Wydarzenia

12 listopada 2020 r. marszałek Tomasz Grodzki odbył wideorozmowę z wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej Fransem Timmermansem na temat programu Zielonego Ładu Europejskiego i utworzenia w Senacie Komisji Nadzwyczajnej ds. Klimatu.

Wiceprzewodniczący Frans Timmermans podkreślił, że proponowane w ramach Zielonego Ładu  rozwiązania są także w interesie Polski, a do rozdysponowania przewidziano środki finansowe dla regionów, które najbardziej dotknie transformacja. Dodał, że zdaje sobie sprawę z wyzwań stojących przed Polską w związku z energetyką opartą na wydobyciu węgla. Komisja Europejska chce prowadzić otwarty dialog z polskim rządem, a także – przy udziale Senatu – z polskimi regionami.

Marszałek Senatu poinformował o tym, że Senat aktywnie wspiera działania Unii Europejskiej w kwestiach klimatu, dlatego m.in. powołano Komisję Nadzwyczajną ds. Klimatu pod przewodnictwem  senatora Stanisława Gawłowskiego. Marszałek Tomasz Grodzki zaznaczył również, że stojące przed Polską i Europą wyzwania to nie tylko wydobycie węgla, ale również kwestie o charakterze przekrojowym i strategicznym, dotyczące wszystkich obszarów gospodarki.

Marszałek pytał także, czy Komisja Europejska planuje uruchomienie i finansowanie programów edukacyjnych dotyczących klimatu. To istotne dla organizacji pozarządowych i samorządów lokalnych, które w ten sposób mogłyby zwiększać świadomość i poparcie społeczeństwa dla działań na rzecz Zielonego Ładu Europejskiego. Wiceprzewodniczący Frans Timmermans potwierdził, że takie programy są planowane. Jak zaznaczył, istotny jest wpływ na zmianę przyzwyczajeń i zachowań w kontekście np. zmniejszenia konsumpcji energii, zmiany sposobów ogrzewania budynków czy użytkowania transportu publicznego. Marszałek Tomasz Grodzki dodał, że polskie społeczeństwo jest otwarte na takie zmiany, czego przykładem jest popularność fotowoltaiki. Zwrócił też uwagę, że środki warto dystrybuować poprzez samorządy lokalne, które są efektywniejsze w ich wydatkowaniu niż rząd. W opinii wiceprzewodniczącego polskie regiony mogłyby tworzyć zespoły z innymi samorządami, także transgraniczne, ponieważ w ten sposób łatwiej o dostęp do finansowania. Marszałek Senatu zadeklarował, że przekaże tę sugestię prezesowi Związku Województw RP Olgierdowi Geblewiczowi.

Marszałek Tomasz Grodzki pytał także o ramy czasowe przygotowania zmian w prawie UE i o to, czy Polska będzie mogła liczyć na okresy przejściowe we wprowadzaniu ustalonych rozwiązań. Wiceprzewodniczący poinformował, że Komisja Europejska planuje zakończyć prace nad zmianami do czerwca 2021 r. Rozmowy z polskim rządem na temat specyficznych dla naszego kraju rozwiązań jeszcze się jednak nie odbyły.
Pytany o przewidywaną rolę organizacji pozarządowych i finansowanie projektów realizowanych przez ten sektor, wiceprzewodniczący Frans Timmermans potwierdził, że planuje się takie działania, a rola tych organizacji jest istotna np. w kontekście problemu jakości powietrza, ochrony lasów pierwotnych, bioróżnorodności czy reformy polityki rolnej zmierzającej do większego nacisku na ekologię. Marszałek Tomasz Grodzki poinformował, że Senat planuje szereg konferencji na ten temat z udziałem organizacji pozarządowych.

Marszałek ponowił zaproszenie do udziału w konferencji na temat Zielonego Ładu, planowanej na wiosnę 2021 r. przez senacką Komisję Nadzwyczajną ds. Klimatu. Wiceprzewodniczący Frans Timmermans potwierdził, że zamierza przyjechać do Polski, kiedy tylko sytuacja na to pozwoli. Chciałby się wtedy spotkać z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego, władzami regionalnymi, związkami zawodowymi i górnikami, a także skorzystać z zaproszenia Senatu.