę bez poprawek.

Teraz czas na to, żeby wyznaczyć sprawozdawcę komisji. Ja proponuję panią profesor, panią senator Jadwigę Rotnicką.

Senator Jadwiga Rotnicka:

Bo się odezwała… Dobrze. Dziękuję. (Wesołość na sali)

Zastępca Przewodniczącego Wiesław Dobkowski:

Dziękuję bardzo.

Pani Jadwiga Rotnicka, pani senator, jest sprawozdawcą połączonych komisji.

Dziękuję.

Zamykam posiedzenie komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 23)