Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Środowiska (141.)

w dniu 9 lipca 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1223, druki sejmowe nr 3471, 3569 i 3569-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 09)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Alicja Zając)

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Otwieram sto czterdzieste pierwsze posiedzenie Komisji Środowiska.

Serdecznie witam przybyłych gości: pana ministra Sławomira Mazurka z osobami towarzyszącymi, panią Monikę Sekułę, kierownika Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami z osobami towarzyszącymi, panią Annę Krzywicką z Najwyższej Izby Kontroli. Witam pana Mirosława Reszczyńskiego, legislatora. Witam oczywiście państwa senatorów i sekretarzy naszej komisji.

Posiedzenie naszej komisji jest transmitowane online.

Chciałabym zapytać, czy na sali są osoby prowadzące działalność lobbingową w myśl ustawy o działalności lobbingowej w stanowieniu prawa.

Nie ma.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1223, druki sejmowe nr 3471, 3569 i 3569-A)

Przechodzimy do procedowania.

Posła sprawozdawcy nie ma, wobec czego bardzo proszę pana ministra o przedstawienie nam ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw; druk senacki nr 1223.

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Sławomir Mazurek:

Dzień dobry państwu.

Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!

W imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Komisji ustawę o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw.

Przedmiotowa ustawa została uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 4 lipca br. na osiemdziesiątym trzecim posiedzeniu Sejmu. Opracowanie i przedłożenie przedmiotowej ustawy wynika z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/2284 z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych. Jest to tzw. dyrektywa NEC.

Dyrektywa NEC ustanowiła zobowiązania dla państw członkowskich w zakresie redukcji emisji antropogenicznych zanieczyszczeń do atmosfery. Chodzi tutaj o dwutlenek siarki, tlenki azotu, niemetanowe lotne związki organiczne, amoniak, pył drobny PM2,5. Ponadto ta regulacja zawiera wymóg sporządzenia, przyjmowania i wdrażania krajowych programów ograniczenia zanieczyszczeń powietrza oraz monitorowań i raportowania informacji o emisji zanieczyszczeń do powietrza. Projektowane zmiany dotyczą również funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych EU ETS. Umożliwią one przeprowadzenie procesów zbierania danych od przedsiębiorstw przemysłowych i energetycznych objętych systemem EU ETS na potrzeby określania przydziałów uprawnień do emisji w kolejnych okresach rozliczeniowych rozpoczynających się w 2021 r. na nowych zasadach wprowadzonych dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/410 z dnia 14 marca 2018 r. To jest także ta dyrektywa, która zmieniła dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych.

Przewidziano także rozwiązania, których celem jest dostosowanie polskich przepisów dotyczących systemu EU ETS do zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych. Po blisko 4 latach stosowania obowiązujących przepisów konieczne są zmiany, dzięki którym ustawa będzie bardziej odpowiadała realiom gospodarczym, administracyjnym i prawnym. Pokrótce postaram się Wysokiej Komisji przedstawić najważniejsze elementy przedmiotowej ustawy.

Ustawa wprowadza nowe zasady ustalania przydziałów uprawnień do emisji w okresie rozliczeniowym rozpoczynającym się w roku 2021, jak już wspominałem. Wprowadza się wiele przepisów zmierzających w kierunku zapewnienia inwestorom większej swobody przy podejmowaniu decyzji strategicznych. Przyjęte zmiany dotyczą rozliczenia kosztów inwestycyjnych poszczególnych zadań ujętych w krajowym planie inwestycyjnym. Uproszczono procedury rozpatrywania wniosków o przydział uprawnień do emisji z rezerwy w celu ograniczenia obciążeń administracyjnych po stronie prowadzących instalacje.

Ustawa nakłada na KOBiZE dodatkowe zadania polegające na opracowaniu okresowych prognoz zmiany aktywności dla poszczególnych sektorów gospodarki. Właściwy rzeczowo minister będzie ustalał założenia prognozy dla danego sektora oraz przekaże KOBiZE stosowne informacje i stosowne dane. Wprowadzona została podstawa do przygotowania krajowego programu ograniczenia zanieczyszczeń powietrza, który jest głównym narzędziem mającym pomóc osiągnąć wskazane redukcje emisji 5 rodzajów zanieczyszczeń.

Bardzo istotnym aspektem w regulowanej tematyce jest rolnictwo, które w dużym stopniu odpowiada za emisję amoniaku do atmosfery – 94% emisji amoniaku pochodzi właśnie z działalności rolniczej. W celu zmniejszenia tych emisji wprowadzone będą nowe obowiązki i sankcje za ich nieprzestrzeganie w ustawie o nawozach i nawożeniu. Wprowadza się delegację ustawową dla ministra właściwego do spraw rolnictwa do opracowania kodeksu dobrej praktyki rolniczej w zakresie ograniczenia emisji amoniaku. W kodeksie wskazane będą najlepsze praktyki dotyczące zarządzania azotem, sposobów używania i przechowywania nawozów oraz zasad związanych z chowem zwierząt, które będą pozwalały ograniczyć emisję amoniaku.

Przewiduje się, że ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia.

Podsumowując, pragnę stwierdzić, że uchwalenie ustawy ustabilizuje sytuację prawną przedsiębiorców objętych systemem EU ETS, stworzy podstawy prawne do realizacji zadań wynikających z uczestnictwa w tym systemie w czwartym okresie rozliczeniowym, tj. od roku 2021, natomiast transpozycja dyrektywy NEC pozwoli w znaczący sposób poprawić jakość powietrza w naszym kraju. Bardzo serdecznie dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Poproszę Biuro Legislacyjne o opinię.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Mirosław Reszczyński, Biuro Legislacyjne.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Goście!

Na chwilę obecną biuro nie przygotowało opinii do omawianej ustawy, w związku z powyższym nie zgłaszamy uwag. Jeśli będzie to możliwe… Z uwagi na przyszłe posiedzenie Senatu, na następne posiedzenie Senatu, czyli nie to najbliższe, tylko następne… Opinia zostanie przygotowana analogicznie jak w przypadku ustawy – Prawo atomowe. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

Ja myślę, że tutaj jest sprawa oczywista, co było widoczne w głosowaniu w Sejmie – 412 posłów głosowało za przyjęciem ustawy. Tak jak mówiłam na poprzednim posiedzeniu komisji, nieczęsto się zdarza, że prawie jednogłośnie obecni posłowie głosują za ustawami. Wszyscy wiemy… Wszystkim nam zależy na poprawieniu jakości powietrza, więc również popieramy tę ustawę.

Czy państwo senatorowie chcą panu ministrowi zadać jakieś pytanie? Nie.

Wobec tego otwieram dyskusję.

Czy państwo nasi goście, pani dyrektor krajowego biura…

(Zastępca Kierownika Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami Monika Sekuła: Pan minister wszystko powiedział, tak że dziękuję.)

Bardzo dziękuję.

Wobec tego zamykam dyskusję.

Czy są jakieś wnioski? Nie ma.

Wobec tego zgłaszam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Głosujemy.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Dziękuję bardzo.

Zamykam sto czterdzieste pierwsze posiedzenie…

(Głos z sali: Jeszcze sprawozdawca.)

Czy ktoś z kolegów chciałby się zgłosić na sprawozdawcę?

Wobec tego zastępca przewodniczącego, znana z obowiązkowości, przejmuje na siebie ten obowiązek z przyjemnością. Dziękuję bardzo.

Zamykam sto czterdzieste pierwsze posiedzenie komisji i zapraszam na kolejne, na godzinę 18.00. Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 18)