Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Infrastruktury (63.)

w dniu 30 listopada 2016 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 347, druki sejmowe nr 997 i 1000).

(Początek posiedzenia o godzinie 19 minut 15)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Stanisław Kogut)

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Państwo Drodzy, rozpoczynam posiedzenie Komisji Infrastruktury.

Serdecznie witam pana ministra Woźnego, podsekretarza stanu, witam także panią dyrektor Aleksandrę Ostapiuk. Tylu mamy gości. Witam też naszego szanownego pana legislatora, pana Macieja Telca.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 347, druki sejmowe nr 997 i 1000)

Państwo Drodzy, debatujemy nad zmianą ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw.

Oddam teraz głos panu ministrowi, aby krótko przedstawił tę ustawę.

Informuję, że w internecie na bieżąco można oglądać nasze posiedzenie.

Bardzo proszę, Panie Ministrze Woźny.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji Piotr Woźny:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Chcielibyśmy państwu zaprezentować ustawę o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw. Powodem, dla którego pojawiamy się tutaj, jest kwestia związana z wdrożeniem systemu CEPiK 2.0, czyli Centralnej Ewidencji Pojazdów oraz Centralnej Ewidencji Kierowców.

Ministerstwo Cyfryzacji odziedziczyło ten projekt do realizacji 1 stycznia 2016 r. Projekt ten był realizowany od 23 września 2013 r. przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, a wykonawcą tego projektu, bazy centralnej tego projektu był Centralny Ośrodek Informatyki.

Po przejęciu tego projektu rozpoczęliśmy inwentaryzację dotychczasowego sposobu realizacji tego projektu. Zbadaliśmy jakość wykonanych prac programistycznych, zinwentaryzowaliśmy stan, w jakim ten projekt się znajdował. Projekt CEPiK 2.0 niestety realizowany był z naruszeniem 2 podstawowych zasad realizacji projektów informatycznych. Po pierwsze, realizowany był w warunkach braku stabilizacji legislacyjnej, dlatego że na początku 2016 r. na 27 rozporządzeń wykonawczych, które należało wydać, wydane były jedynie 2. Minister cyfryzacji wydał 25 rozporządzeń wykonawczych, czyli uzupełnił tę legislację. Projekt ten był realizowany również bez porozumienia pomiędzy wykonawcą bazy centralnej, którą był Centralny Ośrodek Informatyki, a wykonawcą bazy lokalnej, którą była Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych. W trakcie realizacji tego projektu niestety nie była również przestrzegana druga podstawowa zasada realizacji projektów informatycznych w administracji rządowej, a mianowicie to, że jeżeli projekt ma wielu interesariuszy rządowych, to muszą oni działać w porozumieniu, muszą koordynować swoje działania.

I to, co Ministerstwo Cyfryzacji w ciągu tego roku zrobiło, to zinwentaryzowało stan realizacji tego projektu, zbadało jakość prac programistycznych, uruchomiło testowanie wytworzonych produktów informatycznych. Wytworzone prace programistyczne okazały się być na tyle niedoskonałe, że wymagają korekt i naprawy. Rozpoczęliśmy rozmowę z władzami samorządowymi na rzecz tego, żeby starostwa powiatowe, czyli te organy, które będą wpisywać pojazdy i kierowców do tej ewidencji, zaczęły wspólnie z interesariuszami rządowymi pracować nad tym systemem, ponieważ to urzędnicy starostw będą w tym systemie pracować i będą obsługiwać obywateli, którzy będą przychodzić do starostw powiatowych rejestrować swoje pojazdy i uzyskiwać prawa jazdy. W efekcie tych wszystkich prac inwentaryzacyjnych zbudowaliśmy zupełnie nowy harmonogram realizacji tego projektu, podzieliliśmy go na kolejne fazy, uzgodniliśmy te fazy z poszczególnymi, istotnymi dla realizacji tego projektu resortami, takimi jak Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Sprawiedliwości czy Ministerstwo Skarbu Państwa.

Wszystkie prace, które wykonaliśmy, dają nam podstawę do tego, żeby powiedzieć, że ten projekt został wprowadzony na takie tory, które pozwolą ten projekt zrealizować. Od 1 stycznia 2017 r. wprowadzamy niezwykle istotną zmianę, wprowadzamy słownikowanie, obligatoryjne słownikowanie pojazdów. Proszę wyobrazić sobie, że dziś starostowie, którzy wpisują, rejestrują pojazdy, nie mają obligatoryjnego obowiązku stosowania słowników pojazdów, co powoduje, że nazwy takich samochodów jak Renault Mégane, tudzież Ford Mondeo mogą być wpisywane na dziesiątki różnych sposobów. To w sposób oczywisty powoduje brudzenie danych wpisywanych do bazy CEPiK i będzie to powodować znaczące trudności przy migrowaniu danych z obecnie istniejącej bazy CEPiK do bazy CEPiK 2.0. Usuwamy tę niedogodność z dniem 1 stycznia 2017 r. To jest jedna z tych rzeczy, które przez ten rok udało się zrobić.

Tak jak już mówiłem, stworzyliśmy nowy harmonogram, który uzgodniliśmy z interesariuszami rządowymi. Będziemy realizować ten projekt w 7 fazach, oddając po kawałku poszczególne funkcjonalności tego systemu. Uważamy, że taka metodologia pracy, taki sposób jej zorganizowania pozwoli nam uniknąć tych wszystkich niedogodności i perturbacji, które poprzednio były udziałem tego projektu.

Przeszliśmy z tym projektem przez Sejm. Mieliśmy okazję prezentować go na posiedzeniu połączonych komisji infrastruktury i cyfryzacji. Mamy wrażenie, że wszystkie kluby parlamentarne zaufały temu, co powiedzieliśmy, tej przedstawionej przez nas koncepcji naprawczej. Dzisiaj udało nam się uzyskać 428 głosów za, nikt nie głosował przeciw ani nikt nie wstrzymał się od głosu.

Mielibyśmy również do państwa prośbę o przyjęcie tej regulacji, tak żeby umożliwić nam dokończenie prac związanych z wydaniem aktów wykonawczych i umożliwić nam kontynuację prac nad tym projektem. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Teraz krótko. Jakie jest stanowisko Biura Legislacyjnego?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag do ustawy.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję, Panie Legislatorze.

Wiem, że doktor Peczkis… Ale bardzo krótko, bo już przechodzimy do głosowań.

Proszę bardzo.

Senator Grzegorz Peczkis:

CEPiK 1.0 był obarczony gigantycznym błędem. Błąd polegał na tym… Dostałem od państwa odpowiedź z dnia 12 lipca 2016 r. na moje pytanie o liczbę zarejestrowanych pojazdów. Państwo deklarujecie, że liczba zarejestrowanych pojazdów osobowych o pojemności do 2 tysięcy to 19 milionów 414 tysięcy 767. Liczba pojazdów, od których zapłacono obowiązkowe OC, to 13 milionów 675 tysięcy 550. Gdzie jest kilka milionów pojazdów, które macie w CEPiK, i co państwo zmierzacie z tym zrobić?

To są martwe dusze. Wy o tym wiecie, ja o tym wiem, społeczeństwo o tym wie. Mamy bałagan, dotyczy to kilku milionów pojazdów. Są takie sytuacje, że np. w Łodzi żyje pewien pan, nazwijmy go umownie „menel”, który co prawda nie ma mieszkania i nie ma środków do życia, ale ma na swoim koncie prawie 1 tysiąc pojazdów.

Co państwo zamierzacie z tym zrobić? Czy państwo usunęliście w CEPiK 2.0 tę podstawową wadę, bardzo burzącą sytuację gospodarczą na rynku samochodów, zwłaszcza używanych?

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję, Panie Senatorze.

Więcej chętnych do zadania pytań nie widzę.

Proszę, Panie Ministrze. I zaraz przejdziemy do głosowania.

Proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji Piotr Woźny:

Panie Senatorze, to jest bardzo dobre pytanie. To, o czym pan senator mówił, dotyczy samochodów osobowych. Tymczasem gdy weźmiemy pod uwagę wszystkie pojazdy, które są zarejestrowane w ewidencji CEPiK, a jest tam około 40 milionów pojazdów, i dane z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, którymi my dysponujemy, okazuje się, że ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w Polsce jest opłacane od 30 milionów pojazdów. Ta luka to jest 10 milionów pojazdów.

To, co my obecnie robimy, to jest… Po pierwsze, trzeba niejako przemigrować ten wielki, gigantyczny bałagan. Proszę sobie wyobrazić, jak to wygląda. Nie dość, że mamy rozziew między liczbą pojazdów, które istnieją w ewidencji, a liczbą pojazdów, od których jest opłacana składka na ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, to jeszcze proszę sobie wyobrazić, że ta gigantyczna masa samochodów została tam wpisana bez żadnego słownikowania. To jest to, o czym mówię, to jest baza danych, która zawiera gigantyczną liczbę brudnych danych. I my teraz rozpoczęliśmy proces… Na poprzednim etapie realizacji tego projektu kompletnie nie była przemyślana koncepcja migracji danych. A migracja danych to jest ten moment, w którym powinna się właśnie pojawić refleksja, bo przesypując te dane, powiem tak troszkę kolokwialnie, z bazy CEPiK 1.0 do bazy CEPiK 2.0, trzeba będzie dokonać ich wyczyszczenia pod kątem sprawdzenia tego, w jaki sposób one zostały zapisane, tak aby do bazy CEPiK 2.0 te dane trafiły już we właściwej formie, we właściwej strukturze. Chodzi o to, żeby dawać radę je analizować. Bowiem jakakolwiek analiza danych, które obecnie są w bazie CEPiK 1.0, przy takiej jakości tych danych jest zadaniem praktycznie awykonalnym.

Zatem to, co w tej chwili robimy, to planowanie, opracowywanie koncepcji migracji danych. W tym celu pracujemy ze specjalistami, którzy zajmowali się operacjami, najtrudniejszymi operacjami, jeżeli chodzi o migrację baz danych, a mianowicie związanymi z łączeniem się banków. Nie wiem, czy kojarzycie, Panowie, każdy z nas ma pewnie rachunek bankowy… W każdym razie wielokrotnie banki przechodziły procesy łączenia się – a są to starannie, przez kilkanaście, kilkadziesiąt miesięcy przygotowywane procesy – i dochodziło do sytuacji, w której w piątek zamykają się 2 banki, a w poniedziałek rano klienci mają dostęp do zintegrowanych rachunków bankowych 1 instytucji. To jest naprawdę kolosalna operacja logistyczna. Ta operacja w ogóle w tym przypadku nie była zaplanowana.

Więc teraz z jednej strony planujemy starannie proces migracji, z drugiej strony rozpoczęliśmy już współpracę z firmą, która stworzy przyjazne algorytmy przeszukiwania istniejącej bazy danych po to, żeby wyszukiwać tego typu anomalie, o jakich mówił pan senator. Mamy nadzieję, że w ten sposób wyczyścimy te dane w procesie migracji, a potem zderzymy dane, które będą w bazie CEPiK 2.0, np. z danymi z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny za 30 milionów zł z poprzedniej perspektywy unijnej zrealizował projekt integracyjny, w ramach którego wszystkie zakłady ubezpieczeń, sprzedając polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, raportują do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o sprzedanych polisach. Jesteśmy umówieni z Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym, że wtedy gdy będziemy mieli przeczyszczone dane w CEPiK 2.0, rozpoczniemy procesy porównywania i analizy tych danych. Jeśli więc chodzi o takie sprawy, o jakich pan mówi, to są takie algorytmy anomalii, które będziemy mogli zacząć wykrywać właśnie dzięki funkcjonowaniu systemu CEPiK 2.0.

Tak że jedną z podstawowych rzeczy, którą ma nam dać nowy system – po przeczyszczeniu danych, jak mówię, bo to jest najważniejsza sprawa – jest umożliwienie analizy anomalii i wychwycenie takich osób, które dysponują, nie wiem, tysiącem czy kilkoma tysiącami samochodów.

Senator Grzegorz Peczkis:

Jeszcze drugie, króciutkie pytanie.

Po co w CEPiK 2.0 stosunek mocy do masy tylko w przypadku motocykli? Po co taka dana?

(Głos z sali: Mocy do masy?)

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji Piotr Woźny:

Jeżeli chodzi o parametry dotyczące… To jest tak. Na to pytanie, że tak powiem, może nie odpowiem merytorycznie, ale powiem w ten sposób. Nie ma tu dzisiaj nikogo z Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. W każdym razie mamy do czynienia z taką sytuacją, w której to Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa jest, powiedziałbym, merytorycznym właścicielem tej bazy, Ministerstwo Cyfryzacji jest, że tak powiem, tym…

Senator Grzegorz Peczkis:

To ja może podpowiem. To będzie kolejny bałagan, dlatego że w przypadku danego modelu motocykla mogą być różne moce. Państwo z tego nie wybrniecie. Te różnice mogą być związane np. z krajem zarejestrowania. Motocykle ze Szwajcarii nie mogą mieć więcej niż 100 koni mechanicznych, motocykl niemiecki zarejestrowany w Szwajcarii, sprowadzony stamtąd, 160 koni mechanicznych na dzień dobry, 100 ze Szwajcarii. Jedzie do Polski i ile państwo wpisujecie?

To jest kolejny punkt, który spowoduje bałagan, doprowadziliście do tego poprzez ten wpis. Ja bym pokusił się o poprawkę, o wykreślenie tego, bo ten współczynnik jest nieadekwatny, nie jest adekwatny ani do rocznika, ani do motoru, ani do homologacji. Homologacja była poprawna, na skutek rejestracji zostało to zmniejszone. Co państwo z tym teraz zrobicie? I kto o tym decyduje?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji Piotr Woźny:

Panie Senatorze, ja mogę powiedzieć tylko tyle, że my bardzo starannie uzgadnialiśmy tę poprawkę z Ministerstwem Infrastruktury i Budownictwa, również z Instytutem Transportu Samochodowego, który od 1 stycznia 2017 r. ma dostarczyć elektroniczny katalog marek i typów pojazdów homologowanych po to, żeby ta baza przestała być zanieczyszczana błędnymi wpisami. Ta poprawka jest uzgodniona z 2 instytucjami, czyli z Ministerstwem Infrastruktury i Budownictwa oraz z Instytutem Transportu Samochodowego.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dobrze. Dziękujemy serdecznie panu ministrowi.

Termin wejścia w życie tej ustawy…

(Senator Piotr Florek: Panie Przewodniczący…)

Jeszcze pytanie, krótko.

Senator Piotr Florek:

Kiedy CEPiK 2.0 wejdzie w życie, może tak, a nie ustawa, bo ustawa…

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji Piotr Woźny:

Jeśli chodzi o CEPiK 2.0, to termin ten został przez nas ustalony z samorządami powiatowymi i to jest 4 czerwca 2018 r.

(Przewodniczący Stanisław Kogut: Dobrze, to jeszcze dużo czasu. Termin realny.)

Tak. Po pierwsze, to jest taki termin, który jest, powiedziałbym, adekwatny do przyjętego przez nas harmonogramu; po drugie, ten termin daje szanse wyłączenia tego systemu na 4 dni, tak jest ten kalendarz ustawiony, po to, żeby móc dokonać w czerwcu 2018 r. tej migracji danych z CEPiK do CEPiK 2.0, przywitać klientów w poniedziałek i dać im do dyspozycji funkcjonalności nowego systemu.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Państwo Drodzy, przystępujemy do głosowania.

Kto z panów senatorów jest za tym, aby przyjąć ustawę o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw? (8)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Ustawa została przyjęta.

Na sprawozdawcę proponuję pana senatora Hamerskiego. Niech po raz pierwszy się obija z mikrofonem na plenarnym posiedzeniu.

Czy senator Hamerski to przyjmuje?

(Senator Jan Hamerski: Tak.)

Dziękuję serdecznie.

Zamykam posiedzenie Komisji Infrastruktury.

(Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 30)