Uwaga!
Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.
Zapis stenograficzny z 11. posiedzenia
Komisji Budżetu i Finansów Publicznych
w dniu 9 lutego 2012 r.
Porządek obrad:
1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2012 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: Najwyższa Izba Kontroli; Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe; Główny Urząd Statystyczny; Komisja Nadzoru Finansowego; Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa; Obsługa zadłużenia zagranicznego; Obsługa długu krajowego; Rezerwa ogólna; Rezerwy celowe; Budżety wojewodów ogółem; Przychody i rozchody budżetu państwa; a także planów finansowych Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS oraz Rzecznika Ubezpieczonych (druk senacki nr 53, druki sejmowe nr 44, 134 i 134-A).
(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 35)
(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Kazimierz Kleina)
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Otwieram posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.
Bardzo serdecznie witam wszystkich państwa, którzy dotarli na posiedzenie naszej komisji. Witam senatorów, członków komisji, panią minister Majszczyk, która już jest, ale za drzwiami chyba jeszcze rozmawia z dziennikarzami, tak więc w zasadzie czekamy na jej wejście. Pani minister jest odpowiedzialna z ramienia rządu za cały budżet, tak więc chciałbym... chcielibyśmy, aby mogła uczestniczyć w rozpatrywaniu wszystkich punktów naszego posiedzenia.
Na początku chcę spytać, czy w posiedzeniu uczestniczą przedstawiciele podmiotów prowadzących działalność lobbingową w rozumieniu ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Nie ma takich osób, nie ma przedstawicieli firm, które prowadzą taką działalność.
Proszę państwa, przedmiotem naszego dzisiejszego posiedzenia jest rozpatrzenie części budżetu na rok 2012 w częściach przewidzianych dla naszej komisji, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, są to więc części budżetu związane z finansami jednostek i instytucji, które będę potem wymieniał. Rozpoczynamy dzisiaj w naszej komisji prace nad budżetem. Oczywiście w niektórych komisjach branżowych te prace trwają, w niektórych już się zakończyły. Jutro w godzinach rannych, o godzinie 10.00, nasza komisja, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, otrzyma sprawozdania wraz z uwagami i ewentualnymi poprawkami od poszczególnych komisji branżowych. Te sprawozdania zostaną przekazane naszej komisji. Zaplanowaliśmy, że jutro o godzinie 14.00 - choć możliwe, że uda nam się to zrobić wcześniej - zbierzemy wszystkie poprawki i w drodze głosowania ustalimy ostateczne stanowisko Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, które w przyszłym tygodniu przestawimy na posiedzeniu plenarnym. Tak więc od sprawności naszej, członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, będzie zależało też to, jak długo, do której godziny będziemy jutro pracowali.
Stąd też mam prośbę do członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Chodzi o to, żebyście ewentualne poprawki, które chcielibyście jutro przegłosować na tym już ostatnim w tej sprawie posiedzeniu, dostarczyli możliwie jak najwcześniej, jutro rano lub nawet dzisiaj wieczorem. Wtedy Biuro Legislacyjne będzie mogło przygotować je pod względem legislacyjnym tak, żeby były gotowe do głosowania, żebyśmy z powodu ich nieodpowiedniego sformułowania nie musieli przeciągać naszego posiedzenia.
Oczywiście na posiedzeniu też będzie można zgłaszać poprawki, to będzie możliwe, choć może to stanowić pewien problem dla Biura Legislacyjnego, a także dla Ministerstwa Finansów, bowiem trzeba będzie dokonać głębszej analizy tych poprawek. Mam tu na myśli te, które nie zostały przegłosowane na posiedzeniach poszczególnych komisji branżowych, bo te, które zostały przegłosowane, do Biura Legislacyjnego już dotarły, one są opracowywane itd. Tak więc mówię tylko o tych poprawkach, które chcielibyśmy zgłosić jako członkowie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych czy które chcielibyśmy zgłosić w imieniu innych senatorów.
Proszę bardzo, senator Cioch.
Senator Henryk Cioch:
Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!
W zasadzie odpowiedź już uzyskałem... To znaczy mnie interesuje następująca kwestia: kiedy poprawki zostały zgłoszone na posiedzeniach komisji, to czy ich już u nas absolutnie składać nie można?
(Głos z sali: Można.)
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Nie, tych składać nie ma potrzeby.
(Senator Henryk Cioch: Nie ma potrzeby.)
Ponieważ te poprawki będą referowane na naszym posiedzeniu i ostatecznie też będziemy nad nimi głosowali. Prawda?
(Senator Henryk Cioch: Tak.)
Czyli albo nasza komisja przyjmie daną poprawkę, albo ją odrzuci. Wówczas musimy uzasadnić, dlaczego ją odrzucamy. Kiedy przyjmujemy poprawkę, to nie musimy tego uzasadniać, jeżeli jednak ją odrzucimy, to w sprawozdaniu, które będziemy przedstawiali na posiedzeniu plenarnym, musimy to uzasadnić. Tak więc każda poprawka, która została przygotowana na posiedzeniu komisji branżowej będzie jeszcze raz przegłosowana na posiedzeniu naszej komisji.
(Głos z sali: Ale ta przyjęta.)
Proszę?
(Głos z sali: Ta przedtem przyjęta.)
Tak. Jeżeli została przyjęta przez komisję branżową.
(Głos z sali: A nieprzyjęte?)
Jeżeli poprawka nie została przyjęta, to wówczas można ją ponownie zgłosić. Każdy z członków naszej komisji może taką poprawkę zgłosić i ona będzie jeszcze raz przegłosowana. Jest więc możliwość, aby te wszystkie sprawy do końca przedyskutować, przeanalizować itd. Jeżeli państwo senatorowie chcecie na przykład zgłosić poprawki, które były już zgłoszone, ale nie przeszły na posiedzeniach komisji branżowych, to miałbym tylko prośbę, aby je wcześniej zgłosić pod swoim imieniem i nazwiskiem - wówczas możemy je zacząć przygotowywać. Niektóre poprawki mogły nie przejść dlatego, że były błędnie przygotowane pod względem formalnym. Może znajdziecie na przykład inne źródło pokrycia dla celów, które mają być finansowane, itd. Byłoby więc dobrze, gdyby takie poprawki zostały złożone wcześniej do sekretariatu naszej komisji. Wtedy pan dyrektor Biura Legislacyjnego natychmiast je rozdysponuje, wyznaczy kto i jak ma pracować nad tymi poprawkami.
Tak więc jutro o 10.00 wysłuchamy sprawozdań wszystkich komisji, zapoznamy się z ich poprawkami, a także zgłosimy nasze ewentualne poprawki. Potem zrobimy przerwę, której długość będzie zależała od liczby poprawek, a po przerwie przegłosujemy wszystkie przygotowane poprawki i ostatecznie zatwierdzimy nasze sprawozdanie na posiedzenie plenarne w przyszłym tygodniu.
Czy jest zgoda członków komisji na to, żebyśmy tak właśnie procedowali? Jest zgoda.
Proszę państwa, dzisiaj mamy omówić budżet, ale nie cały. Prosiłbym więc panią minister Majszczyk, żeby na początku poinformowała członków komisji generalnie, o całym budżecie, jednak krótko, syntetycznie, ponieważ każdy z nas, że tak powiem, miał już możliwość zapoznania się z tym budżetem. Później przejdziemy do omawiania poszczególnych części budżetu.
W pierwszej kolejności poprosimy instytucje - poza Ministerstwem Finansów - o przedstawienie sprawozdania, nie chcemy bowiem trzymać tutaj państwa dłużej. Tak więc najpierw byłaby Najwyższa Izba Kontroli, następnie - Główny Urząd Statystyczny, Komisja Nadzoru Finansowego i Główny Urząd Statystyczny. Jak powiedziałem, tu chodzi o załącznik nr 13, w tym "Plan finansowy Centrum Badań Edukacji Statystycznej GUS", i "Plan finansowy Rzecznika Ubezpieczonych". Później wrócilibyśmy do tych spraw, które podlegają ministrowi finansów.
Czy może tak być, Pani Minister?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Oczywiście.)
W takim razie bardzo proszę panią minister o przedstawienie generalnej informacji o budżecie. Później będziemy wsłuchiwali się w głosy poszczególnych osób.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!
Budżet na 2012 r. został przygotowany z uwzględnieniem założeń, które były rozpatrywane przy konstruowaniu tego budżetu, czyli zanim on został ostatecznie przygotowany. Te opcje zawierały różne konfiguracje, w zależności od tego, jakie PKB miałoby być przyjęte na rok 2012. Było to związane z dużą niepewnością na rynkach finansowych i w całej Europie w końcówce ubiegłego roku. Ostatecznie wybrano wariant pośredni, w oparciu o który konstruowane są budżety w poszczególnych latach - ten wariant zakłada, że w roku 2012 wzrost PKB będzie wynosił 2,5%. Uznano bowiem, że na tym etapie takie założenia są i ostrożne, i realistyczne. I dzisiaj możemy już powiedzieć, że samo założenie przyjęte przy tworzeniu ustawy budżetowej na rok 2012, a także przyjęte wskaźniki były prawidłowe, a zakładane wzrosty są jak najbardziej do osiągnięcia.
Poza tym, że zmieniony był poziom PKB w stosunku do pierwszych założeń... Pierwszy projekt budżetu był składany wiosną ubiegłego roku, bo pierwotne założenie było takie, że rząd będzie procedował nad budżetem wcześniej, co z różnych powodów nie miało miejsca i ostatecznie budżet został przyjęty w grudniu. Przede wszystkim było tak z powodu wyborów, które miały miejsce jesienią ubiegłego roku, i przerwania prac nad wszelkimi ustawami złożonymi do parlamentu w poprzedniej kadencji. Oczywiście projekt ustawy budżetowej, zgodnie z ustawą o finansach publicznych, był złożony do 30 września ubiegłego roku. Tak jak powiedziałam, w stosunku do poprzedniego projektu zmieniła się prognoza co do wysokości PKB, pozostałe zaś wskaźniki, te zasadnicze, na przykład inflacja, zostały utrzymane na pierwotnym poziomie, czyli 2,8%.
Przy konstruowaniu budżetu na rok 2012 uwzględniono również pewne założenia, które w pewnym zakresie były już rozpatrywane przez komisję i Senat - mam tu na myśli założenia wynikające z ustawy okołobudżetowej, którą parlament już przyjął, która obowiązuje od początku bieżącego roku i w decydującym stopniu kształtowała również pewne rozwiązania przyjęte w budżecie na rok 2012 - przede wszystkim te dotyczące kształtowania dochodów, zmiany akcyzy, pewnych oszczędności związanych ze zmianami w ordynacji podatkowej, a także z lokatami bankowymi jednodniowymi czy innymi, które pozwalały na uniknięcie płacenia tak zwanego podatku Belki. Jest też szereg rozwiązań związanych z przyjęciem założeń co do ograniczenia niektórych wydatków, na przykład kształtowania Funduszu Pracy w zakresie finansowania staży lekarskich i pielęgniarskich z tego funduszu. Te i inne tego typu rzeczy, tak jak powiedziałam przed chwilą, były już rozpatrywane przez Senat, ustawa została przyjęta i weszła w życie.
Powiem jeszcze tylko o jednym elemencie, który ma zdecydowane odzwierciedlenie w budżecie przedstawionym państwu do rozpatrzenia, czyli o przyjęciu założenia zamrożenia funduszu wynagrodzeń na rok 2012 w zasadniczej części sfery budżetowej. Mówię o jej zasadniczej części, ponieważ są pewne wyjątki, rozpisane w uzasadnieniu do ustawy budżetowej, a dotyczą między innymi wynagrodzeń nauczycieli, których wysokość przekłada się na poziom subwencji dzielonej pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego. Planowany wzrost wynagrodzeń, w wysokości 3,8%, nastąpi od września 2012 r.- oczywiście również przy uwzględnieniu skutków przechodzących z tytułu podwyżki dla nauczycieli, która w wysokości 7% została uwzględniona w budżecie na 2011 r.
Na kształtowanie się wynagrodzeń w sferze budżetowej wpływ mają również pewne zmiany dokonane w Sejmie. Mianowicie na skutek poprawek zgłoszonych w parlamencie dokonano modyfikacji funduszu wynagrodzeń w szkołach artystycznych dla tak zwanych pracowników obsługi, niebędących nauczycielami. Tak jak uzasadniał przewodniczący komisji zajmującej się tą częścią budżetu, częścią 24, niekiedy ich pensje były na granicy minimum, a właściwie poniżej, i ta różnica musiała być uzupełniona. Minister kultury był za tym, żeby to rozwiązanie zostało wprowadzone poprzez zwiększenie funduszu wynagrodzeń na cele, o których powiedziałam, o 15 milionów zł, jednak w ramach środków części 24, czyli bez żadnych przesunięć pomiędzy innymi częściami. I to są jak gdyby główne kwestie w zakresie założeń i formułowania budżetu na rok 2012.
Oczywiście zasadniczą sprawą są środki zaplanowane w projekcie ustawy budżetowej, czyli wysokość dochodów, wydatków i deficytu. I tutaj, tak jak stanowią pierwsze artykuły części tekstowej, projekt przewidywał dochody w wysokości 267 miliardów 398 milionów 881 tysięcy zł... Przepraszam, to są dochody podatkowe. Projekt przewidywał około 289 miliardów zł dochodów, jednak te dochody zostały podwyższone - projekt, który państwo macie teraz przed sobą, to przedłożone sprawozdanie, którego treść została przyjęta i uchwalona przez Sejm - i wynoszą 293 miliardy 766 milionów 128 tysięcy zł. Są wyższe od tych, które były w przedłożeniu rządowym. Wynika to z tego, że w konstrukcji tego budżetu przewidziane są rozwiązania, które miały miejsce jeszcze w roku 2009, kiedy to była przyjmowana ustawa wprowadzająca nową ustawę o finansach publicznych, obowiązująca od roku 2010. Ustawa ta nakłada na ministra finansów ustawowy obowiązek tworzenia w ustawie budżetowej tak zwanej - bo tak ona jest nazywana potocznie - systemowej rezerwy związanej z pewnymi zmianami, których dokonano w związku z wejściem w życie nowej ustawy o finansach publicznych. Mianowicie co do zasady zlikwidowała ona gospodarstwa pomocnicze działające przy jednostkach budżetowych i, niejako w konsekwencji, zobowiązano ministra do utworzenia właśnie takiej rezerwy w ustawie budżetowej. Tak więc zmiany, które zostały dokonane, są tego konsekwencją. Ta rezerwa funkcjonuje bowiem w ten sposób, że pokrywa wydatki tych dysponentów, którzy wcześniej albo mieli rachunek dochodów własnych - którego teraz nie mogą mieć - albo też mieli gospodarstwa pomocnicze, z których działalności mieli dochody i mogli sami realizować wydatki. Teraz te podmioty po prostu wykazują swoje dochody i mają prawo otrzymywać kwoty proporcjonalnie do tych, które kiedyś uzyskiwali dzięki gospodarstwom pomocniczym, czy też które gromadzili na rachunkach dochodów własnych i z nich finansowali swoje wydatki. I tutaj jest kwestia bilansowania, bo te dochody odpowiadają wydatkom na wspomniane cele przez okres dwóch lat po wejściu w życie tych przepisów, czyli do końca tego roku, a później będzie musiało to być już rozwiązane w sposób systemowy, przy planowaniu.
Wydatki zaplanowane w ustawie budżetowej na rok 2012 to 328 miliardów 765 milionów 688 tysięcy zł - wysokość tej kwoty jest też związana z drobnymi zmianami, które zostały wprowadzone w Sejmie. Wydatki zaplanowane w przedłożeniu rządowym były nieznacznie wyższe, jednak w Sejmie dokonano pewnego ograniczenia w niektórych częściach, wprowadzono pewne zmiany, w minimalny sposób zmienił się również poziom deficytu budżetu państwa planowanego na rok 2012. W pierwotnej wersji, tej skierowanej do parlamentu, wynosił on 35 miliardów zł, a obecnie - po zmianach, o których wspomniałam - 34 miliardy 999 milionów 560 tysięcy zł, czyli zmiany dotyczą około czterystu kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Oczywiście w projekcie budżetu na rok 2012 przedstawiane są dochody i wydatki dotyczące budżetu środków europejskich, które są również szczegółowo rozpisane w części tekstowej projektu i będą dzisiaj, w trakcie posiedzenia komisji, omawiane. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo, Pani Minister.
Bardzo proszę Najwyższą Izbę Kontroli o informację na temat jej budżetu.
Kto zabierze głos?
Proszę bardzo, Panie Prezesie.
Wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Wojciech Misiąg:
Wojciech Misiąg, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli.
Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!
Nasz budżet jest bardzo prosty: zakładamy wzrost w realnych wielkościach o niecałe 4 miliony zł, co oznacza półtoraprocentowy wzrost wydatków Najwyższej Izby Kontroli. Przy czym chcę powiedzieć, że z tych niecałych 4 milionów zł przyrostu już w tej chwili 2 miliony 800 tysięcy zł pójdą na dodatkowy skutek podwyższenia składki rentowej, który w momencie, kiedy składaliśmy projekt planu wydatków, nie był wliczany w ten rachunek. To oznacza, że w tej chwili w porównywalnych wielkościach Najwyższa Izba Kontroli faktycznie proponuje budżet o 0,5%, w ujęciu nominalnym, wyższy niż w zeszłym roku, co oznacza realne dwuprocentowe ograniczenie wydatków w stosunku do tych z roku ubiegłego.
W strukturze budżetu mamy dokładnie to samo, co mieliśmy do tej pory, czyli utrzymujemy wysokość wynagrodzeń, co daje ponad 200 milionów zł. To są wynagrodzenia przy zachowanym stanie etatowym z zeszłego roku. Reszta budżetu to około 30 milionów zł na wydatki bieżące - też na poziomie z ubiegłego roku - i około 30 milionów zł na inwestycje. Nie podejmujemy żadnych nowych dużych zadań, mamy tylko trochę inwestycji modernizacyjnych, przede wszystkim związanych z naszym głównym gmachem, który, jak państwo wiecie, nie jest ani najmłodszy, ani najlepiej przystosowany do funkcjonowania w nim urzędu. Ponosimy stałe koszty zakupów i odtwarzamy regularny sprzęt - głównie chodzi o komputery, które stanowią w tej chwili największą pozycję w naszym planie wydatków majątkowych. I to tyle. Ten budżet jest właściwie nieznacznie zmniejszoną kopią zeszłorocznego budżetu. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo panu prezesowi.
Czy są pytania lub komentarze do tego wystąpienia? Czy są pytania do prezesa Najwyższej Izby Kontroli? Może uwagi, propozycje poprawek? Nie ma.
W takim razie, Panie Prezesie, dziękujemy panu i towarzyszącym panu osobom.
Główny Urząd Statystyczny, proszę bardzo.
Dyrektor Generalny w Głównym Urzędzie Statystycznym Tomasz Białas:
Tomasz Białas, dyrektor generalny Głównego Urzędu Statystycznego.
Budżet części 58 "Główny Urząd Statystyczny" w stosunku do budżetu z 2011 r. stanowi 56% tamtej kwoty. Wynika to z tego, że rok 2011 był specyficzny, bowiem w związku z organizowanym narodowym spisem powszechnym budżet GUS w roku 2011 wynosił 698 milionów zł. W tej chwili wydatki Głównego Urzędu Statystycznego planowane są na kwotę 396 milionów 154 tysięcy zł. Chcę powiedzieć, że te budżety są mało porównywalne, dlatego że wydarzenie z roku 2011, czyli organizacja spisu powszechnego, niejako zaburza tę porównywalność. Gdyby nie brać pod uwagę tego zadania spisowego, to nasz budżet w tej chwili jest o 1,09% mniejszy niż w 2011 r.
Jeżeli chodzi o dochody budżetowe, to one są dosyć skromne, są na poziomie 4 milionów 781 tysięcy zł. Prawie 71% tej kwoty stanowią wpływy z usług, w jej skład wchodzą też wpływy ze sprzedaży wyrobów, a także z najmu, dzierżawy składników majątkowych. Tak jak mówię, dochody, które przynosimy budżetowi, są niewielkie. Część z nich, a mianowicie 3 miliony 377 tysięcy zł, do 2010 r. stanowiła dochody własne, rachunki dochodów własnych, i będzie w jakiś sposób, jak rozumiem, odzyskiwana przez Główny Urząd Statystyczny, bo na tę kwotę jest zaplanowana rezerwa celowa.
Jeżeli chodzi o wydatki budżetowe, to, tak jak powiedziałem, jest to kwota 396 milionów 154 tysięcy zł. W największym stopniu składają się na nią wydatki obligatoryjne, 330 milionów zł, z których większość to wydatki płacowe. Wszystkie wydatki obligatoryjne stanowią 83% wydatków Głównego Urzędu Statystycznego. Inne wydatki to: zakup materiałów i usług - 25 milionów 182 tysiące zł; opracowanie wyników dwóch spisów, które były realizowane w latach 2010-2011 - 19 milionów 380 tysięcy zł; szkolenia - 1,5 miliona zł; delegacje zagraniczne - 1 milion 50 tysięcy zł. Do tego dochodzą mniejsze wydatki, związane z funkcjonowaniem Rady Statystyki, 412 tysięcy zł, oraz Rządowej Rady Ludnościowej, 186 tysięcy zł. Są też inne pomniejsze wydatki. Jeśli chodzi o porównanie roku 2011 i 2012, to zaobserwowaliśmy spadek wydatków, głównie rzeczowych - tutaj są 4 miliony 70 tysięcy zł - a także spadek wynagrodzeń - tu jest 1 milion 587 tysięcy zł.
Muszę powiedzieć, że ten budżet jest oczywiście skromny. Całość wydatków inwestycyjnych Głównego Urzędu Statystycznego mieści się w kwocie 4 milionów 750 tysięcy zł. Mówimy tu o odtwarzaniu majątku, a środki na to stanowią raptem 1,2% całego budżetu, czyli wszystkich wydatków. Jest tak dlatego, że Główny Urząd Statystyczny w pierwszym rzędzie zabezpiecza wydatki obligatoryjne, głównie te związane z płacami pracowników. I dlatego to, co zostaje na odtworzenie majątku, jest naprawdę niedużą kwotą.
Jeśli chodzi o liczby mówiące o poziomie wynagrodzeń - bo to jest to, co od dłuższego czasu doskwiera statystyce - to średnie wynagrodzenie miesięczne w resorcie statystyki, czyli w Głównym Urzędzie Statystycznym i w urzędach statystycznych, jest na poziomie 3 tysięcy 230 zł, a w centrali urzędu - 3 tysięcy 913 zł. Takie mamy wynagrodzenia.
Tak jak powiedziałem, nasz budżet jest na miarę sytuacji, w której się znajdujemy, skromny, ale musi wystarczyć. To może tyle. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Dlaczego zmniejszyły się środki na wynagrodzenia w tym roku? Z czego to wynika? Zmniejszyła się liczba zatrudnionych? Pytam o to, bo powiedział pan, że kwota się zmniejszyła.
Dyrektor Generalny w Głównym Urzędzie Statystycznym Tomasz Białas:
Tak, zmniejszyła się liczba zatrudnionych, ponieważ liczba zadań w tym roku jest mniejsza niż w zeszłym. Jest to związane przede wszystkim z tym, że w zeszłym roku był spis powszechny, tak więc teraz jest mniej zadań. Ten spadek zatrudnienia oczywiście jest powolny. Pracuje u nas mniej osób i, tak jak mówię, jest spadek wynagrodzeń o 1%, jednak przy płacy 3 tysiące 200 zł czy 3 tysiące 990 zł tak naprawdę nie jest on zauważalny.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Ile osób pracuje w urzędzie statystycznym?
Dyrektor Generalny w Głównym Urzędzie Statystycznym Tomasz Białas:
Jeśli chodzi o cały resort statystyki publicznej - mówię tutaj o dwudziestu jednostkach budżetowych, czyli centrali i szesnastu urzędach wojewódzkich, a także o innych jednostkach - to jest w nim zatrudnionych 6 tysięcy 528 osób. Jeśli chodzi o samą centralę Głównego Urzędu Statystycznego, to w służbie cywilnej są 822 osoby. Tak więc w urzędzie jest zatrudnionych około sześciu i pół tysiąca osób. Takie są potrzeby kadrowe w celu zbierania informacji przez Główny Urząd Statystyczny i urzędy statystyczne.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Czy są pytania do przedstawicieli Głównego Urzędu Statystycznego?
Panie Dyrektorze, czy plan finansowy Centrum Badań i Edukacji Statystycznej jest też w pana gestii?
(Dyrektor Generalny w Głównym Urzędzie Statystycznym Tomasz Białas: Tak.)
Czy mógłbym prosić o jego zaprezentowanie?
(Dyrektor Generalny w Głównym Urzędzie Statystycznym Tomasz Białas: Tak, już.)
To jest w załączniku nr 13 do ustawy budżetowej.
Dyrektor Generalny w Głównym Urzędzie Statystycznym Tomasz Białas:
Tak. Centrum Badań i Edukacji Statystycznej działa w formie instytucji gospodarki budżetowej. W 2012 r. przychody z prowadzenia działalności zostały zaplanowane na poziomie 2 milionów 900 tysięcy zł, przy czym z działalności w sektorze publicznym, przede wszystkim Głównego Urzędu Statystycznego, jest kwota 1 miliona 600 tysięcy zł. Główny Urząd Statystyczny realizuje też szkolenia - tutaj jest kwota około 600 tysięcy zł, a pozostała część obejmuje rynek pozaresortowy - dla 1 miliona 300 tysięcy osób, w tym są też seminaria, konferencje.
Zysk został zaplanowany w wysokości 40 tysięcy zł. To jest tak naprawdę pełny pierwszy rok działalności tej instytucji, ona jest jeszcze w fazie, że tak powiem, rozruchowej. 40% tego zysku, czyli 16 tysięcy zł, będzie dochodem Skarbu Państwa - tyle zaplanowaliśmy na 2012 r. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Pytania? Nie ma.
W takim razie bardzo dziękujemy panu dyrektorowi.
Kolejna część, czyli budżet Komisji Nadzoru Finansowego.
Proszę bardzo.
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Andrzej Jakubiak:
Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!
Andrzej Jakubiak - od 12 października jestem przewodniczącym Komisji Nadzoru Finansowego.
Komisja Nadzoru Finansowego swoje wydatki, koszty swojego działania finansuje ze składek pobieranych od uczestników rynku, w związku z czym, jeśli chodzi o deficyt budżetowy, jest instytucją czy organizacją obojętną.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czy można prosić pana o podejście bliżej mikrofonu?)
Komisja Nadzoru Finansowego swoje wydatki finansuje z opłat, które są pobierane od uczestników rynku, w związku z tym w odniesieniu do deficytu budżetowego jest neutralna. Jednak z uwagi na to, że komisja wyposażona jest w kompetencje do nakładania kar administracyjnych, które stanowią dochód budżetu, wnosi pozytywny wkład w postaci dochodów budżetowych. Oczywiście to jest trudne do zaplanowania, ale na 2012 r. wyszacowaliśmy to na 4,5 miliona zł.
Jeśli chodzi o dochody, to są one nieznacznie wyższe niż w roku ubiegłym, wydatki również są wyższe niż w roku ubiegłym, o około 5 milionów zł. Tak jak powiedziałem, dochody pochodzą od uczestników rynku. Największa kwota wpływa z sektora bankowego, od pozostałych uczestników rynku wpływają mniejsze kwoty.
Jeśli chodzi o wydatki, to najważniejszą pozycją są tu oczywiście koszty wynagrodzeń i pochodnych, jak również inne wydatki bieżące, wśród których oczywiście, oprócz zwykłych wydatków związanych z kosztami utrzymania siedzib - a są trzy - w których Komisja Nadzoru Finansowego, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego funkcjonuje, od 2011 r. są też wydatki związane z udziałem Komisji Nadzoru Finansowego w nadzorczych organach unijnych, w Europejskim Organie Nadzoru Bankowego nad rynkiem kapitałowym, nad rynkiem ubezpieczeniowym i nad rynkiem funduszy emerytalnych.
W tym roku wzrost wydatków na wynagrodzenia jest podyktowany tym, że w 2011 r. weszła w życie ustawa o instytucjach płatniczych, które będą podlegały nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Jest ich kilkadziesiąt i są porozrzucane po całym kraju, tak więc koszty rosną również w związku z wydatkami na krajowe podróże służbowe. Jeżeli wejdzie w życie ustawa o SKOK, spowoduje to być może konieczność zwiększenia wydatków na wynagrodzenia, bo w ramach, powiedziałbym, tego samego stanu osobowego komisja... To znaczy powiedziałbym, że ten stan osobowy musi ulec dalszemu wzmocnieniu po to, aby komisja mogła właściwie wykonywać nowe zadania. Jeśli chodzi o same SKOK, to będzie do nadzorowania ponad pięćdziesiąt dodatkowych podmiotów. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Proszę bardzo. Czy są pytania do pana przewodniczącego?
Bardzo proszę, Panie Senatorze.
(Senator Henryk Cioch: Właśnie.)
Senator Cioch.
Senator Henryk Cioch:
Troszkę urozmaicę, bo trudno, żebym nie zapytał o funkcjonowanie KNF. Mam tutaj swoje pewne doświadczenia, kilkuletnie i sprzed kilku lat. Mianowicie interesuje mnie to, czy planowany na 2012 r. budżet Komisji Nadzoru Finansowego uwzględnia fakt objęcia nadzorem Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych, czy też nie. Sprawa jest dość istotna, ponieważ gdy SKOK zostaną objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego, będą musiały uiszczać, tak jak pozostałe instytucje, składkę liczoną od wielkości aktywów, ta składka wynosi 0,024%. Uwzględniając aktywa, jakimi dysponowały SKOK pod koniec września 2011 r., to ta składka, według moich wyliczeń, wynosiłaby 3 miliony - dobrze liczę - 652 tysiące 371 zł 36 gr. I to by było pierwsze pytanie.
I drugie pytanie. Jak wiemy, Komisja Nadzoru Finansowego, a konkretnie Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, przygotowuje się do objęcia tego sektora nadzorem. Czy pan przewodniczący ewentualnie mógłby nam powiedzieć, jakie z tego tytułu zostały już poniesione koszty - to są sprawy związane z przygotowaniem rozporządzeń do ustawy - a jakie koszty są planowane na ten rok? Ja ten projekt budżetu KNF dokładnie analizowałem, ale nie mogłem znaleźć odpowiedzi na to pytanie.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Czy są inne pytania z tym związane?
Ja też mam pytanie. Skoro budżet Komisji Nadzoru Finansowego jest niezależny - to znaczy jest niezwiązany wprost z budżetem państwa w tym sensie, że nie ma wpływu na deficyt itd., ponieważ wydatki pochodzą z dochodów, czyli z wpłat jednostek nadzorowanych - to czy jesteście państwo samodzielni także w kwestiach zatrudnienia, czy też może poziom zatrudnienia jest limitowany i wynika z ustawy okołobudżetowej lub z innych przepisów? Tego także dotyczyło pytanie, które zadał pan senator Cioch. Prawda? Jeżeli bowiem dojdzie do tego, że będziecie państwo sprawowali nadzór także nad spółdzielczymi kasami, to może się okazać, że zatrudnienie jest zbyt małe. Czy uwzględnialiście tę ewentualność w waszym budżecie, czy nie, i czy ewentualnie przewidujecie państwo zrealizowanie tej kwestii w jakiś inny sposób? Inna rzecz jest taka, że kwota tej składki nie byłaby duża. Prawda? Jak mówiliśmy, ta składka od pięćdziesięciu SKOK wynosiłaby około 3 milionów zł.
(Senator Henryk Cioch: To tylko cztery razy mniej, jeśli dobrze liczę, od składki uiszczanej przez banki. To jest duża kwota.)
Przez największe banki, które ją płacą. Tak?
(Senator Henryk Cioch: Przez sektor bankowy, przez wszystkie banki.)
Wszystkie - tak?
(Senator Henryk Cioch: Tak. Ja dokładnie powiem...)
Czy mógłby pan przewodniczący przypomnieć, jaki jest cały budżet KNF, jaka jest ta kwota dochodu?
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Andrzej Jakubiak:
Panie Przewodniczący, plan dochodów na 2012 r. mówi o 213 milionach zł.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: 213 milionów?)
Tak.
Czy mogę...?
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Tak. Proszę teraz udzielić odpowiedzi.
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Andrzej Jakubiak:
Zacznę od kwestii generalnych.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, oczywiście w projekcie planu finansowego na 2012 r. nie uwzględnialiśmy kosztów związanych z wykonywaniem nadzoru nad SKOK, dlatego że w czasie, kiedy ten plan powstawał, nie było żadnych podstaw ku temu, aby takie założenia czynić. Dlaczego? Dlatego że ustawa znajdowała się w Trybunale Konstytucyjnym, a Trybunał orzekł - na wniosek prezydenta - o jej zgodności z konstytucją w tym zakresie dopiero w styczniu tego roku. Tak więc jest rzeczą naturalną, że w tym planie finansowym nie ma zagwarantowanych czy przewidzianych wzrostów wydatków związanych z wykonywaniem nadzoru nad SKOK. Powtarzam: jeżeli ustawa wejdzie w życie... I teraz też jest kwestia tego, kiedy wejdzie w życie, bo to oczywiście zależy od tego, w jakim trybie będzie ona dalej procedowana i czy pan prezydent - a jeśli tak, to w jakim czasie - ją podpisze. Dopiero wtedy zostanie ona opublikowana. Tak więc w tym planie finansowym nie ma wydatków, ale i dochodów, z tego tytułu.
Nie jest, niestety, tak jak mówi pan senator Cioch, iż... Chodzi mi o to, że ponieważ dla nas jakby nie istnieje jeszcze ta ustawa, to nie dokonywaliśmy żadnych szacunków. Poza tym nie znamy dokładnej, powiedziałbym, struktury danych bilansowych ze SKOK, gdyż one stosują najróżniejszego rodzaju interpretacje, czym nie ułatwiają nam oszacowania potencjalnych wpłat, opłat wnoszonych do KNF, do Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, a także naszych potencjalnych wydatków. To jest jedna rzecz.
Druga rzecz, która jest istotna: nie jest to czterokrotnie mniej niż wynoszą opłaty wnoszone przez sektor bankowy, bo opłaty wnoszone przez sektor bankowy wynoszą 128 milionów 656 tysięcy zł.
Jeśli pan przewodniczący pozwoli, dalej... Następny w kolejności, jeśli chodzi o wysokość opłat, jest rynek kapitałowy - jest tutaj kwota 39 milionów zł. Od zakładów ubezpieczeń mamy 24 miliony zł, a od powszechnych towarzystw emerytalnych - kwotę prawie 16,5 miliona zł. Tak więc to jest zaledwie - jeżeli jest to kwota prawdziwa, powtarzam: my nie odnosiliśmy się do tego - 3,3 miliona zł. To nie jest, powiedziałbym, wygórowany koszt. Biorąc jednak pod uwagę charakter, tak to nazwijmy, systemu SKOK, czyli jego rozdrobnienie, liczbę podmiotów do nadzorowania, to oczywiście nadzór będzie wymagał zwiększenia wydatków. Oczywiście my nie stosujemy tutaj odniesienia do stanu etatowego, bo limitem dla nas jest, powiedziałbym, wysokość środków przeznaczonych na wynagrodzenia. Tak więc, jeżeli zajdzie taka potrzeba, to będziemy występowali - oczywiście za zgodą ministra finansów - o przesunięcie środków w ramach planu budżetowego. Powtarzam: wielkość opłaty za ten rok jest uzależniona od tego, kiedy ustawa wejdzie w życie, i od tego, jaka będzie sytuacja samego systemu SKOK. Jak państwo dobrze wiecie, przed objęciem przez Komisję Nadzoru Finansowego nadzoru nad tym systemem, zostanie przeprowadzony audyt, który ma pokazać, jakie są zobowiązania i należności, jaka jest sytuacja finansowa zarówno poszczególnych SKOK, jak i całego systemu.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Pani Senator, proszę.
(Senator Beata Gosiewska: Może najpierw jeszcze pytanie uzupełniające.)
Jeszcze pytanie uzupełniające.
(Senator Henryk Cioch: Tak, uzupełniające.)
Proszę bardzo.
Senator Henryk Cioch:
Pytanie uzupełniające. Zrozumiałem, krótko mówiąc, że w związku z tym, że ustawa jeszcze nie weszła w życie i nie wiadomo, kiedy wejdzie, to żadne wydatki i żadne przychody nie są uwzględnione. Rodzi się jednak pewne pytanie. Gdyby bowiem ustawa weszła w życie - co jest realne - to skąd wtedy państwo będziecie brać te środki? Z rezerwy pana premiera? Przecież trzeba będzie rozpocząć działalność, zatrudnić ludzi itd.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Pani senator Gosiewska, proszę bardzo.
Senator Beata Gosiewska:
Mam pytanie związane z pozycją dotyczącą kwoty na wynagrodzenia kierownictwa Komisji Nadzoru Finansowego. Mianowicie widzę tutaj kwotę w wysokości 1 miliona 87 tysięcy zł dla trzech etatów - no to jest bardzo dużo. Pamiętając chociażby o tym, że wynagrodzenia w sferze budżetowej są od wielu lat zamrożone, mam pytanie, na jakim poziomie kształtuje się wspomniane wynagrodzenie w stosunku do poziomu wynagrodzeń w latach ubiegłych. Czy one również są zamrożone, a jeżeli nie, to jak kształtowały się wzrosty tych wynagrodzeń? Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący, bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Andrzej Jakubiak:
Szanowny Panie Przewodniczący, oczywiście jeżeli ustawa wejdzie w życie, to składka zostanie naliczona i SKOK będą zobowiązane do jej wnoszenia.
Nie odpowiedziałem również na poprzednie pytanie, pana senatora Ciocha, z czego pokrywane są dzisiaj wydatki. My oczywiście żadnych wydatków na tak zwane przygotowywanie się nie ponosimy, nie ma bowiem takiej potrzeby. Wszystkie działania, które są podejmowane w KNF, obejmują obszar przygotowań takich bardziej organizacyjnych, nie powodują jednak żadnych dodatkowych kosztów, bo bazujemy na dotychczasowym stanie osobowym. To jest pierwsza rzecz. Druga rzecz: KNF nie jest organem regulacyjnym, tak więc przygotowywanie projektów rozporządzeń jest zadaniem ministra finansów, administracji rządowej. Organem regulacyjnym dla sektora kapitałowego, emerytalnego, ubezpieczeniowego i częściowo bankowego - a dla SKOK w przyszłości - jest minister finansów. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego bierze w tym taki sam udział jak w tworzeniu wszystkich innych projektów aktów prawnych. Tak więc mamy tego typu wydatki i nie robimy obecnie żadnych, powiedziałbym, inspekcji, nie ma bowiem żadnej podstawy ku temu, żebyśmy wykonywali nadzór nad systemem SKOK.
Teraz kwestia związana z wynagrodzeniami. Otóż, Pani Senator, chciałbym zwrócić pani uwagę na to, że ten system, o który dzisiaj pani pyta, obowiązuje od roku 2006 i składa się z dwóch składników, czyli z wynagrodzenia - obliczonego według wzoru: mnożnik razy kwota bazowa - oraz z nagrody określonej zarządzeniem prezesa Rady Ministrów z 2006 r., które zostało przyjęte przez pana prezesa Kaczyńskiego. Tak więc od momentu powstania Komisji Nadzoru Finansowego system ustalania wynagrodzeń członków kierownictwa KNF nie uległ zmianie. Jeśli zaś chodzi o, jak rozumiem, nominalny wymiar otrzymywanych wynagrodzeń, to z chwilą, kiedy została zamrożona kwota bazowa, zostały również zamrożone wynagrodzenia. Jesteśmy traktowani tak samo jak wszystkie osoby zajmujące kierownicze stanowiska w państwie, w którym to wynagrodzenia są ustalane w oparciu o kwotę bazową i mnożnik, tak więc pozostają one, praktycznie rzecz biorąc, na poziomie, o ile mnie pamięć nie myli, z 2008 r. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Panie Przewodniczący, pani senator spytała konkretnie o to, jakie jest to wynagrodzenie. Może by rzeczywiście podać, jakie jest średnie wynagrodzenie w KNF, tak jak zrobili to przedstawiciele innych instytucji, których budżety omawiamy. Zawsze to jest...
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Andrzej Jakubiak:
Średnie wynagrodzenie w KNF w 2011 r. wynosiło 8 tysięcy 200 zł. Przy czym należy wziąć pod uwagę jeszcze jedno: najprawdopodobniej będzie tak, że w roku 2012 kwota przeciętnego wynagrodzenia ulegnie pewnemu zmniejszeniu z uwagi na działania, jakie zostały podjęte przeze mnie za zgodą pana premiera Tuska, a które zmierzają do zmiany struktury organizacyjnej KNF. Od 1 stycznia tego roku obowiązuje nowa struktura administracyjna, organizacyjna Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Zmniejsza się ona o ośmiu... o pięciu... Przepraszam, ale nie chcę się pomylić. ...O sześciu dyrektorów zarządzających. Od 1 stycznia obowiązuje bardzo prosta, spłaszczona struktura organizacyjna, w której mamy przewodniczącego i zastępców, a także departamenty z kierownictwem i, powiedziałbym, departamenty bezpośrednio nadzorowane przez, odpowiednio, przewodniczącego i zastępców. Poprzednia struktura była inna, mieliśmy jeszcze szczebel pośredni. Mogę powiedzieć, że był on dosyć kosztowny, dlatego z niego zrezygnowaliśmy.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Nie ma więcej pytań, nie ma uwag.
W takim razie dziękujemy bardzo panu przewodniczącemu i osobom mu towarzyszącym.
Przechodzimy do następnej części, czyli do budżetu rzecznika ubezpieczonych.
Dziękuję bardzo.
Rzecznik Ubezpieczonych Aleksandra Wiktorow:
Dzień dobry państwu.
Aleksandra Wiktorow, rzecznik ubezpieczonych.
My, podobnie jak KNF, nie jesteśmy w żaden sposób finansowani z budżetu, w związku z tym nasza działalność nie wpływa ani na dochody, ani na wydatki budżetu. Finansowani jesteśmy, podobnie jak KNF, ze składki, z tym że składka od zakładów ubezpieczeń i od otwartych funduszy emerytalnych wpływa co miesiąc bezpośrednio do nas, do biura rzecznika. Ta składka w sensie procentowym jest niska i w bardzo niewielkim stopniu obciąża zakłady ubezpieczeń. To jest 0,071 promila... Nie, chyba setnych promila... Tak, tutaj jest 0,071 promila - przepraszam, ale tutaj jest tyle zer po przecinku - od zakładów ubezpieczeń i 0,008 promila od towarzystw emerytalnych. Tak więc jest to dla nich niespecjalnie duże obciążenie. Nasze przychody zaplanowane na przyszły rok, te od nich, to około 6 milionów 900 tysięcy zł - i tu jest przewidziany wzrost w stosunku do obecnego wykonania na poziomie mniej więcej 10%. Chciałabym też powiedzieć, że jeśli my tych pieniędzy nie wykorzystamy, to musimy je zwrócić. Czyli nie jest tak, że możemy sobie coś gdzieś poza przewidzianymi w ustawie rzeczami zachomikować, że możemy te pieniądze przeznaczyć na nasze inne wydatki. Jeśli bowiem wpływ jest większy niż faktyczne wykonanie, to ta kwota jest zwracana zakładom ubezpieczeń i towarzystwom emerytalnym.
Chcę powiedzieć, że od jakiegoś czasu notujemy lawinowy wzrost skarg - a podstawowym zadaniem rzecznika ubezpieczonych jest rozpatrywanie wpływających skarg - na zakłady ubezpieczeń i otwarte fundusze emerytalne. Wzrost liczby tych skarg jest bardzo duży, dwa lata temu było ich bowiem osiem tysięcy, a w 2011 r., czyli po dwóch latach, było ich już prawie piętnaście tysięcy, liczba skarg prawie się podwoiła.
W tym czasie nie zmieniło się zatrudnienie w biurze rzecznika, a wynosi ono trzydzieści osiem osób. Jest rzeczą jasną, że trzydzieści osiem osób nie może obsłużyć piętnastu tysięcy skarg, w związku z tym do ich rozpatrywania musimy również zatrudniać ekspertów. Koszty, które nam rosną, to tylko właśnie koszty obsługi skarg.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Pytania do pani rzecznik?
Proszę bardzo, Panie Senatorze.
Senator Marek Martynowski:
W takim razie zapytam, jaka jest średnia pensja u państwa. Jest trzydzieści osiem osób, a widzę, że na wynagrodzenia osobowe jest 2 miliony 48 tysięcy zł.
Rzecznik Ubezpieczonych Aleksandra Wiktorow:
Średnie wynagrodzenie to 5 tysięcy 870 zł. Proszę jednak zauważyć, że u nas, oprócz osób z wyższym wykształceniem, nie ma zatrudnionych żadnych pracowników administracyjnych.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Czy są inne pytania? Nie ma.
W takim razie dziękujemy, Pani Rzecznik.
Dziękujemy też państwu.
Czy jakieś instytucje pominęliśmy? Nie.
W takim razie wracamy do pani minister Majszczyk i do wszystkich spraw, które chcielibyśmy omówić.
Tak więc omówimy teraz budżet w części 19 "Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe", w części 78 "Obsługa zadłużenia zagranicznego", a także w częściach: "Obsługa długu krajowego", "Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa", "Rezerwa ogólna", "Budżety wojewodów ogółem", "Przychody i rozchody budżetu państwa", "Rezerwy celowe". Następnie mamy "Dochody budżetu środków europejskich", "Wydatki budżetu środków europejskich" i "Zestawienie programów wieloletnich w układzie zadaniowym". Mamy jeszcze cały załącznik nr 15, czyli plan dochodów i wydatków budżetu środków europejskich, a następnie załączniki nr: 16, 17, 18 i 19. Tak więc jest tego bardzo dużo.
Pani Minister, bardzo proszę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli państwo pozwolicie, o przedstawienie wydatków w części 19 poprosiłabym dyrektor generalną, panią Markowską.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Bardzo proszę, Pani Dyrektor.
Dyrektor Generalny w Ministerstwie Finansów Elżbieta Markowska:
Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!
Chciałabym tutaj przedstawić właśnie część 19, obejmującą dochody i wydatki ściśle związane z działalnością urzędu ministra i jednostek mu podległych. Budżetowych jednostek podległych mamy czterysta pięćdziesiąt jeden, na co się składa: szesnaście izb, czterysta urzędów skarbowych, szesnaście izb celnych i szesnaście urzędów kontroli skarbowej. Jeszcze jest Centrum Edukacji Zawodowej Resortu Finansów, Centrum Przetwarzania Danych MF i oczywiście centrala. Pozwolę sobie państwu przedstawić, jak to wygląda, jeżeli chodzi o podział kwot. W roku 2012 przewidziano: dochody budżetowe w wysokości 2 miliardów 812 milionów 518 tysięcy zł; wydatki budżetu państwa, w tym wydatki dotyczące projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w wysokości 5 miliardów 518 milionów 770 tysięcy zł; wydatki z budżetu środków europejskich - 96 milionów zł.
Teraz pozwolę sobie przybliżyć poszczególne kwoty, czyli dochody. Jeśli chodzi o dochody zaplanowane w części 19, to składają się na nie przede wszystkim dochody: z cła, które są planowane w wysokości 1 miliarda 830 milionów zł; z egzekucji należności pieniężnych - 414 milionów 790 tysięcy zł; z odsetek - 276 milionów 745 tysięcy zł. Jeżeli chodzi o wydatki, to w projekcie budżetu na rok 2012, jak już wspomniałam, zaplanowano je w kwocie 5 miliardów 518 milionów 770 tysięcy zł. Wydatki budżetu w części 19 spadły o 4,7%, a stało się tak z uwagi na obniżenie o 60,6% wydatków majątkowych wynikające z zakończenia finansowania zadań zapisanych w ustawie o modernizacji służby celnej, która to modernizacja była przewidziana na lata 2009-2011. Mamy również obniżenie - o 88,8% - kwot dotacji i subwencji, a wynika ono z zaplanowania subwencji i dotacji podmiotowych dla partii politycznych w części 83 "Rezerwy celowe". Do tej pory kwoty te były w części 19.
W budżecie państwa na rok 2012 główne wydatki przedstawiają się w ten sposób, że na kwotę 5 miliardów 274 milionów 608 tysięcy zł - a jest to 95,6% wydatków - składają się wydatki bieżące jednostek budżetowych, czyli wynagrodzenia pracowników, składki ZUS, Fundusz Pracy, wydatki na bieżące funkcjonowanie podległych jednostek oraz koszty związane z poborem podatków i ceł.
W ramach wydatków bieżących na wynagrodzenia jest kwota 3 miliardów 878 milionów 338 tysięcy zł, a na pozostałe wydatki bieżące wraz z pochodnymi przeznaczono 1 miliard 396 milionów 270 tysięcy zł. 88 milionów 367 tysięcy zł, czyli 1,6% wydatków, stanowią wydatki majątkowe, w tym - tu dokonam podziału - 73 miliony 89 tysięcy zł jest na wydatki na budownictwo inwestycyjne; 8 milionów 273 tysiące zł jest na wydatki na zakupy inwestycyjne niezwiązane z budownictwem; 7 milionów zł jest na wydatki na dofinansowanie funduszu statutowego Banku Gospodarstwa Krajowego; 73 miliony 829 tysięcy zł, 1,3% wydatków, jest na wydatki związane z finansowaniem projektów z udziałem środków Unii Europejskiej; 60 milionów 166 tysięcy zł, 1,1% wydatków, jest na wydatki związane z szeroko rozumianymi świadczeniami na rzecz osób fizycznych; a 21 milionów 800 tysięcy zł jest na wydatki związane z finansowaniem dotacji do barów mlecznych - w przypadku barów mlecznych mamy w stosunku do ubiegłego roku zwiększenie dotacji o 3,8%. Wiemy, że na koniec trzeciego kwartału 2011 r. z tych dotacji skorzystały sto sześćdziesiąt dwa bary mleczne.
I teraz ubiegnę pytanie i powiem, że średnie wynagrodzenie u nas - zważywszy na to, że jest sześćdziesiąt osiem tysięcy pracowników w czterystu pięćdziesięciu jeden jednostkach budżetowych - wynosi 4 tysiące 777 zł. To byłaby pokrótce część 19.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Proszę państwa, czy są pytania do części 19?
Proszę bardzo.
Senator Witold Sitarz:
Jedno śmieszne pytanie: czym można wytłumaczyć obecność barów mlecznych w tym rozdziale?
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Chyba tu się kiedyś, sto lat temu, dostały i do tej pory tu tkwią. Czy jest w tym jakiś merytoryczny sens, czy nie powinny one znajdować się gdzieś indziej?
(Dyrektor Generalny w Ministerstwie Finansów Elżbieta Markowska: Jest sens historyczny.)
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Oczywiście my nie podważamy celowości tej pozycji, tylko pytamy o to, czy rzeczywiście powinna być w tej części budżetu. Może powinna być w innej.
Dyrektor Generalny w Ministerstwie Finansów Elżbieta Markowska:
Jest rozporządzenie ministra finansów z dnia 20 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania przedmiotowych dotacji do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych. W związku z tym jest to pewna kontynuacja, że tak powiem, historyczna. Jeśli ustawa budżetowa ustali dotacje przedmiotowe do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, to minister finansów ustali, w drodze rozporządzenia, stawki oraz określi szczegółowy sposób oraz tryb udzielania i rozliczania dotacji, w tym również formę składania wniosków, informację o ich przyjęciu lub odrzuceniu, warunki przekazywania rozliczenia dotacji, w tym jej zwrotu, z uwzględnieniem łącznej kwoty dotacji. Stąd ta informacja jest w części 19.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Oczywiście nie ma wątpliwości, że jest podstawa prawna do tego, żeby tak właśnie się to odbywało, jednak jest pytanie, czy nie powinno to znajdować się w częściach związanych z opieką społeczną lub z innymi obszarami, bo to raczej z tym jest związane. Czy nie uważacie państwo, że powinno to być w innych częściach budżetu, w tych, o których wspomniałem?
Senator Witold Sitarz:
Dokładnie taki był sens mojego pytania. To raczej minister pracy i spraw społecznych powinien zajmować się barami mlecznymi, bo tak, jak jest teraz, jest co najmniej dziwnie.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Przewodniczący, Panie Senatorze, jest to, tak jak powiedziała pani dyrektor, kwestia historyczna. Jednak jest jeszcze jedna rzecz. Przede wszystkim jest to rozporządzenie ministra finansów wydane na podstawie delegacji dla ministra finansów, tak więc trudno, żeby realizowały to zadanie inne jednostki, skoro ono jest w obowiązkach ministra finansów. To jedna rzecz.
Druga jest taka, że rozliczają to izby skarbowe, a więc organy podległe ministrowi finansów. Oczywiście, można sobie wyobrazić, że samo ustalanie będzie miał w swoich obowiązkach ktoś inny, jednak tak naprawdę to niczego nie zmieni. Nie sądzę bowiem, żebyśmy znaleźli inną jednostkę, innego dysponenta, który miałby aparat urzędniczy do rozliczania tych dotacji, chociaż oczywiście chętnie zdjęlibyśmy ten obowiązek z izb skarbowych. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Proszę.
Senator Marek Martynowski:
Chciałbym spytać o jedną rzecz. Mianowicie jest punkt dotyczący projektu budżetu na 2012 r. w układzie zadaniowym i w zakresie części 19 budżetu, której dysponentem jest minister finansów, wyszczególniono siedem zadań, wśród których wskazano jedno zadanie priorytetowe i opisano mierniki do tego celu priorytetowego. Czy mogłaby pani ewentualnie powiedzieć coś o następnych sześciu zadaniach? Pytam o to, bo tutaj nie mamy ani celów tych zadań, ani do nich mierników.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Jeżeli można prosić...)
Proszę bardzo.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Senatorze, prosilibyśmy o skierowanie do nas tego pytania na piśmie. Odpowiemy na nie pisemnie z tego względu, że odpowiedź wymaga analizy. Nie mamy tutaj danych, a chciałabym móc bardzo precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie. Jeżeli pan pozwoli, to właśnie w ten sposób na nie odpowiem. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
W związku z tym, że to dotyczy budżetu, który będziemy uchwalali w przyszłym tygodniu - prawda? - byłoby dobrze, gdyby udało się na przykład jutro powiedzieć na ten temat kilka słów. To nie musi być informacja tak szczegółowa jak będzie ta na piśmie. Jednak rzeczywiście, jeśli chodzi o cele w układzie zadaniowym, to prosiłbym panią minister o takie nawet bardziej generalne odniesienie się do problemu, jakim są relacje między budżetem w układzie zadaniowym a budżetem w układzie tradycyjnym. To ciągle, że tak powiem, jest problem, który jest istotny. Zresztą nasza komisja tą sprawą zajmowała się też w przeszłości.
Tak więc wydaje mi się, że to się wpisuje - prawda, Panie Senatorze? - w takie bardziej generalne pytanie. Chcielibyśmy usłyszeć o relacjach między układem zadaniowym i układem tradycyjnym, może właśnie na przykładzie tych spraw, na które zwrócił uwagę pan senator. Jak mówiłem, bardziej szczegółowe odpowiedzi, ewentualnie na piśmie, byłyby udzielone w późniejszym terminie, ale tutaj chodziłoby nam też o to, żebyśmy mogli przed debatą budżetową, że tak powiem, zapoznać się bliżej z tym, jak wyglądają relacje między układem zadaniowym a układem tradycyjnym.
Przystępujemy do kolejnej części, do części 78 "Obsługa zadłużenia zagranicznego".
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Senatorze, Wysoka Komisjo, jeśli państwo pozwolicie, obie części, zarówno część 78, jak i część 79, omówi pan dyrektor Marczak, który bezpośrednio prowadzi te sprawy i który - tak myślę - udzieli precyzyjnych i kompletnych odpowiedzi.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dobrze. Rzeczywiście poprosimy o omówienie tych dwóch części łącznie.
Bardzo proszę, Dyrektorze.
Dyrektor Departamentu Długu Publicznego w Ministerstwie Finansów Piotr Marczak:
Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!
Wydatki na obsługę długu publicznego w projekcie ustawy na 2012 r. zaplanowano łącznie na kwotę 42 miliardów 996 milionów zł, czyli o 11,9% wyższą niż w przewidywanym wykonaniu zawartym w projekcie ustawy budżetowej na 2011 r. Wzrost wydatków dotyczyć będzie zarówno kosztów obsługi zadłużenia zagranicznego, jak i obsługi długu krajowego. W przypadku zadłużenia zagranicznego przewiduje się, że wydatki wyniosą 10 miliardów 770 milionów zł, czyli o 20,6% więcej niż przewidywano w budżecie na 2011 r. W przypadku długu krajowego wydatki wyniosą 32 miliardy 226 milionów, czyli o 9,2% więcej niż przewidywane wykonanie w 2011 r.
Na obsługę długu krajowego składają się dwie pozycje. Pierwsza, zdecydowanie największa, to koszty obsługi skarbowych papierów wartościowych oraz innych instrumentów finansowych emitowanych na rynku krajowym -32 miliardy 225 milionów 900 tysięcy zł, czyli o 12,3% więcej niż przewidywane wykonanie w 2011 r. Druga to koszty rozliczania z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa - niecały 1 milion zł, czyli najmniejsza w historii budżetu pozycja z tego tytułu. Jeśli chodzi o tę większą pozycję, zdecydowanie większą, czyli koszty obsługi skarbowych papierów wartościowych w łącznej wysokości ponad 32 miliardów zł, to składają się na nią następujące elementy: dyskonty od bonów skarbowych w wysokości 1 miliarda 260 milionów 800 tysięcy zł; odsetki i dyskonty od obligacji hurtowych oraz rozliczenia transakcji na instrumentach pochodnych w łącznej wysokości 29 miliardów 321 milionów 700 tysięcy zł; odsetki i dyskonty od obligacji detalicznych w wysokości niecałych 279 milionów zł; odsetki od środków przyjmowanych w depozyt lub zarządzanie przez ministra finansów w wysokości 1 miliarda 320 milionów zł; koszty emisji krajowych papierów skarbowych oraz inne opłaty i prowizje w wysokości nieco ponad 44 miliony zł.
W zakresie obsługi zadłużenia zagranicznego, czyli w ramach części 78, na zaplanowaną kwotę w wysokości 10 miliardów 770 milionów zł składają się głównie koszty obsługi zadłużenia zagranicznego i należności innych operacji zagranicznych w kwocie 10 miliardów 763 milionów zł, a także rozliczenia z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa w wysokości nieco ponad 7 milionów zł, czyli o 1,8% więcej niż przewidywane wykonanie w roku 2011.
Główna kwota, czyli 10 miliardów 763 miliony zł, wynika z odsetek od obligacji skarbowych wyemitowanych za granicą - tutaj jest kwota 8 miliardów 567 milionów zł. Składają się na nią też odsetki od obligacji wyemitowanych na rynki zagraniczne w ostatnich latach, czyli w latach 1997-2011, to są cztery rynki: euro, dolara amerykańskiego, jena japońskiego i franka szwajcarskiego.
Drugą istotną pozycją są odsetki i opłaty od kredytów i pożyczek z międzynarodowych instytucji finansowych, czyli Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Banku Światowego i Banku Rozwoju Rady Europy, w kwocie 1 miliarda 522 milionów zł.
Kolejną pozycją są koszty emisji skarbowych papierów wartościowych oraz inne opłaty i prowizje - blisko 500 milionów zł, bez 500 tysięcy zł - wydatki związane z finansowaniem programu samolotu wielozadaniowego F-16 wynoszące 118 milionów 800 tysięcy zł, odsetki od obligacji Brady'ego i od kredytów z Klubu Paryskiego oraz z tytułu kredytu japońskiego w łącznej wysokości 55,4 miliona zł. Odsetki z tytułu kredytów z Klubu Paryskiego dotyczą tylko zobowiązań płaconych na rzecz Japonii, których spłatę przewidujemy do 2014 r. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Proszę o pytania.
Proszę bardzo.
Senator Witold Sitarz:
Chciałbym zapytać o dług gierkowski, o kluby, i te paryskie, i te inne... jak one się tam nazywają... To niebawem chyba powinno się skończyć. Jak wygląda ta sprawa?
Drugie moje pytanie dotyczy F-16. Rozumiem, że minister finansów pokrywa tylko i wyłącznie odsetki - tak? Na jak długo jest przewidziana obsługa tego zobowiązania?
Dyrektor Departamentu Długu Publicznego w Ministerstwie Finansów Piotr Marczak:
W zakresie zobowiązań wobec Klubu Paryskiego w tej chwili jesteśmy po spłacie naszych zobowiązań wobec wszystkich wierzycieli - poza Japonią - i ta spłata miała miejsce w 2009 r. W tym roku spłaciliśmy między innymi przed terminem pozostałość zobowiązań wobec Francji oraz ostatnie raty wobec wszystkich innych krajów poza Japonią. Tak jak wspomniałem, ostatnia rata kredytu udzielonego nam przez Japonię ma być spłacona w 2014 r.
Oprócz tego pozostaje jeszcze jeden element związany z tak zwanymi długami Gierka, czyli dług wobec Klubu Londyńskiego, który został nazwany potem obligacjami Brady'ego. Zdecydowana większość tych obligacji została już wykupiona, przed terminem. Do wykupu pozostały obligacje, jeżeli dobrze pamiętam, za niecałe 200 milionów dolarów. Gdyby te obligacje, że tak powiem, żyły do końca okresu, na jaki zostały wyemitowane, to zostałyby wykupione w 2022 r.
Jeśli chodzi o wydatki związane z finansowaniem samolotu F-16, to kwota, którą podaliśmy, to są koszty odsetek. Ona będzie niejako funkcjonowała do momentu, kiedy wykupimy ostatnie obligacje. Kwota, którą włożyliśmy w ten program, jest chyba niewielka, to nieco ponad 80 milionów dolarów. Odsetki od tak zwanych voucherów będziemy spłacali do 2015 r. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Pani Minister, czy odsetki dotyczące zakupu F-16 też wchodzą w tę kwotę limitu przeznaczoną ogólnie na siły zbrojne? Czy one wliczają się do tego wskaźnika, czy są poza przyznanym limitem? Jaka to jest kwota?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: 1,95%.)
1,96%?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: 1,95%.)
1,95%. Czy w tym limicie są uwzględnione także odsetki z obsługi F-16?
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
To, co wychodzi od ministra finansów, nie jest liczone do tej kwoty. Te 1,95% to jest całość kwoty, która zasila część 29 "Obrona narodowa", podlegającą ministrowi obrony narodowej. Rozwiązania związane z kwestiami dotyczącymi tych samolotów wynikają z odrębnej ustawy i odrębnych...
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: A dlaczego nie są uwzględnione w tym wskaźniku, 1,95%?)
W tym momencie, Panie Przewodniczący, trudno mi powiedzieć, musiałabym dotrzeć do historycznego uzasadnienia ustaw, które regulowały finansowanie tych samolotów; musiałabym zobaczyć, jakie było podłoże takiego właśnie przeprowadzenia operacji. Oczywiście sprawdzę to i poinformuję państwa. Mam nadzieję, że jutro mi się to uda.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Wbrew pozorom jest to dość istotne, ważne. Prawda? Kwota przeznaczona na obronę narodową jest i tak dość duża, stąd cały czas jest podnoszona kwestia tego, czy nie należałoby wycofać się ze wskaźnika 1,95%. Ta kwota de facto też jest przeznaczona na kwestie zbrojeniowe, wojskowe, a dodatkowo wychodzi poza wskaźnik.
Jeszcze raz, bardzo proszę.
Senator Witold Sitarz:
Jako członek Komisji Obrony Narodowej i militarysta pragnę powiedzieć, że wskaźnikiem 1,95% - co na ten rok da kwotę 29 miliardów zł - to tak naprawdę trochę, mówiąc kolokwialnie, robimy w konia... Chodzi o to, że z tego wszystkiego ponad 6 miliardów to emerytury i renty dla osób wojskowych. Tak więc sądzę, że o jakimś zmniejszeniu nie możemy tu myśleć, Panie Przewodniczący.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
O emeryturach i rentach też ciągle myślimy, one są zbyt duże i zbyt wcześnie wypłacane wojskowym. Tak więc to jeszcze mocniej mnie i część kolegów przekonuje do tego, że powinniśmy się tą sprawą zainteresować szybciej i w sposób bardziej zdecydowany niż do tej pory. Ale to już jest inna kwestia, choć mam nadzieję, że w krótkim czasie do niej wrócimy.
Skoro nie ma innych pytań dotyczących części 78 i 79, przechodzimy do omówienia części 77, załącznika nr 1 "Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa".
Pani Minister, proszę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o podatki i inne wpłaty, czyli część 77, to zostały one zaplanowane w wysokości 267 miliardów 390 milionów 881 tysięcy zł, co stanowi 4,4% wzrostu nominalnego w stosunku do roku 2011. Takie ukształtowanie wzrostu dochodów w tej części przede wszystkim zależy od przyjętych wskaźników makroekonomicznych, jednak patrząc na te wskaźniki należy zwrócić szczególną uwagę na planowane nominalne spożycie prywatne w wysokości 5,8%. Oczywiście inne wskaźniki, jak inflacja i PKB, również mają swoje odpowiednie przełożenie.
Wśród czynników, które wpływają na kształtowanie się dochodów w takiej wysokości, oczywiście najpierw należy wymienić kwestie, o których już wspominałam dzisiaj na wstępie, omawiając w dużym skrócie założenia przyjęte do ustawy budżetowej na rok 2012, a związane z rozwiązaniami wynikającymi z ustawy okołobudżetowej. I tak w związku z dostosowaniem poziomu akcyzy na oleje do wymogów unijnych mamy wzrost dochodów z tytułu akcyzy w kwocie ponad 2 miliardów zł. Poza tym są zaplanowane w tej ustawie rozwiązania systemowe dotyczące podniesienia składki rentowej, a także podniesienia podatku od wydobycia kopalin, miedzi i srebra - dochody z tego tytułu są szacowane na około 1,8 miliarda zł. Oczywiście w grę wchodzi jeszcze podwyżka na papierosy, która również została przyjęta ustawą okołobudżetową, przywoływaną przeze mnie już dzisiaj kilkakrotnie. Dochody z tego tytułu szacuje się na ponad 200 milionów zł w skali roku, o ile dobrze pamiętam - na 245 milionów zł.
Jest jeszcze kilka innych rozwiązań, między innymi do ustawy - Ordynacja podatkowa są wprowadzane zmiany systemowe w zakresie lokat jednodniowych, co w skali roku da dochody w wysokości prawie 400 milionów zł, 380 milionów zł. Są też rozwiązania systemowe będące konsekwencją rozwiązań podjętych dużo wcześniej. Na przykład podwyższenie stawki VAT o 1%, które miało miejsce na początku ubiegłego, 2011 r., odzwierciedli się w skali pełnego roku dopiero w roku 2012. Tak naprawdę nawet jeśli ta stawka została podniesiona do 23% w roku 2011, to przecież dochody za grudzień wpływają dopiero w roku 2012, stąd baza dochodów z podatku od towarów i usług będzie w roku 2012 odpowiednio wyższa.
W skrócie: struktura wzrostu dochodów z poszczególnych części wygląda tak, że podatki dochodowe w stosunku do roku 2011 rosną o 4,8%, a podatki pośrednie, czyli VAT, akcyza, podatek od gier - o 7,2%. Z tym że na pewno należy tutaj zwrócić uwagę na zmniejszenie się do 90,6% dochodów z tytułu podatku od gier, co jest konsekwencją wejścia w życie ustawy hazardowej. Ona została wprowadzona jakiś czas temu i sukcesywnie wymusza pewne zmiany na rynku gier, mianowicie nie ma możliwości otwierania salonów gier - zresztą ta ustawa miała taki sens, w konsekwencji prowadziła do takich właśnie rozwiązań. To byłoby tyle, tak w skrócie. Jeżeli są jakieś pytania, to bardzo proszę... Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Proszę bardzo, Senatorze.
Senator Henryk Cioch:
Króciutko. Chodzi mi o to, dlaczego państwo zakładacie, że w tym roku działalność Narodowego Banku Polskiego nie przyniesie żadnych dochodów. W ostatnich latach te dochody były, to były różne kwoty, z reguły rzędu kilku miliardów złotych.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Proszę bardzo. Czy są inne pytania?
Pani Minister, podatek od kopalin to jest nowy podatek, który ma wejść w życie. Zakładacie, że kiedy podatki od kopalin zaczną wpływać do budżetu państwa?
Czy są jeszcze inne pytania?
Proszę bardzo.
Senator Marek Martynowski:
Chciałbym zapytać o wpływ z podatku od gier. Dlaczego zakładamy, że będzie on mniejszy?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Przepraszam bardzo, gdyby pan senator mógł powtórzyć pytanie...)
Dlaczego kwota podatku od gier będzie mniejsza? Zakłada się, że w tym roku będzie ona mniejsza.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Pani minister wyjaśniała, że wynika to z przepisów, które wprowadziliśmy. Po prostu niektóre gry są wprost zakazane - prawda? - w związku z czym nie ma od nich dochodów. Jest dość duża gama gier, które zostały zakazane w wyniku wprowadzenia w życie ustawy hazardowej. Może ewentualnie pani minister bardziej szczegółowo wyjaśni tę sprawę.
Proszę bardzo, Pani Minister.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, odniosę się do braku założeń, jeżeli chodzi o wpływy z zysku z NBP. Wykazanie braku wpływów jest wynikiem oparcia się na planie finansowym NBP, który na koniec roku 2011 zakładał ujemny wynik finansowy. W związku z tym nie było podstaw do tego, żebyśmy w jakikolwiek sposób byli uprawnieni do wykreowania tego, czego NBP nie przedstawia w planie finansowym. On nie wskazuje dochodów, dlatego też są one zaplanowane w wysokości 0%.
Jeżeli chodzi o podatek od kopalin, to w tej chwili odpowiednia ustawa jest procedowana w Sejmie i zgodnie z założeniami ma wejść w życie od marca. Ten projekt właśnie taką datę zakładał, mamy połowę lutego, tak więc na razie opieram się na założeniu z projektu skierowanego do parlamentu. Nic mi jeszcze nie wiadomo, żeby było to w jakikolwiek sposób skorygowane. Dochody, które są tutaj założone z tego tytułu - w tym roku ma to być 1 miliard 800 milionów zł - zakładają wejście tych rozwiązań od 1 marca. Od tego momentu szacujemy taki wpływ dochodów, o którym powiedziałam.
Jeżeli chodzi o podatek od gier, to w zasadzie nie mam już czego uzupełniać, jest dokładnie tak, jak powiedziałam, a pan senator, pan przewodniczący to powtórzył. Jest zakaz dotyczący różnych gier, nie ma tych salonów i jest to tylko i wyłącznie wynik tej ustawy. W niektórych rozwiązaniach - teraz z pamięci ich nie przytoczę - były pewne okresy przejściowe, jednak nie ma możliwości wprowadzenia pewnych rozwiązań, stąd naturalny spadek dochodów. Zresztą to było zakładane przy przyjmowaniu w ustawie rozwiązań dotyczących podatku od gier.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Skoro nie ma innych...
Jeszcze jedno pytanie, bardzo proszę.
Senator Witold Sitarz:
Jeszcze jedno króciutkie pytanie: jak ministerstwo ocenia - właściwie do tyłu, za rok 2011 - wpływy z CIT od firm zagranicznych? Chciałbym tu niejako uwypuklić to, że na różnych spotkaniach powtarza się pytanie, czy sklepy wielkopowierzchniowe, te wszystkie sieci handlowe płacą podatek czy od niego uciekają. Proszę mnie uzbroić w oręż na ewentualne dyskusje z wyborcami.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Pani Minister, bardzo proszę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, Panie Senatorze, nie mogę w tej chwili przedstawić wpływów z CIT za rok 2011, ponieważ termin ostatecznego rozliczenia z podatnikami jeszcze nie upłynął - o ile pamiętam, te rozliczenia są do końca marca. Rzeczywiście, pytanie dotyczące sklepów wielkopowierzchniowych pojawia się bardzo często. Kwestie z nimi związane mamy przeanalizowane, przebadane i mogę powiedzieć, że te sklepy jak najbardziej podlegają opodatkowaniu według ogólnych zasad. Z mojej wiedzy, z informacji, które posiadamy, wynika, że sklepy wielkopowierzchniowe płacą również znaczne kwoty podatku dochodowego od osób prawnych. Jeżeli chodzi o podatki pośrednie, to w sposób naturalny - prawda? - nie mają one żadnej możliwości uniknięcia ich płacenia, choć tak naprawdę ten podatek przerzucany jest na konsumenta finalnego. Płacą one jednak również podatki dochodowe, a to są dość znaczne kwoty. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Czyli jest możliwe oszacowanie, jakie kwoty wpływają z tytułu tego podatku właśnie od sklepów wielkopowierzchniowych? Nie mówię, że odpowiedź ma być na dzisiaj, ale będziemy wdzięczni, jeśli otrzymamy taką informację.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Przewodniczący, mogłabym jutro przedstawić informację, jak wyglądało to w ostatnim okresie, za który mamy rozliczenie, jednak nie będzie to rozliczenie za rok 2011.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Myślę, że to nie jest konieczne. Rzeczywiście istotna będzie dla nas informacja za taki okres, za jaki państwo posiadacie rozliczenie.
Bardzo proszę, senator Czarnobaj.
Senator Leszek Czarnobaj:
Pani Minister, króciutkie pytanie. Wprawdzie tu jest tylko 500 milionów zł, ale planujemy ponadczteroprocentowy wzrost podatku dochodowego od osób prawnych. Chodzi o to, że w pozycji "Inne wpłaty" zakłada się o 500 milionów zł mniej niż w roku ubiegłym, a ta pozycja obejmuje wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Czyli, jak rozumiem, zakładacie państwo, że zyski tych podmiotów będą mniejsze.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Tu też są dywidendy. Tak? Zysk od przedsiębiorstw, dywidendy - tak?
Proszę bardzo, Pani Minister.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Jeśli państwo pozwolicie, o szczegółową kalkulację tych dochodów poproszę pana dyrektora Szałwińskiego.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Proszę bardzo.
Zastępca Dyrektora Departamentu Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki w Ministerstwie Finansów Tomasz Szałwiński:
Jeżeli chodzi o inne wpłaty, to są to głównie dochody z nieterminowych wpłat podatników. Jeżeli podatnik nieterminowo wpłacił podatek, to musiał zapłacić odpowiednią karę - i to jest właśnie ta pozycja, 750 milionów zł. Ta kwota wraca do poziomu obserwowanego w latach poprzednich, w roku 2011 mieliśmy jednorazowe większe wpływy, stąd wynikał chwilowy wzrost, w latach poprzednich zaś była to kwota rzędu 600-650 milionów zł. W roku 2011, tak jak mówiłem, mieliśmy jednorazowe większe wpływy, choć w tej chwili nie potrafię powiedzieć konkretnie, z jakiego tytułu, trzeba byłoby do tego zajrzeć, a nie mamy jeszcze szczegółowo rozbitej tej pozycji za 2011 r.
Senator Leszek Czarnobaj:
Dziękuję za odpowiedź. W opisie na str. 9 akcentujecie państwo, że w zakres tych innych wpłat wchodzą wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Proszę bardzo...)
Chodzi mi to, żeby - jeśli jest tak, jak myślę - ewentualnie to uzupełnić, zastosować tu inny opis.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: To dotyczy tej części, tak?)
Tak. Jeszcze raz: planowane są wpływy mniejsze o 500 milionów w pozycji "Inne wpłaty".
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czy to dotyczy części 77 budżetu? Tak?)
Tak.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dobrze... Czyli także chodzi o dywidendy?)
Tak jest w opisie. Ja nie wiem, ja tylko pytam.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Właśnie, Panie Dyrektorze, chodzi o opis do części 77...)
Na str. 9, poz. 3 "Inne wpłaty". Ale to może nie teraz...
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Nie, nie, to jest dość ważne, bo te wpłaty, dywidendy itd., to są istotne rzeczy, to wymaga wyjaśnienia. Czyli one są w innej części - tak?
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Tak, Panie Przewodniczący. My to wyjaśnimy, być może jest jakiś błąd w opisie przy kwocie w pozycji "Inne wpłaty". Wyjaśnimy to. Jeżeli teraz, do końca spotkania, nie uda nam się rozszyfrować tej różnicy, to na pewno wyjaśnię to państwu jutro, na posiedzeniu komisji.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
(Rozmowy na sali)
Czyli kwota wpłat z dywidend także mieści się w tej części?
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Nie, na pewno nie.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: No właśnie dlatego...)
Senator Leszek Czarnobaj:
To jest to, o czym pan tu mówił. Część dotyczącą zysku trzeba skasować, inaczej będzie wynikało z tego, że w jednostkach szacujemy...
(Głos z sali: Panie Senatorze, proszę mówić do mikrofonu.)
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Panie Senatorze... do mikrofonu. Tak? Bo my to nagrywamy.)
Wprawdzie jest to droga skala. Jeżeli we wpływach podatku dochodowego od osób prawnych szacujemy 4,5%, to wydaje się dziwne, że w spółkach Skarbu Państwa będą niższe przychody z zysku.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dobrze, dziękuję bardzo.
Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.
Zastępca Dyrektora Departamentu Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki w Ministerstwie Finansów Tomasz Szałwiński:
Rzeczywiście tam są wpłaty z zysku od przedsiębiorstw jednoosobowych spółek Skarbu Państwa na poziomie 150 milionów zł.
(Głos z sali: Też taka sama?)
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czyli w tej kwocie...)
Dywidendy są w ministerstwie skarbu, a wpłaty...
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Tak, o 50 milionów mniejsze.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Zakładamy mniejsze wpływy z dywidendy - tak? To znaczy nie z dywidendy, tylko z wpłat...
(Zastępca Dyrektora Departamentu Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki w Ministerstwie Finansów Tomasz Szałwiński: Z wpłat z zysku.)
Tu chodzi o wpłaty z zysku od przedsiębiorstw państwowych - tak? Dobrze.
Czy to wyjaśnienie jest wystarczające, Panie Senatorze?
(Senator Leszek Czarnobaj: Tak.)
Dobrze. Nie oczekujemy dokładniejszych wyjaśnień co do tej części na jutrzejszym posiedzeniu.
Nie ma więcej pytań? Nie.
Przechodzimy do omawiania załącznika nr 2 do części 81 "Rezerwa ogólna".
Pani Minister, proszę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, rezerwa ogólna została zaplanowana na rok 2012 w wysokości analogicznej do tej z roku 2011, w kwocie 95 milionów zł, co stanowi 0,03% wydatków, jeżeli chodzi o udział tej rezerwy w wydatkach ogółem. Zgodnie z przepisami, które obowiązują, ta kwota jest w dyspozycji albo prezesa Rady Ministrów, jeżeli zasilenie z rezerwy ogólnej jest w wysokości do 5 milionów zł, albo w dyspozycji ministra finansów, jeżeli rozdysponowane kwoty z tej rezerwy nie przekraczają 1 miliona zł. Powyżej tych progów sprawa musi być rozstrzygana uchwałą Rady Ministrów.
Oczywiście jest to rezerwa na wypadek wystąpienia sytuacji nieprzewidzianych, które nie są ujęte w żadnych rezerwach celowych, z których to środki miały być uruchomione na dane cele czy też najpierw w ogóle zaplanowane w ramach części poszczególnych dysponentów. Z rezerwy ogólnej są realizowane różne wydatki, począwszy od nieszczęśliwych sytuacji związanych na przykład z zawaleniem się budynku użyteczności publicznej, szkoły czy innej instytucji - bo takie przypadki również były - po wydarzenia innego typu. Przykładem może tu być tragedia smoleńska, bo w jej przypadku kwestie związane z regulacją pewnych wydatków również były pokrywane właśnie z tej rezerwy. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Formalnie, w świetle ustawy o finansach publicznych, rezerwa ogólna może być zdecydowanie wyższa. Prawda?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Tak.)
Ustawa przewiduje...
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Ustawa przewiduje, że to może być 0,2% wydatków budżetu, a my mamy 0,03%.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
0,03%.
Teraz część 85 "Budżety wojewodów ogółem".
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, rozumiem, że chodzi tutaj o dział 758 "Różne rozliczenia".
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dokładnie tak.)
Wydatki na budżety wojewodów zostały w budżecie na 2012 r. zaplanowane w łącznej wysokości 55 milionów 113 tysięcy zł. Rozłożenie tej kwoty pomiędzy poszczególne województwa jest zróżnicowane, chociażby z tego względu, że właśnie w dziale "Różne rozliczenia" mieści się rezerwa ogólna i rezerwy celowe, które mogą być tworzone przez wojewodów, ale nie ma takiego obowiązku. I nie wszyscy też takie rozwiązania w swoich budżetach przyjmują.
Rezerwy ogólne i celowe, które zostały przewidziane w budżetach na rok 2012, opiewają na kwotę 15 milionów 824 tysięcy zł, a istotną pozycją w dziale 758, w rozdziale 75814 "Różne rozliczenia finansowe", są środki na realizację zadań związanych z zachowaniem funkcji leczniczych uzdrowisk. Jest to finansowane w formie dotacji w wysokości równej wpływom z tytułu opłaty uzdrowiskowej pobranej w danym uzdrowisku w roku 2010, bowiem przy obliczaniu tych kwot odnosimy się do stanu sprzed dwóch lat. I tak naprawdę to są główne kwestie... Jest jeszcze jedna, dotycząca prywatyzacji, z którą są również związane wydatki, jednak to są drobne kwoty. W całej części 85, która dotyczy wszystkich wojewodów, jest to około 30 tysięcy zł. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Czy są pytania?
Proszę bardzo, Senatorze.
Senator Marek Martynowski:
Pani Minister, chciałbym się o coś dopytać. Powiedziała pani, że oczywiście nie ma obowiązku, żeby wojewodowie taką rezerwę tworzyli i w trzech województwach nie ma tej rezerwy. Czy pani może pytała tych wojewodów, dlaczego nie chcą mieć takiej rezerwy? Jest tu jakaś dowolność?
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Jest dowolność, bo to jest prawo, a nie obowiązek.)
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Senatorze, tak jak powiedziałam, to jest prawo, pewna możliwość. Na pewno ta kwestia jest związana z przewidywaniem pewnych okoliczności i doświadczeniami wojewodów z lat ubiegłych. Oczywiście taka rezerwa może być rozdysponowana w różny sposób przez samego wojewodę, na pewno jest ona pewną poduszką bezpieczeństwa na wypadek chociażby jakiejś klęski żywiołowej. Wiadomo, że - biorąc pod uwagę budżety wojewodów i zadania, jakie są na nich nakładane - nie będzie to jakaś duża kwota, ale zawsze na pierwszą reakcję mogłaby wystarczyć. Nie powiem, żebym dopytywała się wojewodów... Jest chyba trzech wojewodów, którzy...
(Głos z sali: Wojewoda małopolski w Sejmie to zmienił.)
...nie rozdysponowali tego. Teraz jest dwóch, bo chyba jeden z wojewodów dokonał w Sejmie zmiany swojego budżetu zgłoszonego jako część ustawy budżetowej. Tak więc wojewoda małopolski utworzył taką rezerwę - tam była zmiana na stanowisku wojewody, a w przedłożeniu poprzednika jej nie było. Czyli tak naprawdę zostają nam dwa województwa. Nie dopytywałam się osobiście wojewodów, dlaczego nie utworzyli takiej rezerwy, ale mogę naturalnie, tak jak powiedziałam, uzyskać taką informację. Mogę ją uzyskać, ale to nie przełoży się na to, że zmusimy wojewodów do utworzenia rezerwy, bo nie mamy do tego podstawy prawnej. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję.
Jeszcze raz, tak? Proszę.
Senator Marek Martynowski:
Może już nawet nie pytanie... Jest dziwne, dlaczego właśnie wojewoda mazowiecki jej nie stworzył, bo przecież wiemy, że w 2010 r. tereny Mazowsza były zalane, i to w dużej części. Ale to może jest bardziej pytanie do wojewody.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Może przewidział na to środki w innych częściach swojego budżetu i uznał za wystarczające. Prawda? Rezerwa jest na wydatki nieprzewidywalne, tak więc może on tak planuje swój budżet, że jest w stanie przewidzieć wszystkie potencjalne wydatki, jakie powinien realizować.
Pani Minister, proszę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Może jeszcze jedno słowo uzasadnienia.
Panie Senatorze, jest tak, że oczywiście kwota odpowiadająca na przykład 1% na rezerwę ogólną, którą tworzy się u wojewody, jest w budżecie niejako zamrożona, ona nie jest z góry zaplanowana na konkretne wydatki.
Pan senator odniósł się tutaj do wojewody mazowieckiego. Chcę powiedzieć, że w sytuacji kryzysowej każdy z wojewodów dokonuje oszczędności, dokonuje przesunięć we wszystkich innych paragrafach i rozdziałach - w tych, które nie stanowią zobowiązań w tym sensie, że takie działanie mogłoby narazić Skarb Państwa na odsetki. Takie rzeczy są na porządku dziennym. Niektóre rozwiązania zaplanowane w paragrafach czy rozdziałach nie są realizowane na przykład z powodu nierozwiązania na czas kwestii przetargowych, w takiej sytuacji nie może ruszyć inwestycja. Wiadomo, że pojawiają się oszczędności, jeśli inwestycja w danym roku rusza o pięć miesięcy później niż pierwotnie zakładano. Wtedy wydatki w danym dziale mogą być samodzielnie przez wojewodę przesuwane. Przy czym oczywiście przy inwestycjach wchodzi w grę jeszcze uzyskanie zgody ministra finansów, w zależności od tego, jaka miałaby być wielkość tego przesunięcia. Przykład inwestycji podałam tylko po to, żeby pokazać, że w budżecie wojewody jest zawsze pewna elastyczność pozwalająca reagować na niezbędne potrzeby. Oni mogą przesuwać środki, tak jak każdy inny dysponent. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Nie ma więcej pytań i uwag do tej części budżetu?
Przechodzimy do omówienia załącznika nr 5 "Przychody i rozchody budżetu państwa".
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Przewodniczący, jeśli pan pozwoli, głos zbierze pan dyrektor Marczak.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Bardzo proszę.
Dyrektor Departamentu Długu Publicznego w Ministerstwie Finansów Piotr Marczak:
W załączniku nr 5 zestawiono przychody i rozchody budżetu państwa, które związane są z finansowaniem potrzeb pożyczkowych budżetu państwa w 2012 r. w ramach części 98.
W 2012 r. na potrzeby pożyczkowe netto składają się głównie trzy pozycje: deficyt budżetu państwa w wysokości 35 miliardów zł, deficyt budżetu środków europejskich w wysokości 4 miliardów 534 milionów zł, a także ujemne saldo przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania w kwocie 5 miliardów 554 milionów zł. Na tę pozycję składają się przychody brutto z prywatyzacji, 10 miliardów zł, i przychody netto, czyli to, co wpływa do budżetu, 3 miliardy 587 milionów zł.
Potrzeby pożyczkowe netto budżetu państwa po uwzględnieniu wszystkich pozycji kształtują się na poziomie 46 miliardów 205 milionów 780 tysięcy zł. Po uwzględnieniu wartości zapadającego długu zakładany na przyszły rok poziom potrzeb pożyczkowych brutto wynosi łącznie 176 miliardów 144,5 miliona zł.
Na sfinansowanie deficytu budżetu państwa, deficytu budżetu środków europejskich oraz ujemnego salda przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania w łącznej kwocie 45 miliardów 88 milionów zł złoży się saldo finansowania ze źródeł krajowych w kwocie 27 miliardów 502,5 miliona zł oraz saldo finansowania zagranicznego w kwocie 17 miliardów 585 milionów zł. Przewiduje się, że w bieżącym roku w strukturze podmiotowej finansowania potrzeb pożyczkowych netto na rynku krajowym głównymi odbiorcami papierów skarbowych będą podmioty z krajowego sektora pozabankowego; przewidujemy tu kwotę około 11,8 miliarda zł. Przewidujemy też, że inwestorzy zagraniczni wniosą około 20 miliardów zł.
Założono ujemne saldo finansowania w krajowym sektorze bankowym w kwocie około 3,6 miliarda zł oraz finansowanie netto na rynkach zagranicznych na poziomie 11,3 miliarda zł. W strukturze finansowania potrzeb netto na rynku krajowym pod względem wykorzystywanych instrumentów założono, że saldo w obligacjach stałoprocentowych będzie dodatnie, w kwocie około 4,2 miliarda zł. Dodatnie saldo założono również w obligacjach: zmiennoprocentowych - 11,3 miliarda zł; indeksowanych do inflacji - 4,8 miliarda zł; oszczędnościowych - 2,6 miliarda zł. Dodatnie saldo przewidziano w bonach skarbowych, na około 5,2 miliarda zł.
W strukturze finansowania potrzeb netto na rynkach zagranicznych pod względem wykorzystanych instrumentów założono dodatnie saldo z tytułu sprzedaży i wykupu obligacji emitowanych na rynkach zagranicznych, w kwocie około 4,4 miliarda zł, a także założono dodatnie saldo z tytułu zaciąganych i spłacanych kredytów międzynarodowych w instytucjach finansowych, w kwocie około 6,9 miliarda zł. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję.
Czy są pytania? Nie ma pytań. Dziękuję.
W takim razie przechodzimy do części 83 "Rezerwy celowe".
Proszę bardzo.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, rezerwy celowe zaplanowane na 2012 r. są przewidziane w kwocie 18 miliardów 237 milionów 764 tysięcy zł. Idea utworzenia tych rezerw jest związana przede wszystkim z takimi działaniami, których bezpośrednio nie można zaplanować u poszczególnych dysponentów czy też wiążą się one z pewnymi rozwiązaniami, które mają wejść w życie, są planowane, a sposób ich rozdysponowania nie jest z góry przesądzony czy też jest niemożliwy do właściwego ustalenia. Dlatego też tworzone są te rezerwy. Ja rozumiem, że większość rezerw była omawiana, bo jest w dyspozycji... To znaczy zawsze ostatecznego rozdziału rezerw dokonuje naturalnie minister finansów upoważniony do tego w świetle ustawy o finansach publicznych, jednak robi to w porozumieniu z właściwymi ministrami, którzy są niejako przypisani do poszczególnych rezerw. Tak na przykład jest w przypadku rezerw na ewentualne klęski żywiołowe czy też przeznaczonych na zapobieganie skutkom klęsk żywiołowych. Dotychczas wnioski w zakresie uruchomienia tych rezerw były tak naprawdę sporządzane przez ministra spraw wewnętrznych, a z rezerwy z zakresu rolnictwa były uruchamiane na wniosek ministra rolnictwa, oczywiście po odpowiedniej weryfikacji ze strony ministra finansów, czy mieszczą się w przeznaczeniu danej rezerwy.
Chciałabym w tym momencie zwrócić państwa uwagę na to, iż w rezerwach, które znajdują się w dyspozycji ministra finansów - jak gdyby bez procedury uprzednich wniosków ze strony innych ministrów - jest też oczywiście rezerwa na zobowiązania wymagalne Skarbu Państwa. Rezerwa ta obecnie opiewa na ponad 400 milionów zł. Pierwotnie zakładano, że będzie ona w kwocie nieco niższej, niższej o około 10 milionów zł, a jej podwyższenie jest związane z poprawką dokonaną podczas prac w Sejmie. Stało się tak na skutek pojawienia się pewnych oszczędności w związku z autokorektą budżetu dokonaną przez podmioty składające budżety do ministra finansów - ani minister finansów, ani rząd nie mogą ich weryfikować. Tak więc na etapie prac sejmowych niektóre z tych jednostek przedstawiły wnioski o obniżenie kwot wydatków i między innymi z tych właśnie oszczędności zwiększono kwotę rezerwy na zobowiązania wymagalne Skarbu Państwa. To jest wprawdzie kwota tylko czterystu paru milionów złotych, jednak... To znaczy powinniśmy wziąć pod uwagę chociażby doświadczenia z ostatnich dwóch lat, kiedy to w roku 2010 wartość zobowiązań wymagalnych sięgnęła ponad 1 miliard zł. Wstępne szacunki wskazują na to, że wprawdzie za rok 2011 ona jest zrealizowana w mniejszej wysokości, ale jednak na kwotę, o ile dobrze pamiętam, blisko 1 miliarda 800 milionów zł. Mówię o tym dlatego, że utworzenie tej rezerwy w wysokości 400 milionów zł, jak pokazuje doświadczenie z ostatnich lat, też może być niewystarczające, aczkolwiek mamy nadzieję, że utrzymanie rezerwy w takiej wysokości zaspokoi największą część potrzeb w tym zakresie. Te potrzeby związane są z realizacją zobowiązań wynikających z pewnych rozwiązań systemowych, ale przede wszystkim z realizacją wyroków sądowych zasądzających odszkodowania ze strony Skarbu Państwa, między innymi odszkodowania w zakresie ochrony zdrowia. Jeżeli jakieś postępowania kończą się wyrokiem stwierdzającym, że takie odszkodowanie się należy, to również jest to tytuł do uruchomienia takich środków z budżetu. To mogą być albo wyroki zapadające w Strasburgu, albo wyroki polskich sądów, na przykład związane z odszkodowaniami i z wywłaszczeniami pod publiczne inwestycje, przede wszystkim drogi; z tego tytułu jest właściwie największą liczba wyroków, które uruchamiają te środki.
Rezerwą, którą również dysponuje minister finansów, jest poz. 47 "Wsparcie działań w zakresie przekształceń samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej"... Przepraszam, chodzi o rezerwę na działania związane z wykonywaniem zadań własnych samorządów, nie pamiętam teraz, jaki jest numer tej pozycji, ale jest w niej kwota w wysokości prawie 400 milionów zł uruchamiana na wniosek samorządów. Oczywiście jest tak tylko wtedy, jeśli inne przepisy dają tytuł prawny do uruchomienia takiej rezerwy, czyli do dokonania dopłaty do jakiegoś działania będącego zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego. Oczywiście pula dopłat jest zróżnicowana, ponieważ z jednej strony mamy ustawę o finansach publicznych, która w art. 128 wskazuje, że dotacje na zadania własne jednostek samorządu terytorialnego nie mogą przekroczyć kwoty 80% wartości zadania, a z drugiej strony są jeszcze przepisy szczegółowe wynikające między innymi z ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Wskazują one, jak poszczególne działania i w jakich proporcjach - i wtedy są przepisy szczególne - mogą być dofinansowane, bo mogą być one dofinansowane na przykład tylko w 80%. Oczywiście nie jest wyznacznikiem, że wtedy trzeba dofinansować w takiej wysokości, bo jedynie można, ale zawsze dofinansowanie nie może przekraczać wysokości tej kwoty.
Te dwie rezerwy, o których wspomniałam, tak naprawdę są tworzone co roku, jednak w budżecie na 2012 r. są dodane rezerwy systemowe. I tutaj w zasadzie są trzy, bo jest też jedna kontynuacja rezerwy, o której mówiłam na początku dzisiejszego posiedzenia. Jest to związane z wymogiem, który zostanie nałożony na ministra finansów, żeby w ustawie budżetowej była umieszczona rezerwa systemowa - to jest poz. 57 - wynikająca z ustawy wprowadzającej ustawę o finansach publicznych. Mianowicie ta ustawa wprowadziła likwidację gospodarstw pomocniczych oraz rachunków dochodów własnych, a ta rezerwa jest tak naprawdę odpowiednikiem dochodów zaplanowanych w budżecie. Rezerwa w poz. 59 funkcjonowała też w 2011 i też jest rezerwą systemową związaną z pewnymi umowami i realizacją zadań w zakresie ochrony przyrody, jednak przepływ środków następuje przez budżet i są one wydatkowe wówczas, jeśli na rachunek budżetu państwa wpłyną odpowiednie środki z funduszu ochrony środowiska.
I ostatnie dwie rezerwy, zupełnie nowe, również są rezerwami systemowymi, a wiążą się z planowanym wprowadzeniem w bieżącym roku zmiany wysokości składki rentowej. Jedna z tych rezerw jest na uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, w kwocie 450 milionów zł, druga zaś na uzupełnienie wydatków w poszczególnych częściach budżetowych, też w związku z podniesieniem wysokości składki.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Tych wszystkich rezerw jest siedemdziesiąt pięć - tak?
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Teraz jest siedemdziesiąt sześć, bo jeszcze jedna powstała w Sejmie na skutek przesunięcia pewnych kwot z budżetu Kancelarii Prezydenta RP... I to jest współpraca... Przepraszam bardzo, nie z Kancelarii Prezydenta - to jest rezerwa utworzona na digitalizację zbiorów Ossolineum we Lwowie w wysokości 1 miliona zł i rezerwa na współpracę z Polonią i Polakami za granicą w wysokości 53 milionów zł.
Jeśli chodzi o rezerwy, o których mówiłam wcześniej, te systemowe, to nie wymieniłam kwoty rezerwy przeznaczonej na części budżetowe inne niż subwencja ogólna. Ich wartość jest też porównywalna z innymi, bo wynosi 765 milionów zł.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
To łącznie - tak? W tych rezerwach mamy poz. 1, poz. 2 - prawda? - ale ich chyba nie ma aż siedemdziesiąt sześć, tych pozycji jest mniej.
(Głosy z sali: Nie, jest.)
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Siedemdziesiąt sześć.)
Liczymy je dopiero od poz. 4. Czyli ile jest tych rezerw, siedemdziesiąt sześć?
(Wypowiedź poza mikrofonem)
No tak, czyli siedemdziesiąt cztery... a nawet siedemdziesiąt trzy. Prawda?
(Głos z sali: Siedemdziesiąt trzy.)
Właśnie dlatego o tym mówię, bo pierwsze trzy pozycje to są sumy...
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Tak.)
Czyli łącznie to siedemdziesiąt...
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: ...trzy.)
...trzy rezerwy. Dobrze.
Czy są pytania dotyczące rezerw? Nie ma.
W takim razie przechodzimy do omówienia załączników nr 3 i 4, w których są ujęte dochody budżetu środków europejskich w 2012 r. i wydatki budżetu środków europejskich w 2012 r.
Załączniki nr 3 i 4. Proszę bardzo.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Przewodniczący, proszę, aby te informacje przedstawił pan dyrektor Robaczyński. Dobrze?
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Proszę bardzo, Panie Dyrektorze.
Dyrektor Departamentu Instytucji Płatniczej w Ministerstwie Finansów Tomasz Robaczyński:
Dziękuję bardzo.
Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo!
Budżet środków europejskich obejmuje dochody i wydatki przeznaczone na realizację projektów finansowanych z udziałem środków europejskich, przy czym obejmuje on tylko i wyłącznie te środki, które są refundowane przez Komisję Europejską. Czyli w zakresie wydatków to są te, które będą refundowane, a w zakresie dochodów - te, które bezpośrednio przychodzą do Polski z Komisji Europejskiej. Ten budżet nie obejmuje wydatków na współfinansowanie programów, które są ujmowane w normalnym budżecie i wpływają na deficyt budżetu państwa, tak więc wynik budżetu środków europejskich nie wpływa na deficyt budżetu państwa.
Zasadnicze środki, jakie są planowane w ramach tego budżetu, przeznaczone są na projekty w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności oraz na wspólną politykę rolną. Ponadto ten budżet obejmuje również środki na Europejski Fundusz Rybacki, Norweski Mechanizm Finansowy 2009-2014, Mechanizm Finansowy EOG 2009-2014 oraz Szwajcarsko-Polski Program Współpracy. Jeśli chodzi o dochody budżetu środków europejskich, to na rok 2012 zaplanowano kwotę ponad 72,6 miliarda zł, zaś wydatki zaplanowano w kwocie 77,1 miliarda zł, co daje deficyt na poziomie 4,6 miliarda zł. Jak mówiłem, zasadnicza część tych środków jest na fundusze strukturalne i wspólną politykę rolną. Na rok 2012 zaplanowano dochody z realizacji projektów w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności na poziomie 51,9 miliarda zł, zaś jeśli chodzi o wspólną politykę rolną, to dochody mają tu wynieść 19,7 miliarda zł.
Jeśli chodzi o stronę wydatkową, to w ramach ogólnej puli wydatków wyodrębniono środki w częściach budżetowych poszczególnych dysponentów, a także w rezerwie celowej. Środki poszczególnych dysponentów to ponad 37 miliardów 200 milionów zł, zaś w rezerwie celowej jest 39 miliardów 877 milionów zł. I to byłoby tyle, jeśli chodzi o ogólne informacje o budżecie środków europejskich.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Czy są pytania?
Jaki będzie polski wkład do Unii Europejskiej?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Składka?)
Składka, składka.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Przewodniczący, na ten rok przewidziano ponad 16 miliardów zł.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
16 miliardów zł - składka do budżetu unijnego. Dobrze, dziękuję.
Przejdziemy teraz do omówienia załącznika nr 11 "Zestawienie programów wieloletnich w układzie zadaniowym".
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:
Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, programów wieloletnich, które zostały przedstawione w ustawie budżetowej, jest sześćdziesiąt siedem; ich łączna wartość to 8 miliardów 111 milionów 440 tysięcy zł. I tak naprawdę liczba tych programów jest związana przede wszystkim z wieloletnim planowaniem pewnych inwestycji, ale nie tylko. Ich wielość wynika też z tego, że od ubiegłego roku do programów wieloletnich zaliczane są wcześniejsze inwestycje wieloletnie. Po prostu to spowodowało od razu znaczny wzrost liczby tych programów. Tak naprawdę poza jednym programem, o którym dzisiaj mówiliśmy, o którym wspominaliśmy przy okazji kwestii spłaty odsetek od zakupu samolotów - chodzi o realizację zobowiązań w związku z wyposażeniem sił zbrojnych w samoloty F-16 - wszystkie pozostałe programy są realizowane przez inne resorty, niejako w ramach innych części, stąd, jak rozumiem, były one omawiane na posiedzeniach poszczególnych komisji branżowych. Oczywiście, jeżeli macie państwo jakieś pytania związane z programami, to bardzo proszę, odpowiem na nie. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
Czy jeszcze potrzebny jest jakiś dodatkowy komentarz do układu zadaniowego? Wszystko jasne? Tak. Dziękujemy bardzo.
Proszę, teraz załącznik nr 15.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Też poproszę o pomoc pana dyrektora Robaczyńskiego.)
Bardzo proszę.
Dyrektor Departamentu Instytucji Płatniczej w Ministerstwie Finansów Tomasz Robaczyński:
Szanowny Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli można, omówiłbym już wszystkie załączniki, od piętnastego do ostatniego, do dziewiętnastego.
(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Proszę bardzo.)
One się ze sobą łączą, a także wiążą się z tym, o czym mówiłem wcześniej, to znaczy z realizacją projektów finansowanych, ogólnie rzecz biorąc, ze środków zagranicznych, prezentują je bowiem w różnych układach.
I tak załącznik nr 15, czyli plan dochodów i wydatków budżetu środków europejskich, jest połączony z wydatkami i dochodami budżetu państwa, a także dodatkowo rozpisany na kolejne dwa lata, czyli obejmuje lata 2012-2014.
Jeśli chodzi o załącznik nr 16, to obejmuje on trzy części: limit kwot zobowiązań wynikających z tego, jak Komisja Europejska alokuje dla nas środki w poszczególnych latach; limit kwot wydatków na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich, z wyłączeniem wspólnej polityki rolnej; a także - to trzecia część - limity wydatków na realizację tylko i wyłącznie wspólnej polityki rolnej.
Z kolei załącznik nr 17 pokazuje limity wydatków na projekty realizowane w kraju w ramach innych środków zagranicznych. Drobne kwoty, które nie są ujęte w budżecie środków europejskich, są przeznaczone na drobne programy, które są realizowane przede wszystkim w ramach programów unijnych.
Jeśli chodzi o załącznik nr 18, to pokazuje on przepływy w ramach Funduszu Spójności, przy czym chodzi tutaj o Fundusz Spójności z perspektywy 2004-2009. Projekty z tej perspektywy ze względu na upływ terminu ich realizacji już się kończą, w zasadzie w ramach tych projektów są teraz już tylko rozliczane i przekazywane do Polski salda końcowe.
Załącznik nr 19 obejmuje przychody i rozchody związane z prefinansowaniem niektórych zadań, funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności jeszcze na podstawie starej ustawy o finansach publicznych, której trwanie zostało przedłużone poprzez przepisy wprowadzające. Załącznik ten obejmuje także środki na prefinansowanie zadań w ramach wspólnej polityki rolnej, w ramach której prowadzone są działania wyprzedzające finansowanie niektórych działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich dla jednostek samorządu terytorialnego i lokalnych grup działania. Dziękuję.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
Dziękuję bardzo.
W ten sposób przeszliśmy przez wszystkie części ustawy budżetowej i plany finansowe przewidziane do analizy dla naszej komisji.
Czy są pytania do ostatniego wystąpienia? Czy są jakieś uwagi lub pytania związane z budżetem?
Czy macie państwo gotowe poprawki do ustawy budżetowej? Z tym że, jak mówię, głosowalibyśmy nad nimi dopiero jutro. Tak się umówiliśmy.
(Głos z sali: Dzisiaj można...)
Zgłosić? Tak. Oczywiście. Nawet zależy mi na tym, żeby wszystkie poprawki, które już są, złożyć dziś, żebyśmy mogli przygotować się do procedowania nad nimi.
(Głos z sali: Wszystkie.)
Poprawek złożonych przez senator Gosiewską i senatora Ciocha jest...
(Głos z sali: No troszkę jest.)
Tak, ale podam ich liczbę, żeby było to w protokole.
(Głos z sali: Dwadzieścia jeden.)
Dwadzieścia jeden poprawek.
(Głos z sali: Ja zgłaszam jeszcze jedną.)
Jest jeszcze jedna poprawka.
(Głos z sali: To wyjątkowo mało.)
(Głos z sali: To jeszcze jedna...)
Jeszcze jutro na pewno też zostaną zgłoszone różnego rodzaju poprawki. Tym bardziej dziękuję za to, że poprawki zostały też w tej chwili złożone. Składamy je do protokołu... Czyli jeszcze została... Aha, nie ma innych spraw.
Zamykam posiedzenie.
Zapraszam wszystkich państwa jutro na godzinę 10.00. Rozpoczniemy od...
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Proszę?
(Głos z sali: O 10.00?)
O 10.30 czy 10.00?
(Głos z sali: O 10.30.)
W takim razie o godzinie 10.30. Tak?
Dziękuję bardzo, Pani Minister.
(Rozmowy na sali)
Jest też prośba do pana dyrektora, żeby to wszystko... Czy pan zna te poprawki, czy jeszcze nie?
Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:
Część z nich znam, mam potrzebny wykaz. Prosiłbym jeszcze tylko, żeby państwo przysłali poprawki mailem, wtedy będzie łatwiej mi to przygotować.
Przewodniczący Kazimierz Kleina:
One wszystkie są w sekretariacie komisji, tak więc chodzi tylko o to, żeby je przygotować na jutro.
Dziękuję bardzo wszystkim państwu i pani minister.
(Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 40)
Uwaga!
Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.