Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich (90.)

w dniu 31 lipca 2019 r.

Porządek obrad:

1. Przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie odwołania przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

2. Rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu RP za rok 2018.

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 30)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Sławomir Rybicki)

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dzień dobry państwu.

Otwieram dziewięćdziesiąte posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.

Witam na posiedzeniu pana Jakuba Kowalskiego, szefa Kancelarii Senatu.

(Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski: Dzień dobry.)

Witam panią Monikę Nowosielską, dyrektora generalnego Kancelarii Senatu; panią dyrektor Agnieszkę Szlązak, dyrektora Biura Finansowego, i pana Szymona Giderewicza, głównego legislatora. Witam wszystkich państwa senatorów.

W porządku posiedzenia mamy jeden punkt: rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu za rok 2018.

Ale składam wniosek o uzupełnienie tego porządku i wprowadzenie jako punktu pierwszego krótkiego punkciku, dotyczącego przygotowania projektu uchwały w sprawie odwołania przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

Czy są uwagi do tego porządku?

Jeśli nie ma, to przegłosujmy to. Jednak jest to zmiana, uzupełnienie.

Kto jest za przyjęciem porządku obrad posiedzenia komisji zgodnie z propozycją? (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Punkt 1. porządku obrad: przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie odwołania przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności

Proszę państwa, wpłynęła opinia marszałka Senatu dotycząca rezygnacji z przewodniczenia Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności senatora przewodniczącego Adama Gawędy.

Macie państwo w załączeniu projekt uchwały Senatu w tej sprawie. Ja go odczytam, bo jest bardzo krótki.

„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie odwołania przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

§1. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, odwołuje senatora Adama Gawędę z funkcji przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.

§2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia”.

Czy są uwagi do tego projektu?

Jeśli nie ma, to poddaję go pod głosowanie.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały Senatu w zaproponowanym brzmieniu? (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Stwierdzam, że uchwała została podjęta.

(Głos z sali: Sprawozdawca.)

Jeżeli pozwolicie państwo, to będę kontynuował przedstawianie sprawozdań w sprawie zmian w komisjach. Dziękuję.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu RP za rok 2018

Przechodzimy do punktu drugiego porządku obrad posiedzenia komisji: rozpatrzenie sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu RP za 2018 r.

Proszę państwa, jeżeli państwo pozwolicie, oddam głos ministrowi, który, mam nadzieję, w sposób zwięzły przedstawi nam tę analizę i sprawozdanie z wydatków biur senatorskich.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Zastosuję się i w sposób syntetyczny, króciutko omówię podstawowe informacje dotyczące sprawozdania z wydatków budżetowych biur senatorskich za rok 2018.

Rozpatrywane przez Wysoką Komisję sprawozdanie z wydatków budżetowych biur senatorskich za rok 2018 zostało przez Kancelarię Senatu sporządzone na podstawie otrzymanych od senatorów rozliczeń ryczałtu przeznaczonego na pokrycie kosztów funkcjonowania biur senatorskich, obejmującego środki wypłacane miesięcznie z przeznaczeniem na bieżące funkcjonowanie biura, środki wypłacane jednorazowo w trakcie kadencji z przeznaczeniem na remont i wyposażenie biura w meble i inne przedmioty oraz środki wypłacane raz na rok z przeznaczeniem na opinie, ekspertyzy i tłumaczenia. W sprawozdaniu zostały również ujęte zrefundowane przez Kancelarię Senatu kwoty wydatków związanych z korzystaniem przez senatorów z internetu, w szczególności z korzystaniem z dostępu do zasobów informacyjnych, ze środków komunikacji i prezentacji elektronicznej oraz innych usług oferowanych w sieci internet. Wskazane w sprawozdaniu kwoty dochodów obejmują środki finansowe wypłacone przez Kancelarię Senatu w roku 2018, środki wypłacone w latach 2015–2017 i niewydatkowane w poprzednich okresach rozliczeniowych przez senatorów oraz kwoty odsetek z tytułu oprocentowania tych środków na rachunku bankowym biur.

W roku 2018 kwota wydatków związanych z funkcjonowaniem biur senatorskich wynosiła 18 milionów 324 tysiące zł i była wyższa od wydatków w roku 2017 o 1 milion 408 tysięcy zł, tj. o 8,3%.

W celu zachowania porównywalności danych dotyczących wydatków poniesionych przez senatorów w roku 2018 z danymi za lata poprzednie układ sprawozdania nie został zmieniony. Tak samo jak w poprzednich okresach sprawozdawczych, wydatki zostały zaprezentowane w podziale na 13 głównych grup wydatków występujących w większości biur senatorskich.

Struktura wydatków poniesionych w roku 2018 na funkcjonowanie biur senatorskich przedstawiała się podobnie jak w roku ubiegłym. Największą grupę wydatków, bo 37,23%, stanowiły wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę. Wyniosły one 6 milionów 822 tysiące i były wyższe o 615 tysięcy zł, tj. o blisko 10%, od wydatków w roku 2017.

Drugim wydatkiem o istotnym procentowo udziale, 15,62%, były przejazdy senatorów samochodem w związku z pełnieniem mandatu. Na ten cel senatorowie wydatkowali kwotę 2 milionów 863 tysięcy, tj. o 161 tysięcy zł więcej niż w roku poprzednim.

Trzecie co do wielkości były wydatki dotyczące umów-zleceń i umów o dzieło. Ukształtowały się one na poziomie blisko 14% ogólnej kwoty wydatków i wyniosły 2 miliony 554 tysiące zł. Wydatki te wzrosły w stosunku do 2017 r. o 314 tysięcy zł, tj. o 14%.

Czwartą pozycję stanowiły wydatki związane z utrzymaniem lokalu, obejmujące czynsz, opłaty za media oraz prace porządkowe, które wyniosły 2 miliony 258 tysięcy i stanowiły 12,32% ogółu wydatków. Wydatki te były nieznacznie niższe niż w roku 2017. Zmniejszenie wydatków wyniosło ok. 1,5%. W liczbach bezwzględnych to są 34 tysiące zł.

Następną grupę tworzą wydatki dotyczące m.in. spotkań z wyborcami, ogłoszeń prasowych, zamieszczania informacji o działalności parlamentarnej senatora, promocji Senatu i jego działalności, a także o charakterze reprezentacyjnym. Stanowiły one 9,07% ogółu wydatków. Wartość tych wydatków to 1 milion 661 tysięcy zł.

Kolejne wydatki, szóste w strukturze wydatków biur, 2,85%, to wydatki związane z zakupem w szczególności materiałów biurowych, książek, prasy, materiałów eksploatacyjnych do drukarek i kserokopiarek oraz środków czystości. Wartość wydatków w tej grupie wyniosła 522 tysiące zł i była niższa niż w roku 2017 o 12,46%, tj. o 74 tysiące zł.

Wszystkie pozostałe grupy wydatków, takie jak usługi internetowe, usługi telekomunikacyjne, pocztowe, podróże służbowe osób delegowanych przez senatora, zakup wyposażenia do biur, remonty lokali biur, sporządzanie opinii i ekspertyz, naprawa i konserwacja urządzeń biurowych stanowią łącznie niecałe 9% ogółu wydatków i kształtowały się w przedziale od 0,14% do 2,41%. Łączna kwota wydatków poniesionych w tych grupach wyniosła 1 milion 644 tysiące zł.

Jeśli macie państwo pytania, to jesteśmy gotowi udzielać odpowiedzi. Bardzo dziękuję.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Otwieram dyskusję.

Proszę bardzo, kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos w dyskusji, zadać jakieś pytanie?

Senator Kobiak. Bardzo proszę.

Senator Andrzej Kobiak:

Ja nie w sprawie konkretnych liczb, bo one oczywiście są absolutnie prawidłowe. Ja chciałbym spytać o możliwość odwołania się od decyzji zaliczenia jakiejś kwoty wydatkowanej według senatora prawidłowo, a według biura nieprawidłowo. W normalnym trybie powinna być możliwość odwołania się. Tak jest np. w przypadku decyzji urzędu skarbowego. Pracodawca może odwołać się do sądu, gdy jest zdania, że jest inaczej, niż uważa urząd skarbowy. Czy w tym przypadku, jeżeli jakieś kwoty nie zostaną zaliczone w koszty, czyli tak naprawdę senator będzie musiał zapłacić za to z własnej kieszeni, istnieje tryb odwołania, tak aby można było przedstawić swoją rację, swój punkt widzenia?

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję.

Panie Ministrze, ja się dołączę do pytania, ale w sposób bardziej ogólny. Czy występują jakieś charakterystyczne, opisane i zdefiniowane problemy rozliczeniowe na styku senator i jego biuro – kancelaria, które się powtarzają i które można uznać za pewien symptom braku jasnych możliwości interpretacyjnych wobec poszczególnych wydatków? Dziękuję.

Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski:

Bardzo dziękuję.

Panie Senatorze! Panie Przewodniczący!

Już wielokrotnie na ten temat rozmawialiśmy i wiemy, że życie przynosi tyle nowych sytuacji i w pracy Senatu, i w pracy senatorów, tyle nowych grup wydatków, tyle nowych możliwości wydatkowania środków, że z interpretacją tych wydatków bywa różnie. Pracownicy są często zaskakiwani wydatkami, których do tej pory Biuro Finansowe nie rozpatrywało. Jeden pracownik uzna, że ten wydatek zakwalifikuje, inny uzna, że go nie zakwalifikuje. Często w takiej sytuacji tym organem odwoławczym jest szef Kancelarii Senatu. Ja bardzo często spotykam się z prośbami ze strony państwa senatorów o to, żeby wyjaśnić, dlaczego dany wydatek nie został zakwalifikowany albo dlaczego taki wydatek został zakwalifikowany senatorowi Iks, a podobny, w ocenie senatora podobny, senatorowi Igrek już nie został zakwalifikowany. Przyznam szczerze, że jest to sytuacja niekomfortowa, niejednoznaczna.

Podjąłem inicjatywę przygotowania na posiedzenie Prezydium Senatu, zakładam, że będzie to sierpniowe posiedzenie Prezydium Senatu, nowego projektu uchwały w tej sprawie. Chciałbym prosić, rekomendować Prezydium Senatu, żeby Prezydium podjęło uchwałę zwalniającą senatorów z obowiązku dostarczania dokumentów księgowych, finansowych, faktur do Kancelarii Senatu, tak abyśmy rozliczali senatorów w sposób tożsamy ze sposobem, w jaki rozliczają się posłowie, czyli na podstawie deklaracji, oświadczenia końcoworocznego o poniesionych kosztach. Tam wtedy w tabeli wpisuje się poszczególne grupy wydatków. Senator nie przywoziłby dokumentów finansowych, tylko podpisywałby się pod takim oświadczeniem i brałby odpowiedzialność za prawidłowość wydatkowania środków, które otrzymał od kancelarii. Taki sposób działania nie rodziłby już niepotrzebnych dyskusji wokół sytuacji, w której kancelaria zakwalifikowała jeden wydatek, a innego nie zakwalifikowała. Ciężar przechowywania dokumentów finansowych, ich kontroli i potwierdzania ich rzetelności, wiarygodności spoczywałby na senatorze bądź upoważnionym przez senatora pracowniku. Chcielibyśmy przekonać Prezydium, że od kolejnej kadencji Senatu warto w ten sposób rozliczać wydatki senatorów. Wtedy sytuacje, o których wielokrotnie rozmawialiśmy na posiedzeniach komisji regulaminowej, nie miałyby miejsca.

Oczywiście zostawiamy taką możliwość, żeby w przypadku uzasadnionych wątpliwości poprosić senatora o dostarczenie dokumentacji finansowej do Kancelarii Senatu w celu przeprowadzenia kontroli, bo tejże możliwości jako Kancelaria Senatu nie chcemy się pozbawiać, ale miałoby to miejsce w sytuacjach szczególnych, doraźnie, wówczas kiedy mielibyśmy uzasadnione obawy, że coś w rozliczeniu się nie zgadza. W pozostałych sytuacjach byłaby to deklaracja składana przez senatora na koniec każdego roku, a w zasadzie na 30 stycznia roku następnego po roku, którego dotyczy rozliczenie.

Przewodniczący Sławomir Rybicki:

Dziękuję bardzo.

To bardzo interesująca propozycja.

Czy są jeszcze pytania do pana ministra lub do pani dyrektor?

Jeśli nie ma i jeżeli nie ma też sprzeciwu, to uznaję, że komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie z wydatków budżetowych biur senatorskich IX kadencji Senatu Rzeczypospolitej za 2018 r.

Nie ma sprzeciwu.

(Szef Kancelarii Senatu Jakub Kowalski: Bardzo dziękuję.)

Dziękuję bardzo.

Jeżeli nie ma innych spraw, wniosków, to kończę posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.

Przypominam, że jutro mamy posiedzenie o godzinie…

(Głos z sali: O godzinie 9.00.)

Tak, o 9.00. Będzie to posiedzenie dotyczące budżetu kancelarii na rok 2020. Prosiłbym, żeby się do tego posiedzenia komisji przygotować, przygotować pytania do pana ministra i do pani dyrektor. Dziękuję bardzo.

Zamykam posiedzenie komisji.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 44)