„Samorządy to jeden z największych sukcesów 30-lecia wolnej Polski” – powiedział 26 maja 2020 r. marszałek Tomasz Grodzki podczas spotkania z włodarzami miast i gmin oraz przedstawicielami korporacji samorządowych. Spotkanie w Senacie odbyło się z okazji przypadającego 27 maja Dnia Samorządu Terytorialnego.
Jak podkreślił Senatu, spotkanie z okazji przypadającego 27 maja Dnia Samorządu Terytorialnego, odbywa się w 30. rocznicę odrodzenia samorządu terytorialnego w Polsce, rocznicę pierwszych, całkowicie wolnych wyborów samorządowych. „Samorządność, czyli władza blisko ludzi, to jest podwalina tego, że Polska znajdowała się w zupełnie innym miejscu 30 lat temu, a w zupełnie innym miejscu znajduje się teraz” – ocenił. Wyraził też nadzieję, że dzięki dojrzałej i silnej samorządności Polska nadal będzie się pięknie rozwijać.
Marszałek Tomasz Grodzki przypomniał, że 30. rocznica odrodzenia samorządu została uczczona uchwałą Senatu przyjętą w marcu 2020 r. Napisano w niej m.in., że „Reforma samorządu gminnego z 1990 r. to jedna z najbardziej udanych zmian po 1989 r. Rozpoczęła ona proces decentralizacji państwa i wprowadziła w życie zasadę pomocniczości. Wspólnoty lokalne uzyskały wtedy podmiotowość prawną, polityczną i ekonomiczną. Monopol państwowej własności i system centralnej władzy zostały złamane”.
Przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, prezes Związku Miast Polskich senator Zygmunt Frankiewicz przekonywał, że rocznicę odrodzenia samorządu Polacy powinni świętować w poczuciu dumy i satysfakcji. „Bezsprzecznie jest to wielkie osiągnięcie Polski. Polski samorząd zdał egzamin, jest silny. Myślę, że jest dobrze skonstruowany i sprawdził się. Miał dobre fundamenty prawne i organizacyjne, na początku został wyposażony w majątek; ma właściwe podstawy finansowe. Także teraz, w okresie pandemii, samorząd wykonuje większość zadań w obronie obywateli naszego państwa” – mówił senator Zygmunt Frankiewicz. Zwrócił jednocześnie uwagę, że finanse samorządów są w kryzysie, a to, jak z niego wyjdą, zależy m.in. od Senatu.
Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski podkreślił, że samorząd zawsze jest blisko ludzi. „W czasach epidemii, kiedy świat stanął na głowie, samorządy były na pierwszej linii. W tych trudnych czasach zawsze były i dalej będą blisko ludzi, solidarne” – mówił. W jego przekonaniu w ostatnich miesiącach samorządy stanęły na straży najważniejszych zasad, na straży demokracji. Jak zapewnił, dalej będą tych zasad bronić. W ocenie prezydenta stolicy obrona silnych, niezależnych samorządów powinna być zadaniem wszystkich polityków.
Marszałek województwa mazowieckiego i wiceprezes Związku Województw RP Adam Struzik wskazał, że w rozwoju Rzeczypospolitej były 3 kluczowe momenty – reforma samorządowa, wprowadzenie 2 kategorii samorządów – powiatowego i wojewódzkiego oraz członkostwo Polski w Unii Europejskiej. „Samorządy odegrały olbrzymią rolę w absorpcji środków europejskich, w przemianach, które miały miejsce w każdej gminie, w każdym powiecie, w każdym województwie” – powiedział marszałek Adam Struzik. Jak przypomniał, pozytywny przepływ środków UE to 118 mld euro. „To są pieniądze wbudowane w naszą infrastrukturę, w nasze szkoły, domy kultury, szpitale, nasze autostrady” – dodał.
Mirosław Lech ze Związku Gmin Wiejskich wyraził zaniepokojenie przyszłością samorządów. Jak stwierdził, dla gmin z obszarami wiejskimi obecny czas jest coraz trudniejszy. „Inwestycyjne moce naszych samorządów się kończą, dlatego też apelujemy teraz do premiera, do rządu, o wprowadzenie dla tego typu gmin bonu inwestycyjnego w wysokości miliona złotych” – oświadczył.
Z kolei wójt podwarszawskiego Izabelina Dorota Zmarzlak mówiła o potrzebie budowania relacji i wzmacniania społeczeństwa obywatelskiego. Jak zaznaczyła, wszystkie przeprowadzone inwestycje są ważne, ale zawsze najważniejsi są ludzie. „Chciałabym, żeby to samorządy miały ambicję stać się gospodarzami rozmowy i porozumienia. Mamy do tego największy społeczny mandat” – dodała.
W spotkaniu wzięli także udział prezes Unii Metropolii Polskich Tadeusz Truskolaski, prezes Unii Miasteczek Polskich Artur Tusiński, Rudolf Borusiewicz ze Związku Powiatów Polskich oraz Jakub Mielczarek ze Związku Województw RP.