Wydarzenia

O kosztach przeprowadzonej przez obecny rząd reformy w wymiarze sprawiedliwości dyskutowano na posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu Obrony Praworządności 30 czerwca 2021 r.

Zdaniem wiceprzewodniczącej zespołu senator Gabrieli Morawskiej-Staneckiej, należy zastanowić się, jak szybko podnieść z gruzów wymiar sprawiedliwości, jak powrócić do etosu wymiaru sprawiedliwości, przywrócić należny szacunek w kraju i za granicą. Wiceprzewodnicząca zespołu posłanka Kamila Gasiuk-Pihowicz podkreśliła, że Zbigniew Ziobro jest najdroższym ministrem sprawiedliwości, bo na skutek łamania praworządności Polska może stracić 770 mld zł z Funduszu Odbudowy. Mówiła też o wygranym procesie przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (ETPCz) w Strasburgu przez 2 sędziów, prezesa i wiceprezesa Sądu Okręgowego w Kielcach, których przed upływem ich kadencji odwołał minister sprawiedliwości. ETPCz zasądził im po 20 tys. euro odszkodowania od państwa polskiego. Zdaniem posłanki to wierzchołek góry lodowej, bo takich nielegalnie odwołanych sędziów jest 148. Dodała, że na wymiar sprawiedliwości w 2020 r. przeznaczono 15 mld zł, które mogłyby służyć reformowaniu, usprawnianiu wymiaru sprawiedliwości, a zostały wykorzystane do upolityczniania, podporządkowania sędziów koalicji rządzącej.

Alicja Defratyka, autorka projektu ciekaweliczby.pl, poinformowała, że za rządów PiS wydłużyły się postępowania przed sądami – o połowę wzrósł odsetek spraw rozpatrywanych powyżej 12 miesięcy. O wpływie zapaści sądownictwa polskiego na gospodarkę mówił Marek Tatała z Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju. Jego zdaniem przedłużające się rozstrzyganie sporów przed polskimi sądami zniechęca potencjalnych inwestorów. Sędzia Waldemar Żurek wskazał na skutki dla wymiaru sprawiedliwości z nielegalnych procedur stosowanych w tym systemie. Zwrócił uwagę nie tylko na opinie prawne, ale też orzeczenia sądów europejskich na temat legalności wyboru Krajowej Rady Sądowniczej i co za tym idzie – legalności nowo mianowanych sędziów. Jak podkreślił, skoro nie ma legalnego sędziego, nie ma wyroku. Jego zdaniem nielegalne procedury w sądownictwie niosą konsekwencje dla obywateli, bo każdy wyrok będzie można podważyć i wyroki wydane przez polskie sądy mogą być nie uznawane na świecie.

„Potrzebna jest wizja i kompetencje do przeprowadzenia prawdziwej reformy polskiego wymiaru sprawiedliwości” – powiedział prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” Krystian Markiewicz. Jego zdaniem obecne zmiany doprowadziły do tego, że w sądach okręgowych czeka się na wyrok przeciętnie 2 lata. Nieprzemyślane nowelizacje prawa prowadzą do niejasności postępowania sądów, które rozpatrują sprawy w 3 reżimach prawnych, a to rodzi chaos.

W ocenie wicemarszałka Bogdana Borusewicza sędziowie wnioskowani przez obecną KRS powinni przejść weryfikację nowo powołanej rady. Z kolei zdaniem senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego do odbudowy zaufania wymiaru sprawiedliwości potrzebna jest jego sanacja personalna i ustawodawcza.