Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Infrastruktury (84.)

w dniu 27 kwietnia 2017 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Prawo pocztowe (druk senacki nr 487, druki sejmowe nr 1426 i 1471).

(Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 32)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Stanisław Kogut)

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Infrastruktury Senatu Rzeczypospolitej IX kadencji.

Informuję panów senatorów i państwa, że posiedzenie naszej komisji jest transmitowane w Internecie.

No, i muszę zapytać – bo omawiamy posiedzeniu prawo pocztowe – czy w uczestniczą przedstawiciele podmiotów prowadzących działalność lobbingową. Nie.

Punkt 1. porządku obrad: Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Prawo pocztowe (druk senacki nr 487, druki sejmowe nr 1426 i 1471)

Proszę państwa, rozpatrujemy dzisiaj ustawę – Prawo pocztowe.

Serdecznie witam pana ministra Szmita. Dziękuję mu, że uczestniczy w każdym posiedzeniu komisji, jeżeli dotyczy ono jego przydziału kompetencji. Witam pana wiceprezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, pana Krzywickiego, i wszystkich zaproszonych gości.

Panie Ministrze, projekt ustawy został wniesiony przez rząd, w związku z tym serdecznie proszę pana o przedstawienie tej ustawy.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa Jerzy Szmit:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

W pierwszej swojej płaszczyźnie ustawa wprowadza korektę sposobu liczenia udziału operatora pocztowego w dopłacie, w finansowaniu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych poprzez uwzględnienie progu przychodów operatora, powyżej którego to progu powstaje obowiązek udziału w dopłacie, oraz wprowadza mechanizm badania stanu rynku pocztowego w celu oceny adekwatności tego progu do wysokości wskaźnika procentowego kwoty tych przychodów określanego maksymalną wysokością udziału operatora pocztowego w dopłacie.

Ponadto zgodnie z ustawą dotacja dla operatora pocztowego, który nie pobrał opłaty za usługę pocztową zwolnioną od opłaty, będzie mogła być udzielana nie tylko na podstawie decyzji Komisji Europejskiej wydanej w wyniku notyfikacji, lecz także na podstawie przepisów europejskich zwalniających pomoc publiczną z obowiązku notyfikacji.

Ustawa doprecyzowuje także przepisy dotyczące kalkulacji kosztu netto. Wprowadzono fakultatywną możliwość uwzględniania rozsądnego zysku. Ustawa ogranicza też obowiązek przedkładania dokumentów weryfikowanych przez biegłego rewidenta wyłącznie do sytuacji ubiegania się przez operatora o dopłatę oraz doprecyzowuje przepisy dotyczące publikacji informacji tylko w przypadku uruchomienia finansowania kosztu netto.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem przepisów dotyczących badania stanu rynku pocztowego, które wejdą w życie od 1 stycznia 2019 r.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Serdecznie dziękuję panu ministrowi.

Witam serdecznie także naszego pana legislatora. I oddaję mu głos. Proszę bardzo.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ja mam do tej ustawy 2 uwagi. Pierwsza uwaga odnosi się do art. 1 pktu 1 lit. b w zakresie dotyczącym dodawanego do art. 27 ust. 6, zawierającego upoważnienie do wydania przez ministra właściwego do spraw łączności rozporządzenia określającego szczegółowe warunki udzielania dotacji zwolnionych z wymogu notyfikacji Komisji Europejskiej. Wydaje mi się, że przepis tak sformułowany jak ten, który został zaproponowany w ustawie, nie spełnia wymogów określonych w art. 92 ust. 1 konstytucji, z tego powodu, że niedostatecznie określa zakres spraw przekazanych do uregulowania, a wytyczne do treści aktu mają charakter pozorny.

Do tego wniosku doszedłem po analizie wspomnianego upoważnienia wraz z załączonym do projektu ustawy projektem rozporządzenia. Zakres spraw przekazanych do uregulowania został tu określony bardzo ogólnikowo, słowami: „szczegółowe warunki udzielania dotacji, o której mowa w ust. 1, zwolnionej z wymogu notyfikacji Komisji Europejskiej”. Ja wiem, że była trudność w sformułowaniu tego upoważnienia ze względu na konieczność powołania się na przepisy europejskie, które zostały tu wydane.

Jak się wydaje, z załączonego projektu wynika, że w rozporządzeniu nie tyle mają być określone szczegółowe warunki, ile mają być określeni operatorzy, którym będzie udzielana dotacja, przesłanki udzielenia dotacji, czyli na przykład 10-letni okres powierzenia, maksymalna wysokość dotacji, faktyczne szczegółowe warunki o charakterze technicznym, czyli obowiązek dołączenia określonych informacji ponad wymagane normalnie przy staraniu się o dotację, oraz termin złożenia tych informacji. Zaproponowana wytyczna „mając na uwadze potrzebę zapewnienia zgodności tej dotacji z rynkiem wewnętrznym” też ma taki, wydaje się, ogólnikowy charakter i nie spełnia wspomnianego wymogu, nie określa, w jaki sposób minister ma określić treść tego rozporządzenia, nie uwzględnia tych elementów o których mówiliśmy. Tutaj, w opinii, jest zawarta propozycja rozbudowania wspomnianego upoważnienia.

Druga uwaga ma charakter bardziej legislacyjny niż poprzednia. Odnosi się do art. 1 pktu 2. Tam jest odesłanie za pomocą odnośnika do kryteriów określających podmiot znajdujący się w trudnej sytuacji zamieszczonych w pktach 19–24 komunikatu Komisji „Wytyczne dotyczące pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji”. Odesłanie to jest moim zdaniem nieprawidłowe, ponieważ, po pierwsze, komunikat Komisji jest tu nazwany przepisami Unii Europejskiej. Komunikat nie jest przepisem. Jest to taki akt, który nie zawiera przepisów, jest aktem niemającym mocy wiążącej, ale mającym istotne znaczenie praktyczne. Jest tu pewna trudność dla każdego legislatora w związku z formułowaniem tego. Ale taki komunikat może wywołać też skutki prawne.

Po drugie, jest tu taki problem bardziej natury technicznolegislacyjnej. Odesłanie za pomocą odnośnika, który nie ma treści normatywnej, a wyłącznie informacyjną, może w wyniku sporządzania corocznie tekstu jednolitego ustawy – Prawo pocztowe po prostu zniknąć. Redaktor tekstu jednolitego podczas sporządzania tekstu jednolitego po prostu to usunie. Nie będzie tego odesłania. W tekście jednolitym ustawy – Prawo pocztowe, który będzie się ukazywał – a tu już jest z 5 zmian, więc taki tekst jednolity pewnie ukaże się niedługo – wspomniany odnośnik do wytycznych po prostu zniknie. Wobec tego proponuję odesłanie bardziej ogólnikowe, tak jak jest tutaj w propozycji, czyli: „jeżeli operator pocztowy znajduje się w trudnej sytuacji, która umożliwia przyznanie pomocy zgodnej z rynkiem wewnętrznym”. Będzie to de facto oznaczało, że tylko wtedy, kiedy możliwe będzie przyznanie tej pomocy, a ona będzie zgodna z rynkiem wewnętrznym… Czyli de facto ktoś będzie musiał ocenić, czy to jest zgodne z art. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję panu legislatorowi.

Proszę, stanowisko rządu.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa Jerzy Szmit:

Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, ponieważ i pierwsza, i druga propozycja mają charakter legislacyjny, one dotyczą samego kształtu ustawy, to poprosiłbym panią dyrektor Kubik o przedstawienie stanowiska.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Proszę bardzo, Pani Dyrektor.

Dyrektor Departamentu Prawnego w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa Anna Kubik:

Dziękuję.

Jak pan dyrektor, przedstawiając opinię, słusznie zauważył, komunikat i wytyczne nie są prawem w rozumieniu polskiego prawa. Są one jednak nazywane soft law. One mają bardzo duże znaczenie praktyczne, jak pan wskazał. W związku z tym skoro istnieje wątpliwość co do odwołania do komunikatu słowami „określonymi w przepisach Unii Europejskiej”, to może zróbmy „określonymi w wytycznych Unii Europejskiej”. Takie sformułowania bardzo często się pojawiają, szczególnie właśnie w zakresie pomocówek, tam, gdzie są wydawane rozporządzenia wykonawcze określające tryb, zasady, sposób i warunki udzielania pomocy publicznej, ponieważ takie rozporządzenia są oparte… Tak naprawdę w tym momencie funkcjonują 3 rozporządzenia Unii Europejskiej dotyczące udzielania pomocy publicznej, ale cała praktyka, wszystkie szczegółowe zasady są określone w wytycznych. W związku z tym wykreślenie w ogóle odnośnika do komunikatu spowoduje pewien chaos, tym bardziej że wspomniane kryterium jest dla nas bardzo istotne. Bo komisja bada właśnie według tych kryteriów. Rozporządzenia nie są na tyle szczegółowe, żeby można było pozbawić się odesłania do kryteriów. To jeżeli chodzi o drugą uwagę.

A jeżeli chodzi o pierwszą uwagę, to rzeczywiście, zaproponowane przez pana dyrektora brzmienie delegacji jest bardzo szczegółowe. Ono jest związane z przepisami ustawy. I gdyby nie było tutaj wyrażenia „sposób obliczenia kwoty dotacji”, to można by się było z nim proponowanym brzmieniem zgodzić. Ale jeżeli chodzi o sposób obliczania kwoty dotacji, to jest to dla nas po prostu niemożliwe do zrealizowania. Zgodnie z ustawą art. 27 ust. 3 łączna kwota dotacji wynika z ustawy budżetowej. My nie wprowadzimy żadnego innego sposobu, żadnego algorytmu. Nie ma możliwości, żeby to wykonać. Inne elementy wskazane przez pana dyrektora są możliwe do zaakceptowania. Ten – nie.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję, Pani Dyrektor.

Otwieram dyskusję.

Nie widzę chętnych do udziału w dyskusji.

W związku z tym składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (9)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Państwo Drodzy, na senatora sprawozdawcę proponuję pana Dobkowskiego.

Czy pan Dobkowski wyraża zgodę?

(Senator Wiesław Dobkowski: Tak, wyrażam zgodę.)

Dziękuję.

Czy są inne kandydatury? Nie.

Zamykam posiedzenie Komisji Infrastruktury. Dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 42)