Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Środowiska (138.)

w dniu 25 czerwca 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1198, druki sejmowe nr 3412, 3464 i 3464-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 00)

(Posiedzeniu przewodniczy zastępca przewodniczącego Alicja Zając)

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1198, druki sejmowe nr 3412, 3464 i 3464-A)

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dzień dobry.

Otwieram sto trzydzieste ósme posiedzenie Komisji Środowiska, poświęcone rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw.

Ustawa jest z przedłożenia rządowego.

Chcę poinformować państwa przybyłych na posiedzenie, że posiedzenie naszej komisji jest transmitowana w internecie, jak również zapytać, czy na sali znajdują się osoby wykonujące działalność lobbingową. Nie widzę takich osób. Wobec tego dziękuję bardzo.

Chcę przywitać przybyłych na posiedzenie komisji gości: pana Krzysztofa Zarębę, prezesa zarządu stowarzyszenia „Ekorozwój”, panią Monikę Bieniek ze Stowarzyszenia „Polski Recykling” i pana prezesa Forum Recyklingu Samochodów Adama Małyszkę. Dzień dobry. Pozostali państwo byli już przywitani wcześniej, na poprzednim posiedzeniu. Aha, jeszcze pani dyrektor Magda Gosk, witam. Dziękuję bardzo.

Przystępujemy do procedowania nad tą ustawą, która została przyjęta przez Sejm.

Prosimy pana ministra o przedstawienie ustawy, oczywiście jej najważniejszych założeń, a także poinformowanie o potrzebie pilnego przyjęcia tej ustawy, o czym wszyscy zgromadzeni wiemy. Bardzo proszę.

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Wysoka Komisjo! Państwo Senatorowie!

Zmiana ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw związana jest tak naprawdę z koniecznością doprecyzowania przepisów dotyczących elektronicznej bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, czyli w skrócie bazy BDO. Historia tej ustawy jest oczywiście bardzo długa. Próby zbudowania bazy gospodarki odpadami były prowadzone przez wiele lat, z różnym skutkiem, a właściwie do tej pory ze słabym skutkiem. Ta ustawa ma na celu przyspieszenie prac nad rozwijaniem bazy gospodarki odpadami. Obecnie funkcjonuje tylko moduł rejestrowy podmiotów wprowadzających produkty, dalsze moduły już nie funkcjonują. Aktualnie prowadzimy rozbudowę tej bazy gospodarki odpadami, nie drogą przetargową, ponieważ ona w dotychczasowych próbach była nieskuteczna przez wiele lat, ale drogą zlecenia dla jednostki Ministerstwa Środowiska, czyli Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego. Trwają bardzo intensywne prace i mamy nadzieję – właściwie jesteśmy o tym przekonani – że baza w tym zakresie ruszy w sposób pełny od 1 stycznia 2020 r. Stąd potrzeba dostosowania przepisów i uaktualnienia, aby te moduły, które są planowane do uruchomienia od 1 stycznia 2020 r., miały podstawę prawną do funkcjonowania. Te moduły umożliwią ścisłą kontrolę przekazywania odpadów, a właściwie, można powiedzieć, śledzenie tych przekazywanych odpadów, ich ścieżki od wytwórcy, poprzez wszystkich pośredników, aż do pełnej neutralizacji. Moduł sprawozdawczy ułatwi przedsiębiorcom sprawozdawanie, przejście ze sprawozdań papierowych na sprawozdania elektroniczne. Ten system pozwoli również na bardzo skuteczną kontrolę gospodarki odpadami prowadzoną przez Inspekcję Ochrony Środowiska.

Oczywiście oprócz zmian, które są wprowadzane, i dostosowania do daty wejścia w życie, są również zmiany upraszczające, jak likwidacja obowiązku sprawozdań papierowych, czyli rejestracja online w bazie gospodarki odpadami będzie już dokumentem wystarczającym, zalogowanie się do tej bazy będzie dokumentem wystarczającym. Tym samym odstąpiono od wzorów formularzy rejestrowych, ewidencyjnych, sprawozdawczych, a ustawa zastępuje je zakresem informacji, jakie powinny być zbierane w bazie gospodarki odpadami. To też będzie ułatwiało potencjalną modyfikację bazy gospodarki odpadami bez konieczności zmiany ustawy. Oczywiście jest też dostosowanie reguły wydatkowej do zmienionego harmonogramu prac nad BDO.

Zmiany dotyczą również ułatwień dla podmiotów wprowadzających produkty, opakowania, gospodarujących odpadami. Mamy tu pełną cyfryzację procesu zawiadomienia marszałka, przesyłanie drogą elektroniczną, zniesienie obowiązku dostarczania oryginałów dokumentów, usunięcie wymogu składania podpisu elektronicznego na wnioskach, czyli zalogowanie się w bazie będzie już identyfikacją danego przedsiębiorcy. Wprowadzamy również zwolnienie wytwórcy odpadów będącego rolnikiem gospodarującym na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha z wpisu do rejestru prowadzenia ewidencji działalności. Do tej pory każde gospodarstwo rolne taki obowiązek miałoby spełniać. Oczywiście jeszcze nie spełniło prawie żadne, ale wdrożenie tego obowiązku i sankcje karne z tego tytułu, a z drugiej strony nieświadomość tego obowiązku powodowałoby liczne perturbacje. Wśród zmian jest również umożliwienie punktom selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, PSZOK-om, rejestracji przez gminę w BDO. Od 2021 r. będzie także możliwość przekazania przez BDO dokumentów potwierdzających zbieranie, odzysk, recykling odpadów, opakowań, olejów, czyli będzie pełna ewidencja drogi, jaką przemierzają odpady.

Myślę, że to chyba wszystko, co chciałbym powiedzieć na temat istoty tej ustawy. Ważny jest tutaj czas, ze względu na to, że prace nad BDO w systemie zleconym są bardzo zaawansowane, za kilka tygodni rozpoczną się już testy bazy gospodarki odpadami. Równocześnie zależy nam na tym, aby jak najwięcej przedsiębiorców można było przeszkolić, aby korzystali już w pełnym zakresie od 1 stycznia z tej bazy gospodarki odpadami, czyli chcemy, aby czas na przygotowanie przedsiębiorców był jak najdłuższy, żeby 3–4 miesiące przedsiębiorcy mieli na dostosowanie się do nowych warunków i wymogów, jeśli chodzi o bazę gospodarki odpadami. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Bardzo dziękuję panu ministrowi.

Chcę powiedzieć, że o ważności tej ustawy świadczy choćby wynik głosowania w Sejmie. Nieczęsto się zdarza, żeby 422 posłów głosowało za przyjęciem ustawy, było tylko kilka głosów przeciw i nikt się nie wstrzymał od głosu. To świadczy o tym, że jednak jest zrozumienie parlamentarzystów dla tego typu działań, które podejmują rząd i Ministerstwo Środowiska dla uszczelnienia systemu gospodarki odpadami, tak to najogólniej można powiedzieć.

Czy ktoś z państwa… Główny inspektor ochrony środowiska? Bardzo proszę. Myślę, że wobec tych wszystkich doniesień medialnych… Ja bardzo żałuję, że strażacy nas opuścili, bo mogliby nam powiedzieć o tych pożarach, którymi często zajmuje się prokuratura, bo nie są przypadkowe. Dziękuję bardzo.

Główny Inspektor Ochrony Środowiska Paweł Ciećko:

Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

To niezwykle istotna zmiana dla nas, dla Inspekcji Ochrony Środowiska, niezwykle potrzebna. Potrzebny nam był – jest – ten mechanizm do walki z mafią śmieciową, która grasuje w naszym kraju, walki z nieuczciwą konkurencją na rynku odpadów. Dla nas bardzo istotne jest to, że mamy uprawnienia do kontroli 24 godziny na dobę, bardzo mocno pomagają nam w tym obszarze prokuratura i policja, jak również Inspekcja Transportu Drogowego. Chodzi przede wszystkim o to, że do tej bazy online będą miały dostęp również organy ścigania, a więc na bieżąco inspektor i policjant czy funkcjonariusz ITD… będziemy wiedzieli po zatrzymaniu transportu, czy jest wpisany, a tym samym stwierdzimy jego legalność bądź nie. Możemy również prześledzić dokładnie, od miejsca wytworzenia do miejsca zagospodarowania tego odpadu, jego pełną trasę.

Kolejną rzeczą dla nas niezwykle istotną jest to, że na podstawie BDO będziemy również opracowywać roczne raporty, bardzo dokładne raporty, których do tej pory nie wykonywaliśmy na tym poziomie dokładności. Przede wszystkim gminy będą mogły realizować swoje zadania poprzez – już pan minister o tym wspominał – punkty selektywnej zbiórki odpadów, przez PSZOK-i, które będziemy mieć w bazie danych. Dla nas, jako Inspekcji Ochrony Środowiska, dla wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska czy organów wojewódzkich istotne jest to, że po ocenie, analizie ryzyka na podstawie wyników czy wglądu bezpośredniego, online w bazę danych odpadowych będziemy wiedzieli, gdzie uderzyć, jak uderzyć… I jeszcze raz podkreślam, dla nas dziś już nie ma znaczenia pora dnia ani to, czy jest to dzień świąteczny, czy dzień pracujący. Pracujemy 24 godziny na dobę i potrzebujemy tej bazy jak żaba dżdżu. Bardzo dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

Czy przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie? Dziękuję.

W takim razie poprosimy pana legislatora, w związku z tym, że w załączonej opinii do ustawy mamy zgłoszone uwagi szczegółowe dotyczące kilku poprawek, w mojej ocenie, porządkujących. Dziękuję bardzo.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Goście!

Tak jak pani przewodnicząca zauważyła, biuro zgłosiło uwagi do omawianej ustawy. Jest to 5 uwag szczegółowych, które zawierają propozycje poprawek, 1 uwaga redakcyjna.

I tak, pierwsze 2 uwagi dotyczą pojęć lub sformułowań, którymi posługuje się ustawa. Uwaga nr 1 dotyczy posłużenia się w ustawie pojęciem „adres e-mail”. W szeregu jednostek redakcyjnych, które zostały wymienione na początku punktu pierwszego omawianej opinii, na stronie 5, ustawodawca używa sformułowania „adres e-mail”. My zwracamy uwagę, że w przeważającej większości aktów prawnych występuje pojęcie „adres elektroniczny”, w szczególności w ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną, jak również w kodeksie postępowania administracyjnego. Stąd nasza propozycja poprawki, ażeby we wskazanych w punkcie pierwszym jednostkach redakcyjnych użyte w różnych przypadkach wyrazy „adres e-mail” zastąpić wyrazami „adres elektroniczny”.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając: To może później jeszcze raz… Najpierw poprosimy o omówienie uwag, one nie są jakieś bardzo skomplikowane, żebyśmy musieli każdą oddzielnie… Proszę o kolejną.)

Druga uwaga dotyczy art. 1 pkt 4 lit. a tiret pierwsze i art. 1 pkt 5 lit. d tiret drugie. W tych przepisach ustawodawca używa sformułowania „nazwa i numer ulicy”. My zwracamy uwagę, że nawet w języku potocznym trudno zdefiniować, o co chodziło ustawodawcy. Wydaje nam się, że chodziło o pozyskanie do rejestru takich danych jak adres domu bądź adres lokalu, w związku z czym proponujemy poprawkę porządkującą w art. 1 w pkcie 4 w lit. a w tiret pierwszym i w art. 1 w pkcie 5 w lit. d w tiret drugim, ażeby wyrazy „nazwa i numer ulicy” zastąpić wyrazami „nazwę ulicy, numer domu i lokalu”. Taka językowa poprawka.

(Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając: Bardzo dziękuję. Kolejna poprawka.)

Poprawka nr 3 odnosi się do art. 6 pkt 4 lit. b omawianej ustawy. Proponowane brzmienie wprowadzenia do wyliczenia w pkcie 10 w art. 56 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 określa sankcję w postaci administracyjnej kary pieniężnej za nieudostępnienie marszałkowi województwa, wbrew przepisom art. 23 ust. 10 i art. 24 ust. 9, wskazanych dokumentów „odpowiednio w terminie, o którym mowa w art. 23 ust. 7 albo w art. 24 ust. 5”. My zwracamy uwagę, że obowiązek określony w przepisach art. 23 ust. 10 i art. 24 ust. 9 obejmuje już swym zakresem udostępnienie dokumentów w terminach wskazanych w przepisach art. 23 ust. 7 albo art. 24 ust. 5. W związku z tym ta końcowa część wprowadzenia do wyliczenia naszym zdaniem jest zbędna, przepis bez tych przepisów jest dostatecznie określony jako przepis sankcyjny. W związku z tym składamy propozycję poprawki, ażeby w art. 6 w pkcie 4 w lit. b skreślić wyrazy „odpowiednio w terminie, o którym mowa w art. 23 ust. 7 albo art. 24 ust. 5”.

Czwarta uwaga ma charakter porządkujący, dotyczy art. 14 ust. 1 omawianej nowelizacji. W związku z faktem, iż w ustawie nie dokonuje się nowelizacja art. 9oa ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zbędna jest regulacja przejściowa odnosząca się do składania sprawozdań wymaganych na podstawie tego przepisu za 2019 r. W związku z tym proponujemy, ażeby w art. 14 skreślić ust. 1.

Ostatnia uwaga szczegółowa dotyczy art. 22 pktu 1. W myśl tego przepisu art. 1 pkt 21 lit. a wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. Zmiana w art. 1 pkcie 21 dotyczy art. 76 ustawy o odpadach i przewiduje, że podmioty zobowiązane do sporządzania sprawozdań, o których mowa w art. 73, art. 74a i art. 75, sporządzają te sprawozdania za pośrednictwem indywidualnego konta w bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. To jest zmiana z lit. a. Lit. b przewiduje uchylenie przepisu zawierającego upoważnienie do wydania przez ministra właściwego do spraw środowiska rozporządzenia dotyczącego określenia wzorów formularzy sprawozdawczych z zakresu gospodarowania odpadami. Lit. c przewiduje dodanie w tym przepisie ust. 6, zgodnie z którym sprawozdania sporządzane za pośrednictwem indywidualnego konta w bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami nie wymagają opatrzenia ich podpisem. I ta zmiana, zgodnie z przepisem o wejściu w życie ustawy, weszłaby w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy. Wydaje nam się, że ta zmiana jest powiązana z lit. a, w związku z czym proponujemy, ażeby nastąpiła zmiana i ażeby w art. 22 w pkcie 1 wyrazy „21 lit. a” zastąpić wyrazami „21 lit. a i c”, ażeby również lit. c w omawianym przepisie weszła w życie 1 stycznia 2020 r.

Ostatnia uwaga ma charakter czysto redakcyjny. Chodzi o art. 9. W tym przepisie jest odesłanie do art. 67 ust. 1 i 2. Ust. 5, który jest nowelizowany poprzez tę nowelizację nowelizacji nowelizacji, tak bym to określił, jest już umiejscowiony w art. 67, zbędne jest więc odesłanie do art. 67. W związku z tym proponujemy skreślić w ust. 5 w art. 9 wyrazy „art. 67”. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

Chciałabym teraz prosić o ustosunkowanie się pana ministra środowiska do tych poprawek.

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk:

Dziękuję bardzo.

Wprawdzie określenia „adres e-mail” oraz „nazwa i numer ulicy” występują w aktualnej ustawie, w art. 52, ale szczególnie jeśli chodzi o to drugie sformułowanie, „nazwa i numer ulicy”, faktycznie uwaga jest bardzo słuszna, bo to brzmi tak, jakby ulica miała swój numer, więc absolutnie tak.

(Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając: Czyli pierwsza nie, druga tak, tak?)

Nie, pierwsza też może być, to nie ma znaczenia. Ona jest…

(Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając: No bo one nie wypływają na materię ustawy, to są tylko…)

Ona jest… Ja tylko pragnę podkreślić, że…

(Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając: …porządkujące…)

Sformułowanie „adres e-mail” jest zapisane w aktualnej ustawie, którą zmieniamy, więc musielibyśmy konsekwentnie to wszystko tutaj zamienić. Co do określenia „nazwa i numer ulicy”, to całkowita zgoda, rzeczywiście należy to poprawić. To pewnie było takie niedopatrzenie przy poprzedniej legislacji, że tak powiem.

(Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając: Teraz trójka.)

Pozostałe traktujemy raczej jako poprawki legislacyjne, nie mamy uwag do zaproponowanych poprawek. To jest odniesienie do terminu, odniesienie do artykułów… Tak że akceptujemy.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

W takim razie… Nad poprawkami będziemy głosować na końcu, tak?

(Głos z sali: Tak, tak.)

A teraz otwieram dyskusję.

Proszę bardzo o zabieranie głosu.

Kto z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji?

(Brak nagrania)

Prezes Zarządu Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów Adam Małyszko:

Adam Małyszko, Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów.

Szanowna Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Cieszę się, że wreszcie będziemy mieli prawdziwą bazę BDO – bo do tej pory mieliśmy tylko rejestr – i że ministerstwo tym razem nie przełożyło tego o kolejny rok czy dwa, tylko z determinacją chce tę bazę uruchomić od 1 stycznia 2020 r., zwłaszcza w zakresie ewidencji odpadów. Troszeczkę jednak obawiamy się technicznych przeszkód, w związku z tym liczymy, że jak tylko ta ustawa trafi do prezydenta, podejmiemy próby jakiejś współpracy z tymi, którzy będą tę ustawę wdrażać. Chodzi o to, żebyśmy mogli wykazać być może jakieś praktyczne błędy i niedociągnięcia, coś, czego nie przeskoczymy, jak np. brak wagi u odbiorcy, który zdemontował jakieś szyny kolejowe, są one odpadem i trzeba je odebrać, ale też trzeba w tym samym czasie wypełnić w bazie danych kartę przekazania odpadów. Tak że liczymy na to, że będzie współpraca z przedsiębiorcami i uda się to 1 stycznia zacząć, pewnie z jakimiś kłopotami, ale przynajmniej zaczniemy tę współpracę.

Ale chciałbym też – to może nie dotyczy akurat ustawy o BDO, ale dotyczy BDO – żebyście państwo, Panie Ministrze, zastanowili się, w jaki sposób ułatwić wycofanie z rejestru przedsiębiorców szczególnie tych, którzy po 5 września z mocy prawa utracą ważność decyzji. Dlatego że w ustawie z 20 lipca ub.r., tej – w cudzysłowie – pożarowej, przewidziano, że kto w terminie 12 miesięcy, czyli do 5 września, nie złoży kompletnego wniosku, czyli wniosku spełniającego wymagania, temu decyzja wygaśnie. Nie ma jednak mowy o tym, w jaki sposób będzie to odnotowane w bazie danych o odpadach, czyli w jaki sposób przedsiębiorcy, którzy z takich firm lub do takich firm przekazują odpady, mają się zorientować, że ta firma utraciła po prostu status firmy posiadającej zezwolenie. Wiąże się to z dokumentami potwierdzającymi recykling, odzysk, z prawidłowym obiegiem dokumentów. Czasu mamy bardzo mało. Obawiamy się, że strażacy mogą nie zdążyć uzgodnić postanowienia. Tego czasu jest bardzo mało. Jesteśmy na etapie raportów i cały czas są poprawki, ludzie przebudowują zakłady, robią jakieś tam ściany itd., wszyscy pracujemy, żeby zdążyć, ale obawiamy się, że nie wszystkie dokumenty będziemy mogli mieć na czas. A w art. 14 w ust. 4 tej ustawy jest napisane: „wniosek spełniający wymagania”. Ja chciałbym, żeby przy okazji jakichś zmian doprecyzować, że po tym terminie będzie można te wnioski uzupełniać, lub przynajmniej żeby ministerstwo wydało taką interpretację. Chodzi po prostu o to, żeby nie wylać dziecka z kąpielą, czyli żeby ci, którzy starali się, ale nie zdążyli, mogli tę działalność kontynuować, a jednocześnie – tu wracam do BDO – żeby w tej bazie były firmy, które złożyły wniosek i które po prostu kontynuują tę działalność. W inny sposób nie będziemy wiedzieli, kto jest na rynku tym, komu możemy przekazać odpady.

I drobna uwaga już do tej ustawy. W art. 2 w pkcie 3, dotyczącym art. 9nb ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w lit. a jest mowa o tym, że sprawozdanie mają złożyć… Ja może chwilkę zaczekam… W art. 9nb ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ust. 1 otrzymuje brzmienie: „Podmiot zbierający odpady komunalne, z wyłączeniem podmiotu, o którym mowa w art. 9na ust. 1, oraz podmiotu zbierającego odpady komunalne przyjmującego odpady komunalne od innego zbierającego odpady komunalne, jest obowiązany do sporządzania rocznych sprawozdań”. Te roczne sprawozdania dotyczą zbierania odpadów komunalnych przez punkty skupu złomu, które zbierają odpad komunalny, makulaturę i inne. I teraz popatrzcie państwo… Czy na pewno o to chodziło ministerstwu? To jest wyłączenie podmiotowe, czyli jeżeli ktoś zbiera odpady od osób fizycznych i jednocześnie zbiera odpady od innych podmiotów zbierających odpady, jest wyłączony z obowiązku sporządzenia sprawozdania. Czyli ja zbieram odpady od osób fizycznych i – tak czytam ten przepis – będę zwolniony ze złożenia tego sprawozdania. Czy na pewno o to chodziło, żeby te odpady nie były ujęte dla gmin w sprawozdawczości, która poprawia im wynik w zakresie poziomów odzysku, recyklingu odpadów komunalnych? To jest takie zwolnienie podmiotowe, prawda? My to ćwiczyliśmy po raz pierwszy w tym roku, składając sprawozdania. Było bardzo dużo zamieszania, ponieważ część firm i gmin uważało, że trzeba złożyć sprawozdanie do gminy, na terenie której się zebrało odpady. Otóż tu były wyjaśnienia ze strony ministerstwa, że sprawozdanie trzeba złożyć do gminy, na terenie której jest dany punkt zbiórki.

I jeszcze jedna drobna uwaga. Nie ma określonych kodów odpadów. Pozostaje tylko jedno stwierdzenie: odpady komunalne. Czasami trudno będzie nam określić, czy te odpady są odpadem komunalnym, np. z budownictwa, czy odpadem innym niż komunalny. My, jako prowadzący stacje demontażu, mamy zgodnie z art. 23 ustawy o recyklingu odebrać części po demontażu od osób, które naprawiają samochody. Pytanie, czy to jest odpad komunalny, czy to nie jest odpad komunalny, czy będziemy musieli to sprawozdanie składać, czy nie. Proszę na to zwrócić uwagę, bo szkoda by było, żeby ten strumień odpadów, który trafia do tych punktów, nie był uwzględniony w sprawozdaniach, które gminy składają. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś…… Może na końcu, po dyskusji poprosimy pana ministra o…

Bardzo proszę, pan prezes Zaręba.

Prezes Zarządu Polskiej Izby Gospodarczej „Ekorozwój” Krzysztof Zaręba:

Krzysztof Zaręba, Polska Izba Gospodarcza „Ekorozwój”.

Ja, przeglądając uwagi do projektu tej ustawy, nie znalazłem słowa o olejach przepracowanych. Być może gdzieś mi to umknęło. Ale oleje zużyte są dosyć ważnym elementem, szczególnie w kontekście tego, o czym będziemy mówili w drugiej części posiedzenia – zanieczyszczenia powietrza i spraw związanych ze smogiem. W związku z tym pytanie, czy pan minister odłożył uregulowanie tych spraw na następny etap. Oleje zużyte są bardzo istotnym elementem w kontekście zanieczyszczenia powietrza. Te sprawy związane są również z funkcjonowaniem naszego jedynego recyklera olejów przepracowanych, jakim jest rafineria Jedlicze. W związku z tym to jest istotna sprawa, także z uwagi na funkcjonowanie i możliwości zwiększenia produkcji olejów bazowych, a równocześnie zmniejszenia importu ropy naftowej, co dla gospodarki jest istotne. W sumie obliczyliśmy, że budżet państwa miałby dosyć duże zyski w przypadku uregulowaniu tej sprawy. W związku z tym warto akurat sprawie olejów przepracowanych poświęcić trochę uwagi.

Myślę, że ponieważ rozmawialiśmy już na ten temat z panem ministrem, to pan minister te oleje już gdzieś sobie zakonotował, ale przypominam, że jest to sprawa bardzo, bardzo istotna. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo panu prezesowi.

Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.

Wobec tego zamykam dyskusję.

Poproszę pana ministra o zabranie głosu.

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk:

Dziękuję bardzo.

Odpowiadając na to ostatnie pytanie, dotyczące olejów, powiem, że to jest nowelizacja ustawy, która zmienia terminy, dostosowuje bazę elektroniczną, wycofuje sprawozdania papierowe itd., nie odnosi się ona do części merytorycznej, jakie rodzaje odpadów… Tu ani się nie likwiduje, ani nie znosi przepisu dotyczącego żadnego rodzaju odpadów, to jest zawarte w funkcjonującej ustawie. Art. 51 ust. 1 dotyczy posiadacza odpadów, który uzyskał pozwolenie na wytwarzanie odpadów, posiadacza odpadów, który uzyskał zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów… To oczywiście obejmuje wszystkich tych… Wytwórcy czy posiadacze odpadów w postaci przepracowanych olejów należą do tej kategorii, muszą uzyskać wpis do rejestru z urzędu, stąd w nowelizacji nie powtarzamy kategorii odpadów, proszę się więc nie obawiać, oleje przepracowane będą…

(Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając: Zagospodarowane.)

…zewidencjonowane, na pewno. Oczywiście dalszą konsekwencją będzie ich zagospodarowanie w taki sposób, jak tutaj było sugerowane. I to by było oczywiście najlepsze wyjście, a nie żadne inne, np. spalanie, nie daj Boże, takich przepracowanych olejów.

Jeśli chodzi o sprawozdanie dotyczące podmiotu zbierającego, czyli art. 9nb, to myślę, że oczywiście weźmiemy to pod uwagę, gdyby były wątpliwości interpretacyjne. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach jest jeszcze na etapie procedowania. Gdybyśmy znaleźli lukę, nie daj Boże, albo interpretacji by się nie dało zrobić, to wtedy w tej ustawie można byłoby to jeszcze uzupełnić. Na tym etapie nie jestem w stanie się odnieść do tej uwagi merytorycznej, żeby nie zepsuć tej ustawy.

Co do pierwszej części… Zamierzamy testy robocze przeprowadzić w sierpniu, a od września rozpocząć współpracę z przedsiębiorcami w celu przeszkolenia i wdrożenia BDO przez przedsiębiorców. Mam nadzieję, że te 3–4 miesiące to powinien być wystarczający czas. Oczywiście liczymy też na współpracę z organizacjami przedsiębiorców w tym zakresie.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Ja chciałabym powiedzieć, że także my w komisji otrzymywaliśmy pewne stanowiska dotyczące tej zmiany, jak również sygnały od samorządów, które zawsze, kiedy jest jakaś zmiana dotycząca też samorządów, są bardzo zainteresowane. Samorządy obawiają się, czy w ten sposób poprawimy sytuację w kwestii odpadów na terenie Polski. Bo samorząd w zależności od tego, jak jest prężny, łatwiej lub mniej łatwo sobie radzi z problemem zagospodarowania odpadów. To tak się ładnie nazywa „zagospodarowanie”, a powinno się nazywać „pozbawianie” czy… Bo przecież chodzi o to, żeby uporać się z tym problemem jak najlepiej i odzyskać z odpadów to, co jest wartościowe, do dalszej przeróbki. Nam cały czas właśnie o to chodzi, żebyśmy odpady traktowali także jako produkt do dalszego etapu, bo przecież z tego mogą być ogromne korzyści.

Ja często podróżując po Polsce, widzę, że są wystawione te żółte worki plastikowe. I stwierdziłam, że w sumie w odpadach najwięcej jest plastiku, a plastik jest przecież bardzo prosty do przetworzenia, trzeba tylko odpowiednio go posegregować i przeznaczyć do dalszej obróbki.

Ja przekażę państwu jedno ze stanowisk, które wpłynęły do komisji.

Skoro nie ma więcej głosów w dyskusji, to czy pan profesor, nasz ekspert, chciałby zabrać głos?

(Ekspert Komisji Środowiska Marek Gromiec: Nie, dziękuję.)

Dziękuję bardzo.

(Minister Środowiska Henryk Kowalczyk: Jeszcze…)

Wobec tego ja pozwolę sobie…

(Głos z sali: Jeszcze pan minister.)

Pan minister. Bardzo proszę.

Minister Środowiska Henryk Kowalczyk:

Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.

Aby ustosunkować się do tych różnych poruszonych tu spraw, powiem, że oczywiście ta ustawa nie rozwiązuje wszystkich problemów. To jest ustawa o BDO, a my jesteśmy…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak.

…My jesteśmy generalnie na etapie prac nad wdrożeniem dyrektywy odpadowej, wprowadzeniem rozszerzonej odpowiedzialności producenckiej i ewentualnych opłat, które wytwarzający czy dostarczający odpady, wprowadzający na rynek odpady – bo to zarówno wytwarzający, jak i np. sieci handlowe, które sprowadzają produkty z opakowaniami – zanieczyszczający wnosi… Pracujemy więc nad tym systemem, aby zasilić system gospodarki odpadami i zasilić system zbiórki selektywnej i recyklingu środkami, które będą pochodziły właśnie z opłat recyklingowej czy produktowej, czy kaucyjnej – w tej chwili na roboczo różne nazwy są używane. I to będzie jak gdyby komplet rozwiązań dotyczących problemu gospodarki odpadami. To, co dzisiaj rozpatrujemy, to jest właściwie budowanie narzędzia do rozwiązania tego problemu – szczelna, skuteczna ewidencja odpadów i śledzenie ich szlaku przemieszczania.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

Ja z reguły staram się mówić pozytywnie, ale w tym momencie muszę powiedzieć, że my, pracujący długo w Komisji Środowiska – ja pracuję również w Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej – widzieliśmy, ile dokumentów koniecznych do procedowania zalegało wcześniej, w poprzednich latach, w ministerstwie. Ubolewałam nad tym i często to mówiłam na posiedzeniach Komisji Środowiska, że niestety środowisko nie było w należytym zainteresowaniu poprzedniego rządu. No, przepraszam, to są fakty i to trzeba powiedzieć. Dlatego teraz są tak intensywne prace i czasami mogą być pewne niedociągnięcia. Ale to są drobne sprawy, a główna sprawa, żeby usprawnić te wszystkie procedury, jest właściwie przygotowana.

Wobec tego ja przejmuję te poprawki i będziemy przystępować do głosowania nad nimi.

Ja myślę, że one nie są skomplikowane, więc nie będę jeszcze raz ich czytać, tylko będę… Mamy tutaj tekst opinii razem z tymi poprawkami.

Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 1 dotyczącą art. 1, pkt 1 lit. b tiret drugie, pkt 4 lit. a i b tiret pierwsze, pkt 5 lit. d tiret… Nie, nie, to jest… Pan legislator to wszystko już przedstawił, wobec tego nie będę tego powtarzać, tylko będziemy… Chodzi konkretnie o zmianę… czy ma być „adres e-mail”, czy „adres elektroniczny”. To poprawka nr 1.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (2)

Ja się wstrzymałam…

(Głos z sali: Ja też.)

…bo ja nie jestem biegła… Czyli 2:2? Proszę bardzo…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Czyli 2 głosy za.

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (3)

Wobec tego poprawka nie przeszła…

(Głosy z sali: Przeszła.)

(Głos z sali: Przeszła, bo 2 głosy za.)

Nie, nie, bo…

(Głos z sali: Ale to było wstrzymanie się od głosu, nie głos przeciw, więc przeszła.)

Nie… Nie zauważyłam…

To w takim razie poprawka nr 1 – na plus.

Poprawka nr 2, akceptacja rządu.

Kto jest za? (4)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Czyli na plus, poprawka nr 2 została przyjęta.

Poprawka nr 3 dotyczy powtórzenia tego terminu zbędnego w ocenie pana legislatora.

Kto jest za? (4)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Nie widzę…

(Głos z sali: 1 głos „wstrzymuję się”, senator Ryszka.)

Aha, bo ja nie zauważyłam senatora Ryszki. Przepraszam bardzo. Proszę się meldować, jak pan senator się pojawia. Dziękuję.

Wobec tego poprawka nr 3 przeszła.

Poprawka nr 4, skreślenie w art. 14, to jest również poprawka porządkująca.

Kto jest za? (5)

Dziękuję. Poprawka nr 4 przeszła.

Poprawka nr 5 to jest ta poprawka dotycząca również skreślenia zbędnego przywołania…

Może pan legislator…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

To ja już tylko skrótowo powiem. To jest ta poprawka, która dotyczy przepisu końcowego, tak jak mówiłem, tego rozszerzenia, żeby w art. 1 w pkcie 21 lit. a i c wchodziły w życie 1 stycznia 2020 r.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

Kto z państwa senatorów jest za? (5)

Kto jest przeciw? (0)

I nikt się nie wstrzymał od głosu.

I uwaga redakcyjna również została przyjęta, więc tego nie głosujemy…

(Głos z sali: Musimy przegłosować.)

Mamy ją przegłosować, tę uwagę redakcyjną? Wobec tego tę uwagę redakcyjną…

To proszę bardzo…

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński:

Ja już ją omawiałem, to jest poprawka czysto redakcyjna. Skreślamy zbędne odesłanie do jednostki redakcyjnej, w której znajduje się ustęp.

Zastępca Przewodniczącego Alicja Zając:

Dziękuję bardzo.

Kto jest za? (5)

Jednogłośnie, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw.

Wobec tego całość ustawy.

Kto jest za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw? Proszę o podniesienie ręki. (5)

Dziękuję bardzo. Nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Dziękuję bardzo.

(Głos z sali: Sprawozdawca.)

Sprawozdawca. Proponuję pana senatora Macieja Łuczaka.

(Senator Maciej Łuczak: Dziękuję bardzo.)

Czy wyraża zgodę? Wyraża. Dziękuję bardzo.

Wobec tego zamykam sto trzydzieste ósme posiedzenie.

Dziękuję bardzo panu ministrowi i osobom towarzyszącym, wszystkim gościom naszej komisji. Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 16 minut 40)