Narzędzia:

13 lutego 2012 r.

13.02.2012

Senacka Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zorganizowała konferencję "Opieka nad osobami niesamodzielnymi w Polsce - potrzeba zmian". Inicjatywę odbycia takiego spotkania i przedyskutowania wstępnych założeń, a także korzyści i kosztów, projektu ustawy o pomocy osobom niesamodzielnym poparły instytucje i środowiska zainteresowane rozwojem usług opieki długoterminowej.

Podczas konferencji przewodniczący komisji senator Mieczysław Augustyn, a jednocześnie współautor projektu przygotowanego przez grupę roboczą parlamentarzystów PO, ekspertów i przedstawicieli resortów zdrowia, pracy i polityki społecznej oraz pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, omówił najważniejsze proponowane w nim rozwiązania. Jak podkreślał, "wobliczu starzenia się polskiego społeczeństwa trzeba pilnie uporządkować system opieki nad osobami niesamodzielnymi". Zdaniem senatora, konieczne jest stworzenie funkcjonalnego i efektywnego finansowo systemu opieki długoterminowej.

Projekt zmierza m.in. do zdefiniowania pojęcia niesamodzielności (określenia jej trzech poziomów), opracowania kryteriów jej orzekania oraz katalogu przysługujących osobom niesamodzielnym świadczeń dostępnych na podstawie specjalnych czeków. Świadczenia te oferowałyby m.in. osoby fizyczne, specjalne firmy, organizacje pozarządowe, opiekunowie osób niesamodzielnych, a także ośrodki wsparcia dziennego lub całodobowego. Zakłada się wprowadzenie czeku od państwa na usługi opiekuńcze, a także opłacanie z budżetu składek na ubezpieczenie społeczne osób, które nie pracują, ponieważ opiekują się niesamodzielnymi członkami swoich rodzin.

Źródłem finansowania świadczeń byłby państwowy celowy Fundusz Zabezpieczenia Opiekuńczego, a środki pochodziłyby z dotacji budżetowej. Wiązałoby się to ze zmianą zasad przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego, który obecnie otrzymują wszystkie osoby po 75. roku życia.

W założeniach przewidziano także wsparcie dla rodzin w sprawowaniu opieki m.in. poprzez szkolenia opiekunów nieformalnych, a także zapewnienie opieki zastępczej, np. na czas pracy zawodowej czy wyjazdu.

W opinii senatora M. Augustyna, nowa ustawa ma być wsparciem dla rodzin i opiekunów osób niesamodzielnych. W Polsce ponad 80% opieki nad takimi osobami świadczą rodziny. Podczas prac nad założeniami nowego systemu opieki długoterminowej przyjęto, że jest około 800 tys. osób niesamodzielnych. Zakłada się, że nowy system miałby być wprowadzany stopniowo. Na początku objąłby osoby najmniej samodzielne. W najbardziej sprzyjających okolicznościach mógłby zacząć funkcjonować od 2013 r.

Omawiając projekt, przewodniczący senackiej komisji rodziny zwrócił uwagę, że najwyższy wzrost liczby osób niesamodzielnych przewidywany jest w 2020 r. i dlatego należałoby wprowadzić wtedy ubezpieczenie od ryzyka niesamodzielności. Przywołując przykład Niemiec, które mają takie ubezpieczenie, senator podkreślił, że na jego wprowadzenie należy odpowiednio przygotować społeczeństwo.

Senator M. Augustyn wyraził nadzieję, że uda się w sprawie nowej ustawy o pomocy osobom niesamodzielnym jak najszybciej wypracować konsensus polityczny i społeczny, jeszcze w tym roku, ponieważ system opieki wymaga pilnych zmian. Zwrócił też uwagę na potrzebę angażowania się osób starszych w wolontariat i wzajemną pomoc sąsiadów i znajomych. Zdaniem senatora, oprócz solidarności międzypokoleniowej potrzebna jest solidarność wenątrzpokoleniowa.

W swoim wystąpieniu senator przypomniał także, że w Polsce najwięcej osób niesamodzielnych jest wśród osób starszych. Około 5 mln Polaków przekroczyło 65. rok życia, a 1,3 mln ma ponad 80 lat. Do 2030 r. liczba osób powyżej 65. roku życia wzrośnie o 63%, a tych, którzy ukończyli 80 lat - o 126%.

W senackiej konferencji wzięli udział minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz, pełnomocnik rządu ds. równego traktowania Agnieszka Kozłowska-Rajewicz oraz wiceminister zdrowia Cezary Rzemek, którzy także wskazywali na potrzebę szybkiego wypracowania nowego systemu opieki długoterminowej i zapowiadali swój udział w dalszych pracach nad tym projektem.

Według ministra pracy W. Kosiniaka-Kamysza, niezbędne jest stworzenie systemu wsparcia dla rodzin, które opiekują się osobami niesamodzielnymi. Ważne jest, aby takie osoby jak najdłużej mogły pozostać w środowisku rodzinnym. Jak mówił, wydłużanie się wieku Polaków jest sukcesem i osiągnięciem cywilizacyjnym. Jest jednocześnie wielkim wyzwaniem, któremu należy sprostać, zapewniając bezpieczny system emerytalny i opiekuńczy.

Podczas konferencji przewodniczący Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego prof. Piotr Błędowskize Szkoły Głównej Handlowej omówił problemy opieki nad osobami niesamodzielnymi w świetle badania PolSenior. Celem tego badania było ustalenie skali subiektywnie definiowanego zapotrzebowania na uwarunkowaną stanem zdrowia i samodzielności pomoc ze strony osób trzecich.

Z badania wynika, że w ponad 90% wypadków opiekę nad starszymi niesamodzielnymi osobami sprawuje ktoś z rodziny. W dużo mniejszym stopniu taką pomoc zapewniają sąsiedzi i znajomi oraz pracownicy opieki społecznej. Wraz z wiekiem zwiększa się odsetek osób wymagających pomocą, zwłaszcza po 75. roku życia. Niezwykle wyraźnym zjawiskiem jest "feminizacja" starości. Istnieje także szczególna potrzeba wzmocnienia pomocy w formie usług opiekuńczych na wsi.

Jak ocenił prof. P. Błędowski, w związku z szybkim starzeniem się społeczeństwa będzie rosło zapotrzebowanie na opiekę nad osobami niesamodzielnymi, a rodziny nie będą w stanie jej zapewnić, potrzebne jest więc większe zaangażowanie państwa w tym zakresie.

Podczas spotkania o przesłankach zapotrzebowania na opiekę długoterminową mówiła prof. Anna Wilmowska-Pietruszyńska, przewodnicząca Rady ds. Osób Niesamodzielnych przy Ministrze Zdrowia. Głos zabrał także przedstawiciel Koalicji "Na pomoc niesamodzielnym" Zbigniew Polowczyk, prezes Stowarzyszenia Dyrektorów i Menedżerów Pomocy Społecznej i Ochrony Zdrowia. Odbyła się dyskusja z udziałem obecnych na konferencji przedstawicieli samorządu wszystkich szczebli, firm opiekuńczych, organizacji pozarządowych prowadzących placówki opiekuńcze oraz organizacji seniorskich. Na zakończenie przez aklamację przyjęto apel w sprawie pilnego stworzenia spójnego systemu wsparcia osób niesamodzielnych i ich rodzin. Uczestnicy konferencji zwrócili w nim uwagę m.in. na "niemożność samodzielnego udźwignięcia przez rodziny i samorządy rosnących obowiązków i kosztów opieki nad najciężej i trwale niepełnosprawnymi". Zaapelowali do prezydenta, premiera, rządu i parlamentu, aby sprawa zapewnienia pomocy milionom Polaków najbardziej potrzebującym opieki i ich rodzinom stała się jednym z priorytetów. Postulowali także niezwłoczne wzmocnienie i przyspieszenie działań zmierzających do zmian prawnych, finansowych i organizacyjnych, które zapewnią skoordynowaną, ciągłą i dostępną pomoc osobom długotrwale zależnym od naszej pomocy.

 

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

Debata „Senat blisko obywatela. Co jest ważne dla Polski?” w Żyrardowie

28 marca 2024 r. w Żyrardowie kontynuowano dyskusję o samorządzie w ramach cyklu „Senat blisko obywatela. Co jest ważne dla Polski?”.

W Senacie rekomendacje 5. Kongresu „Zdrowie Polaków”

Podczas konferencji w Senacie „One Health – Jedno Zdrowie” przedstawiono rekomendacje 5. Kongresu „Zdrowie Polaków” i wręczono nagrody zwycięzcom konkursu „Perspektywy Medycyny".

Konferencja pt. „Model Kręgów Wsparcia – kierunek: deinstytucjonalizacja”

Wicemarszałek Żywno wspólnie z Polskim Stowarzyszeniem na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną i Biurem Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych zorganizował debatę praktyków Modelu Kręgów Wsparcia z przedstawicielami resortów