Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Ustawodawczej (329.)

w dniu 23 maja 2019 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (druk senacki nr 1178, druki sejmowe nr 3144 i 3371).

2. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (druk senacki nr 1176, druki sejmowe nr 3295, 3394 i 3394-A).

3. Pierwsze czytanie projektu uchwały w 40. rocznicę I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski oraz w 30. rocznicę odrodzenia Senatu RP (druk senacki nr 1169).

(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 33)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Stanisław Gogacz)

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Dzień dobry państwu.

Otwieram posiedzenie senackiej Komisji Ustawodawczej.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (druk senacki nr 1178, druki sejmowe nr 3144 i 3371)

Przedmiotem obrad na posiedzeniu są 3 punkty, z których pierwszy dotyczy ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego; druk senacki nr 1178, druki sejmowe nr 3144 i 3371.

Sprawozdawca – poseł Bartłomiej Wróblewski, legislator – pan Michał Gil. Witam państwa.

Chciałbym oczywiście powitać pana ministra, pana sędziego, gości, którzy przybyli dzisiaj na nasze obrady.

Chciałbym poinformować, że ustawa, którą rozpatrujemy, a którą otrzymaliśmy z Sejmu, to jest inicjatywa Senatu. Ustawa stanowi realizację postulatu zawartego w petycji wniesionej do Senatu 11 grudnia 2017 r. Autor petycji zwrócił się o wprowadzenie zmiany w art. 57 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego w taki sposób, aby nadanie pisma w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej było zrównane w skutkach z nadaniem pisma w polskiej placówce pocztowej.

Pan marszałek projekt tej ustawy zmieniającej k.p.a. wniósł do Sejmu dnia 14 grudnia 2018 r. Przedstawicielem Senatu był pan senator Jan Rulewski.

Proszę państwa, chciałbym… Jeżeli chodzi o nasze Biuro Legislacyjne, to z tego, co wiem, wynika, że nie ma uwag.

Czy pan minister chciałby się wypowiedzieć na temat właśnie tej nowelizacji?

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Łukasz Piebiak:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo, ja jestem tu w sprawie punktu drugiego, ale ten pierwszy brzmi bardzo rozsądnie.

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Proszę państwa, czy ktoś chciałby zabrać głos?

Jeżeli nie, to ja proponuję, żebyśmy przystąpili do głosowania nad przyjęciem tej ustawy.

Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy zawartej w druku senackim nr 1178? (9)

Głosów sprzeciwu nie ma, nikt się nie wstrzymał.

W takim razie stwierdzam, że komisja senacka przyjęła, pozytywnie zaopiniowała przedmiotową ustawę.

Czy ktoś z państwa chciałby może zgłosić się? To jest wykonanie petycji.

Pani Barbara Zdrojewska wystąpi jako senator sprawozdawca?

(Senator Barbara Zdrojewska: Dobrze, proszę bardzo…)

Dobrze. W takim razie, jeżeli nie ma innych propozycji, pani senator Barbara Zdrojewska będzie sprawozdawcą komisji w tym punkcie.

Dziękuję panu legislatorowi.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (druk senacki nr 1176, druki sejmowe nr 3295, 3394 i 3394-A)

Proszę państwa, przystępujemy do punktu drugiego porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego; druk senacki nr 1176, druki sejmowe nr 3295, 3394 i 3394-A.

Sprawozdawca – poseł Bartłomiej Wróblewski, legislator – pani Danuta Drypa.

Proszę państwa, jest to wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 listopada 2013 r., wskutek którego art. 71 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym zaprzeczenie ojcostwa nie było dopuszczalne po śmierci dziecka, utracił moc obowiązującą, oraz wykonanie postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lutego 2014 r., które sygnalizuje potrzebę wprowadzenia unormowania zapewniającego odpowiednie kwalifikacje kuratora do reprezentacji dziecka w postępowaniu karnym w razie konfliktu interesów między jego rodzicami i nałożenie na tegoż kuratora obowiązków informacyjnych w stosunku do rodzica sprawującego pieczę nad dzieckiem. To tyle, jeżeli chodzi o charakterystykę tej nowelizacji.

To jest inicjatywa rządowa, tak jak powiedziałem – druk nr 3295. To rząd wykonał ten wyrok Trybunału Konstytucyjnego, to orzeczenie i to postanowienie.

W takim razie poproszę pana ministra, ażeby – jeżeli się zgodzi – zreferował propozycje legislacyjne zawarte w tym przedłożeniu.

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Łukasz Piebiak:

Bardzo dziękuję.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Tak jak pan przewodniczący krótko powiedział, inicjatywa rządowa koncentruje się na konieczności wykonania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, konkretnie wyroku z 26 listopada 2013 r. oraz postanowienia z 11 lutego 2014 r. Obejmuje zmiany kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz kodeksu postępowania cywilnego.

Jeżeli chodzi o kodeks rodzinny, określa ona zasady dotyczące ustalenia i zaprzeczenia macierzyństwa w przypadku śmierci dziecka, zaprzeczenia ojcostwa po śmierci dziecka, ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa po śmierci dziecka, ustalenia ojcostwa po śmierci dziecka, wreszcie roli prokuratora w procesach o ustalenie i zaprzeczenie macierzyństwa oraz w procesach o ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa, ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa również po śmierci dziecka, kwalifikacji i sposobu działania kuratora w postępowaniu, w którym jest ustanawiany, oraz przy czynnościach celem reprezentowania dziecka, wreszcie wynagrodzenia kuratora ustanowionego na podstawie art. 99 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. To tyle, jeśli chodzi o kodeks rodzinny.

W ramach nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego wskazuje się strony poszczególnych procesów filiacyjnych w przypadku wytoczenia powództwa przez prokuratora, w tym w razie śmierci dziecka, i określa sposób rozstrzygnięcia na wypadek śmierci dziecka w toku postępowania filiacyjnego. Myślę, że to wystarczy celem ogólnego przedstawienia zawartości merytorycznej projektu.

Opinia jest pozytywna, a więc wydaje się, że ustawa jest dopracowana. Proszę o jej poparcie. Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Dziękuję.

Zanim ewentualnie udzielę głosu kolejnym uczestnikom posiedzenia komisji, chciałbym jeszcze listę gości przedstawić. Już witałem oczywiście pana ministra, ale chciałbym też powitać pana adwokata, dra Karola Pachnika – Naczelna Rada Adwokacka; pana Tomasza Iwańskiego – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji; naszych legislatorów; pana Roberta Kowalczuka – Ministerstwo Sprawiedliwości; panią Anetę Pośpiech – też Ministerstwo Sprawiedliwości.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze, dziękuję bardzo.

Czy Biuro Legislacyjne chciałoby się wypowiedzieć? Opinia jest pozytywna, prawda?

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?

Pan…

(Pełnomocnik do spraw Legislacji Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej Karol Pachnik: …Karol Pachnik, Naczelna Rada Adwokacka.)

Naczelna Rada Adwokacka, pan pełnomocnik prezesa do spraw legislacji.

(Pełnomocnik do spraw Legislacji Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej Karol Pachnik: Tak.)

Bardzo proszę.

Pełnomocnik do spraw Legislacji Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej Karol Pachnik:

Jedno zdanie: naczelna rada popiera przedłożoną ustawę. Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Dobrze. Naczelna Rada Adwokacka popiera przedłożoną ustawę.

Czy ktoś chciałby zabrać głos?

Jeżeli nie, to w takim razie przystąpimy do głosowania nad przyjęciem ustawy – bez poprawek, bo nikt nie zgłosił poprawek – zawartej w druku senackim nr 1176.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej ustawy? (9)

Kto się sprzeciwia? (0)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Pan senator zgłaszał chęć bycia sprawozdawcą. Prawda?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Czy ktoś z państwa chciałby być sprawozdawcą?

(Senator Barbara Zdrojewska: Ja już mam jedną…)

(Senator Grażyna Sztark: Proszę?)

(Senator Barbara Zdrojewska: Ja już mam jedną…)

(Wypowiedzi w tle nagrania)

(Senator Barbara Zdrojewska: Słuchajcie, ja już mam jedną… Panowie…)

Czy ktoś chciałby być sprawozdawcą? Bo jeżeli nie, to przewodniczący będzie…

(Senator Grażyna Sztark: Dobra, no to już niech będzie…)

To w takim razie…

(Senator Grażyna Sztark: Ale to nie na tym posiedzeniu, tylko na następnym.)

No…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, ale to nie jest kontrowersyjne, tak że…

(Senator Grażyna Sztark: Nie, nie, mnie nie chodzi o…)

A, czy w piątek, czy we wtorek. Tak?

(Senator Grażyna Sztark: Tak.)

To ja nie wiem.

(Głos z sali: We wtorek.)

Pani Grażyna Anna Sztark będzie sprawozdawcą. Dziękuję bardzo za tę deklarację.

I teraz przechodzimy, jeżeli jest pan senator Jan Żaryn…

(Głos z sali: Nie ma. Musimy ogłosić przerwę techniczną.)

A czy wiadomo za ile będzie?

(Głos z sali: Właśnie Ania poszła dzwonić.)

Dziękuję panu ministrowi, dziękuję państwu.

(Przerwa w obradach)

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Proszę państwa, wznawiam posiedzenie senackiej Komisji Ustawodawczej.

Punkt 3. porządku obrad: pierwsze czytanie projektu uchwały w 40. rocznicę I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski oraz w 30. rocznicę odrodzenia Senatu RP (druk senacki nr 1169)

Przedmiotem obrad jest punkt trzeci: pierwsze czytanie projektu uchwały w 40. rocznicę I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski oraz w 30. rocznicę odrodzenia Senatu RP; druk senacki nr 1169.

Przedstawiciel wnioskodawców – senator Jan Żaryn, legislator – Jakub Zabielski.

Nie pozostaje nam nic innego, jak tylko przekazać głos panu senatorowi Janowi Żarynowi.

Bardzo proszę.

Senator Jan Żaryn:

Dziękuję bardzo.

Jak państwo wiedzą, Sejm, który obradował, zanim myśmy się spotkali w tej kwestii, podjął uchwałę o tym samym tytule i o podobnej treści – w tym sensie, że ta uchwała sejmowa była ze mną konsultowana jako z przedstawicielem Senatu, co zresztą widać po treści zarówno projektu senackiego, jak i tego, co Sejm ostatecznie uchwalił. I w związku z tym, mając te obydwa teksty przed sobą, chciałbym zaproponować, Panie Przewodniczący – ze względu na wagę uroczystości, które nas czekają 4 czerwca, w trzydziestą rocznicę wydarzeń z tamtego dnia – żebyśmy jednak postarali się uchwalić wspólną uchwałę sejmowo-senacką, przy czym ten projekt potraktowalibyśmy jako tekst wiodący.

Zanim odczytam, tylko powiem, że niewątpliwie jestem dość mocno osobiście przywiązany… Ale nie będę się upierał, no bo ważniejsze jest chyba to, żebyśmy jednak wspólną uchwałę podjęli. Jestem tak po ludzku przywiązany do tego akapitu senackiego, że się tak wyrażę, który jest w tej mojej wersji, a który z przyczyn oczywistych nie został przeniesiony na grunt Sejmu. Nie wspomina się w tym akapicie zmarłych sejmowych marszałków, co oczywiście stanowiło, jak rozumiem, słabość tego akapitu, ale z kolei podkreślało wyjątkowe znaczenie Senatu, ponieważ to Senat został wybrany w 100% wolnych, demokratycznych wyborach i stał się w związku z tym takim łącznikiem między niepodległą II Rzeczpospolitą a rodzącą się Rzeczpospolitą po 1989 r. To chciałem powiedzieć dla spokoju sumienia.

A teraz, jeśli można, odczytam tę wersję sejmową.

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Czyli, Panie Senatorze, pan odczyta już tę wersję, którą pan proponuje do przyjęcia?

(Senator Jan Żaryn: Tak.)

Taką wersję pan odczyta?

(Senator Jan Żaryn: Tak.)

I ona będzie taka sama jak w Sejmie?

(Senator Jan Żaryn: Tak jest.)

To bardzo proszę.

Senator Jan Żaryn:

Reasumując: odczytam wersję sejmową i postuluję, by stała się ona także naszą uchwałą. A brzmi ona następująco.

„W 40. rocznicę I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski oraz w 30. rocznicę odrodzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i częściowo wolnych wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

«Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej Ziemi!» – wołał papież Jan Paweł II 40 lat temu, 2 czerwca 1979 roku, podczas swej pierwszej mszy świętej odprawionej na polskiej ziemi, na pl. Zwycięstwa w Warszawie. Te słowa zapadły głęboko w zbiorową pamięć Polaków, stając się sygnałem do niezwykłych przemian. Obudzeni jako naród przez Jana Pawła II, znaleźliśmy w sobie siłę, by wbrew przemocy i kłamstwu budować sferę wolności w ofiarnej działalności opozycji demokratycznej oraz w ramach wielkiego ruchu «Solidarność». Zmierzając ku niepodległości, witając papieża podczas jego kolejnych pielgrzymek, Polacy wołali: «Nie ma wolności bez solidarności».

Realizacja tego hasła stała się możliwa, gdy w Polsce i w innych krajach Europy Wschodniej, a wreszcie w Związku Sowieckim zaczęły kruszyć się podstawy komunistycznego systemu. 30 lat temu, 4 czerwca 1989 roku, Polacy mogli po raz pierwszy, choć jeszcze w formie bardziej plebiscytowej niż realnie demokratycznej, potwierdzić swoje niepodległościowe aspiracje w akcie wyborczym. Ówczesny obóz «Solidarności» odniósł spektakularne zwycięstwo w wolnych wyborach do Senatu, a w kontraktowych wyborach do Sejmu zdobył wszystkie mandaty, których dotyczyła autentyczna rywalizacja. Klęska komunistów w wyborach 4 czerwca 1989 roku otworzyła drogę do odbudowy demokracji i przywrócenia suwerenności Polski, a następnie, jesienią 1989 roku, do demokratycznych przemian w państwach sowieckiej strefy wpływów.

Sejm i Senat w rocznicę wyborów 4 czerwca 1989 roku wspominają wydarzenia, które prowadziły do spełnienia marzeń Polaków o wolności i niepodległości.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.

Tak brzmi ten projekt. Ma on na pewno jedną zaletę. Postulowano wielokrotnie, żebym się nie rozpisywał, i to wziąłem sobie do serca. Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Dziękuję bardzo.

No, został przedstawiony tekst taki ujednolicony. Zmierzamy do tego, żeby był to właśnie taki tekst jak ten, który został przyjęty w Sejmie.

Czy ktoś chciałby zabrać głos?

Pan senator Piecha. Bardzo proszę.

Senator Wojciech Piecha:

Ja mam jedno pytanie. Jak było w Sejmie? Jakim stosunkiem głosów Sejm przyjął tę uchwałę? Czy to była jednomyślnie przyjęta uchwała, czy ktoś się wstrzymał?

Senator Jan Żaryn:

Według mojej wiedzy – ale nie będę się upierał – wszyscy głosowali za, a przynajmniej nikt nie był przeciw. Były chyba osoby, które wstrzymały się od głosu, ale nie pamiętam w tej chwili, tak że proszę tego nie traktować jako…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Może pan sprawdzić?

(Brak nagrania)

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

…Dotyczące Senatu, tak?

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Niektórzy byli senatorami kiedyś, a potem…

(Senator Grażyna Sztark: No tak, bo Senat był całkiem wolny.)

To nie wiem… Czy czekamy na informację?

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Ja sprawdzę i podam.)

(Senator Grażyna Sztark: Nie…)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Proszę państwa, w takim razie poddaję pod głosowanie tekst, który został przedstawiony – tekst projektu uchwały w 40. rocznicę I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Mogę?)

Tak.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski:

Przepraszam, że wchodzę w słowo, ale za chwilę może mi umknąć. Wynik: 412 posłów za, nikt nie był przeciw, 3 posłów wstrzymało się od głosu.

Przewodniczący Stanisław Gogacz:

Proszę państwa, otrzymaliśmy już odpowiedź na zadane pytanie.

(Senator Marek Borowski: Tych trzech to byli senatorowie.)

(Wesołość na sali)

Nie, chyba byłoby więcej.

(Głos z sali: …Poczucia humoru pana senatora.)

(Senator Grażyna Sztark: Tak, tak uznajemy.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Senator Grażyna Sztark: Nie, za brak tego akapitu.)

(Senator Jan Żaryn: Tak, tak jest…)

A, za ten brak. To w ten sposób… Nie, myślę, że taka prawidłowość nie rządziła tymi właśnie… Ale ja też nie wiem, jakie były właśnie uzasadnienia.

Proszę państwa…

(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski: Trzy osoby z Konfederacji się wstrzymały.)

Ano właśnie, to już jest odpowiedź. Z Konfederacji, no tak – jest już odpowiedź.

Proszę państwa, w takim razie przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały zawartym w druku senackim nr 1169.

(Rozmowy na sali)

Proszę państwa, teraz przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały zawartym w druku senackim nr 1169 w wersji, jaka została przedstawiona, odczytana przez pana senatora Jana Żaryna.

Kto jest za przyjęciem takiej wersji? (9)

Kto jest przeciwny przyjęciu uchwały w takiej wersji? (0)

Kto się wstrzymał od głosu? (0)

Czyli w takim razie możemy… Stwierdzam, że uchwała uzyskała poparcie Komisji Ustawodawczej.

Czy sprawozdawcą może być senator, który nie jest członkiem Komisji Ustawodawczej?

(Senator Grażyna Sztark: Ale to jest okolicznościowa uchwała.)

To może być, dobrze. Bo pani właśnie musiała zastępować kiedyś kogoś, kto nie był w takiej…

(Senator Grażyna Sztark: No tak, bo to nie była okolicznościowa…)

A to jest uchwała okolicznościowa, więc może pan senator być sprawozdawcą.

Zgadza się pan senator być sprawozdawcą na tak uroczystej sesji zgromadzenia? Tak.

Bardzo dziękujemy w takim razie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

A tak, bo to będzie posiedzenie… Zgromadzenie to będzie, tak?

(Głos z sali: Nie…)

(Głos z sali: Nie, to będzie na tym najbliższym posiedzeniu, a tam będzie odczytane.)

A, odczytane będzie? Dobrze.

Dziękuję bardzo.

Zamykam posiedzenie senackiej Komisji Ustawodawczej.

(Koniec posiedzenia o godzinie 12 minut 58)