12 kwietnia 2012 r. na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się konferencja "Odzyskać z niepamięci", poświęcona obchodom 67. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Ravensbrück. Patronat nad obchodami objęła Anna Komorowska, małżonka prezydenta RP.

30 marca 2011 r. Senat VII kadencji podjął uchwałę w sprawie ustanowienia kwietnia miesiącem pamięci o ofiarach niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Ravensbrück (KL Ravensbrück). W pracach nad uchwałą aktywnie uczestniczyli senatorowie z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji ubiegłej kadencji. 8 kwietnia 2011 r. w Senacie komisja zorganizowała konferencję "Odzyskać z niepamięci", poświęconą więźniarkom.

Tegoroczne spotkanie na Zamku Królewskim zorganizowano we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych z Fundacją na rzecz Kobiet "Ja Kobieta" i Fundacją MECENAT SZTUKI, a także z gospodarzem konferencji Zamkiem Królewskim. W przygotowanie włączyły się także Klub Byłych Więźniów Obozu Koncentracyjnego dla Kobiet Ravensbrück oraz Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Gości powitał wicedyrektor Zamku Królewskiego dr Przemysław Mrozowski. W imieniu marszałka Senatu głos zabrał przewodniczący Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senator Mieczysław Augustyn, który odwołał się do odpowiedzialności współcześnie żyjących pokoleń, nie tylko dotyczącej ich samych, ale także losów kraju. Niewiele bowiem potrzeba, by na nowo zacząć gardzić drugim człowiekiem, by dopuścić się okrutnej zbrodni. Zdaniem senatora, we współczesnym świecie łatwo można zatracić człowieczeństwo i zapomnieć o podstawowych wartościach. Takie spotkanie jak obecne służyć ma ocaleniu od zapomnienia, utrwaleniu w ludzkiej pamięci okrucieństwa, jakie spotkały miliony kobiet, dzieci i mężczyzn w czasie II wojny światowej - ku przestrodze dla następnych pokoleń.

Przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senator Michał Seweryński podkreślił, że dobrze się stało, iż Senat podjął się patronowania tej rocznicy. Nie tylko dlatego że w podjętej uchwale mówi się o komisji praw człowieka, ale dlatego iż Senat wypowiada się w imieniu całej Rzeczypospolitej i jej obywateli. Izba mówi o sprawach ważnych. Zdaniem senatora, dobrze się stało, że kolejne obchody rocznicowe odbywają się na Zamku Królewskim, w majestatycznych murach siedziby polskich królów. To dowód szacunku dla wszystkich, którzy przeszli przez to męczeństwo, a także dla tych, którzy nie przeżyli. Dzięki takim spotkaniom w narodzie podtrzymywana jest pamięć o jego martyrologii i cierpieniach, jakich Polacy doświadczyli w czasie ostatniej wojny. Senator Michał Seweryński zaapelował, aby kolejne uroczystości rocznicowe odbyły się w szkole, tak by młodzież mogła się o tym dowiedzieć i w przyszłości przekazać pamięć o martyrologii polskiego narodu. Zdaniem senatora, polska szkoła jest miejscem, w którym powinno się mówić o historii narodu i uczyć tej historii.

Na zakończenie swojego wystąpienia przewodniczący Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji szczególne słowa uznania i najwyższego szacunku skierował do kobiet, które przeżyły Ravensbrück.

Następnie głos zabrał poseł Stanisław Piotrowicz, przewodniczący senackiej komisji praw człowieka VII kadencji, a obecnie zastępca przewodniczącego sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Przypomniał, że to m.in. z inicjatywy komisji praw człowieka Senat podjął uchwałę w 66. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Jak stwierdził, budowanie przyszłości bez przeszłości jest niemożliwe. Zdaniem posła, nie można zapominać o tych, którzy cierpieli w imię Polski i obrony narodowej tożsamości. Przypomniał, że o państwo polskie walczono w różny sposób - nie tylko na froncie i zbrojnie, ale także w obozach koncentracyjnych. Do obozu w Ravensbrück trafiły młode dziewczęta, w większości pochodzące z rodzin polskiej inteligencji, przepełnione miłością do ojczyzny. W obozie mimo ogromu doznanych cierpień nie wyrzekły się swojego rodowodu. "O takich ludziach, o tych kobietach, my, współcześni nie powinniśmy zapominać, nie możemy zapomnieć" - apelował poseł Stanisław Piotrowicz. Ważne, aby młode pokolenie wychowywać w duchu patriotyzmu, a także by nie mylić tego pojęcia z szowinizmem i nacjonalizmem.

Wiceprzewodniczący sejmowej komisji sprawiedliwości podziękował byłym więźniarkom za ich świadectwo, czym był obóz. Dziękował za wykazanie, że w zależności od wychowania człowiek może być świętym lub zbrodniarzem. Do zbrodni doprowadziło odrzucenie wszelkich wartości, budowanie nowego społeczeństwa w oderwaniu od Boga i wartości. Poseł Stanisław Piotrowicz przywołał słowa Jana Pawła II, który mówił, że demokracja bez wartości przerodzi się prędzej czy później w jawny totalitaryzm. Zdaniem posła, tylko człowiek zakorzeniony w wartościach może być gotowy oddać życie za innych. Jak stwierdził, mimo upływu 67 lat pełna prawda o KL Ravensbrück nie dotarła jeszcze do wszystkich, dlatego trzeba walczyć z takimi sformułowaniami jak "polskie obozy koncentracyjne" czy "nazistowskie obozy śmierci".

Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Kunert w swoim wystąpieniu nawiązał do zadań, jakie stoją przed Radą i Instytutem Pamięci Narodowej w kształtowaniu polskiej polityki historycznej. Przytoczył słowa Marka Edelmana, że najważniejsze jest życie, ale życie w wolności, która czasami okazuje się zagrożona i trzeba o nią walczyć, czasami to życie poświęcając.

Podczas konferencji dr Władysław Bułhak, w imieniu wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej Agnieszki Rudzińskiej, przedstawił realizowany w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia, we współpracy z Fundacją na rzecz Kobiet "Ja kobieta" i Fundacją MECENAT SZTUKI w roku szkolnym 2010/11 projekt edukacyjny "O tym nie można zapomnieć... Spotkania z kobietami, które przeszły piekło Ravensbrück". Do realizacji tego projektu zaproszono młodzież szkolną z 30 szkół. Ogółem wzięło w nim udział 180 osób. Osobiste spotkania z wywiezionymi do tego obozu koncentracyjnego były dla uczniów niezwykle poruszające. Możliwość poznania żywych świadków historii dla młodego pokolenia, które wojnę zna tylko z podręczników czy filmów, była niewątpliwie ogromnym przeżyciem. To właśnie jest głównym celem działania Biura Edukacji Publicznej IPN - wychowanie pokolenia, które będzie umiało ocenić przeszłość, rozróżnić dobro i zło, a następnie wybrać własną drogę życiową, kierując się takimi wartościami, jak szacunek i życzliwość dla drugiego człowieka.

Podsumowując swoje wystąpienie, dr Władysław Bułhak wspomniał o swojej ciotce, która przeżyła obóz w Ravensbrück. Zapamiętał ją jako osobę tolerancyjną, ciepłą, pogodną, życzliwą dla otoczenia, czasem tylko skrywającą pod rondem kapelusza wyraz bólu i cierpienia na twarzy.

Podczas konferencji kustosz Zamku Królewskiego Dorota Juszczak przybliżyła postać księżnej Karoliny Lanckorońskiej, najhojniejszej darczyńczyni tego muzeum, a jednocześnie więźniarki Ravensbrück. Podarowane przez księżnę w 1994 r. dzieła sztuki były najcenniejszym darem w historii Zamku Królewskiego. Znalazły się wśród nich obrazy z dawnej galerii Stanisława Augusta, m.in. dwa arcydzieła Rembrandta. Prof. Karolina Lanckorońska służbę dla Polski i polskiej nauki uczyniła treścią swojego życia.

W imieniu więźniarek głos zabrała Alicja Kubecka, która mówiła o powojennych losach kobiet, które przeżyły obóz. Opowiedziała o krzaku róży zasadzonym po wojnie przez Francuzki w miejscu kaźni tysiąca kobiet. Jego kwiaty stały się symbolem pamięci tych, które ocalały. Coroczne spotkania byłych więźniarek na ternie dawnego obozu kończą się zanurzeniem róż w jeziorze, na dnie którego spoczywają prochy ponad 90 tys. kobiet zamordowanych w Ravensbrück.

Róża jest także symbolem Stowarzyszenia Ojca Maksymiliana Kolbego, które do chwili obecnej świadczy pomoc finansową i moralną byłym więźniarkom. Pomaga m.in. w zakupie leków, wózków inwalidzkich czy sprzętu rehabilitacyjnego, organizuje turnusy sanatoryjne.

Podsumowując konferencję, prezes Fundacji MECENAT SZTUKI Elżbieta Sęczykowska podziękowała współorganizatorom za możliwość odbycia tego spotkania i podkreśliła rolę, jaką w tych działaniach odegrał Senat RP.

W związku z podjętymi działaniami, m.in. podjęciem przez Senat uchwały w sprawie ustanowienia miesiąca kwietnia miesiącem pamięci o ofiarach niemieckiego, nazistowskiego kobiecego obozu koncentracyjnego Ravensbrück, po raz pierwszy w powojennej historii 20-23 kwietnia 2012 r. Polska włączy się aktywnie w organizację uroczystości rocznicowych wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Należy przypomnieć, że w tym miejscu kaźni ofiar z całego świata najwięcej - blisko 50 tys. - zginęło polskich kobiet.