Wydarzenia

10 grudnia 2014 r. w Senacie rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz wręczyła nagrodę im. Pawła Włodkowica Aleksandrowi Bialackiemu, znanemu białoruskiemu opozycjoniście. Nagroda co roku przyznawana jest przez rzecznika praw obywatelskich „jako wyraz uznania dla występowania w obronie podstawowych wartości i prawd, nawet wbrew zdaniu i poglądom większości”.

Uroczystość wpisała się w obchody Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka. 10 grudnia przypada rocznica uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Z tej okazji społeczność międzynarodowa i środowiska obywatelskie w różnych krajach starają się zwrócić uwagę na potrzebę przestrzegania podstawowych praw i wolności przysługujących wszystkim ludziom, niezależnie od płci, rasy, wyznania i korzeni kulturowych.

Obecny na spotkaniu wicemarszałek Jan Wyrowiński wyraził zadowolenie, że ten dzień celebrowany jest w Senacie, który obchodzi w tym roku swoje 25-lecie. „Ta Izba swój początek zawdzięcza ludziom, którzy w latach zniewolenia komunistycznego walczyli o prawa człowieka: Zofii i Zbigniewowi Romaszewskim, Bogdanowi Borusewiczowi, Andrzejowi Stelmachowskiemu. Za sprawą tych ludzi odrodził się Senat i dlatego Senat jest szczególnie wyczulony na prawa człowieka” – powiedział. Zaznaczył, że Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji jest jedną z najważniejszych komisji w Izbie. Wicemarszałek wręczył Aleksandrowi Bialackiemu medal Odrodzenia Senatu i życzył jemu, a także całej Białorusi, by uczestnicy uroczystości mogli już wkrótce spotkać się w demokratycznie wybranym parlamencie tego kraju.

„Senat jest depozytariuszem naszej wolności” – powiedziała rzecznik praw obywatelskich, dziękując za możliwość zorganizowania uroczystości. Dodała, że kiedy szuka sojuszników w walce o prawa i pomoc najuboższym, zawsze może liczyć na Senat.

Podczas spotkania rzecznik Irena Lipowicz przedstawiła również listę największych zagrożeń dla przestrzegania praw człowieka i obywatela w naszym kraju, sporządzoną na podstawie skarg i spraw, które wpłynęły do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich w 2014 r. Wynika z niej, że największe zagrożenie to brak efektywnych regulacji prawnych i działań administracji w sytuacji skrajnej biedy, wykluczenia społecznego i bezdomności – zjawisk, które wciąż dotykają znaczne kręgi społeczeństwa. W ocenie rzecznik Ireny Lipowicz wiąże się to m.in. z przeszkodami w tworzeniu zasobów lokali komunalnych i socjalnych w gminach oraz programów wyprowadzania z bezdomności. Na drugim miejscu znalazły się trudności w dostępie do publicznej służby zdrowia. Rzecznik uznała, że system jest wciąż nieefektywny i mało przyjazny pacjentom, co skutkuje m.in. problemami z dostępem do lekarzy specjalistów, brakiem wydajnego sposobu rozliczania świadczeń ponad ustalony limit i nierealizowaniem Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Na trzeciej pozycji znalazły się problemy związane z funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości: opieszałość sądów, skazywanie i przetrzymywanie w więzieniach osób niepełnosprawnych intelektualnie, brak dostatecznej pomocy materialnej dla ofiar przestępstw oraz niewykorzystywanie mediacji, co podnosi koszty i zmniejsza szanse na łagodzenie konfliktów.